METODA RUCHU

ROZWIAJĄCEGO WERONIKI
SCHERBONARE W TERAPII I
WSPOMAGANIU ROZWOJU
DZIECKA
KATARZYNA WESOŁOWSKA NR. INDEKSU 20640
 Weronika Sherborne

Weronika Sherborne (28.07.1922-18.09.1990) z wykształcenia była nauczycielką wychowania fizycznego i fizjoterapeutką. Studiowała w
Bedford College of Physical Education (Kolegium Wychowania Fizycznego w Bedford) w latach 1940-1943. Dalszy rok (1943-1944) spędziła w
Art of Movement Studio (Studium Sztuki Ruchu) w Manchester, noszącym obecnie nazwę Laban Centre for Movement and Dance (Centrum
Ruchu i Tańca im. Labana). Znalazła się tam pod wpływem twórczości Rudolfa Labana, jego pracy i systemu nauczania. Znajomość ta
wywarła decydujący wpływ na życie i twórczość W. Sherborne.
 Rudolf Laban w łaściwie Rezső Laban de Váraljas (ur. 15 grudnia 1879 w Preszburgu
(obecnie Bratysława) w Austro-Węgrzech, zm. 1 lipca 1958 w Weybridge, Surrey) –
tancerz, choreograf i teoretyk tańca.
Na podstawie obserwacji ruchu w tańcach ludowych, sporcie, pracy robotników i
gimnastyce R. Laban opracował własną teorię ruchu, który według niego dzielił się na
trzy składniki: energię (siła mięśni), czas (tempo) i przestrzeń (otoczenie).
R. Laban osiedlił się w Wielkiej Brytanii, z dala od prześladowań politycznych, i zaczął
rozwijać i wcielać w życie swoją „filozofię ruchu”. Znajomość W. Sherborne
(studentki) i R. Labana (nauczyciela) przerodziła się z czasem w przyjaźń i wieloletnią
współpracę. R. Laban zaprosił ją do udziału w przygotowaniu książki Modern
Educational Dance (Współczesny kształcący taniec) oraz do pracy w kierowanym
przez niego ośrodku.
RUCH ROZWIJAJĄCY
W. Sherborne zdecydowała się jednak pracować jako nauczycielka wychowania fizycznego i tańca.
Podczas nauczania na specjalistycznych kursach w Dartington Hali zetknęła się z zespołem
pracowników Withymead Rehabilitation Centre (Centrum Rehabilitacji Withymead) w Exeter. Podjęła
wówczas pracę jako terapeuta ruchu, wykorzystując swoje zdolności i wiedzę w zakresie
obserwowania ruchu i uczenia ruchu pacjentów z zaburzeniami nerwicowymi.
Przełomowym momentem w jej działalności profesjonalnej był udział w kursie zorganizowanym w Bristolu (w
latach 50-ych) przez Krajowe Towarzystwo Higieny Psychicznej dla osób, które chciały pracować z dziećmi
upośledzonymi umysłowo. Zetknięcie się z problematyką upośledzenia umysłowego spowodowało, że W.
Sherborne zaczęła rozwijać własną metodę oddziaływania na dzieci upośledzone umysłowo oraz kształcić
nauczycieli w tym zakresie. Od lat 70-ych aż do momentu przejścia na emeryturę w 1985 r. wykładała na
Politechnice w Bristolu, w kolegiach przygotowujących nauczycieli pracujących z osobami upośledzonymi
umysłowo (zarówno z dziećmi, jak i z dorosłymi).

Weronika Sherborne w latach 60 opracowała metodę pod nazwą „Ruch Rozwijający”. Korzeni metody należy
szukać u R. Labana – twórcy gimnastyki ekspresyjnej, a także w doświadczeniach samej autorki. Celem
metody jest wspomaganie prawidłowego rozwoju dziecka i korekcja jego zaburzeń. Stąd ważne miejsce w
metodzie zajmuje wielozmysłowa stymulacja psychomotoryczna i społeczna, oparta o ruch, jako czynnik
wspomagania.
RUCH JAKO CZYNNIK ROZWOJU I
ŚRODEK TERAPII

