Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 10

Kagawaran ng Edukasyon

Araling
Panlipunan 8
Ang Mga Bansang Nagkakaisa
o ang UNITED NATIONS
Ikaapat na Markahan – Ikalimang Linggo

Precious Sison-Cerdoncillo
Manunulat

Ma. Martha R. Ullero


Tagasuri

Mariel Eugene L. Luna


Katibayan ng Kalidad

Schools Division Office – Muntinlupa City


Student Center for Life Skills Bldg., Centennial Ave., Brgy. Tunasan, Muntinlupa City
(02) 8805-9935 / (02) 8805-9940
Malalaman sa Yunit na ito kung paano nabuo ang United Nations upang makamit
ang kapayapaang pandaigdig at kaunlaran. Inaasahang masasagot ng mga mag-
aaral ang tanong na Anong mga hakbang ang ginawa ng mga pinuno upang
wakasan ang digmaan?

Sa modyul na ito, ay inaasahang matututuhan mong mataya ang pagsisikap ng


mga bansa na makamit ang kapayapaang pandaigdig at kaunlaran.

I. Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong/pangungusap.


Bilugan ang letra ng tamang sagot.

1. Kailan itinatag ang United Nations?


a. 1945 b. 1946 c. 1954 d. 1956

2. Anong sangay ng United Nations ang nagpapanatili ng internasyonal na


kapayapaan at seguridad?
a. Economic and Social Council c. Security Council
b. General Assembly d. Secretariat

3. Alin ang hindi kabilang sa apat na pangunahing layunin ng United Nations?


a. Panatiliin ang pandaigdig na kapayapaan at seguridad.
b. Paunlarin ang mabuting pagsasamahan ng mga bansa.
c. Makipagtulungan sa paghahanap ng solusyon sa mga suliraning pandaigdig at
sa pagtataguyod ng respeto para sa karapatang pantao.
d. Maging sentro ng pakikipagkalakalan tungo sa kaunlaran.

4. Ilang sangay mayroon ang United Nations?


a. 5 b. 6 c. 7 d. 8

5. Ang pinakapangunahing layunin ng United Nations ay ___________________.


a. disarmamentong nukleyar c. espesyal na halalan
b. pagpapanatili ng kapayapaan d. malayang pakikipagkalakalan

6. Paano ipinatutupad ng United Nation ang mga batas nito?


a. Sa pamamagitan ng paggamit ng General Assembly.
b. Sa pamamagitan ng paggamit ng Security Council
c. Sa pamamagitan ng paggamit ng Economic and Social Council
d. Sa pamamagitan ng paggamit ng Congress.

7. Ilan sa estado ang mga miyembro ng United Nations?


a. 183 b. 193 c. 203 d. 213

2
8. Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa mga pangunahing sangay ng mga
Nagkakaisang Bansa?
a. Secretariat c. General Assembly
b. Security Council d. Executive

9. Sinong Presidente ng Estados Unidos ang nagbigay ng pangalang United


Nations?
a. Franklin D. Roosevelt c. Harry S. Truman
b. Dwight D. Eisenhower d. Lyndon B. Johnson

10. Kailan ipinagdiriwang ang araw ng mga Nagkakaisang Bansa (United Nations)?
a. Oktubre 14 c. Nobyembre 14
b. Oktubre 24 d. Nobyembre 24
11. Anong kumperensiya ang dinaluhan ng Big Four na nagtatakda ng pagtatayo
ng “pangkalahatang pandaigidig na organisasyon?
a. Yalta Conference c. San Francisco Conference
b. Moscow Conference d. Malta Conference
12. Sinu-sino ang tinutukoy na Big three sa Yalta Conference?
a. US, Italy at Russia c. US, Britain at Russia
b. US, Britain at Italy d. Britain, France at Russia

13. Anong sangay na nagpapasya sa mga kasong may kinalaman sa alitan ng mga
bansa?
a. International Court of Justice c. Secretariat
b. Security Council d. General Assembly

