GEOMETRİ

YKS KON
UM
O

DÜ
LÜ

Doğrunun Analitik İncelenmesi

Dönüşümler Geometrisi
Çemberde Temel Elemanlar
Çemberde Açı

1 2 3 4 5 6 7 8
 MODÜL 1 MODÜL 5
S Temel Kavramlar ve Düzlemde Açılar S Doğrunun Analitiği (Noktanın Doğruya Uzaklığı, Pa-
ralel Doğrular Arasındaki Uzaklık, Doğru Grafikleri,
S Üçgende Açılar
Eşitsizlik Grafikleri)
S Üçgende Eşlik ve Benzerlik
S Dönüşüm Geometrisi
S Dik Üçgen
S Genel Tekrar

S Çemberde Temel Elemanlar

S Çemberde Açı

MODÜL 2 MODÜL 6
S İkizkenar Üçgen S Çemberde Uzunluk

S Eşkenar Üçgen S Dairenin Çevresi ve Alanı

S Üçgende Açıortay S Katı Cisimler (Prizmalar, Silindir, Piramit)

S Üçgende Kenarortay

S Üçgende Açı-Kenar Bağıntıları

MODÜL 3 MODÜL 7

S Üçgende Alan S Katı Cisimler (Koni, Küre)

S Çokgenler S Çemberin Analitiği

S Dörtgenler

S Yamuk

MODÜL 4 MODÜL 8
S Paralelkenar S Deneme Sınavları
S Eşkenar Dörtgen
S Deltoid
S Dikdörtgen
S Kare
S Noktanın Analitiği
S Doğrunun Analitiği (Eğim ve Doğru Denklemleri)
 BÖLÜM

DOĞRUNUN ANALİTİK İNCELENMESİ 1

A. ‹K‹ DO⁄­RU ARA­SIN­DA­K‹ AÇI ÖRNEK 3
d1 ve d2 do€­ru­la­r›­n›n e€im
y §3x + y + 1 = 0
aç›­la­r›
d2
x–y–2=0
a ve b ol­sun.
d1 in e€i­mi m1 = ta­na, doğ­ru­la­rı ara­sın­da­ki dar açı­nın ölçüsü kaç derecedir?
q
b a
x d2 nin e€i­mi m2 = tanb olur.
O
d1

a=b+qŞq=a–b
tan a - tan b
tanq = tan(a – b) =
1 + tan a . tan b
m1 - m 2
tan q = dir.
1 + m1 : m 2
B. BİR NOK­TA­NIN BİR DOĞ­RU­YA
UZAK­LI­ĞI
A(x1, y1) nok­ta­s›­n›n
A(x1, y1)
BİLGİ NOTU ax + by + c = 0
Kesişen iki doğru arasındaki açılardan biri q ise diğeri do€­ru­su­na uzak­l›­€›,
(180° – q) dır. •
H | ax1 + by1 + c |
| AH | = dir.
ax + by + c = 0 a2 + b2

GEOMETRİ
ÖRNEK 1

2x – y + 9 = 0 ÖRNEK 4

3x + 4y – 5 = 0 A(1, 1) noktasının 3x + 4y – 17 = 0 doğrusuna uzaklığı kaç

doğruları arasındaki dar açının tanjantı kaçtır? birimdir?

ÖRNEK 2
ÖRNEK 5
2x + 2y – 5 = 0
A(5, –2) nok­ta­sı­nın x + 3y + k = 0 doğ­ru­su­na uzak­lı­ğı
æ3x – y – 3 = 0
æ10 bi­rim ol­du­ğu­na gö­re, k’nin ala­bi­le­ce­ği de­ğer­le­rin top­
doğ­ru­la­rı ara­sın­da­ki geniş açı­nın öl­çü­sü kaç de­re­ce­dir? la­mı kaç­tır?

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 115
 Doğrunun Analitik İncelenmesi

ÖRNEK 6 C. PA­RA­LEL İKİ DOĞ­RU ARA­SIN­DA­Kİ

UZAK­LIK
y
Koordinat sisteminde
•
verilen ax + by +c1= 0
A
3x + 4y = 60 h

•
doğrusunun orijine ax + by + c2 = 0
x
O B olan en kısa uzaklığı
3x + 4y =60 kaç birimdir?
ax + by + c1 = 0
ax + by + c2 = 0
doğ­ru­la­rı ara­sın­da­ki uzak­lık
| c1 - c 2 |
h= dir.
a2 + b2
ÖRNEK 7

A B

ÖRNEK 9

E(1, –1) Denk­lem­le­ri 4x + 3y + 7 = 0 ve 4x + 3y – 8 = 0 olan doğ­ru­

lar ara­sın­da­ki uzak­lık kaç bi­rim­dir?
12x + 5y + 6 = 0
D C

Şekildeki karenin CD kenarı 12x + 5y + 6 = 0 doğrusu üzerin-

GEOMETRİ

de olup köşegenlerin kesim noktası E(1, –1)’dir.

Bu­na gö­re, A(ABCD) kaç bi­rimka­re­dir?

BİLGİ NOTU
Pa­ra­lel iki doğ­ru­nun ara­sın­da­ki uzak­lık bu­lu­nur­ken ve­ri­len
iki doğ­ru­da x ve y’nin kat­sa­yı­la­rı ay­nı ol­ma­lı­dır. Ay­nı de­ğil­
se iş­lem uy­gu­la­na­rak katsa­yı­lar eşit hâ­le ge­ti­ril­dik­ten son­
ÖRNEK 8
ra çö­züm ya­pı­lır.
y A(2, 6)
y=x

B
ÖRNEK 10
x
O 3x + 6y + 5 = 0 ve x + 2y – 3 = 0 doğ­ru­la­rı ara­sın­da­ki uzak­
lık kaç bi­rim­dir?

A(2, 6) noktasının y = x doğrusu üzerindeki dik iz düşümü

B noktası olduğuna göre, Alan(ABD) kaç birimkaredir?

YKS / MF MODÜL

116 1 2 3 4 5 6 7 8
 Doğrunun Analitik İncelenmesi

ÖRNEK 11 ÖRNEK 12

7x – 3y + 5 = 0
3y – 7x – 3 = 0
TÜNEL doğ­ru­la­rın­dan eşit uzak­lık­ta bu­lu­nan nok­ta­la­rın geo­met­rik
ye­ri­nin denk­le­mini bulunuz.

d1

d2
ÖRNEK 13

d1: 2x – 4y + 5 = 0
d2: 4x – 8y + 3 = 0

doğrularından eşit uzaklıktaki noktaların geometrik yer

Yerden yüksekliği 3 br olan kamyon şekildeki tünele girecektir. denklemini bulunuz.

Tünelin alt ve üstü

d2… 3x + 4y + c = 0

d1… 3x + 4y – 7 = 0

doğrularının üzerinde olacak şekilde ayarlanmıştır.

GEOMETRİ
Kamyonun tünelden sorunsuz geçmesi için c’nin alabile­
ceği en küçük pozitif tam sayı değeri kaç olmalıdır?
E. AÇIORTAY DENK­LEM­LE­Rİ
¬2
Ke­si­şen d1 ve d2 doğ­ru­la­r›­
n›n oluş­tur­duk­la­r› aç›­la­r›n
l

aç›­or­tay­la­r›n­dan bi­ri üze­

b b
A d1 rin­de al›­nan bir P(x, y) nok­
ll ll
a ta­s›­n›n, aç›­n›n ke­nar­la­r›­na
ll
l

P
a l ¬1 uzak­l›k­la­r› eşit­tir.
l

ll

B d1 doğ­ru­su­nun denk­le­mi
d2
D. PA­RA­LEL İKİ DOĞ­RU­YA EŞİT ax + by + c = 0,
UZAK­LIK­TA­Kİ NOK­TA­LA­RIN d2 doğ­ru­su­nun denk­le­mi dx + ey + f = 0 ol­sun.
GEO­MET­RİK YE­Rİ
| ax + by + c | | dx + ey + f |
ax + by + c1 = 0 | PA | = | PB | &
ax + by + c1 = 0 =
ax + by + c2 = 0 a2 + b2 d2 + e2
ol­du­ğun­dan, ¬1 ve ¬2 açıortaylarının denk­lem­le­ri,

ax + by + c dx + ey + f
¬1 = =–
2 2
ax + by + c2 = 0 a +b d2 + e2

Pa­ra­lel doğ­ru­la­rı­na eşit uzak­lık­ta­ki nok­ta­la­rın geo­met­rik ye­ri, ax + by + c dx + ey + f

c1 + c 2 ¬2 = = olur.
ax + by + = 0 d›r. a2 + b2 d2 + e2
2
a + b = 90° olduğundan, açıortay doğruları birbirlerine dik olur.
YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 117
 Doğrunun Analitik İncelenmesi

ÖRNEK 14 ÖRNEK 16

3x + 2y – 8 = 0 ve 3x – 2y + 12 ≥ 0
2x + 3y + 8 = 0 eşit­siz­li­ği­nin çö­züm kü­me­si­ni ana­li­tik düz­lem­de gös­te­
doğ­ru­la­rı­nın oluş­tur­du­ğu açının açıortay denk­lem­le­ri­ni ri­niz.
bu­lu­nuz.

ÖRNEK 17

2x – y ≥ 0 ve x + y ≤ 2

eşitsizlik sisteminin çözüm kümesini analitik düzlemde

ÖRNEK 15
gösteriniz.
Analitik düzlemde x = 3 ve y = 4 doğrularının açıortay doğ­
rularından birinin denklemini bulunuz.

G. GRA­FİK OKU­MA
GEOMETRİ

Her­han­gi iki çok­lu­ğun bir­bi­ri­ne gö­re de­ği­şi­mi doğ­ru­sal oldu-

ğunda ve­ri­len­le­r kul­la­nıla­rak ko­or­di­nat düz­le­min­de doğ­ru
denk­le­mi el­de edi­lir. Doğ­ru denk­le­mi­kul­la­nıla­rak çö­zü­mün ya­
n›n­da, oran-oran­t› ve­ya ben­zer­lik kul­la­n›­la­rak da çö­züm ya­
pı­la­bi­lir.
F. Bİ­Rİ­NCİ DE­RE­CE­DEN İKİ
Bİ­LİN­ME­YEN­Lİ EŞİT­SİZ­LİK­LE­RİN
GRA­FİK­LE­Rİ ÖRNEK 18
Boy (cm)
y

15
y > mx + n
6

x Zaman
y < mx + n O O 4 (Ay)
y = mx + n
Şe­kil­de 6 cm bo­yun­da di­ki­len bir fi­da­nın ay­la­ra gö­re bü­yü­me
gra­fi­ği ve­ril­miş­tir.

Bir eşit­siz­lik sis­te­mi ve­ril­di­ğin­de, ön­ce y = mx + n doğ­ru­su çi­zi­ Bu­na gö­re, fi­da­nın 8. ay­da­ki bo­yu kaç cm’dir?
lir. Doğ­ru­nun ayır­dı­ğı böl­ge­ler­in bi­rin­den bir nok­ta se­çi­lip doğ­
ru denk­le­min­de ye­ri­ne ya­zı­lır. Eşit­siz­lik sağ­la­nı­yor­sa nok­ta­nın
bu­lun­du­ğu ta­raf, sağ­lan­mı­yor­sa doğ­ru­nun di­ğer ta­ra­fı ara­nan
böl­ge­dir.

YKS / MF MODÜL

118 1 2 3 4 5 6 7 8
 Doğrunun Analitik İncelenmesi

ÖRNEK 19 ÖRNEK 22 ÖSYM 2018 Öncesi

Bir karenin iki ke­na­rı 2x – y + 3 = 0 ve 2x – y – 2 = 0 doğ­ru­la­ Kenar uzunlukları 10 birim ve 15 birim olan ABCD dikdörtge-
rı üzerindedir. ni biçimindeki bir karton, şekildeki gibi DB köşegeni boyunca
kesiliyor.
Buna göre, bu karenin alanı kaç birimkaredir?
D2
D C D1 C

15

B2
A 10 B A B1

Daha sonra, elde edilen iki üçgenin A ve C köşeleri orijinde

olacak biçimde üçgenler dik koordinat düzlemi üzerine aşağı-
daki gibi yerleştiriliyor.
ÖRNEK 20
y
4x + y + 8 = 0 ve D1
x – 4y + 6 = 0
D2
doğ­ru­la­rı­na eşit uzak­lık­ta­ki nok­ta­la­rın geo­met­rik yerinin
denklemlerini bulunuz. K(a,b)

GEOMETRİ
x
O B1 B2

Bu üçgenlerin K(a, b) kesim noktası için (a + b) toplamı

kaç birimdir?

A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

ÖRNEK 21 ÖSYM 2018 Öncesi

x + 2y – 4 = 0
x – 2y + 4 = 0

doğruları ile x ekseni arasında kalan sınırlı bölgenin ala­

nı kaç birimkaredir?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 119
 Doğrunun Analitik İncelenmesi

ÖRNEK 23 ÖSYM 2018 Öncesi ÖRNEK 25 ÖSYM 2018 Öncesi

y
y
C
d1
y=2x
B
d2
x
y= x O A
D C 3

Şekilde, dik koordinat düzlemi üzerinde,

x
A B(9,0) d1: 2x + y = 8
d2: x + 3y = 9
Dik koordinat düzleminde verilen şekildeki ABCD dikdört­
geninin çevresi kaç birimdir? doğruları gösteriliyor.

A) 18 B) 21 C) 24 D) 27 E) 30 Buna göre, boyalı OABC dörtgeninin alanı kaç birimka­

redir?

A) 19 B) 21 C) 23 D) 25 E) 27
GEOMETRİ

ÖRNEK 26 ÖSYM 2018 Öncesi

ÖRNEK 24 ÖSYM 2018 Öncesi

d
y
y=3x
A(2, 0)
B
BA ^ OA

BC ^ OC A(2,0) x
y= x O
C 2
x
O A(2,0)

Dik koordinat düzleminde, kısa kenarı 1 birim, uzun kenarı

2 birim olan 9 eş dikdörtgenden oluşan şekil çizilmiştir. Sonra,
Yukarıdaki verilere göre, C noktasının koordinatları top­
A(2, 0) noktasından geçen d doğrusu ile bu şekil eşit alanlı iki
lamı kaçtır?
bölgeye ayrılmıştır.
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Buna göre, d doğrusunun eğimi kaçtır?

3 5 7 9 11
A) – B) – C) – D) – E) –
7 12 16 20 24

YKS / MF MODÜL

120 1 2 3 4 5 6 7 8
 Doğrunun Analitik İncelenmesi

ÖRNEK 27 ÖSYM 2018 Öncesi ÖRNEK 30 AYT/2019

Dik koordinat düzleminde orijinden geçen d1, d2 doğruları ile Dik koordinat düzleminde, x + y = 4 doğrusu ile iki eş parçaya
x + y = 6 doğrusunun sınırladığı kapalı bölge bir eşkenar üç- ayrılan çember x-eksenini tek noktada, y-eksenini ise iki fark-
gendir. lı noktada kesmektedir.

Buna göre, bu eşkenar üçgenin alanı kaç birimkaredir? Çemberin y-eksenini kestiği noktalar arasındaki uzaklık 4
birim olduğuna göre, çemberin çevresi kaç birimdir?
A) 3§3 B) 4§3 C) 6§3 D) 8§3 E) 9§3
A) 4p B) 5p C) 6p D) 7p E) 8p

ÖRNEK 28 ÖSYM 2018 Öncesi

Dik koordinat düzleminde; bir köşesi orijinde, diğer köşeleri ise

y = x ve y = –x doğruları üzerinde olan bir üçgenin kenarortay-
ları (2, 4) noktasında kesişmektedir.

Buna göre, bu üçgenin alanı kaç birimkaredir?

A) 18 B) 24 C) 27 D) 9§2 E) 18§2
ÖRNEK 31 AYT/2020

GEOMETRİ
Dik koordinat düzleminde iki köşesi A(0, a) ve B(0, b) noktala-
rı olan ABCD karesi aşağıda verilmiştir.

