‫نحمده ونصيل علی رسوله الکريم‪ .‬امابعد!

‫بسم هللا الرحمن الرحيم‪ .‬څرنګه چي ملونځ د اسالم د بناوؤ څخه مهمه بنا ده‪ ،‬دکلمي ویلو څخه وروسته د‬
‫اسالم دوهمه بناء ملونځ دی‪ ،‬نو د دي د پاره چي په صحیح ډول رسه اداء يس د ملانځه اړوند ځيني مهم احکام‬
‫ذکر کوو‪.‬‬

‫الص َال ِة فَاغ ِْسلُوا‬ ‫اودس‪ :‬هللا تعالی د اوداسه د فرضيت په اړه فرمايي‪{ :‬يَا أَيُّ َها ال َِّذ َ‬
‫ين آ َمنُوا إِذَا قُ ْمتُ ْم إِ ََل َّ‬
‫وس ُك ْم َوأَ ْر ُجلَ ُك ْم إِ ََل الْ َك ْع َب ْْيِ} [املائدة‪]6 :‬‬
‫ُو ُجو َهكُ ْم َوأَيْ ِديَ ُك ْم إِ ََل الْ َم َرا ِفقِ َوا ْم َس ُحوا بِ ُر ُء ِ‬

‫ژباړه ای مؤمنانو کله چي ملانخه ته والړ سئ خپل مخونه پرېولئ‪ ،‬السونه پريولئ تر څنګلو پوري‪ ،‬پر خپلو‬
‫رسونو مسحه وکړئ‪ ،‬پښې پريولۍ تر بجلکو پوري‪.‬‬

‫د اوداسه فرائض څلور دي‪:‬‬

‫‪ .1‬د مخ پريولل (مخ په اوږدو د تندي له لوړي برخي څخه تر د زين تر الندي برخي پوري دئ‪ .‬او په‬
‫بره د يوه غوږ د رشوع څخه د بل غوږ تر رشوع پوري دی‪.‬‬
‫‪ .2‬د السونو پريولل يو وار د څنګلو رسه‪.‬‬
‫‪ .3‬د رس څلورمه حصه مسحه کول‪.‬‬
‫‪ .4‬د پښو پريولل د بجلکو رسه‪.‬‬
‫د اوداسه د صحيح کیدو رشطونه‬
‫‪ .1‬ټولو هغه غړو ته به اوبه رسيږي چي پريولل يي فرض دي‪.‬‬
‫‪ .2‬دايس شی به نه وي موجود چي د اوبو د رسيدو مخنيوی وکړي‪(.‬لکه‪ :‬شمع‪ ،‬خيشته اوړه‪ ،‬ايلپي‬
‫او نور‪)...‬‬
‫‪ .3‬دايس شی به نه وي موجود چي د اودس کولو پر مهال بريته اودس د منځه يويس‪.‬‬

‫د اوداسه د واجب کيدو رشطونه‬

‫‪ .1‬اسالم‬
‫‪ .2‬عقل‬
‫‪ .3‬بلوغ‬
‫‪ .4‬پر دومره اوبو واک درلودل چي د ټولو فريض غړو د پاره کفايت وکړي‪.‬‬
‫‪ .5‬د اوبو پر استعامل قدرت درلودل‪.‬‬
 ‫‪ .6‬يب اوديس به موجوده وي‪ ،‬که څوک اودس ولري بل اودس کول نه دي پر الزم‪.‬‬
‫‪ .7‬د جنابت څخه به پاک وي‪ ،‬ځکه د جنوب د پاره اودس کفايت نه کوي هغه به غسل کوي‪.‬‬
‫‪ .8‬د ملانځه د اداء وخت به تنګ وي‪ ،‬که ډیر پاته وي سمدستي اودس کول نه دي فرض‪.‬‬

‫د اوداسه اړوند ځيني احکام‬

‫‪ .1‬که د یو چا ګومتۍ په ګوته وي او هغه ګومتۍ په ګوته پوري چسپه (تنګه) وي د ګومتۍ ښورول‬
‫واجب دي‪.‬‬
‫‪ .2‬که د پښو د چاکونو پريولل سړي ته تاوان کوۍ رسبريه اوبه پر تريول کفايت کوي‪.‬‬
‫‪ .3‬که يو سړي اودس وکړۍ بيا يي وروسته نوکان کوچني کړه یا يي بريتونه کوچني کړه بريته دوهم ځل‬
‫نه اودس غواړي او نه هم پريولل واجب دي‪.‬‬
‫‪ .4‬که يو سړي اودس وکړئ بیا يي رس وخروۍ دوهم ځل مسحه نه غواړي‪.‬‬
‫‪ .5‬که په نوکانو کي داسی شی بند وي چي اوبه د پوستکي څخه راګرځوي د هغه لريي کول واجب دي‪.‬‬
‫الندي برخي ته اوبه رسول الزم دي‪.‬‬
‫‪ .6‬که نوکان دومره غټ يس چي د اوبو مخه نیيس او پوستکي ته اوبه نه رسيږي د هغو پري کول واجب‬
‫دي‪.‬‬
‫‪ .7‬که ږيره ګڼه وي د پورتنۍ برخي پریولل واجب دي‪ ،‬که ږيره ګڼه نه وي بیا پوستکي ته اوبه رسول‬
‫واجب دي‪ .‬دږيري د ځړيدلو وريښتانو پريولل نه فرض دي که چريي نجاست نه وي باندي موجود‪.‬‬

