ARTICVLI

NONN VLLI DILI

genti examine perpendi , eò quod

inter ipfos Reformatæ Religio-

nis Profeffores de ijs aliqua inci-
dit controverfia : illi autem par-

tim affeveranter vel negati , vel af-

* firmati funt , partim dubitanter

vel affirmati vel negati , quod &

certis indicijs fignificatum fin-

gulis articulis additis .

DE SCRIPTVRA , ET
TRADITIONIBVS
HVMANIS.

1.
Ormam veritatis Theologica non
effe duplicem , aliam primariam,
aliamfecundariam ,fedunam & fim.
plicem S. Scripturam .
II.
Scripturam effe normam omnis veritatis Divi-
næ, ex fe, in fe , per fe , & perperam dici , normam
effe quidem , fed intelletam fecundum fenfum
confefsionum Belgicarum Ecclefiarum , vel Hey-
delbergenfis Catechifmi explicatam.
A Nullum
 1

III.
Nullum fcriptum ab hominibus , vel uno , vel
paucis , vel multis confcriptum ( præter iftam fcri-
ptura) effe AVTOPISTON vel AXIOPISTON, ideo-
que nec examini, per fcripturas faciendo, exemtu .
IV.
Perperam dici quod confefsio, vel Catechifmus
in dubium vocentur , quum examini fubijciuntur:
cum nunquam extra dubitationis aleam pofitæ
fuerint, vel poni pofsint.
V.
Tyrannicum & Pontificium effe , confcientias
hominum fcriptis humanis alligare , & impedire
quò minus legitimo examini fubmittancur , quo-
cumque prætextu idipfum fiat.

DE DEO SECVNDVM
NATVRAM CONSIDERATO .

I.
Eum effe bonum naturali & interna necefsi-
Dtate tate,, non liberè : quæ vox infulsè explicatur
per incoa&è & non ferviliter.
III .
II.
.... Deumfutura præfcire ex infipitate effentiæ , &
fupereminente perfe& tione intellectus , & præfcien-
tiæ fuæ, non qua voluit aut decrevit ut illa necefla-
riòfiant , quanquam non præfciret nifi futura ef-
fent, & futura non effent nifi Deus decreviffet illa
vel efficere vel permittere.
III.
Deum amare juftitiam , & creaturas , magis ta-
men juftitiam quam creaturas: unde duo fequntur.
Primum ,
 IV.
Primum , Deum creaturam non odiffe,nifi pro-
ter peccatum .
V.
Secundum , Deum nullam creaturam præcisè
ad vitam æternam amare , nifi cónfideratam ut ju-.
ftam, five juftitia Legali , five Evangelica .
V I.
Voluntas Dei & rectè , & utiliter in Anteceden-"
tem, & confequentem diftinguitur .
VII.
Diftinatio voluntatis Dei in beneplaciti & figni
rigidum examen ferre non potelt.
VIII.
Iuftitia punitiva, & mifericordia neque funt,ne
que poffunt effe caufæ PROAGVMENAI moventes,
aut finales primi decreti , aut primi operis illius.
IX .
Deus in feipfo, & perfectionis fuæ notitia bea-
tus eft. Nullius ergo rei indigus eft , neque eget
ullius fuæ proprietatis per opera externa demon-
ftratione : quod ipfum tamen fi faciat , conftat ex
co puræ & liberæ voluntatis effe , quanquam ordi
nem quendam fecundum varios bonitatis egtef
fus,fapientiæque & juftitiæ præfcriptum obfervari,
in declaratione ifta oporteation enolpy
be tratava abom ust
"
DE DEO SECVNDVM
RELATIONEM INTER
PERSONAS CONSIDERATO O

1. Y
Ilium Dei neque à Patribus Deum à fe diâm
Feffè, & periculosè id dici. Propric enim figni-
A 2 ficat
 4
ficat Filium effentiam Divinam no habere ab alio:
per catachrefin verò effentiam quam habet Filius,
non effe ab alio, quia mutatur ratio fubje&
ti, Filius
enim & effentia Divina ratione differunt.
II.
Effentia divina Filio eft à Patre communicata,
* Trelent. idque propriè & vere. * Quare perperam dicitur
lib.Inft. effentiam divinam propriè quidem dici commu-
fal.34. nem effe Filio & Patri , at impropriè dici effe com-
v
Sentent .
Arnmunicatam : non eft enim communis nifi quâ eft
... communicata .
III.
Filium Dei rectè dici AVTOTHEON,quá illa vox:
accipitur pro eo, quod eft ipfe Deus, verè Deus : at
verò male ifto nomine appellari, quatenus fignifi .
cat effentiam non habere communicatam à Patre,
habere tamen communem cum Patre.
IV.
Ambiguè dicitur , Filium quoad effentiam effe
feipfo, & propterea periculose . Neque tollitur:
ambiguitas fi dicatur, Filium quo ad effentiam ab-
folutam , five abfolute confideratam effe à feipfo.
Accedit quod ifta loquendi genera & nova funt &
ADOLESXIAN habent.
V.
Perfona Divina nonfunt TROPOI V'PARXEOS
feu modi effendi vel exiftédi ,vel modi effentię Divi-
ha.Sunt enim res cum modo effendi,vel exiſtendi.
VI.
tione reali,
Perfonæ Divinæ diftinguntur diftin&
non rei gradu ac modo.
VII.
Perfona eft ipfum individuum fubfiftens , non
proprietas
proprietas characteriſtica, neque principium indi-
viduans, quanquam illud individuum non fit , ne-
que fit perfona fine proprietate characteriſtica, feu
principio individuante.
VIII.
An non fit utile Trinitatem confiderari , tum ut
in ipfa natura fecundum coëffentialem relationem
perfonarum Divinarum exiftit : tum ut in econo de atutesCelein.
ms : 1.3.6.1.jour..
mia falutis à Deo Patre in Chrifto per Spiritu Sandy onconomite
Aum peragenda eft patefacta. Et an non illa con indicare;
fideratio ad religionem universe, eamquè quæ A-
damo fecundum Legem præfcripta eft pertineat.
Нес verò ad Evangelium Iefu Chrifti proprie,non
tamen exclufa illa , quam dixi universè ad omnem
Religionem pertinere. Ergò etiam ad Chriſtianā.

