Professional Documents
Culture Documents
فن گریز از مرکز
فن گریز از مرکز
1402/08/21
1402/08/27
محمدمهدی دشتی
99542015
1
خالصه آزمایش:
فن به دستگاهی گفته میشود که هوا را به جریان میاندازد .فنها از لحاظ کاربردی جهت مکیدن هوا ) ،(Exhust Fanدمیدن هوا
) (Supply Fanو یا گردش هوا) (Circulation Fannمورد استفاده قرار میگیرند.
)2فن محوری
فنگریزازمرکز:
فن گریز از مرکز به وسیله نیروی گریز از مرکز ،هوا را به جریان میاندازد .در این گونه فنها زاویه ورود و خروج هوا 90درجه است.
فنهای سانتریفور معمولترین نوع فنهای مورد استفاده در صنایع هستند .در این فنها ،هوا از بخش پروانه به سمت پرهها حرکت کرده
و انرژی جنبشی آن زیاد میشود .این انرژی جنبشی قبل از ورود به بخش خروجی به انرژی فشاری تبدیل شده و در نتیجه فشار هوا بال
میرود .فنهای سانتریفوژ برای جریانهای حاوی ذرات(رطوبت و گرد و غبار) ،برای انتقال مواد و همچنین برای سیستمهای دارای دمای
بال کاربرد دارد.
فنمحوری:
در فن محوری جریان هوا موازی محور فن است .سه نوع عمده فنهای محوری عبارتند از :فنهای پروانههای ،فنهای لوله محوری و
فنهای پره محوری (جت فن) .فنهای محوری دارای قاب که داخل پنجره و دیوار نصب میشوند ،فنهای به کار رفته در رایانهها ،پنکههای
سقفی و رومیزی و فنهای محوری کانالی استفاده شده در صنعت جز این دسته از فنها قرار میگیرند.
پروانه •
بدنه)(Housing •
الکتروموتور •
• پولی
• تسمه
یاتاقان •
شفت •
2
شکل :1یک فن گریز از مرکز و اجزای آن
فن گریز از مرکز به فنی گفته میشود که جریان گاز در آن بهوسیله نیروی گریز از مرکز جابجا شود .فن سانتریفوژ یا گریز از مرکز هوا را
در جهت عمود بر محور گردش پروانه تخلیه میکنند .به عنوان یک قانون کلی این نوع هواکش در سیستمهای کانال کشی شده با فشار
بال کاربرد دارد .هوای ورودی به موازات محور گردش پروانه وارد هواکش شده و با حرکت شعاعی به سمت پیرامون پروانه و نوک بالکها
حرکت میکند .همزمان با این حرکت ،جریان هوا مقداری انرژی جنبشی دریافت میکند که افزایش فشار استاتیک را همزمان با آهسته
شدن حرکت جریان هوا قبل از ورود به مسیر تخلیه را در پی دارد .هواکشهای سانتریفوژ قابلیت عملکرد در مکانهایی که جریان هوا
کثیف و دارای ناخالصی است و یا دارای دمای بال میباشند را دارند .اما مهمترین ویژگی این هواکشها توانایی آنها در غلبه بر افت فشار
استاتیک بال در سیستمهای کانال کشی شده میباشد.
3
شکل :2نمایی از اجزای ساختاری فن گریز از مرکز
تئوری آزمایش:
افزایش فشار استاتیک در فن گریز از مرکز از رابطهی زیر به دست میآید:
𝑸 𝒖𝟐 .
∆𝑷𝑻 = 𝝆(𝒖𝟐𝟐 − )
𝟐𝜷 𝐧𝐚𝐭 𝟐𝒃 𝟐𝑫𝝅
که در این رابطه داریم ∆𝑃𝑇 :افزایش فشار استاتیک ρ ،جرم حجمی هوا 𝑢2 ،سرعت مماسی پروانه در خروج 𝛽2 ،زاویه ی بین سیال
با پروانه 𝐷2 ،قطر بزرگ پروانه 𝑏2 ،عرض پروانه 𝑄 ،دبی سیال .