‫د واداسه سنتونه‬
‫‪ .1‬تر پيل مخکي په د اوداسه نيت کوي‪.‬‬
‫‪ .2‬بسم هللا الرحمن الرحيم ويل‪.‬‬
‫‪ .3‬دواړه السونه تر بندو پوري پريولل‪.‬‬
‫‪ .4‬مسواک وهل‪ ،‬که مسواک نه وي د شهادت په ګوته خوله پريولل‪.‬‬
‫‪ .5‬خوله پريولل‪.‬‬
‫‪ .6‬پزه پريولل‬
‫‪ .7‬که يي روژه نه وي د خويل او پزي په پريوللو کي مبالغه(ډير کوښښ) کول‪.‬‬
‫‪ .8‬تثليث‪ ،‬هر اندام دري واره پريولل‪.‬‬
‫‪ .9‬يو وار د ټول رس مسحه کول‪.‬‬
 ‫‪ .11‬د غوږو د باندي او دننه برخه مسحه کول‪.‬‬
‫‪ .11‬ږيره د الندي خوا څخه خاللول‪.‬‬
‫‪ .12‬د ګوتو خاللول‪.‬‬
‫‪ .13‬د پريوللو پر مهال د اندامونو موښل‪.‬‬
‫‪ .14‬د اندامونو په په يوللو کي پرلپيس والی کول‪.‬‬
‫‪ .15‬د اندامو په پریوللو کي ترتيب مراعتول( لکه څنګه چي په آيته کرميه کي ذکر سوي دي‪ .‬اول مخ‪ ،‬بيا‬
‫السونه‪ ،‬بيا د رس مسحه کول او بیاپښي پريولل)‪.‬‬
‫‪ .16‬لومړی راسته اندام بيا چپه اندام پريولل‪.‬‬
‫‪ .17‬د رس مسحه د رس د لومړۍ حيص څخه پيل کول‪.‬‬
‫‪ .18‬پر غاړه مسحه کول‪ .‬څټ به نه مسحه کوي ځکه هغه مسحه کول بدعت دی‪.‬‬

‫د اوداسه اداب‬
‫‪ .1‬د اوداسه د پاره پر لوړ ځای کښینستل تر څو د مستعملو اوبو څاکی پر و نه مښلی‪.‬‬
‫‪ .2‬قبلی ته مخامخ کښینستل‪.‬‬
‫‪ .3‬په اودس کولو کی دی د بل چا څخه مرسته نه غواړی‪.‬‬
‫‪ .4‬دعاوی به کوی‪ ،‬عادی خربی به نه کوی‪.‬‬
‫‪ .5‬مأثوری دعاوي کول‪ (.‬چی د پیغمرب صلی هللا علیه وسلم څخه رانقل سوي وي)‪.‬‬
‫‪ .6‬د زړه نیت او د خولی وینا به رسه یوځای وي‪.‬‬
‫‪ .7‬د هر اندام د پریوللو پر مهال بسم هللا الرحمن الرحیم ویل‪.‬‬
‫‪ .8‬کله چی د غوږو مسحه کوی لندې ګويت دي د غوږو دننه حيص ته داخيل کړي‪.‬‬
‫‪ .9‬که ګومتی پراخه وي‪ ،‬وه دي یي ښوروي‪ ،‬خو که چريي تنګه وي ښورول یې الزمي دي‪.‬‬
‫‪ .11‬دپزي او غوږو د پاره په راسته الس اوبه پورته کول‪.‬‬
‫‪ .11‬پزه په چپه الس ټکوهل‪.‬‬
‫‪ .12‬که رشعي عذر نه وي‪ ،‬د وخت د مخه اودس کول‪.‬‬
‫‪ .13‬د اوداسه وروسته مخ پر قبله دریدل او الندی دعاءویل‪(،‬اشهد ان ال اله اال هللا وحده ال‬
‫رشیک له و اشهد ان محمد عبده و رسوله‪ ،‬اللهم اجعلني من التوابین و اجعلني من‬
‫املتطهرین)‪.‬‬
 ‫د اوداسه مګروهات‬
‫‪ .1‬په اوداسه کی اوبه ډیری کارول‪.‬‬
‫‪ .2‬په اوداسه کی ډیری کمی اوبه کارول‪ ،‬په دايس اندازه چی پر اندامونو و نه بهیږی‪.‬‬
‫‪ .3‬پر مخ په زوره اوبه وهل‪.‬‬
‫‪ .4‬عادي خربي کول‪.‬‬
‫‪ .5‬بیله عذره د بل چا څخه مرسته غوښتل‪.‬‬
‫‪ .6‬پر رس دری واره مسحه کول او د هر وار د پاره نوی اوبه کارول‪.‬‬

