Świętokrzyski Matematyczny Maraton Maturalny — Politechnika Świętokrzyska

Fundacja im. Jerzego Zaremby — Fundacja Św. Marcina Patria et Misericordia

ALF1: rozkład na czynniki-zastosowanie wzorów skróconego mnożenia

Niniejsza praca jest przypisana do kategorii „alfa”. W pracy badamy zagadnienie

związane z pierwiastkowaniem. Inspirowane jest geometrią.
Badamy trójkąt równoramienny ABC taki, że |AC| = |BC| = 1 oraz kąt ACB
ma 30◦ . Z twierdzenia cosinusów obliczamy, że
√ q √
|AB| = 12 + 12 −2·1· 1 cos 30◦ = 2− 3.

Niech D będzie środkiem odcinka AB. Wówczas trójkąty ADC i BDC są przystające.
Czyli kąty ADC i BDC są równe, czyli każdy z nich jest prosty. Otrzymujemy stąd,
że odcinek CD jest wysokością trójkąta ABC i jednocześnie zawiera się w dwusiecznej
kąta ACB. Zatem kąt ACD ma 15◦ . Otrzymujemy stąd

|AD|
◦ 1
q √
sin 15 = = · 2− 3.
|AC| 2

Z drugiej strony znany jest wzór

√ √
◦ 6− 2
sin 15 = .
4
Czyli powinna zachodzić równość
√ √
q √ 6− 2
2− 3= .
2
W pracy zastanawiamy się, jak można uzyskać tego typu zależność w drodzie rozu-
mowania. Odpowiednie zadanie może być tak sformułowane.
q √
3.50 Zapisać liczbę 3 + 5, jako sumę dwóch składników. Każdy składnik ma mieć
postać pierwiastka kwadratowego liczby całkowitej pomnożonego przez pewną stałą
wymierną (liczbę przy pierwiastku).
Wpisywanie odpowiedzi w systemie √ √
Liczby pod pierwiastkiem muszą mieć wyprowadzone całości (np. 12 = 2 3).
Wpisywanie rozpoczynamy od składnika, który ma mniejszą liczbę pod pierwiastkiem.
Podajemy tę liczbę. Następnie podajemy współczynnik wymierny w postaci mieszanej
w rozbiciu na: znak, bezwzględną całość, licznik i mianownik. Licznik i mianownik
muszą być skrócone. Tak samo dla drugiego składnika.