W Centrum Uwagi 2 ZR - 3. Systemy Partyjne I Wyborcze Test Z Widoczna Punktacja

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 20

Grupa A Klasa .................... Numer w dzienniku ..... 142 min Data ................

Imię .................................................................................. Liczba punktów ...... / 68 p. Ocena .............

W centrum uwagi 2 ZR - 3. Systemy partyjne i wyborcze


1 Wskaż punkty, w których zostały wymienione cechy partii politycznych. ( ... / 2 p.)
A. równość wszystkich członków partii E. zorganizowanie partyjnych działaczy w
strukturach lokalnych i centralnych
B. własny program polityczny, realizowany po F. dowolność poglądów politycznych członków partii,
zdobyciu władzy przez dane ugrupowanie umożliwiająca uwzględnienie szerokiego spektrum
potrzeb wyborców
C. wewnętrzna hierarchia, w której najwyższe G. brak organizacji lokalnych i centralnych –
miejsce zajmuje lider kierujący organizacją członkowie partii stanowią grupę niesformalizowaną
D. nieformalny charakter przynależności – każdy H. sformalizowany charakter przynależności – aby
może zostać członkiem partii stać się członkiem partii, należy spełnić szereg
wymogów formalnych
2 Przyporządkuj podane funkcje partii politycznych do właściwych opisów. ( ... / 2 p.)
1. rekrutacja elit politycznych
2. funkcja kształtowania opinii publicznej
3. funkcja wyborcza
4. wyrażanie interesów obywateli i grup społecznych
5. funkcja rządzenia
A. Polega na decydowaniu o kierunku polityki państwa i obsadzaniu stanowisk państwowych.
B. Obejmuje działania związane z udziałem w wyborach, a także po zwycięskich wyborach, kiedy rządząca
partia dąży do utrzymania władzy po kolejnym głosowaniu.
C. Promowanie i nagłaśnianie postulatów i dążeń określonych grup społecznych, przede wszystkim w celu
uzyskania poparcia w wyborach.
D. Polega na przygotowywaniu przedstawicieli partii do pełnienia wysokich funkcji publicznych, np. w
rządzie, parlamencie, samorządzie.
E. Polega na promowaniu swojego programu oraz wartości, aby pozyskać jak największe poparcie społeczne.
3 Ułóż podane nazwy stronnictw politycznych w sposób chronologiczny, zgodnie z tym, jak ewoluowały. ( ... / 1 p.)
A. partie masowe
B. koterie arystokratyczne
C. partie wyborcze
D. kluby polityczne
4 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 1 p.)
fałszywe.

Na czele partii masowych stali arystokraci, gromadzący wokół siebie


1. polityczną klientelę. Ich głównym celem było zdobycie władzy i realizacja P F
celów kierujących nimi rodów.
Partie konserwatywno-liberalne bronią tradycji w życiu społecznym i zasad
2. P F
wolnorynkowych w sferze gospodarczej.
Tzw. partie protestu dążą do daleko idącej zmiany polityki państwa,
3. P F
kwestionując zasady systemu demokratycznego.
Chadecy to zwolennicy chrześcijańskiej demokracji, partii o wartościach
4. P F
chrześcijańskich

5 Występujące w społeczeństwie podziały polityczne i światopoglądowe silnie powiązane ze sporami ( ... / 1 p.)
partyjnymi w sferze politycznej to elementy charakterystyczne dla zjawiska
A. antysystemowości. C. sinusoidy wyborczej.
B. podziału socjopolitycznego. D. kryzysu politycznego.

Grupa A | strona 1 z 10
6 Wskaż właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
Unikanie przez rządzącą partię decyzji, które mogłyby negatywnie wpłynąć na jej wizerunek, nawet jeśli są
one konieczne z punktu widzenia interesu państwa lub społeczeństwa, to działanie zgodne z koncepcją
A. koercyjną. C. konsensualną.
B. polityki bez ideologii. D. konfliktową.
7 Przyporządkuj podane nazwy do właściwych opisów systemów partyjnych. ( ... / 3 p.)
A. system dwóch partii dominujących
B. system dwublokowy
C. system partii dominującej
D. system partii hegemonicznej
E. system rozbicia partyjnego
F. system kooperacji partii

1. W jego ramach żadna z partii nie osiąga dominującej przewagi nad pozostałymi, tym samym nie ma
ugrupowania, które mogłoby utworzyć samodzielnie rząd. Konieczna jest współpraca w koalicji.
2. Jego podstawą jest współpraca partii zgrupowanych w dwóch przeciwstawnych blokach politycznych. W
każdym bloku działają zazwyczaj partie o podobnym profilu ideologicznym.
3. Jego istotą jest szeroko zakrojona współpraca partii – wszystkich lub tych najbardziej wpływowych.
Ugrupowania te startują w wyborach osobno, jednak później odchodzą od rywalizacji i zawierają koalicję.
System ten gwarantuje bardzo stabilne rządy.
4. System wielopartyjny, w którym tylko jedno z ugrupowań ubiegających się o władzę jest na tyle silne, by
utworzyć rząd bez konieczności wchodzenia w koalicję.
5. W jego ramach dwie partie mają okresowo na tyle wysokie poparcie, że mogą objąć samodzielne rządy po
zwycięstwie w wyborach.
6. W państwie oprócz partii realnie sprawującej władzę legalnie działają także inne ugrupowania, ale tylko
takie, na których funkcjonowanie zgadzają się rządzący.
8 Wskaż właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
W latach 1948–1989 w Polsce istniał układ partii PZPR–ZSL–SD. Zarówno ZSL, jak i SD były to tzw. partie
satelickie, zmuszone do całkowitego podporządkowania się przez PZPR. Pluralizm sceny politycznej był
całkowicie pozorny. Taki system partyjny określamy jako
A. system jednopartyjny.
B. system dwuipółpartyjny.
C. system partii dominującej.
D. system partii hegemonicznej.
9 Wskaż właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
W drugiej połowie XX wieku w Niemczech dwie partie zdecydowanie dominujące nad pozostałymi
zmieniały się co jakiś czas u władzy, jednak potrzebowały zwykle współpracy z inną mniejszą partią, np.
SPD i CDU/CSU + Zieloni lub FDP. Taki system partyjny określamy jako
A. system jednopartyjny.
B. system dwuipółpartyjny.
C. system partii dominującej.
D. system partii hegemonicznej.

Grupa A | strona 2 z 10
10 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 2 p.)
fałszywe.

System, w którym tylko jedno z ugrupowań ubiegających się o władzę jest


1. na tyle silne, by utworzyć rząd bez konieczności wchodzenia w koalicję, to P F
system partii hegemonicznej.

Podstawą systemu dwupartyjnego jest współpraca partii zgrupowanych w


dwóch przeciwstawnych blokach politycznych. W każdym bloku działają
2. zazwyczaj partie o podobnym profilu ideologicznym. W czasie wyborów P F
oba bloki konkurują ze sobą, a po zdobyciu władzy zwycięski z nich osiąga
dominację w parlamencie.

W ramach systemu kooperacyjnego żadna z partii nie osiąga dominującej


przewagi nad pozostałymi, a tym samym nie ma ugrupowania, które
3. mogłoby utworzyć rząd samodzielnie. Konieczna jest współpraca w koalicji. P F
Nie sprzyja to budowaniu stabilności politycznej, ponieważ generuje wiele
konfliktów międzypartyjnych.

