Nowyprzewodnikpi

Aleksander Bremer, Miros aw S awik
POZNAJEMY INFORMATYK
NOWY PODR CZNIK DLA GIMNAZJUM
PRZEWODNIK METODYCZNY,
SCENARIUSZE LEKCJI
I WYMAGANIA NA OCENY
Konsultacja metodyczna i merytoryczna
Zdzis aw Garczarczyk
Projekt ok adki
Mariusz Banachowicz
Redakcja
Jadwiga Kwiecie-
Redakcja techniczna
Jerzy Ku.mierz
Wydanie I, sierpie 2006
Nazwy wszystkich firm i ich produktów

zosta y u$yte w niniejszej publikacji
jedynie w celu ich identyfikacji.
Videograf Edukacja Sp. z o.o., 41-500 Chorzów, al. Harcerska 3C,

tel. 0-32 348-31-33, 0-32 348-31-35, fax: 0-32 348-31-25
e-mail: office@videograf.pl
http:// www.videograf.pl
© Copyright by Videograf Edukacja Spó ka z o. o., Chorzów 2006
ISBN 83-89232-84-7
ISBN 978-83-89232-84-7
Druk i oprawa: OPOLGRAF S.A.
2
Spis tre.ci
WST P..................................................................................................................................................................... 5
1 ZAGADNIENIA PROGRAMOWE ........................................................................................................... 7

1.1. PODSTAWA PROGRAMOWA............................................................................................................................. 8
1.2. PODR CZNIK .................................................................................................................................................. 9
1.3. PROGRAM NAUCZANIA ................................................................................................................................... 9
1.4. REALIZACJA PROGRAMU .............................................................................................................................. 11
1.4.1. Przygotowanie do zaj ....................................................................................................................... 11
1.4.2. Praca z uczniem ................................................................................................................................... 11
1.4.5. Osi gni cia uczniów ............................................................................................................................ 12
2 PROPOZYCJE TEMATÓW LEKCJI............................................................................................................ 17
3. SCENARIUSZE LEKCJI ................................................................................................................................ 23

1.1 TEMAT: ZASADY PRACY PRZY KOMPUTERZE ................................................................................................ 24
1.2 TEMAT: CO POWINIENE WIEDZIE O KOMPUTERZE ..................................................................................... 25
1.3 TEMAT: URZ"DZENIA KOMPUTERA............................................................................................................... 26
1.4 TEMAT: PRAWO AUTORSKIE I LICENCJE NA PROGRAMY KOMPUTEROWE ...................................................... 27
1.5 TEMAT: SYSTEM OPERACYJNY, CZYLI POZNAJEMY RODOWISKO PRACY ..................................................... 28
1.6 TEMAT: PRACA W RODOWISKU WINDOWS .................................................................................................. 29
2.1 TEMAT: FOLDERY, PLIKI I SKRÓTY DO PROGRAMÓW .................................................................................... 30
2.2 TEMAT: PODSTAWOWE OPERACJE NA FOLDERACH, PLIKACH I SKRÓTACH ................................................... 31
2.3 TEMAT: ZARZ"DZANIE PROGRAMAMI I URZ"DZENIAMI W KOMPUTERZE ..................................................... 32
2.4 TEMAT: ARCHIWIZACJA DANYCH I OCHRONA PRZECIWWIRUSOWA W KOMPUTERZE .................................... 33
3.1 TEMAT: WPROWADZENIE DO SIECI KOMPUTEROWEJ .................................................................................... 34
3.2 TEMAT: SIE INTERNET ................................................................................................................................ 35
3.3 TEMAT: ZASADY KORZYSTANIA Z SIECI ........................................................................................................ 36
4.1 TEMAT: STRONY WWW I PRZEGL"DARKA INTERNETOWA .......................................................................... 37
4.2 TEMAT: JAK DOTRZE DO INFORMACJI W SIECI............................................................................................. 38
4.3 TEMAT: JAK POBIERA PLIKI Z INTERNETU? ................................................................................................. 39
5.1 TEMAT: ABC POCZTY ELEKTRONICZNEJ ...................................................................................................... 40
5.2 TEMAT: DOST P DO KONTA I ODBIERANIE WIADOMO CI .............................................................................. 41
5.3 TEMAT: TWORZENIE I WYSY,ANIE WIADOMO CI E-MAIL ............................................................................. 42
6.1 TEMAT: POS,UGUJEMY SI SKANEREM I APARATEM CYFROWYM ................................................................. 43
6.2 TEMAT: OBRÓBKA ZDJ W KOMPUTERZE.................................................................................................... 44
6.3 TEMAT: TWORZENIE PROSTYCH RYSUNKÓW ................................................................................................ 45
6.4 TEMAT: PRZYGOTOWANIE GRAFIKI DO WYDRUKU, PREZENTACJI MULTIMEDIALNEJ I INTERNETOWEJ ......... 46
7.1 TEMAT: DO CZEGO S,U.Y EDYTOR TEKSTU .................................................................................................. 47
7.2 TEMAT: WZBOGACAMY DOKUMENT ............................................................................................................. 48
7.3 TEMAT: OPERACJE NA TEK CIE I INNYCH ELEMENTACH DOKUMENTU ......................................................... 49
7.4 TEMAT: WYGL"D DOKUMENTU TEKSTOWEGO ............................................................................................. 50
7.5 TEMAT: TABELE ............................................................................................................................................ 51
8.1 TEMAT: WPROWADZENIE DO MULTIMEDIÓW................................................................................................ 52
8.2 TEMAT: MULTIMEDIALNE /RÓD,A INFORMACJI ........................................................................................... 53
8.3 TEMAT: MULTIMEDIA W NAUCE ................................................................................................................... 54
8.4 TEMAT: TWORZYMY DOKUMENT MULTIMEDIALNY ...................................................................................... 55
9.1 TEMAT: DO CZEGO S,U.Y ARKUSZ KALKULACYJNY?................................................................................... 56
9.2 TEMAT: PODSTAWOWE OPERACJE NA KOMÓRKACH I FORMATOWANIE ARKUSZA ........................................ 57
9.3 TEMAT: FUNKCJE I OPERATORY W FORMU,ACH ARKUSZA ........................................................................... 58
9.4 TEMAT: GRAFICZNA PREZENTACJA DANYCH ZA POMOC" WYKRESÓW ......................................................... 59
10.1 TEMAT: ABC KOMPUTEROWYCH BAZ DANYCH .......................................................................................... 60
3
10.2 TEMAT: PROJEKTOWANIE PROSTEJ BAZY DANYCH ..................................................................................... 61
10.3 TEMAT: WPROWADZANIE, PRZEGL"DANIE I SORTOWANIE REKORDÓW...................................................... 62
10.4 TEMAT: WYSZUKIWANIE, EDYCJA I FILTROWANIE REKORDÓW .................................................................. 63
10.5 TEMAT: RAPORT ......................................................................................................................................... 64
11.1 TEMAT: ABC ALGORYTMÓW ...................................................................................................................... 65
11.2 TEMAT: METODY PRZEDSTAWIANIA ALGORYTMÓW................................................................................... 66
12.1 TEMAT: PODSTAWY PRACY Z LOGO ............................................................................................................ 67
12.2 TEMAT: TRYB INTERAKCYJNY, CZYLI DIALOG Z KOMPUTEREM .................................................................. 68
12.3 TEMAT: PROCEDURY, CZYLI TWORZYMY PIERWSZE ALGORYTMY .............................................................. 69
12.4 TEMAT: ALGORYTMY ROZGA, ZIONE, P TLE I POWTÓRZENIA W PROGRAMACH ....................................... 70
12.5 TEMAT: ALGORYTMY I GRAFIKA W LOGO .................................................................................................. 71
12.6 TEMAT: LOGO I ALGORYTMY MODELOWANIA FIGUR GRAFICZNYCH .......................................................... 72
12.7 TEMAT: PROGRAMOWANIE W,ASNYCH FUNKCJI ........................................................................................ 73
12.8 TEMAT: REKURENCJA I PRZYK,ADY ALGORYTMÓW REKURENCYJNYCH .................................................... 74
13.1 TEMAT: PODSTAWOWE WIADOMO CI O SYMULACJI I MODELOWANIU ........................................................ 75
13.2 TEMAT: PRZYK,ADY SYMULACJI Z WYKORZYSTANIEM MODELI KOMPUTEROWYCH .................................. 76
4. WYMAGANIA NA OCENY ........................................................................................................................... 77
1. PRACA Z KOMPUTEREM ................................................................................................................................... 78
2. ZARZ"DZAMY FOLDERAMI, PLIKAMI I PROGRAMAMI W KOMPUTERZE ........................................................... 79
3. POZNAJEMY LOKALNE I ROZLEG,E SIECI KOMPUTEROWE ............................................................................... 80
4. W DRUJEMY PO SIECI INTERNET ..................................................................................................................... 82
5. KORZYSTAMY Z POCZTY ELEKTRONICZNEJ ..................................................................................................... 83
6. TWORZYMY GRAFIK KOMPUTEROW" ............................................................................................................ 84
7. REDAGUJEMY TEKST ZA POMOC" KOMPUTERA ............................................................................................... 84
8. KORZYSTAMY Z MULTIMEDIALNYCH /RÓDE, INFORMACJI ............................................................................ 86
9. WYKONUJEMY OBLICZENIA ZA POMOC" ARKUSZA KALKULACYJNEGO .......................................................... 87
10. GROMADZIMY DANE I ZARZ"DZAMY INFORMACJ" W BAZIE DANYCH .......................................................... 88
11. POZNAJEMY ALGORYTMY I 12. PISZEMY PROGRAMY, CZYLI ALGORYTMY W PRAKTYCE ............................. 89
13. PRZEPROWADZAMY SYMULACJ KOMPUTEROW" ......................................................................................... 90
4
Wst8p
Przewodnik metodyczny dla nauczyciela ma na celu pomóc w przygotowaniu i prowa-
dzeniu zaj?@ z informatyki w szkole gimnazjalnej. Zosta opracowany zgodnie z programem
nauczania informatyki autorstwa Aleksandra Bremera i Miros awa S awika pt. Poznajemy in-
formatyk . Nowy program nauczania dla gimnazjum (DKOS-5002-16/06) i podr?cznikiem
autorstwa Aleksandra Bremera i Miros awa S awika Poznajemy informatyk . Nowy podr cz-
nik dla gimnazjum (z p ytF CD) nr dopuszczenia 123/06.
Przewodnik zawiera cztery rozdzia y:
1. Rozdzia pierwszy zawiera informacje o tym, jak skonstruowany jest podr?cznik, jak ko-
rzysta@ z programu nauczania i jak go realizowa@. W rozdziale tym przedstawiono:
• sposoby korzystania z podr?cznika,
• mo$liwoGci i ograniczenia programu nauczania,
• cele kszta cenia,
• przygotowanie nauczyciela do zaj?@,
• prac? nauczyciela z uczniem,
• ró$nicowanie wymaga ,
• wykorzystanie oprogramowania komputerowego,
• pomiar osiFgni?@ uczniów,
• podsumowanie lekcji,
• sposoby docierania do informacji.
2. Drugi rozdzia stanowi plan wynikowy z wyszczególnieniem tematów lekcyjnych w dwu-
i trzygodzinnym cyklu nauczania.
3. W rozdziale trzecim znajdujF si? przyk adowe scenariusze lekcji obejmujFce ca oG@ za-
gadnie omawianych w podr?czniku „Poznajemy informatyk?” dla 2- i 3-godzinnego cyklu
nauczania. W ka$dym scenariuszu zawarto:
• temat,
• liczb? godzin do realizacji,
• metody nauczania,
• wiadomoGci ucznia przed lekcjF,
• ogólny cel edukacyjny,
• szczegó owe cele edukacyjne,
• czynnoGci nauczyciela i uczniów,
• rekapitulacj?,
• ewaluacj?.
4. Czwarty rozdzia okreGla w wymagania na oceny.
5
6
1 ZAGADNIENIA PROGRAMOWE
ZAGADNIENIA ROZDZIA9
PROGRAMOWE
7
1.1. Podstawa programowa
Cele edukacyjne
Przygotowanie do aktywnego i odpowiedzialnego $ycia w spo ecze stwie informacyjnym.
Zadania szko y
1. Stworzenie warunków do osiFgni?cia umiej?tnoGci pos ugiwania si? komputerem, je-