‫د اوداسه ډولونه‬
‫اودس دري ډولونه لری‬
‫‪ .1‬فريض اودس‬
‫‪ .2‬واجب اودس‬
‫‪ .3‬مستحب اودس‬

‫فريض اودس‪ :‬په الندي وختونو کي اودس فرض دی‪.‬‬

‫‪ .1‬د فريض او نفيل ملونځونو د پاره‪.‬‬
‫‪ .2‬د جنازې د ملانځه د پاره‬
‫‪ .3‬د تالوت د سجدې دپاره‬
‫‪ .4‬د قران کريم د تالوت کولو‪ ،‬او د السه ور وړلو د پاره‪ ،‬هغه که پر هر يش لیکل سوی وي‪.‬‬

‫واجب اودس‪:‬‬
‫دکعبې رشیفي د طواف د پاره اودس کول واجب دی‪.‬‬

‫مستحب اودس‪ :‬په الندي وختونو کي اودس مستحب دی‪.‬‬

‫‪ .1‬د خوب کولو د پاره‬
‫‪ .2‬کله چي د خوب څخه راويښ يس‪.‬‬
‫‪ .3‬دوامداره اودس درلودل مستحب دی‪.‬‬
‫‪ .4‬د ثواب په نيت پر اودس درلودلو رسبیره بل اودس کول‪.‬‬
‫‪ .5‬تر غيبت‪ ،‬بهتان او درواغو ويلو وروسته اودس کول‪.‬‬
 ‫‪ .6‬تر هري ګناه وروسته اودس کول مستحب دی‪.‬‬
‫‪ .7‬د بد شعر تر ويلو وروسته‪.‬‬
‫‪ .8‬د قهقهه(په لوړ اواز) خندا کولو وروسته‪.‬‬
‫‪ .9‬مړي ته د غسل ورکولو د پاره‪.‬‬
‫‪ .11‬د ملانځه د هر وخت د پاره‪.‬‬
‫‪ .11‬د جنابت(ناوليتوب) تر غسل مخکي‪.‬‬
‫‪ .12‬کله چي ُجنُب(ناولی سړی) د خوراک‪ ،‬چښاک او خوب اراده ولري‪.‬‬
‫‪ .13‬د درد پر مهال‪.‬‬
‫‪ .14‬د حديثو د ويلو او روايت کولو د پاره‪.‬‬
‫‪ .15‬د رشعي علومو د لوستلو د پاره‪.‬‬
‫‪ .16‬د آذان کولو د پاره‪.‬‬
‫‪ .17‬د اقامت کولو د پاره‪.‬‬
‫‪ .18‬د خطبې لوستني د پاره‪.‬‬
‫‪ .19‬د رسول هللا صلی هللا عليه وسلم د زيارت کولو د پاره‪.‬‬
‫‪ .21‬پر عرفات د دريدلو د پاره‪.‬‬
‫‪ .21‬د صفا او مروا تر منځ د تګ د پاره‪.‬‬

