Khoa Giáo dục chính trị Lớp K57B

Ngày 15/10/2009
Nhóm thực hiện :
Nguyễn Thị Hải Yến
Nguyễn Thị Đăng Thu
Nguyễn Thị Mỹ Trang
Bài 12
CHÍNH SÁCH TÀI NGUYÊN VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

I . Mục đích, yêu cầu

1 . Về mặt kiến thức
Giúp cho học sinh nắm vững và hiểu được một số vấn đề:
- Hiểu được tình hình tài nguyên, môi trường và phương hướng cơ bản
nhằm bảo vệ tài nguyên môi trường ở nước ta hiện nay.
- Hiểu được trách nhiệm của công dân trong việc thực hiện chính sách
tài ngyên và bảo vệ môi trường.
2 . Về kĩ năng
- Tham gia thực hiện và tuyên truyền thực hiện chính sách tài nguyên và bảo
vệ môi trường phù hợp với bản thân.
- Biết đánh giá thái độ hành vi của bản thân và người khác trong việc thực
hiện chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường.
3. Về thái độ
- Tôn trọng, ủng hộ, tin tưởng chính sách tài nguyên và bảo vệ môi trường
của Nhà nước.
- Biết lên án, đấu tranh với các hành vi gây hại làm ảnh hưởng đến tài
nguyên, môi trường.
II . Trọng tâm kiến thức
- Thực trạng tài nguyên môi trường ở nước ta hiện nay
- Mục tiêu, phương hướng cơ bản của chính sách tài nguyên và bảo vệ
môi trường của Đảng và Nhà nước ta.
III . Phương pháp dạy học
- Sử dụng các phương pháp thuyết trình, đàm thoại tích cực. Kết hợp
các phương pháp như phương pháp làm việc theo nhóm, phương pháp
nêu vấn đề.
- Cơ sở lựa chọn phương pháp : kiến thức của bài học gắn liền với thực
tế đời sống hàng ngày vì thế giáo viên phải sử dụng kết hợp kinh
nghiệm của bản thân, các phương pháp giảng dạy tích cực với khả
năng nhận thức, khả năng tư duy của học sinh để giảng giải cho học
sinh hiểu được vấn đề.
IV . Tiến trình giảng dạy
1. Ổn định tổ chức và kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ.
3. Giảng bài mới.

Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11 1

Khoa Giáo dục chính trị Lớp K57B

 Hoạt động 1: Gới thiệu bài mới

Cho học sinh xem một đoạn video hoặc những tranh ảnh về những tài
nguyên thiên nhiên của nước ta và những tranh ảnh về sự tàn phá của con
người và những hậu quả mà những hành vi đó để lại cho chúng ta: hạn
hán, lũ lụt, cháy rừng, sóng thần…Vì vậy chúng ta phải có những chính
sách, biện pháp để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường.
 Hoạt động 2: Giảng dạy các đơn vị kiến thức

Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt

 Đơn vị kiến thức 1 1. Tình hình tài nguyên, môi

trường ở nước ta hiện nay.
- Giáo viên chia lớp thành 3 nhóm:
 Nhóm 1: Tìm hiểu về sự
phong phú, đa dạng của tài
nguyên thiên nhiên.
 Nhóm 2: Tìm hiểu thực trạng
khai thác tài nguyên nước ta
hiện nay.
 Nhóm 3: Tìm hiểu nguyên
nhân dẫn đến nguồn tài
nguyên đang ngày cạn kiệt,
và sự ô nhiễm môi trường ở
nước ta.
- Học sinh thảo luận nhóm
- Từng nhóm đưa ra kết quả
thảo luận.

- Giáo viên kết luận

 Tài nguyên nước ta vô cùng
phong phú và đa dạng.

- Do đặc điểm khí hậu và địa

hình nên nguồn tài nguyên
thiên nhiên nước ta vô cùng
phong phú.
- Khoáng sản phong phú gồm
hơn 100 loại: than, đồng, bô
xít…
- Đất đai màu mỡ

Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11 2

Khoa Giáo dục chính trị Lớp K57B

- Tài nguyên rừng:

+) Có nhiều loài động vật quí hiếm:
voi, tê giác, bò rừng, hổ, báo, hươu
sao…Bao gồm: 273 loài thú, 774 loài
chim

+)thực vật: đinh, lim, sến, táu…

- Bờ biển dài hơn 3260 km với
hơn 700 loài động thực vật quí
hiếm như: 573 loài động vật
phù du, 653 loài rong biển,
2038 loài cá với trữ lượng 3
triệu tấn/ năm và 90 loài tôm
- Không khí, ánh sáng, nguồn
nước dồi dào…
Giáo viên kết luận
Tài nguyên nước ta vô cùng
phong phú, bao gồm tài nguyên
có khả năng phục hồi và tài
nguyên không có khả năng phục
hồi
- Tài nguyên có khả năng phục
hồi như đất, nước, không
khí…
- Tài nguyên không có khả năng
phục hồi như khoáng sản,
nhiên liệu khoáng …
Nếu chúng được khai thác đúng
mức, sử dụng có hiệu quả thì đây
sẽ là một động lực thúc đẩy sự
phát triển của đất nước