A D

ÖRNEK 29 AYT/2019
x
y=
B 3
m bir gerçel sayı olmak üzere, dik koordinat düzleminde C

• (0,1) noktasından geçen bir doğrunun eğiminin m, x

O
• (0,0) noktasından geçen bir doğrunun eğiminin 2m,
• (1,0) noktasından geçen bir doğrunun eğiminin 3m x
ABCD karesinin C köşesi y = doğrusu üzerindedir.
3
olduğu ve bu üç doğrunun bir noktada kesiştiği bilinmektedir.
a + b = 15 olduğuna göre, D noktasının koordinatları top­
Buna göre, m değeri kaçtır? lamı kaçtır?

1 1 3 3 4 A) 14 B) 18 C) 21 D) 24 E) 27
A) B) C) D) E)
2 3 4 5 5

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 121
 Doğrunun Analitik İncelenmesi

ÖRNEK 32 AYT/2020 ÖRNEK 35 AYT/2022

Dik koordinat düzleminde bir d doğrusunun A(–4, 1) noktasın- a ve b gerçel sayılar olmak üzere; dik koordinat düzleminde,
dan geçtiği ve 2x – y = 5 doğrusuna dik olduğu biliniyor. birbirine dik olan

d doğrusunun x-eksenini kestiği nokta (a, 0) ve y-eksenini 3y = 2x + a

kestiği nokta (0, b) olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır? by = 3x – 12
A) –3 B) –1 C) 0 D) 1 E) 3 doğruları y-ekseni üzerindeki bir noktada kesişmektedir.

Buna göre, a + b toplamı kaçtır?

A) 16 B) 19 C) 20 D) 21 E) 24

ÖRNEK 33 AYT/2021

Dik koordinat düzleminde y = x + 2 doğrusu üzerinde bulunan

A ve B noktaları arasındaki uzaklık 3 birimdir. ÖRNEK 36 AYT/2022

[AB] doğru parçasının orta noktasının koordinatları Dik koordinat düzleminin birinci bölgesinde bulunan ve kenar-
(–1, 1) olduğuna göre, A ve B noktaları analitik düzlemin ları koordinat eksenlerine paralel olan bir karenin köşegenleri
hangi bölgelerindedir? (3, 6) noktasında kesişmektedir.

A) Her ikisi de II. bölgede Bu karenin orijine en uzak köşesinin koordinatları toplamı
14 olduğuna göre, karenin alanı kaç birimkaredir?
B) Her ikisi de III. bölgede
GEOMETRİ

C) Biri I. bölgede, diğeri II. bölgede A) 4 B) 9 C) 16 D) 25 E) 36

D) Biri I. bölgede, diğeri III. bölgede

E) Biri II. bölgede, diğeri III. bölgede

ÖRNEK 37 AYT/2023

Dik koordinat düzleminde 2x + y = 12 doğrusu ile bir d doğ-

rusu A(4, 4) noktasında kesişmektedir. Bu iki doğru, merke-
ÖRNEK 34 AYT/2021
zi A(4, 4) noktası olan her daireyi eşit alanlı dört bölgeye ayır-
Dik koordinat düzleminde, A(3, 4) noktasında dik kesişen iki maktadır.
3
doğrunun eğimleri toplamı olarak hesaplanıyor. Buna göre, d doğrusunun denklemi aşağıdakilerden han­
2
Bu iki doğrunun x-eksenini kestiği noktalar B ve C nok­ gisidir?
taları olduğuna göre, ABC üçgeninin alanı kaç birimka­ A) –2x + y = –4 B) x – 3y = –8
redir?
C) 3x + y = 16 D) x + 2y = 12
A) 24 B) 20 C) 16 D) 12 E) 8 E) x – 2y = –4

YKS / MF MODÜL

122 1 2 3 4 5 6 7 8
 BÖLÜM

DÖNÜŞÜMLER 2
ÖTELEME, DÖNME VE SİMETRİ Analitik düzlemde A(x, y) noktasının y ekseni boyunca ne-
gatif yönde b birim ötelenmişi Aı(x, y – b) noktasıdır.
DÖNÜŞÜMÜ
y
A(x, y)
A. ÖTELEME DÖNÜŞÜMÜ
Analitik düzlemde verilen bir noktanın belli bir doğrultu ve
x
yönde yer değiştirmesine öteleme denir.
O b
Koordinat düzleminde x ekseni boyunca ötelenen bir nok-
ta x eksenine paralel, y ekseni boyunca ötelenen bir nok-
ta da y eksenine paralel olarak hareket eder. Aı(x, y–b)

x ekseni boyunca ötelenen noktanın ordinatı ve y ekseni

boyunca ötelenen noktanın apsisi değişmez.
ÖRNEK 1

Analitik düzlemde A(5, –3) noktasının önce x ekseni bo­

Analitik düzlemde A(x, y) noktasının x ekseni boyunca yunca negatif yönde 2 birim ötelenip daha sonra y ekseni
pozitif yönde a birim ötelenmişi Aı(x + a, y) noktasıdır. boyunca pozitif yönde 3 birim ötelenmesi ile bulunan Aıı
noktasının koordinatlarını bulunuz.
y
A(x, y) Aı(x+a, y)

x
O a

GEOMETRİ
ÖRNEK 2
Analitik düzlemde A(x, y) noktasının x ekseni boyunca ne-
gatif yönde a birim ötelenmişi Aı(x – a, y) noktasıdır. Analitik düzlemde köşelerinin koordinatları A(–2, 5),
B(3, 2) ve C(2, 4) olan ABC üçgeninin köşelerinin önce x
ekseni boyunca pozitif yönde 2 birim ötelenmesi ile elde
y
Aı(x–a, y) A(x, y)
edilen üçgen AıBıCı ve daha sonra AıBıCı üçgeninin köşe­
lerinin y ekseni boyunca negatif yönde 1 birim ötelenme­
si ile bulunan AııBııCıı üçgeninin köşelerinin koordinatla­
rını bulunuz.
x
O a

Analitik düzlemde A(x, y) noktasının y ekseni boyunca po-

zitif yönde b birim ötelenmişi Aı(x, y + b) noktasıdır.

y ÖRNEK 3
Aı(x, y+b)
Analitik düzlemde A(–3, 1) noktasının 2 birim sağa ve 3
birim aşağıya ötelenmesi ile bulunan nokta B(m, n) ise,
m + n toplamı kaçtır?
b x
O

A(x, y)

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 123
 Dönüşümler

ÖRNEK 4 ÖRNEK 6

y
4x – 2y + 7 = 0 doğrusunun x ekseninin negatif yönünde
2 birim, y ekseninin pozitif yönünde 3 birim ötelenmesiy­
le oluşan doğrunun denklemini bulunuz.
A C

x
ÖRNEK 7

y Birim karelere bölünmüş dik ko-

A ordinat düzleminde verilen ABC
B
üçgeni y ekseninin negatif yö-
nünde 2 birim ve x ekseninin po-
zitif yönünde 2 birim öteleniyor.
B
Son durumda oluşan AıBıCı
Şekildeki krokide A ve C noktalarında Ali ile Cem’in evleri, B C
üçgeninin ağırlık merkezinin
noktasında ise okulları gösterilmiştir. A(k – 8, m + 2) nokta- O x
koordinatlarını bulunuz.
sından çıkan Ali x ekseninin pozitif yönünde 8 birim giderek
C noktasındaki Cem ile buluşup y ekseninin negatif yönünde
10 birim giderek B(4, –2) noktasındaki okullarına ulaşıyorlar.

Buna göre, k ve m sayılarının toplamı kaçtır?

GEOMETRİ

ÖRNEK 8

Aşağıda bir kodlama ile ilgili bazı bilgilendirmeler verilmiştir.

X X
Sağa Sola
x birim x birim
ötele ötele

X Aşağı

X
x birim ötele
Yukarı
x birim ötele
ÖRNEK 5
Buna göre, x + y – 6 = 0 doğrusuna
Koordinat düzleminde verilen 2x – y = 12 doğrusunun x
ekseninin negatif yönünde 4 birim ötelenmesiyle elde edi­ 2 4
len doğrunun denklemini bulunuz.
kodlaması uygulanırsa elde edilen doğrunun denklemi­
ni bulunuz.

YKS / MF MODÜL

124 1 2 3 4 5 6 7 8
 Dönüşümler

B. DÖNME ÖRNEK 10
y Düzlemde bir A(x, y) nok- A(1, –5) noktasının orijin etrafında 180° döndürülmesiyle
tasının orijin etrafında po- elde edilen noktanın koordinatlarını bulunuz.
B(x',y')
zitif yönde a açısı kadar
R A(x,y) döndürülmesiyle elde edi-
a y = R·sina len nokta B = Ra(A) ol-
• x sun. Burada A noktasını
O
x=R·cosα
Ra ya eşleyen dönüşüme
dönme dönüşümü denir.

Ra(A) = (x · cosa – y · sina, x · sina + y · cosa) ile bulunur.
Düzlemin her A noktası için Ra(A) dönüşümü yapılabileceğin-
den Ra: R2 Æ R2 şeklinde bir dönüşümdür.
ÖRNEK 11
A(5, –2) noktasının orijin etrafında pozitif yönde 90° döndürül-
mesiyle elde edilen nokta B, 180° döndürülmesiyle elde edi-
len nokta C ve pozitif yönde 270° döndürülmesiyle elde edi-
len nokta D’dir.

Buna göre; B, C, D noktalarının koordinatlarını bulunuz.

1. Dön­me dö­nü­şü­mü düz­lem­de­ki bir nok­ta dı­şın­da­
ki bü­tün nok­ta­la­rı de­ğiş­ti­rir. Dön­me dö­nü­şü­mü­
nün de­ğiş­tir­me­di­ği nok­ta­ya dön­me mer­ke­zi de­nir.
Bir nok­ta­nın ken­di et­ra­fın­da her­han­gi bir yön­de ve
açı­da dön­dü­rül­me­siy­le ye­ri de­ğiş­mez.

2. Düz­lem­de öte­le­me, dön­me ve bun­la­rın bi­leş­ke

GEOMETRİ
dö­nü­şüm­le­ri, uzak­lık ve açı­la­rın yön­le­ri­ni ko­ru­yan
dö­nü­şüm­ler­dir.

A(x, y) noktasının orijin etrafında pozitif yönde; Özellik

i) 90° döndürülmesiyle Aı(–y, x) 1. A(m, n) noktasının P(a, b) etrafında 90° dönmesi ile
ii) 180° döndürülmesiyle Aı(–x, –y) Aı(a + b – n, b – a + m) noktası bulunur.
iii) 270° döndürülmesiyle Aı(y, –x) 2. A(m, n) noktasının P(a, b) etrafında 180° dönme-
noktaları elde edilir. si ile Aı(2a – m, 2b – n) noktası bulunur.

3. A(m, n) noktasının P(a, b) etrafında 270° dönme-

si ile Pı(a – b + n, a + b – m) noktası bulunur.

ÖRNEK 9

Düzlemde verilen A(–5, 3) noktasının orijin etrafında pozi­ ÖRNEK 12

tif yönde 90° döndürülmesiyle elde edilen noktanın koor­ Düzlemde A(4, –1) noktasının P(–1, 2) noktası etrafında
dinatlarını bulunuz. 180° döndürülmesi ile elde edilen noktanın koordinatla­
rını bulunuz.

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 125
 Dönüşümler

ÖRNEK 13 II. Sİ­MET­Rİ­ (YANSIMA)

y Koordinat düzleminde ve- A. NOKTANIN NOKTAYA GÖRE
E rilen ABOCDE düzgün al-
A
tıgeninde A(0, 12§3) veri-
SİMETRİĞİ
liyor.
D A(x1,y1) B(x2,y2) C(x3,y3)
B Bu altıgen C köşesi et­
rafında saat yönünde
60° döndürüldüğünde, A nok­ta­sı­nın B noktasına göre simetriği olan C noktası için
x |AB| = |BC| olur.
O C E noktasının yeni koor­
dinatını bulunuz. x1 + x3
x2 = & x3 = 2x 2 – x1
2
y1 + y3
y2 = & y3 = 2y 2 – y1
2
C(x3, y3) = C(2x2 – x1, 2y2 – y1) dir.

ÖRNEK 14 ÖRNEK 16

Analitik düzlemde A(–3, 4) noktasının orijin etrafında 45° A(–2, 5) nok­ta­sı­nın B(2, –1) nok­ta­sı­na gö­re si­met­ri­ği olan
dönmesi ile elde edilen Aı noktasının koordinatlarını bu­ nok­ta C(a, b) ol­du­ğu­na gö­re, a + b toplamı kaçtır?
lunuz.
GEOMETRİ

ÖRNEK 17
ÖRNEK 15
A(3, –3) noktasının P(5, 0) noktasına göre simetriği olan B
noktasının orijine uzaklığı kaç birimdir?

O1 O2

Merkezleri O1 ve O2 olan düzgün sekizgen ve düzgün altıgen

pozitif yönde döndürülmeye başlanıyor.

Düzgün çokgenler en az kaç derece döndürülürse ilk gö­ B. X EK­SE­N‹­NE GÖ­RE S‹­MET­R‹
rünümleri ile aynı görüntü oluşur? y

y1 • A(x1, y1) A(x1, y1) nok­ta­sı­nın x ek­se­ni­ne

gö­re si­met­ri­ği olan nok­ta
x1
x B(x1, – y1) nok­ta­sı­dır.
O

– y1 • B(x1, – y1)
YKS / MF MODÜL

126 1 2 3 4 5 6 7 8
 Dönüşümler

ÖRNEK 18 ÖRNEK 21

A(5, 1) nok­ta­sı­nın x ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği A(–2, 5) nok­ta­sı­nın y ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği olan B nok­
ta­sı 5x – 3y + t = 0 doğ­ru­su üze­rin­de ol­du­ğu­na gö­re,
Aı(a + 1, b – 3) ol­du­ğu­na gö­re, a + b top­la­mı kaç­tır?
t kaç­tır?

ÖRNEK 19 ÖRNEK 22

A(5, –1) nok­ta­sı­nın x ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği B nok­ta­sı,
C(2, 4) nok­ta­sı­na gö­re si­met­ri­ği D nok­ta­sı ol­du­ğu­na gö­re,
B ve D nok­ta­la­rı ara­sın­da­ki uzak­lık kaç bi­rim­dir?
A(– 4, 3) nok­ta­s›­n›n y ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­€i olan nok­ta B,
x ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­€i olan nok­ta C’dir.
[BC] doğru parçasının or­ta nok­ta­s›­n›n ko­or­di­nat­la­r› top­
la­m› kaç­t›r?

GEOMETRİ
ÖRNEK 20

P(4, 2k – 2) nok­ta­sı­nın x ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği olan nok­

D. OR‹­J‹­NE GÖ­RE S‹­MET­R‹
ta ek­sen­le­re eşit uzak­lık­ta ol­du­ğu­na gö­re, k’nin ala­bi­le­ce­
ği de­ğer­ler top­la­mı kaç­tır? A(x1, y1) nok­ta­s›­n›n ori­ji­ne
y
gö­re si­met­ri­€i olan nok­ta,
y1 A(x1, y1)
B(–x1, –y1) nok­ta­s›­d›r.
–x1
x
O x1

–y1
B(–x1, – y1)

ÖRNEK 23

C. Y EK­SE­Nİ­NE GÖ­RE Sİ­MET­Rİ A(4, a + 3) nok­ta­s›­n›n ori­jine göre si­metriği

y A(x1, y1) nok­ta­sı­nın y ek­se­ni­ B(b + 2, 2) noktas› oldu­ğuna gö­re, a + b toplam› kaç­t›r?
ne gö­re si­met­ri­ği B(– x1, y1)
B(–x1,y1) A(x1,y1) nok­ta­sı­dır.
• •

x
–x1 O x1

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 127
 Dönüşümler

ÖRNEK 24 ÖRNEK 27

A(–3, 4) nok­ta­sı­nın ori­ji­ne gö­re si­met­ri­ği B, B nok­ta­sı­nın x
ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği C ol­du­ğu­na gö­re; A, B ve C nok­
ta­la­rı­nın oluş­tur­du­ğu ABC üç­ge­nsel bölgesinin ala­nı kaç
bi­rimka­re­dir?
A(2, –1) nok­ta­sı­nın y = x doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği B, B nok­
ta­sı­nın x ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği C nok­ta­sı­dır.
C nok­ta­sı 4x – 3y + k = 0 doğ­ru­su üze­rin­de ol­du­ğu­na gö­
re, k kaç­tır?

