ge a Cs TUT ea a cu Se GEOMETRI Gg cy Ene) Bcd E NUE S/T a sl eee ore Ca eS cui Ge oe cag Frat pin Merkezt Bask Yert FEM OSS DERGisi paler tiasteny ‘internet Adreai Gaara Yul: 3 lima Sei hee(tvueutorsoerce oom ‘Sarng Yolu Gzeri No? Mustafa DALGIN ‘email: femdergisi@em. com. @ : (232) 250 22 85 ‘Sayi: 13 Gaziemir / (ZMIR ‘Yavin YGnstmeni ‘riba Adres rey es Dena! ao ave FEM Yayinian ‘Sats Pazarama aes aa oae Dettertar Mehaliest Ladiye Cad. TARANEH FEM Yaynian ‘Otakglar Cad, No: 62/55 Haminne Gegme Sokak HASSE EU RTADIR: ©: (212) 565 1136 Baran ig Merkezi No: 20 ‘Basha Tarihi Fax : (212) 565 13.36 ©: (216) 522 09 43 - 44 vip / ISTANBUL skid / ISTANBUL 10 GUNDE Bi YAVIMLANIR aeWEALTE MATIN DENKLEM KURMA Bir problemi cozebilmek icin, problernde sizi edilen bili. meyenler arasindaki baginty! veya bagintian yazmaya denklem kurma denit. Denklem kurulurken (yani problem ‘matematik diline cevrlirken) birbrinden bagimstz her bilin- meyen farkli sembolle gosteriimelicir. Problemin gézilebilmesi (bitin bilinmeyenierin bulunabil: ‘masi) igin de segilen bilinmeyen sayisi kadar bagintiya (Genklome veya ogitsizije) gerek vardir. Ornek 1 Herhangi bir sayt x olsun, Bir sayinin 5 fazlas: x + 5 Bir sayinin § eksigi: x-5 Bir sayinin 7 kati: 7x Birsaymn 2 si(7de su: & say Tx alinrsa, 7x. $ = 3x olur Bir sayinin 5 katinn 3 fazlast 5x +3 Bir sayin 5 katirun 3 oksigi: 5x3 Birsayinin 3 fazlasinin 5 katt 5(x + 3) Bir sayinin 3 eksiginin 5 kat: 5(x~3) Bir sayinin karesinin 3 kali: 3x? 10. Bir sayinin 3. katirun karesi: (8x)? 11. Bir sayinin 3 eksiginin karesi: (x ~ 3)? 412. Bir sayinn 3 fazlasinn dértte biri 7 ise: 2 x43 a 13. Birsayinin karesi ile 3 katinin toplami 10 ise: x? + 3x = 10 14, Bir sayinin karesinin 2 oksifi kendisine egitse: x° -2 = x =7 Ornek 2: Hethangi iki says x ve y olsun iid sayinn toplami: x + y iki sayinin fara: x~ iki sayinn garpamn: xy Iki sayinin orani: 2 y iki sayin Karelerinin far: x? —y2 iki sayin farkain Karesi: (— y) iki sayin karelerinin toplam: »2 + y* iki sayinin toplaminin 3 eksiginin karesi: (x + y - 3)? iki sayidan birinin 4 faziesinn digerinin 3 Katina x+4 5 y ‘geklinde denkier kurulail. orani 5 ise: ee Say! Problemleri MATEMA’ ;Bilinmeyen sayisin artumamak icin, bir “cinsinden yazilabilecek blinmeyenier fark ‘sembolierle gosterimemeia. Omegin, 1. Iki sayidan birt clgernin beste bine esi 90 bu sayiar, x ve Sx 21k sayidan birinin 3 kat, dijernin 2 ka- tina agitse bu say, sirasiyia 2x ve Sx 2. fk sayin toplarm 10 ise bu says, x ve 10-x 4, Farklan 7 olaniki say, x vo x+7 ve ya x ve x-7 sektinde secilebili 2, Ardiik iki tamsayrun karelerinin fark, bu Ik sayin toplamna esi. 6, Arik ik tok sayin (voya ark ik it sayin) karelerinin fark, bu iki sayirin toplaminn 2 katna ogi. | y Ornek 3: Ardigik sayilardan en kagOk olani x olsun. 4. Ardisik dg tamsayinin toplamr: x + (x +1) + (+ 2) 2. Ardigik Ug tek sayinin toplamr: x + (x +2) + +4) 3. Ardigik Ug gift sayinin toplami: x + (x +2) + (+ 4) Ardisik terimier! arasindaki fark sabit olan — aritmetik sayi dizisi olusturan) n tane ardisik sayidan sz edillyorsa, 1S107 ve ardisik terimler arasindaki fark olmak tzere, +r yinci terim: x + ck gok- inde secilebilic Smegin, ST], 1. 3 ile tam boliinebilen 15 tane ardisik sa- syidan 802 ediivorsa; birincitorim: x + 3, ikinei terim: x + 2.3, . 1 yinclterim: x + 3. ‘on beginc! terim: x + 15.3 geklinde “i, Ardigik torimler! arasindaki fark 4 olan bir arcigik say dizi igin; irinel tori: x + 4, ryincitorim: x + 4. ‘sonuncu (n yinel) terim: x + 4. seklinde se¢ilebilic‘Gegmis yillardaki OSS veya OYS lerde soruimug olan baz! sorulan 6mek olarak secip, problem cesiterini ve gdzum yollanen inceleyelim. Ornek 4: Alin parasi Mehmetin parasinin 9 kati, Eger Ali, Meh- met'e 5 lira verirse, Ali'nin parasi Mehmet'n parasinin 4 kat oluyor. ‘Buna gére, Mehmet'in parast kag liradir? Aya 8) 4 Ds 6 (1984 - dvs) Cozi Mehmetin parasina x denise Alinin parasi 9x olur. Buna gore, 9-5 =4(x +5) > x=5 liradr. ceva D Ornek 5: Alibir bilot kuyrugunda bagtan n. sirada, sondan (2n ~2). sradadi Kuyrukta 81 kisi olduguna gore, Ali bastan kaginc kigi- air? a2 89032 )SS EM (2000 - 68s) Coziim: Bagtan ve sondan sayarken All iki kez sayiidi icin, n+Qn-2)=81+1 > n= 28 dir Ornek 6: Bir ubuk 8 esit parcaya b6lGndyor. Parcalardan herbirinin uzunlugu 10 cm daha kisa olsaydi bu cubuk 12 esit pargaya béliinebilecekt. Buna gre, cubugun boyu kag cm dir? Ay120 © B)240 ©) 960-0) 480) 720 (1981 - OSs) Goziim: le yok: 8 ve 12 nin OKEK' 24 oldugundan, cubugun uzuniugy 24x olarak socilrse, Ox-2x=10 = x 0 => 24x = 24.10 = 240 om dir yo: Gubugun 8 parcaya bolindigiindeki durumdan 10 ar om daha kisa parcalar kesildiginde artan 8,10 = 80 om lk kis- mindan 4 parca daha elde edidigine gore, son durumda bir parcanin uzunlugu 80 : 4 = 20 om dr. Buna gére, gubu- un tamarn 20.12 = 240m dit. Ornek 7: Bir kumbaraya, bir sinftaki dgrenciierin bazilan 10 tiralik, bbazian 20 liralk atmigtt: Kumbarada biriken para 420 ti- red, Kumbaraya para atan 6grenci sayist 30 olduguna gére, kag kigi 10 liralk atmistir? A) 22 8) 18 016 p14 510 (1983 - Oss) Gozim: 10 lcalk atan OGrenci sayisina x denilrse, 20 lialk atan Bérenci sayis: 30 x olur. Buna gére, ay tos mio nn / Vaya ll. zim olarak, 90 dgrencinin hepsi 20 lraik atsay- i kumbarada 90.20 = 600 tra. birkecekt. 