توان واقعی خروجی را با توجه به مقدار افزایش فشار استاتیک میتوان به صورت رابطه ی زیر محاسبه کرد:
𝑸 𝑷𝒐𝒖𝒕 = ∆𝑷.
جهت محاسبهی توان ورودی به فن مقدار آمپر مصرفی را از روی اینورتر می خوانیم و سپس راندمان دستگاه را با استفاده از حاصل
قسمت توان خروجی به توان ورودی محاسبه میکنیم .از به کار بردن رابطهی انرژی بین ورودی و خروجی فن داریم :
𝟐𝑽∆ 𝑷∆
= 𝒇𝒉 + 𝒔𝒔𝒐𝒍𝒉 + ∆𝒁 +
𝒈𝟐 𝒈𝝆
𝑃∆
کوچک است و میتوان از آن صرف نظر نمود ℎ𝑙𝑜𝑠𝑠 .نیز اتالفات انرژی است سیال غیر قابل تراکم فرض می شود ∆𝑍 .در مقایسه با
𝑔𝜌
که در یاتاقان ها و جریان داخل و غیر تبدیل به حرارت میشود و باعث بال رفتن دمای سیال خروجی و گرم شدن پوسته ،پره و ...
میشود .با صرف نظر کردن از 𝑠𝑜𝑜𝑙 ℎرابطه به این صورت خواهد بود:
)طبیعی( 𝟐𝑽
= نازل𝜼
)تئوریک( 𝟏𝑽
𝑵𝑨 طبیعی𝑽 = 𝑸
توان ورودی فن مشخص است و با داشتن𝑁 می توان ωرا به دست آورد و طبق فرمول𝜔 ، 𝑃 = 𝑇.گشتاور موتور را میتوان حساب
کرد.
شکل :3دستگاه آزمایش فن گریز از مرکز در آزمایشگاه سیاالت دانشگاه علم و صنعت ایران
5
برای راه اندازی دستگاه:
)1دو شاخه ی برق دستگاه را به پریز وصل کنید و توسط کلید صفر و یک دستگاه را روشن نمایید .در این حالت تمامی نمایشگر
ها باید روشن شوند.
)2برای روشن شدن موتور دکمهی 𝑛𝑢𝑟 در روی تنظیم دور فن را بزنید و با چرخاندن ولوم نصب شده بر روی آن موتور را در
سرعت دلخواه قرار دهید.
)3مقدار دور فن 𝑚𝑝𝑟 بر روی نمایشگر مربوط به𝑚𝑝𝑟 نمایش داده میشود.
)4آمپر مصرفی موتور با دو بار فشردن دکمهی 𝑁𝑈𝐹 𝐷𝑆𝑃/روی تنظیم دور فن قابل مشاهده است.
)5با قرار دادن دریچههای مختلف با قطرها 70، 90، 110و 50میلی متر در لولهی خروجی فن و تاثیر هر یک قابل مشاهده است.
)2دور موتور را در یک حد پایین قرار داده و ارتفاع روغن در مانومترها را در جدول داده برداری یادداشت نمایید.
)3برای چند حالت مختلف بازشدگی دریچه ،آزمایش را با همین دور انجام دهید.
)4دور موتور را افزایش داده و آزمایش را تکرار نمایید.