14. Anong sangay ang responsable para sa pag-oorganisa ng pangkabuhayan,


panlipunan, pang-edukasyon, siyentipiko, pangkalusugan ng daigdig?
a. General Assembly c. Security Council
b. Secretariat d. Economic and Social Council

15. Anong bansa ang hindi kasama sa tinatawag na “Big Four”?


a. Britain c. United States
a. Russia d. Japan

Sa pagpapatuloy sa paglalakbay sa ikalawang aralin ng yunit na ito,


pagtutuunan mo ng pansin ang dalawang gawaing pupukaw sa iyong interes. Bukod
dito, ipakikita sa mga gawaing ito ang iyong dati nang alam tungkol sa Nagkakaisang
mga Bansa (United Nations), gayon din ang antas ng kahandaan ng bawat isa sa mga
paksang nakaloob dito. Simulan mo na.

3
Gawain 1: Awit ng Kapayapaan
Basahin o awitin ang “Bayanihan para sa Kapayapaan” ni Sarah Geronimo.
Pagkatapos, suriin ang nilalaman at sagutin ang mga sumusunod na tanong:

Bayanihan para sa Kapayapaan Pamprosesong mga


ni Sarah Geronimo Tanong:

Bayanihan kaya natin to 1. Ano ang mensaheng


Ang tugon sa ating mga pangarap nais ipabatid ng
Magka-isa para matupad awit?
Kapayapaang matagal ng hinahangad 2. Aling bahagi ng awit
ang pumukaw nang
Bawat isa ay may tungkulin lubos sa iyong
Pangarap ng bansa ay ating abutin pansin?
Sa mapayapa at maunlad na Pilipinas Bakit?
May pagkakaisa't malasakit na wagas
3. Bilang isang
Kaibigan iwan ang sandata kabataan, paano ka
Makulay na kinabukasa'y abot na makatutulong upang
Sama-sama para sa republika magkaroon ng
Kapayapaang may bigay na pag-asa pandaigdigang
kapayapaan at
Iisang bansa, iisang diwa, iisang lahi, iisang minimithi kaunlaran?
Kung may kapayapaan may kaunlaran
Kung walang labanan lahat makikinabang
Bayanihan para sa atin 'to
Bayanihan para sa atin 'to

Ang Mga Bansang Nagkakaisa (United Nations)


Ang pagbuo sa United Nations ay bahagi rin ng napag-usapan ng mga
puwersang Allies sa Yalta. Noong Abril 1945, dumalo sa San Francisco, California
ang 50 kinatawan ng mga bansa upang itatag ang organisasyong itinuturing na
tagapagmana ng League of Nations. Sa konstitusyon nito, malawak ang
kapangyarihang iginawad ng Security Council bilang pinakamataas na konseho ng
organisasyon na may 11 kasapi. Lima sa mga kasapi nito ay ang U.S., Union of Soviet
Socialist Republics (USSR), United Kingdom (UK), France at China na may veto power
o kapangyarihang tutulan ang pagpapatupad ng batas o anumang pagbabago o
desisyon. Noong 1991, ang USSR ay nabuwag at ang posisyon nito sa UN ay
hinawakan na ng Russia na siyang pinakamakapangyarihang estado sa USSR noon.
Hindi pa natatapos na Ikalawang Digmaang Pandaigdig, naisip ni Pangulong
Roosevelt ng United States na muling magtatag ng isang samahang pandaigdig na
papalit sa Liga ng mga Bansa.
Apat na buwan bago sumalakay ang mga Hapones sa Pearl Harbor, sina
Pangulong Roosevelt at Punong Ministro Winston Churchill ng Inglatera ay
bumalangkas nang deklarasyon, ang Atlantic Charter, na siyang saligan ng 26 na
bansa sa nilagdaang Deklarasyon ng Mga Bansang Nagkakaisa (United Nations). Sa