go oprogramowaniem i technologiF informacyjnF.
2. Zainteresowanie uczniów rozwojem wiedzy informacyjnej oraz nowymi mo$liwoGciami
dost?pu do informacji i komunikowania si?.
3. Wspomaganie uczniów w ich rozpoznaniu w asnych uzdolnie i zainteresowa w celu
Gwiadomego wyboru dalszego kierunku kszta cenia.
TreGci
1. Pos ugiwanie si? sprz?tem i korzystanie z us ug systemu operacyjnego. Podstawowe

elementy komputera i ich funkcje. Zasady bezpiecznej pracy z komputerem. Podsta-
wowe us ugi systemu operacyjnego. Podstawowe zasady pracy w sieci lokalnej i glo-
balnej.
2. RozwiFzywanie problemów za pomocF programów u$ytkowych. Formy reprezentowa-
nia i przetwarzania informacji przez cz owieka i komputer. Redagowanie tekstów i two-
rzenie rysunków za pomocF komputera. Tworzenie dokumentów zawierajFcych tekst,
grafik? i tabele. Wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do rozwiFzywania zada z pro-
gramu nauczania gimnazjum i codziennego $ycia. Korzystanie z multimedialnych Lró-
de informacji. Przyk ady ró$nych form organizacji danych. Przyk ady wyszukiwania
i zapisywania informacji w bazach danych. Przyk ady zastosowa komputera jako na-
rz?dzia dost?pu do rozproszonych Lróde informacji i komunikacji na odleg oG@.
3. RozwiFzywanie problemów w postaci algorytmicznej. Algorytmy wokó nas, przyk ady
algorytmów rozwiFzywania problemów praktycznych i szkolnych. Mcis e formu owanie
sytuacji problemowych. Opisywanie algorytmów w j?zyku potocznym. Zapisywanie
algorytmów w postaci procedur, które mo$e wykona@ komputer. Przyk ady algoryt-
mów rekurencyjnych. RozwiFzywanie umiarkowanie z o$onych zada metodF zst?-
pujFcF. Przyk ady testowania i oceny algorytmów.
4. Modelowanie i symulacja za pomocF komputera. Symulowanie zjawisk o znanych
prostych modelach. Modelowanie a symulacja. Przyk ady tworzenia prostych modeli.
5. Spo eczne, etyczne i ekonomiczne aspekty rozwoju informatyki. Po$ytki wynikajFce
z rozwoju informatyki i powszechnego dost?pu do informacji. Konsekwencje dla osób
8
i spo ecze stw. Zagro$enia wychowawcze: szkodliwe gry, deprawujFce treGci, uza-
le$nienie. Zagadnienia etyczne i prawne zwiFzane z ochronF w asnoGci intelektualnej
i ochronF danych.
OsiFgni?cia
1. Wybieranie, Fczenie i celowe stosowanie ró$nych narz?dzi informatycznych do roz-

wiFzywania typowych praktycznych i szkolnych problemów ucznia.
2. Korzystanie z ró$nych, w tym multimedialnych i rozproszonych, Lróde informacji do-
st?pnych za pomocF komputera.
3. RozwiFzywanie umiarkowanie z o$onych problemów przez stosowanie poznanych
metod algorytmicznych.
4. Dostrzeganie korzyGci i zagro$e zwiFzanych z rozwojem zastosowa komputerów.
1.2. Podr8cznik
Poznajemy informatyk . Nowy podr cznik dla gimnazjum autorstwa A. Bremera i M. S a-
wika zosta napisany tak, aby ucze móg z niego korzysta@ zarówno pod nadzorem nauczy-
ciela, jak i samodzielnie. Podr?cznik zosta podzielony na 13 dzia ów tematycznych, a te
z kolei na przyk adowe tematy lekcyjne. W tak skonstruowanej ksiF$ce, zarówno nauczyciel,
jak i ucze , b?dzie móg bez trudu odnaleL@ interesujFce treGci. Podr?cznik zawiera:
• propozycje tematów lekcyjnych,
• pytania i polecenia sprawdzajFce wiedz? i umiej?tnoGci ucznia po ka$dym temacie,
• zagadnienia i pytania problemowe dla „ekspertów” – uczniów pretendujFcych do oceny
celujFcej,
• @wiczenia do samodzielnego wykonania przez uczniów w trakcie nauki,
• jasno oznaczone w tekGcie definicje, wskazówki i uwagi,
• ilustracje i schematy poglFdowe.
Efektem pracy nauczyciela ma by@ sprawniejszy, mFdrzejszy ucze , który rozumie za-
gadnienia informatyki i umie sprawnie pos ugiwa@ si? jej narz?dziami. W takim rozumieniu
program ma by@ bazF nauczania, podr?cznik Lród em wiedzy dla ucznia, a niniejszy prze-
wodnik Lród em technicznych i warsztatowych wskazówek dla nauczyciela, jak najlepiej po-
prowadzi@ proces uczenia si? informatyki.
1.3. Program nauczania

Zarówno podr?cznik Poznajemy informatyk , jak i przewodnik metodyczny zosta y opra-
cowane na podstawie programu nauczania informatyki autorstwa Aleksandra Bremera i Mi-
ros awa S awika pt. Poznajemy informatyk . Nowy program nauczania dla gimnazjum
(DKOS-5002-16/06).
9
Przed przystFpieniem do opracowywania planu nauczania na dany rok szkolny powinno
si? ka$dorazowo przypomnie@ treGci z programu o zadaniach szko y oraz wymogach, jakie
powinna spe nia@ szkolna pracownia. Informacje te sF istotne, gdy$ mo$e nastFpi@ widoczna
zmiana w wyposa$eniu pracowni w kolejnym roku szkolnym. Nowy sprz?t, lepsze Fcza in-
ternetowe oraz nowe oprogramowanie determinujF jakoG@ nauczania tych samych treGci
programowych.
CzytajFc ww. program powinniGmy oceni@, które z proponowanych zagadnie sF mo$li-
we do realizacji, a które musimy w danym roku szkolnym pominF@ (pami?tajFc jednak przez
ca y czas o realizacji treGci kszta cenia zgodnych z podstawF programowF). Wa$ne jest
umiej?tne korzystanie z oznaczonych treGci w danym cyklu ( P i ). Oznaczone w ten spo-
sób fragmenty (cykl dwu- i trzygodzinny) sF propozycjF tematycznF, którF nale$y dostosowa@
do poziomu uczniów i wyposa$enia pracowni w sprz?t oraz okreGlonego w danej szkole cza-
su na nauk? przedmiotu. Trudny temat w jednej szkole mo$e si? okaza@ atwiejszy w innej,
wi?c nie wsz?dzie b?dzie potrzebny taki sam czas na jego realizacj?.
Wa$ne miejsce w kszta ceniu informatycznym zajmuje Internet. Efektywne przeprowa-
dzanie lekcji z tego zakresu jest uzale$nione od posiadanego Fcza. Obecnie wi?kszoG@
szkó dysponuje odpowiednim dost?pem do sieci. W zdecydowanej wi?kszoGci szkó , w któ-
rych mo$na korzysta@ z Internetu, wykorzystuje si? Fcze szerokopasmowe. W takich przy-
padkach nie powinno by@ $adnych problemów z przeprowadzeniem zaj?@, w których Internet
odgrywa kluczowF rol?. Jednak w sytuacji, w której szko a ma Fcze komutowane, z oczywi-
stych wzgl?dów ogranicza to korzystanie z sieci przez kilkunastu uczniów równoczeGnie.
RealizujFc tematy zwiFzane z Internetem nauczyciel cz?sto skazany jest na stosowanie je-
dynie pokazu na jednym komputerze. Mo$na oczywiGcie przygotowa@ dla uczniów kilka lekcji
na plikach w trybie offline. Mo$na skopiowa@ ca e witryny internetowe na lokalny dysk szkol-
nego serwera i stamtFd udost?pni@ je uczniom.
PodsumowujFc, nauczyciel ma prawo do dokonywania w programie nauczania modyfi-
kacji, które dotyczF:
• zmiany liczby godzin przeznaczonych na realizacj? treGci nauczania,
• zmiany tematów w ramach niezmiennych treGci kszta cenia,
• zmiany kolejnoGci w realizacji bloków tematycznych,
• zmiany oprogramowania,
• zaproponowania opracowanych przez siebie lub przez uczniów w asnych pomys ów
na realizacj? zaj?@,
• rozwini?cia tematów szczególnie odpowiadajFcych warunkom i potrzebom szko y oraz
poziomowi uczniów.
Nauczyciel nie powinien:
• rezygnowa@ z realizacji któregoG z bloków tematycznych, jeGli zawarty jest w podsta-
wie programowej,
10
• nadmiernie rozbudowywa@ jednego bloku tematycznego kosztem innego,
• zmienia@ oprogramowania na nielegalne.
1.4. Realizacja programu

1.4.1. Przygotowanie do zaj8=
Nauczyciel powinien by@ przygotowany merytorycznie i metodycznie do ka$dej lekcji – musi
wiedzie@, co chce uczniom przekaza@ i w jaki sposób. Powinien podchodzi@ indywidualnie do
konstruowania rozk adu zaj?@. Je$eli potrzebuje wi?cej czasu na przygotowanie si? do realizacji
danego bloku tematycznego lub konkretnego tematu, czy te$ pragnie efektywniej przeprowadzi@
trudniejsze lekcje, powinien tak pokierowa@ tworzeniem planu wynikowego, aby wygospodaro-
wa@ wi?cej czasu na ten cel. Mo$e np. przesunF@ realizacj? bloku o arkuszu kalkulacyjnym na
dalszy termin, a w to miejsce zaplanowa@ tematy z Internetu. Nauczyciel powinien opracowywa@
tematy lekcyjne w sposób uporzFdkowany, stosujFc zasad? systematycznoGci i stopniowania
trudnoGci. Poprzez z y dobór tematów mo$e wprowadzi@ chaos w realizacji bloku programowe-
go. Stosowanie zasady: „powiem i poka$? to, co wiem i umiem” bez zwiFzku z lekcjami poprzed-
nimi i nast?pnymi uniemo$liwi zweryfikowanie materia u i efektów nauczania. Nauczyciel, idFc na
zaj?cia, musi by@ przygotowany z ca ego omawianego bloku tematycznego, gdy$ powinien za-
gwarantowa@ zdolnym uczniom mo$liwoG@ rozwiFzywania trudniejszych zada . Nauczyciel in-
formatyki powinien ustawicznie studiowa@ i @wiczy@ dlatego, $e wciF$ musi poznawa@ nowy
sprz?t, oprogramowanie i technologie pojawiajFce si? na rynku.
Szko y nie zapewniajF komputera s u$bowego dla nauczyciela. To jednak nie zwalnia
z obowiFzku nieustannego kontaktu z urzFdzeniem, które jest nieodzownF pomocF dydak-
tycznF na lekcjach informatyki. W przypadku, gdy nauczyciel nie dysponuje w asnym kom-
puterem, musi zapewni@ sobie do niego dost?p. Nie nale$y wyklucza@ przypadków, kiedy
nauczyciel nauczy si? czegoG od ucznia – nie mo$e to by@ jednak zbyt cz?ste i trzeba za to
ucznia odpowiednio uhonorowa@!
1.4.2. Praca z uczniem
Wspó praca nauczyciela z uczniem na lekcjach informatyki jest bardzo wa$nF i trudnF
umiej?tnoGciF. Informatyka ró$ni si? od innych przedmiotów, gdy$ bazuje na nieustannym
korzystaniu z komputera. Posiadanie w asnego komputera stawia ucznia, w procesie dy-
daktycznym, w du$o lepszej sytuacji od reszty. Ucze taki mo$e znacznie odbiega@ pozio-
mem od swoich rówieGników. Jego umiej?tnoGci i wiedz? musimy zatem w aGciwie wyko-
rzysta@; mo$na go potraktowa@ jak partnera w rozwiFzywaniu problemów. Wtedy poczuje,
$e jest szanowany i doceniany zarówno przez nauczyciela, jak i rówieGników z klasy. Ko-
rzyGci sF obopólne – nauczyciel zyskuje partnera, ucze zaG otrzymuje wysokie oceny.
Uczniom zdolnym musimy jednak$e proponowa@ zadania o podwy$szonym stopniu trudno-
Gci. PowinniGmy ich zach?ca@ do wspólnego pokonywania rozmaitych trudnoGci, jakie na-
potykamy podczas codziennej pracy z komputerem. Instalacja nowych urzFdze , konfigu-
11
racja sieci, opracowywanie rozbudowanych arkuszy, likwidowanie usterek, znajdowanie
nowych rozwiFza – to zadania, w których zdolniejsi uczniowie mogF uczestniczy@.
Ucze mniej zdolny musi poczu@ w nauczycielu osob? przyjaznF, która nie strofuje go za
mniejsze mo$liwoGci. Nie mo$emy dopuGci@ do sytuacji, w której ucze taki czuje si? za-
wstydzony i boi si? poprosi@ o powtórne wyjaGnienie zadanej mu czynnoGci. Dobrym pomy-
s em na wyrównywanie poziomu wiedzy pomi?dzy uczniami sF wspólne quizy. Nauczyciel
organizuje zabaw? w zadawanie pyta uczniom zdolnym przez uczniów s abszych. Dokonuje
podzia u zespo u uczniowskiego na dwie grupy, z których jedna zadaje pytania, a druga od-
powiada. Celem takiej zabawy jest pobudzenie aktywnoGci ucznia i kszta towanie u niego
umiej?tnoGci swobodnego i precyzyjnego zadawania pyta . Nauczyciel ocenia zarówno po-
ziom i zasadnoG@ zadawanych pyta , jak i trafnoG@ odpowiedzi. Przedmiotem takiej zabawy
mogF by@ równie$ zadania i @wiczenia. Nale$y pami?ta@ o bardzo wa$nej roli nauczyciela,
który ca y czas kieruje poprawnym przebiegiem quizu. Takie formy pracy integrujF zespó ,
uatrakcyjniajF lekcj? oraz utrwalajF wiedz? z danego bloku tematycznego. Po zako czeniu
zaj?@ tego typu nauczyciel zobowiFzany jest do docenienia – przez wystawienie ocen – ak-
tywnoGci uczestników jednej i drugiej grupy.
1.4.5. Osi?gni8cia uczniów