 Thực trạng tài nguyên thiên

nhiên ở nước ta hiện nay:
+) Về tài nguyên:
 Khoáng sản đang có
nguy cơ cạn kiệt do sự
khai thác không hợp lí
của con người.
 Bờ biển nhiều nơi bị ô
nhiễm, nhiều loài động

Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11 3

Khoa Giáo dục chính trị
- Giáo viên : Em hãy nêu những hoạt
động khai thác tài nguyên thiên
nhiên một cách bừa bãi ở nước ta
hiện nay?
- Học sinh: đốt rừng, chặt phá rừng,
săn bắt trái phép các loại động vật
quí hiếm...
- Giáo viên: Em hãy nêu những hành
vi phá hoại môi trường hiện nay ?
- Học sinh: vứt rác bừa bãi, khói thải
Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11
Lớp K57B
vật biển bị khai thác quá
mức, bên cạnh đó là tình
trạng vứt rác bữa bãi
trên bờ biển và tình
trạng tràn dầu gây ô
nhiễm nguồn nước
nghiêm trọng …
 Tài nguyên rừng bị tàn
phá nặng nề, nhiều loài
động vật quí hiếm đã bị
xóa sổ hoặc đứng trước
nguy cơ tuyệt chủng.
(Hàng năm ở nước ta có
hơn 1 triệu ha rừng bị
tàn phá).
 Đất đai ngày càng bị thu
hẹp, bạc màu, chất
lượng giảm…
 Nguồn nước ngày càng
bị ô nhiễm đặc biệt là
nguồn nước thải độc hại
từ các nhà máy chưa
qua xử lí ngày càng
nhiều.
+) Về môi trường: tình trạng ô nhiễm
không khí, nguồn nước và đất đang
diễn ra một cách phổ biến, từ thành
thị đến nông thôn. Môi trường biển
ngày càng ô nhiễm nghiêm trọng do
những sự cố tràn dầu.
4
Khoa Giáo dục chính trị Lớp K57B

của ô tô, xe máy, khói, rác và nước

thải của các khu công nghiệp ...
- Giáo viên: Vậy hậu quả của những
hành vi phá hoại môi trường đó là
gì?
- Học sinh: các hiện tượng hiệu ứng
nhà kính, lỗ thủng tầng ozon, hiện
tượng băng tan, lũ lụt, hạn hán, sóng
thần, sự thay đổi của khí hậu ...

- Giáo viên: Em hãy nêu một số căn

bệnh và dịch bệnh nguy hiểm mà con
người thường gặp hiện nay? Chúng
có liên quan gì tới sự ô nhiễm môi
trường không?
- Học sinh : bệnh ung thư, tiêu chảy,
một số bệnh ngoài da, cúm H5N1,
H1N1 ...
- Giáo viên đọc cho học sinh nghe
bức thư được gửi từ năm 2070, và
hỏi học sinh về cảm nhận của em sau
khi nghe xong bức thư.

Giáo viên kết luận

Như vậy hậu quả mà con người phải
đối mặt trước tình trạng cạn kiệt
nguồn tài nguyên và ô nhiễm môi
trường rất nặng nề. Đó là sự biến đổi
của khí hậu trái đất, lỗ thủng tầng
ozon, tình trạng lũ lụt, hạn hán, sóng
thần…
- Giáo viên: theo em nguyên nhân
dẫn đến tình trạng đó là gì? Đâu là
nguyên nhân chính?
- Học sinh trả lời

Giáo viên kết luận

Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau
nhưng nguyên nhân chính vẫn là
nguyên nhân chủ quan, do ý thức của
con người. Đó là việc nâng cao ý
thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiên ở
nước ta chưa cao, chưa phát huy

Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11 5

Khoa Giáo dục chính trị Lớp K57B

được mọi nguồn lực tham gia bảo vệ

nguồn tài nguyên, môi trường. Hiện
nay ở nước ta vẫn còn tình trạng khai
thác bừa bãi nguồn tài nguyên, nạn
chặt phát rừng bừa bãi, săn bắt thú
quí hiếm chưa được ngăn chặn. Bên
cạnh đó là do dân số nước ta tăng
nhanh và tập trung quá lớn ở các
thành thị dẫn đến tình trạng ô nhiễm
không khí, ô nhiễm nguồn nước ngày
càng trầm trọng.
- Giáo viên: Nếu em là bộ trưởng bộ
tài nguyên môi trường thì em muốn
đưa ra những mục tiêu, phương
hướng, chính sách như thế nào để
giải bảo vệ nguồn tài nguyên và môi
trường hiện nay?
- Học sinh suy nghĩ và trả lời

 Đơn vị kiến thức 2: 2. Mục tiêu , phương hướng cơ

bản của chính sách tài nguyên
- Giáo viên: Em hãy nêu mục tiêu và bảo vệ môi trường.
của chính sách bảo vệ tài nguyên và
môi trường của nhà nước ta hiện
nay?
- Học sinh trả lời
Giáo viên  Mục tiêu:
- Sử dụng hợp lí tài nguyên
- Bảo vệ môi trường
- Bảo tồn đa dạng sinh học
- Từng bước nâng cao chất
lượng môi trường
- Góp phần phát triển kinh tế -
xã hội bền vững, nâng cao chất
lượng cuộc sống của nhân dân.
- Giáo viên: Em có suy nghĩ gì về
những mục tiêu trên? Em có đồng ý
với các mục tiêu đó không?
- Học sinh trả lời
- Giáo viên: Em hãy nêu những
phương hướng cụ thể để có thể đạt
được các mục tiêu đó?

Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11 6

Khoa Giáo dục chính trị
- Học sinh trả lời
Giáo viên
- Giáo viên: Em hãy cho biết mục
tiêu và phương hướng của chính sách
bảo vệ môi trường của Đảng và Nhà
nước ta được thể hiện trong những
văn bản pháp luật nào?
- Học sinh trả lời
Giáo viên
- Giáo viên : Bản thân em là một học
sinh em đã làm gì để góp phần bảo
vệ tài nguyên thiên nhiên và môi
trường?
- Học sinh trả lời
Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11
Lớp K57B
 Phương hướng cơ bản
- Tăng cường công tác quản lí
của Nhà nước
- Thường xuyên giáo dục, tuyên
truyền, xây dựng ý thức trách
nhiệm bảo vệ tài nguyên môi
trường cho mọi người dân
- Coi trọng công tác nghiên cứu
khoa học và công nghệ, mở
rộng hợp tác quốc tế và khu
vực
- Chủ động phòng ngừa, ngăn
chặn ô nhiễm, cải thiện môi
trường bảo tồn thiên nhiên.
- Khai thác, sử dụng hợp lí, tiết
kiệm tài nguyên thiên nhiên
- Áp dụng công nghệ hiện đại
để khai thác tài nguyên và xử
lí chất thải, rác, bụi…nhất là ở
các thành phố lớn.
Trong Hiến Pháp 1992, điều 29 :
“các cơ quan nhà nước, đơn vị vũ
trang, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội,
mọi cá nhân phải thực hiện các qui
định của Nhà nước về sử dụng hợp lí
tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi
trường. Nghiêm cấm mọi hành động
làm suy kiệt nguồn tài nguyên và hủy
hoại môi trường”
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ X : “ Ngăn chặn hành vi hủy
hoại và gây ô nhiễm môi trường,
khắc phục tình trạng xuống cấp môi
trường ở các khu vực sông, đô thị,
7
Khoa Giáo dục chính trị Lớp K57B

khu công nghiệp, làng nghề…Từng

bước sử dụng công nghệ sạch, năng
lượng sạch”
Luật bảo vệ môi trường 2005

 Đơn vị kiến thức 3 3. Trách nhiệm của công dân

đối với chính sách bảo vệ tài
nguyên thiên nhiên và môi
trường
- Giáo viên: Theo em trách nhiệm
của công dân đối với chính sách bảo
vệ tài nguyên thiên nhiên và môi
trường của Nhà nước ta hiện nay?
- Học sinh trả lời
Giáo viên

- Chấp hành nghiêm chỉnh

chính sách và luật pháp bảo vệ
tài nguyên môi trường của
Nhà nước đề ra
- Tích cực tham gia các hoạt
động bảo vệ tài nguyên thiên
nhiên và môi trường ở địa
phương
Cụ thể:
- Tham gia trồng rừng, phủ
xanh đất trống đồi trọc.
- Trồng cây gây rừng, mở rộng
diện tích rừng, bảo vệ đầu
nguồn.
- Tham gia vệ sinh môi trường
- Thực hiện vệ sinh công cộng
- Phê phán, lên án việc săn bắt
động thực vật, chặt phá rừng
bừa bãi
- Vận động mọi người cùng
thực hiện
- Chống lại các hành vi vi phạm
pháp luật về tài nguyên và bảo
vệ môi trường

Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11 8

Khoa Giáo dục chính trị Lớp K57B

 Hoạt động 3: củng cố và hệ thống lại kiến thức

Bài học cung cấp cho học sinh hiểu được tài nguyên thiên nhiên nước ta
là vô cùng phong phú và đa dạng. Nhưng thực trạng khai thác sử dụng tài
nguyên thiên nhiên nước ta đang ở tình trạng báo động, đứng trước nguy
cơ cạn kiệt, khan hiếm và tình trạng ô nhiễm môi trường diễn ra ngày
càng phổ biến ở nước ta hiện nay ảnh hưởng nghiêm trọng trong đời sống
nhân dân. Đảng và Nhà nước ta đã đưa ra một ssos mục tiêu và phương
hướng cơ bản để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường ở nước ta.
Là công dân nước Việt Nam chúng ta phải tích cực tham gia bảo vệ môi
trường và khắc phực tình trạng cạn kiệt nguồn tài nguyên nhằm xây dựng
một đất nước phồn vinh, phát triển bền vững.

Phương pháp giảng dạy môn GDCD lớp 11 9