4
isang kumperensiya sa Moscow noong Oktubre 1943, ang United States, Great
Britain at Soviet Union ay nagkasundo na pairalin at panatilihin ang kapayapaan sa
sandaling matalo ang Axis. Sinundan ito ng Deklarasyon ng Apat na Bansa, kasama
ang Tsina, para maitatag ang isang pangkalahatang samahang pandaigdig upang
mapanatili ang kapayapaan at kaligtasan sa mundo. Limampung bansa ang
nagpulong sa California, United States, upang balangkasin ang Karta ng mga
Bansang Nagkakaisa. Noong ika-24 ng Oktubre, 1945 ay itinatag ang Mga Bansang
Nagkakaisa o United Nations (UN). Muling nagpulong ang mga kinatawan ng mga
bansa sa London noong 1946 at nahalal na unang Sekretaryo-Heneral, si Trygve Lie
ng Sweden. Ang naging pangulo ng Estados Unidos na si Franklin Delano
Roosevelt ang nagmungkahi sa pangalan na "United Nations."

Apat na Layunin ng United Nations


1. Panatiliin ang pandaigdig na kapayapaan at seguridad;
2. Paunlarin ang mabuting pagsasamahan ng mga bansa;
3. Makipagtulungan sa paghahanap ng solusyon sa mga suliraning pandaigdig at sa
pagtataguyod ng respeto para sa karapatang pantao; at
4. Maging sentro ng pagkakasundo ng mga bansa.

Anim na Sangay ng mga Bansang Nagkakaisa (United Nations)


1. Ang Pangkalahatang Asemblea (General Assembly) - ay isa sa anim na punong
organo ng United Nations at ang isa lamang kung saan ang lahat ng mga
miyembro ng bansa ay may pantay na representasyon. Ang mga kapangyarihan
nito ay tagapagbatas ng samahan, pangasiwaan ang badyet ng United Nations,
humirang ng mga di-permanenteng miyembro sa Security Council, tumanggap
ng mga ulat mula sa iba pang bahagi ng United Nations at gumawa ng mga
rekomendasyon sa anyo ng Mga Resolusyon ng Pangkalahatang Kapulungan.
Nagtatag din ito ng malawak na bilang ng mga organ ng subsidiary.

2. Ang Sangguniang Pangkatiwasayan (Security Council) - ay isa sa mga punong


organo ng United Nations at sinisingil sa pagpapanatili ng internasyonal na
kapayapaan at seguridad. Ang mga kapangyarihan nito ay tagapagpaganap, na
nakabalangkas sa Charter ng United Nations, ay kinabibilangan ng pagtatatag
ng mga operasyon ng peacekeeping, pagtatatag ng mga internasyonal na parusa,
at pagpapahintulot ng aksyong militar. Ang mga kapangyarihan nito ay ginagamit
sa pamamagitan ng mga resolusyon ng Security Council ng United Nations.
Itinatag ang Konseho ng Seguridad sa unang sesyon noong 17 Enero 1946 sa
Church House, Westminster, London. Mula noong una nitong pagpupulong, ang
Konseho, na umiiral sa patuloy na sesyon, ay naglakbay nang malawakan, na
may mga pagpupulong sa maraming lungsod, tulad ng Paris at Addis Ababa,
gayundin sa kasalukuyang permanenteng tahanan nito sa United Nations
Headquarters sa New York City. May 15 miyembro ng Konseho ng Seguridad, na
binubuo ng limang boto na permanenteng mga miyembro (China, France, Russia,
United Kingdom, at Estados Unidos) at 10 na inihalal na hindi permanenteng
miyembro na may dalawang-taong termino. Ang pangunahing istrakturang ito ay
itinakda sa Kabanata V ng UN Charter. Ang mga miyembro ng Security Council
ay dapat laging dumalo sa punong-tanggapan ng UN sa New York upang
makatagpo ang Konseho ng Seguridad anumang oras.