10 ira atanla- 11 da20 lira atmi gibi hesaba kattgimzz icin bu toplam 10 te ra atanlann sayisinn 20 ~ 10 = 10 kat kadar fazia lmustur. Buna gére, 10 lira ataniarnn says (600 - 420) : 10 = 18 dir covap 8 18 dir Ornek 8: ‘50 yolcusu bulunan bir otobiisten 5 bay, 5 bayan inince geri kalanlararasinda, baylann says! bayanlann sayssinin 2 kati oluyor Buna gére, ik halde otobiiste kag bay vard:? Ajo ast 902825 (1987 - Ovs) Gozum: Le yok: ‘Son durumda (otobaste 40 yolcu kaldiginda) bayanlann sa- yisina x denilrse, baylann sayisi 3x olur 9x +x=40 > x= 10 ve ik halde otobisteki baylanin sayist, 3x + 5 = 35 tit Say! Problemlert |WEALTEMATIAN § It yok: ‘Son durumda otobisteki baylann sayist bayanlann sayisinin kati olduguna gore, bu durumda otobiistekilerin dértte gi baydir. © halde, ilk halde otobisteki baylann sayisi, 2 45235 ti 40. 9 +5 = 95 ti Covap A Ornek 9: 20 kg lk tereyagint 120 000 litaya alan bir bakkal bunu net agi 250 gr olan paketer halinde satacaktr. Her paket ‘gin 50 lralk paketleme masrafi olmaktadt. Bu bakkal, 20 kg tereyagi satigindan 28 000 liralk kar ‘otmek istedigine gére, bir paket yagi kag liradan satma- ide? 1850 8) 1870 ©1800 0) 1925) 1950 (1988 - OSS) Coziim: zokgteryep, 20, 129 - eo paket lacagrean bp ketin maliyeti, 50 + 120.000 : 80 = 1550 ve toplam 28 bin tra kar etmek istedigine gére bir paketten elde ede- ‘c6Gi kar, 28 000 : 80 = 360 lira olmalidi. Buna gre, bir pa- ket yag, 1550 + 950 = 1900 liraya satmalidr coven Ornek 10: Bir baharatin 900 gram: a tira, yarim kilosu (2a - 300) lira olduguna gére, a kagt? A)350©«B) 450» C) G00“) 750) 900 (1990 - OSS) Gozim: Le yol: 300. 800 = a= 900 olur “a * 2a-300 Be ok I yot 300 grami a lira olduguna gore, 2a liraya 600 gram ba- harat alabili. (2a - $00) lraya yan kilo (600 gram) baharat alindigina gére; 300 lira, baharatin 100 gramnin tutancr Dolayisiyia 300 gram, @ = 3.300 = 900 lirad Covap E y Ornek 11: ‘A marka jiletin bir paketinde 4 tane, B marka jletin bir pa- ketinde 10. tane jilet bulunmakta ve her ikisinin de paketi ayn fiyattan satimaktadir, Hang! marka kullaniirsa kullani- sin trag bagina jilet maliyeti ayrudit Bmarka birjilet ile 2 kez tras olunduguna gore, A mar- ka birilet ile kag kez trag olunabilir? as 84 os D6 57 (1990 - Oss) Coziim: Problemde verilenlere gore, pakettek’ jilet sayis ile bir jlet- le trag olma sayis! ters orantit oldugundan A marka bir jie 10.2 4 te, 9 kez tras olunabilt (A marka jiletin bir paketindeki let sayss le B marka jiletin 2 3S Jom yapmadan da cevabin § oldugu gordlebilir) bir paketindek’jilet sayrsinin orani 2 olduguna gare, hig ig Covap ¢ (Ornek 12: ‘A kovasinin hacmi, B kovasininkinden 2 titre kigOktor. A kovast le 28 kova su alan bir bidon, B kovasi ile 21 ko- va su almaktadi. Buna gre, A ko 6 8)7 oe D9 £) 10 (1991 - Oss) Coziim: Lyol: ‘A kovasi ile bidona su doldurulurken her seferinde B kova- ‘sina gbre 2 litre daha az, dolayisiyia 21 seferde toplam 21.2 = 42 tre daha az su konulur, © halde bundan sonra: ki 28-21 = 7 soterde kalan 42 litre doldurulacagina gére, Akovasinin hacmi 42:7 = 6 titredi. I yo: ‘Akovasinin hacmine a litre denilirse 8 kovasinin hacmi +2 litre olur. Dolayisiyla bidonun hacmi 28.4 veya 21.(a + 2) Ire olut 28.a=21.(a+2) + 4a= Sa +2) > a=6 bulunu Covap AOrnek 13: Lokentada yernek yiyen 45 kiiik bir grubun baz! Gyeleri, konuk olduklan igin hesap Gdememist. Bu yizden otekiler 2000 or lira fazla verorok 15 000 or lira Sdemisti. Buna gore, gruptaki konuk sayist kaghr? AS 6 or ps 59 (1993 - Oss) Cozim: yok: Bir kisinin Odedigi 15 bin lranin 3. bin rast konuklanin payina dagen miktann bir kism olduguna gére, grupteki 34 konuklann ora 3 = tr Buna gi, gupta onan says, 45.2 = 9 du I yok: Bu gruptaki Konuklar x igi ise, digerieri 45 — x kigi olur Konuklar harig digerleri 3000 er lira fazia vererek 15000 er lira Sdediklerine gore normalde kisi bagina dOgen Ucret 12000 lirade. 45.1200 = (45 —»).15000 esitiginden x = 9 bulunur. Covap & Omek 14: Bir merdivenin basamakianny ikiger ikiger cikip, Oger Oger inen bir kiginin, ckarken ati) acim sayist inerken attigy fadim sayisindan 6 faziadi. Buna gore, merdiven kag basamaklidir? AB 8) 30 co) 36 Dy 42 &) 54 (1994 - 68s) Cozi: yok: 2 ve 9 Un OKEK' 6 oldugundan basamak sayist 6x SoG lirse, gkarken ati adim sayist Sx, inerken ati adim sa- ye! 2x olur Buna g6ro, 2x-2k= 6 > X= 6 > 6x= 96 die I yor: 6 basamagi 3. adimda gikip, 2 adimda inecegine gore 6 bbasamaktaki adim farki 1 olur. Buna gore, 6 adim fark ola- bilmesiigin de merdivenin basamaklannin sayisi 6.6 = 36 olmaliir. Covap c aaa Ornek 15: Bir traktdrUn bayak (arka) tekerleginin yancapi kigik (én) tekerleginin yancapinin 2 katidr, 80 metrelik mesatede kigdk tekerlek bOyOk tekeriekten 20. devir fazla yaptigina gore kiigak tekerlegin gevresi kag metredir? at B15 2 ASS (1995 - 088) Goztim: Tekerlegjin cowresi ile donme sayis| ters orantl olduguna Gre, Kigdk tekerlek 2d sefer dénerse bik tekerlek d se- fer déner Probleme verienlere gre, 2d—d= 20 = d= 20 olduguna gore, Kigdk tekerlegin gevresi, 90: (2d) = 80: 40 = 2 metredit covap c Ornek 1 ir manav 3 tanesini 20 000 TL den alaigy timoniann 5 lanesini 50 000 TL den satmustr ‘Manav, aldigi limonlarin timiind satarak 250 000 TL kar ettigine gore, kag tane limon satmigtr? Ay120 8)100 907560 (1996 - Oss) Goziim: 3 ve 5 in OKEKI 15 oldugundan 15. limonun alimip sat ‘masindan elde edilen kan bulalim. 