NieodzownF cz?GciF nauczania jest sprawdzanie umiej?tnoGci i osiFgni?@ uczniów. Zwe-
ryfikowa@ wiedz? i umiej?tnoGci mo$emy tylko wtedy, gdy wytyczymy sobie cele, które chce-
my osiFgnF@. PrzygotowujFc tematy lekcyjne, musimy okreGli@ zasady – przede wszystkim
dla nas zrozumia e – pozwalajFce stwierdzi@, co ucze wie i umie przed lekcjF, a co po lekcji.
Dlatego proponuje si? ustalenie nast?pujFcych kryteriów sprawdzania osiFgni?@ uczniów:
WiadomoGci ucznia przed lekcjF
Przed lekcjF lub lekcjami tematycznie zamkni?tymi nale$y okreGli@, jakie wiadomoGci
i umiej?tnoGci ucznia sF wymagane przed kolejnymi zaj?ciami. Zwykle realizacja ka$dej na-
st?pnej lekcji jest kontynuacjF poprzedniej. Musimy wymaga@ tego, czego sami nauczyliGmy.
Do okreGlania wymaga potrzebnych przed ka$dF lekcjF inaczej podejdzie nauczyciel, który
dysponuje dobrF pracowniF, wieloma godzinami dydaktycznymi, kó kiem informatycznym oraz
aktywnymi uczniami – mo$e stawia@ wi?ksze wymagania. Nauczyciel dysponujFcy skromnF
pracowniF, ma F liczbF godzin dydaktycznych i majFcy uczniów z mniejszymi mo$liwoGciami
zani$y stawiane im wymagania. W ka$dym przypadku musi oceni@, czego potrafi nauczy@ gru-
p? uczniów i, co za tym idzie, czego mo$e od niej wymaga@ na nast?pnych zaj?ciach. Wiado-
moGci i umiej?tnoGci uczniów z zakresu tego samego bloku tematycznego, na poczFtku ka$-
dych zaj?@, mogF by@ wi?c ró$ne w ka$dej szkole.
OsiFganie celów
Cele edukacyjne i zadania szko y zosta y omówione w podrozdziale 1.4.1. niniejszego-
przewodnika. Tutaj skoncentrujemy si? na osiFganiu tych celów.
12
Dla ka$dej lekcji powinno si? okreGli@ ogólny cel edukacyjny, nazywany dalej celem
ogólnym. Np. w przypadku pierwszego kontaktu z algorytmikF takim celem ogólnym mo$e
by@ zaznajomienie ucznia z poj ciem „algorytm”, regu ami czytania i tworzenia algorytmów.
Z celem ogólnym wiF$F si? nieroz Fcznie szczegó owe cele edukacyjne (operacyjne), nazy-
wane dalej celami szczegó owymi, które sF konkretne i sprawdzalne:
• Co ucze- musi wiedzie= – precyzuje zakres wiedzy teoretycznej, którF ucze ma
zdoby@. W przypadku algorytmów wie, co to jest i do czego s u$y algorytm, z jakich
bloków si? sk ada, jakie sF rodzaje algorytmów. Innymi s owy ucze ma wyjaGnia@,
opisywa@ i odpowiada@ na pytania. Na okreGlenie tego celu w dalszej cz?Gci Prze-
wodnika u$yto sformu owania ucze wie.
• Co ucze- musi umie= – precyzuje zakres umiej?tnoGci praktycznych. Przyk adowo:
umie „zbudowa@” w dost?pnym narz?dziu lub narysowa@ na kartce algorytm zawie-
rajFcy rozwiFzanie konkretnego problemu. Innymi s owy ucze ma wykona@ konkret-
ne manualne czynnoGci. Na okreGlenie tego celu w dalszej cz?Gci Przewodnika u$yto
sformu owania ucze umie.
Cele ogólne i szczegó owe zwiFzane z podr?cznikiem „Poznajemy informatyk?. Pod-
r?cznik dla gimnazjum” zosta y opisane w rozdziale 4 – Przyk adowe scenariusze lekcji.
Ocenianie
Sprawdzanie osiFgni?@ uczniów jest istotnym elementem planowania przez nauczyciela
zaj?@ dydaktycznych. Aby pomiar osiFgni?@ szkolnych by mo$liwy, nale$y:
• ustali@ wymagania programowe oraz zbudowa@ skal? ocen – wyznaczanie umiej?t-
noGci niezb?dnych do otrzymania konkretnej oceny,
• ustali@ formy sprawdzania – np. testy, @wiczenia, zadania do wykonania itp.,
• opracowa@ wyniki i oceni@ wiedz? i umiej?tnoGci – wystawienie uczniom ocen i spra-
wdzenie, czy sposób oceniania jest sprawiedliwy, skuteczny i jasny dla uczniów.
Prawid owa interpretacja wyników pomiaru dydaktycznego daje nauczycielowi podsta-
wowF wiedz? o osiFgni?ciach (i pora$kach) uczniów oraz jakoGci ich pracy. Pozwala tak$e
dochodzi@ do coraz bardziej realistycznych wymaga programowych, a tym samym – unik-
nF@ uczenia „wszystkich wszystkiego”. Nie ma bowiem sensu, aby ucze s aby traci czas na
opanowanie trudnych wiadomoGci, z których i tak nie b?dzie potrafi skorzysta@.
Nauczyciel ma obowiFzek przygotowa@ m odzie$ do sprawdzania osiFgni?@, zapoznajFc
jF z zakresem materia u i zasadami oceniania. Uczniowie powinni wiedzie@, jakie wymagania
trzeba spe ni@, aby uzyska@ poszczególne oceny lub okreGlonF liczb? punktów. Przed wyko-
naniem zadania przez ucznia nauczyciel jest zobligowany do jasnego przedstawienia mu
wymaga niezb?dnych do otrzymania poszczególnych ocen. Mo$e zastosowa@ system
punktowy, w którym musi okreGli@ liczb? punktów odpowiadajFcF poszczególnym ocenom.
Za tymi ustaleniami powinny by@ podane informacje szczegó owe. Przyk adowo, nauczyciel
zleca uczniom zadanie wykonania arkusza obliczajFcego wyniki zawodów sportowych
13
w arkuszu kalkulacyjnym. OkreGla maksymalnF liczb? punktów na 10 i wyjaGnia, za co b?-
dzie punkty odejmowa : brak wykresu – 2 pkt, nieczytelne sformatowanie arkusza – 2 pkt,
brak formu y obliczajFcej zdobyte miejsce – 2 pkt itd. System punktowy mo$na stosowa@
równie$ odwrotnie – podajemy liczb? punktów za ka$dF cz?G@ zadania do wykonania: wyko-
nanie tabeli – 1 pkt, obliczenie wyniku konkurencji – 3 pkt, poprawne formatowanie danych –
2 pkt, wykonanie wykresów – 2 pkt itd. Nauczyciel powinien przestrzega@ tych zasad i na ich
podstawie umotywowa@ stawiane oceny.
Podsumowanie lekcji
Dla w aGciwego przebiegu procesu kszta cenia niezmiernie wa$ne jest przygotowanie
podsumowania zaj?@. Polega ono na opracowaniu pyta , które sF GciGle zwiFzane z tema-
tem lekcji. Pytania takie powinny by@ przygotowane przed lekcjF, tak samo jak temat, meto-
da, cele i pomoce dydaktyczne. Nie mo$na pozwoli@ sobie na improwizacj?, gdy$ takie po-
st?powanie mo$e nieG@ niebezpiecze stwo stawiania pyta wykraczajFcych poza omawiany
temat lub obejmujFcych tylko wycinek zagadnie . W takich przypadkach nie b?dziemy mieli
ani prawdziwego obrazu o stanie wiedzy i umiej?tnoGci uczniów, ani pewnoGci o prawid o-
wym stosowaniu warsztatu dydaktycznego przez nas. Podsumowanie nale$y podzieli@ na
dwa etapy:
• Rekapitulacja – ma na celu stwierdzenie, czy i w jakim stopniu uczniowie posiedli
zamierzonF przez nas wiedz? i umiej?tnoGci (osiFgn?li zamierzone cele lekcji). Pole-
ga ona na zadawaniu wybranym uczniom lub ochotnikom wczeGniej przygotowanych
pyta sprawdzajFcych. Podczas rekapitulacji uczniowie formu ujF zdania o tym, cze-
go si? nauczyli, co potrafiF, co zapami?tali z lekcji, jaki by jej cel itp. Je$eli na po-
czFtku zaj?@ okreGlamy jasno cele lekcji, to odpowiedzi uczniów wska$F nam, czy
cele te osiFgn?liGmy. Mo$na równie$ nie podawa@ celów uczniom i na koniec zaj?@
zada@ pytanie: co by o celem lekcji? JeGli uczniowie odpowiedzF zgodnie z posta-
wionymi za o$eniami, otrzymujemy dowód na prawid owe przeprowadzenie przez
nas zaj?@. Nale$y pami?ta@ równie$ o utrwalaniu wiadomoGci i umiej?tnoGci. Po-
zwala ono nauczycielowi okreGli@, jakie kroki jeszcze przedsi?wziF@, aby osiFgnF@
wszystkie zamierzone cele.
• Ewaluacja – je$eli rekapitulacja mia a pokaza@, czego nauczyli si? uczniowie, to
ewaluacja odpowie, czego i jak nauczy nauczyciel – ma ona s u$y@ doskonaleniu
warsztatu pracy nauczyciela. Najcz?Gciej przeprowadza si? jF na zako czenie reali-
zacji bloku tematycznego. Celem ewaluacji jest sprawdzenie, czy techniki dydak-
tyczne, przygotowanie merytoryczne i warsztat metodyczny nauczyciela sF prawi-
d owe i rozwijajF si? w dobrym kierunku. Nauczyciel zadaje uczniom pytania:
z czym mieli problemy, czy potrafili samodzielnie wykona@ @wiczenia, co sprawia o
im trudnoGci, czego nie zrozumieli, co uwa$ajF za nieciekawe, co wiedzieli ju$ wcze-
Gniej itp. W ramach ewaluacji nauczyciel mo$e opracowa@ anonimowF ankiet?
14
z podobnymi jak wy$ej pytaniami. Nie powinien jednak komentowa@ jej wyników
wprost przy uczniach, gdy$ w przysz oGci mogF oni dawa@ tendencyjne odpowiedzi.
Tak jak podczas rekapitulacji do ewaluacji nale$y przygotowa@ pytania przed lekcjF,
mo$na je równie$ skonsultowa@ z innymi nauczycielami. Pytania kierowane do
uczniów nie powinny wprawia@ ich w zak opotanie. Jedno pytanie mo$e dotyczy@ tyl-
ko jednego problemu lub zagadnienia.
Ró$nicowanie wymaga
Nauczyciel musi umiej?tnie post?powa@ z uczniami zdolnymi. Mo$e pozwoli@ im na in-
dywidualne rozwiFzywanie problemów. Powinien ch?tnie s ucha@ ich propozycji. W takiej
sytuacji nale$y zada@ uczniowi pytanie, czym ró$ni si? jego rozwiFzanie od proponowanego
przez nauczyciela, dlaczego jego pomys jest lepszy od innych. Ucze , aby otrzyma@ wysokF
ocen? za realizacj? swojej koncepcji, musi umie@ jF uzasadni@ – o tym musimy uczniów
wczeGniej poinformowa@. Prace uczniów zdolnych nale$y ocenia@ z takF samF sumiennoGciF
i regularnoGciF jak prace pozosta ych uczniów.
Od uczniów mniej zdolnych musimy wymaga@ tego, co sami jesteGmy im w stanie za-
gwarantowa@. Nie mo$na dopuszcza@ do sytuacji, w których ucze nie potrafi wykona@ @wi-
czenia, bo nie uzyska pomocy. Ucze s abszy mo$e zrobi@ cz?G@ wyznaczonego dla klasy
zadania – wykonuje on np. tabelk? w Wordzie, wprowadza do niej dane, lecz nie musi wy-
pe nia@ komórek kolorem i zmienia@ ich obramowania. Mo$na mu równie$ zaproponowa@ in-
ne @wiczenie, przygotowane specjalnie dla niego. Innym sposobem na ró$nicowanie wyma-
ga jest zorganizowanie pracy grupowej, w trakcie której uczniowie zdolniejsi wykonujF bar-
dziej skomplikowane zadania wspólnego przedsi?wzi?cia. Przyk adem mo$e by@ wykonanie
gazetki klasowej. Uczniowie s absi przepisujF i formatujF teksty, wybierajF spoGród istniejF-
cych lub tworzF nowe ilustracje, a uczniowie zdolniejsi FczF dostarczone elementy w ca oG@.
W ka$dym przypadku nale$y przygotowa@ uczniów do sprawdzania osiFgni?@ poprzez zapo-
znanie ich z zakresem materia u i zasadami oceniania. Uczniowie powinni zna@ poziomy
wymaga na poszczególne stopnie lub punkty. Nauczyciel powinien zaG tych wymaga
przestrzega@ i uzasadnia@ stawiane oceny na ich podstawie.
15
16
PROPOZYCJE
2 Propozycje tematów lekcji
ROZDZIA9
TEMATÓW LEKCJI
17
Poni$szy rozdzia zawiera tematy lekcyjne opracowane w formie tabel. SF w nich zawarte
propozycje tematów lekcyjnych wed ug programu nauczania informatyki pt. Poznajemy in-
formatyk . Nowy program nauczania dla gimnazjum autorstwa Aleksandra Bremera i Miro-
s awa S awika i podr?cznika Poznajemy Informatyk . Nowy podr cznik dla gimnazjum Alek-
sandra Bremera i Miros awa S awika. ProwadzFcy zaj?cia mo$e przygotowa@ w asne roz-
wiFzania metodyczne i merytoryczne. BazujFc na niniejszym przewodniku, mo$e opracowa@
rozk ad materia u biorFc pod uwag? swoje doGwiadczenie, specyfik? szko y, posiadany
sprz?t i oprogramowanie jak równie$ dost?p do Internetu. Tabele przedstawiajF nast?pujFce
pola z propozycjami do wykorzystania:
• Temat – kolejny temat lekcyjny do zapisu w dzienniku,
• Cele ogólne – opisane ogólnie cele, które mo$na osiFgnF@ podczas realizacji tematu.
Cele szczegó owe zosta y opisane przy scenariuszu danej lekcji,
• Liczba godzin w cyklu – proponowana liczba godzin lekcyjnych przeznaczonych na
realizacj? tematu w 2-godzinnym i 3-godzinnym cyklu nauczania,
• Odniesienia do podr8cznika – wskazania miejsc, w których opisywane sF propono-
wane tematy lekcji,
• Numer scenariusza – wskazanie numeru scenariusza oraz numeru strony w prze-
wodniku, na której si? znajduje.
Realizacja proponowanych tematów obejmuje 76 godzin lekcyjnych dla 2-godzinnego cy-
klu nauczania i 114 godzin dla 3-godzinnego cyklu z uwzgl?dnieniem godzin do dyspozycji
nauczyciela (patrz tabela 5.1 programu nauczania). Do wszystkich tematów zosta y napisane
przyk adowe scenariusze lekcji. Podczas omawiania treGci programowych proponuje si? wy-
korzystywa@ s ownik poj?@ informatycznych, który znajduje si? na p ycie CD do Fczonej do
podr?cznika.
18
Liczba godzin Odniesienia do
w cyklu podr8cznika Numer
Lp. Temat zaj8= Cele ogólne scenariu-
2 g. 3 g. Rozdzia Strona sza
Zasady pracy przy komputerze. Poznanie zasad BHP podczas pracy z kompu-
1. terem, zapoznanie si? z programem informatyki 1 1 1 14 1.1
i systemem oceniania.
Co powinieneG wiedzie@ o kom- Poznanie rodzajów komputerów, zasady ich
2. puterze. dzia ania oraz dzia ania programów kompute- 1 1 1 16 1.2
rowych.
UrzFdzenia komputera. Zapoznanie si? z budowF komputera oraz pa-
3. 1 1 1 19 1.3
rametrami urzFdze komputerowych.
Prawo autorskie i licencje na pro- Poznanie zasadniczych treGci prawa autorskie-
4. 1 1 1 26 1.4
gramy komputerowe. go i umów licencyjnych.
System operacyjny, czyli pozna- Zapoznanie ucznia z systemem operacyjnym
5. 1 2 1 27 1.5
jemy Grodowisko pracy. i podstawami jego obs ugi.
6. Praca w Grodowisku Windows Poznanie techniki pracy w Grodowisku Windows 1 2 1 34 1.6
Foldery, pliki i skróty do progra- Zapoznanie uczniów ze sposobami tworzenia
7. mów. folderów oraz skrótów do folderów, plików 1 2 2 42 2.1
i programów.
Podstawowe operacje na folde- Zaznajomienie uczniów ze sposobami kopio-
8. rach, plikach i skrótach. wania, przenoszenia i usuwania plików i folde- 1 2 2 45 2.2
rów. Formatowanie noGników magnetycznych.
ZarzFdzanie programami i urzF- Poznanie zasad instalacji i deinstalacji progra-
9. dzeniami w komputerze. mów komputerowych oraz instalacji typowych 1 2 2 48 2.3
urzFdze zewn?trznych komputera.
Archiwizacja danych i ochrona Poznanie zasad i sposobów archiwizacji i kom-
10. przeciwwirusowa w komputerze. presji danych. Zapoznanie si? z profilaktykF an- 2 2 2 51 2.4
tywirusowF oraz programami antywirusowymi.
Wprowadzenie do sieci kompute- Zapoznanie uczniów z rodzajami sieci kompute-
rowej. rowych oraz ich zadaniami. Przyswojenie pod-
11. stawowych terminów zwiFzanych z sieciami. 1 2 3 58 3.1
Zaznajomienie z poprawnym sposobem korzy-
stania z zasobów sieciowych.
19
19
20
Sie@ Internet. Poznanie budowy sieci Internet, us ug, z któ-