W metodzie R.Labama i W. Sherbrne wyróżnia się

kilka kategorii ruchu;
1 Ruch prowadzący do poznania wlasnego ciała
2 Ruch kształtujący związwk jednostki z otoczeniem
fizycznym
3 Ruch wiodący do wytwarzenia się związku z drugim
człowiekiem
4 Ruch prowadzący do współdziałania z drugim
człowiekiem
5 Ruch kreatywny
ZAŁOŻENIA METODY

Głowną ideą metody jest stwierdzenie że posługiwaniem się

ruchem
jest narzędziem wspomagania rozwoju
psychoruchoego dziecka i terapii tego rozwoju. System ćwiczeń
W.Sherborn wywodzi się z naturalnych potrzeb dziecka.
Podstawowe założenia metody:
Świadomość własnego ciała
Świadomość przestrzeni i działania w niej
Dzielenie przestrzeni z innymi osobami i nawiązywanie z nimi
kontaktu
ZAKRES ZASTOSOWAŃ METODY
Metoda Weroniki Sherborne jest skuteczna jako
metoda:
1 TERAPEUTYCZNA
2 WSPOMAGAJĄCA ROZWÓJ
3 PROFILAKTYCZNA
4 ODPRĘŻAJĄCA
5 WYKORZYSTYWANA DO PRACY Z DOROSŁYMI I
DZIEĆMI
Metoda jest wykorzystywana w Polsce w placówkach oświatowych i
placówkach służby zdrowia dla dzieci zdrowych i z różnymi
zaburzeniami rozwoju: 
dzieci upośledzonych w rozwoju, 
dzieci autystycznych,
dzieci z wczesnym mózgowym porażeniem dziecięcym, 
dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi i zaburzeniami zachowania,
dzieci głuchych i niewidomych, 
dzieci z domów dziecka.
Metoda ta jest również skutecznym narzędziem wspierającym rozwój dzieci prawidłowo
rozwijających się oraz służy wstępnej diagnozie zaburzeń rozwoju.

U dzieci niepełnosprawnych intelektualnie spostrzeganie świata jest tym gorsze, im głębsza jest niepełnosprawność. Rozwój
procesów poznawczych jest u nich zatem znacznie niższy niż u dzieci rozwijających się prawidłowo. Przebiega on tym samym torem,
jednak różnica polega na tym, że dziecko niepełnosprawne wolniej opanowuje kolejne etapy, a niektórych, późniejszych, może w
ogóle nie osiągnąć. Zaburzenia rozwoju dotyczą również rozwoju fizycznego. Dzieci te często są „niezdarne” ruchowo, występują u
nich trudności z różnicowaniem i kontrolą tempa ruchu, jego siły, kierunku oraz przepływu (tj. z ustaleniem, czy jest on swobodny,
czy też przebiega pod pełną kontrolą). Brak dostatecznej świadomości własnego ciała, jego odczuwania, znajomości jego części
powoduje, że doznania kinestetyczne i dotykowe nie są prawidłowo odbierane. Zaburzenia ruchu przekładają się często na
zaburzenia mowy (trudności artykulacyjne) oraz trudności komunikacji niewerbalnej (mimika, gestykulacja).

Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu wykazują ograniczone, powtarzane wzorce zachowania, zainteresowań lub aktywności,
wykazują deficyty w zakresie odwzajemniania społeczno-emocjonalnego, w niewerbalnych zachowaniach komunikacyjnych
podczas interakcji społecznych oraz w budowaniu i podtrzymywaniu relacji społecznych. Trudności z w komunikowaniu swoich
potrzeb w sposób zrozumiały dla odbiorcy często prowadzi do frustracji, wzmagania się zachowań trudnych, często agresywnych i
autoagresywnych.
Rodzaje ćwiczeń-relacji:
relacja „z” – opiekuńcza – daje poczucie bezpieczeństwa, pozwala
nabrać zaufania do partnera i do grupy
relacja „przeciwko” – mocy i energii – pozwala uświadomić sobie,
że siły można użyć bez agresji, buduje poczucie własnej wartości
relacja „razem” – partnerska – harmonijne współdziałanie
 PODCZAS ORGANIZOWANIA ZAJĘĆ PROWADZĄCY POWINIEN KIEROWAĆ SIĘ
NASTĘPUJĄCYMI ZASADAMI:
- pamiętaj, że uczestnictwo w zajęciach jest dobrowolne (można dziecko zachęcać, dodawać mu odwagi, ale nie zmuszać)