3. Ang Sangguniang Pangkabuhayan at Panlipunan (Economic and Social


Council) - ay bumubuo sa isa sa anim na punong organo (ang isa ay hindi aktibo,
noong 2011) ng United Nations. Ito ang responsable para sa pag-oorganisa ng

5
pangkabuhayan, panlipunan, pang-edukasyon, siyentipiko, pangkalusugan ng
daigdig at kaugnay na gawain ng 14 UN specialized ahensya, ang kanilang mga
functional commissions at limang rehiyonal na komisyon. Mayroong 54 na
miyembro ang ECOSOC; ito ay mayroong apat na linggong sesyon bawat taon sa
Hulyo. Mula noong 1998, mayroon ding pulong sa bawat Abril kasama ang mga
ministro ng pananalapi na nagtuturo sa mga pangunahing komite ng World Bank
at International Monetary Fund (IMF). Ang ECOSOC ang nagsisilbing sentral na
forum para pag-usapan ang mga pang-internasyonal na isyu sa ekonomiya at
panlipunan, at para sa pagsasagawa ng mga rekomendasyon sa patakaran na
hinarap sa mga estado ng miyembro at ng United Nations System.

4. Ang Kalihim (Secretariat) - ay ang pangkat ng mga tauhang pampangasiwaan


na nagpapatupad sa mga gawaing pang-araw-araw. Ito ay pinamumunuan ng
Kalihim-Heneral ng United Nations, na tinulungan ng isang kawani ng mga
internasyonal na tagapaglingkod ng sibil sa buong mundo. Nagbibigay ito ng mga
pag-aaral, impormasyon, at mga pasilidad na kinakailangan ng mga katawan ng
United Nations para sa kanilang mga pagpupulong. Nagbibigay din ito ng mga
gawain ayon sa itinuturo ng UN Security Council, UN General Assembly, UN
Economic and Social Council, at iba pang mga U.N. katawan. Ang Charter ng
United Nations ay nagpapahayag na ang mga tauhan ay pipiliin sa pamamagitan
ng aplikasyon ng "pinakamataas na pamantayan ng kahusayan, kakayahan, at
integridad," na may angkop na pagsasaalang-alang sa kahalagahan ng mga
recruiting sa isang malawak na heograpikal na batayan. Sinasabi ng Charter na
ang kawani ay hindi dapat humingi o tumanggap ng mga tagubilin mula sa
anumang awtoridad maliban sa UN. Ang bawat bansa ng miyembro ng UN ay
inuudyukan na respetuhin ang internasyonal na katangian ng Sekretariat at
huwag maghangad na maimpluwensyahan ang mga tauhan nito. Ang Kalihim-
Heneral lamang ay may pananagutan sa pagpili ng kawani.

5. Ang Pandaigdig na Hukuman ng Katarungan (International Court of Justice)


ay ang pangunahing hudisyal na organo ng United Nations o nagpapasya sa mga
kasong may kinalaman sa alitan ng mga bansa. Ito ay batay sa Peace Palace sa
The Hague, Netherlands. Ang mga pangunahing tungkulin nito ay upang malutas
ang mga ligal na alitan na isinumite sa mga ito ng mga estado at magbigay ng
mga payo ng advisory tungkol sa mga legal na katanungan na isinumite dito sa
pamamagitan ng mga awtorisadong internasyunal na organo, ahensya, at UN
General Assembly.
6. Ang Trusteeship Council, isa sa mga punong organo ng United Nations, ay
itinatag upang makatulong na matiyak ang mga teritoryong pinagkakatiwalaan
ay ibinibigay sa mga pinakamahusay na interes ng kanilang mga naninirahan at
ng internasyonal na kapayapaan at seguridad. Ang mga pinagkakatiwalaan na
teritoryo-karamihan sa kanila ay mga dating utos ng Liga ng mga Bansa o mga
teritoryo na kinuha mula sa mga bansa na natalo sa dulo ng Ikalawang Digmaang
Pandaigdig-na ngayon ay nakamit na ang sariling pamahalaan o kalayaan,
alinman sa hiwalay na mga bansa o sa pamamagitan ng pagsali sa kalapit na
mga independiyenteng bansa. Ang huling ay Palau, na dating bahagi ng Trust
Territory of the Pacific Islands, na naging isang estado ng miyembro ng United
Nations noong Disyembre 1994.
Halaw sa: Project EASE Module pp.45-47

6
Punong Himpilan ng United Nations
Ang punong himpilan ng UN ay nasa 18 ektaryang lupa sa tabi ng East River
ng lungsod ng New York. Ang lupang ito ay nabili sa halagang $8.5 milyon na isang
donasyon mula kay John D. Rockefeller, Jr. Ito ngayon ay isang pandaigdig na
teritoryo na pag-aari ng UN. Ang pamahalaan ng United States ay nagbigay sa UN
ng pautang na $65 milyon para sa pagpapagawa ng gusali.