12. rych mo$na w niej korzysta@, systemu nazw 2 3 3 60 3.2
domen i sposobów pod Fczenia do niej.
Zasady korzystania z sieci. Poznanie zasad korzystania z us ug interneto-
13. 1 1 3 65 3.3
wych i zagro$e zwiFzanych z Internetem.
Strony WWW i przeglFdarka in- Zapoznanie uczniów ze stronami WWW oraz
14. 2 2 4 68 4.1
ternetowa. przeglFdarkF internetowF.
Jak dotrze@ do informacji w sieci. Zapoznanie uczniów ze sposobami docierania
15. 2 2 4 74 4.2
do Lróde informacji w sieci.
Jak pobiera@ pliki z Internetu. Zapoznanie uczniów ze sposobami pobierania
16. 1 2 4 78 4.3
plików z sieci.
ABC poczty elektronicznej. Ogólne zapoznanie si? z us ugF poczty elektro-
17. 2 2 5 82 5.1
nicznej.
Dost?p do konta i odbieranie Poznanie zasad wysy ania i odbierania poczty
18. 2 2 5 86 5.2
wiadomoGci. elektronicznej przez stron? WWW.
Tworzenie i wysy anie wiadomo- Poznanie zasad wysy ania i odbierania poczty
19. - 2 5 92 5.3
Gci e-mail. elektronicznej za pomocF programu pocztowego.
Pos ugujemy si? skanerem i apa- Poznanie metod pozyskiwania grafiki w postaci
20. 1 1 6 98 6.1
ratem cyfrowym. elektronicznej z ró$nych Lróde .
Obróbka zdj?@ w komputerze. Poznanie podstawowych technik obróbki plików
21. 2 2 6 100 6.2
graficznych.
Tworzenie prostych rysunków. Poznanie podstawowych sposobów tworzenia
22. 2 4 6 104 6.3
rysunków w programach graficznych.
Przygotowanie grafiki do wydru- Poznanie sposobów przygotowywania plików
23. ku, prezentacji multimedialnej graficznych do druku i do publikowania w inter- 1 2 6 109 6.4
i internetowej. necie oraz w prezentacji multimedialnej.
24. Do czego s u$y edytor tekstu? Poznanie edytora tekstu i jego mo$liwoGci. 1 1 7 114 7.1
Wzbogacamy dokument. Poznanie sposobów Fczenia tekstu z obiektami
25. 2 2 7 120 7.2
graficznymi w dokumencie tekstowym.
Operacje na tekGcie i innych ele- Poznanie podstawowych operacji na tekGcie
26. 1 2 7 123 7.3
mentach dokumentu. i grafice w dokumencie tekstowym.
20
WyglFd dokumentu tekstowego. Poznanie podstawowych zasad formatowania

27. tekstu i akapitów oraz parametrów ustawiania 1 2 7 127 7.4
dokumentu tekstowego.
Tabele. Poznanie sposobów tworzenia tabeli, jej edycji
28. 1 2 7 130 7.5
i formatowania.
Wprowadzenie do multimediów. Poznanie podstawowych poj?@, programów
29. 1 2 8 134 8.1
oraz urzFdze zwiFzanych z multimediami.
Multimedialne Lród a informacji. Poznanie multimedialnych Lróde informacji, ich
30. 1 2 8 139 8.2
form oraz mo$liwoGci technicznych.
Multimedia w nauce. Zapoznanie si? z mo$liwoGciami i zastosowa-
31. 1 2 8 141 8.3
niami multimediów w edukacji.
Tworzymy dokument multime- Nabycie umiej?tnoGci tworzenia prostej pre-
32. 3 6 8 142 8.4
dialny. zentacji multimedialnej.
Do czego s u$y arkusz kalkula- Poznanie celu zastosowania arkusza kalkula-
33. cyjny? cyjnego, jego budowy oraz podstawowych za- 2 2 9 148 9.1
sad jego u$ytkowania.
Podstawowe operacje na komór- Poznanie podstawowych operacji na komór-
34. 1 2 9 153 9.2
kach i formatowanie arkusza. kach oraz formatowania arkusza.
Funkcje i operatory w formu ach Poznanie podstawowych funkcji arkusza kal-
35. 2 3 9 159 9.3
arkusza. kulacyjnego.
Graficzna prezentacja danych za Poznanie sposobów tworzenia wykresów w ar-
36. 1 2 9 162 9.4
pomocF wykresów. kuszu kalkulacyjnym.
ABC komputerowych baz da- Poznanie bazy danych i jej podstawowych
37. 2 2 10 168 10.1
nych. obiektów.
Projektowanie prostej bazy da- Poznanie podstawowych zasad projektowania
38. 1 2 10 171 10.2
nych. prostej bazy danych z jednF tabelF.
Wprowadzanie, przeglFdanie Poznanie zasad wprowadzania, przeglFdania
39. 1 1 10 173 10.3
i sortowanie rekordów. i sortowania rekordów.
Wyszukiwanie, edycja i filtrowa- Poznanie zasad wyszukiwania, edycji i filtrowa-
40. 1 2 10 175 10.4
nie rekordów. nia rekordów.
21
21
22
Raport w bazie danych. Poznanie sposobu prezentowania danych z ba-