3 tanesini 20 bin TL den alisa_15 imonun alg fyati 100 bin TL, 5 tanesini 50 bbin TL den satarsa 15 limonun satig fiyati 150 bin TL olur Yaniher 15 limonda, 180 - 100 = 50 bin TL kar olde edi. Buna gira, 250 bin TL kar elde edebilmek igin de, 50.nin 5 kati 250 oldugundan, 155 = 75 tane limon saimalii. covap 0 Ornek 17: Bir 6grenci olindeki parasiyia, 20 tam bilet ile 10 6Grenci bileti ya da sadece 25 tam bilet alabiliyor. ‘O@renci, bu parayla kag tane dgrenci bileti alabilir? A)60 8) 50 ©) 40 ) 30 E) 20 (1996 - Oss) Say! ProblemleriWEATEMATIA | Géziim: Problemde verilenlere gore, 5 tam bilet alabilecek paray- Ja 10 dGrenci bileti (2 kat) alinabildigine gSre, 25 tam bilet abnabilen parayla 25.2 = 50 Ornek 18: Bir baba 72 milyon lay! gocuklanina esit olarak paylagt- mak istiyor. Cocuklardan 4 ( kendi paylanndan vazgeciyor vve para diger cocuklar arasinda esit olarak paylastiniyor. Bu x= 11 ve okuldaki retmen says, +7 +x= 40. te MH. yor: Okuldak bayan oGretmeniann says 8 erkek oGretmenlann sayist da E olsun. Soruda verlenlere gére, E B-1=26+6 /-1 _ B=SE-1)- -B+148 ~2E-6 + S(E-1)-1 3 1=-26-64+36-3-1 + E=ttve B=3(E-1)-1 > B=3(11~1)-1 = B= 29 bulunur Buna gére, okuldaki 6Gretmenlerin toplam says: B+E=29+1 = 40 tr. Covap ¢ Ornek 23: Bir saticidaki kirmiz toplann her biti k TL ye, mavi toplann her bir m TL ye, siyah toplann her bir TL ye satiimaktadir, 4 karmizi ve 2 mavi topa Sdenen toplam para 5 siyah topa denen paraya esit; 2 siyah ve 2 mavi topa ddenen toplam para 3. kirmuz topa Sdenen paraya exit Buna gore, 1 kirmizi ve 4 mavi topa édenen toplam para kag siyah topa édenen paraya egittir? A2 3 oa D6 ory (2001 - OSs) Géziim: Soruda verilenlere gore; 4k+2m=5s 4 28+2m=3K 4k+4m+2s=3k+59 > k+4m=3s ‘oldugundan, 1 krmizi ve 4mavi topa édenen toplam para, @ siyah topa édenen paraya esitti. Covep 8 Ornek 24: 62 kalem, 5 lk, 6 Uk ve 8 lik gruplara aynlarak paketien- mist Toplam paket sayist 11 olduguna gre, icinde 5 kalem olan paket sayisi en cok kactir? as 87 os Do E)10 (2002 - Oss) Céziim: 5 lik paketlerin sayist x, 6 tk paketlerin says y, 8 ik paketlerin sayisi 2 olsun. | Sonuda veriloniere gore, +y+2=11 ve 5x + 6y +82 = 62 olur Buradan, x=8,y=1,2 2 secilirse, denklemier saglani. Covap c Grnek 25: Tagimacilk yapan bir firma 300 milyar TL édeyerek fyatlan 16 milyar, 25 milyar ve 30 milyar TL olan araglardan toplam 12 adet satin aliyor. Fiyati 15 milyar ve 25 milyar TL olan araglardan egit sayida alindigina gore, flyat: 30 milyar TL olan aractan, Aya 85 oe 7 es (2003 - Oss) Goztim: 15 milyar ve 25 milyaik aragladan x er tane alinms ol sun. 30 milyaik araglenn says da (12-23) ol 18x + 25x + 30.(12~ 25) = 300 = 40x + 360-60 = 900 = 60 = 20x = x =3 bulunur 80 mityara alinan araclanin sayisi; 12 ~2x 2-6 =6 olur Covap c Sayt ProblemleriWEATEWATIA & Ornek 26: Asadidaki daire grafiginde, A, B, C ve D olmak dzere dort {fakiltesi bulunan bir Gniversitedeki Gretim elemantannin fakiltelere dagjim: gasteritmisti SK XJ B fakiltesindeki 6Gretim elemami saytsi A dakinden 90, C fa kiltesindeki de B dekinden 45 fazladw. D fakiltesindeki 63- retim elemant saysiysa A dakinin iki kati Buna gre, A fakiltesindeki Sgretim elemam sayisi kag- 0? Géziim: Bu polkliikte 50 hastaya 1 doktor 25 hastaya da 1 hemsire dustdgiinden dolayt, Doktor sayist x, hemgire sayisi 2x ve hasta sayisi da 50x olsun. Doktor, hemgire ve hasta sayisinin toplam 318 olduguna gore, X+2x + 50x = 318 58x = 318 6 our cevap ‘Ornek 28: met parasewn 2 parayia da 1 gio ve Skat lbiyor ile 3 gomiek ve 2 kravat, kalan VSS 880) 6S_—=—«iY70—«E)7S_—_—_Bua_gbre, bir gémlogin fiat bir Kravatin fyatnn kag fiir? 2o0s-oss, AR 83 ca Ds —)6 Céziim: A, B,C, D saylan gostorckier! dare ciimlrnin merkez (2008-085) aclayla ddr oranti odugunden, E A= 45x denise, A+B+C+D= 960% ol: a) Géztim: ‘Soruda verilen baginblar yazilrsa; B=A+90, C=8+45, D=2A our r Buradan; A= 45x yazilirsa, ; B= 45x +90, C=45x+90+45, D=90x olur A+B +C+D-=360x donkleminden 45x + (45x + 90) + (45x + 136) + (80x) = 960% 225K + 225 = 360x => 195% = 225 => A= 45x = 75 bulunur. ‘Ornek 27: Bir polikinikte bir doktora 50 hasta, bir hemsireye de 25 hasta dagmektedir Bu poliklinikteki doktor, hemsire ve hasta sayilarinin ‘toplarm 318 olduguna gére, doktor sayis! kagtr? Ae Bo oa dys 6 (2008 - OSS) 1 g6mlegin fiat: g, 1 kravatin fyati da k olsun. Parasinin icte kisi le 3 gémlek ve 2 kravat, Kalan parast ile yani parasinin Ugte biriyie de 1 gémlek ve 3 