DE DECRETIS DENG

I.
Ecreta Dei funt actiones Dei ad extra, quan,
Dquam internae, & propterea à libera Dei vo
luntate factæ , citra ullam necefsitatem abfolutam.
Videtur tamen Decretum unum alterius requirere
pofitionem , propter æquitatis quandam conde-
centiam ,ut Decretum de condenda creatura ratio-
nali : decretum de eadem falvanda , vel damnanda
fub conditione obedientiæ vel inobedientia. Po-
teft etiam a&us creaturæ à Deo ab æterno confi-
deratus aliquando occafio , aliquando etiam caufa
effe PROKATARKTIKH decreti alicujus faciendi,
coufque ut fine illo acu neque decretum fieret,
neque fieri potuiffet .
II.
An actus creaturæ Deo necefsitatem polsit- im-
A 3 ponere
ponere decreti alicujus faciendi , & quidem talis
decreti & non alterius ; idque non modo fecun-
dum actum aliquem peragendum circa creaturam
& a&tum illius , fed etiam fecundum certum mo-
dum quo ille aâus perficiendus eft.
![ ]
[ III.
Vna eademque eft numero volitio , qua Deus
aliquid decernit & ftatuit facere vel permittere , &
qua idipfum quod decrevit, facit vel permittit.
IV .
A De uno eodemque & uniformiter confiderato
objecto non poflunt effe duo Dei decreta , fet: duæ
wolitiones, vel reipfa, vel fecundum fpeciem ullam
contrariæ : ut veile hominem fub conditione fal-
Mare, & tamen præcisè & abfolutè condemnare.
V.
Decretum nullam rei vel eventui alicui per fe ne-
cefsitatem ponere. Si autem aliqua eft ex decreto
Dei necefsitas , illa exiftit per interventum poten-
tiæ Divinæ, & quidem quando Deo vifum eft po-
tentia irreſiſtibili uti ad efficiendu quod decrevit,
VI.
Non rectè ergo,Voluntas Dei eft rerú necefsitas,
VII.
Neque benè di&um , Omnia evenire neceffariò
refpectu Decreti Divini.
VIII.
ta Dei Decreta à nobis concipiuntur,
Tot diftin&
& neceffariò funt concipenda , quor funt obje&a,
circa quæ Deus decernendo verfatur : aut quot
axiomata, quibus decréta enunciantur,
IX .
-Quamvis decreta Dei omnia ab æterno fa&a
funta
funt , ordo tamen quidam prioris & pofterioris,
fecundum illorum naturam & mutuum inter ipfa
tum eft ponendus .
refpe&

DE PRAEDESTINATIONE
AD SALVTEM , ET DAMNA-
TIONE , IN SVMMO GRA-
DV CONSIDERATA,

I.
Ecretum Dei ordine primum non eft Præde
ftinationis , quo præordinavit ad fines fuper-
naturales, quo ftatuit falvare & condemnare , mi-
fericordiam & juftitiam punitivam declarare , glo-
riam falutiferæ gratię fapientiæque & poteftatis li-
berrimæ ifti gratiæ correfpondentis illuftrare.
II.
Obje&um Prædeftinationis ad fines fupernatu-
rales , ad falutem & mortem , ad mifericordiæ &
juftitiæ punitivæ , vel gratiæ falutiferæ , fapientiæ,
poteftatifque Dei liberrimæ demonftratione , non
lunt creaturæ rationales indefinitæ præfcitæ, falva-
biles, damnabiles , creabiles, labiles, reparabiles .
III.
? Neque fubje& tum , fingulares quædam ex illis
taliter confideratis.
IV
Difcrimen vaforum ad decus & dedecus , id eft
mifericoidiæ & iræ , non pertinet ad ornamentum
feu perfectionem univerfi, vel domus Dei.
V.
Peccati in mundum ingreffus , non pertinet ad
pulchritudinem univerfi .
Creatio
 VI.
Creatio in re&o juftitiæ originalis ftatu, non eft
medium ad exequendum decretum Prædeftinatio-
nis, five ele&ionis, five reprobationis.
VII.
Gom. in Horrendum eft dicere, Reprobationis viam eſſe
Thefib. de Crationem in recto juftitiæ originalis ſtatu : & eo
Prade ipfo ponuntur duæ Dei contrariæ circa unam ean❤
demque rem volitiones.
VIII.
Beza vol. Horrendum eft, Deum non tantum ad damną-
1.fol. 417 tionem , fed etiam damnationis caufas prædeſti-
naffe quofcumque libuit.
IX .
Calu Inft. Horrendum eft,Homines nudo Dei arbitrio ci-
Lib.1.cap. tra proprium meritum in æternam mortem præ-
2.3. deftinari.
X.
Item,Hominum alios ad æternam vitam , alios
adæternam mortem creatos effe.
XI,
Non benè dictum , præparationem ad interi-
tum , non alio transferendam , quam ad arcanum
confilium Dei .
XII,
Permifsio lapfus in peccatum non eft medium
exequendi decretum Prædeftinationis,five electio-
nis, five reprobationis
XIII.
Infulsè dictum, Permiffum reprobatorum me-
ritum eft medium fubordinatum, ipfos ad exitium
deftinatum deducendi.
XIV.
Falfum eft, caufam & materiam Prædeftina
tionis
tionis efficientem & fufficientem fic in Reproba-
tis inveniri.
XV .
Ele&ti non dicuntur vafa mifericordiæ ratione
mediorum ad finem, fed quia mifericordia eft cau-
fa PROHGVMENH, qua ipfumPrædeftinationis ad
falutem decretum eft fa&
tum.
XVI.
Injuria non exigua Chrifto infertur qua Media-
tori , quum dicitur caufa falutis deftinatæ fubor
dinata.
XVII.
Angelorum & Hominum Predeftinatio tantum
differunt inter fe , ut nulla Dei proprietas utrique
præfici pofsit, quæ non омONVмOOS accipiatur.

DE CREATIONE , ET MA-
XIME HOMINIS.

1.
Reatio rerum ex nihilo eft a&
tus primus ex-
Cternus , omnium a& tuum externorum Dei,
neque poteft ullus actus illo prior efle , vel ut prior
concipi , eftque Decretum de creando , omnium
decretorum Dei primum , quia proprietates fe-
cundum quas,ille omnia agit & operatur in primo
fuæ naturæ momento, & primo egreffu circa nihi-
lum verfantur, quum ad extra feruntur.
II.
Deus duplicem Creaturam rationalem & divis
norum capacem fecit,unam putà fpirituale & invi-
fibilem ,Angelos:alteram verò partim.corpoream ,
partim fpirituale, vifibilem,& invifibilé,Homines:
idque videtur univerfi hujus perfectio defiderare.
AS AB
 III.
An non decuerit Dei fapientiam multiformem, "
& conveniens fuerit difcrimini , quo in ipfa crea-
tione diftin&
ti funt , ut Deus in modo & ratione
vitæ æternæ his & illis impartienda,aliter cum his,
quam cum illis ageret. videtur fanè.
IV.
Duæ autem univerfæ rationes à nobis mente
percipi poffunt , ut una fit per ftri&am legis po-
fitæ obfervationem, citra fpem veniæ , fi tranfgref-
fio fieret : altera verò per remifsionem peccato.
rum . Quanquam etiam illis , quibufcum ftri& tè &
fecundum rigorem agere non voluit Deus decre-
to peremptorio , lex naturæ ipforum conveniens
fuerit præfcribenda, & obedientia citra promiffum
venia poftulanda .
V.
Imago & fimilitudo Dei , ad quam homo con-
ditus eft , partim ad ipfam hominis naturam per-
tinet , adeò ut fine ea homo nequeat effe homo :
partim verò confiftit in illis , quæ fupernaturalia,
cæleftia , fpiritualia concernunt, Illafunt Intelle-
aus , Affeaus , Voluntas quæ libera eft : iſta verò
agnitio Dei & Divinorum ,juſtitia fan&itas , &c.
VI.

Fides , qua Adamus credidit in Deum non eft

eadem , quod ad effentiam & obje&a adæquata
attinet, cum fide, qua idem credidit in Deum poft
promifsionem de femine benedicto , & qua nos
credimus Evangelio Chrifti.
VII.