W systemie jednopartyjnym w parlamencie zasiadają przedstawiciele tylko


4. P F
jednej partii.

11 Uzupełnij teksty właściwymi określeniami. ( ... / 2 p.)


A. W Stanach Zjednoczonych funkcjonuje klasyczny system ..... Polega on na tym, że scena polityczna tego
państwa jest podzielona pomiędzy centrolewicową Partię Demokratyczną i centroprawicową Partię
Republikańską. Tylko one uzyskują wyniki wyborcze zapewniające miejsca w parlamencie krajowym i
parlamentach stanowych.
B. Na szwajcarskiej scenie politycznej na szczeblu ogólnokrajowym wyróżniają się cztery najpopularniejsze
ugrupowania. Tamtejszy system partyjny jest wzorcową realizacją systemu ....., ponieważ wszystkie
najważniejsze partie tworzą Szwajcarską Radę Związkową i współpracują ze sobą pomimo różnic
ideologicznych.
C. Po wyborach w 2015 r. w Polsce mamy do czynienia z systemem ..... W sejmie funkcjonuje system
wielopartyjny, jednak tylko Zjednoczona Prawica (KW PiS) jest na tyle silna, by utworzyć rząd bez
konieczności wchodzenia w koalicję z innymi ugrupowaniami. Partia ta obsadza swoimi przedstawicielami
kluczowe stanowiska państwowe, dzięki czemu sprawuje pełnię władzy.
12 Wybierz właściwe uzupełnienia zdań. ( ... / 2 p.)
System partyjny (jest / nie jest) elementem mechanizmu legitymizacji władzy państwowej (i nie służy / i
sprzyja) – w ustrojach demokratycznych – rozwojowi zdrowej konkurencji międzypartyjnej. (Wpływa / nie
wpływa) na kształtowanie kultury politycznej, szczególnie aktywności obywatelskiej i opinii publicznej w
danym kraju.
13 Wskaż, które zdania dotyczą wad, a które – zalet systemów wielopartyjnych. ( ... / 2 p.)
A. W systemach wielopartyjnych kilka partii ma realne szanse na objęcie władzy.
B. W systemach wielopartyjnych scena polityczna pozostaje często rozdrobniona, a partia rządząca dla
utrzymania władzy zwykle musi zawierać koalicje z ugrupowaniami odmiennymi pod względem ideowym i
światopoglądowym.
C. W systemach wielopartyjnych, w których nie udaje się utworzyć rządu przez jedną partię w wyniku
kompromisów i ustaleń z koalicjantami, partie zwycięskie rezygnują z realizacji własnych celów i haseł
programowych.
D. Systemy wielopartyjne w debacie publicznej umożliwiają reprezentowanie różnorodnych światopoglądów,
wartości i programów politycznych.

Grupa A | strona 3 z 10
14 Przeczytaj fragmenty Konstytucji RP, a następnie wykonaj polecenia. ( ... / 2 p.)

Art. 11.
1 Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne
zrzeszają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami
demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa.
2 Finansowanie partii politycznych jest jawne.
(…)
Art. 13.
Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do
totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub
działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu
zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa.

A. Odpowiedz, jakie jest, zgodnie z treścią Konstytucji RP, główne zadanie partii politycznych.
B. Wymień 3 systemy rządów (ustrojów totalitarnych), do których odwoływanie się w programach partii
politycznych jest prawnie zakazane.
15 Wskaż, które z podanych informacji dotyczą dotacji, a które – subwencji. ( ... / 3 p.)
A. Jednorazowy charakter pomocy.
B. Wymagany próg poparcia:
• 3% głosów – dla komitetów samodzielnych,
• 6% głosów – dla komitetów koalicyjnych.
C. Celem przyznania jest pokrycie kosztów kampanii wyborczej.
D. Pomoc przyznawana jest okresowo, przekazywana co roku w czasie trwania kadencji parlamentu.
E. Przyznawana celem finansowania działalności partii politycznej.
F. Wymagany próg poparcia:
• 5% głosów – dla komitetów samodzielnych,
• 8% głosów – dla komitetów koalicyjnych.
16 Wskaż podpunkt, w którym przedstawione są właściwe etapy rozwoju demokratycznego systemu ( ... / 1 p.)
partyjnego w Polsce.
A. faza pierwsza ‒ lata 1981‒1989, faza druga ‒ lata 1990‒1997, faza trzecia od 1997 r.
B. faza pierwsza ‒ lata 1989‒1993, faza druga ‒ lata 1993‒2001, faza trzecia od 2001 r.
C. faza pierwsza ‒ lata 1989‒1993, faza druga ‒ lata 1993‒2001, faza trzecia – lata 2001‒2015, faza
czwarta od 2015 r.
D. faza pierwsza ‒ lata 1989‒1991, faza druga od 1991r.
17 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 1 p.)
fałszywe.

W Polsce partie posiadające cechy właściwe dla prawicy głoszą hasła


1. socjalne, co wynika z sytuacji gospodarczej, trudniejszej niż w krajach P F
Zachodu.

Po pierwszych w pełni demokratycznych wyborach parlamentarnych, które


2. odbyły się w 1991 r., do Sejmu RP dostały się tylko 3 kluczowe P F
ugrupowania: SLD, PSL i KLD.

Ustalenie progu wyborczego zabezpiecza parlament przed zbytnim


3. P F
rozbiciem partyjnym.

Grupa A | strona 4 z 10
18 Przyporządkuj elementy programowe do największych partii politycznych w Polsce. ( ... / 2 p.)

1. PiS A. Zgoda na ingerencję państwa w gospodarkę


2. PO B. Brak zgody na ingerencję państwa w
3. Konfederacja gospodarkę
4. SLD C. Liberalizm
5. Wiosna D. Konserwatyzm
6. PSL E. Stosunek do PRL pozytywny lub neutralny
F. Stosunek do PRL negatywny
G. Ugrupowania prounijne
H. Ugrupowania eurosceptyczne i antyunijne

19 Wskaż właściwe dokończenia podanej definicji. ( ... / 1 p.)


Działania podejmowane przez deputowanych w celu zerwania obrad, zakłócenia regulaminowego trybu
funkcjonowania parlamentu lub uniemożliwienia uchwalenia ustawy to
A. interpelacja.
B. obstrukcja.
C. koabitacja.
D. kooperacja.
20 Wskaż właściwe dokończenia podanej definicji. ( ... / 1 p.)
Współrządzenie, czyli sytuacja, w której władza wykonawcza jest sprawowana przez osoby pochodzące z
opozycyjnych wobec siebie partii politycznych, to tzw.
A. koalicja.
B. obstrukcja.
C. koabitacja.
D. kooperacja.
21 Wybierz właściwe uzupełnienia, tak aby zdania opisujące rodzaje opozycji politycznej były prawdziwe. ( ... / 3 p.)
A Biorąc pod uwagę kryterium stopnia spójności, partie opozycyjne, które samodzielnie podejmują działania
polityczne, to (opozycja zintegrowana / opozycja sfragmentaryzowana).
B Uwzględniając kryterium stosunku do rządu, (opozycja kooperacyjna / opozycja konfrontacyjna)
podejmuje współpracę z rządem w określonych sytuacjach.
C Stosując kryterium stosunku do polityki rządu, (opozycja sytuacyjna / opozycja systematyczna) krytykuje
politykę rządu jedynie w określonych sytuacjach, w innych zaś jest neutralna lub udziela poparcia władzy.

Grupa A | strona 5 z 10
22 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 2 p.)
fałszywe.