ÖRNEK 25
ÖRNEK 28
A(2, –3) nok­ta­sı­nın ori­ji­ne gö­re si­met­ri­ği
x + 3y + a + 5 = 0 doğ­ru­su üze­rin­de ol­du­ğu­na gö­re, a A(7, –5) noktasının y = x doğrusuna göre simetriği B nok­
kaç­tır? tası ise, B noktasının x eksenine göre simetriği olan nok­
tanın koordinatları çarpımı kaçtır?
GEOMETRİ

ÖRNEK 26
F. y = –x DOĞ­RU­SU­NA GÖ­RE Sİ­MET­Rİ
A(3, –5) nok­ta­sı­nın x ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği B, B nok­ta­
sı­nın y ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği C, C nok­ta­sı­nın ori­ji­ne gö­ y
re si­met­ri­ği D nok­ta­sı ol­du­ğu­na gö­re, D nok­ta­sı­nın ko­or­ A(x1, y1) A(x1, y1) nok­ta­sı­nın
di­nat­la­rı­nı bu­lu­nuz. y = –x (II. açı­or­tay) doğ­ru­su­na
gö­re si­met­ri­ği
x
O B(–y1, –x1) nok­ta­sı­dır.
B(–y1, –x1)
y= –x

ÖRNEK 29
E. y = x DOĞ­RU­SU­NA GÖ­RE Sİ­MET­Rİ
A(–3, a) nok­ta­sı­nın y = –x doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği olan
y nok­ta 2x – ay + 6 = 0 doğ­ru­su üze­rin­de ol­du­ğu­na gö­re, a
B(y1, x1) A(x1, y1) nok­ta­sı­nın kaç­tır?
x1
y=x y = x (I. açı­or­tay) doğ­ru­su­na
S

gö­re si­met­ri­ği
B(y1, x1) nok­ta­sı­dır.
S

A(x1, y1)

x
O x1

YKS / MF MODÜL

128 1 2 3 4 5 6 7 8
 Dönüşümler

ÖRNEK 30 ÖRNEK 33

A(5, 3) nok­ta­sı­nın y = –x doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği olan y

nok­ta B, B nok­ta­sı­nın y = x doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği olan C
d1
nok­ta C ol­du­ğu­na gö­re, |BC| kaç bi­rim­dir?

A B
x
O
d2

d1… y = 2m + k A(1, k)
d2… x = 5 B(m, 2)
G. A(x1, y1) NOK­TA­SI­NIN x = a
Koordinat düzleminde verilen A noktasının d2 doğrusuna göre
DOĞ­RU­SU­NA GÖ­RE Sİ­MET­Rİ­Ğİ simetriği B noktasıdır.
y x=a C ∈ d1 olduğuna göre, Alan(ABC) kaç birimkaredir?
A(x1, y1) B(2a – x1, y1)
y1
a – x1 a – x1

a x
O x1 2a – x1

A(x1, y1) nok­ta­sı­nın x = a doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği olan nok­

ta B(2a – x1, y1) dir.

GEOMETRİ
H. A(x1, y1) NOK­TA­SI­NIN y = b
DOĞ­RU­SU­NA GÖ­RE Sİ­MET­Rİ­Ğİ
ÖRNEK 31
y
A(3, –4) nok­ta­s›­n›n x = –1 do€­ru­su­na gö­re si­met­ri­€i olan 2b–y1 B(x1, 2b – y1)
nok­ta B ol­du­€u­na gö­re, B nok­ta­s›­n›n ek­sen­le­re uzak­l›k­
A(x1, y1) nok­ta­sı­nın y = b
la­r› top­la­m› kaç­t›r? b–y1
doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği
y=b olan nok­ta
b
B(x1, 2b – y1) dir.
b–y1

y1 A(x1, y1)
x
O x1

ÖRNEK 32 ÖRNEK 34
A(6, 1) noktasının x = a doğrusuna göre simetriği B(–2, 1)
noktası olduğuna göre, a kaçtır? A(–3, 4) nok­ta­sı­nın y = –1 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği olan
noktayı bulunuz.

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 129
 Dönüşümler

x eksenine göre ÖRNEK 38

A(x1, y1) æææææææÆ (x1, –y1) y
simetriği A(–9, –4)
y eksenine göre x
æææææææÆ (–x1, y1) O B(–1, –4)
simetriği
Orijine göre
æææææææÆ (–x1, –y1)
simetriği
y = x doğrusuna A B
ææææææææÆ (y1, x1)
göre simetriği
y = –x doğrusuna Koordinat düzleminde verilen OAB üçgeninin x = 1 doğrusuna
ææææææææÆ (–y1, –x1)
göre simetriği göre simetriği alınarak OıAıBı üçgeni oluşturuluyor. x = 7 doğ-
x = a doğrusuna rusu çizildiğinde bu doğru OıAıBı üçgenini ikiye bölüyor.
ææææææææÆ (2a – x1, y1)
göre simetriği Buna göre, bölünen parçalardan küçük olanının alanı kaç
y = b doğrusuna birimkaredir?
ææææææææÆ (x1, 2b – y1)
göre simetriği

ÖRNEK 35

A(3, 5) nok­ta­sı­nın x = 2 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği B, B

nok­ta­sı­nın y = –2 do­ğru­su­na gö­re si­met­ri­ği C nok­ta­sı ol­
du­ğu­na gö­re, |AC| uzun­lu­ğu kaç bi­rim­dir?
I. ax + by + c = 0 DO⁄­RU­SU­NUN
GEOMETRİ

A(x1, y1) NOK­TA­SI­NA GÖ­RE

S‹­MET­R‹­⁄‹ OLAN DO⁄­RU DENK­LE­M‹
d Ara­nan doğ­ru üze­rin­de­ki
B(x, y) nok­ta­sı­nın,
d1
ÖRNEK 36 A(x1, y1) nok­ta­sı­na gö­re si­
A(x1, y1)
C
• • B(x, y) met­ri­ği olan nok­ta
A(–1, 4) nok­ta­sı­nın x = 3 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği B, B nok­ta­
sı­nın y = 2 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği C nok­ta­sı­dır. C(2x1 – x, 2y1 – y)
nok­ta­sı­dır.
Bu­na gö­re, |AC| uzunluğu kaç bi­rim­dir? ax+by+c= 0

Bu nok­ta­nın ko­or­di­nat­la­rı d doğ­ru­su­nun denk­le­mi­ni sağ­lar.

d1 doğ­ru­su­nun denk­le­mi
a(2x1 – x) + b(2y1 – y) + c = 0 olur.

ÖRNEK 39
ÖRNEK 37
5x – 2y + 4 = 0 doğ­ru­su­nun A(2, –1) nok­ta­sı­na gö­re si­met­
A(2, m) nok­ta­sı­nın x = 1 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği
ri­ği olan doğ­ru­nun denk­le­mini bulunuz.
2x – y – 5 = 0 doğrusu üzerinde olduğuna göre, m kaçtır?

YKS / MF MODÜL

130 1 2 3 4 5 6 7 8
 Dönüşümler

ÖRNEK 40 ÖRNEK 42

x – 2y + 4 = 0 A(2, 5) nok­ta­sı­nın x – y + 4 = 0 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği

doğrusunun A(1, 1) noktasına göre simetriğinin denkle­ olan nok­ta­nın ko­or­di­nat­la­rı­nı bu­lu­nuz.
mini bulunuz.

BİLGİ NOTU
ax + by + c = 0 doğrusunun,

I) x eksenine göre simetriği olan doğru, ax – by + c = 0

II) y eksenine göre simetriği olan doğru, – ax + by + c = 0
J. A(x1, y1) NOK­TA­SI­NIN ax + by + c = 0 III) Orijine göre simetriği olan doğru, – ax – by + c = 0
DOĞ­RU­SU­NA GÖ­RE Sİ­MET­Rİ­Ğİ IV) y = x doğrusuna göre simetriği olan doğru,
bx + ay + c = 0
d: ax+by+c = 0
V) y = –x doğrusuna göre simetriği olan doğru,
• A(x1, y1) –bx – ay + c = 0
•
C(m, n) VI) x = k doğrusuna göre simetriği, a(2k – x) + by + c = 0

• B(2m – x1, 2n – y1) VII) y = ¬ doğrusuna göre simetriği, ax + b(2¬ – y) + c = 0

şeklindedir.

GEOMETRİ
A(x1, y1) nok­ta­sı­nın
ax + by + c = 0 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği olan nok­ta
B(2m – x1, 2n – y1) dir. ÖRNEK 43

Denklemi 2x + y – 6 = 0 olan doğrunun y eksenine göre si­

metriğinin denklemini yazınız.
ÖRNEK 41

A(0, –8) nok­ta­sı­nın x + 3y – 6 = 0 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­

ği olan nok­ta­nın ko­or­di­nat­la­rı­nı bu­lu­nuz.

ÖRNEK 44

4x + 3y – 1 = 0

doğrusunun x = 1 doğrusuna göre simetriği olan doğru­

BİLGİ NOTU nun denklemini yazınız.
Bir nok­ta­nın, eği­mi 1 ve­ya –1 olan bir doğ­ru­ya gö­re si­met­
ri­ği bu­lu­nur­ken, ve­ri­len nok­ta­nın ap­si­si denk­lem­de ye­ri­ne
ya­zı­la­rak ara­nan nok­ta­nın or­di­na­tı, or­di­na­tı denk­lem­de ye­
ri­ne ya­zı­la­rak ara­nan nok­ta­nın ap­si­si bu­lu­nur.

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 131
 Dönüşümler

Düz­lem­de­ki bir d doğ­ru­su üze­rin­de­ki bir P nok­ta­sı için

d doğ­ru­su­nun fark­lı ta­ra­fın­da bu­lu­nan A ve B nok­ta­la­rı P(x1, y1) ve Q(x2, y2) noktaları d: ax + by + c = 0 doğ-
ve­ril­sin. |PA| + |PB| nin en kü­çük de­ğe­ri için A, B ve P rusuna göre
nok­ta­sı doğ­ru­sal olur.

A a) Farklı yarı düzlemlerde ise

P d

0
B =
c
+
by
|PA| + |PB| nin en kü­çük de­ğe­ri |AB| dir. +
ax
• P(x1,y1)

A ve B nok­ta­la­rı d doğ­ru­su­nun ay­nı ta­ra­fın­da ise • Q(x2,y2)

|PA| + |PB| nin en kü­çük de­ğe­ri için A nok­ta­sı­nın d
doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği olan C noktası bu­lu­nur. (ax1 + by1 + c) (ax2 + by2 + c) < 0
|BC|, |PA| + |PB| nin en kü­çük de­ğe­ri olur. (B, P, C
doğ­ru­sal olur.)
b) Aynı yarı düzlemde ise
B
d 0
A =
c
+
by
P +
) ax
,y 2
(x 2
•Q
)
GEOMETRİ

C ,y 1
(x 1
•P

(ax1 + by1 + c) (ax2 + by2 + c) > 0 olur.

ÖRNEK 45

A(1, 3) ve B(–2, –1) ve P(a, 0) noktaları veriliyor.

|PA| + |PB| toplamının en küçük değeri için a kaçtır?

ÖRNEK 47

A(3, 1) ve B(–2, –1) nok­ta­la­rı 2x + y + a = 0 doğ­ru­su­na gö­

re fark­lı ya­rı düz­lem­de ol­du­ğu­na gö­re, a’nın ala­ca­ğı tam
sa­yı de­ğer­le­ri top­la­mı kaç­tır?

ÖRNEK 46

A(6, 2), B(4, 1) ve P(a, 0) noktaları veriliyor.

||PA| – |PB|| farkının en büyük olması için a kaç olmalıdır?

YKS / MF MODÜL

132 1 2 3 4 5 6 7 8
 Dönüşümler

ÖRNEK 48 ÖSYM 2018 Öncesi ÖRNEK 50 ÖSYM 2018 Öncesi

Dik koordinat düzleminde, merkezi O noktasında olan aşağı- y

daki ABCDEF düzgün altıgeni verilmiştir.

y P(a,1)

E D

20°
F C x
x O
O
Dik koordinat düzleminde verilen P(a, 1) noktasıyla orijini bir-
A B
leştiren doğru parçası şekilde gösterilmiştir.

P noktasının y = ax doğrusuna göre simetriği olan R nokta-

Bu altıgen, merkezi etrafında ok yönünde 120° döndürülüyor.
sı işaretleniyor.
Döndürme sonrası elde edilen altıgenin de y eksenine göre si-
metriği alınıyor. Buna göre, PO∑R açısının ölçüsü kaç derecedir?

Buna göre, ilk durumda F noktasının bulunduğu köşeye, A) 80 B) 90 C) 100 D) 110 E) 130
son durumda hangi nokta gelir?

A) A B) B C) C D) D E) E

GEOMETRİ
ÖRNEK 51 AYT/2019

ÖRNEK 49 ÖSYM 2018 Öncesi Dik koordinat düzleminde bir P(a, b) noktası orijin etrafında sa-
at yönünün tersine 90° döndürüldükten sonra elde edilen nok-
3x + 2y = 6 doğrusunun x = 3 doğrusuna göre simetriği­
ta; x-ekseni boyunca pozitif yönde 3 birim, y-ekseni boyun-
nin denklemi aşağıdakilerden hangisidir?
ca pozitif yönde 1 birim ötelendiğinde yine P(a, b) noktası el-
A) x – 2y = 6 B) 2x – 3y = 18 de ediliyor.
C) 2x + 3y = 8 D) 3x – 2y = 12
Buna göre, a . b çarpımı kaçtır?
E) 3x + 2y = 9
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 133
 Dönüşümler

ÖRNEK 52 AYT/2020 ÖRNEK 54 AYT/2023

Dik koordinat düzleminde A(2, 7) ve B(–1, 4) noktaları x-ekseni
boyunca pozitif yönde 3 birim ötelenerek sırasıyla D ve C nok-
taları elde ediliyor.
Buna göre köşeleri A, B, C ve D noktaları olan dörtgenin
alanı kaç birimkaredir?
Mavi ve kırmızı kenarları eşit uzunlukta olan ikizkenar üçgen
biçimindeki bir “Dikkat Köpek Var!” levhası, bir köşesinde bu-
lunan çiviyle dikdörtgen biçimindeki bahçe duvarına şekilde-
ki gibi asılmıştır.

A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13
t
Dikka ar!
V
Köpek

Çivi etrafında dönebilen bu levha, şekildeki konumundan

• saat yönünde 75° döndürülürse siyah kenarı,

• saat yönünün tersine 40° döndürülürse mavi kenarı,
• saat yönünde x° döndürülürse kırmızı kenarı

ilk defa duvarın üst kenarına paralel olmaktadır.

ÖRNEK 53 AYT/2021
Buna göre, x kaçtır?
Dik koordinat düzleminde (4, 4) noktasının (1, 0) nokta­
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25
GEOMETRİ

sından geçen bir doğruya göre simetriği olan nokta (a,

0) olduğuna göre, a sayısının alabileceği değerlerin çar­
pımı kaçtır?

A) –24 B) –16 C) –8 D) 16 E) 24

YKS / MF MODÜL

134 1 2 3 4 5 6 7 8
 BÖLÜM

ÇEMBER 3
I. ÇEMBERIN TEMEL ELEMANLARI
B
kese
A. ÇEMBERDE TEĞET, KIRIŞ, ÇAP, YAY C
n

VE KESEN O

Düzlemde sabit bir noktadan eşit uzaklıkta bulunan nok- teğet

taların geometrik yerine çember denir. A

Çember ile farklı iki ortak noktası olan doğruya kesen de-
nir. Çember ile bir ortak noktası olan doğruya teğet denir.
O r Ortak noktaya değme noktası denir.
A
Çemberin merkezi ile teğetin değme noktasını birleştiren
doğru parçası teğete diktir.