kravat ala- bildigine abre; Anmet‘in 3.g6miek ve 2 kravata Sdedigi para, 1 gémlok ve 8 kravata OdediGi paranin iki katicr Onalde, 3g + 2k = 2(g + 3k) => 9g + 2k = 2g + 6k = 9 = 4k olur Buna gore; bir gomlegin fyat, bir kravatin lyatinn 4 kati, Covapcis cal ae Bir sayimin 3 oksiginin 5 kat, aymi sayinin 3 ka- tun 1. fazlasina esit olduguna gére, bu sayinin yrs kagtir? As 84 V6 Dj8 5) 10 Bir otobiste 26 bay 10 bayan vardi. Bu otobiisten kag evil gift inerse baylann sayist bayanlarin sayisinin 3 kati olur? At 82 OV D4 e)5 63 kisinin bulundugu bir bilet kuyrugunda sondan 12. olan kigi bagtan kaginct kigidir? As BST 52 D)s3 E54 Bir cay ocaginda 2 meyve suyunun fyat, 5 gay ve 3 ayranin toplam fiyatina esi 4 meyve suyu ve 2 ayran igen bir grubun Sdediii para 14 gay parasina esit olduguna gore, 8 mey- ve suyu igen bir grubun Sdedigi para kag cay parasina esittr? A268 -B)24 =) 20 D186 Bir gocuk hergin, énceki ginlerdekinin toplaminin iki kati kadar bile alyor. 4. gain sonunda $40 adet bilyesi olduguna gore, bu gocugun 3. giniin sonunda kag bilyesi vardir? A935 8)120 °C) 180 D210) 260, a tanesi b TL den satan kalemierden ¢ tane satin alinarak d TL édeniyor Buna gore, agagidakilerden hangisi her zaman dogrudur? Ajab = cd B) ac = bd Chad = be D) afb = od? E) atd = bo? (2002 - Oss) rm z ae rm) 10, +0 Bir topluluktaki g6zi0ki0 erkeklerin sayis! gdzlUksO2 bayanlann say'sinn yansi, gézlakld bayaniann sayist dda gozidksiz erkeklerin sayisinin yansid Toplulukta 14 kigi gézlUkld olduguna gore, bu toplulukta kag kisi vardhr? Aj2t 828 C4286 ES, ‘Ahmet parasirin 8 TL sini Rfat’a verdiginde Ahmet'in parasi Rifat'n parasindan 10 TL fazla oluyor. Buna gére, baglangicta Ahmet'in parasi Rifat'n parasindan kag TL tazladir? ANS B18 2D 2S} 2B Seta -1 Sek ‘Orta noktasindan, tavana iple asit olan, agit Onem- siz, osit bélmeli bir gubugun uglanna $ekil-1_ ve ‘Sekil- Il deki gibi bilyeler baglandiginda, gubuk den- gode olmaktadir, Gubugun Sekil- Ill te de dengede olabilmest icin, x bilyest agagidakilerden hangisi olmalidir? Ak Ba od Di Yanda A ve B bitkilerine ait boy - zaman grafigi verimig- tic, Boy (om) Yi sonunda, bu iki bitkinin boylan arasindaki fark kag om olur? A) 30 835 O) 38 D) 40 E) 50 7WiATEMATIA ¢ arene ‘Aranan say! x olsun. ‘Soruda verileniere gore; S(x-3) = 3x44 5x15 = 3x41 ox=16 + x=8 sayin yansi > = 4 bulunur Covep 8 Ctobiisten inen evi gift sayist x olsun, O haide oto- basten inen; bay sayisi x, bayan sayisi da x olur. Ctobiste kalan baylann sayisi 26 -x ve kalan bayan- ann sayisi 10x olur. Buradan; (10x) ea ng) Se Sieg) ti ie 1 ‘Yukandaki gekle gére bu kigi bagtan 52. sradadr. evap ¢ Meyve suyunun fiyati_m, gayin fyatt_¢, ayranin fat fa olsun. Soruda verilenlere gore, 2m=5¢+3a ve 4m+2a=14¢ > 2m+a=7¢ olur, ikinei denkiemden bulacagimz a sayisiny (a = 7¢~2m) birinci denklemde yerine yazarak m ile ¢ arasindaki bagnty! bulalim. .¢ + 3(7¢- 2m) => 2m = 5g + 21¢—6m => 8m = 26¢ oldugundan 8 meyve suyu igen bir grubun édedigi para, 26 cay parasina esiti. 2m= Cova A Bu gocuk 1. gin x tane bilye alms olsun. ‘gin Zain agin 4.gin x 2x & 18x. 1. gin x tane bilye aldijina g6re, 2. gin 2x tane bil ye almig olur, 3. gin 2.(x + 2x) = 6x bilye alms ve 4. gin ise 2.(x + 2x + Gx) = 18x bilyo almig olur ‘Toplam bilye sayisindan, K+ 2x + Gx + 18x = 540 => 27x = 540 = x = 20 bulunur 3. lind sonunda, x4 2x + 6x = 9x = 9.20 = 180 bilyesi olur. ‘Cevap 10, taps! b tadan sates, bitanesi 2a b tanesiise ©.2 trad. obnew anced ax Soruda verilen bilgiere gore agagidak’ tabloyu olustu ral eikek | x | oy Bayan] oy, Ey ai x+y = 14 olarak verilyor, Bu topluluktakiinsanlann say's! 9x + By = x+y) = 3.14 = 42 dir Covap c ‘Anmetin parasi A, Pifat'n parast olsun. ‘Soruda verileniere gore, A-8=(R +8) +10 > A-R= 26 bulunur CovepE Oe durumda da cubuk dengede oldugundan, kee d+ = ke d+2a+2=dtkersx Bat panera cee > Kee bulunur CovapE A ve B bitkilerinin baslangictaki boylannin farks 8-0 = 80m vebu boy farki 2 ayda kapandigina go- £0; A bitkisinin boyu her ay, B bikisine gore 8:2 = 4em daha fazla uzar. O halde, 2. aydan sonraki her ayin sonunda A bitkisi le 8 bitkisi arasindaki boy farki 4 cm arta. Buna gére, yl sonunda (2. aydan 10 ay sonra) iki bit- ki arasindaki boy farkt 10.4 = 40 om olur Covap DDe ES” Bir sayin 5 katinin 14 eksigi, ayni sayinin yansinin 4 faziasina est. Buna gére, bu say! kactir? As Ba os 06 er 2. Hangi sayimin beste birinin 3 faziast, ayn sayinin dértte Ugiiniin 8 eksigine esit olur? Ato 8/15 G20.) 