41. 1 2 10 178 10.5
zy za pomocF raportów.
ABC algorytmów. Zapoznanie uczniów z podstawowymi poj?ciami
42. 1 1 11 182 11.1
algorytmów.
Metody przedstawiania algoryt- Poznanie metod przedstawiania algorytmów.
43. 1 1 11 183 11.2
mów.
Podstawy pracy z Logo. Nabycie umiej?tnoGci pos ugiwania si? narz?-
44. dziami w Grodowisku programistycznym j?zyka 1 1 12 188 12.1
Logo.
Tryb interakcyjny, czyli dialog Zapoznanie uczniów z podstawowymi zasada-
45. 2 2 12 191 12.2
z komputerem. mi tworzenia algorytmów w postaci procedur.
Procedury, czyli tworzymy pierw- Poznanie podstawowych polece w j?zyku pro-
46. 2 2 12 194 12.3
sze algorytmy. gramowania Logo.
Algorytmy rozga ?zione, p?tle Zrozumienie instrukcji warunkowej i instrukcji
47. 1 2 12 199 12.4
i powtórzenia w programach. p?tli oraz ich zastosowanie w programach.
Algorytmy i grafika w Logo. Zapoznanie uczniów z algorytmami realizujF-
48. 2 2 12 204 12.5
cymi proste zadania graficzne.
Logo i algorytmy modelowania fi- Poznanie metod modelowania z o$onych figur
49. - 2 12 207 12.6
gur graficznych. i kszta tów w j?zyku Logo.
Programowanie w asnych funkcji. Nabycie umiej?tnoGci tworzenia funkcji u$yt-
50. - 1 12 209 12.7
kownika.
Rekurencja i przyk ady algoryt- Zapoznanie uczniów z poj?ciem rekurencji i jej
51. - 2 12 211 12.8
mów rekurencyjnych. zastosowaniem w algorytmach.
Podstawowe wiadomoGci o sy- Poznanie rodzajów i zastosowa symulacji
52. 1 2 13 214 13.1
mulacji i modelowaniu. komputerowej.
Przyk ady symulacji z wykorzy- Nabycie umiej?tnoGci pos ugiwania si? symula-
53. staniem modeli komputerowych cjF komputerowF i samodzielnego wyciFgania 3 4 13 215 13.2
z niej wniosków.
RAZEM 76 114
22
SCENARIUSZE
3. SCENARIUSZE LEKCJI
ROZDZIA9
LEKCJI
23
1.1 Temat: Zasady pracy przy komputerze
Liczna jednostek lekcyjnych: 1.
Materia y: Podr?cznik.
Metoda: Opis z pokazem, @wiczenia, pogadanka, praca z podr?cznikiem.
Wiadomo.ci ucznia przed lekcj?:
Ucze zna zasady obchodzenia si? z urzFdzeniami elektrycznymi. Wie, jakie zagro$enia mogF wystFpi@ podczas
pracy z nimi oraz podczas ich awarii. Zna ogólne zasady oceniania oraz wymagania na poszczególne oceny.
Cel ogólny:
Zaznajomienie si? z zasadami BHP podczas pracy z komputerem, a tak$e z programem nauczania informatyki
i systemem oceniania.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jaki materia jest przewidziany do realizacji na lekcjach informatyki. Jakie sF wymagania dotyczF-
ce pracy na zaj?ciach z informatyki (podr?cznik, zeszyt przedmiotowy, noGniki pami?ci) i jakie sF
wymagania na poszczególne oceny. Jak nale$y dba@ o zdrowie podczas pracy z komputerem.
Jakie sF zasady korzystania ze szkolnej pracowni komputerowej. Jakie sF zasady bezpiecznego
i bezawaryjnego u$ytkowania urzFdze i akcesoriów komputerowych.
Ucze umie: Przygotowa@ stanowisko pracy przy komputerze. Stosowa@ si? do regulaminu pracowni oraz za-
sad bezpiecznego i bezawaryjnego u$ytkowania urzFdze i akcesoriów komputerowych.
Przyk ad: Ucze wie, w jakiej pozycji powinien by@ ustawiony ekran monitora i umie go ustawi@.
Czynno.ci nauczyciela: Czynno.ci uczniów:
Nauczyciel przedstawia skrótowo program informatyki, PoznajF program informatyki, wymagania zwiFzane
charakteryzuje podr?czniki, zeszyt przedmiotowy oraz z zeszytem przedmiotowym, podr?cznikiem oraz w a-
noGniki danych (dyskietka, pendrive itp.). snym noGnikiem danych (dyskietka, pendrive itp.).
Omawia zasady oceniania na lekcjach informatyki. NotujF zasady oceniania na lekcjach informatyki.
Przedstawia zalecenia dotyczFce organizacji stanowi- DowiadujF si? o zasadach organizacji stanowiska pra-
ska pracy przy komputerze (usytuowanie monitora, cy przy komputerze (po o$enie i usytuowanie monitora,
ustawienie krzes a, klawiatury itp.). ustawienie krzes a itp.).
Zapoznaje uczniów z zasadami BHP podczas pracy PoznajF przepisy BHP w pracy z komputerem. Wyko-
z kom-puterem, zwraca uwag? na stosowanie przerw nujF @wiczenia fizyczne zaproponowane przez na-
i @wicze , demonstruje kilka @wicze fizycznych. uczyciela.
Zapoznaje uczniów z regulaminem pracowni kompute- CzytajF i zapisujF do zeszytów tekst regulaminu pra-
rowej. cowni komputerowej.
Prowadzi pogadank? na temat regulaminu pracowni UczestniczF w pogadance na temat regulaminu pra-
komputerowej. cowni komputerowej.
Zapoznaje uczniów z zasadami u$ytkowania urzFdze ZapoznajF si? z zasadami u$ytkowania urzFdze i ak-
i akcesoriów komputerowych. cesoriów komputerowych.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 16

podr?cznika. Wskazani uczniowie udzielajF odpowiedzi. Nauczyciel koryguje odpowiedzi.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy uczniowie zrozumieli wymagania dotyczFce ocen z lekcji informatyki. Pyta,
czy wszyscy uczniowie poznali regulamin.
24
1.2 Temat: Co powiniene. wiedzie= o komputerze
Liczba jednostek lekcyjnych: 1.
Metoda: Opis z pokazem, pogadanka, praca z podr?cznikiem.
Ucze zna zasady organizacji stanowiska pracy przy komputerze. Wie, jak nale$y pracowa@ bezpiecznie z kom-
puterem. Zna regulamin pracowni komputerowej.
Cel ogólny:
ZnajomoG@ rodzajów komputerów, zasady ich dzia ania oraz dzia ania programów komputerowych.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest informatyka. Jakie sF rodzaje komputerów. Jakie jest ich znaczenie i jakF odgrywajF
rol? we wspó czesnym Gwiecie. Jak dzia a komputer i jak wykonuje programy. Co to sF: bit, bajt
i ich pochodne. W jaki sposób mo$na porozumiewa@ si? z komputerem. Co to jest system opera-
cyjny. Jakie sF podstawowe grupy programów komputerowych i w jakich dziedzinach mogF by@
u$ytkowane.
Ucze umie: Pos ugiwa@ si? jednostkF bit, bajt oraz ich wielokrotnoGciami. Wskaza@ w zainstalowanych
w komputerze programach podstawowe ich grupy (biurowe, edukacyjne, komunikacyjne, multi-
medialne, graficzne, projektowe).
Przyk ad: Ucze wie, jakF rol? odgrywajF komputery we wspó czesnym Gwiecie i umie uruchomi@ kompu-
ter, wskazany program oraz zamknF@ aplikacj? i wy Fczy@ komputer.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci zdobyte na Uczniowie prezentujF przygotowanie stanowiska pra-
poprzedniej lekcji (przygotowanie stanowiska kompute-cy. OmawiajF zasady prawid owego przygotowania
rowego, znajomoG@ regulaminu pracowni, zasad higie- stanowiska komputerowego, higieny pracy z kompute-
ny podczas pracy z komputerem, zasad prawid owego rem, zasady u$ytkowania sprz?tu komputerowego oraz
u$ytkowania sprz?tu komputerowego). regulamin pracowni komputerowej.
Omawia podstawowe poj?cia: komputer i informatyka. S uchajF opisu i notujF podstawowe poj?cia zwiFzane
z komputerem i informatykF.
Przedstawia podstawowe rodzaje komputerów oraz ich PoznajF i notujF informacje o podstawowych rodzajach
zastosowanie. komputerów.
Przedstawia dzia anie komputera. DowiadujF si?, jak dzia a komputer.
Wprowadza poj?cia: bit, bajt i ich wielokrotnoGci. PoznajF poj?cia: bit, bajt i ich wielokrotnoGci.
Poleca zapisa@ do zeszytu jednostki informacji i ich ZapisujF do zeszytów jednostki informacji oraz ich po-
pochodne. Zleca wykonanie @wiczenia 1.1 ze str. 18 chodne. WykonujF @wiczenie.
podr?cznika.
Omawia poj?cie programu komputerowego. Przedsta- ZapoznajF si? z poj?ciem programu komputerowego
wia wykonywanie programu przez komputer. Omawia oraz wykonywaniem go przez komputer. PoznajF rol?
rol? systemu operacyjnego i sterowników. systemu operacyjnego i sterowników.
Poleca przeczyta@ punkt „Programy komputerowe i ich CzytajF fragment podr?cznika „Programy komputero-
zastosowanie” ze strony 19 podr?cznika, zwracajFc we i ich zastosowanie”, zwracajFc uwag? na podzia
uwag? na podzia programów na grupy. programów na grupy.

podr?cznika. Wskazani uczniowie udzielajF odpowiedzi. Nauczyciel porzFdkuje wiedz?.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy uczniowie zrozumieli wszystkie poj?cia omawiane na lekcji.
25
1.3 Temat: Urz?dzenia komputera
Materia y: Podr?cznik, cz?Gci komputera (komputer do demonstracji), plansze.
Ucze wie, co to jest komputer i program komputerowy. Wie, jak komputer wykonuje program.
Cel ogólny:
Poznanie budowy komputera oraz parametrów urzFdze komputerowych.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Z jakich urzFdze jest zbudowany komputer. Co to sF urzFdzenia wewn?trzne (p yta g ówna,
procesor, nap?dy noGników danych, pami?@, gniazda, karty rozszerze itp.). Co to sF urzFdze-
nia zewn?trzne (monitor, drukarki, skaner, klawiatura, myszka). Jakimi parametrami charaktery-
zujF si? poszczególne urzFdzenia komputerowe. Co to sF porty. Jakie sF typy portów.
Ucze umie: Wskaza@ urzFdzenia wewn?trzne (p yta g ówna, procesor, nap?dy noGników danych, pami?@,
gniazda
i karty rozszerze ) oraz urzFdzenia zewn?trzne (monitor, drukarki, klawiatura, myszka). Poda@
parametry zainstalowanych w komputerze urzFdze . Zlokalizowa@ porty i gniazda rozszerze .
Przyk ad: Ucze wie, z jakich urzFdze wewn?trznych zbudowany jest komputer i umie je wskaza'.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci zdobyte na Wskazani uczniowie odpowiadajF na pytania nauczy-
poprzedniej lekcji (co to jest informatyka, komputer, jak ciela.
dzia a komputer, ka$e wymieni@ jednostki informacji,
omówi@ program komputerowy, system operacyjny,
sterowniki, rodzaje komputerów).
Prezentuje komputer wraz z urzFdzeniami i dzieli je na ObserwujF prezentacj? wewn?trznych i zewn?trznych
urzFdzenia wewn?trzne i zewn?trzne. urzFdze komputerowych.
Poleca wykona@ i opisa@ w zeszycie tabel?: UrzFdze- RysujF w zeszytach tabel?: UrzFdzenia, Opis, Para-
nie, Opis, Parametry. metry.
Pokazuje i opisuje urzFdzenia wewn?trzne (p yta ObserwujF i notujF dane w tabeli.
g ówna, procesor, magistrala, gniazda rozszerze
i pami?ci, nap?dy).
Poleca wykona@ @wiczenia 1.2 ze strony 20, 1.3 ze WykonujF @wiczenia podane przez nauczyciela.
strony 21 i 1.4 ze strony 22 podr?cznika.
Pokazuje i opisuje urzFdzenia zewn?trzne (monitor, ObserwujF i notujF dane w tabeli.
drukarki, klawiatura, myszka, skaner) oraz obudow?.
Prezentuje instalacj? urzFdzenia zewn?trznego na ObserwujF instalacj? urzFdzenia zewn?trznego.
jednym komputerze, np. pami?ci flash.