Sabit olan noktaya (O) çemberin merkezi, çember üzerin- [OT] ^ d

deki herhangi bir noktayı çemberin merkezine birleştiren O
doğru parçasına çemberin yarıçapı denir.

Merkezi O ve yarıçap uzunluğu r olan çember d Teğet

T
Ç(O, r) şeklinde gösterilir.

Çember üzerindeki iki noktayı birleştiren doğru parçasına

kiriş denir. Çemberin merkezinden geçen kirişe çap denir.
Çap, yarıçapın uzunluğunun iki katıdır. ÖRNEK 1

GEOMETRİ
D
kiriş
C
O
A 1444442444443 B
çap

O(–5, 3) B(4, –9)

A(3, –3)
Çap, çemberin en uzun kirişidir.

Çemberin iki noktası arasında kalan parçasına yay denir.

B B(4, –9) noktasında bulunan Bahadır, O(–5, 3) merkezli daire

A
O biçiminde ve A(3, –3) noktasından geçen helikopter pistine gir-
meden yoluna devam etmek istiyor.

Buna göre, Bahadır helikopter pistine en fazla kaç birim

Y
yaklaşabilir?
Yay uç noktaları ile bu iki nokta arasındaki bir nokta ile
belirtilir. AXπB, AYπB şeklinde gösterilir. Sadece uç nokta-
ları ile gösterilen yayı çember üzerindeki uç noktalar ara-
sındaki küçük yay olarak alırız.

AXπB yayının ölçüsü m(AXπB) şeklinde, uzunluğu |AXπB|

şeklinde gösterilir. Çemberin ölçüsü 360° dir.

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 135
 Çember

B. DOĞRU ILE ÇEMBERIN BIRBIRINE ÖRNEK 2

GÖRE DURUMLARI Yarıçap uzunluğu (3x – 6) birim olan bir çemberin merkezinin
1. Doğru çemberi farklı iki noktada kesiyorsa çemberin mer- d doğrusuna uzaklığı (2x + 4) birimdir.
kezinin doğruya uzaklığı yarıçap uzunluğundan küçüktür.
d doğrusu çemberi farklı iki noktada kestiğine göre, çem­
berin yarıçapının uzunluğu tam sayı olarak en küçük kaç
r birim olur?
|OH| < r
O

A H B

2. Doğru çembere teğet ise merkezin doğruya uzaklığı yarı- ÖRNEK 3

çap uzunluğuna eşittir. Yarıçap uzunluğu (4x – 2) birim olan bir çemberin merkezinin
çemberi farklı iki noktada kesen d doğrusuna uzaklığı (3x + 4)
birim ve çemberle ortak noktası olmayan ¬ doğrusuna uzaklı-
|OH| = r ğı (2x + 16) birimdir.
O
Buna göre, x’in alabileceği tam sayı değerleri toplamı
r
kaçtır?
d
H
GEOMETRİ

3. Doğru ile çemberin ortak noktaları yoksa çemberin merke-

zinin doğruya uzaklığı yarıçap uzunluğundan büyüktür.

ÖRNEK 4
|OH| > r
O
r

A
5x – 12y + 3 = 0

d
H

O(–1, 2)

BİLGİ NOTU
Sonuçlar

Merkeze uzaklığı yarıçap uzunluğundan küçük olan
her doğru, çemberi farklı iki noktada keser.
Merkeze uzaklığı yarıçap uzunluğuna eşit her doğru,
çembere teğettir.
Görseldeki O(–1, 2) merkezli yarım daire biçimindeki tünele A
noktasında teğet olan 5x – 12y + 3 = 0 doğrusu üzerinde olan
tünel kemeri verilmiştir.
Buna göre, bu tünelin yarıçap uzunluğu kaç birimdir?

Merkeze uzaklığı yarıçap uzunluğundan büyük her

doğru, çemberi kesmez.

YKS / MF MODÜL

136 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çember

C. KIRIŞ ÖZELLIKLERI ÖRNEK 6

1. Kirişin orta dikmesi çemberin merkezinden geçer.
O merkezli çember
[OC] ^ [AB]
O |OH| = 6 birim
6 |HC| = 4 birim
O
A B
H
A B 4
H
C
d
Yukarıdaki verilere göre, |AB| kaç birimdir?

2. Bir çemberin merkezi farklı iki kirişinin orta dikmelerinin

kesim noktasıdır.

C D

A
O

ÖRNEK 7
B
O merkezli çember
A, C, B noktaları doğrusal
3. Çemberin merkezinden kirişe indirilen dikme kirişi ve kiri- O |AC| = 30 birim

GEOMETRİ
şin ayırdığı yayı ortalar. 25 |CB| = 18 birim

Z A 30 C 18 B |OA| = 25 birim
]] AH = HB
O
[OT] ^ [AB] ğ [ % $
] AT = BT
\ Yukarıdaki verilere göre, |OC| kaç birimdir?
A B
H
S
S

ÖRNEK 5
4. Çember içerisindeki bir noktadan geçen en kısa kiriş bu
Merkezden 6 cm uzaklıktaki bir kirişinin uzunluğu 16 cm noktayı çemberin merkezine birleştiren doğruya dik olan
olan bir çemberin yarıçap uzunluğu kaç santimetredir? kiriştir.

[OK] ^ [AB] ise

O
D |AB| < |CD| dir.
A

C P
B
K

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 137
 Çember

ÖRNEK 8 ÖRNEK 10

Yarıçapı 13 br olan çemberin içindeki bir A noktasının

D
O merkezli çember
çemberin merkezine uzaklığı 5 br olduğuna göre, A nokta­
sından geçen en kısa kirişin uzunluğu kaç birimdir?
K [OK] ^ [CD]
C 3 [OH] ^ [AB]
O
3 |AB| = (4x – 6) birim
A B |CD| = (3x + 2) birim
H
|OK| = |OH| = 3 birim

Yukarıdaki verilere göre, çemberin yarıçap uzunluğu kaç

birimdir?

5. Bir çemberin iki kirişi birbirine paralel ise bu kirişler arasın-

da kalan yay parçalarının uzunlukları birbirine eşittir.

A B [AB] // [CD] ise

O |A∫C| = |B∫D| ve

C D m(A∫C) = m(B∫D) dir.

7. Merkeze yakın olan kiriş merkezden daha uzakta olan
kirişten büyüktür.

C K
D |OK| > |OH| , |AB| > |CD|
GEOMETRİ

ÖRNEK 9
O
O merkezli çember B
A B H
[AB] // [CD] A
O
|A∫C| = (3x – 6) birim

D
|B∫D| = (2x + 4) birim
C

ÖRNEK 11
Yukarıdaki verilere göre, x kaçtır?
D O merkezli çember
E
C [OF] ^ [AB]

O
[OE] ^ [CD]
|OE| < |OF|
|AB| = (3x + 5) birim
A
F B |CD| = (4x – 3) birim

6. Bir çemberde, merkezden eşit uzaklıktaki kirişler eştir. Yukarıdaki verilere göre, x’in alabileceği en küçük tam sa­
yı değeri kaçtır?
[OK] ^ [AB]
A K B
[OH] ^ [CD]
C O |OK| = |OH| ise

H |AB| = |CD|

D ve m(A∫B) = m(C∫D) dir.

YKS / MF MODÜL

138 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çember

ÖRNEK 12 AYT/2023 NOTLAR

Üzerinde A, B, C ve D noktaları işaretlenmiş olan Şekil 1’de-

ki çemberde BC ve CD kirişleri diktir. Bu çemberi AB, BC, CD
ve DA kirişleri boyunca keserek elde edilen Şekil 2’deki parça-
larda kiriş ve yayların orta noktalarını birleştiren kırmızı renk-
li doğru parçalarının uzunlukları sırayla 1, 5, 10 ve x birimdir.

B A B B C

A D
C D D A

Şekil 1 Şekil 2
Buna göre, x kaçtır?

A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18

GEOMETRİ
TÖDEV fasikülünde bulunan Geometri test-
lerini çözmeyi unutmayınız.

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 139
 BÖLÜM

4 ÇEMBER

II. ÇEM­BER 4. İç Açı

B
A. ÇEMBERDE AÇI d
Çem­b e­r in ke­s i­ş en iki ki­r i­ş i­n in
1. Mer­kez Açı  b
oluş­tur­du­ğu açı­la­ra iç açı de­nir.
A Şe­kil­de AK∑C ve AK∑B açı­la­rı bi­rer
A Kö­şe­si çem­be­rin mer­ke­zin­de olan Ky
x iç açı­dır. Bir iç açı­nın öl­çü­sü gör­
açı­ya mer­kez açı de­nir. Mer­kez x
açı­nın öl­çü­sü, gör­dü­ğü ya­yın öl­ a y dü­ğü yay­la­rın öl­çü­le­ri top­la­mı­nın
D
x x O
çü­sü­ne eşit­tir. ya­rı­sı­dır.
C c
a+b
m ` AKCj = m `BKDj = x =
% %
B 2
c+d
m ` AKBj = m `CKDj = y =
% %
dir.
m(AO∑B) = m(A∫B) = x’tir. 2

2. Çev­re Açı 5. Dış Açı

A Kö­şe­si çem­be­rin üze­rin­de ve kolla- C

rı çemberi kesen açı­ya çev­re açı B
2x de­nir. Çev­re açı­nın öl­çü­sü, gör­dü­
ğü ya­yın öl­çü­sü­nün ya­rı­sı­na eşit­tir. A x b a

C
x D
GEOMETRİ

B E
%
m _ ACi 2x Bir çemberin dış bölgesinde ve kenarları çemberin keseni ve-
% j
m ` ABC = = x ’tir.
2
=
2 ya teğeti olan açıya dış açı denir. Şe­kil­de EAC açı­sı dış açı­
dır. Dış açı­nın öl­çü­sü, kol­la­rı­nın sı­nır­la­dı­ğı yay­la­rın öl­çü­le­ri far­
kı­nın ya­rı­sı­dır.
a-b
m `EACj = x =
%
dir.
2
3. Te­ğet - Ki­riş Açı

ÖRNEK 1
A
A
A, B ve C noktaları O merkezli çem-
25° ber üzerinde
2x
m(BA∑C) = 25°
x O
m(BO∑C) = x
D B C x
B C
Çem­be­rin bir te­ğeti ile te­ğet nok­ta­sın­dan ge­çen ki­ri­şi­nin oluş­
tur­du­ğu açı­ya teğet - ki­riş açı de­nir. Şe­kil­de ABC ve ABD açı­
la­rı bi­rer te­ğet ki­riş açı­dır. Te­ğet ki­riş açı­nın öl­çü­sü gör­dü­ğü Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?
ya­yın öl­çü­sü­nün ya­rı­sı­na eşit­tir.
%
m _ ABi 2x
m ` ABCj =
%
= = x’tir.
2 2

YKS / MF MODÜL

140 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çember

ÖRNEK 2 ÖRNEK 4

A A, B ve C noktaları O merkezli A
çember üzerinde
110°
B C m(BA∑C) = 110°
x
m(BO∑C) = x 30°
40°
a D
O
C
B

[DA çembere A noktasında teğet ve B, C, D noktaları

Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir? doğrusal, m(AB∑C) = 40° ve m(BD∑A) = 30° olduğuna göre,
m(AC∑B) = a kaç derecedir?

ÖRNEK 3

GEOMETRİ
A

E
C ÖRNEK 5

D A O merkezli çeyrek çember

a
m(OB∑C) = 80°
C
Bir balıkçı restoranının duvarında iki tane tekne küreği ve bir
tane de cankurtaran simidi şekildeki gibi asılmıştır. Kürekler
doğrusal olacak şekilde E’de kesiştirilmiş ve simit ile A, B, C,
80°
D noktalarında sabitlenmiştir.
O B
m(AE∑D) = 40°, m(A∫D) = 2x + 50°, m(B∫C) = x olduğuna gö­
re, x kaç derecedir? Yukarıdaki verilere göre, m(OA∑C) = a kaç derecedir?

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 141
 Çember

d)
ÖRNEK 6
A

m(C∫B) = 100°
C O
B
m(A∫B) = 70° P

a P

A Dış açı­nın kol­la­rı çem­be­re te­ğet ise dış açı­nın açı­or­ta­yı

çem­be­rin mer­ke­zin­den ge­çer.
[PA çembere A noktasında teğet olduğuna göre,
m(AP∑C) = a kaç derecedir?
e) A
C

E
D
F

Bir çem­ber­de eşit uzun­luk­ta­ki ki­riş­le­rin sı­nır­lan­dır­dı­ğı

Sonuçlar
yay­la­rın öl­çü­le­ri eşit­tir.
a) 2x D |AB| = |CD| ğ m(A∫B) = m(C∫D)
A Ay­nı ya­yı gö­ren çev­re açı­la­
GEOMETRİ

rın öl­çü­le­ri eşit­tir.

x
m(AB∑D) = m(AC∑D) = x
C f) Pa­ra­lel ki­riş­le­rin ara­sın­da ka­lan yay­la­rın öl­çü­le­ri eşit­tir.
x
Yukarıdaki şekilde [AE] // [CF] ğ m(A∫C) = m(E∫F)
B

b) A
ÖRNEK 7
Ça­pı gö­ren çev­re açı­nın
A, B, C ve D noktaları O merkezli
öl­çüsü 90° dir.
B C çember üzerinde
O
O |BC| = |CD|
A 25° D
x m(AD∑B) = 25°
D E
B
m(BD∑C) = x
[BC] çap , m(BA∑C) = m(BD∑C) = m(BE∑C) = 90° dir. C

Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?

c) Dış açı­nın kol­la­rı
A
çem­be­re te­ğet ise
dış açı ile gör­dü­ğü
O
C y x P kü­çük yay bü­tün­
ler­dir. Şe­kil­de,
m(AP∑B) = x ve
B m(ACπB) = y ise
x + y = 180° dir.
YKS / MF MODÜL

142 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çember

ÖRNEK 8 ÖRNEK 10
A F
A, B, C, D, E ve F noktaları çember
40°
A E üzerinde
[AE] // [BD]
114° B
O
m(AF∑B) = 40°
B D m(EC∑D) = x
x
K C L C
KL, O merkezli çembere C noktasında teğet
Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?
|AB| = |BC|
m(AB∑C) = 114°

Yukarıdaki verilere göre, m(BC∑K) kaç derecedir?

ÖRNEK 11
C A, B, C ve D noktaları O merkez-
li yarım çember üzerinde
B
|AB| = |BC|
70° x m(BA∑D) = 70°

GEOMETRİ
A O D m(AO∑C) = x
ÖRNEK 9
Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?
B

x 20°
A E
O D

A, B, C ve D noktaları O merkezli çember üzerinde ÖRNEK 12

|OB| = |CE| O merkez
A B
[BE] « [AE] = {E} 50° [AB] // [CD]
m(CO∑E) = 20° m(AB∑O) = 50°
O
m(AO∑B) = x m(OC∑D) = 35°
35°
D C
Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?
E

Yukarıdaki verilere göre, m(AE∑D) kaç derecedir?

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 143
 Çember

ÖRNEK 13 BİLGİ NOTU

•
D

S
• •
O • O

S
•
A B

S
•

S
O
C

Bir müzik setinin Cd çalar bölümü en fazla üç tane Cd alabil-

mekte ve bu Cd’ler birbirlerine teğet olarak yerleştirilebilmek-
tedir. Üçgenin çevrel çemberinin merkezi (O) kenar orta dikme-
lerin kesim noktasıdır. Dar açılı bir üçgende O iç bölgede,
Yukarıdaki şekilde A, B, D teğet noktaları ve Cd’ler özdeş
dik açılı üçgende hipotenüs üzerinde, geniş açılı üçgende
olduklarına göre, m(AC∑B) kaç derecedir?
ise dış bölgededir.
GEOMETRİ

ÖRNEK 14

C
ÖRNEK 15

A |AB| = 6 birim

6
|AC| = 10 birim
A B
O 10
O
B
C

Ön yüzü sarı, arka yüzü mavi olan daire şeklindeki kâğıt, [AC]
ABC üçgeninin çevrel çemberinin merkezi O olduğuna
boyunca katlandığında merkezden geçmektedir.
göre, |BC| nin alabileceği kaç tam sayı değeri vardır?
Buna göre, m(BD∑C) kaç derecedir?

