Karabük Üniversitesi

Bilgisayar Mühendisliği

HASTANE POLİKLİNİK
OTOMASYONU

Yazılım Mühendisliği Dersi Ödevi

Resul Rıza DOLANER

(2014M10206009)

Danışman: Ahmet ÖZALP

Mayıs 2015
 İÇİNDEKİLER
A) PLANLAMA ......................................................................................................................................... 3
1- Projenin Amacı ............................................................................................................................... 3
2- Projenin Kapsamı ........................................................................................................................... 3
3- Hedefler ......................................................................................................................................... 3
4- Varsayımlar .................................................................................................................................... 4
5- Engeller .......................................................................................................................................... 4
6- Risk Analizi (İdari – Hukuki – Teknik) ............................................................................................. 5
7- Kullanılan Yöntem ve Araçlar ......................................................................................................... 6
7.1 Yöntem ................................................................................................................................... 6
7.2 Araçlar .................................................................................................................................... 6
8- Kaynak Listesi ................................................................................................................................. 7
B) ANALİZ ................................................................................................................................................ 8
a) Hasta Kabul ................................................................................................................................ 8
b) Poliklinik ................................................................................................................................... 10
C) USE-CASE DIAGRAM......................................................................................................................... 13
D) TASARIM .......................................................................................................................................... 14
E) TEST SENARYOLARI .......................................................................................................................... 23
 A) PLANLAMA

1- Projenin Amacı

Yazılımın ana hedefi, herhangi bir hastanenin gereksinimlerini karşılayacak

düzeyde bir ticari yazılımdır. Ayrıca hastanedeki işlemleri hızlandırmak ve
kolaylaştırmaktır. Herhangi bir hastanede hastaların, doktorların ortak bir
veritabanı üzerinden işlemlerini takip edebilmelerini ve birimler arasında uyumlu
çalışmalarını sağlamaktır. Bu yazılım, hastanenin bütün kaynaklarının (zaman,
insan gücü, mal, vs.) en etkin şekilde kullanılmasına olanak verir. Önceleri elle
takip edilen evrak ve yapılan işlemler, bu yazılım sayesinde bilgisayar tarafından
takip edilir ve yönetilir. İdare ve sağlık birimleri arasında hem lokal, hem de global
entegrasyon yapılarak, zaman kaybının minimuma indirilmesi mümkündür.

2- Projenin Kapsamı

Hastane Poliklinik Bilgi sistemi, hastanelerin sürekli ve gerçek zamanlı olarak

izlenebilmesini sağlamaktadır. Bu hizmetin ana beklentisi sadece mevcut iş
akışının otomasyonunu sağlayan teknolojik bir alt yapıya sahip olmak değil,
bundan çok daha önemlisi daha iyi kalitede sağlık hizmeti sunabilmek, kağıt
ortamından kağıtsız ortama doğru pratik dönüşümü sağlayabilmek ve sağlık
verilerinin tüm sağlık paydaşları için ulaşılabilir olmasını sağlayacak entegre ve
beraber çalışabilir kağıtsız bir sağlık hizmeti ortamı sunmaktır.

3- Hedefler

 Randevu işlemlerinin yapılması

 Muayene kaydı (Hasta Kabul) ve polikliniklere yönlendirme yapılması
 Hasta yatış-çıkış işlemlerinin yapılması
 Yönlendirilen polikliniklerden laboratuvar-tetkik istenmesi
 İlaç ve malzeme sarfiyatı takibi yapılması
 Ameliyathaneye sevk ve ameliyat işlemlerinin kayıtlarının takibi
 Poliklinik Listesinin tutulması
 Doktor listesinin tutulması
 Hasta bilgileri kaydı yapılması
 Elektronik reçete işlemlerinin yapılması

4- Varsayımlar

 Hastanın polikliniğe başvurduğu varsayılmıştır.

 Doktorların temel bilgisayar bilgisine sahip olduğu varsayılmıştır.
 Hastane Poliklinik bilgi sistemi kullanıcıların temel bilgisayar bilgisine sahip
oldukları varsayılmıştır.
 Hastaya tanı eklendiğinde, muayene işlemi de başlamış varsayılmıştır.