podr?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi. Nauczyciel porzFdkuje wiedz?.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta uczniów, co ich jeszcze szczególnie interesuje? Czy chcieliby po@wiczy@ pod F-
czanie urzFdze ? Dowiaduje si?, które zagadnienia by y uczniom znane ju$ przed lekcjF. Stara
si? dowiedzie@, które poj?cia i czynnoGci stwarza y najwi?ksze problemy.
26
1.4 Temat: Prawo autorskie i licencje na programy komputerowe
Materia y: Podr?cznik, licencje komputerowe.
Ucze wie, co to jest program komputerowy, system operacyjny i sterowniki. Wie, jak komputer wykonuje pro-
gram.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych poj?@ dotyczFcych prawa autorskiego i umów licencyjnych.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest prawo autorskie. W jakim zakresie programy sF chronione. Co jest okreGlane mianem
„piractwa komputerowego”. Co to jest licencja na programy. Jakie sF rodzaje licencji.
Ucze umie: OdnaleL@ informacje o licencji u$ywanego oprogramowania.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest licencja na program komputerowy i umie jF odszuka@ w programie.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci zdobyte na Uczniowie udzielajF odpowiedzi.
poprzednich lekcjach (podstawowe informacje o kom-
puterach i programach komputerowych, budowa kom-
putera).
Podaje informacje na temat prawa autorskiego i pi- S uchajF informacji o prawie autorskim i piractwie
ractwa komputerowego. komputerowym i notujF je do zeszytów.
Pokazuje licencj? na program. Na jej podstawie wyja- PoznajF poj?cie licencji u$ytkowania i rozumiejF jej
Gnia poj?cia w niej zawarte oraz rodzaje licencji. najwa$niejsze treGci (kto i na jakich prawach mo$e
u$ytkowa@ program).
Poleca uczniom przeczytanie fragmentu podr?cznika CzytajF dzia „Licencje na programy i ich rodzaje” ze
„Licencje na programy i ich rodzaje” ze strony 27, wy- strony 27 podr?cznika, notujF rodzaje licencji bezp at-
notowanie rodzajów licencji bezp atnych i scharaktery- nych i charakteryzujF je.
zowanie ich.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1 i 2 ze strony 27 pod-

r?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi. Nauczyciel porzFdkuje wiedz?.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta uczniów, czy zrozumieli wszystkie poj?cia? Czy chcieliby zapisa@ do zeszytu
wyjaGnienia ewentualnych wFtpliwoGci? Co jest dla nich atwe i oczywiste, a co sprawia im trud-
noGci.
27
1.5 Temat: System operacyjny, czyli poznajemy .rodowisko pracy
Liczba jednostek lekcyjnych: 1 w cyklu dwugodzinnym, 2 w cyklu trzygodzinnym .
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny (np. Windows, Linuks).
Metoda: Opis z pokazem, @wiczenia.
Ucze wie, co to jest komputer, jak jest zbudowany. Wie, co to jest program komputerowy.
Cel ogólny:
Zapoznanie ucznia z systemem operacyjnym i podstawami jego obs ugi.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jakie sF najwa$niejsze zadania systemu operacyjnego. Co to jest sie@ komputerowa. Jakie sF
najwa$niejsze systemy operacyjne u$ywane wspó czeGnie. Co to jest konto u$ytkownika i konto
administratora. Na czym polega logowanie do systemu. Co to jest i jak wyglFda Pulpit. Co to jest
ikona i co reprezentuje. Co to jest i jak wyglFda pasek zada i pasek szybkiego uruchamiania.
Czym sF i jakie majF cechy: okno aplikacji i okno dialogowe. Jakie sF charakterystyczne elementy
okna programu. Co to jest menu podr?czne.
Ucze umie: RozpoczF@ prac? w systemie Windows. Zalogowa@ si? do systemu operacyjnego. Uruchomi@ program
przez klikni?cie na ikon? na pulpicie, rozwijajFc menu Start oraz z paska szybkiego uruchamiania.
RozwinF@ menu podr?czne. Obs ugiwa@ okna Windows. Zako czy@ prac? z systemem Windows.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest menu Start i umie za jego pomocF uruchomi@ program.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci zdobyte na po- Wskazani uczniowie odpowiadajF na pytania.
przednich lekcjach (podstawowe informacje o komputerach
i programach komputerowych, budowa komputera).
Przedstawia rol? i g ówne zadania systemu operacyj- S uchajF opisu nauczyciela i obserwujF pokaz najwa$-
nego w komputerze. niejszych elementów systemu operacyjnego.
WyjaGnia poj?cie sieci komputerowej. PoznajF poj?cie sieci komputerowej. ZadajF pytania
nauczycielowi i odpowiadajF na zadane im pytania.
Prezentuje pulpit systemu Windows oraz ilustracje pulpitu ObserwujF pokaz pulpitu systemu Windows i Linuks.
innego systemu (np. Linuksa). Krótko je charakteryzuje. WskazujF podobie stwa i ró$nice.
Przedstawia uruchamianie systemu Windows i logowanie PoznajF poj?cie logowania si? do systemu, uprawnie-
si?. Omawia konto administratora i konto u$ytkownika. nia kont administratora oraz innych u$ytkowników.
Poleca uruchomi@ komputery i zalogowa@ si? do sys- UruchamiajF komputery i logujF si? do systemu.
temu.
Opisuje Pulpit i jego elementy: ikony, przycisk Start, PowtarzajF czynnoGci nauczyciela zwiFzane z ikonami,
pasek zada i pasek szybkiego uruchamiania. przyciskiem Start, paskiem zada i paskiem szybkiego
uruchamiania.
Poleca wykona@ @wiczenie 1.5 i 1.6 ze strony 31 podr?cz- WykonujF @wiczenia.
nika.
Opisuje menu podr?czne. Wywo ujF menu podr?czne na Pulpicie i wybierajF
W aGciwoGci ekranu.
Poleca wykona@ @wiczenie 1.7 ze strony 32 podr?cznika. WykonujF @wiczenie.
Opisuje okno aplikacji. ObserwujF pokaz i opis okna aplikacji.
Poleca naszkicowa@ okno aplikacji z zaznaczonymi SzkicujF w zeszycie okno aplikacji opisujFc na nim
g ównymi elementami z wykorzystaniem rys. 1.25 ze g ówne elementy i wykorzystujFc rys. 1.25 ze strony 32
strony 32 podr?cznika. podr?cznika.
Poleca wykona@ @wiczenie 1.8 ze strony 33 podr?cznika. WykonujF wskazane @wiczenie.
Opisuje okno dialogowe. ObserwujF pokaz i notujF informacje o oknie dialogo-
wym programu komputerowego.
Demonstruje zako czenie pracy z systemem Windows. PoznajF sposoby zamykania systemu operacyjnego.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 33 pod-
r?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi. Nauczyciel sprawdza i porzFdkuje wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta o zrozumienie omawianych poj?@. Czy podr?cznik jest zrozumia y w cz?Gci po-
Gwi?conej systemom operacyjnym? Czy by y trudnoGci z wykonaniem @wicze ?
28
1.6 Temat: Praca w .rodowisku Windows
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny.
Metoda: Opis z pokazem, @wiczenia, praca z podr?cznikiem.
Ucze wie, co to jest system operacyjny Windows. Wie, co to jest pulpit i zna jego elementy. Wie, jak zbudowane
jest okno aplikacji i jak mo$na nim operowa@.
Cel ogólny:
Poznanie podstaw pracy w Grodowisku Windows.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jak oznaczane sF nap?dy w systemie Windows. Co to jest plik. Jakie sF rodzaje i typy plików. Ja-
kie sF zasady nazywania plików. Co to jest rozszerzenie plików. Co to jest atrybut pliku. Co to jest
folder i struktura folderów. Co to jest skrót do pliku i do folderu. JakF funkcj? pe ni program Mój
komputer i Panel sterowania. JakF funkcj? pe ni Kosz.
Ucze umie: Rozpoznawa@ nap?dy po oznaczeniach literowych, zarzFdza@ plikami i folderami. Odczyta@ atrybuty
plików. Rozpozna@ foldery i podfoldery. Skojarzy@ skrót z obiektem w komputerze. Zaznacza@ pliki,
foldery i skróty. PrzeglFda@ zawartoG@ folderów za pomocF programu Mój komputer i Eksplorator
Windows. Otwiera@ i przeglFda@ Panel sterowania. Opró$nia@ i przywraca@ obiekty z Kosza.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest folder, i umie przeglFda@ jego zawartoG@.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci zdobyte na Wskazani uczniowie odpowiadajF na pytania.
poprzednich lekcjach (budowa komputera, rodzaje li-
cencji na programy, system operacyjny).
Opisuje oznaczenie nap?dów dysków. S uchajF opisu i obserwujF czynnoGci nauczyciela wy-
jaGniajFce oznaczenia i nazewnictwo nap?dów i noGni-
ków.
Opisuje poj?cie pliku, jego nazwy, rozszerzenia i atry- PoznajF poj?cie pliku komputerowego, jego rozszerze-
butów. nia, atrybutów i jego nazewnictwa.
Opisuje poj?cie folder, podfolder. Prezentuje proste DowiadujF si?, co to jest folder, podfolder oraz jakie
drzewo folderów i wyjaGnia zasady ich nazywania. w aGciwoGci majF te obiekty.
Demonstruje zaznaczanie plików, folderów i skrótów. ObserwujF czynnoGci nauczyciela i powtarzajF je.
Omawia i pokazuje otwieranie i przeglFdanie folderów OtwierajF i przeglFdajF foldery za pomocF programu
za pomocF programu Mój komputer. Mój komputer.
Opisuje otwieranie i przeglFdanie folderów za pomocF OtwierajF i przeglFdajF foldery za pomocF programu
programu Eksplorator Windows. Eksplorator Windows.
Poleca wykona@ @wiczenie 1.10 ze strony 37 podr?cz- WykonujF @wiczenie.
nika.
Opisuje Panel sterowania. WykonujF polecenia zwiFzane z Panelem sterowania.
nika.
Opisuje Kosz i programy Windows. OdzyskujF pliki za pomocF kosza systemowego.
Poleca uczniom wynotowanie typów plików, ich roz- ZapisujF typy plików, ich rozszerzenia i aplikacje na
szerze oraz skojarzonych aplikacji z fragmentu pod- podstawie podr?cznika.
r?cznika „Typy plików i ich aplikacje”.