Citra Læfionem Dei , Adami, & ipfius veritatis,

dici poteft , Adamum non accepiffe , neque ha-
buiffe
 II
buiffe in primævo ftatu , potentiam proximam,
quidvis intelligendi, credendi , faciendi , quod illi
tu, in quovis ftatu ,ad quem
intellectu, creditu , fa&
vel fuo facto , vel Dei dono pervenitre potuit , ne-
ceffarium effe potuit : quanquam potentiam re-
motam habere debuerit ; fecus aliquid effentiale
ipfi homini increandum fuiffet.
VIII,
Libertas arbitrij confiftit in eo,quod homo po-
fitis omnibus requifitis ad volendum vel nofen-
dum , indifferens tamen fit ad volendum vel no-
lendum , ad volendum hoc potius , quam illud.
Hæc indifferentia tollitur per determinationem
præviam quâ voluntas circumfcribitur, & determi-
natur præficè ad unam , vel alteram partem con-
tradictionis vel contrarietatis : & propterea non
confiftit illa prædeterminatio cum libertate vo-
luntatis, quæ non potentiam modo liberam , fed
ufum liberum poftulat in ipfo exercitio .
IX .
Necefsitas interna tam repugnat libertati,
quam externa , imò verò externa necefsitas ad
agendum non necefsitat nifi interveniente in-
terna,
X
Adamus , vel habuit , vel paratam habuit fuffi-
cientem gratiam , five habitualem five afsiftentem
ad obediendum mandato fibi pofito,tum ſymbo-
lico, & ceremoniali, tum morali.

DE DO
 12

DE DOMINIO DEI IN CREA-

TVRAS , ET PRAECIPVE
IN HOMINEM.

I.
Ominium Dei in creaturas nititur commu-
nicatione boni , quod ipfis impartitus elf :
quod bonum quum infinitum non fit , non eft
ipfum Dominium quoque infinitum . Dominium
autem infinitum eft , fecundum quod Deo fas fit
& liceat Creaturæ mandare , inferre omnia ejus
opera,uti in omnibus,quæfua omnipotentia man-
dare & inferre illi poffet, ejufque operam exercere,
II.
Non extendit fe ergo eoufque Dominium Dei,
ut Creaturam rationalem , æterna morte afficere
poffet,vel æternæ morti deftinare citra ipfius Crea-
turæ meritum .
III.
Gom Thef Falfum ergo, Deum, fi quas Creaturas ( indefi-
de Prad. nitè præfcitas ) deftinavit & creavit ad exitium ci
tra ullam peccati tanquam caufæ meritoriæ confi-
derationem , tamen injuftitiæ accufari non poffe,
co quod abfolutum jus Dominij in illos habeat.
IV .
Luthe. de Et falfum,Lumine gloria nos intelle&
turos, quo
Serv Arb jure pofsit Deus immeritum damnare : quemad-
modum lumine gratiæ nunc intelligimus , quo
jure Deus falvet immeritos & peccatores , quod
tamen per lumen naturæ non capimus.
V.
Longe , falfius , Hominem teneri in hac volun-
Bate Dei acquiefcere , imòverò & Deo gratias age-
re, quod
 13
re,quod fe fecerit inftrumentum gloriæ divinæ, per
iram & potentiam in fuo exitio æterno demon-
ftrandæ.
VI.
Deum de fuo facere poffe quicquid vult. at non
velle neque poffe velle de fuo facere quicquid fe-
cundum infinitam potentiam & abfolutam de fuo
facere poffet.

DE PROVIDENTIA DEI.

I.
Rovidentia Dei eft fubordinata Creationi : &
propterea neceffe eft , ut in Creationem non
impingat : quod faceret fi ufum Liberi arbitrij in-
hiberet in homine , vel concurfum fuum neceffa-
rium illi denegaret , vel ipfum hominem ad alium
finem vel exitium dirigeret , quam qui conditioni
& ftatui in quo creatus eft, fit conſentaneus , h.e.
fi fic regat & gubernet hominem ut vitiofus necef-
fariò fiat , quo Deus gloriam fuam per peccatum
cius, tum juftitiæ, tum mifericordia , patefacere
pofsit, juxta Confilium æternum fuum.
II.
Ad providentiam Dei pertinet agere & permit-
tere : quæ duo confunduntur , quum permifsio co
prætextu, quod otiofa cffe non pofsit,in a&
tionem
mutatur.
III.
Providentia divina non determinat voluntatem
liberam ad unam Contradi& tionis , vel contrarie-
tatis partem , determinatione fcilicet præcedente
ipfam volitionem actualem : alioquin cum volun-
tate ipfa concurrens Volitionis ipfius , concomi-
tans
 14
tans caufa eft, & fic voluntatem una cum ipfa Vo-
luntate determinat , a&tione non prævia fed fimul-
tanea, ut loquuntur.
IV.
Vrfin.de Permiffio Dei qua permittit aliquem labi in pec-
Provid. catum , non rectè definitur gratiæ divinæ fubſtra-
Tom.1. & tio , qua Deus ( dum voluntatis fuæ decreta per
folio 178. creaturas rationales exfequitur ) aut voluntatem
fuam , qua illud opus fieri vult Creaturæ non pa-
tefacit , aut voluntatem ejus ad obtemperandum
in ea a&
tione divinæ voluntati non flectit.

DE PRAEDESTINATIONE
IN STATV PRIMAEVO
CONSIDERATA .

I.
Eum ex Hominibus confideratis in puris
Dnaturalibus (vel citra fupernaturalia , vel cum
fupernaturalibus) conftituiffe fingulares homines
quofdam decreto electionis ad fupernaturalem fe-
licitatem evehere , alios verò in natura relinquere,
?
verum non eft.
II.
Et perperam dicitur , Ad rationem univerfi per-
tinere, ut aliqui homines à dextris, aliqui àfiniftris
collocentur, quemadmodum ratio Architectonica
poftulat, ut nonnulli lapides in finiftro,alij in dex-
tro latere collocentur domus ædificandæ.
III.
Permifsio , quâ Deus permittit , ut aliqui à fine
fupernaturali aberrent , malè ifti Prædeftinationi
fubordinatur : pertinet enim ad providentiam,
Creaturam rationalem , fuæ naturæ convenienter,
ad fu-
 15
ad fupernaturalem felicitatem deducere.
IV .
Permifsio etiam ,quâ Deus permifit primos ho
mines in peccatum labi , perperam ifti Prædeftina-
tioni fubordinata effe dicitur.

DE PECCATI CAVSA
VNIVERSE .