YKS / MF MODÜL

144 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çember

ÖRNEK 16 ÖRNEK 18

A |AB| = 6 cm
A
|AC| = 8 cm D
36° x
K
B C
E

C
L B

ABC üçgeninin çevrel çemberinin merkezi K ve [BC] nin

orta dikmesi [KL] olduğuna göre, |CL| kaç cm’dir? Çem­ber­ler E nok­ta­sın­da bir­bi­ri­ne te­ğet, B ve C nok­ta­la­rı çem-
berin teğet nok­ta­la­rı

m(BA∑E) = 36°

m(ED∑C) = x

Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?

Ki­riş­ler Dört­ge­ni
A Ke­nar­la­rı bir çem­be­rin ki­riş­le­ri olan
y dört­ge­ne ki­riş­ler dört­ge­ni de­nir. Ki­

GEOMETRİ
riş­ler dört­ge­nin­de kar­şı­lık­lı açı­la­rın

D
öl­çü­le­ri top­la­mı 180° dir.
b
B a
Ya­ni, a + b = x + y = 180° dir.
x

ÖRNEK 19

ÖRNEK 17 A
B
ABDE kirişler dörtgeni 70° D
E D
x C
75° m(AE∑C) = 75°
130°
B m(ED∑B) = 130° E
C
m(AC∑E) = x
A ABCD bir dörtgen, A, B, C, E, D noktaları çemberlerin üze­
rinde, m(AB∑C) = 70°, |AD| = |DE| olduğuna göre, m(CD∑A)
Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir? kaç derecedir?

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 145
 Çember

ÖRNEK 20 ÖRNEK 22

A
P
30° A

C
K
A B
Zeminin bir parçası daire olan bir mutfakta P noktasında bir
fare, C noktasında bir kedi, çemberin fareye en yakın noktası P

olan A noktasında ise peynir durmaktadır. Kedi dairenin dışı- D

na çıkamamaktadır. C çemberin teğet noktası, m(AP∑C) = 30°,
Şekil 2
|PC| = 40§3 birimdir. Hızları sabit olan kedi ve fare aynı anda
hareket ediyorlar. Fare peyniri alıp kaçmak kedi ise fareyi ya-
D C
kalamak istiyor.
Şekil 1
Kedi fareyi A noktasında yakaladığına göre, en az kaç bi­
rim koşmuştur? Mavi renkli daire, yeşil renkli ABCD karesinin üzerine karenin
K ağırlık merkezinden geçecek şekilde Şekil 2’deki gibi yapış-
tırılıyor.

P noktası çemberin üzerinde olduğuna göre, m(KP∑A) kaç

derecedir?
GEOMETRİ

ÖRNEK 21

A ÖRNEK 23
B
A
C
O
A C
Cı
O B Bı
D

Şekil 1 Şekil 2

O merkezli r cm yarıçaplı daire biçimindeki kâğıttan AOB dilimi C

ve OCD dilimi kesilerek Şekil 2’deki gibi yapıştırılıyor. A, B, C, Cı noktaları çember üzerindedir. ABC üçgeni A nokta-
|AB| = §2r ve |CD| = r cm olduğuna göre, Şekil 2’de sı etrafında saat yönünün tersine 50° döndürülürek ABıCı üç-
m(AC∑O) kaç derecedir? geni elde edilmektedir.

m(BCπCı) = 140° olduğuna göre, m(BıA∑C) kaç derecedir?

YKS / MF MODÜL

146 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çember

ÖRNEK 24 ÖSYM 2018 Öncesi ÖRNEK 26 TYT/2019

C O merkezli çember 8 programlı bir çamaşır makinesinin dairesel bir butonu etra-
fına sabitlenmiş 8 çizgi şekildeki gibi 1’den 8’e kadar numara-
12
° m(AC∑B) = 12°
B landırılmıştır. Numaraları ardışık sayılar olan her iki çizgi ara-
m(OA∑C) = 44° sındaki mesafe eşit olup buton döndürüldüğünde üzerindeki
O x m(CA∑B) = x ok hangi çizgiyi gösteriyorsa o çizgiye ait program seçilmiş
44°
A oluyor.
4 5 4 5
3 6 3 6
Şekilde verilen A, B ve C noktaları O merkezli çemberin üze-
2 7 2 7
rindedir.

Buna göre, x kaç derecedir? 1 8 1 8

A) 22 B) 24 C) 28 D) 32 E) 34

7 numaralı program seçiliyken buton saat yönünde 150° dön-

dürüldüğünde 1 numaralı program seçilmiş oluyor.

Buna göre, 1 numaralı program seçiliyken buton saat yö­

nünde 140° döndürüldüğünde kaç numaralı program se­
çilmiş olur?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

GEOMETRİ
ÖRNEK 27 AYT/2020
ÖRNEK 25 ÖSYM 2018 Öncesi
Bir lunaparkta şekildeki gibi düz bir zeminde bulunan özdeş
B O merkezli çember kabinlerden oluşan dairesel bir dönme dolap sadece bir yöne
F AC // ED doğru dönmektedir. Bu dönme dolabın bir kabinine, kabin ye-
x
AC « FD = {O} re en yakın olduğu durumdayken binilmektedir.
60°
A C
O m(BO∑C) = 60° Meryem bir kabine binip dönme dolap 48° döndükten sonra
m(DF∑B) = x Nisa da bir kabine binmiştir.

E D

Yukarıdaki şekilde [AC] ve [BE], O merkezli çemberin çapla-

rıdır.

Buna göre, x kaç derecedir?

A) 75 B) 80 C) 90 D) 105 E) 120

Buna göre, Nisa kabine bindikten sonra Meryem ve

Nisa’nın bulundukları kabinlerin zeminden yükseklikle­
ri ilk kez aynı olduğunda dönme dolap kaç derece dön­
müştür?

A) 130 B) 138 C) 144 D) 150 E) 156

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 147
 Çember

ÖRNEK 28 AYT/2021 ÖRNEK 29 AYT/2021

n kenarlı bir düzgün çokgenin bir iç açısının ölçüsü Ayşe ve Ferhat, pizza satın almak için bir dükkâna giriyor. Bu
^n - 2h.180° dükkânda satılan 13 daire dilimine ayrılmış daire şeklindeki bir
olarak hesaplanır. bütün pizzadan; Ayşe’nin satın aldığı 2 dilim birbiriyle özdeş-
n
F ABCDEFGHI ken, Ferhat’ın satın aldığı 11 dilim de birbiriyle özdeştir. Daha
sonra bu dilimlerden üç tanesini birleştirerek yarım daire şek-
G E düzgün dokuzgen
linde bir pizza elde ediyorlar.
P d |FB|
Buna göre, büyük dilimlerden birinin merkez açısının öl­
|FD| = |FP|
çüsü kaç derecedir?
H D m(AP∑B) = x
A) 90 B) 81 C) 75 D) 72 E) 60

P
x
I C

A B

Yukarıdaki verilere göre, x açısının ölçüsü kaç derecedir?

A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60
TÖDEV fasikülünde bulunan Geometri test-
lerini çözmeyi unutmayınız.
GEOMETRİ

www.my
eniz exa
ers
ist m
y
.co
m’d
.
bilirsiniz

an
ulaşabilirs
k uta

iniz
o
du

ko iste
seniz kare r

www. .com

“Bu modülde yer alan Geometri dersine ait konu/sorular hakkında görüş ve önerilerinizi geometri@sinavyayin.com adresine mail atabilirsiniz.
Teşekkür ederiz.”

YKS / MF MODÜL

148 1 2 3 4 5 6 7 8
 MODÜL TEKRAR TESTİ

1. A(– 2, 3) noktasının önce x ekseni boyunca pozitif 5. Koordinat sisteminde P(–6, –2) noktasının önce x ekseni
yönde 1 birim ardından y ekseni boyunca negatif yön­ boyunca pozitif yönde 3 birim ardından y ekseni boyunca
de 3 birim ötelenmesiyle elde edilen Aı noktasının ko­ negatif yönde 2 birim ötelenmişi R noktasıdır.
ordinatları aşağıdakilerden hangisidir? R noktasının orijin etrafında negatif yönde 90° döndü­
A) (1, –1) B) (3, 5) C) (– 1, 0) rülmesiyle elde edilen noktanın koordinatları aşağıda­
D) (2, 1) E) (– 3, 6) kilerden hangisidir?

A) (–4, 3) B) (–3, –4) C) (3, 4)

D) (4, 3) E) (4, –3)

2. A(x, y) noktasının önce x ekseni boyunca pozitif yön­

de 2 birim, ardından y ekseni boyunca pozitif yönde 3
birim ötelenmesiyle elde edilen noktanın koordinatla­
rı Aı(3, – 2) olduğuna göre, (x + y) toplamı kaçtır?
6. P(1, 4) noktasının önce x ekseni boyunca pozitif yönde
A) – 6 B) – 5 C) – 4 D) – 3 E) – 2 3 birim ardından y ekseni boyunca negatif yönde 2 birim
ötelenişi Pı(xı, yı) olsun.
p
Pı noktasının orijin etrafında ve pozitif yönde
rad­
2
yan döndürülmesi sonucu elde edilen noktanın koor­
dinatları nedir?

A) (–4, –2) B) (–2, –4) C) (–2, 4)

GEOMETRİ
3. P(2, 4) noktasının orijin etrafında pozitif yönde 45° D) (2, –4) E) (4, 2)
döndürülmesi ile elde edilen noktanın koordinatları
toplamı kaçtır?

A) 2§2 B) 3§2 C) 4§2 D) 6§2 E) 8§2

7. Yandaki tabloda ABC üçgeni ve ABC AıBıCı

bu üçgenin orijin etrafında saatin üçgeni üçgeni
tersi yönünde 90° döndürülme-
A(2, –3) Aı(k, ¬)
4. siyle oluşan A ıB ıC ı üçgeninin
B(m, n) Bı(1, 5)
y koordinatlarından bazıları veril-
A(6, 8) C(6, p) Cı(4, 6)
A›(x, 6) miştir.

a
m· (k + n)
x Buna göre, oranı kaçtır?
O ,+p

A(6, 8) noktası orijin etrafında pozitif yönde a açısı kadar A) –6 B) –5 C) 1 D) 5 E) 6

döndürülerek Aı(x, 6) noktası elde edilmiştir.

Buna göre, a açısının ölçüsü kaç derecedir?

A) 90 B) 75 C) 60 D) 45 E) 30

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 149
 Modül Tekrar Testi

8. y 11. Para (TL) Yan­da­ki gra­fik, dü­zen­li pa­ra

bi­rik­ti­ren bir öğ­ren­ci­nin pa­ra­sı­
D Dik koordinat sisteminde 50
nın za­ma­na bağlı de­ği­şi­mi­ni
TÜRKÇE

verilen ABCDE düzgün

E C
O x
gös­ter­mek­te­dir.
beşgeninin ağırlık merke-
10
zi orijindir.
1 Zaman (ay)

A B Bu­na gö­re, bu öğ­ren­ci­nin ka­çın­cı ay­da bi­rik­miş pa­ra­

sı 610 TL olur?
Beşgen orijin etrafında pozitif yönde kaç derece dön­ A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15
dürülürse B noktası ilk kez y ekseni üzerine gelir?

A) 172 B) 162 C) 144 D) 136 E) 128

12. Ana­li­tik düz­lem­de

0≤y≤x+1
9.
|x – 2| ≤ 2
x – 2y + 6 = 0
eşit­siz­lik sis­te­mi­nin gra­fi­ği aşa­ğı­da­ki­ler­den han­gi­si­
2x + 6y – 7 = 0 dir?
GEOMETRİ

doğ­ru­la­rı ara­sın­da­ki dar açı aşa­ğı­da­ki­ler­den han­gi­si­ A) y B) y

dir?

A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75 1 1
–1 x –1 x
O 2 O 4

C) y D) y

1 1
–1 x –1 x
10. A(3, – 2) noktasının 5x + 12y + k = 0 doğ­ru­su­na uzak­lı­ O 4 –2 O 2
ğı 3 bi­rim ol­du­ğu­na gö­re, k’nin ala­bi­le­ce­ği de­ğer­le­rin
top­la­mı kaç­tır?

A) 18 B) 20 C) 21 D) 24 E) 26 E) y

1
–1 x
O 4

YKS / MF MODÜL

150 1 2 3 4 5 6 7 8
 Modül Tekrar Testi

13. D O merkezli çember 16. O merkezli bir çemberin merkezinden 7 cm uzaklıktaki

H kirişinin uzunluğu 48 cm olduğuna göre, merkezinden
[OK] ^ [AB]
C x–1 [OH] ^ [CD] 15 cm uzaklıktaki kirişin uzunluğu kaç cm’dir?
O
|BK| = x + 4 birim A) 32 B) 36 C) 40 D) 42 E) 45
12 x+4
A B |CH| = x – 1 birim
K
|AK| = 12 birim

Yukarıdaki verilere göre, |CD| kaç birimdir?

A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

17. D O çemberlerin ortak merkezi

C
B [BD] kirişi C noktasındaki
1 A
küçük çembere teğet
14. O merkezli çember 12
O
|OA| = 12 cm
[AB] çap
|AB| = 1 cm
O 6 A, C, D noktaları doğrusal
A B
x |OB| = 6 cm
8 Yukarıdaki verilere göre, |BD| kaç cm’dir?
2
|AC| = 8 cm
C
D |CD| = 2 cm A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

|OC| = x cm

GEOMETRİ
Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm’dir?

A) §6 B) 2§5 C) 5
D) 4§2 E) 6

18. A

15. D O merkezli çember

x 45°
B D
[AB] ^ [CD] C
10
|AE| = 2 cm
A O
2 E |EC| = 4 cm Şekilde [DA, A noktasında çembere teğet,
B
4 |DE| = 10 cm |AB| = |BC|, m(AD∑B) = 45° ve m(AB∑D) = x’tir.
C
Buna göre, x kaç derecedir?

A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50
Yukarıdaki verilere göre, çemberin yarıçap uzunluğu
kaç cm’dir?

A) 6§3 B) 2æ29 C) 2æ30

D) 5§5 E) 130

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 151
 Modül Tekrar Testi

19. D A, B, C ve D noktaları 21. A

B
çember üzerinde
L
TÜRKÇE

[AC] ^ [BD]
E K
M
A • C m(DA∑C) = m(CA∑B) N

D C

B
Para koleksiyoncusu Coşkun, defterine madeni paraları
Yukarıdaki verilere göre, m(AB∑C) kaç derecedir? birbirlerine K, L, M ve N noktalarında teğet olacak şekilde
yerleştiriyor.
A) 100 B) 95 C) 90 D) 85 E) 80
m(KA∑L) = 40°, m(LB∑M) = 35°, m(KD∑N) = 55°

olduğuna göre, m(NC∑M) kaç derecedir?

A) 35 B) 40 C) 45 D) 50 E) 55
GEOMETRİ

20.
E D
22.
F A
x

A 110° C x D
65°
B
C

Şekilde B ve E noktaları çemberlerin kesim noktaları, B

|AB| = |FE|, m(AC∑D) = 65° ve m(AF∑D) = x’tir.

[DA, A noktasında
Buna göre, x kaç derecedir? [DB, B noktasında çembere teğet
A) 115 B) 110 C) 105 D) 100 E) 95 m(AC∑B) = 110°
m(AD∑B) = x

Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?

A) 60 B) 55 C) 50 D) 45 E) 40

YKS / MF MODÜL

152 1 2 3 4 5 6 7 8
 Modül Tekrar Testi

23. R S 25. A ABC bir üçgen

F [FB] ∩ [AC] = {D}

O1 K O2 L O3

40°
x D |AE| = |AD|

M N m(A∫F) = m(F∫C)
E
P m(BA∑E) = 40°
C
B

Zekine ailesinin resimlerini koymak için şekildeki özel Yukarıdaki verilere göre, m(AxπB) kaç derecedir?
yapım resimliği yaptırıyor. O1 ve O3 merkezli dairenin
yarıçapları, O2 merkezli dairenin yarıçapının iki katıdır. A) 60 B) 65 C) 70 D) 75 E) 80
Çemberler birbirlerine K ve L noktalarında dıştan teğettir.