Konstytucja RP reguluje wszelkie aspekty działań opozycji politycznej w


1. P F
Polsce.

W Polsce partie rządzące mają większą swobodę działania niż partie


opozycyjne – w szczególności pozaparlamentarne. Opozycja parlamentarna
2. P F
natomiast nie ma możliwości uczestniczenia w pracach wszystkich organów
Sejmu RP i Senatu RP.

Konwent seniorów jest organem, w którym zasiadają marszałkowie i


3. wicemarszałkowie sejmu oraz przedstawiciele klubów partii rządzących P F
(samodzielnych lub koalicyjnych) bez udziału przedstawicieli opozycji.

Niektóre rozwiązania dotyczące prac sejmu (mianowanie wicemarszałków


czy przedstawicieli w komisjach sejmowych dla opozycji parlamentarnej)
4. P F
nie są określone przepisami prawa, a są oparte wyłącznie na zwyczaju
parlamentarnym.

23 Napisz, jaka minimalna liczba głosów musi zostać oddana za konkretną ustawą, aby została ona ( ... / 1 p.)
uchwalona:
A. większością zwykłą,
B. większością kwalifikowaną (2/3),
C. większością kwalifikowaną (3/5).
24 Wskaż właściwe dokończenia podanej definicji. ( ... / 1 p.)
1. Zdolność społeczeństwa do samodzielnego sprawowania władzy, zagwarantowana w Konstytucji RP i
realizowana poprzez czynne i bierne prawo wyborcze to
A. legislacja władzy.
B. system wyborczy.
C. suwerenność narodu.
D. aprobata polityczna.
25 Wskaż właściwe dokończenia podanej definicji. ( ... / 1 p.)
Poparcie obywateli dla obozu rządzącego, wyrażone w głosowaniu powszechnym, dające mu przewagę nad
ugrupowaniami opozycyjnymi to przejaw
A. legislacji ustawowej.
B. legitymizacji władzy.
C. niezależności wyborczej.
D. zasad wyborczych.

Grupa A | strona 6 z 10
26 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 1 p.)
fałszywe.

1. Do nabycia czynnego prawa wyborczego wymagane jest osiągnięcie 21 lat. P F

Osoby będące członkami partii zasiadających w parlamencie mają głos


przeważający w sytuacjach konfliktowych. Oznacza to, że w sytuacji, kiedy
2. P F
liczba głosów na co najmniej dwa ugrupowania jest równa, wygrywa to, na
które głosowało więcej obecnych parlamentarzystów (zasada legitymizacji).

W Polsce obowiązuje zasada bezpośredniości głosowania, tzn. głos


3. oddawany jest na konkretnego kandydata, a nie na przedstawiciela (członka P F
Zgromadzenia Elektorów), który będzie głosował w naszym imieniu.

Zgodnie z zasadą tajności wyborów w Polsce obowiązuje tzw. cisza


wyborcza, która polega na zaprzestaniu agitacji na konkretnych kandydatów
4. P F
i ugrupowania polityczne 48 godzin przed rozpoczęciem wyborów
(otwarciem komisji wyborczych).

27 Wskaż te spośród podanych cech, które dotyczą wyborów demokratycznych. ( ... / 2 p.)
A. bezkonkurencyjność – partie i organizacje zasiadające w parlamencie otrzymują większe wsparcie prawne
i promocyjne
B. kasacyjność – wyborcy, którzy uważają, że wybory zostały sfałszowane lub doszło do nieprawidłowości
mają prawo do złożenia zażaleń w dowolnym czasie, także po rozpoczęciu kadencji
C. wolność – przyznanie prawa do startu w wyborach podmiotom niepartyjnym i zapewnienie im swobody
prowadzenia kampanii wyborczej
D. konkurencyjność – zapewnienie możliwie najbardziej wyrównanych warunków organizacjom i
kandydatom biorącym udział w wyborach;
E. warunkowość – warunkiem objęcia stanowisk jest nie tylko wygrana w wyborach, lecz także zgoda
polityków zasiadających na danych stanowiskach na wybór konkretnych kandydatów na kolejną kadencję,
F. okresowość – cykliczność wyborów i związana z nią kadencyjność,
G. ostateczność – stwierdzenie ważności wyborów i nadanie wynikom głosowania charakteru
obowiązujących
H. bezterminowość – politycy zasiadający na najważniejszych stanowiskach w państwie mogą (na wniosek
sejmu) przedłużyć swoją kadencję na podstawie tzw. referendum poparcia
28 Wpisz „W” przy kryteriach odpowiadających ordynacji większościowej i „P” przy kryteriach ( ... / 3 p.)
odpowiadających ordynacji proporcjonalnej.
A. Obowiązuje w wyborach prezydenckich oraz na prezydenta miasta/ burmistrza czy wójta.
B. Obowiązuje w wyborach do Sejmu RP.
C. Wybory odbywają się z reguły w okręgach jednomandatowych.
D. Obowiązuje w wyborach do Senatu RP.
E. Reguła ta ma zastosowanie wyłącznie w wielomandatowych okręgach w wyborach do organów
kolegialnych.
F. Obowiązuje w wyborach do Parlamentu Europejskiego.

Grupa A | strona 7 z 10
29 Określ, które z podanych informacji dotyczą ordynacji większościowej, a które – proporcjonalnej. ( ... / 2 p.)
Wpisz „W” lub „P” przy odpowiednich kryteriach.
A. Mandat otrzymuje tylko jeden spośród wszystkich kandydatów w okręgu.
B. Obywatel oddaje głos na konkretną osobę, a nie na listę partyjną.
C. Podział mandatów jest zgodny z wynikami całych list wyborczych, a nie z poparciem uzyskanym przez
poszczególnych kandydatów.
D. System ten zwiększa stabilność polityczną parlamentu.
E. System zniekształca wyniki wyborów.
F. Utworzenie stabilnego rządu jest utrudnione.
G. Wyborca głosuje na listę wyborczą, a nie na konkretnych kandydatów.
H. Wyborca zazwyczaj bardziej utożsamia się z kandydatem.
I. Zapewnia podział mandatów odzwierciedlający preferencje polityczne wyborców.
30 Posługując się opisaną metodą, oblicz, które z podanych komitetów wyborczych otrzymają mandaty i ( ... / 2 p.)
w jakiej liczbie.
Metoda d’Hondta to najczęściej stosowana metoda podziału mandatów w systemach wyborczych
opierających się na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. Polega ona na dzieleniu wyniku
głosów poszczególnych ugrupowań przez kolejne dodatnie liczby całkowite (1, 2, 3, 4 itd.). Mandaty
przyznawane są zgodnie z najwyższymi wynikami.
Komitety A, B, C i D otrzymały kolejno 720, 300, 480 i 120 głosów. Do obsadzenia jest 8 mandatów. Wskaż
właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. komitet A – 3 mandaty, komitet B – 2 mandaty, komitet C – 2 mandaty, komitet D – 1 mandat
B. komitet A – 4 mandaty, komitet B – 1 mandat, komitet C – 3 mandaty, komitet D – 0 mandatów
C. komitet A – 4 mandaty, komitet B – 2 mandaty, komitet C – 1 mandat, komitet D – 1 mandat
D. komitet A – 2 mandaty, komitet B – 1 mandat, komitet C – 3 mandaty, komitet D – 2 mandaty
31 Określ, jaki rodzaj ordynacji wyborczej obowiązuje podczas podanych wyborów. ( ... / 2 p.)
A. Wybory do Parlamentu Europejskiego
B. Wybory prezydenckie
C. Wybory do Sejmu
D. Wybory prezydenta miasta/burmistrza/wójta
E. Wybory do Senatu
F. Wybory do rady miasta/gminy
32 Wskaż określenia, które dotyczą głównych zasad wyborczych. ( ... / 1 p.)
A. wolność
B. powszechność
C. równość
D. okresowość
E. konkurencyjność
F. bezpośredniość
G. ostateczność
H. tajność
33 Zapoznaj się z danymi, a następnie odpowiedz na pytania. ( ... / 1 p.)
PKW ogłosiła podział mandatów w Sejmie:
PiS – 235
KO – 134
SLD – 49
PSL – 30
Konfederacja – 11
Mniejszość Niemiecka – 1
Źródło: https://www.rp.pl/Wybory-parlamentarne-2019/191019778-Wybory-parlamentarne-PILNE-
Ostateczne-wyniki-wyborow-PiS---4359-proc-KO---2740-proc.html [dostęp 30.09.2020].
A. Czy zwycięzca wyborów potrzebuje głosów opozycji do przegłosowania ustaw większością zwykłą?