- nawiąż kontakt z każdym dzieckiem, pamiętaj o utrzymaniu kontaktu wzrokowego podczas zajęć, gdy dziecko już zaadaptuje się do udziału w
ćwiczeniach (w początkowym okresie kontakt wzrokowy może być zbyt trudny dla dziecka)
- zajęcia powinny być dla dziecka przyjemne i dawać możliwość przeżywania radości z aktywności ruchowej, kontaktu z innymi ludźmi, satysfakcji z
pokonywania własnych trudności i lęków, z poczucia większej sprawności fizycznej
- bierz udział we wszystkich ćwiczeniach
- w czasie zajęć przestrzegaj prawa dziecka do podejmowania swobodnych decyzji, aby miało poczucie kontroli nad sytuacją
- zauważaj i stymuluj aktywność dziecka, daj mu szansę na twórcze działanie
- miej poczucie humoru
- nie krytykuj dziecka
zaczynaj od ćwiczeń prostych, stopniowo je utrudniając
- ZMNIEJSZAJ UDZIAŁ SWOJEJ INICJATYWY NA RZECZ CORAZ AKTYWNIEJSZEGO UDZIAŁU DZIECKA W
KSZTAŁTOWANIU PROGRAMU ZAJĘĆ

- PROPONUJ NAPRZEMIENNIE ĆWICZENIA DYNAMICZNE I RELAKSACYJNE

- MIEJ ZAWSZE NA UWADZE SAMOPOCZUCIE DZIECKA, PYTAJ JE O PRZYZWOLENIE NA

INTENSYFIKOWANIE JEGO DOZNAŃ

- UCZ DZIECI ZARÓWNO UŻYWANIA SIŁY, JAK I ZACHOWANIA DELIKATNOŚCI I OPIEKUŃCZOŚCI W

STOSUNKU DO DRUGIEJ OSOBY

- WE WSZYSTKICH ĆWICZENIACH, W KTÓRYCH JEST TO MOŻLIWE, ZADBAJ O TO, ABY DZIECKO

ZNALAZŁO SIĘ TAKŻE W POZYCJI DOMINUJĄCEJ (POPRZEZ ZAMIANĘ RÓL)

- ZAPLANUJ POCZĄTEK ZAJĘĆ TAK, ABY ZAWIERAŁ PROPOZYCJE ĆWICZEŃ- SPOTKAŃ DAJĄCYCH
POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA, OPARCIA I BLISKIEGO KONTAKTU

- NA ZAKOŃCZENIE ZAJĘĆ ZAPROPONUJ ĆWICZENIA WYCISZAJĄCE, USPOKAJAJĄCE;

 Program zajęć obejmuje:
• wspomaganie prawidłowego tempa rozwoju dzieci (sfery poznawczej,
emocjonalnej, społecznej, ruchowej), a w przypadku zaburzeń - przyspieszanie go

• budowanie lepszego kontaktu i pogłębienie więzi z dzieckiem

• poznanie siebie i własnego ciała (świadomość własnej osoby)

• budowanie pewności siebie i poczucia bezpieczeństwa w swoim otoczeniu

(świadomość przestrzeni)

• metody ułatwiające wyrażanie pozytywnych uczuć wobec siebie

• naukę nawiązania kontaktu oraz współpracy z partnerem i grupą (świadomość

innych osób i relacji z nimi)
naukę współpracy i współdziałania, uświadamianie sobie własnej sprawczości i
mocy
Bibliografia:
M.Bogdanowicz, B.Kisiel, M.Przasnyka ,,Metoda Weroniki Sherborne w
terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka” Warszawa 1992

M.Bogdanowicz, D.Okrzesik ,,Opis i planowanie zajęć według Metody

Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne” Gdańsk 2005

W.Sherborne ,, Ruch rozwijający dla dzieci” Warszawa 2006

Obuchowska I., (red.): Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. WSiP,

Warszawa 1995