[RS] ortak teğet ve |MP| = |NP| = 4.|O2L|

olduğuna göre, m aPO1Rk + m aO1O3 P k toplamı kaç de­

% %

recedir?

A) 200 B) 205 C) 210 D) 215 E) 220

GEOMETRİ
24. B [PA, A noktasında
O merkezli çembere teğet 26. B
[PB, B nok­ta­sın­da
E A [AD], C nok­ta­sın­da
x m(AP∑E) = m(BP∑E)
A O [PE, E nok­tas­ın­da
m(AE∑P) = x P 40° C x O
O mer­kez­li çem­be­re
D te­ğet
C D
E m(BP∑E) = 40°
•• m(AO∑D) = x

Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?

P
A) 50 B) 60 C) 65 D) 70 E) 75
Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?

A) 65 B) 60 C) 55 D) 50 E) 45

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 153
 Notlar
GEOMETRİ

YKS / MF MODÜL

154 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

GEOMETRİ Örnek 3 Çözüm

d1: §3x + y + 1 = 0 ¡ m = –§3

BÖLÜM 1 ¡ a = 120°
Doğrunun Analitik İncelenmesi d2: x – y – 2 = 0 ¡ m = 1
¡ b = 45°

Örnek 1 Çözüm
y
d1 dar açı = 75°
2x – y + 9 = 0 doğrusunun eğimi, m1 = 2 d2
3
3x + 4y – 5 = 0 doğrusunun eğimi, m2 = - tür.
4
m1 - m 2 120°
O 45° x
tan q =
1 + m1.m 2
75°
3
2+
4
=
3
1 + 2 . c- m
4
11 11
4 4 11
= = =-
3 1 2
1- -
2 2
Örnek 4 Çözüm
3 . 1+ 4 . 1 – 17 10
11 11 d= = 2 birim
- geniş açının tanjantıdır. Dar açının tanjantı ise olur. 2 2
=
5
2 2 3 +4

Örnek 5 Çözüm
Örnek 2 Çözüm | 5 + 3 . (- 2) + k |
= 10
d1: 2x + 2y – 5 = 0 ¡ m = –1 12 + 32
|k -1 |
¡ a = 135 = 10 ( | k - 1 | = 10 olur.
10
d2: §3x – y – 3 = 0 ¡ m = §3
k – 1 = 10 ve­ya k – 1 = –10
¡ b = 60°
k = 11 k = –9
k’nin ala­bi­le­ce­ği de­ğer­le­rin top­la­mı 11 – 9 = 2’dir.
d1 y d2

Geniş açı 105°

105°

60° 135° x
Örnek 6 Çözüm
O
3.0 + 4.0 - 60 60
= = 12 br
2 2 5
3 +4

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 1
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 7 Çözüm Örnek 12 Çözüm

12.1 + 5. ^- 1h + 6 Doğru denklemlerinde x ve y’nin katsayıları aynı olmalıdır.

13
= =1 3y – 7x – 3 = 0 denklemini –1 ile çar­par­sak iki denk­le­min kat­sa­yı­la­rı
13
122 + 5 2 eşit olur.
Karenin bir kenarı 2 ve alanı 4 br2 7x – 3y + 3 = 0
7x – 3y + 5 = 0
3+ 5
Örnek 8 Çözüm 7x – 3y + =0
2
y A(2, 6)
7x – 3y + 4 = 0 bu­lu­nur.
x–y=0
2§
2
0
2æ1

B
Örnek 13 Çözüm
4§2
x
O(0, 0) 2x – 4y + 5 = 0
4x – 8y + 3 = 0

6–2 4x – 8y + 10 = 0
AB = =2 2 + 4x – 8y + 3 = 0
1 + ^–1h
2 2

8x – 16y + 13 = 0’dır.
AO = ^2 – 0h2 + ^6 – 0h2 = 2 10

^2 10 h2 = OB 2 + ^2 2 h2
¡ OB = 4 2
Örnek 14 Çözüm
2 2 .4 2
Alan ^AOBh = =8 | 3x + 2y - 8 | | 2x + 3y + 8 |
2
=
2 2
3 +2 22 + 32
3x + 2y - 8 2x + 3y + 8
= ( y = x - 16
Örnek 9 Çözüm 13 13
3x + 2y - 8 - (2x + 3y + 8)
7 - ^- 8h = ( y = - x olur.
= 3 br 13 13
42 + 32

Örnek 10 Çözüm Örnek 15 Çözüm

3x + 6y + 5 = 0
x=3
3x + 6y – 9 = 0
y d2
5 - ^- 9h 14 14 5
h= = = br y=4
32 + 62 3 5 15 4 45° 45°
45° 45°

4
Örnek 11 Çözüm
45° (7,0) x
1 O 3 3 4
d1 ile d2 arasındaki uzaklık k ve kamyonun yüksekliği 3 br ise
d1
k > 3 olmalıdır.

c – ^–7h c+7 y-0

k= = d1: = - 1 ¡ d1 = x + y – 7 = 0
2 2 5 x-7
3 +4
y-4
c+7 d2: =1 ¡ d2: x – y + 1 = 0
>3 ¡ c > 8 x-3
5
cminimum = 9
YKS / MF MODÜL

2 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 16 Çözüm Örnek 19 Çözüm

y 2x – y + 3 = 0
C
6
D
h

–4 O 2x – y – 2 = 0
x
B

3x – 2y + 12 = 0 doğ­ru­su­nun gra­fi­ği­ni çi­ze­lim. Ka­re­nin bir ke­na­rı, bu iki pa­ra­lel doğru ara­sın­da­ki uzak­lı­ğa eşit­tir.
| 3 - (- 2) |
x = 0 için y = 6 Ş (0, 6) h=
22 + 12
y = 0 için x = –4 Ş (–4, 0)
5
= = 5 birim
Han­gi böl­ge­nin ta­ra­na­ca­ğı­nı bul­mak için (0, 0) nok­ta­sı­nı se­çer­sek 0 5
– 0 + 12 ≥ 0 olup eşit­siz­lik sağ­lan­dı­ğı için (0, 0) nok­ta­sı­nın bu­lun­du­
Ka­re­nin ala­nı, h2 = 5 birimkare­dir.
ğu böl­ge ta­ra­nır.

Örnek 20 Çözüm

Doğ­ru­la­ra eşit uzak­lık­ta­ki nok­ta­la­rın geo­met­rik ye­ri, açı­or­tay denk­

lem­le­ri­dir.
| 4x + y + 8 | | x – 4y + 6 |
=
2 2
Örnek 17 Çözüm 4 +1 12 + 42
4x + y + 8 x – 4y + 6
= & 3x + 5y + 2 = 0
17 17
y
4x + y + 8 – (x – 4y + 6)
2x – y ≥ 0 = & 5x – 3y + 14 = 0 bulunur.
17 17
2
Örnek 21 Çözüm
O Doğruların eksenleri kestiği noktaları bulalım.
x
2
x + 2y – 4 = 0 doğrusu için
x+y–2≤0
x=0 Ş y = 2 ¡ (0, 2)
y=0 Ş x = 4 ¡ (4, 0) olur.

x – 2y + 4 = 0 doğrusu için
x=0 Ş y = 2 ¡ (0, 2)
y=0 Ş x = –4 ¡ (–4, 0) olur.
Örnek 18 Çözüm y
x – 2y + 4 = 0
Boy(cm) Oran­tı­dan bu­lur­sak
2
4 ay­da 9 cm bü­yür ise
x
15 8 ay­da 18 cm bü­yür. –4 O 4
x + 2y – 4 = 0
9
9 İlk bo­yu 6 cm ol­du­ğun­dan,
6 18 + 6 = 24 cm bu­lu­nur.
Zaman (Ay) 1
O 4 8 Taralı alan = . 8 . 2 = 8 br2 bulunur.
2

Doğru Seçenek C
YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 3
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 22 Çözüm Örnek 23 Çözüm

y
y
15 d1

10 y=2x

K(a,b)
y= x
D C 3
d2
x
O 10 15
x y x
d1: + =1 A B(9,0)
10 15
x y
d2: + =1 B ile C noktasının apsisleri birbirine eşittir.
15 10
x
y= doğrusunda x = 9 ¡ y = 3’tür.
3/ 3x + 2y = 30 3

–2/ 2x + 3y = 30
C(9, 3) olur.
9x + 6y = 90
D ile C noktalarının ordinatları birbirine eşittir.
–4x – 6y = –60 3
y = 2x doğrusunda y = 3 ¡ x =
2
5x = 30 3
D c , 3 m olur.
x=6=a 2
3 . 6 + 2y = 30 3 15
|CD| = 9 – =
2 2
2y = 12
y=6=b |BC| = 3 – 0 = 3
15
a + b = 6 + 6 = 12 birimdir. Çevre(ABCD) = 2 c + 3 m = 21 birim
2
Doğru Seçenek C
Doğru Seçenek B

YKS / MF MODÜL

4 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 24 Çözüm Örnek 25 Çözüm

y y
y=3x
B 8
C
d1

3 B
y= x K d2
C 2 2 9 x
x O H A
O A(2,0)
2x + y = 8

A ile B nin apsisleri eşittir. –2/ x + 3y = 9

2x + y = 8
x = 2 için y = 3 . 2 = 6
–2x – 6y = –18
B(2, 6) olur.
–5y = –10
x
[BC], y = doğrusuna dik ise mBC = –2 dir. y=2
2
BC doğrusunun denklemi, 2x + 2 = 8 ¡ x = 3

y – 6 = –2(x – 2) B(3, 2) olur.

d1 doğrusunun y eksenini kestiği noktanın ordinatı
y = –2x + 10
x 2 . 0 + y = 8 ¡ y = 8’dir.
y = –2x + 10 doğrusu ile y = doğrusunun kesim noktasını bulalım.
2 C(0, 8)
x
–2x + 10 = ¡ –4x + 20 = x
2 d2 doğrusunun x eksenini kestiği noktanın apsisi
¡ –5x = –20 x+3.0=9¡x=9

¡x=4 A(9, 0)’dır.

x 4 Alan(OABC) = Alan(OBC) + Alan(OBA)
y= ¡y= =2
2 2
8.3 9.2
= + = 12 + 9 = 21 birimkaredir.
2 2
C(4, 2)

4 + 2 = 6 olur. Doğru Seçenek B

Doğru Seçenek D

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 5
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 26 Çözüm Örnek 28 Çözüm

Tüm alan 9 . (1 . 2) = 18 br2 y

B(b,b)
d doğrusunun altında kalan alan ise 9 br2 dir. D(3,6)
A(–a,a)
x
y=

y=
–x
y 4 G(2,4)

2–a
B x
a H 2 K
1 O
a
2
1 A(2,0) x
a
1–a 1 2 1 2 d 2k k

3 . ^7 – ah O(0,0) G(2,4) D(3,6)

9=1.a+ – 2 . (1 – a)
2 +2 +1
+4 +2
21 – 3a 1
9 = 3a – 2 + ¡ 18 = 3 . a + 17 ¡ a =
2 3 G(2, 4) ise D(3, 6)’dır.

14 A(–a, a) ve B(b, b) olsun.

B’nin apsisi, –(5 – a) = – ordinatı ise 3 olur.
3 –a + b
=3
b_ 2
14
B c – , 3 mbbb 3–0 9
3 `b & e€im = =– olarak bulunur. ¡ –a + b = 6
bb 14 20
A ^2, 0h b – –2 a+b
=6
3
a 2
Doğru Seçenek D a + b = 12
¡
2b = 18

¡b=9
Örnek 27 Çözüm
9 + a = 12
y
d1 ¡a=3
6
A Alan(OAB) = A(AHKB) – A(AHO) – A(OKB)
a
H | AH | + | BK | | AH |.| OH | | OK |.| BK |
d2 = .| HK | – –
B 2 2 2

O 6 x 3+9 3.3 9.9

= . 12 – –
2 2 2
x+y=6
9 81
|0+0 – 6 | 6 = 72 – –
|OH| = = = 3§2 birim 2 2
1+ 1 2
Eşkenar üçgenin yüksekliği = 72 – 45

a 3 6 2 = 27 birimkaredir.
h= = 3§2 ¡ a =
2 3 Doğru Seçenek C

36 . 2
. 3
3
Alan(OAB) =
4
= 6§3 birimkaredir.

Doğru Seçenek C

YKS / MF MODÜL

6 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 29 Çözüm Örnek 31 Çözüm

Sırasıyla doğruların denklemini yazalım. y

A D
• y – 1 = m(x – 0) ¡ y = mx + 1
• y – 0 = 2m(x – 0) ¡ y = 2mx
a–b
• y – 0 = 3m(x – 1) ¡ y = 3mx – 3m a x
(a–b) y=
C 3
B
b b
x
O (a–b)
A(x, y)
a–b
C(a – b, b) ¡ b =
3

2mx = mx + 1 ¡ a = 4b
y = mx + 1
3 1
y = 2mx x= ve y = 2
m a + b = 15 ¡ 4b + b = 15
1
¡ Ac , 2 m olur ve A noktası diğer doğru denklemini sağlar. b = 3 ve a = 12
m

1 1 D(a – b, a) ¡ D(9, 12)

2 = 3m. – 3m ¡ m =
m 3
¡ 9 + 12 = 21

Doğru Seçenek B Doğru Seçenek C

Örnek 32 Çözüm

Örnek 30 Çözüm
2x – y = 5 ¡ m1 = 2
y
Doğrular dik olduğundan,

m1 . m2 = –1

4–r M 1
L |NL| = 2 br ¡ m2 = –
2
2
r r
N Doğrunun denklemi,
x
O 4–r 4 1
y–1= – (x – (–4))
2
M’nin ordinatı r olur.

x+r=4¡x=4–r ¡ x + 2y + 2 = 0 olur.

¡ M(4 – r, r) olur. (a, 0) ¡ a + 2 . 0 + 2 = 0 ¡ a = –2

MLN üçgeninde Pisagor bağıntısı, (0, b) ¡ 0 + 2b + 2 = 0 ¡ b = –1

r2 = (4 – r)2 + 22
a + b = –3 olur.
5
¡r=
2 Doğru Seçenek A

Çevre; 2pr = 5p olarak bulunur.

Doğru Seçenek B

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 7
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 33 Çözüm Örnek 35 Çözüm

y 2
3y = 2x + a doğrusunun eğimi m1 =
3
B 3
by = 3x – 12 doğrusunun eğimi m2 =
K b
2 3
m1 . m2 = –1 ¡ · = - 1 ¡ b = –2
2 3 b
2
2§
(–1,1) –2y = 3x – 12 ¡ x = 0 için y = 6 (0, 6)

3y = 2x + a doğrusuna (0, 6) noktası yazıldığında

L 2 O x
A 18 = a

a + b = 16
y = x + 2 doğrusu eksenleri (–2, 0) ve (0, 2) noktalarında kesmekte ve
|KL| = 2§2 birim olmaktadır. |AB| = 3 birim olduğundan |AB| > |KL| dir.
A ile B’nin orta noktası, (–1,1) olduğundan A ile B noktaları [KL] nin dı­
şında olmalıdır. Yani biri I. bölgede diğeri III. bölgededir.
Doğru Seçenek D
Örnek 36 Çözüm

14–k A(k, 14–k)

x
Örnek 34 Çözüm 6 (3, 6)

y
d2 d1

A(3,4) x
3 x k

4
180-θ k – 3 = 14 – k – 6
O B a θ
a b C x 2k = 11
11
k=
2

AB∆C’de Öklit Teoreminden 11 5

x= –3=
2 2
42 = a.b ¡ a.b = 16
4 Karenin bir kenarı = 2x
m1 = tana =
a
Karenin alanı = 25
4
m2 = tanq = –tan(180 – q) = –
b

3 4 4 3 b-a 3 Örnek 37 Çözüm

m1 + m2 = ¡ - = ¡ 4( )=
2 a b 2 a.b 2
7 2x + y = 12 doğrusu ile d doğrusu dik kesiştiği durumda daire eşit
16
alanlı dört bölgeye ayrılır.
1
¡b–a=6 2x + y = 12 ¡ m = –2 ise d doğrusunun eğimi md = dir.
2
y-4 1
(a + b)2 = (b – a)2 + 4ab = ¡ 2y – 8 = x – 4
x-4 2
= 62 + 4.16 = 100 ¡ a + b = 10 birim.
x – 2y = –4
10.4
Alan(ABC) = = 20 birimkare olarak bulunur.
2 Doğru Seçenek E

Doğru Seçenek B

YKS / MF MODÜL

8 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

BÖLÜM 2 Örnek 6 Çözüm

Dönüşümler
4x – 2y + 7 = 0

Örnek 1 Çözüm P(x, y)

A(5, –3) noktasının x ekseni boyunca negatif yönde 2 birim ötelenme­

si ile bulunan nokta P(x, y) √ Pı (x - 2, y + 3)
; x
= y
Aı(5 – 2, –3) = Aı(3, –3) dir. 0 0

Aı(3, –3) noktasının y ekseni boyunca pozitif yönde 3 birim ötelenme­ x - 2 = x0 ¡ x = x0 + 2

4
si ile bulunan nokta y + 3 = y0 ¡ y = y0 - 3
Aıı(3, –3 + 3) = Aıı(3, 0) olarak bulunur.
Buradan doğru denkleminde x yerine (x + 2), y yerine (y – 3) yazılırsa
4(x + 2) – 2(y – 3) + 7 = 0 ¡ 4x – 2y + 21 = 0 elde edilir.