25 E30 3.51 kisinin bulundugu bir salonda erkeklerin sayst bayanlann sayisinn 3 katindan 1 oksiktic Buna gére, salondaki bayan sayrst kagtr? Ait B13) 16) 1B) 20 4. Bir otobUste 98 bayan, 8 erkek vardi Otobiise kag evil cift binerse bayan sayisi erkek sayisinin 3 kati olur? ays B)4 os oe 57 5. Bir anaokulunda déretmenierin her biti 5 er tane gocukla ilgilenmektedit. Gocuklardan 4 tanesi gelmediginde ise her bjretmen 4 er tane gocukla it aileniyor, Buna gére, bu anaokulunda kag gocuk vardir? Ay12 B15 €)20 2B BO i) 10. Allin parasi Vel/nin parasinin 2 katid. Mehmet'in parasi da Velinin parasinin yansid. Eger Ali Meh- met’e 140 lira verirse, Mehmet'in paras: Velnin pa- rasina esit oluyor. Buna gore, All'nin ilk durumda kag lirasi vardir? A)140 8) 280 ©) 420-0) 560) 600, Bir sinftaki 6grenciler siralara 2 ger 2 ger otururlarsa 7 OGrenci ayakta kaliyor, 3 er 3 er otururiarsa bir sa ‘bos kaliyor. ‘Buna gére, sinif mevcudu kag? Ass B29 C2725) Bir cubugun yansi 7 esi parcaya, diger yansi 4 esit pargaya b6lUndyor. Uzun ve kisa pargalar arasindaki fark 60 cm oldu- Guna gre, cubuk kag cm dir? A)560 B)840 C) 1120 0) 1200 &) 1220 Her vegonu esit uzunluka olan bir rene 3 vagon ek- lenirse vagonlannn toplam boyu 120 m, eger 5 va ‘gon Gikanlsa alan vagonlannintoplam boyy 40 m oluyor. Buna g6re, bu trenin baslangicta kag vagonu var- au? A5 88 C8 oO 5) 15 Servetin bilyeleri; Mesut'un bityelerinden 10 tane ek- sik, Hasan’mn bilyelerinden ise 20 tane fazladi. Servet lle Hasan'n bilyelerinin toplam sayisi, Mesut'un bilyelerinden 60 fazla olduguna gre, giiniin toplam kag bilyesi vardir? A)254 8) 267 C) 260) 265) 266 ‘Sayt ProblemWEALEMATIA FT 1, 2 13. 4, 15, Bir giftikte koyun, keg! ve tavuklar bulunmaktadi Kegilerin sayisi tavuklann sayisirun iki Kati Bu ciftiktek! hayvaniann kefalannin toplam sayist 20, ayaklaninin toplam sayist 74 olduguna gore, iftikte kag koyun vardir? As BS OB De eit ‘Murat bir kitab, her gin bir 6nceki glinde okudugu say- fadan 3 sayla daha az okuyarak 7 glinde bitiyor. Murat ilk iki gindn sonunda kitabin yarsint okuduguna gére, bu kitap kag sayfadir? Ay70 8) 83 C) 90 D)96 —&) 100 18, 15, 18 itroik Ug bidon egit seferde kullarilarak, 414 relik bir depo su ile doldurulmustur. Buna gére, 18 It lik bidon ile kag It su doldurul- ‘mug olur? Ay1I7 8) 1206) 135 D) 162) 170 Bir parca telin ucundan uzuniugunun beste biri kadar tel Keslrse telin orta noktasi 10 cm kaytyor. Buna gore, bu telin baslangictaki uzunlugu kag cm dir? Ay80 8) 100) 120 D) 130 &) 140 Merve evden okula, esit adimilarla 4200 adimda gide- bilmektedi. Ayni yolu, adimiarint 10 cm buydterek 3500 adimda okuldan eve geri dénebiliyor, Buna géro, Merve'nin okulu ile evi arasindaki uzak- lik kag metredir? ‘A)2000 B)2100 C)2120 0) 2200 &) 2260 16. 17. 18. 19. 20. Birterzi 8 gunde 4 pantolon, bir kalta da 5 gunde & pantolon dikebilmektedir Buna gre, 145 adet pantolonu 3 terzi ve 3 kalta birlikte kag glinde dikebilirior? Ay75 B60) 45 D)30 £25 Bir bilet kuyrugunda; Ayse bastan 41. sirada, Fatih de sondan 31. srradadr. Ikisi arasinda 6 kisi olup, Fatih gigeye daha yakin olduguna gore, bu kuyrukta kag kigh vardir? A)70 «BGs SZ ABBA Kumbarasinda bir miktar parast olan Ahmet, kum: barasina her gin igindeki pararin 3. kati kadar para aor Kumbarasina para atti Uguncd giniin sonunda kumbarasinda biriken para miktari 64 TL oldugu- na gére, Ahmet'in baglangicta kumbarasinda kag TL parast vardi ays Ba os D2 e)1 Bir Kovanin agirig bosken x kg, dolu iken_y kg gel mektedir. Yarisi dolu iken bu kovanin agirligi kag kg die? ytx o) 4 ex Bir adam dogrusal bir yol boyunca 8 adm ileri 3 ‘adim geri atarak ileriyor. Bu adam toplam 137 adim attigina gore, kag adim llertemistir? A) 95 8) 50 ceo es 7Bir sayin 16 eksiginin 3 kat, bu sayinin yarssinin 3 ceksigine esitt. Buna gére, bu say! kagtr? Ay24 B18 )36— ASE) AT Hangi sayinn yarisinin 3 fazlasi, aym sayinin 2 atinin ne esitir? ais B12 C}9 SN 4 yaniigin bir dogruyu gOtirdOge bir sinavda 60 soruyu cevaplayan Salihin 60 neti vardir. Buna gére, Salih’in dogru cevapladigi soru sayist, yanlig cevapladigi soru sayrsinin kag katidir? Aye 83 4 Ds 6 Bir kéylUndn, Koyunlanna 8 ay yetecek kadar yemi vard. Bu yemin koyunlanna 10 ey yetebilmesi icin bu koyld: 8 koyununu satmist Buna gore, son durumda koyliniin kag koyunu kalmistir? Ay2e B32 E) 50 42D) 48 Pozitf iki sayinin toplarm, bu saylardan kugik olant- fin 4 Katina esitir Kigik sayrya 9 eklenip, biyik sayidan 1 gikant- diginda elde edilen sayllarm topiami 14 olduguna gre, baydk sayinin baslangigtakl deger! kagtr? Ai2 810 09 «BCS 10. Ucte ikisi su ile dolu olan bir depoya icindeki eu mik- tannin 3. kati kadar daha su konuldugunda depodan, 50 It su tagiyor. ‘Buna gére, bu deponun tamamt kag litre su alir? Ajs7-B)30. 28S) IB Al, misketlorini arkadaglanina dérder dérder dagytrsa 8 misketi artyor. Eger, Al'nin 10 misketi daha olsay- di, arkadaglanna yediger misket dagitabilecekt Buna gore, Allin kag arkadagi vardir? ao 8)8 oe D5 E)4 Bir sinitaki OGrenciler siralara 2 gerli oturulursa 15 kis ayakta kaliyor. Eger 4 efi otururlarsa ig kisi yar bos kalyor. Buna gére, sinit mevoudu kagtr? Aer B)30 3335 EAT Bir arag asfait yolda 2 litre benzinle 5 km, toprak yol- da 9 litre benzinle 4 km yol alabiliyor. Bu arag asfalt ve toprak yo! olmak izere, toplam 31 km yol alarak 18 litre yakit tUkettigine gore, as- falt yolda kag km yol almigtr? A139 B14 1S Ie EVI. 9 TL siolan Ayse parasinin tamamiyla 500 gram findik vve 200 gram fistik ya da 400 gram findik ve 250 gram fistk alabilmektedir. ‘Ayge 600 gram findik alirsa kag TL sl artar? at 2 025 oa £5 & =WEALTEMATIA | 1 2. 