‫د واداسه ماتونکي‪ :‬په الندي شيانو اودس ماتيږي‪.‬‬

‫‪ .1‬کله چي د شا او مخ له رشم ځايونو څخه يوشی ووزي‪ ،‬لکه‪ :‬بويل‪ ،‬غائطه مواد‪ ،‬باد او نور‪...‬‬
‫‪ .2‬کله چي د بدن څخه وينه او نَو ووزي او پاک ځاي ته ورسيږي‪.‬‬
‫‪ .3‬کله چي د خويل څخه دومره اندازه وينه ووزي چي پر ناړو زياته وي يا وررسه برابره وي‪.‬‬
‫‪ .4‬په ډکه خوله قی وهل اودس ماتوي‪.‬‬
‫‪ .5‬خوب کول‪ ،‬په دايس حالت کي چي شاتنی عورت پر ځمکه قرار و نه لري‪.‬‬
‫‪ .6‬بيهوښي(بیسده کيدل) اودس ماتوي‪.‬‬
‫‪ .7‬لیونتوب(کله چي عقل زائل يس) اودس ماتوي‪.‬‬
‫‪ .8‬نشه کيدل اودس ماتوي‪.‬‬
‫‪ .9‬په هغه ملانځه کي رکوع او سجده لري قهقهه خندا اودس ماتوي‪.‬‬
 ‫هغه شيان چي اودس نه ماتوي‬
‫‪ .1‬کله چي وينه ښکاره يس خو ونه بهيږي‪.‬‬
‫‪ .2‬کله چي د بدن څخه غوښه ولويږي خو وينه وررسه ونه بهيږي‪.‬‬
‫‪ .3‬کله چي د ټپ او غوږ حخه چينچی را ووزي‪.‬‬
‫‪ .4‬قی وهل چي په ډکه خوله نه وي‪ ،‬خو که څو واره قی و وهي او هغه د ډکي خويل اندازي ته‬
‫رسيږي بيا اودس ماتيږي‪.‬‬
‫‪ .5‬بغلم قی کول اودس نه ماتوي‪ ،‬که لږ وي که دير‪.‬‬
‫‪ .6‬کله چي ملونځ کوونکی په ملانځه کي بیده يس‪ ،‬که په والړه بیده يس که په ناسته يا هم رکوع يا‬
‫سجده کي‪ .‬خو دا هغه وخت چي د ملانځه پر سنت طريقه وي‪.‬‬
‫‪ .7‬کله چي اودس لرونکی سړی بيده يس خو شاتنی عورت يي پر ځمکه قرار ولري‪.‬‬
‫‪ .8‬تناسيل آيل ته الس ور وړل اودس نه ماتوي‪.‬‬
‫‪ .9‬ښځي ته الس ور وړل اودس نه ماتوي‪.‬‬
‫ملونځ‪ :‬په قرآن کريم کي د سلو څخه زيات آیتونه د ملانځه په اړه راغيل دي‪ .‬يو ځاي کي هللا تعالی د‬
‫الص َال َة فَا ْذكُ ُروا َّ َ‬
‫هللا ِق َياما َوقُ ُعودا َو َع َل ُجنُو ِبكُ ْم فَ ِإذَا‬ ‫ملانځه د فرضيت په اړه فرمايی‪{ :‬فَ ِإذَا قَضَ ْيتُ ُم َّ‬
‫ْي كِتَابا َم ْوقُوتا} [النساء‪]113 :‬‬
‫الص َال َة كَان َْت َع َل الْ ُم ْؤ ِم ِن َ‬ ‫اط ََْمْنَنْتُ ْم فَأَ ِقي ُموا َّ‬
‫الص َال َة إِ َّن َّ‬
‫د ملانځه تعريف‬
‫په لغت کي‪ :‬ملونځ په پښتو کي يو پيژندل سوی لفظ دی چي په فاريس کي(مناز) ورته وايي‪ ،‬په‬
‫اسالمي رشيعت کي د صلوة په لفظ رسه ذکر سوی دی‪.‬‬
‫په اصطالح کي‪ :‬هغه بدين عبادت دی چي په ځانګړو افعالو او اقوالو مشتمل دی‪ ،‬په تکبري تحرميه‬
‫رسه پيل او په سالم رسه پاي ته رسيږي‪.‬‬
‫د ملانځه حکم‪ :‬ملونځ په قرآن‪ ،‬سنت‪ ،‬اجامع او قياس رسه ثابت دی‪ .‬کول يي فرض عْي دي‪ ،‬منکر يي‬
‫کافر دی‪ .‬او د سستی له امله پریښوونکی يي فاسق دی‪.‬‬