B. Czy zwycięzca wyborów może stworzyć rząd większościowy samodzielnie, bez konieczności
zawiązywania koalicji międzypartyjnej?

Grupa A | strona 8 z 10
34 Na podstawie podanego tekstu odpowiedz na pytania. ( ... / 2 p.)
W wyborach parlamentarnych w 2019 r. bezsprzecznym zwycięzcą był KW Prawo i Sprawiedliwość. Rok
później walka o fotel głowy państwa była bardzo wyrównana. Ostatecznie wybory z minimalną przewagą
wygrał wywodzący się z PiS Andrzej Duda. Gdyby jednak sytuacja się odwróciła i wybory wygrałby
wywodzący się z PO Rafał Trzaskowski, organy władzy wykonawczej – urząd prezydenta i rząd – znalazłyby
się w rękach partii opozycyjnych względem siebie. Taka sytuacja wydarzyła się w Polsce pięciokrotnie.
1. Jak określamy sytuację, gdy oba organy władzy wykonawczej wywodzą się z różnych środowisk
politycznych?

2. Jak prezydent może utrudniać działalność opozycyjnej względem siebie Rady Ministrów?
A. poprzez odwołanie ministrów
B. poprzez wetowanie ustaw
C. poprzez rozwiązanie sejmu
35 Przeczytaj fragment Kodeksu wyborczego, a następnie odpowiedz na pytania. ( ... / 2 p.)
Rozdział 12
Kampania wyborcza
Art. 104. [Termin rozpoczęcia i zakończenia kampanii wyborczej]
Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i
ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania.
Art. 105. [Definicja agitacji wyborczej i termin jej rozpoczęcia]
§ 1.
Agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób, w tym w
szczególności do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego.
§ 2.
Agitację wyborczą można prowadzić od dnia przyjęcia przez właściwy organ zawiadomienia o utworzeniu
komitetu wyborczego na zasadach, w formach i w miejscach, określonych przepisami kodeksu.
Źródło: Kodeks wyborczy, Dz.U.2020.1319 https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-
wyborczy-17679859/dz-1-roz-12 [dostęp: 30.09.2020].
A. Jaki warunek musi zostać spełniony, zgodnie z aktem prawnym, aby można było mówić o rozpoczęciu
kampanii wyborczej?
B. Czy agitacja wyborcza jest w Polsce legalna i czy podlega specjalnym regulacjom prawnym?
36 Wybierz 4 spośród podanych punktów, które dotyczą kampanii wyborczej. ( ... / 1 p.)
A. sondaże wyborcze
B. program wyborczy
C. debaty ekspertów niezwiązanych z konkretnymi ugrupowaniami
D. reportaże telewizyjne
E. hasła wyborcze
F. projekty ustaw wnoszone do sejmu
G. materiały wyborcze
H. spotkania publiczne
37 Wyjaśnij, jak w kontekście przepisów z Kodeksu wyborczego można rozumieć myśl, że kampania ( ... / 2 p.)
wyborcza tak naprawdę nigdy się nie kończy .
Art. 104. [Termin rozpoczęcia i zakończenia kampanii wyborczej]
Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i
ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania.
Źródło: Kodeks wyborczy, Dz.U.2020.1319 t.j. | Akt obowiązujący Wersja od: 30 lipca 2020 r.
https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-wyborczy-17679859/dz-1-roz-12 [dostęp:
30.09.2020].
38 Wskaż właściwe dokończenie definicji. ( ... / 1 p.)
Ogół narzędzi, metod i technik, za pomocą których politycy i partie polityczne komunikują się z wyborcami,
aby zabiegać o ich poparcie oraz wpływać na ich decyzje, poglądy i postawy nazywa się
A. marketingiem politycznym.
B. agitacją.
C. kampania wyborczą.
D. programem wyborczym.

Grupa A | strona 9 z 10
39 Wskaż właściwe dokończenie definicji. ( ... / 1 p.)
Wszystkie działania nakierowane na pozyskiwanie wyborców podejmowane przez partie i ich kandydatów w
okresie poprzedzającym głosowanie nazywa się
A. konwencją wyborczą.
B. marketingiem politycznym.
C. perswazją polityczną.
D. kampanią wyborczą.
40 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 1 p.)
fałszywe.

Najpowszechniej wykorzystywane materiały wyborcze zawierające przede


1. P F
wszystkim informacje o kandydacie i programie to ulotki wyborcze.

Memy mogą mieć zastosowanie w krytyce sytuacji codziennych, ale nie


2. P F
powinny być elementem kampanii wyborczych.

Media społecznościowe (Twitter, Facebook, Instagram i inne) są coraz


3. częściej wykorzystywane do kampanii wyborczych i mają na celu zdobycie P F
poparcia wśród młodych.

41 Wymień trzy cechy dobrego sloganu wyborczego. ( ... / 1 p.)

42 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 2 p.)
fałszywe.

Klauzula zaporowa (próg wyborczy) to minimalne poparcie, które musi w


uzyskać wyborach ugrupowanie polityczne, aby otrzymać mandaty.
1. P F
Najczęściej jest to określony odsetek z ogólnej liczby oddanych głosów, np.
7%.

Jednym z zadań opozycji jest zapewnienie wyborcom dostępu do rzetelnych


2. P F
informacji dotyczących działań rządu.

Suwerennością narodu nazywamy zdolność społeczeństwa do


3. samodzielnego sprawowania władzy, zagwarantowaną w Konstytucji RP i P F
realizowaną poprzez czynne i bierne prawo wyborcze.

Rodzaj pomocy finansowej pochodzącej z budżetu państwa, przyznawanej


4. P F
okresowo w czasie trwania kadencji parlamentu to dotacja.

43 Uzupełnij zdania właściwymi pojęciami, wybranymi spośród podanych. ( ... / 1 p.)


ograniczenie praw publicznych, czynne prawo wyborcze, agitacja, bierne prawo wyborcze, legitymizacja,
ubezwłasnowolnienie
A. Do nabycia ... wymagane jest osiągnięcie pełnoletniości.
B. Uzyskanie ... – czyli możliwości ubiegania się np. o mandat parlamentarny – następuje po osiągnięciu
wieku określonego w przepisach.
C. ... spowodowane złamaniem prawa obejmuje także prawa wyborcze.
D. ..., czyli pozbawienie zdolności do czynności prawnych osoby, która nie jest w stanie świadomie kierować
swoim postępowaniem, dotyczy także możliwości samodzielnego głosowania.