I.
Vanquam peccatum non nifi à creatura ra-
Qtionali patraripofsit , & propterea eo ipfo
peccatum effe definat, fi Deo adfcribatur ejus cau-
fa , tamen quadruplici argumento videtur noftris
Doctoribus impingi poffe , quod ex ipforum do-
Arina fequatur, Deum Autorem effe Peccati.
11.
Ratio prima , Quia docent Deum præcisè fta-
tuiffe (citra peccati prævifionem)gloriam fuam per
juftitiam punitivam , & mifericordiam in nonnul-
lorum falute , & aliorum damnatione declarare:
vel ut alij, Deum ftatuiffe gloriam fuam illuftrare,
per gratiæ falutiferæ, fapientiæ, iræ,potentiæ & po-
teftatis liberrimæ demonftrationem , in nonnullo-
rum fingularium hominum falute , & aliorum
damnatione æterna,quod fine peccati in mundum
ingreffu fieri nequit, nequefactum eft.
III.
Ratio fecunda: Quia docent , Deum ut ad il-
lum fummum & poftremum finem pervenire pof
fit, ordinaffe , ut homo peccaret & vitiofus fieret,
quo viam fibi Deus patefaciat exfequendo iſti de-
creto.
Ratio
 16
IV.
Ratio tertia : Quia docent , Deum homini gra-
tiam ad vitandum peccatum neceffariam & fuffi-
fubftraxiffe antequam
cientem , vel denegaffe , vel
vel fubftraxiffe
peccaret : quod tantundum eft,atqui fi homini le-
gem pofuiffet, ipfi fimpliciter, fecundum naturam
ipfam præftitu impofsibilem.
V.
Ratio quarta : Quia tribuunt Deo nonnullas
actiones, partim externas, partim mediatas , par-
tim immediatas , quibus pofitis non potuit non
peccare necefsitate confequentis , & rem ipfam an-
tecedente , quæ libertatem omnino tollit , citra
quam tamen homo peccati perpetrati reus cenferi
nequit.
VI,
Calvin. Ratio quinta: Addi poffunt ejufmodi teſtimo.
Inftit. lib. nia , ubi exprefsis verbis dicunt Reprobos pec
3.23. candi necefsitatem evadere non poffe : præfertim
quum ex Dei ordinatione inijciatur hujufmodi
necefsitas, & fimilia.

DE LAPSV ADAMI.

ADampotuitperftare in bono, & non pesca

re, idque actu ipfo, & ratione eventus , non
tantum potentia , propter Decretum aliquod Dei
præcedens , in a&
tum non deducenda , aut potius
impofsibili ut in actum perduceret,per ipfum præ-
redens decretum.
II.
Adam liberè & voluntariè peccavit citra ullam
necefsitatem vel internam vel externam .
Adam
 17
III.
Adam non eft lapfus ex decreto Dei, non ex or-
dinatione,non ex defertione, fed ex puraputa per-
mifsione Dei, quæ nulli vel ad falutem vel ad mor-
tem Prædeftinationi fubordinatur , fed ad provi-
dentiam pertinet, quatenus illa contra Prædeftina
tionem diftinguitur.
IV.
Adam non eft lapfus neceffariò , neqne decreti ,
neque ordinationis, neque defertionis, neque per-
mifsionis refpectu. unde conftat quid judicij de
ejufmodi dictis fieri debeat.
V.
Fateor fanè in hanc, qua illigati funt , conditio. Calv.li.3
nis miferiam, Dei voluntate decidiffe univerfos fi. Inft. cap.
lios Adæ & . 23.
VI.
Difertis verbis hoc exftare negant decretum
tione periret Adam .
fuiffe à Deo, ut fua defe&
VH.
Deus præfcivit quem exitum effet habiturus ho-
mo quia decreto fuo fic ordinavit.
VHI,
Deus non modo cafum primi hominis prævi¬
dit, fed arbitrio quoque fuo difpenfavit.

DE PECCATO ORIGINIS .

I.
Eccatum originis non eft illud actuale pecca-
tum ,quo Adam legem de arbore fcientiæ boni
& mali tranfgreffus eft, & propter quod nos om-
nes peccatores conftituti fumus , & rei facti con-
demnationis & Mortis.
B An pec-
 H.
An peccatum originis fit tantum carentia jufti-
tiæ originalis , & fanctimoniæ primævæ cum incli-
natione ad peccandum , quæ & antea in homine
fait , licet non ita vehemens ,æquè & inordinata ut
nunc eft , propter amiffum favorem Dei , maledi-
&ionem ejufdem, & amifsionem ejus boni , quo in
ordinem redigebatur : An verò contrarius quidam
habitus juftitiæ & fan& timoniæ infufus (vel ingref
fus acquifitus ) poft peccatum perpetratam .
III.
An peccatú originis Homines faciat reos iræ Dei,
quum jam ante propter peccatum actuale Adami
peccatores conftituti fint,& rei damnationis faci.
IV.
Adamus confideratus in hoc ftatu, poft pecca-
tum, & ante reftitutionem , non fuit obligatus ad
pœnam & obedientiam fimul, fed tantum ad pœ-
nam .

DE PRAEDESTINATIONE
HOMINIS , PARTIM IN STATV
PRIMAEVO , PARTIM IN
LAPSY CONSIDERATI.

I.
Trele.Inft. Erperam dicitur Prædeftinationis ( ut Repro-
libro z.de bationi opponitur ) materiam effè hominem
Pred p.49 communiter , feu abfolute , fi præordinatio finis
refpiciatur : fi verò mediorum ad finem effe homi-
nem, à fe & in fe periturum & reum in Adamo .
II.
Equèmale Reprobationem aliam effe pafsivam
feu negativam, aliam affirmativam,feu a&ivam: il-
lam effe
 19
lam effe ante omnes tes , & caufas in rebus , aut a
rebus exftituras , præcognitas aut confideratas,
actum eum effe refpectivum peccati , & Prædam
nationem dici.
III.
Difpiciatur quomodo ifți do&rinæ convenien-
ter dicantur hæc fequentia : Impulfiva cauſa Præ-
deftinationis illius eft benevolus affe&us volunta-
tis Dei in Chrifto & Prædeftinatio eft a&us Dei
æternus , quo ftatuit aliquas creaturas gratiæ &
gloriæ fuæ participes facere in Chrifto .
IV.
Infullè dicitur , Iuftam defertionem Dei , qua
gratiam homini Reprobato non confert,& que ad
Prædeftinationem ejufque exfecutionem pertinet,
effe explorationis. Et hoc ipfum cum ante dicis
conciliari nequit.

DE PRAEDESTINATIONE
POST LAPSVM CON
SIDERATA.

I.
N Deus ex humano genere lapfo , feu maſ-
AN fa corruptionis & perditionis , nonnullos
fingulares præcifè elegerit ad vitam , & alios præ-
cifè reprobarit ad mortem , citra ullam alterius
boni, vel mali confiderationem : quod ex decreto
jufto,tum gratiofo , tum fevero fit conditio requi
fita in objecto quod Deus electurus vel falvaturus
vel reprobaturus & damnaturus eft.
II
An ullus homo propter folum peccatum Ada-
mi damnetur morte æterna.
B 2 An fic
20
III.
ti falventur neceffariò propter effica
An fic ele&
citatem gratiæ , quæ ipfis deftinata eft tantum ut
non pofsint non illi affentiri, utpote quæ eft irreſi.
ftibilis, &.
I:V.
An fic reprobati damnentur neceffariò, propte
rea quod aut nulla illis deftinata fit gratia, aut non
fufficiens, ut illi affentiri, & credere pofsint.
V.
An potius juxtà Auguftinum fic electi certò fal-
vantur, propterea quod Deus decreverit gratiam
illis adhibere prout congruum novit ut illi perfua-
deantur & falventur ; quanquam fiinterna gratiæ
tetur pofsint per illam non promo-
efficacitas fpe&
veri, & .
VI.
An fic Reprobati certò damnentur , propterea
quod Deus illis non applicat gratiam prout con-
gruam novit : quanquam interea gratia fufficenti
fic afficiantur, ut pofsint affentiri & falvari.

DE DECRETIS DEI SALV.