‫د ملانځه فضائل‬
‫رسول هللا صلی هللا عليه وسلم د خپلو امتيانو د تشويق او ترغيب په موخه د ملانځه زيات فضائل‬
‫بيان کړي دي چي ځيني يي د منوين په توګه ذکر کوو‪.‬‬
 ‫‪ .1‬هللا تعالی د ملونځ کوونکي اکرام او عزت کوي‪ :‬رسول هللا صلی هللا عليه وسلم په دي هکله‬
‫فرمايي(ا َّن بيوت هللا يف االرض املساجد‪ ،‬وانَّ حقًّا َعلی ِ‬
‫هللا انْ يکرم من زاره فيها) سنن‬
‫البيهيقي‪/۲۱۸۲/‬ټوک‪۶‬‬
‫‪ .2‬د ملانځه په اداء کولو رسه د انسان درجي لوړيږي‪ ،‬رسول هللا صلی هللا عليه وسلم په دي اړه‬
‫فرمايي‪(:‬إذا توضأ فأحسن الوضوء ثم خرج إلی املسجد الیخرجه إال الصلوة مل یخط خطوة إال‬
‫رفعت له بها درجة و حط عنه بها خطيئة)‪.‬‬
‫‪ .3‬په صحيح توګه ملونځ اداء کول د جنت د الزميدو سبب ګرځي‪ :‬رسول هللا صلی هللا عليه وسلم‬
‫فرمايي‪(:‬مامن مسلم يتوضأ فيحسن وضوءه ثم يقوم فيصيل رکعتْي مقبل عليهام بقلبه و وجهه‬
‫إال وجبت له الجنة‪ ).‬صحیح مسلم ‪ ۵۴۳‬منرب حديث‪ /‬دوهم ټوک‬
‫په اسالم کي د ملانځه مرتبه‬
‫ملونځ په اسالم کي د ځانکړي مقام او ارزښت څخه برخه مند دی‪ ،‬علامء کرامو د قرآن کريم او‬
‫نبوي احاديثو په رڼا کي دغو مراتبو ته اشاره کړې ده چي په الندي ډول یادونه ځيني کوو‪.‬‬
‫‪ .1‬ملونځ د شهادت د کلمې څخه وروسته د اسالم دويم رکن دی‪.‬‬
‫‪ .2‬په ملانځه باندي په قرآن کريم کي زيات تاکيد سوی دی‪.‬‬
‫‪ .3‬کله چي د ملانځه د فرضيت حکم راځي هللا تعالی خپل رسول صلی هللا عليه وسلم اسامنونو ته‬
‫ور غواړي‪.‬‬
‫‪ .4‬د کافر او مؤمن ترمنځ حقيقي توپري په ملانځه رسه ښوول سوی دی‪ ،‬رسول هللا صلی هللا عليه‬
‫وسلم فرماييل دي‪(:‬بین الرجل و بْي الرشک أو الکفر ترک الصالة‪).‬مسند امام احمد‬
‫‪۸۴۶۳۱‬‬
‫‪ .5‬د قيامت په ورځ به تر هر څه مخکي د ملانځه په اړه پوښتنه کيږي‪ .‬رسول هللا صلی هللا عليه‬
‫وسلم فرمايي‪(:‬إن اول ما ينظر فيه من عمل العبد الصالة فإن قبلت منه نظر فيام بقي من عمله‬
‫وإن مل تقبل منه مل ينظر يف يشء من عمله‪ ).‬املوطا امام مالک ‪ ۵۱۱‬منرب حديث‬
‫‪ .6‬د رسول هللا صلی هللا عليه وسلم د ژوند په اخرنيو کي د ملانځه پر اداء کولو اهتامم د ملانځه پر‬
‫أهميت داللت کوي‪.‬‬
 ‫د ملانځه حکمتونه‬
‫‪ .1‬نفيس سپیڅلتيا‪ :‬رسو هللا صلی هللا عليه وسلم فرمايي‪ (:‬أر أيتم لو أن نهرا بباب أحدکم يغتسل‬
‫منه کل يوم خمس مرات ما تقولون مبقيا من درنه؟ قالوا‪ :‬الیبقي من درنه شيئا‪ .‬قال‪ :‬فذالک‬
‫مثل الصلوات الخمس یمحو هللا بهن الخطايا‪).‬‬