5- Engeller

 Poliklinik kaydı için 1 ana tanı olabilir. Ana tanı eklenmiş ise 2. Ana tanı
eklenemez.
 Hastaya tanı ekleme işlemi yapılmadan reçete, ilaç, yatış sevk, tetkik girişi,
konsültasyon ve hasta çıkışı işlemleri yapılamaz.
 Hasta ilk kayıtta TC Kimlik No girişi zorunlu olmalıdır. Alan 11 haneli ve
numerik olmalıdır.
 Hasta çıkış yapılmış ise poliklinik kayı üzerinde değişikliğe izin
verilmemelidir.
 Üst düzey bir proje hakkında herhangi bir deneyimi olmayabilir.
 Tıp hakkında bilgi ve deneyim sahibi olmayabilir.
 Standartların hepsini kullanmak ya da bilmiyor olabilir.
 Kullanılan yazılım araçlarına aşina olmayabilir.
 6- Risk Analizi (İdari – Hukuki – Teknik)

Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma

No İdari Riskler
Yöntemi

Yeni sisteme kademeli geçiş sağlanarak

1 Alışkanlıklar / Değişime Karşı Direnç personelin yeni sisteme alışması
sağlanabilir.

Etkin bir eğitim planı ve içeriği

2 Personel Eğitimi ve Bilgi Düzeyi
oluşturulmalı.

Raporda belirtilen Projeyi Uygulayacak

Bir Koordinasyon Kurulunun
3 Organizasyon yapısının koordineli bir
Oluşturulamaması
şekilde oluşturulması.

Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma

No Hukuki Riskler
Yöntemi

Etkin güvenlik yazılımları ve

1 Kişisel Bilgi Mahremiyeti
donanımları tedariki ile giderilebilir.

Sağlık Bakanlığı ile ile ortak çalışmayla

2 Elektronik Reçete Kabulü
gerçekleştirilebilir.

Gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması

3 İnternet Suçları ile Mücadele
(FireWall Kullanımı gibi) ile giderilebilir.

Gerekli organizasyon yapısının

benimsenmesi ve hukuksal
4 Yeni Sisteme Göre Yapılanamama
eksikliklerinin giderilmesi ile ortadan
kaldırılabilir.

Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma

No Teknik Riskler
Yöntemi

Gerekli Ağ altyapısının kurulması ile

1 İletişim Altyapısının Yetersizliği
giderilir.

Gerekli güvenlik elamanlarının alınması

2 Gizlilik ve Güvenliğin Sağlanması
ve kullanıcı kontrolü ile giderilebilir.

Lisans sunucu ile yapılan anlaşmalara

Donanım ve Yazılım
3 ihtiyaçlar doğrultusunda gidilerek ve
Güncellenmesinin Tamlığı
düzenli kontrollerle giderilebilir.

AR-GE Çalışmalarının Desteğinin Sürekli Ar-Ge çalışmalarını takip edecek

4
Alınmaması bir birim kurularak giderilebilir.
 7- Kullanılan Yöntem ve Araçlar

7.1 Yöntem

Yazılımı geliştirirken, yazılım geliştirme süreçlerinden Tekrarlı(iteration)

yazılım geliştirme sürecini kullanmayı seçtik. Çünkü bu gibi projelerde bu tarz
geliştirme süreçleri daha kullanışlıdır. Bu süreç sayesinde projenin her
aşamasında, yeni bir ekleme ya da düzenleme yapmamız gerektiğinde başa
dönebilmemize olanak sağlar. Hastane Otomasyonu gibi sistemlerde modüllerden
oluştuğu için başka bir modül ile uyumuna kontrolüne bakmamız açısından Tekrarlı
Yazılım Süreci en uygunudur.

7.2 Araçlar

Veritabanı olarak büyük verileri en kısa zamanda sorgulayabilmek için ve

performansından dolayı ORACLE veritabanı seçilmiştir.

Yazılım Geliştirme Dili ve Aracı olarak; gerek performans açısından

gerek ORACLE veritabanı uyumluluğundan dolayı JAVA programlama dilini ve Net
Beans yazılım geliştirme ortamını kullandık. Ayrıca bu geliştirme ortamının bedava
olması bize maliyet açısında bir kazanç sağlamaktadır.

Versiyon Kontrol Sistemi olarak, SVN aracı kullanılmıştır. Bu sayede

yazdığımız kodların güvenilir bir şekilde saklanması, versiyonların takip edilmesi,
kodun gelişimine katkıda bulunanların ve kodun kontrol altında tutulması gibi
ihtiyaçları giderilmesi gibi ihtiyaçları karşılanacaktır. Ayrıca SVN kullarak kod
paylaşımını kolaylıkla yapabilir, revizyonları kontrol edilebilir. Kodun geçmiş
sürümlerini de saklandığı için kodumuzun istediğimiz bir sürümüne istendiğinde
geri dönülebilir.
8- Kaynak Listesi

 http://lib.baskent.edu.tr/tezbaskent1/00353.pdf
 http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/mev/mev_gen/gen_bilgi_islem/HBSACI
_2008_EK.pdf
 http://www.meddata.com.tr/tr/index.php?sayfa=hbys
 http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/mevzuat/yururlukteki_mevzuat/tebligl
er
 B) ANALİZ

a) Hasta Kabul

Hasta Dosyası Muayene

Ekleme
Kayıt

Randevu Bilgilendirme

Hasta
Kabul

Hasta Dosya Listesi Branş Listesi

Hasta Arama Poliklinik Listesi

Hasta Dosyası Ekleme

Sisteme ilk kez kaydı yapılacak kişi için dosya açma işlemi yapılır. Daha
önce kaydı bulunan hasta için: TC Kimlik Numarası girilip sistem sorgulama
yaparak kişi bilgilerini ekrana getirir. (Ayrıca, sistem KPS den kimlik sorgulamayı
otomatik yaparak kişi bilgilerini ekrana otomatik getirmektedir.)