TEM HOMINVM PECCATORVM
CONCERNENTIBVS EX
PROPRIO SENSV ,

I.
Rimum decretum de falvandis hominibus
PR
peccatoribus eft,quo ftatuit DeusFilium ſuum
Jefum Chriftum conftituere Salvatorem, Mediato-
tem , Redemptorem , Sacerdotem, & qui peccata
expiet, & Salutem amiffam merito obedientiæ fuæ
recuperet, & difpenfet efficacia fua.
Secun-
 II.
Secundum decretum eft,quo Deus , ftatuitRe-
fipifcentes & Fideles in gratiam recipere , eofquè
perfeverantes falvate in Chrifto,propter Chriftum,
& per Chriftum . Impœnitentes verò & incredu
los fub peccato , & ira relinquere , & condemnare
tanquam à Chrifto alienos .
III.
Tertium Decretum eft , quo ftatuit Deus media
ad Refipifcentiam & Fidem neceffaria, fufficientia,
efficacia adminiftrare. Et hæc adminftratio dirigi-
tur iuxta Sapientiam Dei , qua novit quid miferi-
cordiam & feveritatem deceat : & juxta ejufdem
juftitiam, qua fapientiæ fequi & exequi paratus eft.
IV.
Hinc fequitur quartum decretum de hifce fin-
gularibus perfonis falvandis & illis damnandis :
quod nititur præfcientia & prævifione Dei , qua ab
æterno prænovit quinam effent per talem admini-
ftrationem gratiæ prævenientis auxilio credituri, &
1.fubfequentis perfeveraturi , qui verò non credituri
, & non perfeveraturi.
V•
Hinc dicitur Deus noffe qui fint fui, & hujus cer-
..tus eft numerus tum falvandorum tum damnap-
dorum , & quod & qui, id eft, ut loquuntur & ma-
terialiter, & formaliter.
VI.
Illud fecundum decretum eft Prædeftinatio ad
falutem, quæ elt Fundamentum Chriftianifmi , fa-
lutis & certitudinis de falute , Materia Evangelij,
Summa Apoftolicæ doctrina.
VII.
Illa verò Prædeftinatio, qua Deus dicitur decre-
B3 viffe
vifle creaturas fingulares perfonas falvare , & fide
donare, neque fundamentum Chriftianifmi eft,
neque falutis, neque certitudinis de falute.

DE CHRISTO.

I.
N peccato in mundum ingreffo , non fuerit
Aaliud remedium expiandi peccatum , feu fa-
tisfaciendi Deo, quam per mortem Filij Dei.
II.
An humana natura in Chrifto quippiam habeat
à LOGO immediatè ( id eft citra interventum Spi-
ritus San&
ti) quam folam fubftantiam.
II.
An faneta Chrifti ex Spiritu Sancto conceptio,
& ex virgine Maria nativitas horfum tendat, ut na-
turæ noftræ corruptio tegatur , ne in conſpectum
Deiveniat.
IV.
An fan&ta Chrifti vita , in qua omnem juftitiam
juxta præfcriptum legis moralis de Charitate Dei,
& Proximi implevit,horfum tantum faciat ut Chri-
ftus fit Sacerdos purus & innocens , & victima in-
contaminata : an verò etiam ut illa juftitia , noftra
coram Deofit juftitia, & hac ratione pro nobis,id
eſt,nomine noſtro,vice noftra, ab ipfo præftita.
V.
An quæ Chriftus paffus eft antequam ante tri-
bunal Pilati ftatueretur , concurrat cum ijs quæ po-
fteà paflus eft, ad peccatorum purgationé , redem-
ptionem , expiationé , reconciliationem cum Deo,
VI.
An oblatio, qua Chriſtus ſe patri obtulit vi&i-
mam
 23
mam pro peccato, ita facta fit in cruce , ut Chri-
ftus feipfum & fanguinem fuum Patri in cælo non
obtulerit.
VII.
An oblatio, quâ Chriftus fe Patri fuo in cœlis
fanguine proprio adfperfum præfentat , non fit a-
&io perpetua & continua,cui intercefsio innititur.
VIII.
An Redemptio fanguine Chrifti parta , non fit
omnium fingularium hominum communis , fe-
cundum amorem & dile&ionem Dei,quâ Mundo
Filium fuum dedit : quanquam juxta decretum
peremtorium defolis Fidelibus falvandis, ad non-
nullos tantum pertineat.

DE VOCATIONE PECCA.
TORVM AD COMMVNIONEM®
CVM CHRISTO , ET PARTI-
CIPATIONEM BONO-
R V M IP SIV S.

I.

Homo tratumpeccator habet

eam legis poft peccatum
notitiam perpe
, quæ fufficit illi
accufando , convincendo , & condemnando : ea-
queipfa notitia poteſt Deo vocanti illum ad Chri-
ftum,fervire, ut eum ad pœnitentiam, & Chriftum
confugere compellat per eandem .
II.
Homo irregenitus poteft plura opera mala ex-
terna omittere quam omittit , & plura opera ex-
terna , mandata à Deo , præftare quam præftat , id
eft, loco mouvam aliter & melius regere quam
B 4 regit:
$4
regit : quanquam fiid faceret nihil eo ipfo mere-
retur.
III.
Vocationis diftributio in internam , & exter-
nam, non eft diftributio generis in fpecies, five to-
tius in partes."
IV .
Vocatio interna contingit etiam ijs qui non af-
fentiuntur vocationi .
ས.
Omnes irregeniti habent liberum arbitrium , &
potentiam Spiritui San& to refiftendi , gratiam Dei
oblatam repudiandi , confilium Dei adverfus fe
contemnendi , Evangelium gratiæ repudiandi , ei
qui cor pulfat non aperiendo, idque actu ipfo pof-
funt facere , citra difcrimen ullum Ele&orum , &
Reproborum .
VI.
Quofcunque Deus vocat, illos feriò vocat , vo-
luntate defiderante illorum Refipifcentiam & fa-
lutem: neque eft ulla Dei de illis vel circa illos ,quos
vocat uniformiter confideratos, volitio ifti volun-
tati vel affirmativè, vel negative contraria.
VII.
Deus non tenetur omnes modos pofsibiles fibi
ufurpare ad omnium falvationem ; officio fuo fun-
Aus eft, quando vel unum , vel plures ufurpavit ad 3
*falvandum .
VIII.
Vocationi Divina, quum primum fit , & repulfa
non eft , finis non eft , neque proximus , neque à
Deo intentus, ut homo reddatur inexcufabilis .
IX .
Doctrina quæ horfum tantum patefit , ut red-
dat au .
 dat auditores inexcufabiles , non poteft reddere
inexcufabiles, neque jure, neque efficacia.
X.
Ius Dei , quo poteft poftulare fidem in Chri-
ftum, ab ijs , qui potentiam credendi in eum non
habent , & quibus gratiam ad credendum neceffa-
riam & fufficientem dare recufat, citra meritum ob
gratiam repulfam , non nititur eo quod Deus de-
derit in Adamo, in primavo ftatu , & in eo omni-
bus hominibus potentiam credendi in Chriftum.
XI.
Ius Dei quo poteft condemnare eos , qui repu-
diantEvangelium gratię, & quo actu ipfo condem
nat immorigeros, non nititur eo,quod potentiam
credendi in Adamo acceptam fua culpa amiferint
: XII.
Neceffariò ponenda eft gratia fufficiens,quæ ta-
men effe&um non fortitur culpa ejus cui contin-
git: fecus juftitia Dei in condemnatione infide
⚫lium defendi non poteft.
XIII.
Efficacitas gratiæ falutaris no confiftit cum om-
nipotente actione Dei , qua fic agit intus in mente
& in corde hominis , ut cui illa actio imprimitur
ille non pofsit non affentiri Deo vocanti, feu quod
idem eft, gratia non eft vis irreſiſtibilis,
ii.
XIV.
An gratia efficax , & fufficiens re&
tè diftinguan-
tur,fecundum vocationem congruam , & non con-
gruam : ut efficax illa dicatur, quâ utitur Deus fe
cundum propofitum præcifè falvandi fingularem
aliquem hominem , prout novit congruum ut ille
moveatur, & perfuadeatur ut obtemperet ; Suffi-
B.S ciens
 26
ciens verò illa dicatur qua utitur non ex propo
fito tali, quanquam ex amore generali erga omnes
homines illa afficiat nonnullos , quorum tamen
peremtorio decreto ftatuit non mifereri.
XV.
Efficacitas quæ diftin&a eft ab efficientia ipfa , à
fufficientia differre non videtur.
XVI.
Quivocationi Dei obtemperant , illi liberè af-
fentiuntur gratiæ , ab ea tamen excitati , impulſi,
ti, adiuti : & eo ipfo momento quo affentiun-
tra&
tur poterant non affentiri.
XVII.
Homo fe habet in initio converfionis fuæ merè
pafsivè, id eft, quanquam a&
tione vitali, id eft fenfu
percipiat gratiam vocantem , tamen non poteft
non illam accipere, & fentire, at ubi fentit gratiam
mentem & cor afficientem, liberè affentitur, ita ut
pofsit non affentiri.