Grupa A | strona 10 z 10
Grupa B Klasa .................... Numer w dzienniku ..... 142 min Data ................
Imię .................................................................................. Liczba punktów ...... / 68 p. Ocena .............

W centrum uwagi 2 ZR - 3. Systemy partyjne i wyborcze


1 Wskaż punkty, w których zostały wymienione cechy partii politycznych. ( ... / 2 p.)
A. własny program polityczny, realizowany po E. zorganizowanie partyjnych działaczy w
zdobyciu władzy przez dane ugrupowanie strukturach lokalnych i centralnych

B. równość wszystkich członków partii F. dowolność poglądów politycznych członków partii,


umożliwiająca uwzględnienie szerokiego spektrum
potrzeb wyborców
C. wewnętrzna hierarchia, w której najwyższe G. brak organizacji lokalnych i centralnych –
miejsce zajmuje lider kierujący organizacją członkowie partii stanowią grupę niesformalizowaną
D. sformalizowany charakter przynależności – aby H. nieformalny charakter przynależności – każdy
stać się członkiem partii, należy spełnić szereg może zostać członkiem partii
wymogów formalnych
2 Przyporządkuj podane funkcje partii politycznych do właściwych opisów. ( ... / 2 p.)
1. rekrutacja elit politycznych
2. funkcja kształtowania opinii publicznej
3. funkcja rządzenia
4. wyrażanie interesów obywateli i grup społecznych
5. funkcja wyborcza
A. Polega na decydowaniu o kierunku polityki państwa i obsadzaniu stanowisk państwowych.
B. Obejmuje działania związane z udziałem w wyborach, a także po zwycięskich wyborach, kiedy rządząca
partia dąży do utrzymania władzy po kolejnym głosowaniu.
C. Promowanie i nagłaśnianie postulatów i dążeń określonych grup społecznych, przede wszystkim w celu
uzyskania poparcia w wyborach.
D. Polega na przygotowywaniu przedstawicieli partii do pełnienia wysokich funkcji publicznych, np. w
rządzie, parlamencie, samorządzie.
E. Polega na promowaniu swojego programu oraz wartości, aby pozyskać jak największe poparcie społeczne.
3 Ułóż podane nazwy stronnictw politycznych w sposób chronologiczny, zgodnie z tym, jak ewoluowały. ( ... / 1 p.)
A. partie masowe
B. kluby polityczne
C. partie wyborcze
D. koterie arystokratyczne
4 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 1 p.)
fałszywe.

Na czele partii masowych stali arystokraci, gromadzący wokół siebie


1. polityczną klientelę. Ich głównym celem było zdobycie władzy i realizacja P F
celów kierujących nimi rodów.
Tzw. partie protestu dążą do daleko idącej zmiany polityki państwa,
2. P F
kwestionując zasady systemu demokratycznego.
Partie konserwatywno-liberalne bronią tradycji w życiu społecznym i zasad
3. P F
wolnorynkowych w sferze gospodarczej
Chadecy to zwolennicy chrześcijańskiej demokracji, partii o wartościach
4. P F
chrześcijańskich

5 Występujące w społeczeństwie podziały polityczne i światopoglądowe silnie powiązane ze sporami ( ... / 1 p.)
partyjnymi w sferze politycznej to elementy charakterystyczne dla zjawiska
A. antysystemowości. C. sinusoidy wyborczej.
B. kryzysu politycznego. D. podziału socjopolitycznego.

Grupa B | strona 1 z 10
6 Wskaż właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
Unikanie przez rządzącą partię decyzji, które mogłyby negatywnie wpłynąć na jej wizerunek, nawet jeśli są
one konieczne z punktu widzenia interesu państwa lub społeczeństwa, to działanie zgodne z koncepcją
A. koercyjną. C. konsensualną.
B. polityki bez ideologii. D. konfliktową.
7 Przyporządkuj podane nazwy do właściwych opisów systemów partyjnych. ( ... / 3 p.)
A. system dwóch partii dominujących
B. system dwublokowy
C. system partii dominującej
D. system partii hegemonicznej
E. system rozbicia partyjnego
F. system kooperacji partii

1. W jego ramach żadna z partii nie osiąga dominującej przewagi nad pozostałymi, tym samym nie ma
ugrupowania, które mogłoby utworzyć samodzielnie rząd. Konieczna jest współpraca w koalicji.
2. Jego podstawą jest współpraca partii zgrupowanych w dwóch przeciwstawnych blokach politycznych. W
każdym bloku działają zazwyczaj partie o podobnym profilu ideologicznym.
3. Jego istotą jest szeroko zakrojona współpraca partii – wszystkich lub tych najbardziej wpływowych.
Ugrupowania te startują w wyborach osobno, jednak później odchodzą od rywalizacji i zawierają koalicję.
System ten gwarantuje bardzo stabilne rządy.
4. W państwie oprócz partii realnie sprawującej władzę legalnie działają także inne ugrupowania, ale tylko
takie, na których funkcjonowanie zgadzają się rządzący.
5. W jego ramach dwie partie mają okresowo na tyle wysokie poparcie, że mogą objąć samodzielne rządy po
zwycięstwie w wyborach.
6. System wielopartyjny, w którym tylko jedno z ugrupowań ubiegających się o władzę jest na tyle silne, by
utworzyć rząd bez konieczności wchodzenia w koalicję.
8 Wskaż właściwe dokończenie każdego zdania. ( ... / 1 p.)
W latach 1948–1989 w Polsce istniał układ partii PZPR–ZSL–SD. Zarówno ZSL, jak i SD były to tzw. partie
satelickie, zmuszone do całkowitego podporządkowania się przez PZPR. Pluralizm sceny politycznej był
całkowicie pozorny. Taki system partyjny określamy jako
A. system jednopartyjny.
B. system partii hegemonicznej.
C. system partii dominującej.
D. system dwuipółpartyjny.
9 Wskaż właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
W drugiej połowie XX wieku w Niemczech dwie partie zdecydowanie dominujące nad pozostałymi
zmieniały się co jakiś czas u władzy, jednak potrzebowały zwykle współpracy z inną mniejszą partią, np.
SPD i CDU/CSU + Zieloni lub FDP. Taki system partyjny określamy jako
A. system jednopartyjny.
B. system partii dominującej.
C. system dwuipółpartyjny.
D. system partii hegemonicznej.

Grupa B | strona 2 z 10
10 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 2 p.)
fałszywe.

System, w którym tylko jedno z ugrupowań ubiegających się o władzę jest


1. na tyle silne, by utworzyć rząd bez konieczności wchodzenia w koalicję, to P F
system partii hegemonicznej.

W systemie jednopartyjnym w parlamencie zasiadają przedstawiciele tylko


2. P F
jednej partii.

W ramach systemu kooperacyjnego żadna z partii nie osiąga dominującej


przewagi nad pozostałymi, a tym samym nie ma ugrupowania, które
3. mogłoby utworzyć rząd samodzielnie. Konieczna jest współpraca w P F
koalicji. Nie sprzyja to budowaniu stabilności politycznej, ponieważ
generuje wiele konfliktów międzypartyjnych.

Podstawą systemu dwupartyjnego jest współpraca partii zgrupowanych w


dwóch przeciwstawnych blokach politycznych. W każdym bloku działają
4. zazwyczaj partie o podobnym profilu ideologicznym. W czasie wyborów P F
oba bloki konkurują ze sobą, a po zdobyciu władzy zwycięski z nich osiąga
dominację w parlamencie.