13. 14, genie 120) Ankara 250 ‘arkara 90 Bolu 220, ‘Bolu 120 {istanbul 210 ‘kayser!den istanbul’ hareket eden bir tobdsteki bir Yolcu swrasiyla X noktasinda.levhayt, Y noktasinda I levhay, Z noktasinda il levnayt gOryor. ixvl ‘Buna gore, rant kagur? {yz} 3 4 10 15 20, at ot of oB OF Zeynep bir miktar find, kardesleriye egit olarak pay lagirsa herkese 90. findik dghyor. Kardeslerine 12 er findik verirse kendisine 66 finchk kelyor Buna gre, Zeynepin paylagtirdigi toplam findik ssayist kaghr? N90 B) 1000) 120 D) 140) 160 Bir 6Grenci, her gin bir 6nceki gin gézdayinden 2 soru fazla gézerek 3 hattanin sonunda toplam 2520 soru gozmastir. Buna gére, bu 6grenci ilk Iki gan toplam kag soru gézmistir? Ay100 8) 102 C) 200 0) 202) 204 40 kg yas kayisi kuruyunca 16 kg gelmekte ve 1 kg kuru kaysidan 150 bardak igecek elde edilmektedir Buna gdre, 4500 bardak igecek elde edebilmek Ign kag kg yap kayist gorokir? A) 90 B) 80 C75 p60 £50 Bir gitikte 4 képek, 20 tavuk ve 70 kg yer vardir. Bir tavuk gUnde yanm kg yem yemektedic. Her akgam, kOpekler icin 2 tavuk, yiyacek olarak kesiimektedi. ‘Tavuklarin saytsinin 14 e diigtigit akgam, bu ciftlik- te kag kg yem kalir? Ass B40 C)43_ ABC) SH 16. 17. 18. 19. 20. Gzge, Ozgir'e bir kalom vorirse Ozgir'in kalem- \erinin sayisi, Ozge'nin kalemlerinin sayisinin bes kat- 1a esit oluyor. Eger Ozgiir, Ozgo'ye bir kalem verse Gzge'nin kalemlerinin sayisi Ozgir'dn kalemierinin sayrsinin yansina agit oluyor. Buna gére, Ozge ile zg vara? toplam kag kalemi AB B10 O12 O14 B18 Ahmet 9 ginde 4 dosyayi, Mehmet ise 4 ginde ayni tirden 3 dosyay inceleyebilmektedi Ikis! birtikte ayni tarden 50 dosyay! kag ginde in- celeyebilirter? Ato B12 O24 D306 Mili takima; Galatasaray takimindan 4, Besiktas takimindan 6 ve Fenerbange talamindan 6 futbolcu agnllyor. Bu futbolculann kamp yaptgr bir otelde, bir odada sadece ayni takimin sporculannin bulunmasi ve her odada egit sayida futbolcu olmas istoniyor. ‘Buna gére, bu futboloular icin en az kag oda gere- ir? Ais B12 Qt Dio ES Bir bilet kuyrugunda Ozgir bastan on ikinci, Serkan Ise sondan on brine! kigidir Ozgir lle Serkan'n arasinda 2 kigl olduguna gre, bu kuyrukta en az kag kisi vardir? Ayes B24 020 Dis 18 igince bir miktar sot bulunan bir gigenin igerisindek! siitin yansi alindijinda, sigenin yansinn dolmast icin yanm litre sot gerekmektedir. Oysa sigeden sit alr may da sigeye 3 litre sit iléve edilrse sigeden sigonin yansi kadar sit tagmaktadr ‘Buna gore, baslangicta gigede kag It silt vardir? At B15 2A ENS.1 ya ile Kayanin da aralannda bulundugu bir sinita ya'nin erkek arkadaslannin says, kz arkadaslanrun saytsindan 7 faziad. Kaya'nin erkek arkadaslannin sayis, kz arkadaslannin sayisinn 2 katindan 7 k- sik Buna gére, bu sinifta kag kigi vardir? A24 B26 )28-— 3D) SZ 24 saatte tukenen bir su deposu; dolu iken a kg gelmekte, igindeki su 6 saat kullanidiktan sonra (a 800) kg_gelmektedir. Buna gore, bu deponun bos agirligi kag kg dir? A) a-3200 8) a 2000 ©) a-800 ) 1200 &) 2000 100 soruluk bir sinavda ham puan, dogru yapilan ‘sort sayisindan yanlig yapilan sory sayisinin dértte biri gkaniarak hesaplanyor. Bir d§renci, bitin sorulant cevapladigina gore, 50 rnin dzerinde ham puan almasi igin en az kag ‘soruyu dogru cevaplamalicr? ayso B60 CBT p62 E63 3 dofter, 5 kalem, 8 silginin fan ayniar Buna gre, 9 detter ve 15 kaleme ddenen toplam para ile kag silgi almabilir? Aso B)64 0) 48) 3G 2S Kilogram: 3 liradan alinan 60 kg yag Gaim kurutulun- ca, kuru Gzimiin kilogram 7,2 lraya geliyor. Buna gére, 60 kg kuru dzim elde etmek i¢in kag kg yag tizim gereklidir? Ayes B72, G84) 9B) 144 Peres) 10. Kerem, bir torbada bulunan findiklann sayisinin ‘akamien toplam: kadar findiGt torbadan aldiktan son- 1a,torbada §1 ve 65 arasinda findik kalmigti, ‘Buna gre, Kerem bu torbadan en az kag findik almig olabilir? as Be 7 D2 B16 1,5 m uzunlugundaki homojen bir AB gubugunun her iki ucundan da birer parca kesilince telin orta noktast B ucuna dogru § cm kayryor. Buna gre, B ucundan kesilen parca A ucundan kkesilen pargadan kag cm kisadir? As 36 a7 D8 5) 10 30 kigiik bir sinitaki OGrencilerin notlannin toplam: 69 dur. Bu sinitaki erkek ogrencilerin not ortalamasi 2,5 ve kaz 6frencilerin not ortalamas! 1,9. dur. Buna gore, siniftaki erkek Sgrencilerin sayisinin, haz 6grencilerin sayisina orani kagtr? 1 1 Ny 8F Of De #8 Bir yemek kuyrugunda Ali bastan 15. sirada Veli de sondan 18, siradadi, ikisinin arasinda 3 kigi olduguna gére, kuyruktaki kisi sayisinin alabllecegi en biyok deger ile en kKiigtk deGerin toplam kagtir? 