Wykład VII

Renesans, humanizm

1. Renesans i humanizm - periodyzacja

2. Model wychowania w dobie renesansu - dworzanin
3. Nowe typy szkół - Casa giocosa - Vittorino da Feltre (1378-1446), Guarnino z Werony
(1374-1460), akademia - Kosma de’Madici, Marsilio Ficino (1433-1499), Giovani Pico della
Mirandola e di Concordia
4. Główni przedstawiciele europejskiej myśli pedagogicznej
• Gerarda Groote (1340-1384), Jan van Ruusbroec (1293-1381).
• Collucio Salutati (1331-1406),
• Piotr Paweł Vergerio (1349-1445)
• Eneasz Sylwiusz Piccolomini (1405-1464),
• Erazm z Rotterdamu – Gerhard Gerhards (ok. 1467-1536).
• Jan Ludwik Vives (1492-1540).
• Tomasz Morus(1478-1535)
• Tomasz Elyot(1490-1546).
• Franciszek Rabeleais (ok. 1495-1553)
• Michał Montaigne (1533-1592)
• Piotr Ramus(1515-1572)
• Maffeo Vegio (1407-1458)
5) Polscy pedagodzy doby renesansu
6) Peregrinatio academica

Wykład VIII
Reformacja

Marcin Luter (1483-1546)

Filip Melanchton(Schwardzerd) (1497-1560) – „Nauczyciel Niemiec”, 29 sierpnia 1518 r.
Melanchton wygłosił mowę „O poprawie studiów młodzieży akademickiej” (De corrigendis
adulescentiae studiis),
Jan Sturm (1507-1589), De literarum ludis recte aperiandis (O dobrym urządzaniu szkół)
(1538) oraz w Classicae epistolae (Listy akademickie) (1565). Organizacja gimnazjum w
Strasburgu. „Mądra wymowa i pobożność” – sapiens et eloquens pietas.
Jan Kalwin (1509-1564)
Wpływ reformacji na rozwój szkolnictwa w Polsce (luteranie, kalwini, arianie, bracia czescy)
Jan Jonston (1603-1675)
Jan Amos Komeński(1592-1670) – Drzwi języków otworzone (1631), Wielka dydaktyka
(1657), Świat zmysłowy w obrazach (1658).
Wolfgang Ratke(1571-1635).

Wykład IX
Kontrreformacja

Sobór trydencki 1545-1563

Najważniejsze zakony nauczające:
Jezuici. (Societatis Jhesu – Towarzystwo Jezusowe). Założyciel – Ignacy Loyola (ok. 1491-
1556), właściwe nazwisko to Inigo Lopez de Loyola.
Ustawa szkolna zakonu jezuickiego 1599 – Ratio studiorum.
Główne szkoły zakonu w Europie: Rzym – Collegium Romanum – Gregorianum, 1551,
Collegium Germanicum, 1552; Kolonia, Wiedeń, Monachium, Trewir, Paryż, Rennes,
Rouven. Największe kolegia zakonu w Polsce: Warszawa, Poznań, Wilno, Lwów,
Sandomierz.
Pijarzy (Ordo Scholarum Piarum. Założycielem zakonu był św. Józef Kalasanty – José de
Calasanz (1556-1648).
Oratorianie, zwani też Filipinami. Zakon ten został założony w Rzymie przez Filipa Neri
(1515-1595).
Św. Angela Merici (1470-1540)