Randevu

Randevu almak isteyen hastalar için randevu ekranı açılır. Randevu verme
işleminin yapılabilmesi için öncelikle kayıt kabul ekranında “Birim” ve “Doktor”
alanları seçimi zorunlu olmalıdır. Ayrıca bu modül Merkezi Hastane Randevu
Sistemi(MHRS) ile entegre bir şekilde hazırlanmıştır.

Hasta Dosya Listesi

Daha önce hastaneye başvurmuş olan kişileri listeler. Bu listeden herhangi

bir hastanın üzerine tıklandığında hasta kayıt kabul ekranına bilgiler düşmektedir.

Hasta Arama

Daha önce hastaneye başvurmuş olan hastaların dosya bilgilerinde arama

yapmak için kullanılır. Eğer hasta T.C. kimlik numarasını bilmiyorsa ve hastaneye
daha önce başvurmuşsa isim veya soy isimden arama yapmak için kullanılır.

Branş Listesi

Hastanedeki Branşları listeler.

Poliklinik Listesi

Hastanedeki poliklinikleri seçili branşa göre listeler.

Bilgilendirme

Hasta Kabul Modülü Ana ekranında bulunan “Hasta Bilgilendirme” ikonu

tıklanarak Hasta Uyarılar ekranı açılır. Ekranın alt kısmında bulunan “Kayıt”
bloğundaki alanlar girilip Açıklama alanına hasta kuruma geldiğinde verilmesi
istenen bilgilendirme mesajı yazılır.
 Muayene Kayıt

Sisteme ilk kez kaydı yapılacak kişi için önce dosya açma işlemi yapılır.
Daha önce kaydı bulunan hasta için: TC Kimlik Numarası, sistem sorgulama
yaparak kişi bilgilerini ekrana getirir. Ekrana kişi bilgileri geldikten sonra; Birim,
Doktor alanlarından seçim yapılarak Kayıt işlemi gerçekleştirilir.

b) Poliklinik

Poliklinik Hasta
Tetkik Giriş
Listesi

Tanı Girişi Konsültasyon

Poliklinik

Hasta Yatış İlaç

Reçete Hasta Çıkış

Poliklinik Hasta Listesi

Poliklinik defterinden birim ve doktor seçilerek hasta kabulden sevk edilen

hastalar listelenir. Bu liste üzerinden muayene yapılan, yapılmayan, çıkış yapılan,
yapılmayan, poliklinik önceliği gibi çeşitli kriterlere hasta sorgulaması yapılır.
 Tanı Girişi

Tanı listesinden tanılar seçilir ve kaydedilir. Kaydedilen tanı için Ön tanı,

kesin tanı ve Ana tanı vb. tanı tiplerinden bir tanesi veya birkaçı seçilir. Her bir
poliklinikte 1 tane ana tanı olmak zorunluluğu vardır. Tanıyı kaydeden kullanıcı ve
tanı kayıt zamanı bilgilerinin log’u tutulur.

Reçete

Hastaya yazılan reçeteler online olarak sisteme gönderilir. Hastaya

kaydedilen reçete çıktısı veya reçete No verilir.

Tetkik Giriş

Tetkik sekmesinden tüm tetkikler listelenir ve hastaya sistemden üzerinden

tetkik kaydı eklenir.(Laboratuvar, Radyoloji vb.)

Hasta Yatış

Hekim hastanın durumuna göre servise yatışını planlayabilir. Bunun için

yatış verilecek birim seçilir. Yatış verilecek birim kendi branşına ait birimden
seçebilir.

Hasta Çıkış

Hastanın poliklinikte işlemleri tamamlandıktan sonra hekim tarafından çıkış

verilir. Çıkış tarihi ve saati varsayılan olarak sistem zamanı gösterilir. Varsa
açıklama bilgisi kaydedilir.
 Konsültasyon

Hekim başka bir branşa ait birimden konsültasyon isteği yapar. Bu istek ilgili
birimin poliklinik listesinde görüntülenir. Konsültasyon birimi hastayı kabul
ettiğinde sonuç aynı ekrandan takip edilir.

