İ.T.Ü.

İnşaat Mühendisliği Bölümü

Teknik Resim (RES101) Ders Notları

10. Hafta
Hazırlayan: Araş. Gör. Dr. Sibel GÜREL
 • Kesit alma nedir?
• Kesme düzlemi
• Kesit çizgisi
• Kesit görünüş ve kesit yüzeyi
• Kesit alma kuralları
Kesitler  Tarama
• Kesit görünüş çeşitleri
 Tam kesit
 Yarım kesit
 Kademeli kesit
 Kısmi kesit
• İnşaat mühendisliğinde karşılaşılan
çeşitli kesit örnekleri
 Kesit Alma Nedir?
• Bir cismin resim düzleminde
anlatılabilmesi için o cismin izdüşüm
yöntemleri ile görünüşlerinin alınması
gerekir.
• Ancak bu şekilde sadece bakış
yönünde en önde olan (görünen)
kısımlar izdüşümde gösterilir.
• Bakış yönüne göre arkada kalan
(görünmeyen) ayrıtlar kesikli çizgilerle
belirtilse de, resmin anlaşılabilirliği ve
ölçülendirme kolaylığı açısından
görünmeyen ayrıntıların cismin belirli
kesit görünüşleri ile gösterilmesi
yoluna gidilir.
Kesit Alma Nedir?

• Teknik resimle çizilecek cismin

iç kısımları fazla girintili, delik
veya dış kısımları fazla çıkıntılı
ise, eşlenik izdüşümlerine ek
olarak, cisme ait girinti ve
çıkıntıları temsil edecek uygun
bir düzlem boyunca kesit alınır.
• Böylelikle arkada kalan ve
kesikli çizgi ile belirtilen
görünmeyen kısımlar ortaya
çıkartılır ve bu kısımlar için
ölçülendirme işlemi kolaylaşır.
 Kesme Düzlemi
• Cismi hayali olarak kesip ayırdığı varsayılan
düzlemdir.
• Saydam olarak kabul edilir.
• Kesme düzlemi, görünüşlerde kesit çizgisiyle
gösterilir ve büyük harflerle (A-A, B-B gibi)
adlandırılır.
Kesit Çizgisi
• İki ucundaki kesik çizgiler kalın ve
koyulaştırılmış olan eksen çizgisi ile belirtilir.
• Bu eksen çizgisinin iki tarafına yerleştirilen
oklar, kesilen yüzeye (kesiti çizilen yüze)
hangi yönden bakıldığını ve hangi kısmın
atıldığını gösterir.
 Kesit Görünüş ve
Kesit Yüzeyi
kesme düzlemi

Kesit Görünüş: Cismin kesme düzleminin önünde bulunan kısmının atılarak arkada
kalan kısmın görünüşünün çizilmesidir ki bu görünüşe kısaca kesit denir.
Kesit Yüzeyi:
• Kesme düzleminin cismi hayalimizde kesmesi sonucu ortaya çıkan yüzeydir.
• Hayalimizdeki kesicinin cismin et kalınlığına değerek kestiği yüzeyler (kesit yüzeyi)
taranarak gösterilir.
• Hayalimizdeki kesici cismin üzerinde bulunan delik, kanal gibi boşluklardan kesmeden
geçtiği için buralar taranmaz.
 Kesit Alma Kuralları
• Kesit yüzeyinin arkasında kalan görünür ayrıtlar
düz (sürekli) olarak çizilir.
• Kesit düzleminin arkasında kalan kısımlara ait kesik
çizgiler, parçanın okunmasında kesin gerekli ise
çizilir; aksi halde çizmeye gerek yoktur.
• Kesiti alınan yüzey taranarak gösterildiği için
görünen tarama kenarları kalın sürekli çizgi ile
çevrilidir, asla kesik çizgi olamaz.
• Kesiti alınan tek parçada taramalar her zaman aynı
yönde olur.
• Taramanın içinde hiçbir şekilde sürekli kalın çizgi
olamaz.
 Tarama

• Tarama çizgileri sürekli ince çizgi şeklinde ve eşit aralıklarla çizilir (2-3 mm).
Belirgin şekilde ince olan bu çizgiler birbirlerine çok yakın çizilmez.
• Tarama çizgileri yatayla 45° açı
yapar.
• Kalın kesit kenarı çizgilerinin dışına
taşmazlar.
 Tarama
• Tarama çizgileri yatayla 45⁰ olarak çizildiklerinde cismin bir kenarı ile paralel veya
dik olduğu taktirde, tarama açısı 30⁰, 60⁰ veya başka uygun bir açıda seçilir.

• Kesilen yüzeyler içinde ölçü koyma

mecburiyeti varsa tarama çizgileri
silinerek ölçü yazılır.
Kesit Görünüş Çeşitleri – Tam Kesit
• Kesme düzleminin cismi tamamen kesmesi
ile elde edilen kesite tam kesit denir.
• Kesme düzleminde herhangi bir kırılma
olmaz.
• Kesit görünüşü ayrıca herhangi bir eksene
göre simetrik olabilir.
Yarım Kesit
• Bir parçanın görünüşünün
yarısında içini, yarısında da
dışını anlatabilen kesitlerdir.
• Cismin üzerinde bulunan
simetri ekseninden kesildiği
varsayılarak görünüşün sağ veya
alt tarafında dış kısım, sol veya
üst tarafında ise iç kısım
hakkında fikir sahibi olunur.
• Yarım kesitin çizimi sırasında
parçanın dörtte birinin kesilip
atıldığı kabul edilir.
• Bakış yönüne dikey olan kesit
çizgisinin ucuna bakış yönünü
gösteren ok konulur. Buna 90⁰
açı yapan diğer kesit çizgisinin
ucuna ok konulmaz.
Kademeli Kesit
• Parçalar üzerindeki bazı
delik ve kanallar aynı eksen
üzerinde bulunmayabilir.
• Bu durumdaki parçaların
kesit görünüşleri çizilirken
kesme düzlemi kademeli
olarak alınır.
• Birbirine paralel iki ve daha
fazla düzlemle parçaların
kesilmesi sonucu elde
edilen görünüşlere paralel
kademeli (kaydırılmış)
kesit denir.
Kısmi Kesit

• Bir cismin açıklanması istenen kısmının kesit olarak

çizildiği görünüşlerdir.
• Bir duvarın kısmi kesitinin çizilmesi:
1. Kısmi kesitin çizileceği bölgenin sınırları çizilir.
2. Serbest elle farklı malzeme kademeleri çizilir.
3. Çizilen kısımların taramaları malzemelerine
uygun olarak yapılır.
4. Kısım adları yazılır.
İnşaat Mühendisliğinde Karşılaşılan Çeşitli Kesit Örnekleri –
Mimari Kesit
İnşaat Mühendisliğinde Karşılaşılan
Çeşitli Kesit Örnekleri – Mimari Kesit
İnşaat Mühendisliğinde
Karşılaşılan Çeşitli Kesit
Örnekleri – Tekil Temel
Kesitleri
İnşaat Mühendisliğinde Karşılaşılan Çeşitli Kesit Örnekleri –
Kiriş Kesiti
İnşaat Mühendisliğinde Karşılaşılan Çeşitli Kesit Örnekleri –
Çelik Yapı Elemanlarının Kesitleri
Yararlanılan Kaynaklar

• İstanbul Teknik Üniversitesi, RES101 Teknik Resim Ders Notları.

Öğr. Gör. Dr. Aysun KÖROĞLU
• MEGEP – Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi
Projesi: http://www.megep.meb.gov.tr