‫‪ .2‬اخالقي سپيڅلتيا‪ :‬ملونځ په واسطه انسان کي د نفس او هوا پرستۍ له دام څخه خالصيږي او‬
‫د شيطان په مقابل کي استقامت پیدا کوي‪ .‬هللا تعالی فرمايي‪ ( :‬إن الصلوة تنهی عن الفحشاء‬
‫و املنکر) العنکبوت ‪۴۳‬‬
‫‪ .3‬ملونځ په انسان کي د بندګۍ احساس پيداکوي‪.‬‬
‫‪ .4‬ملونځ یو تربيتي عمل دی چي په عميل ژوند کي بنده ته نيک عمل اسانوي‪.‬‬
‫‪ .5‬ملونځ د انسان په زړه کي د هللا تعالی ويره پيدا کوي‪.‬‬
‫د ملانځه آداب‬
‫‪ .1‬د ملانځه پر مهال په زړه او ژبه د هللا جل جالله په کالم کي تدبر کول‬
‫‪ .2‬په ملانځه کي په پوره سکون وقار او توجه دريدل‬
‫‪ .3‬په خشوع رسه ملونځ کول‬
‫د ملانځه د فرض کيدو رشطونه‬
‫• اسالم‪ :‬پر کافر ملونځ نه دی فرض‬
‫• عقل او هوښ‪ :‬پر ليوين او يب هوښه(د بيهوښی په حالت کي) ملونځ نه دی فرض‪.‬‬
‫• بلوغ‪ :‬پر کوچني هلک او انجلۍ ملونځ نه دی فرض‪.‬‬
‫• د ښځي د پاره د حيض او نفاس څخه پاکوالی‪.‬‬
‫• د وخت پيدا کول‪ :‬دا د هغه چا د پاره چي تازه مسلامن يس‪ ،‬يا ښځه د حيضه يا نفاسه پاکه‬
‫يس او د غسل وخت وي‪ ،‬يا نا بالغ بلوغ ته ورسيږي‪ ،‬او د تکبري تحرميه وخت وي‪.‬‬
‫د ملانځه فرضونه‬
‫د ملانځه فرضونه پر دوه قسمه دي(‪ :۸‬رشطونه ‪ :۲‬ارکان)‬
‫‪ :۸‬د ملانځه رشطونه په الندي ډول دي‬
‫‪ .1‬له معنوي چټلۍ( غټي او کوچنۍ يب اوديس) څخه پاکوالی‬
‫‪ .2‬له چټلۍ څخه د ظاهري بدن پاکوالی‬
‫‪ .3‬د جامي پاکوالۍ‬
 ‫‪ .4‬د هغه ځاي پاکوالۍ چي ملونځ پکښي اداء کيږي‬
‫‪ .5‬عورت پټول‬
‫‪ .6‬د ملانځه وخت داخليدل‬
‫‪ .7‬قبيل ته مخ کول(څوک چي په کعبه کي موجود وي نو کعبي ته به ګوري)‪.‬‬
‫‪۲‬ـ د ملانځه ارکان‬
‫‪ .1‬نيت کول‬
‫‪ .2‬تکبري تحرميه ويل‬
‫‪ .3‬قيام (دريدل)‬
‫‪ .4‬قرآئت ويل‬
‫‪ .5‬رکوع کول‬
‫‪ .6‬اخره قاعده‬
‫د ملانځه واجبات‬
‫‪ .1‬د فرضو ملونځو په دوو لومړنيو او د نورو ملونځو نو په ټولو رکعتونو کي سورة الفاتحه ويل‪.‬‬
‫‪ .2‬د فاتحي د سورت رسه د فرض ملونځونو د دوو لومړنيو رکعتونو او د نورو ملونځونو په هر‬
‫رکعت کي د بل سورت يو ځاي کول‪.‬‬
‫‪ .3‬د بل هر سورت څخه مخکي د فاتحي سورت ويل‪.‬‬
‫‪ .4‬د قرائت رکوع‪ ،‬سجدو او ارکانو تر منځ ترتيب ساتل‬
‫‪ .5‬قومه( د رکوع څخه وروسته سيده د یوه تسبیح په اندازه دريدل)‬
‫‪ .6‬جلسه( د دوو سجدو ترمينځ سم د یوه تسبیح په اندازه کښينستل)‬
‫‪ .7‬د ارکانو تعديل(رکوع‪ ،‬سجده په پوره اطمينان رسه اداء کول)‪.‬‬
‫‪ .8‬لومړئ قعده(ناسته) کول‪.‬‬
‫‪ .9‬په دواړو قعدو کي التحيات لوستل‪.‬‬