Örnek 2 Çözüm

A(–2, 5) ¡ Aı(–2 + 2, 5) ¡ Aıı(0, 5 – 1) ¡ Aıı(0, 4)

Örnek 7 Çözüm
B(3, 2) ¡ Bı(3 + 2, 2) ¡ Bıı(5, 2 – 1) ¡ Bıı(5, 1)
C(2, 4) ¡ Cı(2 + 2, 4) ¡ Cıı(4, 4 – 1) ¡ Cıı(4, 3) A(0, 5), B(–2, 2) ve C(3, 1) olup ABC üçgeninin ağırlık merkezinin ko­
ordinatları,
bulunur.
0-2+3 5+2+1 1 8
Gc , m ¡ Gc , m
3 3 3 3
Örnek 3 Çözüm 1 8 1 8 7 2
G c , m √ G› c + 2, - 2 m ¡ G› c , m
Bir nokta sağa veya sola ötelenirse bu noktanın apsisi o kadar artar 3 3 3 3 3 3
veya azalır. olarak bulunur.
Sağa ötelemelerde artar, sola ötelemelerde azalır.
Aynı şekilde nokta yukarı ötelenirse ordinat artar, aşağıya ötelenirse
ordinat azalır.
Örnek 8 Çözüm
Buna göre, A(–3, 1) noktası 2 birim sağa ve 3 birim aşağıya ötelenirse,
m = –3 + 2 = –1 x + y – 6 = 0 doğrusuna 2 br aşağı, 4 br sağa kodlaması uygulanırsa:

n = 1 – 3 = –2 olur. x–4+y+2–6=0¡x+y–8=0

m + n = (–1) + (–2) = –3

Örnek 4 Çözüm Örnek 9 Çözüm

A(x, y) noktasının orijin etrafında pozitif yönde 90° döndürülmesiyle
A(k – 8, m + 2) √ Aı(k – 8 + 8, m + 2 – 10) Aı(–y, x) noktası elde edilir.
¡ Aı(k, m – 8) = B(4, –2) 90+
A(–5,3) Aı(–3, –5)
• k=4
• m – 8 = –2 ¡ m = 6
k + m = 4 + 6 = 10 olarak bulunur. Örnek 10 Çözüm
180°
A(1, –5) Aı(–1, 5)
Örnek 5 Çözüm

Doğru üzerinde P(x, y) olsun. x ekseninin soluna 4 birim ötelenirse ye­ Örnek 11 Çözüm
ni noktanın apsisi,
Pratik yoldan yaparsak,
xı = x – 4 ¡ x = xı + 4 olur.
B(2, 5)
¡ 2(x + 4) – y = 12
2x – y = 4 C(–5, 2)
D(–2, –5) bulunur.
YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 9
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 12 Çözüm Örnek 17 Çözüm

A(m, n) noktasının P(a, b) etrafında 180° dönmesiyle

A(3,–3) P(5,0) B(a,b)
A(2a – m, 2b – n) noktası bulunur.
B(7, 3)
Aı(–6, 5)

OB = ^7 - 0h2 + ^3 - 0h2

= æ58

Örnek 13 Çözüm
y

E Bı Aı
Örnek 18 Çözüm
A

12 A(5, 1) nok­ta­sı­nın x ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği Aı(5, –1) ola­ca­ğın­dan,

5=a+1 Şa=4
B O O Eı
– 1 = b – 3 Ş b = 2 bu­lu­nur.

12 12 6§3 a + b =6’dır.
6
x
O 12 C 12 Dı

Eı(30, 6§3)
Örnek 19 Çözüm
x eksenine göre simetri€i
A(5, –1) B(5, 1)
Örnek 14 Çözüm
A(5, –1) C(2, 4) D(–1, 9)
D 45°
A(–3, 4) Aı(x, y) olsun. –3 –3
x = (–3).cos45° – 4.sin45° +5 +5
§2 §2 7§2
¡ x = (–3) - 4. ¡ x =-
2 2 2 |BD| = (- 1 - 5) 2 + (1 - 9) 2 = 10 birim olarak bulunur.

§2 §2 §2
y = (–3).sin45° + 4.cos45° ¡ y = (–3) + 4. ¡ y=
2 2 2
7§2 §2
¡Aı e - o olarak bulunur. Örnek Çözüm
20
,
2 2
P(4, 2k – 2) nok­ta­sı­nın x ek­se­ni­ne gö­re si­met­ri­ği
(4, –2k + 2) dir.

Örnek 15 Çözüm Bu nok­ta­nın ek­sen­le­re eşit uzak­lık­ta ol­ma­sı için,

Düzgün sekizgen ve düzgün altıgenin merkez açıları sırasıyla 45° ve |– 2k + 2| = 4

60° dir. – 2k + 2 = 4 ve­ya – 2k + 2 = –4
EKOK(45°, 60°) = 180° olduğundan en az 180° döndürülürse ilk görü­ k = – 1 ve­ya k = 3 ol­ma­lı­dır.
nümleri ile aynı görüntü oluşur. k’nin ala­bi­le­ce­ği de­ğer­le­rin top­la­mı
– 1 + 3 = 2 olur.

Örnek 16 Çözüm
Örnek 21 Çözüm

A(–2,5) B(2,–1) C(a,b) y eksenine göre simetri€i

A(–2, 5) B(2, 5) tir.
|AB| = |BC| B(2, 5) noktası 5x – 3y + t = 0 doğrusunun üzerinde olduğundan denk­
lemi sağlar.
C(6, –7)
5.2 – 3.5 + t = 0 ¡ t = 5 olarak bulunur.
a +b = –1
YKS / MF MODÜL

10 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 22 Çözüm Örnek 27 Çözüm

y=x
A(–4, 3)
y eksenine göre simetri€i
B(4, 3) A(2, –1) B(–1, 2)
x ekseni
A(–4, 3)
x eksenine göre simetri€i
C(–4, –3) B(–1, 2) C(–1, –2)

BC doğru parçasının orta noktası D(x, y) olsun. C(–1, –2) noktası 4x – 3y + k = 0 doğrusunun üzerinde olduğundan
4-4 4.(–1) – 3.(–2) + k = 0 ¡ k = –2 olarak bulunur.
x= ¡ x=0
2
3-3
y= ¡ y=0
2
Örnek 28 Çözüm
x + y = 0 olarak bulunur. A(7, –5) noktasının y = x’e göre simetriği B(–5, 7)’tür.
B(–5, 7), B nin x eksenine göre simetriği C olsun.
C(–5, –7) tür.
Örnek 23 Çözüm (–5) . (–7) = 35 bulunur.

A(4, a + 3) nok­ta­s›­n›n ori­ji­ne gö­re si­met­ri­ği B(– 4, –a –3) nok­ta­s›­d›r.

Bu­na gö­re; Örnek 29 Çözüm
– 4 = b + 2 Ş b = –6
A(–3, a) nok­ta­sı­nın y = –x doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği B(–a, 3) nok­ta­
–a – 3 = 2 Ş a = –5 bu­lu­nur.
sı­dır.
a + b = –5 – 6 = –11 olur.
Bu­na gö­re ko­or­di­nat­la­r, ve­ri­len doğ­ru denk­le­mi­ni sağ­lar.
2 . (–a) – a . 3 + 6 = 0
Örnek 24 Çözüm –2a – 3a + 6 = 0
Orijine göre simetri€i 6
A(–3, 4) B(3, –4) a= bulunur.
5
x eksenine göre simetri€i
B(3, –4) C(3, 4)
y
A 4 C Örnek 30 Çözüm
3 3
y =-x
4 A(5, 3) B(–3, –5)
3 y=x
B(–3, –5) C(–5, –3)
–3 x
4 |BC| = (- 3 - (- 5)) + (- 5 - (- 3)) 2 ¡ |BC| = 2§2 birim olarak bu­
2

lunur.
–4 B

6.8 Örnek Çözüm

A(ABC) = = 24 birimkare olarak bulunur. 31
2
A(3, –4) nok­ta­s›­n›n x = –1 do€­ru­su­na gö­re si­met­ri­€i B(a, b) nok­ta­s›
ol­sun.
a = 2 . (–1) – 3 Ş a = –5 olur.
Örnek 25 Çözüm
b = –4
A(2, –3) ¡ Aı(–2, 3) B(–5, –4) bu­lu­nur.
–2 + 3 . 3 + a + 5 = 0 B nok­ta­s›­n›n x ek­se­ni­ne uzak­l›­€› |–4| = 4 bi­rim
a = 12 B nok­ta­s›­n›n y ek­se­ni­ne uzak­l›­€› |–5| = 5 bi­rim
4 + 5 = 9 bu­lu­nur.

Örnek 26 Çözüm Örnek 32 Çözüm

A(3, –5) noktasının x eksenine göre simetriği B(3, 5)’tir. x = a doğrusu A ile B noktalarının tam ortasında olacağına göre,
B noktasının y eksenine göre simetriği C(–3, 5)’tir. 6 + ^–2h
a= = 2 olur.
C noktasının orijine göre simetriği D(3, –5)’tir. 2

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 11
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 33 Çözüm Örnek 37 Çözüm

y A(2, m) noktasının x = 1 doğrusuna göre simetriği
20 C
d1 Aı(2 . 1 – 2, m)
Aı(0, m)
18
2.0–m–5=0
A m = –5 bulunur.
2 4 4 B(9,2)
x
O 1
Örnek 38 Çözüm
d2
x =1
A(1, k) noktasının x = 5’e göre simetriği B(9, 2) olur. A(–9, –4) Aı(2 . 1 – (–9), –4)

¡ m = 9, k = 2 Aı(11, –4)
¡ d1… y = 2 . 9 + 2 = 20 B(–1, –4)
x =1
Bı(2 . 1 – (–1), –4) ¡ Bı(3, –4)
8 . 18
Alan(ABC) = = 72 x =1
2 O(0, 0) Oı(21 – 0,0) ¡ Oı(2, 0)

y x=7

2 Oı 5 7 4 11 x
Örnek 34 Çözüm
O
A(–3, 4) noktasının y = –1 doğrusuna göre simetriği 4–h
Aı(–3, 2(–1) – 4)
Aı(–3, –6)’dir. h
–4 ı
B 4 Aı

5 4–h 16
= ¡h=
Örnek 35 Çözüm 4 h 9
16
A(3, 5) nok­ta­sı­nın x = 2 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği 4.
9 32
Taralı alan = =
x=2·2–3=1 2 9
y=5
B(1, 5) nok­ta­sı­dır. Örnek 39 Çözüm
B(1, 5) nok­ta­sı­nın y = –2 doğ­ru­su­na gö­re si­met­ri­ği 5x – 2y + 4 = 0 doğrusunun A(2, –1) noktasına göre simetriği,
x=1 5(2.2 – x) – 2.(2.(–1) – y) + 4 = 0
y = 2 · (–2) –5 = –9 ¡ 20 – 5x + 4 + 2y + 4 = 0 ¡ 5x – 2y – 28 = 0 olarak bulunur.
C(1, –9) nok­ta­sı­dır.
| AC | = (3 - 1) 2 + 75 - (- 9)A2 = 10 2 bi­rim olur. Örnek 40 Çözüm

x = 0 için y = 2 dir.
Örnek 36 Çözüm Doğru üzerinde bir nokta B(0, 2) olur.

A(–1, 4) noktasının x = 3 doğrusuna göre simetriği, B noktasının A noktasına göre simetriği C(m, n) ise
0+m
B(2 . 3 – (–1), 4) =2¡m=2
2
B(7, 4) noktasıdır. 2+n
=1¡n=0
B noktasının y = 2 doğrusuna göre simetriği 2
C(2, 0) aradığımız x – 2y + c = 0 doğrusu üzerindedir.
C(7, 2 . 2 – 4)
C(7, 0) noktasıdır. 2–2.0+c=0

| AC | = ^–1 – 7h2 + ^4 – 0h2 c = –2

= 64 + 16 O hâlde x – 2y + 4 = 0 doğrusunun A(1, 1) noktasına göre simetriği

= 80 = 4 5 birim x – 2y – 2 = 0 doğrusudur.

YKS / MF MODÜL

12 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 41 Çözüm Örnek 45 Çözüm

x+3y–6=0 y
A ve B noktaları Ox ekseninin
• A(0,–8) A(1, 3) farklı tarafında olduğundan A, B
• ve P noktaları doğrusaldır.
B
P(a, 0)
x
• A'
B(–2, –1)
d

Noktalar doğrusal olduğundan, mPB = mPA dır.

AAı ^ d ol­du­ğun­dan
1 –1 – 0 3 – 0
md = – & m AA' = 3
3 =
–2 – a 1 – a
–1 3
=
AAı doğ­ru­su­nun –2 – a 1 – a
–1+ a = –6 – 3a
denk­le­mi;
4a = –5
y – (–8) = 3(x – 0) 5
a=–
4
y – 3x + 8 = 0 olur.

Doğru denk­lem­le­ri­nin or­tak çözümünden x = 3, y = 1 ve B(3, 1) bu­lu­

nur. A nok­ta­sı­nın B nok­ta­sı­na gö­re si­met­ri­ği Aı(6, 10) olur.

Örnek 46 Çözüm

y ||PA| – |PB|| farkının en büyük olması

için noktaların doğrusal olması gere­
Örnek 42 Çözüm kir.
A(6, 2) mPB = mAB olur.
A(2, 5) ve x – y + 4 = 0
B(4, 1)
1– 0 2 –1
x=2 ¡ 2–y+4=0 ¡ y=6 3 =
x 4–a 6–4
O P(a, 0)
y=5 ¡ x–5+4=0 ¡ x=1
4–a=2
A noktasının simetriği (1, 6) olarak bulunur.
a = 2 bulunur.

Örnek 43 Çözüm Örnek 47 Çözüm

y eksenine göre simetri€i A(3, 1) ve B(–2,–1) nok­ta­la­rı 2x + y + a = 0 doğ­ru­su­nun fark­lı ya­rı düz­
2x + y – 6 = 0 2(–x) + y – 6 = 0
le­min­de ol­du­ğun­dan
¡ –2x + y – 6 = 0 olarak bulunur. (2 · 3 + 1 + a) · (2 · (–2) – 1 + a) < 0
(a + 7) · (a – 5) < 0

–7 5
+ 0 – 0 +
Örnek 44 Çözüm
x = 1do€rusuna göre simetri€i a’nın ala­bi­le­ce­ği tam sa­yı de­ğer­le­ri(–7, 5) ara­lı­ğın­da­dır.
4x + 3y – 1 = 0
(–6) + (–5) + (–4) + (–3) + (–2) + (–1) + 0 + 1 + 2 + 3 + 4
4.(2.1 – x) + 3y – 1 = 0
= –11 bu­lu­nur.
¡ –4x + 3y + 7 = 0 olarak bulunur.