podr?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi. Nauczyciel porzFdkuje wiedz?.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy materia realizowany na lekcji by ju$ wczeGniej znany. Z jakimi zagadnie-
niami spotkali si? po raz pierwszy? Jakie czynnoGci sprawiajF uczniom najwi?cej k opotów, a jakie
wykonywane sF z atwoGciF?
29
2.1 Temat: Foldery, pliki i skróty do programów
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny, dyskietka.
Metoda: Opis z pokazem, @wiczenia, pogadanka.
Ucze wie, jak w Fczy@ i wy Fczy@ komputer. Jak zalogowa@ si? do systemu.
Cel ogólny:
Zapoznanie uczniów ze sposobami tworzenia folderów oraz skrótów do folderów, plików i programów.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest folder, podfolder i plik. Co to jest skrót do folderu i pliku. Co to sF atrybuty, jak si? na-
zywajF i jakie majF cechy.
Ucze umie: Utworzy@ folder na pulpicie za pomocF menu podr?cznego. Utworzy@ folder w programie Mój
komputer i Eksplorator Windows za pomocF menu podr?cznego. Utworzy@ skrót do dokumen-
tów, folderów czy plików programów. Odczyta@ informacje o w aGciwoGciach plików, folderów
i skrótów. Zmieni@ atrybuty. Wyszukiwa@ foldery, pliki i skróty za pomocF narz?dzia Wyszukaj.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest folder, i umie za pomocF menu podr?cznego utworzy@ go na pulpicie.
Sprawdza wiadomoGci z poprzednich lekcji. OdpowiadajF na pytania.
Opisuje sposoby tworzenia folderów. ZaznajamiajF si? ze sposobami tworzenia folderów.
Poleca wykona@ @wiczenia 2.1 i 2.2 ze strony 42 pod- WykonujF wskazane @wiczenia z podr?cznika.
r?cznika.
Proponuje, aby uczniowie stworzyli przyk ady drzewa TworzF przyk ady drzewa folderów.
folderów i podfolderów (np. muzyka, gatunki muzyki i
zespo y muzyczne)
Opisuje sposoby tworzenia skrótów. ObserwujF tworzenie skrótów w systemie.
Poleca wykona@ @wiczenie 2.3 ze strony 42 podr?czni- WykonujF wskazane @wiczenia z podr?cznika.
ka.
Opisuje okno w aGciwoGci folderów i plików. OdczytujF w aGciwoGci folderów i plików.
Charakteryzuje atrybuty w aGciwoGci plików i folderów. OdczytujF atrybuty wskazanych plików i folderów.
Opisuje sposoby wyszukiwania plików i folderów. WyszukujF pliki i foldery wed ug instrukcji nauczyciela.

podr?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi. Nauczyciel koryguje odpowiedzi i po-
rzFdkuje wiedz?.
Ewaluacja: Nauczyciel prowadzi krótkF dyskusj? na temat atwych i trudnych elementów lekcji. Pyta, czy tre-
Gci w podr?czniku sF zrozumia e.
30
2.2 Temat: Podstawowe operacje na folderach, plikach i skrótach
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny, dyskietka.
Ucze wie, co to jest i jak mo$na utworzy@ folder, podfolder, plik oraz skrót i zna zasady ich nazywania. Umie od-
czytywa@ oznaczenia nap?dów. Wie, jak wyszuka@ pliki i foldery. Wie, co to sF atrybuty plików i folderów.
Cel ogólny:
Zaznajomienie uczniów ze sposobami kopiowania, przenoszenia i usuwania plików i folderów. Poznanie formato-
wania dyskietki.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest kopiowanie, przenoszenie i usuwanie plików, folderów i skrótów. Co to jest schowek
systemowy. Jakie stosuje si? skróty klawiszowe do kopiowania, przenoszenia i usuwania folde-
rów i plików. Co to jest formatowanie dyskietki.
Ucze umie: Kopiowa@ i przenosi@ pliki i foldery metodF „ciFgnij i upuG@”. Kopiowa@ i przenosi@ pliki i foldery
z wykorzystaniem schowka systemowego. Usuwa@ pliki i foldery. Formatowa@ dyskietki.
Przyk ad: Ucze wie, jakie operacje mo$na przeprowadzi@ na plikach i umie kopiowa@, przenosi@ i usuwa@
pliki.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci (tworzenie Uczniowie odpowiadajF i prezentujF tworzenie folde-
oraz odczytywanie w aGciwoGci folderów, plików i rów
skrótów). i skrótów. SprawdzajF w aGciwoGci plików, folderów i
skró-tów.
Opisuje i demonstruje kopiowanie plików i folderów ObserwujF czynnoGci nauczyciela.
metodF „ciFgnij i upuG@” oraz za pomocF schowka
systemowego.
Poleca wykona@ @wiczenia 2.4 i 2.5 ze strony 45 i 46 WykonujF wskazane @wiczenia z podr?cznika.
podr?cznika.
Opisuje i demonstruje przenoszenie plików i folderów. ObserwujF i powtarzajF czynnoGci nauczyciela na
swoich stanowiskach.
Opisuje i demonstruje sposoby usuwania folderów, pli- ObserwujF i powtarzajF czynnoGci nauczyciela na
ków i skrótów. swoich stanowiskach.
Poleca wykona@ @wiczenia typu: utwórz foldery WykonujF @wiczenia zaproponowane przez nauczy-
o nazwach miesi?cy i foldery o nazwach pór roku. ciela.
Skopiuj do folderów o nazwach pór roku foldery o na-
zwach miesi?cy itp.
Opisuje i demonstruje formatowanie dyskietek z ró$- ObserwujF czynnoGci nauczyciela.
nymi opcjami.
Poleca sformatowa@ dyskietki. FormatujF dyskietki.

podr?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wia-
domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel ocenia, czy zaproponowana liczba @wicze jest do wykonania w ciFgu jednej lekcji.
Pyta, czy @wiczenia dajF si? wykona@. Jakie problemy by y z ich wykonywaniem.
31
2.3 Temat: Zarz?dzanie programami i urz?dzeniami w komputerze
Liczba jednostek lekcyjnych: 2 w cyklu trzygodzinnym .
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny, program komputerowy, drukarka.
Ucze wie, co to jest folder, podfolder, plik oraz skrót i zna zasady ich nazywania. Umie odczytywa@ oznaczenia
nap?dów. Wie, jak si? kopiuje, przenosi i usuwa pliki i foldery. Wie, co to jest formatowanie dysków.
Cel ogólny:
Poznanie zasad instalacji i deinstalacji programów komputerowych oraz instalacji typowych urzFdze zewn?trz-
nych komputera.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to sF sk adniki systemu Windows . Co to jest Panel sterowania . Jakie sF typy plików uru-
chamiajFcych instalacj? . Jakie sF funkcje programu Dodawanie lub usuwanie programów .
Co to jest Mened$er urzFdze . Co to jest licencja i jakie sF rodzaje licencji .
Ucze umie: Dodawa@ i usuwa@ sk adniki Windows. Instalowa@ i usuwa@ aplikacje za pomocF programów in-
stalacyjnych aplikacji . Rozpoznawa@ pliki uruchamiajFce instalacj?. Instalowa@ i deinstalowa@
urzFdzenia komputera . Sprawdzi@ informacje o zainstalowanych urzFdzeniach w MenedFerze
urz?dze- . Zainstalowa@ drukark? .
Przyk ad: Ucze wie, jak zainstalowa@ aplikacj? w systemie i umie jF zainstalowa@.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci w zakresie Uczniowie odpowiadajF i prezentujF tworzenie folde-
tworzenia folderów, plików i skrótów, ich kopiowania, rów, plików i skrótów, ich kopiowanie, przenoszenie
przenoszenia i usuwania, sprawdzania ich w aGciwoGci i usuwanie, sprawdzajF ich w aGciwoGci oraz zmieniajF
oraz zmiany ich atrybutów . atrybuty .
Charakteryzuje sk adniki Windows oraz opisuje ich do- DocierajF do informacji o sk adnikach Windows oraz
dawanie i usuwanie . poznajF techniki ich dodawania i usuwania .
Opisuje instalacj? i usuwanie aplikacji w systemie . ObserwujF instalacj? i usuwanie aplikacji w systemie
.
Poleca zainstalowa@ w systemie przyk adowF aplikacj? InstalujF w swoim systemie aplikacj? .
.
Poleca sprawdzi@ dzia anie aplikacji. Zwraca uwag? na UruchamiajF aplikacj? .
warunki licencji .
Poleca usunF@ aplikacj? z systemu . UsuwajF aplikacj? z systemu .
Poleca przeczyta@ fragment ze strony 49 i 50 podr?cz- ObserwujF instalacj? i deinstalacj? urzFdze kompute-
nika „Instalowanie i deinstalowanie urzFdze komputera .
ra” .
Opisuje MenedFera urz?dze- . OdczytujF informacje z MenedFera urz?dze- .
Demonstruje instalacj? drukarki w systemie . ObserwujF instalacj? drukarki w systemie .
Poleca zainstalowanie wskazanej drukarki . InstalujF drukark? .

podr?cznika. Wskazani uczniowie odpowiadajF na nie. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiado-
moGci.
Ewaluacja: Nauczyciel dowiaduje si?, jak uczniowie radzF sobie ze zrozumieniem treGci podr?cznika? Czy
potrafiF samodzielnie z niego korzysta@? Które z wprowadzonych poj?@ sF niejasne? Co sprawia
trudnoGci w instalacji i deinstalacji programów i urzFdze ?
32
2.4 Temat: Archiwizacja danych i ochrona przeciwwirusowa w komputerze
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny, program antywirusowy (polskoj?zyczny), program archiwizujFcy.
Ucze wie, co to jest folder, podfolder, plik oraz skrót i zna zasady ich nazywania. Umie odczytywa@ oznaczenia
nap?dów. Wie, jak si? kopiuje, przenosi i usuwa pliki i foldery. Wie, co to jest formatowanie dysków. Wie, jak in-
stalowa@ sk adniki Windowsa. Wie, jak instalowa@ aplikacje w systemie.
Cel ogólny:
Poznanie zasad i sposobów archiwizacji i kompresji danych. Zapoznanie si? z profilaktykF antywirusowF oraz
programami antywirusowymi.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jaki jest cel archiwizacji i kompresji danych. Jakie sF zasady archiwizacji danych. Jakie sF roz-
szerzenia plików skompresowanych. Jakie sF zewn?trzne programy archiwizujFce. Jakie sF za-
sady profilaktyki antywirusowej. Jakie sF rodzaje z oGliwych programów. Jakie warunki powinien
spe nia@ program antywirusowy.
Ucze umie: Stosowa@ zasady archiwizacji danych. Archiwizowa@ i kompresowa@ dane z wykorzystaniem
funkcji Foldery skompresowane. Rozpakowywa@ archiwa. Archiwizowa@ i rozpakowywa@ w ze-
wn?trznym programie archiwizujFcym. Obs ugiwa@ program antywirusowy.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest Folder skompresowany i umie zarchiwizowa@ wybrany obiekt (pliki, foldery).
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci w zakresie Uczniowie odpowiadajF na pytania.
tworzenia folderów, plików i skrótów, ich kopiowania,
przenoszenia i usuwania, sprawdzania ich w aGciwo-
Gci, zmiany ich atrybutów, instalacji i usuwania aplikacji
w systemie.
Prowadzi pogadank? o potrzebie archiwizacji i zasa- ZapoznajF si? z archiwizacjF i jej zasadami.
dach jej prawid owego przeprowadzenia.
Opisuje i pokazuje kompresowanie folderów i plików za ObserwujF kompresowanie danych za pomocF funkcji
pomocF systemowej funkcji Folder skompresowany. Folder skompresowany.
Poleca wykona@ @wiczenie 2.7 ze strony 53 podr?czni- WykonujF wskazane @wiczenie z podr?cznika.
ka.
Opisuje rozpakowywanie archiwum. ObserwujF rozpakowywanie archiwum.
Poleca wykona@ @wiczenie 2.8 ze strony 54. WykonujF @wiczenie.
Opisuje program archiwizujFcy, np. WinRAR. ObserwujF dzia anie innych programów do archiwiza-
cji, np. WinRAR.
Opisuje wirusy komputerowe. S uchajF opisu wirusów komputerowych.
Poleca przeczyta@ fragment „O profilaktyce antywiru- CzytajF wskazany fragment podr?cznika. SporzFdzajF
sowej s ów kilka” na stronie 55 podr?cznika oraz spo- notatk? w zeszycie o zagro$eniach komputera.
rzFdzi@ notatk? w zeszycie.
Opisuje i demonstruje podstawowe funkcje i obs ug? PowtarzajF czynnoGci nauczyciela zwiFzane z obs ugF
programu antywirusowego. programu antywirusowego.
Rekapitulacja: Nauczyciel zleca przygotowanie odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 56