دور پایین
قرائت مانومتر()cm
زاویه دما)(C rpm اختالف فشار بین اریفیس توان
ورودی و خروجی فن
)(watt
0 18.2 1423 1 1 23.84
30 18.3 1422 0/9 1/1 23.84
60 18.2 1423 0/8 1/2 23.84
90 18.2 1423 0/9 1/2 23.84
جدول: 2جدول داده برداری آزمایش فن گریز از مرکز در دور بال
دور بال
قرائت مانومتر()cm
زاویه دما rpm اختالف فشار بین اریفیس توان
ورودی و خروجی فن
)(watt
0 17/06 2798 4 4/5 47/42
30 18/3 2798 4 4 47/42
60 18/1 2798 4 3/3 47/42
90 18/2 2798 4 2 47/42
6
سواالت:
-1با توجه به روابط ،مقادیر دما ، ∆𝐻𝑓 ،∆𝐻𝑂 ،توان را در دوحالت دور بال و دور پایین برای بازشدگی های مختلف دریچه(با توجه به
زاویه دریچه𝜃( محاسبه نمایید.
-2در مورد فن مورد آزمایش در دورهای مختلف ،نمودار توان ورودی ،توان خروجی ،راندمان و فشار استاتیک را برحسب دبی و در هر
دور به صورت جداگانه ترسیم کنید .هم چنین این منحنیها را با هم مقایسه و در مورد آنها بحث نمایید.
𝑁𝐴 طبیعی𝑉 = 𝑄
𝑃∆
= 𝑉𝑁2
𝜌
)طبیعی( 𝑉2
= نازل𝜂
)تئوریک( 𝑉1
و داریم :
𝑃∆ × 𝑄 = 𝑡𝑢𝑜𝑃
7
دور پایین:
8
دور بال:
0.03
0.02
0.01
0
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5
فشار استاتیک
9
با توجه به نمودارها ،فشار استاتیک فشار با دبی رابطه خطی دارد .در دورهای بال داده ها به درستی انداره گیری نشده و از اعداد رند شدهاند .باتوجه
به نمودار توان خروجی ،افزایش دور و دبی باعث افزایش توان خروجی خواهد شد .با توجه به نمودار راندمان برحسب بازده افزایش دور و دبی باعث
افزایش بازده خواهد شد.
– 3رابطه ی مربوط به افزایش فشار استاتیک را اثبات کرده و بر حسب مقادیر مختلف 𝛽2بحث کنید.
10
: باتوجه به شکل بال داریم
𝑉 2 = 𝑉𝜃2 + 𝑉𝑥2
𝑉2 − 𝑈2 + 𝑊 2
𝑉𝑥2 + (𝑉𝜃 + 𝑈)2 = 𝑊 → 𝑉𝜃 𝑈 =
2
𝑉22 − 𝑉12 + 𝑈22 − 𝑈12 + 𝑊22 − 𝑊12
𝑤𝑠ℎ𝑎𝑓𝑡 =
2
11
- 4در مورد فن مورد آزمایش در دور بال و دبی ماکزیمم نمودار مثلثهای سرعت ورودی و خروجی پره را با مقیاس مناسب رسم کرده
و از روی آن افزایش فشار استاتیک تئوری را به دست آورده و با مقدار اندازه گیری شده مقایسه و بحث کنید.
-5چرا فرض تراکم ناپذیری در مورد هوا در این آزمایش صحیح است؟
𝑥𝑎𝑚𝑄 0.06
= 𝑥𝑎𝑚𝑉1 𝜋= = 30.55
𝐴1 × 0.052
4
𝑉
=𝑀 = 0.08 < 0.3 جریان تراکم پذیر است →
𝑐
پارامترهایی مانند قطر چرخ ،زاویه پره ها ،سرعت دوران و یا وزن مخصوص هوا برعملکرد فن ها موثر است.
تفاوت اساسی بین این دو دستگاه در نحوه جابجایی سیال و نسبت فشار است .کمپرسور دستگاهی است که با فشار زیاد حجم سیال که معموال گاز
است را کاهش می دهد و نسبت فشار در آن بیشتر از یک بیست است .در حالی که فن دستگاهی است که برای جابجایی مایعات یا هوا استفاده می
شود و این کار را از طریق یک موتور که از طریق برق که تیغه هایی را که به شفت متصل می شود را می چرخاند .نسب فشار در فن حداکثر یک به
یازده می باشد
12
13