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 13
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 48 Çözüm Örnek 50 Çözüm

O noktasını altıgenin köşeleri ile birleştirirsek O noktasındaki tüm açı­ R y y=ax

lar 60° olur. Q(1,a)

y 20° P(a,1)

E D 50°
70°
50°
20°
60° x
F 60° 60° C O A B
x
60° 60°
60°
Q(1, a) noktası y = ax doğrusu üzerindedir.
A B
OQ∆A ≅ PO∆B olduğundan

Buna göre şekli orijin etrafında ok yönünde 120° döndürürsek F nokta­ m(QO∑A) = m(OP∑B) = 70°
sının olduğu yere B noktası gelir ve şekil aşağıdaki gibi olur.
m(QO∑P) = 70° – 20° = 50°
y
Simetri özelliğinden m(RO∑Q) = 50° olacağına göre,
A F
m(PO∑R) = 50° + 50° = 100° olur.

B E Doğru Seçenek C
x
O

C D

Elde ettiğimiz bu altıgenin de y eksenine göre simetriğini alırsak şe­

kil aşağıdaki gibi olur.

F A

E B
x
O Örnek 51 Çözüm

D C
• 90° dönme uygulanırsa,

Buna göre, ilk durumdaki F noktasının bulunduğu köşeye son durum­ P(a, b) ¡ P1(–b, a) olur.
da E noktası gelir. • P1(–b, a) verilen ötelemeler uygulanırsa,
Doğru Seçenek E P2(–b + 3, a – 1) olur.

• P ile P2 aynı nokta olduğundan

–b + 3 = a ¡ a+b=3
Örnek 49 Çözüm a–1=b¡+ a–b=1
3x + 2y = 6 doğrusunun x = 3 doğrusuna göre simetriğinin denklemi, 2a = 4
3(2 . 3 – x) + 2y = 6
a=2
18 – 3x + 2y = 6
a=2¡2+b=3¡b=1
3x – 2y = 12 olur.
a.b=2
Doğru Seçenek D
Doğru Seçenek C

YKS / MF MODÜL

14 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 52 Çözüm Örnek 54 Çözüm

• A(2, 7) → D(2 + 3, 7)
75° 40°
¡ D(5, 7) 65°

65° 50°
• B(–1, 4) → C(–1 + 3, 4) 10°

¡ C(2, 4)
y
3
A D
7

Doğru Seçenek B
3

4
B C H
3

x
–1 O 2 5

Alan(ABCD) = 3 . 3 = 9 br2

Doğru Seçenek A

Örnek 53 Çözüm
B(4, 4)

d
C(1, 0)

Bı(a, 0)

|BC| = |BıC| dir.

(1 - 4) 2 + (0 - 4) 2 = (a - 1) 2 + 02

5 = |a – 1| ¡ a – 1 = 5 veya a – 1 = –5

¡ a = 6 ve a = –4 bulunur.

a’nın alabileceği değerler çarpımı ise

6.(–4) = –24 olarak bulunur.

Doğru Seçenek A

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 15
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

BÖLÜM 3 Örnek 6 Çözüm

Çember
|OA| = |OH| + |HC|
= 6 + 4 = 10 birim
Örnek 1 Çözüm
O
OAH dik üçgeninde
10
|AO| = ^- 5 - 3h2 + ^- 3 - 3h2 = 10 6
A
Pisagor Teoremi’nden
B
|BO| = ^- 5 - 4h2 + ^- 9 - 3h2 = 15 H
|OH|2 + |AH|2 = |AO|2
4
|BO| – |AO| = 5 C 62 + |AH|2 = 102
|AH| = 8 birim

Örnek 2 Çözüm |AB| = 2 . |AH|

=2.8
d doğrusu çemberi farklı iki noktada kestiğine göre,
= 16 birim
3x – 6 > 2x + 4
3x – 2x > 6 + 4
x > 10
3x > 30
r = 3x – 6 > 30 – 6 Örnek 7 Çözüm
r > 24
OH ^ AB çizelim.
24’ten büyük en küçük tam sayı 25’tir.
30 + 18
O hâlde r = 25 birimdir. |AH| = |HB| = = 24 birim
2
O OAH dik üçgeninde
25 7 Pisagor Teoremi’nden
A B
Örnek 3 Çözüm 24 H 6 C 18 |OA|2 = |AH|2 + |OH|2
252 = 242 + |OH|2
4x – 2 > 3x + 4 ¡ 4x – 3x > 2 + 4
|OH| = 7 birim
¡x>6
|HC| = |AC| – |AH|
4x – 2 < 2x + 16 ¡ 2x < 18
= 30 – 24
¡x<9
= 6 birim
O hâlde 6 < x < 9 olur.
OHC dik üçgeninde, Pisagor Teoremi
Bu aralıktaki tam sayıların toplamı 7 + 8 = 15 olur.
|OC|2 = |OH|2 + |HC|2
= 72 + 62
= 49 + 36
Örnek 4 Çözüm = 85
5· ^- 1h - 12 ^2h + 3 26
|OC| = æ85 birim
|OA| = =r& = 2 br
13
5 2 + ^- 12h2

Örnek 5 Çözüm
Örnek 8 Çözüm
8 C 8 r2 = 62 + 82
A B
12 + 12 = 24 br
r = 10 cm
6
r

O O

5
13
12
A
12

YKS / MF MODÜL

16 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 9 Çözüm BÖLÜM 4

Çember
AB // CD ise |A∫C| = |B∫D| dir.
3x – 6 = 2x + 4 ¡ x = 10’dur.
Örnek 1 Çözüm
m(BA∑C) = 25° ve çevre açı olduğun­
A
dan m(B∫C) = 50° olur.
Örnek 10 Çözüm 25° m(BO∑C) = x merkez açı ve
D
|OK| = |OH| ise |AB| = |CD| dir. O
K m(B∫C) = 50° olduğundan
x
3 4x – 6 = 3x + 2 ¡ x = 8 m(BO∑C) = x = 50° bulunur.
C B C
O
r 3
|AB| = 4x – 6
50°
A
H
B =4.8–6

= 26 birim
AB
|AH| = = 13 birim
2
OAH dik üçgeninde Pisagor Teoremi’nden Örnek 2 Çözüm
|OA|2 = |AH|2 + |OH|2
m(BKπC) = 220°
A
= 132 + 32
110° m(BAπC) = 360° – 220° = 140°
= 169 + 9 = 178 B C
r = |OA| = 178 birim x x = 140°

Örnek 11 Çözüm
K
|CD| > |AB|
4x – 3 > 3x + 5
x > 8 x’in alabileceği en küçük tam sayı değeri 9 olur.

Örnek 3 Çözüm

Örnek 12 Çözüm AED açısı dış açı olduğundan

% %
C m `ADj - m `BCj
m(AE∑D) =
5 2
r–5 ^2x + 50°h - ^xh
B r–5 40° =
2
10 x + 50° = 80°
1 r–1 r–10
r–5
r x = 30°
r–x
A r–1 D
r–1
x

Örnek 4 Çözüm
(r – 10)2 + (r – 5)2 = r2

r = 25 m(A∫C) = 80°

(r – x)2 + (r – 1)2 =r2 m ^A∫Bh - m ^A∫Ch

= 30° ¡ m(A∫B) = 140°
2
x = 18 br
m(AC∑B) = 70° dir.
Doğru Seçenek E

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 17
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 5 Çözüm Örnek 9 Çözüm

A m(OA∑C) = 55° dir. B

40° C
55° 40°
C 60° 20° 20°
55° A E
O D
80°

70°
20° 80°
|OB| = |OC| = |CE| olduğundan
O B
% %
m (COE) = m (CEA) = 20°
% %
& m (BCO) = m (OBE) = 40°
%
Örnek 6 Çözüm & m (AOB) = 180° - 120° = 60° bulunur.

m ^C∫Ah - m ^A∫Bh
2
=a Örnek 10 Çözüm
190 - 70 F
= 60° dir. [AE] // [BD] olduğundan
2 % %
40°
A E m (AB) = m (DE) = 80° bulunur.
% 80°
80° m (ECD) = = 40° dir.
80° 2

Örnek 7 Çözüm B D
40°
180°
m(A∫B) = 50° dir. C

|BC| = |CD| olduğundan

Örnek 11 Çözüm
O
A D m(B∫C) = m(C∫D) = 2x olur.
25°
50° x [BO] çizilirse
4x + 230° = 360° C
B x 2x |AB| = |BC| olduğundan
4x = 130° B
2x C 70° m(A∫B) = m(B∫C) ve
x = 32,5° dir. 40° % %
70° 40° m (AOB) = m (BOC) olur.
A O D
% %
m (OAB) = m (ABO) = 70°
%
m (AOB) = 40° dir.

Örnek 8 Çözüm x = 2.40° = 80° dir.

A
66° Örnek 12 Çözüm

228° P B A B
114° [AB] // [CD] olduğundan
O 50°
m(A∫D) = m(B∫C) ve
66° S 85° S
33° O
m(BO∑C) = 35° + 50°
K C L 35°
D C ¡ m(BO∑C) = 85°
m(APπC) = 228°
m(ABπC) = 360° – 228° = 132° dir. E ¡ m(A∫D) = m(B∫C) = m(BO∑C) = 85°
%
|AB| = |BC| olduğundan m(A∫B) = m(B∫C) = 66° m `ADj 85°
m(AE∑D) = =
2 2
m(BC∑L) = 33°
¡ m(AE∑D) = 42,5°
m(BC∑K) = 180° – 33° = 147° dir.

YKS / MF MODÜL

18 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 13 Çözüm Örnek 17 Çözüm

m(A∫B) = m(A∫D) = m(B∫D) = 60°

D
% E C
m `ABj 75°
x
= m(AC∑B) = 30° 130°
2
B
50°

A
Örnek 14 Çözüm
ABDE kirişler dörtgeni olduğundan
C m(BO∑C) = 30°
m(EA∑C) = 180° – 130° = 50°
30°
a 60° Buna göre ECA üçgeninde x = 55° bulunur.

a 60°
60° 60°
A B
O
Örnek 18 Çözüm
30°
A
D
D
36° x

Örnek 15 Çözüm 10
8°

°
72
C
ABC üçgeninin çevrel çemberinin merkezi üçgenin içinde olduğundan K
B 72°
ABC dar açılı üçgendir. 108°

A E nok­ta­sın­dan ge­çen BC doğ­ru­su­nu ke­sen bir teğet çi­ze­lim.

m(BA∑E) = 36° (çevre açı) olduğundan m(B∫E) = 72° dir.
6
10 m(EK∑B) = 180° – 72° = 108°

B m(EK∑C) = 180° – 108° = 72°

x C m(E∫C) = 180° – 72° = 108°
%
1. m(A) < 90° ¡ x2 < 62 + 102 m `ECj 108°
m(ED∑C) = = = 54° (çevre açı) bulunur.
2 2
¡ x < 136
2. m(B) < 90° ¡ 102 < x2 + 62
¡x>8
Örnek 19 Çözüm
1 ve 2 den 8 < x < 136
x = 9, 10, 11 olup 3 tam sayı değeri alabilir. A
B
D
S

70° a

70°
S

Örnek 16 Çözüm 110°

A E
K, AB∆C nin çevrel çemberinin merke­ C
zi olduğundan [BC] çap ve m(BA∑C) =
8
6 90° dir. A ile E birleştirilirse ABCE kirişler dörtgeni olur.
5 K 5 70° + m(AE∑C) = 180°
B C [KL] orta dikme olduğundan KLC
ikizkenar dik üçgen olur. AB∆C de Pi­ ¡ m(AE∑C) = 110° ve m (AE∑D) = 70° bulunur.
5 sagor Bağıntısı’ndan 62 + 82 = |BC|2 |AD| = |DE| ¡ m(AE∑D) = m(DA∑E)
¡ |BC| = 10 cm ve |CL| = 5§2 ola­ 70° + 70° + a = 180°
L rak bulunur. a = 40°

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 19
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 20 Çözüm Örnek 24 Çözüm

C
m(AO∑B) = 2 . m(AC∑B)
12
°
B = 2 . 12° = 24°
A
P %
180° – m (AOB)
O 30° O 24° x
60° 44° m(AO∑B) = m(OB∑A) =
60° 2
A
40° 40§3 180° – 24°
60° = = 78°
2
C m(BA∑C) = x = 78° – 44° = 34°

C teğet noktası olduğuna göre, OCP dik üçgen ve OAC eşkenar üç­ Doğru Seçenek E
gen olur. |OC| = |AC| = 40 birim olarak bulunur.

Örnek 25 Çözüm

B m(AO∑E) = m(BO∑C) = 60°

3 4
(ters açılar)
0°

24
3 60°
Örnek Çözüm F
21 x [AC] // [ED] ise

144
A 30° O 60° m(A∫E) = m(C∫D) = 60°
AO∆B de r - r - r§2 yani 45 - 45 - 90 üçgeni oluşur.
60° 60° C
CO∆D de r - r - r yani 60 - 60 - 60 üçgeni oluşur. 60° m(AO∑E) = m(CO∑D) = 60°
344

41
24
m(AO∑B) + m(CO∑D) = 150° 60° m(AO∑F) = m(DO∑C) = 60°
24

60°
(ters açılar)

344
m(AC∑O) = 15° E D
41

%
m (BC) 60°
m(FA∑O) = = = 30°
2 2
AFO üçgeninde
x = m(FA∑O) + m(AO∑F)
Örnek 22 Çözüm
= 30° + 60° = 90°
ACCı üçgeninde |AC| = |ACı| Doğru Seçenek C
m(CA∑Cı) = 50° olup m(AC∑Cı) = m(ACı∑C) = 65° dir.
m(C∫Cı) = 100° olup m(B∫C) = 40° dir.
Örnek 26 Çözüm
m(BıA∆C) = 20° dir.
4 5 4 5
3 6 3 6
140°
2 7 2 7
150°
1 8 1 8

Örnek 23 Çözüm
Ardışık iki sayı arasındaki yayın ölçüsü x° olsun.
ACCı üçgeninde |AC| = |ACı|
1 ile 7 arasındaki yayın ölçüsü 6x° olur.
m(CA∑Cı) = 50° olup
6x + 150° = 360° ¡ x = 35°
m(AC∑Cı) = m(AC∑ıC) = 65° dir.
140°
m(C∫Cı) = 100° olup =4
35°
m(B∫C) = 40° ve m(BıA∑C) = 20° dir. O hâlde 1’den itibaren 4 birim gidersek 5 noktasına geliriz.

Doğru Seçenek C

YKS / MF MODÜL

20 1 2 3 4 5 6 7 8
 Çözümler ve Doğru Seçenekler

Örnek 27 Çözüm Örnek 29 Çözüm

N M
Dönme dolapta 15 kabin vardır. 24°
Ayşe’nin aldığı pizza dilimi
a
İki kabin arası
360°
= 24° dir.
15
O hâlde dönme dolap

180° – 24° = 156° dönmelidir.

Ferhat’ın aldığı pizza dilimi
q

Doğru Seçenek E
2a + 11 . i = 360°

–11/ 2a + i = 180°
+
–20.a = 360° – 11.180°
& a = 81° olarak bulunur.

Modül Tekrar Testi

1. C 2. C 3. A 4. A 5. A 6. C 7. B 8. C
Örnek 28 Çözüm
9. C 10. A 11. E 12. B 13. E 14. B 15. E 16. C
F
17. C 18. A 19. C 20. A 21. D 22. E 23. C 24. E
° 20
20 60° °
G E 25. E 26. D
0° 14
14 0°

° 20
20 °
H 60° D
40
°
20°

60°
70° P
x
14

I C
0°

12
0°
70°
20
°

A B

^9 - 2h.180°
Düzgün dokuzgenin bir iç açısı = 140°
9
Düzgün çokgenin çevrel çember çizildiğinde her bir yayın

120°
ölçüsü 40° olup m(HF∑B) = = 60°
2
FHP eşkenar üçgen ve PHA ikizkenar üçgen olur.
60° + 70° + x = 180° & x = 50° olarak bulunur.

Doğru Seçenek C

YKS / MF MODÜL

1 2 3 4 5 6 7 8 21