11 Uzupełnij teksty właściwymi określeniami. ( ... / 2 p.)


A. Po wyborach w 2015 r. w Polsce mamy do czynienia z systemem ..... W sejmie funkcjonuje system
wielopartyjny, jednak tylko Zjednoczona Prawica (KW PiS) jest na tyle silna, by utworzyć rząd bez
konieczności wchodzenia w koalicję z innymi ugrupowaniami. Partia ta obsadza swoimi przedstawicielami
kluczowe stanowiska państwowe, dzięki czemu sprawuje pełnię władzy.
B. Na szwajcarskiej scenie politycznej na szczeblu ogólnokrajowym wyróżniają się cztery najpopularniejsze
ugrupowania. Tamtejszy system partyjny jest wzorcową realizacją systemu ....., ponieważ wszystkie
najważniejsze partie tworzą Szwajcarską Radę Związkową i współpracują ze sobą pomimo różnic
ideologicznych.
C. W Stanach Zjednoczonych funkcjonuje klasyczny system ..... Polega on na tym, że scena polityczna tego
państwa jest podzielona pomiędzy centrolewicową Partię Demokratyczną i centroprawicową Partię
Republikańską. Tylko one uzyskują wyniki wyborcze zapewniające miejsca w parlamencie krajowym i
parlamentach stanowych.
12 Wybierz właściwe uzupełnienia zdań. ( ... / 2 p.)
System partyjny (jest / nie jest) elementem mechanizmu legitymizacji władzy państwowej (i nie służy / i
sprzyja) – w ustrojach demokratycznych – rozwojowi zdrowej konkurencji międzypartyjnej. (Wpływa / nie
wpływa) na kształtowanie kultury politycznej, szczególnie aktywności obywatelskiej i opinii publicznej w
danym kraju.
13 Wskaż, które zdania dotyczą wad, a które – zalet systemów wielopartyjnych. ( ... / 2 p.)
A. W systemach wielopartyjnych kilka partii ma realne szanse na objęcie władzy.
B. Systemy wielopartyjne w debacie publicznej umożliwiają reprezentowanie różnorodnych światopoglądów,
wartości i programów politycznych.
C. W systemach wielopartyjnych, w których nie udaje się utworzyć rządu przez jedną partię w wyniku
kompromisów i ustaleń z koalicjantami, partie zwycięskie rezygnują z realizacji własnych celów i haseł
programowych.
D. W systemach wielopartyjnych scena polityczna pozostaje często rozdrobniona, a partia rządząca dla
utrzymania władzy zwykle musi zawierać koalicje z ugrupowaniami odmiennymi pod względem ideowym i
światopoglądowym.

Grupa B | strona 3 z 10
14 Przeczytaj fragmenty Konstytucji RP, a następnie wykonaj polecenia. ( ... / 2 p.)

Art. 11.
1 Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych. Partie polityczne
zrzeszają na zasadach dobrowolności i równości obywateli polskich w celu wpływania metodami
demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa.
2 Finansowanie partii politycznych jest jawne.
(…)
Art. 13.
Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do
totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub
działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu
zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa.

A. Odpowiedz, jakie jest, zgodnie z treścią Konstytucji RP, główne zadanie partii politycznych.
B. Wymień 3 systemy rządów (ustrojów totalitarnych), do których odwoływanie się w programach partii
politycznych jest prawnie zakazane.
15 Wskaż, które z podanych informacji dotyczą dotacji, a które – subwencji. ( ... / 3 p.)
A. Przyznawana celem finansowania działalności partii politycznej.
B. Wymagany próg poparcia:
• 3% głosów – dla komitetów samodzielnych,
• 6% głosów – dla komitetów koalicyjnych.
C. Celem przyznania jest pokrycie kosztów kampanii wyborczej.
D. Pomoc przyznawana jest okresowo, przekazywana co roku w czasie trwania kadencji parlamentu.
E. Jednorazowy charakter pomocy.
F. Wymagany próg poparcia:
• 5% głosów – dla komitetów samodzielnych,
• 8% głosów – dla komitetów koalicyjnych.
16 Wskaż podpunkt, w którym przedstawione są właściwe etapy rozwoju demokratycznego systemu ( ... / 1 p.)
partyjnego w Polsce.
A. faza pierwsza ‒ lata 1981‒1989, faza druga ‒ lata 1990‒1997, faza trzecia od 1997 r.
B. faza pierwsza ‒ lata 1989‒1991, faza druga od 1991r.
C. faza pierwsza ‒ lata 1989‒1993, faza druga ‒ lata 1993‒2001, faza trzecia – lata 2001‒2015, faza
czwarta od 2015 r.
D. faza pierwsza ‒ lata 1989‒1993, faza druga ‒ lata 1993‒2001, faza trzecia od 2001 r.
17 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 1 p.)
fałszywe.

Po pierwszych w pełni demokratycznych wyborach parlamentarnych, które


1. odbyły się w 1991 r., do Sejmu RP dostały się tylko 3 kluczowe P F
ugrupowania: SLD, PSL i KLD.

W Polsce partie posiadające cechy właściwe dla prawicy głoszą hasła


2. socjalne, co wynika z sytuacji gospodarczej, trudniejszej niż w krajach P F
Zachodu.

Ustalenie progu wyborczego zabezpiecza parlament przed zbytnim


3. P F
rozbiciem partyjnym.

Grupa B | strona 4 z 10
18 Przyporządkuj elementy programowe do największych partii politycznych w Polsce. ( ... / 2 p.)

1. PiS A. Zgoda na ingerencję państwa w gospodarkę


2. SLD B. Brak zgody na ingerencję państwa w
3. Konfederacja gospodarkę
4. PO C. Liberalizm
5. PSL D. Konserwatyzm
6. Wiosna E. Stosunek do PRL pozytywny lub neutralny
F. Stosunek do PRL negatywny
G. Ugrupowania prounijne
H. Ugrupowania eurosceptyczne i antyunijne

19 Wskaż właściwe dokończenia podanej definicji. ( ... / 1 p.)


Działania podejmowane przez deputowanych w celu zerwania obrad, zakłócenia regulaminowego trybu
funkcjonowania parlamentu lub uniemożliwienia uchwalenia ustawy to
A. interpelacja.
B. koabitacja.
C. obstrukcja.
D. kooperacja.
20 Wskaż właściwe dokończenia podanej definicji. ( ... / 1 p.)
Współrządzenie, czyli sytuacja, w której władza wykonawcza jest sprawowana przez osoby pochodzące z
opozycyjnych wobec siebie partii politycznych, to tzw.

A. koalicja.
B. koabitacja.
C. obstrukcja.
D. kooperacja.
21 Wybierz właściwe uzupełnienia, tak aby zdania opisujące rodzaje opozycji politycznej były prawdziwe. ( ... / 3 p.)
A Biorąc pod uwagę kryterium stopnia spójności, partie opozycyjne, które samodzielnie podejmują działania
polityczne, to (opozycja zintegrowana / opozycja sfragmentaryzowana).
B Uwzględniając kryterium stosunku do rządu, (opozycja kooperacyjna / opozycja konfrontacyjna)
podejmuje współpracę z rządem w określonych sytuacjach.
C Stosując kryterium stosunku do polityki rządu, (opozycja sytuacyjna / opozycja systematyczna) krytykuje
politykę rządu jedynie w określonych sytuacjach, w innych zaś jest neutralna lub udziela poparcia władzy.

Grupa B | strona 5 z 10
22 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 2 p.)
fałszywe.

