Fusha: Shkencat e natyrës Lënda: KIMI Shkalla: IV Klasa: IX Java : 29

Tema mësimore: Situata e të nxënit: Data: 22.04.20204

Veprimtari – Hulumtim rreth ndikimit të  Shpejtësia e një reaksioni
përqendrimit të reaktantit në shpejtësinë e një varet nga përqendrimi i
reaksioni kimik reaktantëve
Tema mesimore: Faktorët qe ndikojnë në
shpejtësinë e një reaksioni kimik (temperatura)
Veprimtari – Ndikimi i përqendrimit
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të Fjalë kyçe:
fushës/lëndës sipas temës mësimore.  Shpejtësi reaksioni
Nxënësi/ja:  Reaktantë
 Studion në rrugë eksperimentale  Produkte
shpejtësinë e reaksionit në varësi të  Përqendrim
ndryshimit të përqendrimit  Grafik
 Interpreton rezultatet e eksperimentit.
 Shkruan reaksione kime dhe ndërton
grafikun e varësisë së shpejtësisë nga
përqendrim
 Përcakton se ndryshimi i temperaturës së
reaktantëve ndryshon shpejtësinë e
reaksionit
 Tregon lidhjen midis temperaturës dhe
matjes së goditjeve efikase

Burimet: Lidhja me fushat e tjera ose me temat

o Teksti i kimisë i klasës së 9të, ndërkurrikulare:
o Mjetet që përdoren në eksperiment  Fizikë
(tretësirë, Na2S2O3 40 g/cm3, HCl i  Matematikë
holluar (2M), kronometër, letër e
bardhë, syze mbrojtëse
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve
Organizimi i orës së mësimit
Fazat e strukturës Metoda/Teknika Veprimtaritë e nxënësve Organizimi nxënësve
mësimore
Parashikimi Kubimi (përshkruaj, Të nxënit në bashkëpunim Të gjithë nxënësit
zbato)
Ndërtimi i njohurive Kubimi (shoqëro, Të nxënit në bashkëpunim Punë në grupe
krahaso)
Përforcimi Kubimi (analizo, Diskutim i ideve Punë në grupe
argumento)
 Veprimet në situatë:
PARASHIKIMI (përgatitja për të nxënë):KUBIMI (PËRSHKRUAJ, ZBATO)
 Mësimi fillon me metodën “Pyetja sjell pyetjen”
 U kërkohet nxënësve që të diskutojnë për:
1. Faktorët që ndikojnë në shpejtësinë e reaksioneve kimike
2. Pse dyfishimi i përqendrimit të substancës nistore (R) në reaksion, dyfishon shpejtësinë e
reaksionit R => P
3. Përse përqendrimi ndikon në shpejtësinë e reaksionit
4. Listo tri mënyra të matjes së shpejtësisë së reaksionit

Mësuesi/ja e realizon veprimtarinë në grupe te vogla ose demonstrative në bazë të kushteve të

mjediseve në shkollë

 Çdo grupi i kërkohet të:

 Përshkruajë cilat janë hapat e punës për veprimtarinë e ndikimit të përqendrimit të
reaktantëve në shpejtësinë e reaksionit kimik
 Kryejë eksperimentin duke zbatuar radhën e kryerjes së punës
 Kryejë eksperimentin duke matur saktë vëllimin e ujit dhe acidit që formon tretësirën dhe
radhën e kryerjes së punës
 Të ndajë detyrat, punojnë tre nxënës në çdo grup duke realizuar detyrat si më poshtë:
- Nxënësi i parë hedh në çdo provë një ml acid klorhidrik HCl të holluar me cilindër të
shkallëzuar
- Nxënësi i dytë hedh me cilindër të shkallëzuar sasinë e tretësirës së tiosulfatit te
natriumit Na2S2O3të matur me përqendrime të ndryshme
- Në kohën kur nxënësi i parë hedh përmbajtjen në gotën kimike ku ndeshet tretësira e
Na2S2O3, nxënësi i tretë fillon të masë kohën në sekonda deri në momentin kur
intesiteti i ngjyrës të jetë i njëjtë

NDËRTIMI I NJOHURIVE (përpunimi i përmbajtjes së lëndës):KUBIMI (SHOQËRO,

KRAHASO)
 Shoqëro:
 Mbaj shënime çfarë vëren gjatë kryerjes së eksperimentit
 Përcaktoni ngjyrën e tretësirës kur shtojmë vëllime të barabarta Na2S2O3dhe H2SO4
 Çfarë ndodh me përqendrimin e tretësirës Na2S2O3, kur shtojmë vëllime të ndryshme uji
 Si bëhet vëllimi i tretësirës në provëzat 1, 2, 3, 4 (ndërto tabelë)
Rendi Vëllimet e tretësirave në Përqendrimi i Koha e nevojshme
shishe në cm3 tretësirës së për të mbuluar
3
Tretësirë Ujë Na S O
2 2 3 (gr/dm ) kryqin (s)
Na2S2O3
1 50 0 40
2 40 10 32
3 30 20 24
4 20 30 16

 Matni shpejtësinë e reaksionit kur kryqi të mos duket më në provëz (intesiteti i ngjyrës se
tretësirës të jetë i njëjtë)
 Ku bazohemi për të matur shpejtësinë e reaksionit

 Krahaso :
 Shpejtësinë e reaksionit kimik në provëzat 1, 2, 3, 4
 Në cilin rast shpejtësia e reaksioneve është më e madhe dhe pse
 U drejton pyetje nxënësve për të rikujtuar njohuritë që lidhen me temën e re:
 Pse zhvillimi i reaksioneve kimike shoqërohet me thithje ose çlirim nxehtësie
 Kur një reaksion është ekzotermik dhe kur është endotermik
 Ku qëndron ndryshimi midis një reaksioni ekzotermik dhe endotermik
 Ç’kuptoni me energji aktivizimi, energji e brendshme
 Faktorët që ndikojnë në ndryshimin e shpejtësisë së reaksionit kimik. Si ndikojnë ata në ndryshimin
e shpejtësisë
Vlerësimi i nxënësve:
 Nxënësi/ja vlerësohet për:
 N2 Pjesëmarrjen në punën e grupit/shkruan pp
 N3Saktësinë e përgjigjeve/ diskuton rreth saj
 N4Zbatimi i rregullave në laborator/argumenton pergjigjen
Detyrat dhe puna e pavarur:
1. Plotëso fletoren e veprimtarive