DE POENITENTIA.

I.
-ifst &panitentia Oarina de pœnitentia non eft legalis , fed
Resigilantia vol
DEvangelica , id eft, non ad Legem, fed ad
Contrr/inintelligent
Sale by Arm ・pool. Evangelium pertinet : quanquam Lex ad pœni-
17.5.7. tentiam follicitet & impellat.
II.
Agnitio peccatorum, dolor ob peccatum , defi-
derium liberationis, cum propofito vitandi pecca-
tum,Deo grata funt tanquã converfionis initialia.
III.
Non funt propriè loquendo ipfa carnis feu pec-
eati
 27
cati inhabitantis mortificatio , fed neceffariò præ-
cedanea.
IV.
Pœnitentia fidein Chriftum prior eft : pofterior
verò illa Fide qua creditur , Deum velle pœniten-
tem in gratiam recipere. videform. dis-gŵr.4-3-1-2-43.pag.101.
V.
An Pœnitentia Iuda rectè legalis dicatur. eben Diy. 1.17.

VI,
An Pœnitentia feu refipifcentia Tyriorum & Si-
doniorum de qua Chriftus Matth.11. fimulata &
ficta, an vera fuiffet.

DE FID E.

i.
Ides Iuftificans non eft , quâ quis credit fibi
F propter Chriftü remiffa effe peccata : illa enim
fides fequitur ipfam juftificationem feu remifsio-
nem peccatorum , quæ eft effe&us Fidei juftifi-
cantis,
II.
Fides juftificans non eft qua quis credit fe ele-
&um effe.
III.
Omnes homines non tenentur credere fe ele
&os effe.
IV.
Notitia & Fides qua quis fcit & credit fe crede-
re, natura prior eft ea fcientia & fide , qua quis fcit
tum effe.
& credit fe ele&
4.
Vndejudicium fieri poteft,de co quod aliquan-
do di-
 28.

do dicitur,fidelem & ele& tum teneri credere fe ele-

Яum effe.
VI.
Fides juftificans eft qua creditur in Iefum Chri-
ftum , tanquam in Salvatorem Credentium uni-
versè & fingulorum , etiam ipfius qui credit & per
Chriftum in Deuin juftificantem impium.
VII.
Fides Evangelica & falvificans tantæ eft excel-
lentiæ, ut excedat totam naturam hominis, & om-
nem ejus intelle& tum etiam Adami in ſtatu inte-
gritatis conftituti.
VIII.
Deus non poteftjure Fidem in Chriftum po-
ftulare ab eo quem voluntate abfoluta , five citra
ullius peccati confiderationem , five ut in Adamo
Lapfum reprobavit : ideo quod Chriftum ipfi pro-
deffe noluit, feu potius ut Chriftus illi non prodef
fet voluit.
IX .
Fides eft donum Dei gratiofum & gratuitum,
datum fecandum adminiftrationem mediorum
ad finem neceffariorum ducentem , hoc eft , quam
poftularjuftitia Dei vel in partem mifericordiæ vel
feveritatis, non datum fecundum præcifam volun-
tatem falvandi fingulares aliquot homines. Eft
enim conditio in objecto falvando requifita , &
prius quidem conditio quam medium ad falutem
obtinendum.
XXX
torum Dei , non eft om-
Fides falvifica eft Ele&
nium , perverforum , & fceleratorum hominum ,
non repellentium fermonem gratiæ , & vita æter-
- na fe indignas judicantium , non Spiritai San&o,
refiften-
refiftentium , non confilium Dei adverfus fe fper-
nentium , neque eorum qui non funt ordinati ad
vitam æternam , Nemo credit in Chriftum nifi qui
antea per prævenientem gratiam difpofitus & pa-
ratus eft vitam æterna accipere ea conditione qua
Deus eam dare vult, juxta id foan.7 . Si quis volue-
rit ejus voluntatem exequi , cognofcet de doctrina
utrum ex Deo fit, an ego ex meipfo loquar 17

DE REGENERATIONE

ET REGENERATIS.