Ang UN ay may sariling watawat, tanggapan ng koreo at nag-iisyu ng sariling


selyo at pasaporte. Ang himpilan ay binabantayan ng UN Security Guards na mga
natatanging pulis.

Gawain 2: Layunin Tungo sa Kapayapaan

Halimbawa isa ka sa kasamang


kinatawan ng United Nations at
magbabalangkas ng mga layunin
para sa pandaigdigang kapayapaan,
ano ang tatlong layunin ang ibibigay
mo bukod sa nabanggit sa ating
aralin isulat ito sa hugis bilog. Ibigay
ang kahalagahan nito sa
kasalukuyan at isulat ito sa hugis
parisukat. Kumpletuhin ang tsart sa
ibaba.

Gawain 3: Sangay ng United Nations

Panuto :Ibigay ang anim na sangay ng United Nations at isulat ang mga
tungkulin nito sa loob ng kahon.

7
✓ Binuo ang United Nations noong Abril 1945 para sa pagpapanatili ng
pandaigdigang kapayapaan.
✓ Ang naging pangulo ng Estados Unidos na si Franklin Delano Roosevelt ang
nagmungkahi sa pangalan na "United Nations."
✓ May anim na sangay ang United Nations, ito ay ang Pangkalahatang
Asemblea, Sangguniang Pangkatiwasayan, Sangguniang Pangkabuhayan at
Panlipunan, Kalihim, Pandaigdig na Hukuman ng Katarungan at Trusteeship
Council.
✓ Ang punong himpilan ng UN ay nasa 18 ektaryang lupa sa tabi ng East River
ng lungsod ng New York.

Gawain 4: Pangako Ko!


Ang digmaan ay nasa isip at gawa ng tao. Ikaw, ano ang magagawa mo upang
makaiwas sa mga labanan o alitan sa inyong tahanan at pamayanan?
Panuto: Sumulat ng isang sanaysay na kumokondena sa anumang anyo ng
alitan at gumawa ng isang pangako na nagpapahayag ng paninindigang isasabuhay
ito. Gawin ito sa isang malinis na papel.

Gawain 5: Gawin Natin Tungo sa Kapayapaan!


Natunghayan mo ang naging epekto ng mga digmaang pandaigdig sa buhay ng mga
tao. Hindi matatawaran ang dala nitong pinsala sa kabuhayan at maging sa
kalusugan at buhay ng mga tao. Ang epekto ng digmaan ay ramdam na ramdam
maging sa kasalukuyang panahon. Bilang isang mamamayan, kailangang ipamalas
natin ang ating pakikiisa sa kapayapaan ng daigdig upang hindi na muling maulit
ang digmaan. Ano kaya ang magagawa mo? Pumili ng isa sa mga gawain sa ibaba na
may temang “Makiisa sa Pagpapatatag ng Pandaigdigang Kapayapaan at
Kaunlaran.”
1. Lumikha ng isang awit kapayapaan.
2. Gumuhit ng poster o cartoon.