452 8)86 =) 60 Des E68 Uzuniuklan 12m ve 140m olan iki mum yakildigin- da srasivla 6 ve 2 dakikada tamamen erimektedit. Bu iki mum, ayni anda yakildiktan kag dakika son- ra boylannin fark: 5,5. cm olur? aos B81 O15 D2 B25 oe 7 we we Tee =WiATEMATIA & Karmasik (Kompleks) Sayilar Il MATEMAT A) Iki KARMASIK SAYI ARASINDAKI UZAKLIK 2,28 +Di ve 2, = 0+ di olmak dzere, ve z, karmagik sayilar arasindaki uzakiikc al ER Ornek 1 I= oT olmak izere, 2,=-1+2i 2, = 3-21 olduguna gore, |z,~2,| degerini bulalim, Géziim: 1. yok lzp-2,1= 1-2-4 +29 | =| 4-41] = Ye + CaP = 42 di 2. yo! [2,2] degeri, 2, = (1,2) ve 2, = (8, -2) noktalan arasindaki uzakiga egit oldugundan, fazcin®s c2-3)* Izy-21= V@-E M+ C22? = 42 dir Ornek 2: Karmagik dizlemde A(é + 6), B(- 2), C(4 + Si) noktalan verliyor ‘A nin [BC] nin ortasina olan uzakliji kag birimdir? ays 24 93 Dy a2 238 (1991 - vs) cézim: 4y pia +6) cia +5) B(- 2-1), C(4 + 5) olmak Gzere [BC] nin orta noktasi, o = -i+ 445i > )= 01+ 20 ot Buna gére, A(4 + 6) ve D(1 + 2i) se, ao| = (@aF + @-aF =6 timo meu olmak stan a teed ii in = i ame ig i id, HHI} l aise Covap A ‘Ornek 3: A={2z: |2-4-3i] =2, 260} Kimesini karmagik diiziemde gésterelim. Gézim: z=x-+yi olsun, [z-4-3i) =2 [x4 yi- 4-3] =2 Ioe-4) + 3) =2 w- a8 4 ya =4 Vex-4? + 4? + y-3? = 2 4 + 3) bulunur. 0 * Yani, 2 karmagik sayllannin kimesi merkezi (4, 3) noktast ve yangap 2 olan ember olusturan noktalenn kimesidi[24-31] <2 kogulunu saglayan 2 karmagik sayilan, merkezi (4, 3) ve yangapt 2 olan gemberin iginde kalan bélge, Iz-4-si] >2 kogulunu saglayan z karmagik saytlart, merkezi (4, 3) ve yarigapt 2 olan cemberin diginda kalan bélgedir. oF 4 |z-4-3i1 <2 lz-4-3i1 >2 ‘Ornek 5: | Jz+ 2] =|2-i) ne rinin denklemini bulalim. Gozim: [2 +2] = [2-i] > [e+ yit 2} = [e+ yell 3 le + 2) +yll = e+ Il = (are y = fey? = ta ty ate y—ne a Pe aetaeyat eyed Sat 4a-aytt = K+2+9=0 de Ornek 6: 2=x+ yi olmak dzere; jz+41siz+i] sitsiligini saglayan z karmagik sayilannin, karmag diziemdeki gérdntsand bulalim, X+ yi olmak dzere; i) Goziim: |z+ 4] <|z+i] => [x+yitt|s[xtyi+il [G+ 1) yi bet y+ Dil = Voorn ay < fee yen = WF Petey ety? Setar tyse ty east 3 sz = xy dic (isteniten boige taranmigt.) ‘Ornek 7: Z=x+ yi olmak dere; 1s|z-1182 esitsizligini saglayan z karmagik saytlaninin, karmagik. 1s [x-1+yi]s2 a 1s fo-ry? <2 = PsK-1P + yse? Rasp seein ¥) Kim! (eam 2 et ‘ik sayilan) M(1, 0) noktasindan en az 1, en gok 2 birim zakiita bulunan noktalardir Bu nokialar agagidaki gibi bir dire halkast olustururlr. = 3g z z 2 zWEATEMATIK 2 8) KARMASIK SAYININ KUTUPSAL (TRIGONOMETRIK) GOSTERIMi 2= a4 id karmagik sayist gm) 4 y nt onjine birlestiren dogru- ‘nun reel eksenle poztt yénde yaptigi agiya, z kar- mask sayssinn argiment! erir vo arg(z) = 0 + k.2n (ke Z) olarak gésterilt. Aginn esas digisi olan degjere de esas argiment denir ve Argla) = 0 ile gbsterilic. Buna gor, Karmagik sayin mutlak deger ve argimentine bu sayin kutupsal koordinatlan denir ve (|z], 6) veya (r, 6) seklinde Oster lz] =r ve argie) = 0 or. 2 =a +ib olmak Gzore, zkarmagik sayisinn kutupsal big mini gdstorelim. lz = fat + ® . tane= B sing = 2. = b= [2]. sina zi cost = <2 = a= [2] . coe ll olduguna gore, 2 karmagk sayisinin kutupsal bicimi, z=a+ib= |z|.cos0 +i. [2]. sino SHINER AB) ow. Bu ifade, z= [2] - 00 sektindo de yazlabili Ornek 2 =1 +61 karmagik sayseninkutupsal (rigonometik) bimini bulalim. Gézim: 1. yok: 2= 1+ 81 karmagk sayist yandaki gokilde gdstorilmigti. Sekilden, 2] birim, Arg(2)=0 = 60° olarak bulunur. Buna gore; (0) = @,60) = @ 2) ve Fete isin (cost +isinZ) 2. cls 2 bulunur 3 2. yor: = VPS CaF =2, ena + 31) 1 ve sing = 2 2 cost ‘oldugundan, Arg(2) = @ = © olur. © halde; 2 karmagik sayssinin kutupsal koordinatan (0) = (2, >) vve kutupsal bicimi: =2(cos= +isin) tar. (cos a) ‘Omek 9: ai 2 karmagik sayisinin kutupsal bicim! agagidakilerden hangisidir? (? = - 1) z ae A) 9(cos 6 + isin. 6 y Te isin 8) 9008-2 + isin 2) 2B +i sin ©) 3(¢08 22. + isin 28) Te 5 isin ZZ: 0) (cos + isin- =) ors tin) 4) (1989 - Ovs) Gozim: 2=- 58 - £ taxmapc sans yuhandk okie vo len karmasik diziemde gOsterilmigti Z karmagik sayisi 3. bolgede oldugundanAgta) =0=n+a=n+ 2 = 2 oe, | Omek 11: Buna gore, z nin kutupsal bicimi, Karmagik diizlemde (cosx + i.sinx)* = cos*x + Lsin*x olduguna gore, agagidakilerden hangisi x in degerle- 2= (cos 7% +isin Ey ae. ‘inden biridir? ° Az gt gE oF gx 6 ‘ 3 2 1) Kutupsal Bicimde iglemier: (1999 - OS) 2, =f, (C086, +1 8in6,) ve 2, = 1). (C080, +18ine) zim: (cosx + isinx)® = cost + i. sin? ‘cos(2.x) +1. sin(2.x) = cos*x + 1. sin® Buna gore, karmagik say! esitiginden, ‘cos2x = cos*« => cos*x~sin®x = cos* = sin% = 0 sinx = 0 x, = 0 veya x,=% dir bulunur. sindx = sin’x => 2sinx. cosx = sint = sine (2 . cosx-sinx) = 0 sinx = 0 veya cote = 4 ae Buradan sinx = 0 denkleminin kékleri yani O ve x ortak ‘koktar. Bu Koklerden de seganeklerde = vara 2, = 2. (cos 70° +i sin 70) coven £ 2, = 4. (cos 30° + i sin 90°) Ornek 12: a) 2 2 2-5-i=1 oor kogulunu saglayan 2 kermagik sayisinin argimenti 0 a kaguur? Iglemlerini kutupsal bigimde yazalim. otdugune gore, and = 1 4 y= a= oo ot ot a) 2,2 = 28. [008 (2. 70" +1. sin (2. 707] (1996 - 6¥8) 2,2 = 4. (c0s 140° + 1.8in 140°) cit 28 = 4°. [008 (3.90%) +1. sin (3. 307] Gezam: z= © [00s 90" +1. sin801] dic 2 = a+ bi kermagik sayisinin argimenti 0 ise, Buna gore, tano= 2 de 2,2. 2,8 = 4.49 [eos (140" + 90) +1. sin (140° + 90%) @ 2,2. 2,5 = 4 [008 290° + 1. sin 290") bulunur, b) 2,8 = 24 cls (4. 70") = 16. cls (2807) 2,8 = 4 cis (2. 