Trong lịch sử, Hoàng thành Thăng Long trải qua khá nhiều thay

đổi, nhưng trung tâm của Hoàng thành, đặc biệt là Tử Cấm Thành
thì gần như không thay đổi. Chỉ có kiến trúc bên trong là đã qua
nhiều lần xây dựng, tu sửa. Chính đặc điểm này giải thích tại sao
trên khu khảo cổ 18 Hoàng Diệu, các lớp di tích kiến trúc và di vật
nằm chồng lên nhau qua các thời kỳ lịch sử. Các di tích đó có mối
quan hệ và sự liên kết lẫn nhau, tạo thành một tổng thể liên hoàn
rất phức tạp nhưng phong phú và hấp dẫn, phản ánh rõ mối quan
hệ về qui hoạch đô thị và không gian kiến trúc, cũng như sự tiếp
nối giữa các triều đại trong lịch sử xây dựng kinh đô Thăng Long.
Đó chính là giá trị nổi bật và độc đáo của khu di tích trung tâm
Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội. Tại đây, các nhà khảo cổ học
còn khai quật được một số lượng lớn đồ gốm sứ là những vật
dụng dùng hàng ngày trong hoàng cung qua nhiều thời kỳ. Những
khám phá này đã thực sự mở ra một cánh cửa mới cho việc
nghiên cứu về gốm Thăng Long và gốm dùng trong hoàng cung
Thăng Long qua các triều đại, là minh chứng cụ thể về trình độ
phát triển cao của kinh tế và văn hóa. Ngoài ra, nhiều tiền đồng,
đồ gốm sứ của Trung Quốc, Nhật Bản, Tây Á... được tìm thấy ở
đây là bằng chứng cho thấy Thăng Long

chiều dài lịch sử văn hóa: Những di tích trên mặt đất và khai quật được trong lòng đất tại Khu Trung
tâm Hoàng thành Thăng Long – Hà Nội là minh chứng đặc sắc về quá trình giao lưu văn hóa lâu dài, là
nơi tiếp nhận nhiều ảnh hưởng văn hóa từ bên ngoài, nhiều học thuyết, tư tưởng có giá trị toàn cầu của
văn minh nhân loại, đặc biệt Phật giáo, Nho giáo, thuyết phong thủy, mô hình vương thành phương
Đông, mô hình kiến trúc quân sự phương Tây (thành Vauban), đến từ Trung Hoa, Champa, Pháp, để
tạo dựng nên những nét độc đáo, sáng tạo của một Trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của một quốc
gia vùng châu thổ sông Hồng. Kết quả giao thoa, tiếp biến văn hóa đó được biểu đạt trong tạo dựng
cảnh quan, quy hoạch các khu cung điện, trong nghệ thuật kiến trúc và nghệ thuật trang trí cung đình
với diễn biến văn hóa đa dạng qua các thời kỳ lịch sử.

Tiêu chí số III về các tầng di tích di vật đa dạng, phong phú: Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng
Long – Hà Nội là minh chứng duy nhất về truyền thống văn hóa lâu đời của người Việt ở châu thổ sông
Hồng trong suốt lịch sử liên tục 13 thế kỷ và vẫn được tiếp nối cho đến ngày nay. Những tầng văn hóa
khảo cổ, di tích kiến trúc và nghệ thuật của di sản phản ánh một chuỗi lịch sử nối tiếp nhau liên tục của
các vương triều cai trị đất nước Việt Nam trên các mặt tư tưởng, chính trị, hành chính, luật pháp, kinh
tế và văn hoá trong gần một ngàn năm. Trên thế giới rất hiếm tìm thấy một di sản thể hiện được tính
liên tục dài lâu như vậy của sự phát triển chính trị, văn hoá như tại khu Trung tâm Hoàng thành Thăng
Long – Hà Nội.

Tiêu chí số VI về tính liên tục của tài sản với tư cách là một trung tâm quyền lực: Với các chức
năng chính trị và vai trò mang tính biểu tượng của mình, Hoàng thành Thăng Long-Hà Nội có liên
quan trực tiếp tới rất nhiều sự kiện văn hóa và lịch sử quan trọng, những biểu đạt nghệ thuật cũng như
các tư tưởng luân lý, triết học, và tôn giáo. Các sự kiện diễn ra tiếp nối nhau này đã đánh dấu quá trình
hình thành và phát triển của một quốc gia độc lập trong suốt hơn một ngàn năm, bao gồm cả thời kỳ
thuộc địa và hai cuộc Chiến tranh giành độc lập thời hiện đại và thống nhất Việt Nam.

(Theo tư liệu Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long-Hà Nội)