Rubric sa Pagmamarka ng Gawain


Pamantayan Deskripsiyon Puntos
Pokus Nakapokus sa paksa ang mga pahayag o guhit 5
Damdamin Nakakaantig sa damdamin ang mga pahayag 5
Kawastuhan Wastong lahat ang mga ibinigay na datos 5
Katwiran Sapat ang detalye at lubhang malinaw ang 5
ginagamit na katwiran
Kabuuan 20

8
Panuto : Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong/pangungusap.
Bilugan ang letra ng tamang sagot.

1. Kailan opisyal na isinilang ang United Nations?


a. Oktubre 14, 1944 c. Oktubre 14, 1945
b. Oktubre 24, 1944 d. Oktubre 24, 1945
2. Ang pinakapangunahing layunin ng United Nations ay ___________________.
a. disarmamentong nukleyar c. espesyal na halalan
b. pagpapanatili ng kapayapaan d. malayang pakikipagkalakalan
3. Ilan sa estado ang mga miyembro ng United Nations?
a. 183 b. 193 c. 203 d. 213
4. Sinong Presidente ng Estados Unidos ang nagbigay ng pangalang United
Nations?
a. Franklin D. Roosevelt c. Harry S. Truman
b. Dwight D. Eisenhower d. Lyndon B. Johnson
5. Saan matatagpuan ang punong himpilan ng United Nations?
a. New Hampshire c. New York
b. New Caledonia d. New Zealand

II. Tukuyin kung anong sangay ng United Nations ang tinutukoy sa pangungusap.
Pumili sa loob ng kahon at isulat ang tamang sagot.

General Assembly Security Council Economic and Social


Council
Secretariat International Court of Trusteeship Council
Justice

6. Ito ang nagpapasya sa mga kasong may kinalaman sa alitan ng mga bansa.
7. Ito ay nakatutulong na matiyak ang mga teritoryong pinagkakatiwalaan ay
ibinibigay sa mga pinakamahusay na interes ng kanilang mga naninirahan at ng
internasyonal na kapayapaan at seguridad.
8. Ito ang pangkat ng mga tauhang pampangasiwaan na nagpapatupad sa mga
gawaing pang-araw-araw.
9. Isa sa kapangyarihan nito ay tagapagbatas ng samahan.
10. Ang kapangyarihan nito ay tagapagpaganap, na nakabalangkas sa Charter ng
United Nations
11. Ito ang responsable para sa pag-oorganisa ng pangkabuhayan, panlipunan,
pang-edukasyon at iba pa.

III. Isulat ang TAMA kung wasto ang ang isinasaad ng pangungusap, MALI kung
hindi.
12. Ang United Nations ay may walong pangunahing sangay.
13. Ang lupang kinatatayuan ng punong himpilan ng UN ay nabili sa halagang
$8.5 milyon na isang donasyon mula kay John D. Rockefeller, Jr.
14. Naitatag ang United Nations pagkatapos ng Unang Digmaang Pandaigdig.
15. Ang UN ay may sariling watawat, tanggapan ng koreo at nag-iisyu ng sariling
selyo at pasaporte.

9
Sanggunian
A. Aklat
- Kasaysayan ng Daigdig Batayang Aklat para sa Ikatlong Taon nina Teofista L.
Vivar, Ed.D. et.al, pp.259-261
- Kasaysayan ng Daigdig Batayang Aklat sa Araling Panlipunan Ikatlong Taon nina
Grace Estela C. Mateo, Ph.D. Binagong Edisyon 2012, pp.331-335

B. Modyul
- Araling Panlipunan Kasaysayan ng Daigdig - Modyul ng Mag-aaral Unang
Edisyon 2014, pp.484-487
- Halaw sa PROJECT EASE- Module 17- Labanan ng mga Bansa sa Daigdig pp. 9-
47

C. Websites
- Bayanihan para sa Kapayapaan
https://tinyurl.com/y7kgaqf2
- https://www.canva.com/

Susi sa Pagwawasto

*pahina 2-3 *pahina 9

Tama 15.
Mali 14.
D 15. Tama 13.
D 14. Mali 12.
A 13. Council
C 12. 11. Economic and Social
B 11. 10. Security Council
B 10. 9. General Assembly
A 9. 8. Trusteeship Council
D 8. Justice
B 7. 7. International Court of
A 6. 6. Secretariat
B 5. 5. C
B 4. 4. A
D 3. 3. B
C 2. 2. B
A 1. 1. D

Subukin Tayahin

10

You might also like