90") = 16. cis (60°) i Bune oe, zh 18 -o1e a 2 = AE ceo cor =e 20) Karmasik (Kompleks) SayilaiNI = — < = bd — < = Ornek 13: tye + iy olmak dzere, arg(z + 3-2) = 120° esitligint saglayan z karmagik sayilarinin diizlemdeki ériintiisiind gésterelim. ‘Cozim: arg(z- 3 + 2)) = 120° kogulunu saglayan z karmagik sayilaninin dizlemdeki gbriintisti agagidaki gibidir. 2) Karmagik Sayinin Orijin Etrafinda Déndirilmesi: fin 2=1(c080 + isin 0) kar- magik sayisinn orn etra- finda pozitt yonde « ka- dar déndiitilmesiyle elde edilen 2’ karma sayist; ¥ =r [eos (0+ a) +isin (0 +0)] veya ¥ =1 (cos 0 + isin) . (cos « + isin) ¥=2.(cosat ising) dir Omek 14: 2 = 1-981 karmagik sayisinin onlin etrafinda saat ibre- ‘sinin tersi yénunde 120° déndiirilmesiyle olugan karma- ‘gtk sayry! bulal Céziim: 2 karmagik says, sat ibresinin tosi yéninde (paxil yén- 40) dondarld09 iin, t= SS > F Buna gore, an 1 zez.c8(2)= 1-89.64 2 (1-89.01 B9 (1-8? 2 1 2 1 -$ 281-3 be-28i1 ¥=1+ 81 bulunur C) KARMASIK SAVILARIN n, KUVVETTEN KOKLERI: z,weC ve ne N° olmak izere, 2° =w esitgini sag- layan 2 karmagik sayilanina w nin n. kuwvetten kokleri denir ve bu kokler z= ‘fw bigiminde gésterili. w= (cos 0 + isin) olmak uzere, w denkleminin kokleri F [cos (0 +k. 2n) + isin (0 +k. 2n)] oldugundan, [oo 22°28) a KE (1,2.3,.4(0=1)} dit Ornek 15: 2 = 1+ V3.1 denkleminin kdkierini bulalim. cozim: wet+B.i olsun, (c0s60" + isin60*) olur. 7 + k900") + ln (802 4200" dogundan Kékirin at sn armas Pct ee olup, bir er F ullKarmasik diizlemde gésterilen 2 karmagik sayisinin 1) Karekokterini i) Kopkokterini bulaim. Goziim: 2 karmagik sayisinn uzunlugu |2| = 27 ve esas argument 240° oldugundan kutupsal bicimi z= 27 cis 240° du. |) Bir karmagik sayinin karekdkerinin arasindaki act fark, me n= 100 oe a 2 Buna gére, 2 = 27.c\s 240° nin karekokleri, Wo = 27. cio ( 24°) = 3/8 ci 120" W, = 9:8. ois (120° + 180") = 318 cis 300° dic 1) Bir kermagik sayin kupkoklerinin arasindaki ag far, 2 2 2 wrap ai. n 8 Buna gore, 2 = 27.cis 240° nin kipkdkleri, y 249° Wy = 827 is 8 3 cis 80° W, = 3. cis (60° + 1209 = 3 cis 200° w, |p = 9. cis (200° + 120") = 3 cis 320° di Ornek 17: 2a344i egitigini saglayan 2 karmagik saytlarini bulalim. ozim: 2=x+ yioloun Ohalde, (x + yi)? =3 + 4i = GF -y) + ayia +4 = 8A =9 ve By=4 > y= 2 oldugundan, ey cntgnse y= 2 yanea, = t-at-4=0 = W424 1) =0 WER) = 8-420 2 xa2oy=2 2 eBoy 2 veya er-tone ic Buna gore, Zax thy, e241 2)=%+1.yy=-2-1 olue Omek 18: 2, ve z, karmagk sayllan 2? = 1 denkleminin kokler Karmagik dizlemde z, ve 2, noktalani arasindaki uzaklik kag birimdir? A) oa B) = ot D2 4 (2008 - 088) Gbztim: 22 = cisQ0" = 2, = cist5* ve 2, = cis(45* + 180") Covap D Karmasik (Kompieks) SayilWEATEMATIR & q eae Aa{z:|z-2]=|2+2|, 260} kamesinin elemantari hangl dogru tzerindedir? Ayax+2 By=x+3 oy= Dy By=x-3 le-t|s|z+21 ‘ogitsiaigini saglayan 2 karmagik sayllannin diz- Jemdeki gérdntisd agagidakiierden hangisidir? a 8 4 y A= {z:|z-2i)29, 2€C} Kiimesinin karmagik dizlemdeki gérintisti agagr dakilerden hangisidir? A) M(O, 2) merkezli, A cgomberin dig 8) M(O, 2) merkezli, R = 3 birim yangapl gember ve birim yangapli cember ve brim yangapli ember birim yangapli gemberin ©) M(2, 0) merkezl, R= 3 brim yangaph gemberin 51 + ib ve [z| <5 olduguna gbre, J2~6 -.l] iMadesinin en bivik degeri kagtr? A1 85 O89 D0 #18 5. Sokildeki 2 karmagik sayi- sinin kutupsal (trigonomet- Tik) bigimde gésterimi aga- ‘Sidakilerden hangisidir? 1 olmak Gzere, arg(-9- 4) 2 2 ‘olduguna gore, sind kagtr? y2 pH ot oF 9S 242.8%" Hades! agagidakllerden hangisine egittir? A 240-1445) 8) 2-14 Bp © 2% -1- Bi) D) 27-1 + Bip &) 201 -vai)10. " 12. # =—1 olmak dzere, gekilde 2, ve Z, karmagik sayilan ve- rilmisti. Buna gére, a agogidaki- Jorden hangisine egitr? | AZ +i) B)27-1+1) ©) 27v3-i) 271-8) £) (1 - 8) 2=4. (cos70"+ |. sin707) olduguna gére, Z in degerl agagidakilerden han- Gisine egittir? a) (cosea0" +1, snasoy ©) 4 (cos70" +. sin70) D) 4 (cos290" + i. sin290") ©) 4 (c0s290" - i. sin290" 2 = 2. (Cos196" + i. sint35°) ‘olduguna gore, rg(! 2) kag derecedir? A)45° B)195" C) 225" D270") S15" ois 20° ve 2, = 2. cls 140° oldugune gére, z, ve z, karmagik sayllan arasin- ddaki uzaklik kag birimdlr? | ae 2 26 B2 Cas fo) = txt oP ta te olduguna gore, 1(cls 90°) deger! agagidakilerden hangisidir? a 8) Te ae ae 1 Di Bre a7 13. 4 15. 16. 17. 2 = Sin 40?=i cos 40" karmagik sayisinin esas argiimenti kag derecedir? A)50° 8) 140°C) 160" 0) 220°) 310" karmagik sayisi kompleks diizlemde orjin etratinda saat yéninde 45° dondarulaugunde z, karmagiksayi- 1 ede eailiyr. Buna gére, 2, agagidakllerden hangisidir? A) 2- V2i B)-i C)-2i D) V2 + Vai EVI +i 2= 17-91 karmagik sayist verilyor. 2 karmagik sayisinin karekdkleri w, ve w, oldugu- nna gére, w,.., agagidakllerden hangisidir? AI? +91 8)- 17-91 ©)-17 +91 D) 17-91 51 2= ois 30° oldugune gére, z nin Kipkdklernin karmagik eiz- emdek! gériintilerinin olugturdugu dggenin alant kag be? dir? at a8 gas ot 928 [z-4i] =2 esitigini saglayan z karmagik sayisinin esas ar- gimenti en az kagtir? Ar BE OF OF we eee eee 3 a a : 3 g i