CI.
Egenerationis, quæ in hac vita fit per Spiritus
R Chrifti fubjectum proximum, eft mens & af-
fectus hominis , feu voluntas fecundum modum
naturæ confiderata : non voluntas fecundum mo-
dum libertatis confiderata : non corpus hominis,
quanquam homo per mentem & affe&um Rege-
neratione renovatus, a&
tu benè velit,& per inſtru-
menta corporea bene operetur.
II.
Quanquam regeneratio non uno momento,fed
certis gradibus & intervallis perficiatur , tamen fi-
mulatque fecundum effentiam, hoc eft , per reno-
vationem mentis & affe& tuum perfecta eft , homi-
nem facit fpiritualem , potentem , ad peccato per
gratiam Dei afsiftentem refiftendum : unde etiam
a prædominante in eo fpiritu fpiritualis dicitur
non carnalis, quanquam adhuc habet in ſe carnem
contra fpiritum concupifcentem : dicuntur enim
illa oppofite carnalis & fpiritualis , & fecundum
partem potiorem & prædominantem.
L Regeniti
30
IIL
Regeniti poffunt plus veri & Deo placentis Bo-
ni præftare quam præftant, & mali omittere quam
omittunt : ideoque fi non præftant & omittunt
quod debent, id non ulli Dei decreto aut gratiæ
inefficacitati,fed ipforum regenitorum negligentiæ
tribuendum eft.
IV.
Qui dicit regenitos poffe per Chrifti gratiam
Legem perfe&è præftare in hac vita , ille non Pela
gianus eft, neque gratiæ Dei facit injuriam , neque
juftificationem ex operibus ftabilit.
V.
Regeniti poffunt ex propofito, & contra con-
fcientiam peccare , & confcientiam fuam fic per
peccatum vaftare , ut ab ea nihil audiant nifi con-
demnationis fententiam .
VL
Regeniti poffunt peccatis fuis Spiritum San& tum
contriftare , adeò ut ille ad tempus ufque, dum ad
pœnitentiam fe reduci patiantur,vim & efficaciam
fuam in illis non exferat.
VII.
Regeniti nonnulli fic peccant , fic vaftant con-
fcientiam, fic Spiritum San&um contriftant.
VIII.
Si David co momento quo peccarat in Vriam
per adulterium & homicidium mortuus fuiffer,
fuiffet condemnatus ad æternam mortem .
IX.
Peccataregenitorum & ele&orum Dei verè odit
Deus, & quidem tantò magis, quantò qui peccant
plura à Deo acceperunt beneficia, & majorem vim
refiftendi peccato .
Diftin-
 31
X.
Diftinat
iones ifte, quibus dicitur homo peccare
plena, aut non plena volunta , vaftare conſci
te en-
tiam penitus,aut non penitus fed ex parte, peccare
fecundu partem irregeni f q àr
m tam , co enfu uo non
nullis ufurpan ,f n pi , & b onis mo
tur unt oxiæ etati
ribus .

DE PERSEVERANTIA
SANCTORVM .

I.
N verè Fideles pofsint excidere totaliter &
A finaliter.
II.
An reipfa nonnulli à fide totaliter & finaliter
excidant.
III.
Sententia que negat verè fideles & Regenitos
vel excidere poffe vel reipfa excidere à fide totaliter
& finaliter numqnam fuit ab Ecclefia , Ab ipfis
Apoftolorum temporibus ad hæc noftra fecula pro
Catholica habita, neque quæ contrarium affirmat
pro hæretica æftimata, imò verò affirmans femper
plures in Chrifto adftipulatores habuit quam ne-
gans.

DE CERTITVDINE
SALVTIS.

-VI I.
N quis Fidelis certus effe pofsit fe àFide
Anon defecturum citra fpecialem ( revelatio-
nem .
An Fi
 $32
II.
An Fideles credere teneantur fe à fide non - de-
featuros.
III.
Affirmatio utriufque quæftionis nunquam pro
Catholico dogmate habita fuit in Ecclefia Chrifti:
nunquam etiam negatio utriufque iftius quæftio-
nis hærefis judicata eft ab Ecclefia Catholica.
IV.

Perfuafio , qua quis fidelis fibi certò perfuadet

fe a fide deficere non poffe , faltem fe non defe&u .
rum à fide, non tam folatio fervit adverfus defpe-
rationem feu dubitationem Fidei & Spei adver-
fam, quam fecuritati ingenerandæ , quæ faluberri-
mo timori,quo falutem noftram operari jubemur,
& qui in hoc tentationum loco'magnopere eft ne-
ceffarius, dire&è adverfatur.

V.
Qui exiſtimat ſe fide deficere poffe , ideoque
metuit ne deficiat, neque deftituitur folatio necef-
fariò , neque propterea animi anxietate torquetur .
Sufficit enim folatio præftando & anxietati exclu-
dendæ fcire fe nulla vi Satana , peccati & Mundi,
nullaque carnis propriæ affectione aut imbecilli
ate à fide defe&
turum , nifi ipfe ultrò volens tenta
tioni cedat & falutem ex confcientia operari ne-
gligat

DE IV-
 33
DE IVSTIFICATIONE HO-
MINIS PECCATORIS , SED FI-
DELIS CORAM DEO.

I.
N juftitiæ Dei non potuerit fatisfieri nifi
Legi fatisfieret.
II.
An idem fit juftitia Dei in Chrifto fatisfactum
effe, & Legi per Chriltum effe fatisfa &
tum .
HI
An juſtitia Legalis & Evangelij effentia diffe→
rant , an verò eadem fit utriufque effentia , id eft,
materia , obedientia Deo præftita , & forma uni-
verfalis, conformitas cum Lege neceffaria .
IV.
An juftitiæ Chrifti,qua jufti conftituuntur Fide-
les tres fint partes, Prima, San &itas naturæ Chrifti
·
quæ juftitia habitualis dicitur. 2. Perpefsiones,
quas noftra caufa ab infantia ad mortem fuftinuit,
quæ obedientia paſsiva ſeu mortis dicitur. 3.Lega-
lis moralis ( adde & ceremonialis ) per totam vi-
tam ufque ad mortem perfectifsima , imò plus
quam perfe& ta impletio, quæ obedientia activa ſeu
vitæ dicitur.
V.
An actus obedientiæ à Chrifto præftitæ, quâju
ftificamur , non fuerunt ipfi impofiti fecundum
peculiare mandatum Patris & peculiare pactum à
Patre cum ipfo initum, quo illos a& tus obedientiæ
præfcripfit & ftipulatus eft , addita promifsione,
fore ut æternam redemptionem ijs acquireret , &
femen videret , quod ifta obedientia per fcientiam
fui, id eft fidem in ſe juſtificaret.
C Ad
34
VI.
tus ifti obedientiæ
Ad quod munus Chriſti , a&
pertineant.
VII.
*An juftitia Chrifti fit juftitia Fidelis feu Electi
antiquam Deus illi ipfan imputet,
VIII.
An Deus illam ipfi imputet antequam per fi-
dem juftificet .
IX.
Vel quod idem eft , An obje& tum circa quod
Deus verfatur juftificando , fir Ele&us , in fe qui-
dem injuftus , at in Chrifto capite fuojuftus : ita
ut juftum illum judicet, quia jam in Chriftojuftus
fit,id eft , quia in fideiuffore & Capite fuo pœnam
luerit fibi debitam, vel obedientiam præftiterit à ſe
debitam .
X.
Vel,An Electus in Chrifto pœnam luerit & obe-
dientiam præftiterit reipfa , an verò æftimatione
Divina tantum, & an æftimatio Divina, qua Luiffe
& præftitiffe æftimatur , fit actus præcedens juſtifi-
cationem .
XI.
An a&us acceptationis,quo Deus obedientiam
Filij fui acceptarit non præcedat oblationem , qua
Filium fuum injuftitiam offert per Evangelium .
XII.
An acceptata juftitiæ Chrifti imputatio fit ipfa
juftificatio, an juſtificationi præcedanea.
XIII.
An a&us apprehenfionis , quo fides Chriſtum ,
ejufque juftitiam , vel Chriftum in juftitiam appre-
hendit, non fit prior juftificatione ipfa.
Si a&us
 35
XIV.
Si actus ille prior fit juftificatione, quomodo fi-
des fit inftrumentalis caufa juftificationis noftræ,
hoc eft , fimul inftrumentalis caufa apprehenfionis
præcedaneæjuftificationi , & juſtificationis ipfius
fuccedaneæ ifti appræhenfioni. Vel.
XV.
An nó fides prius apprehendat Chriftum obla-
tum in juftitiam, qua fides imputetur in juftitiam .
XVI.
In hoc enunciato , Fides imputatur credenti in
juftitiam , an vox Fidei propriè fit accipienda pro
actu inftrumentali , quo Chriftus in juſtitiam ap-
prehenfus eft : an impropriè , id eft , metonymicè
pro ipfo objecto quod Fides apprehendit.
XVII.
An hæc phrafis , Fides accipitur relativè , inftru-
mentaliter, idem fit cum hac , Fidei voce fignifica
tur metonymicè ipfum Fidei objectum . Vel.
XVIII.
An idem fit , Fide juftificamur correlativè , &
qua illa eft inftrumentalis actio , qua Chriftum in
juftitiamh apprehendimus, & obedientia feujuftitia
juftificamur.
XIX.
An rectè dici poffet juftitia Chrifti gratiofè im-
putari in juſțitiam , vel gratiofè haberi pro juftitia.
XX. 1
An non quum fic dicit Apoftolus, Fides impu-
tatur injuftitiam , intelligendum id fit de imputa-
tione,quæ fit fecundum gratiam,& non fecundum
debitum .
XXI,
An id cujus participes fimus per Fidem feu Fide
C 2 effe&um
36
effe&um inſtrumentale Fidei dici poffet,
XXII.
An quum Deus decreverit neminem ex gratia
& mifericordia juſtificare nifi credentem in Chri-
ftum , ideoque per Evangelij prædicationem Fi-
dem in Chriftum poftulet ab eo qui juſtificari defi-
derat , non pofsit dici , Deum fecundum Evange
lium gratiofè judicantem verfari circa fidem , tan-
quam circa conditionem requiſitam & præſtitam
ab eo qui coram throno gratiæ judicandus & jų-
ftificandus comparet . 1
XXIII.
Quod fi dici id poffet , quod crimen fit dicere,
Fidem per gratuitam & gratiofam acceptationem
projuftitia haberi propter obedientiam Chrifti.
XXIV .
Ân re&è dicatur , Si perfe&a effent hominum
renatorum opera , poffent ijs juftificari, quanquanı
multa mala opera patrarint , quum remifsionem
illorum obtineant.