Konstytucja RP reguluje wszelkie aspekty działań opozycji politycznej w


1. P F
Polsce.

Niektóre rozwiązania dotyczące prac sejmu (mianowanie wicemarszałków


czy przedstawicieli w komisjach sejmowych dla opozycji parlamentarnej)
2. P F
nie są określone przepisami prawa, a są oparte wyłącznie na zwyczaju
parlamentarnym.

Konwent seniorów jest organem, w którym zasiadają marszałkowie i


3. wicemarszałkowie sejmu oraz przedstawiciele klubów partii rządzących P F
(samodzielnych lub koalicyjnych) bez udziału przedstawicieli opozycji.

W Polsce partie rządzące mają większą swobodę działania niż partie


opozycyjne – w szczególności pozaparlamentarne. Opozycja parlamentarna
4. P F
natomiast nie ma możliwości uczestniczenia w pracach wszystkich organów
Sejmu RP i Senatu RP.

23 Napisz, jaka minimalna liczba głosów musi zostać oddana za konkretną ustawą, aby została ona ( ... / 1 p.)
uchwalona:
A. większością zwykłą,
B. większością kwalifikowaną (2/3),
C. większością kwalifikowaną (3/5).
24 Wskaż właściwe dokończenia podanych definicji. ( ... / 1 p.)
1. Zdolność społeczeństwa do samodzielnego sprawowania władzy, zagwarantowana w Konstytucji RP i
realizowana poprzez czynne i bierne prawo wyborcze to
A. legislacja władzy.
B. suwerenność narodu.
C. system wyborczy.
D. aprobata polityczna.
25 Wskaż właściwe dokończenia podanej definicji. ( ... / 1 p.)
Poparcie obywateli dla obozu rządzącego, wyrażone w głosowaniu powszechnym, dające mu przewagę nad
ugrupowaniami opozycyjnymi to przejaw
A. legislacji ustawowej.
B. zasad wyborczych.
C. niezależności wyborczej.
D. legitymizacji władzy.

Grupa B | strona 6 z 10
26 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 1 p.)
fałszywe.

1. Do nabycia czynnego prawa wyborczego wymagane jest osiągnięcie 21 lat. P F

Osoby będące członkami partii zasiadających w parlamencie mają głos


przeważający w sytuacjach konfliktowych. Oznacza to, że w sytuacji, kiedy
2. P F
liczba głosów na co najmniej dwa ugrupowania jest równa, wygrywa to, na
które głosowało więcej obecnych parlamentarzystów (zasada legitymizacji).

Zgodnie z zasadą tajności wyborów w Polsce obowiązuje tzw. cisza


wyborcza, która polega na zaprzestaniu agitacji na konkretnych kandydatów
3. P F
i ugrupowania polityczne 48 godzin przed rozpoczęciem wyborów
(otwarciem komisji wyborczych).

W Polsce obowiązuje zasada bezpośredniości głosowania, tzn. głos


4. oddawany jest na konkretnego kandydata, a nie na przedstawiciela (członka P F
Zgromadzenia Elektorów), który będzie głosował w naszym imieniu.

27 Wskaż te spośród podanych cech, które dotyczą wyborów demokratycznych. ( ... / 2 p.)
A. bezkonkurencyjność – partie i organizacje zasiadające w parlamencie otrzymują większe wsparcie prawne
i promocyjne
B. wolność – przyznanie prawa do startu w wyborach podmiotom niepartyjnym i zapewnienie im swobody
prowadzenia kampanii wyborczej
C. kasacyjność – wyborcy, którzy uważają, że wybory zostały sfałszowane lub doszło do nieprawidłowości
mają prawo do złożenia zażaleń w dowolnym czasie, także po rozpoczęciu kadencji
D. konkurencyjność – zapewnienie możliwie najbardziej wyrównanych warunków organizacjom i
kandydatom biorącym udział w wyborach;
E. warunkowość – warunkiem objęcia stanowisk jest nie tylko wygrana w wyborach, lecz także zgoda
polityków zasiadających na danych stanowiskach na wybór konkretnych kandydatów na kolejną kadencję,
F. okresowość – cykliczność wyborów i związana z nią kadencyjność,
G. bezterminowość – politycy zasiadający na najważniejszych stanowiskach w państwie mogą (na wniosek
sejmu) przedłużyć swoją kadencję na podstawie tzw. referendum poparcia
H. ostateczność – stwierdzenie ważności wyborów i nadanie wynikom głosowania charakteru
obowiązujących
28 Wpisz „W” przy kryteriach odpowiadających ordynacji większościowej i „P” przy kryteriach ( ... / 3 p.)
odpowiadających ordynacji proporcjonalnej.
A. Reguła ta ma zastosowanie wyłącznie w wielomandatowych okręgach w wyborach do organów
kolegialnych.
B. Obowiązuje w wyborach do Sejmu RP.
C. Wybory odbywają się z reguły w okręgach jednomandatowych.
D. Obowiązuje w wyborach do Senatu RP.
E. Obowiązuje w wyborach prezydenckich oraz na prezydenta miasta/ burmistrza czy wójta.
F. Obowiązuje w wyborach do Parlamentu Europejskiego.

Grupa B | strona 7 z 10
29 Określ, które z podanych informacji dotyczą ordynacji większościowej, a które – proporcjonalnej. ( ... / 2 p.)
Wpisz „W” lub „P” przy odpowiednich kryteriach.
A. Mandat otrzymuje tylko jeden spośród wszystkich kandydatów w okręgu.
B. Obywatel oddaje głos na konkretną osobę, a nie na listę partyjną.
C. Podział mandatów jest zgodny z wynikami całych list wyborczych, a nie z poparciem uzyskanym przez
poszczególnych kandydatów.
D. Wyborca głosuje na listę wyborczą, a nie na konkretnych kandydatów.
E. System zniekształca wyniki wyborów.
F. Utworzenie stabilnego rządu jest utrudnione.
G. System ten zwiększa stabilność polityczną parlamentu.
H. Wyborca zazwyczaj bardziej utożsamia się z kandydatem.
I. Zapewnia podział mandatów odzwierciedlający preferencje polityczne wyborców.
30 Posługując się opisaną metodą, oblicz, które z podanych komitetów wyborczych otrzymają mandaty i ( ... / 2 p.)
w jakiej liczbie.
Metoda d’Hondta to najczęściej stosowana metoda podziału mandatów w systemach wyborczych
opierających się na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. Polega ona na dzieleniu wyniku
głosów poszczególnych ugrupowań przez kolejne dodatnie liczby całkowite (1, 2, 3, 4 itd.). Mandaty
przyznawane są zgodnie z najwyższymi wynikami.
Komitety A, B, C i D otrzymały kolejno 720, 300, 480 i 120 głosów. Do obsadzenia jest 8 mandatów. Wskaż
właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. komitet A – 3 mandaty, komitet B – 2 mandaty, komitet C – 2 mandaty, komitet D – 1 mandat
B. komitet A – 2 mandaty, komitet B – 1 mandat, komitet C – 3 mandaty, komitet D – 2 mandaty
C. komitet A – 4 mandaty, komitet B – 2 mandaty, komitet C – 1 mandat, komitet D – 1 mandat
D. komitet A – 4 mandaty, komitet B – 1 mandat, komitet C – 3 mandaty, komitet D – 0 mandatów
31 Określ, jaki rodzaj ordynacji wyborczej obowiązuje podczas podanych wyborów. ( ... / 2 p.)
A. Wybory do Parlamentu Europejskiego
B. Wybory prezydenckie
C. Wybory do Sejmu
D. Wybory prezydenta miasta/burmistrza/wójta
E. Wybory do Senatu
F. Wybory do rady miasta/gminy
32 Wskaż określenia, które dotyczą głównych zasad wyborczych. ( ... / 1 p.)
A. wolność
B. powszechność
C. równość
D. okresowość
E. konkurencyjność
F. bezpośredniość
G. tajność
H. ostateczność
33 Zapoznaj się z danymi, a następnie odpowiedz na pytania. ( ... / 1 p.)
PKW ogłosiła podział mandatów w Sejmie:
PiS – 235
KO – 134
SLD – 49
PSL – 30
Konfederacja – 11
Mniejszość Niemiecka – 1
Źródło: https://www.rp.pl/Wybory-parlamentarne-2019/191019778-Wybory-parlamentarne-PILNE-
Ostateczne-wyniki-wyborow-PiS---4359-proc-KO---2740-proc.html [dostęp 30.09.2020].
A. Czy zwycięzca wyborów potrzebuje głosów opozycji do przegłosowania ustaw większością zwykłą?