‫‪ .11‬د امام د پاره په زوره قرائت ويل په هغو ملونځو کي چي قرائت په زوره ويل کيږي‪.‬‬
‫‪ .11‬د السالم عليکم ورحمة هللا په الفاظو رسه ملونځ ختمول‪.‬‬
‫‪ .12‬د عاء قنوت لوستل‪ ،‬او په وتر ملانځه کي د قنوت د پاره تکبري ويل‪.‬‬
‫‪ .13‬د دواړو اخرتونو د ملانځه تکبريونه ويل‪.‬‬
‫د ملانځه سنتونه‪ :‬الندي کارونه په ملانځه کي سنت دي باید پوره پاملرنه ورته ويس تر څو ملونځ په کامل‬
‫ډول اداء يس‪ ،‬ځکه رسول هللا صلی هللا عليه وسلم فرمايي(صلو کام رأیتموين أُصيل)‪.‬‬
‫‪ .1‬د لومړي تکبري د ويلو په وخت کي به سيده دريږي رس به نه ټيټوي‪.‬‬
‫‪ .2‬د هللا اکرب تر ويلو مخکي به د غوږونو برابرۍ ته السونه پورته کوي‪.‬‬
‫‪ .3‬د ورغوو او ګوتو د نس خوا به د السونو د پورته کولو پر مهال قبيل طرف ته مخامخ کوي‪.‬‬
‫‪ .4‬د السونو د پورته کولو پر وخت به ګويت خاليص پريږدي‪.‬‬
‫‪ .5‬د تکبري تحرميه څخه وروسته د نارینه وؤ د پاره تر نامه الندي او د ښځو د پاره پر سينه‬
‫باندي السونه تړل‪ ،‬او راسته الس پر چپه الس ايښوول‪.‬‬
‫‪ .6‬د امام د پاره تکبري تحرميه او د ارکانو تکبريونه په لوړ اواز رسه ويل‪.‬‬
‫‪ .7‬سبحانک اللهم ويل‪.‬‬
‫‪ .8‬اعوذ باهللا ويل‪.‬‬
‫‪ .9‬په هر رکعت کي د سورت فاتحي څخه مخکي په پټه بسم هللا الر حمن الرحيم ويل‪.‬‬
‫‪ .11‬د فرض ملونځونو په دريم او څلورم رکعت کي سورة الفاتحه ويل‪.‬‬
‫‪ .11‬د فاتحي د سورة په ختميدو رسه آمْي ويل‪.‬‬
‫‪ .12‬ثناء‪ ،‬اعوذ باهلل او بسم هللا په پټه ويل‪.‬‬
‫‪ .13‬په رکوع او سجده کي لږ تر لږه دري ځله تسبیح ويل‪.‬‬
‫‪ .14‬په رکوع کي رس او مال يو شان برابر ساتل‪.‬‬
‫‪ .15‬په قومه کي د امام د پاره سمع هللا ملن حمده ويل‪ ،‬دمقتدي دپاره ربنا لک الحمد ويل ) او د‬
‫منفرد(یوازي ملونځ کوونکي) د پاره دواړه ويل‪.‬‬
‫‪ .16‬د انتقاالتو تکبريونه(د رکوع‪ ،‬سجدي او والړي) ويل‪.‬‬
‫‪ .17‬د رکوع پر مهال زنګنونه په السونو ټينګ نيول‪ ،‬او ګويت دي رسه بييل کړي‪.‬‬
‫‪ .18‬سجدي ته د تلو پر وخت لومړی زنګنونه پر ځمکه لګول‪ ،‬بیا دواړه السونه بیا پزه او تندی‬
‫لګول‪.‬‬
‫‪ .19‬د سجدي پر مهال مخ د دوو ورغوو په مينځ کي ايښوول‪.‬‬
‫‪ .21‬د سجدي پر مهال د ګوتو رسونه د قبيل طرف ته مخامخ کول‪.‬‬
‫‪ .21‬په جلسه او قاعده کښي دواړي پښي په دايس شکل درول چي د ګوتو رسونه يې قبيل لوري‬
‫ته برابر وي او دواړه السونه په زنګنونو ايښوول‪.‬‬
 ‫‪ .22‬په وروستي قعده کښي د التحيات څخه وروسته درود رشيف ويل‪.‬‬
‫‪ .23‬له درود څخه وروسته مأثوره دعاء ويل‪.‬‬