DE OPERIBVS BONIS
FIDE LIV M.
I.
N de bonis operibus fidelium verè dicatur,
immunda effe inftar panni memſtruati , eif-
que competat diâum illud Efai, 64. Omnes juſti-
tiæ noftræ, &c.
H.
Quo fenfu rectè dicatur,Fideles in quovis opere
bono peccare mortaliter.
III.
An opera bona fidelium in judicium Dei ve-
niant,
 37
niant, quatenus funt Fidei teftimonia tantùm : an
etiam quatenus à Deo præfcripta & mercedis pro-
miſsione fancita & decorata , quanquam merces ijs
non detur nifi ex gtatia , mifericordia jun&a , &
propter Chriftum,quem Deus conftituit & propo-
fuit propitiatorium per fidem , in fanguine ipfius,
ideoque & cum intuitu ad fidem in Chriftum.

DE ORATIONE,

I.
N oratio feu invocatio Dei tantum habeat
Arationem cultus Deo præftandi ad hono-
rem illius : an etiam medij neceffarij ad impetran-
dum id quod petitur , & quidem medij quo Deus
prævidit ufurpatum iri antequam præcilè decerne-
ret bonum illud dare poftulanti.
II.
An fides , quâ præcandum eft , ea fit qua orans
certò credit fe adepturum effe id quod petit : an
verò qua certò perfuafus eft fe petere juxta volun-
tatem Dei, & adepturum quod petit ,fiquidé Deus
novit conducere fuæ gloriæ & faluti petentis ,

DE INFANTIBVS FIDELIVM
QVANDO AD BAPTISMVM
OFFERVNTVR.

I.
N Fidelium liberi, quum ad Baptifmum of
Aferuntur, confiderantur ut Filij iræ, aut ut fi-
Hij Dei & gratiæ: & fi utroque modo , an refpectus
ille fit feeundum idem tempus , an fecundum die
verfa tempora.
C 3 DE
38
DE CAENA DOMINI.

I.
N proximus & maximè proprius ideoquè
A immediatus finis Cenæ Dominicæ , tum qua
inftitutus eft, tum qua ufurpatur non fit memoria
feu commemoratio vel annunciatio mortis Do-
mini , & quidem cum gratiarum a& tione , pro eo
quod Deus Filium fuum pro nobis in mortem de-
dit , ejufque carnem edendam & fanguinem bi-
bendum dedit per Fidem in illum.

DE MAGISTRATV .

II.

Magiftratum fummum non rectè dici Poli-

ticum aut Secularem , quia illæ voces Eccle-
fiafticæ & Spirituali Poteftati oppununtur.
II.
Penes Magiftratum fummum effe AVTOKRA-
TORIKEN , fub Deo tamen, poteftatem curandi
gubernandi fubditos , quoad animalem & fpiri-
tualem vitam .
III.
Religionis curam à Deo fummo Magiftratui
effe commiffam magis quam Sacerdotibus & Ec-
clefiafticis Perfonis.
IV.
Penes Magiftratum effe Leges de Politia & Ec-
clefiaftica condere , non tamen nifi rogatis ijs &
confultis, qui rerum fpiritualium funt peritifsimi,
& peculiariter Ecclefiæ docendæ deftinati.
V.
Magiftratus officium effe Minifterium Eccle-
Liafticum
 39
fiafticum confervare & tueri . Verbi Miniftros
præcunte Legitimo prefbiterij examine præficere
ut officium faciant curare , rationemque admini-
ftrationis pofcere , negligentes monere & incitare,
qui benè præfunt præmio afficere, pertinaciter ne-
gligentes aut fcandalum Ecclefiæ ponentes re-
movere .
VI.
Etiam Concilia five univerfalia, five Nationalia,
five Provincialia convocare , autoritate fua mode-
rari vel per fe , vel per deputatos ad iftud munus
idoneos.
VI .
An utile fit Conventibus feu Comitijs Eccle-
fiafticis illos præficere quorum intereft , ut res Re-
ligionis & Ecclefiafticæ potius hoc quam illo mo-
do habeant .
VII.
Ad hæc munera obeunda neceffe effe ut Magi-
ftratus intelligat ea religionis myſteria , quæ ad fa-
lutem hominum abfolutè funt neceffaria : non e-
nim poteft hac parte alienæ confcientiæ inniti ‘ac
fidere.
IX .
Magiftratum Chriftianum in Concilijs Ecclefi
afticis quibus intereft, & præeffe, & fententiam de-
cifivam , & definitivam pronuntiare , feu jus deci-
fivæ & definitivæ fententiæ dicendæ habere,

DE ECCLESIA ROMANA.
I
N fit difcrimen faciendum inter Curiam Ro-
A
manam , id eft Pontificem Romanum , Car-
dinales & alios juratos ipfi affeclas & fatelli-
tes re-
40
tes regni ipfius , & Ecclefiam quæ Romana di-
citur .
II.
An Populus ille qui a Pontifice Romano dece-
ptus , illum pro fucceffore Petri & Capite Ecclefiæ
habet , nullo modo Ecclefia Chrifti dici pofsit.
Sive,
III.
An Deus ifti populo libellum repudij miferit,
ita ut illum pro fuo prorfus non agnofcat , non
magis quam Mahumetanos, aut fudæos.

FINIS.

Pecite
圃