İlaç

Hekim hastasına vereceği ilacı sisteme kaydetmelidir. Hastane stoklarından

kullanılan ilaç ve tıbbı malzeme listesinden düşülür.
C) USE-CASE DIAGRAM
D) TASARIM

1- Class Diagram
2- Flow Chart Diagram
3- User Interface Sketches
 E) TEST SENARYOLARI

Senaryo
Tanı Ekleme
Tanımı
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım Girilen Beklenen
Test Adımları Sonuç
Numarası Değer Çıktılar
Tanı ekranını Tanı Ekleme
Tanı Ekranı
Adım 1 açmalıdır Butonuna Başarılı
Açıldı
Basıldı
Her birim (poliklinik Poliklinikte
Ana Tanı
ve klinik kaydı için 1 hastaya
seçilmeden
Adım 2 ana tanı olabilir. Ana tanı girildi Başarılı
başka işlem
tanı seçilmiş ise 2. ana tanı
yapılmadı
Ana tanı seçilemez. seçildi.
Tanı Ekleyen
Seçilen tanının
doktorun
doktoru, kullanıcısı ve Hastaya
Adım 3 kullanıcısı ve Başarılı
kayıt zamanı Tanı eklendi
kayıt zamanı
eklenmelidir.
eklendi
İlk tanı eklerken Tanı Ekleme Varsayılan
Adım 4 varsayılan Ana Tanı Butonuna olarak ana Başarılı
işaretli olmalıdır Basıldı tanı geldi

Senaryo
Yatış Sevk
Tanımı
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım Girilen Beklenen
Test Adımları Sonuç
Numarası Değer Çıktılar
Yatış onay
Yatış onay butonu Yatış ekranı
butonuna
Adım 1 tıklandığında yatış açıldı. Başarılı
tıklandı.
ekranı açılmalıdır.
Servisin boş yatak Yatış onay Servisin boş
sayılarını formu yatakları
Adım 2 Başarılı
gösterebilmelidir. açıldı. görüntülendi.

Hasta çıkışı
Hasta çıkışı iptal
iptal
edildiğinde yatan
Yatan hasta edildiğinde
hasta kabul
kabul yatan hasta
tarafından
Adım 3 ekranı kabul Başarılı
onaylanmayan
açıldı. tarafından
yatışının da iptal
onaylanmayan
edilmelidir.
yatışının da
iptal edildi.
 Senaryo
Konsültasyon
Tanımı
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım Girilen Beklenen
Test Adımları Sonuç
Numarası Değer Çıktılar
Varsayılan günün
Salt okunur
tarihi ve saati
Konsültasyon olarak
görünecektir. Salt
butonuna görüntülendi.
Adım 1 okunur olarak Başarılı
tıklandı. Günün tarih
gösterilmelidir.
ve saati
Değiştirememelidir.
değiştirilmedi.
Kendi birimi Konsültasyon Kendi birimi
haricindeki diğer istenen haricindeki
Adım 2 birimler birime diğer birimler Başarılı
listelenmelidir. tıklandı. listelendi.

Konsültasyon Birimi, Konsültasyon

Konsültasyon Doktoru butonuna
İlgili alanlar
Adım 3 ve cevap verilmiş ise tıklandı. Başarılı
gösterildi.
cevaplama tarih ve .
saati gösterilmelidir.

Senaryo
Hasta Bilgileri Görüntüleme
Tanımı
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım Girilen Beklenen
Test Adımları Sonuç
Numarası Değer Çıktılar
Hastanın kimlik
bilgileri, sosyal
güvence bilgileri, Hasta
iletişim bilgileri, vizit bilgileri Hastanın
Adım 1 bilgileri ve vizit iconuna kimlik bilgileri Başarılı
hareket bilgileri salt basıldı. gösterildi.
okunur olarak
gösterilir.

Senaryo
Hasta Çıkış
Tanımı
Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.
Aktör Doktor
Adım Girilen Beklenen
Test Adımları Sonuç
Numarası Değer Çıktılar
Hasta Çıkış ekranını Hasta Çıkış
Hasta Çıkış
Adım 1 açmalıdır Butonuna Başarılı
Ekranı Açıldı
Basıldı
 Tanı
Ana Tanı Girilmeden girilmeden
Hasta Çıkış
Adım 2 Hasta Çıkış hasta çıkış Başarılı
yapılmadı.
yapılmamalıdır. butonuna
basıldı
Çıkışı
yapılan Çıkışı yapılan
Çıkışı yapılan hastanın hasta da hasta da diğer
Adım 3 bilgileri üzerine işlem tetkik, ilaç alanlar salt Başarılı
yapılmamalıdır. vb. işlem okunur olarak
yapılmaya geldi
çalışıldı.
Açıklama alanı
Açıklama
zorunlu olmamalıdır Hasta Çıkış
Adım 3 alanına bilgi Başarılı
ve hasta çıkış yapıldı
girilmedi.
yapılmalıdır.