‫د ملانځه فاسدوونکي‪ :‬هغه اعامل چي ملونځ فاسدوي په الندي ډول دي‪.‬‬

‫‪ .1‬خربی کول دی په قصده یاپه هیره رسه‪.‬‬
‫‪ .2‬د ملانځه د رشطونو څخه يو رشط ياته کيدل‪.‬‬
‫‪ .3‬د غاړی تازه کول دی بیله عذره‪.‬‬
‫‪ .4‬د نږونکی د پاره یرحمک هللا ویل دی‪.‬‬
‫‪ .5‬بغري د امام بل چا ته فتح ورکول‪ ،‬د دواړو ملونځ کوونکو ملونځ فاسدوي‪.‬‬
‫‪ .6‬له خپل وخت څخه وروسته امام ته فتحه ورکول‪ .‬چي هغه بل آيت ته تللی وي‪ ،‬که امام فتحه وانخيل‬
‫د مقتدي ملونځ فاسديږي او که فتحه واخيل د امام ملونځ فاسديږي‪.‬‬
‫‪ .7‬د ملانځه د ارکانو څخه يو رکن پاته کيدل‪.‬‬
‫‪ .8‬که یوڅوک سالم در واچوی او ته پرملانځه والړ وی او ته کلیمه ووایی که دي د ده د سالم جواب په‬
‫کلیمه ورکړی ملونځ فاسد دی‪ ،‬او که دی مطلب دا وو چی زه پر ملانځه والړ یم نوبیا ملونځ نه‬
‫فاسیدیږی‪.‬‬
‫‪ .9‬د عورت لڅیدل‪ ،‬دومره وخت چي د يو تسبيح اندازي ته رسيږي‪.‬‬
‫‪ .11‬د ژړا پورته کیدل دي‪ ،‬د درده او یا د غمه او که ژړا د جنت یا د دوزخ د ياد د سببه وو نو بیا ملونځ‬
‫نه فاسیدیږی‪.‬‬
‫‪ .11‬د سالم جواب په الس یا په ژبه رسه ورکول‪.‬‬
‫‪ .12‬د قضایی ملانځه په یاديدل چی ترتیب نه وی ساقط سوی‪.‬‬
‫‪ .13‬عمل کثري(ډیر کار) کول هغه که په الس یا په بل شی رسه وی‪.‬‬
‫‪ .14‬خوراک یاڅیښاک کول دی‪.‬‬
‫‪ .15‬اه یا ا ُوه ویل دی‪.‬‬
‫‪ .16‬په زوره یاکرار خندل دی‪.‬‬
‫‪ .17‬بی هوښه (بیسده) کيدل‪.‬‬
 ‫‪ .18‬له ديوال يا کاغذ څخه د لیکل سوي يش لوستل په ژبه رسه‪.‬‬
‫‪ .19‬د قرآن کريم په تالوت کي دايس غلطی کول چي په معنا کي تغري رايس‪.‬‬
‫‪ .21‬ښځه د نارينه رسه برابر څنګته دريدل‪ ،‬په دي رشط چي دومره وخت ودريږي چي رکوع‬
‫ياسجده پکښي کيږي‪ .‬او که چريي کوچنۍ نجلۍ ودريږي چي نفساين ميالن نه ورته کيږي‪،‬‬
‫يا دا چي د دواړو ترمينځ پرده وي نو ملونځ نه فاسديږي‪.‬‬
‫دغه ټول شیان ملونځ فاسدوی که په قصده رسه وي او که په هیره رسه وی بیا به ملونځ د رسه راګرځوي‪.‬‬
‫د ملانځه مکروهات‪ :‬د ملانځه مکروهات په الندي ډول دي‪.‬‬
‫‪ .1‬بېله عذره چارزانو ناسته ده‪.‬‬
‫‪ .2‬په الس رسه دآیتونو شمیرل‪.‬‬
‫‪ .3‬په سجده کی د بازوګانو غوړول دی لکه دګیدړی په شان‪.‬‬
‫‪ .4‬په سرتګورسه چپه یا راسته طرفته کتل دی‪.‬‬
‫‪ .5‬بیله عذره د سرتګو پټول دی‪ ،‬ځکه داکار د یهودو رسه مشابهت دی‪.‬‬
‫‪ .6‬بیله عذره د سجدی د ځایه څخه د ډبرو لیری کول دي‪.‬‬
‫‪ .7‬په ملانځه کی سوستی کول دي‪.‬‬
‫‪ .8‬ارږمۍ کښل دي‪ ،‬د ارږمۍ په وخت کي باید خوله پټه کړي که يي د خويل د ټولیدو قدرت نه‬
‫درلودی نو بیا دی لستوڼی ی اراسته الس پرخوله کښیږدی‪.‬‬
‫‪ .9‬په جامی یا په الس او یا په ژبه رسه ساتیری یا(بازی) کول‪.‬‬
‫‪ .11‬د صف شاته یوازی پر ملانځه دریدل‪ ،‬په هغه صورت کي چي په صف کی خالی ځای وي‪.‬‬
‫‪ .11‬د ملانځه د سنتو څخه کوم سنت پريښوول‪.‬‬
‫‪ .12‬د سجدي په حالت کي دواړي پښي د ځمکي څخه پورته کول‪.‬‬
‫‪ .13‬په ملانځه کي په ګوتو رسه‪ ،‬د سورتونو يا تسبيحاتو شمريل‪.‬‬
‫‪ .14‬په خوله کي يو يش اچول چي د قرائت مانع نه وي‪.‬‬
‫‪ .15‬په فرض ملونځونو کي د قرآن کريم د ترتيب خالف قرآئت ويل‪ .‬مثال په لومړي رکعت کي سورة الفلق‬
‫ويل او په دوهم رکعت کي سورة االخالص ويل‪.‬‬
‫‪ .16‬رکوع ته د کښته کيدو په حالت کي قرآئت پوره کول‪.‬‬
‫‪ .17‬بيله اړتيا په لوړ ځاي کي د امام يا مقتديانو دريدل‪.‬‬
‫‪ .18‬یوازي په تندي یا يوازي په پزه سجده کول‪.‬‬
‫‪ .19‬په الس يا رس د سالم جواب ورکول‪.‬‬
 ‫‪ .21‬دګوتو څخه ټکان ايستل‪ ،‬یا د السونو پنجي يو په بل کي ورکول‪.‬‬
‫‪ .21‬د تشو يا ډکو بولو په حالت کي ملونځ کول‪.‬‬
‫‪ .22‬په دايس جامه کي ملونځ کول چي خلګ يي په بازار‪ ،‬محافلو او ټولنه کي نه خوښوي‪.‬‬
‫‪ .23‬جامي خانته راټولول او له دوړو څنډل‪.‬‬
‫‪ .24‬کميس يا کوريت په دايس ډول پر ځان اچول چي دواړه لستوڼي يي زوړنده وي‪.‬‬
‫‪ .25‬پر رس باندي څادر په دايس ډول اچول چي دواړه لوري يي په اوږو باندي را ځوړند وي‪.‬‬
‫داټول مکروهات دی‪ .‬د دغه ټولو شیانو څخه پرهیز کول په کار دي تر څو ملونځ په صحیح ډول اداء يس‪.‬‬