B. Czy zwycięzca wyborów może stworzyć rząd większościowy samodzielnie, bez konieczności
zawiązywania koalicji międzypartyjnej?

Grupa B | strona 8 z 10
34 Na podstawie podanego tekstu odpowiedz na pytania. ( ... / 2 p.)
W wyborach parlamentarnych w 2019 r. bezsprzecznym zwycięzcą był KW Prawo i Sprawiedliwość. Rok
później walka o fotel głowy państwa była bardzo wyrównana. Ostatecznie wybory z minimalną przewagą
wygrał wywodzący się z PiS Andrzej Duda. Gdyby jednak sytuacja się odwróciła i wybory wygrałby
wywodzący się z PO Rafał Trzaskowski, organy władzy wykonawczej – urząd prezydenta i rząd – znalazłyby
się w rękach partii opozycyjnych względem siebie. Taka sytuacja wydarzyła się w Polsce pięciokrotnie.
1. Jak określamy sytuację, gdy oba organy władzy wykonawczej wywodzą się z różnych środowisk
politycznych?

2. Jak prezydent może utrudniać działalność opozycyjnej względem siebie Rady Ministrów?
A. poprzez odwołanie ministrów
B. poprzez wetowanie ustaw
C. poprzez rozwiązanie sejmu
35 Przeczytaj fragment Kodeksu wyborczego, a następnie odpowiedz na pytania. ( ... / 2 p.)
Rozdział 12
Kampania wyborcza
Art. 104. [Termin rozpoczęcia i zakończenia kampanii wyborczej]
Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i
ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania.
Art. 105. [Definicja agitacji wyborczej i termin jej rozpoczęcia]
§ 1.
Agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób, w tym w
szczególności do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego.
§ 2.
Agitację wyborczą można prowadzić od dnia przyjęcia przez właściwy organ zawiadomienia o utworzeniu
komitetu wyborczego na zasadach, w formach i w miejscach, określonych przepisami kodeksu.
Źródło: Kodeks wyborczy, Dz.U.2020.1319 https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-
wyborczy-17679859/dz-1-roz-12 [dostęp: 30.09.2020].
A. Jaki warunek musi zostać spełniony, zgodnie z aktem prawnym, aby można było mówić o rozpoczęciu
kampanii wyborczej?
B. Czy agitacja wyborcza jest w Polsce legalna i czy podlega specjalnym regulacjom prawnym?
36 Wybierz 4 spośród podanych punktów, które dotyczą kampanii wyborczej. ( ... / 1 p.)
A. sondaże wyborcze
B. program wyborczy
C. debaty ekspertów niezwiązanych z konkretnymi ugrupowaniami
D. reportaże telewizyjne
E. hasła wyborcze
F. projekty ustaw wnoszone do sejmu
G. materiały wyborcze
H. spotkania publiczne
37 Wyjaśnij, jak w kontekście przepisów z Kodeksu wyborczego można rozumieć myśl, że kampania ( ... / 2 p.)
wyborcza tak naprawdę nigdy się nie kończy .
Art. 104. [Termin rozpoczęcia i zakończenia kampanii wyborczej]
Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i
ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania.
Źródło: Kodeks wyborczy, Dz.U.2020.1319 t.j. | Akt obowiązujący Wersja od: 30 lipca 2020 r.
https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-wyborczy-17679859/dz-1-roz-12 [dostęp:
30.09.2020].
38 Wskaż właściwe dokończenie definicji. ( ... / 1 p.)
Ogół narzędzi, metod i technik, za pomocą których politycy i partie polityczne komunikują się z wyborcami,
aby zabiegać o ich poparcie oraz wpływać na ich decyzje, poglądy i postawy nazywa się
A. kampania wyborczą.
B. agitacją.
C. marketingiem politycznym.
D. programem wyborczym.

Grupa B | strona 9 z 10
39 Wskaż właściwe dokończenie definicji. ( ... / 1 p.)
Wszystkie działania nakierowane na pozyskiwanie wyborców podejmowane przez partie i ich kandydatów w
okresie poprzedzającym głosowanie nazywa się
A. konwencją wyborczą.
B. kampanią wyborczą.
C. perswazją polityczną.
D. marketingiem politycznym.
40 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 1 p.)
fałszywe.

Najpowszechniej wykorzystywane materiały wyborcze zawierające przede


1. P F
wszystkim informacje o kandydacie i programie to ulotki wyborcze.

Media społecznościowe (Twitter, Facebook, Instagram i inne) są coraz


2. częściej wykorzystywane do kampanii wyborczych i mają na celu zdobycie P F
poparcia wśród młodych.

Memy mogą mieć zastosowanie w krytyce sytuacji codziennych, ale nie


3. P F
powinny być elementem kampanii wyborczych.

41 Wymień trzy cechy dobrego sloganu wyborczego. ( ... / 1 p.)

42 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest ( ... / 2 p.)
fałszywe.

Klauzula zaporowa (próg wyborczy) to minimalne poparcie, które musi w


uzyskać wyborach ugrupowanie polityczne, aby otrzymać mandaty.
1. P F
Najczęściej jest to określony odsetek z ogólnej liczby oddanych głosów, np.
7%.

Jednym z zadań opozycji jest zapewnienie wyborcom dostępu do rzetelnych


2. P F
informacji dotyczących działań rządu.

Rodzaj pomocy finansowej pochodzącej z budżetu państwa, przyznawanej


3. P F
okresowo w czasie trwania kadencji parlamentu to dotacja.

Suwerennością narodu nazywamy zdolność społeczeństwa do


4. samodzielnego sprawowania władzy, zagwarantowaną w Konstytucji RP i P F
realizowaną poprzez czynne i bierne prawo wyborcze.

43 Uzupełnij zdania właściwymi pojęciami, wybranymi spośród podanych. ( ... / 1 p.)


ograniczenie praw publicznych, czynne prawo wyborcze, agitacja, bierne prawo wyborcze, legitymizacja,
ubezwłasnowolnienie
A. Do nabycia ... wymagane jest osiągnięcie pełnoletniości.
B. Uzyskanie ... – czyli możliwości ubiegania się np. o mandat parlamentarny – następuje po osiągnięciu
wieku określonego w przepisach.
C. ... spowodowane złamaniem prawa obejmuje także prawa wyborcze.
D. ..., czyli pozbawienie zdolności do czynności prawnych osoby, która nie jest w stanie świadomie kierować
swoim postępowaniem, dotyczy także możliwości samodzielnego głosowania.

Grupa B | strona 10 z 10

You might also like