podr?cznika. Wskazani uczniowie odpowiadajF. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy opisane w podr?czniku zadania podsumowujFce sF zrozumia e? Stwierdza,
czy czas przewidziany na realizacj? tematu jest w aGciwie dobrany. Ustala, z jakimi czynnoGciami
by y problemy i diagnozuje ich przyczyny.
33
3.1 Temat: Wprowadzenie do sieci komputerowej
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny, Internet (Intranet), tablice (prezentacja).
Metoda: Opis, praca z podr?cznikiem, @wiczenie.
Zna budow? komputera. Wie, co to jest sie@ komputerów. Wie, co to jest system operacyjny, i zna podstawy jego
obs ugi.
Cel ogólny:
Zapoznanie uczniów z rodzajami sieci komputerowych oraz ich zadaniami. Przyswojenie podstawowych terminów
sieciowych. Zaznajomienie z poprawnym sposobem korzystania z zasobów sieciowych. .
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jakie sF korzyGci z po Fczenia komputerów w sie@. Jakie sF podstawowe us ugi sieciowe. Jakie
sF typy i rodzaje sieci komputerowych. Jakie programy nadzorujF prace w sieci. Jak zalogowa@
si? do sieci. Co to jest protokó sieciowy. Jak wyglFda adres IP komputera w sieci. Jakie sF pod-
stawowe typy sieci i us ugi sieciowe. Jaki jest podzia sieci pod wzgl?dem zajmowanego przez nie
obszaru. Co to jest protokó sieciowy.
Ucze umie: OkreGli@ sie@, w której pracuje. Zalogowa@ si? do sieci. Odczyta@ adres IP swojego komputera.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest adres IP, i umie znaleL@ adres IP swojego komputera.
Opisuje sie@ komputerów, jej zasoby i us ugi. S uchajF nauczyciela i zapoznajF si? z opisem w pod-
r?czniku.
Opisuje i pokazuje systemowe narz?dzia do korzysta- ObserwujF i powtarzajF czynnoGci nauczyciela.
nia z sieci (po Fczenia, u$ytkownicy itp.) oraz urzFdze-
nia sieciowe (karty, switche itp.). Pokazuje i omawia
logowanie si? do sieci.
Poleca przeczytanie fragmentu o rodzajach sieci kom- CzytajF wskazany fragment ksiF$ki i odpowiadajF na
puterowych ze strony 59 i omówienie go. pytania o rodzajach sieci komputerowych.
WyjaGnia protokó sieciowy TCP/IP oraz adresy IP S uchajF nauczyciela i obserwujF jego czynnoGci.
komputerów.
Poleca odczyta@ adres IP swojego komputera. OdnajdujF i odczytujF adres IP swoich komputerów.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3 i 4 ze strony 60
domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy omawiane poj?cia sF zrozumia e. JeGli nie, to z jakich powodów. Ocenia, czy
czas przeznaczony na realizacj? tematu jest w aGciwy.
34
3.2 Temat: Sie= Internet
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny, Internet (intranet), tablice (prezentacja).
Metoda: Opis, praca z podr?cznikiem, @wiczenie.
Wie, co to jest sie@ komputerów i jak si? jF klasyfikuje. Zna podstawowe us ugi sieciowe, programy nadzorujFce
prac? w sieci oraz protokó sieciowy TCP/IP. Wie, jak zalogowa@ si? do sieci komputerowej i jak sprawdzi@ numer
IP swojego komputera.
Cel ogólny:
Poznanie budowy sieci Internet, us ug, z których mo$na w niej korzysta@, systemu nazw domen i sposobów pod-
Fczenia do niej.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jak wyglFda struktura sieci Internet. JakF funkcj? w sieci pe ni router. Jaka jest zale$noG@ mi?dzy
adresem IP a nazwF domeny. Na czym polega system nazw domen (DNS). Jakie urzFdzenia wy-
st?pujF w sieci. Z jakich us ug mo$na korzysta@ w Internecie. Jakie sF sposoby pod Fczenia kom-
putera do Internetu .
Ucze umie: Przedstawi@ w formie rysunku ogólny zarys sieci Internet. Skojarzy@ adres IP komputera z nazwF
domeny. OkreGli@ na podstawie domeny kraj oraz rodzaj i charakter dzia alnoGci. PrzyporzFdko-
wa@ protokó do rodzaju us ugi.
Przyk ad: Ucze wie, na czym polega system nazw domen i umie na tej podstawie przyporzFdkowa@ jF do
odpowiedniej kategorii.
Nauczyciel zadaje pytania z tematyki poprzedniej lek- Uczniowie odpowiadajF na pytania nauczyciela i wy-
cji. konujF jego polecenia sprawdzajFce.
Opisuje struktur? sieci Internet, w tym niezb?dne urzF- S uchajF opisu i GledzF odpowiednie treGci w podr?cz-
dzenia sieciowe. niku.
WyjaGnia sposób adresowania komputerów w sieci ObserwujF czynnoGci nauczyciela i GledzF treGci w
Internet za pomocF adresu IP i nazw domen na przy- podr?czniku.
k adzie wybranych nazw.
Poleca zapisa@ znaczenie wybranych domen ogól- ZapisujF znaczenie wybranych domen ogólnych w ze-
nych. szycie.
Poleca wykona@ @wiczenie 3.1 ze strony 62 podr?czni- WykonujF @wiczenie.
ka.
Opisuje us ugi i pokazuje korzystanie z nich na przy- ObserwujF pokaz i powtarzajF czynnoGci nauczyciela.
gotowanych przyk adach.
Poleca, na podstawie fragmentu z podr?cznika „Spo- Na podstawie fragmentu z podr?cznika „Sposoby
soby pod Fczenia do sieci Internet”, wynotowa@ i krótko pod Fczenia do sieci Internet” zapisujF w zeszycie wy-
scharakteryzowa@ wybrane sposoby Fczenia si? z sie- brane sposoby Fczenia z sieciF Internet, krótko je cha-
ciF Internet . rakteryzujFc .
Poleca zaprezentowa@ sposoby po Fczenia z Interne- Wybrani uczniowie prezentujF sposoby po Fczenia
tem . z Internetem .

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, z jakimi poj?ciami uczniowie zapoznali si? ju$ wczeGniej? Dowiaduje si?, którzy
to uczniowie i skFd majF t? wiedz?? Ustala, jakie poj?cia sF trudne do zrozumienia.
35
3.3 Temat: Zasady korzystania z sieci
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny, Internet (intranet).
Metoda: Opis, pogadanka, praca z podr?cznikiem.
Wie, jak zbudowana jest sie@ komputerów i jakie sF jej typy i rodzaje. Zna podstawowe us ugi sieciowe, programy
nadzorujFce prac? w sieci oraz protokó sieciowy TCP/IP. Wie, jak zalogowa@ si? do sieci komputerowej. Zna
us ugi, z których mo$na korzysta@ w Internecie. Wie, jak sF adresowane komputery w sieci Internet.
Cel ogólny:
Poznanie zasad korzystania z us ug internetowych i zagro$e zwiFzanych z Internetem. .
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jakimi zasadami nale$y kierowa@ si? korzystajFc z zasobów sieci. Co to jest netykieta. Jakie za-
gro$enia niesie z sobF Internet. Jak przeciwdzia a@ zagro$eniom w sieci.
Ucze umie: Przestrzega@ zasad prawa autorskiego. Post?powa@ zgodnie z netykietF. Przedstawi@ symptomy
uzale$nienia od Internetu. Stosowa@ podstawowe zabezpieczenia przed zagro$eniami z sieci.
Przyk ad: Ucze wie, jakie szkodliwe programy wyst?pujF w Internecie i umie przeciwdzia a@ skutkom ich
dzia ania.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z podstaw Uczniowie odpowiadajF i prezentujF wiedz? oraz
wiedzy o lokalnej sieci komputerowej i o Internecie. umiej?tnoGci z podstaw sieci lokalnej i Internetu.
Przedstawia zasady prawa autorskiego i netykiety. S uchajF pogadanki na temat prawa autorskiego i ne-
tykiety. CzytajF fragmenty licencji i netykiety.
Opisuje zagro$enia, które wyst?pujF w Internecie. S uchajF pogadanki o zagro$enich wyst?pujFcych
w Internecie. RobiF notatki.
Poleca przeczyta@ fragment „Uzale(nienie od Interne- CzytajF fragment „Uzale(nienie od Internetu” i sporzF-
tu” i sporzFdzi@ notatk? o symptomach uzale$nienia od dzajF notatk? o symptomach uzale$nienia od Interne-
Internetu. tu.
Prowadzi dyskusj? o warunkach sprzyjajFcych uzale$- UczestniczF w dyskusji.
nieniu si? od Internetu.
Wyg asza pogadank? na temat przeciwdzia ania zagro- S uchajF pogadanki o zagro$eniach w sieci.
$eniom w sieci.
Poleca zapisanie w zeszycie podstawowych zasad NotujF podstawowe zasady przeciwdzia ania zagro$e-
przeciwdzia ania zagro$eniom w sieci. niom w sieci.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy temat by interesujFcy. Co w omawianych zagadnieniach by o szczególnie
ciekawe i co trzeba omówi@ w szerszym zakresie?
36
4.1 Temat: Strony WWW i przegl?darka internetowa
Materia y: Podr?cznik, przeglFdarka internetowa, Internet, strony WWW.
Metoda: Opis z pokazem, @wiczenia, praca z podr?cznikiem.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym.
Cel ogólny:
Zapoznanie uczniów ze stronami WWW oraz przeglFdarkF internetowF.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest strona WWW, za pomocF jakiego j?zyka programowania jest tworzona i z jakich ele-
mentów mo$e si? sk ada@. Co to jest hiper Fcze. Jakie rozszerzenia ma plik strony WWW. Co to
jest serwer WWW. Jaki program s u$y do przeglFdania stron WWW. Co to jest wtyczka. Co to jest
adres URL. Jaki jest identyfikator protoko u us ugi WWW. Co to sF portale i serwisy tematyczne.
W jaki sposób pobiera si? strony w sieci Internet. Jakie sF tryby przeglFdania strony WWW
w przeglFdarce.
Ucze umie: Rozpozna@ plik strony WWW. PrzeglFda@ strony WWW za pomocF przeglFdarki internetowej wy-
korzystujFc: pasek adresu, przyciski paska narz?dzi i pasek eksploratora. Wpisa@ adres URL.
Rozpozna@ identyfikator protoko u stron WWW. PrzeglFda@ strony WWW w trybie online i offline.
OkreGli@ cechy portali internetowych oraz serwisów tematycznych. Zapisa@ przeglFdanF stron?
WWW oraz jej elementy.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest strona WWW i umie jF otworzy@ i przeglFda@ za pomocF przeglFdarki.
Nauczyciel opisuje stron? WWW i przeglFdark? inter- Uczniowie obserwujF i powtarzajF czynnoGci nauczy-
netowF. ciela.
Opisuje adres URL. NotujF informacje o adresie URL.
Poleca wpisywa@ adresy stron w przeglFdarce (np. WpisujF pe ne adresy stron, bez http:// i bez www.
http://www.enter.pl, www.enter.pl, enter.pl).
Opisuje portale i serwisy tematyczne na przyk adach OglFdajF strony pod wskazanym przez nauczyciela ad-
(np. www.wp.pl i www.interklasa.pl). resem.
ka.
Poleca przeczyta@ fragment Pobieranie strony z sieci CzytajF fragment podr?cznika.
i wy)wietlanie jej w przegl*darce na stronie 71 pod-
r?cznika.
Opisuje elementy wyst?pujFce na stronie WWW (tekst, LokalizujF na swoich ekranach wskazane elementy
grafika, animowana grafika, skrypty, aplety, pliki strony WWW.
dLwi?kowe).
Charakteryzuje sposoby zapisywania na dysku kom- ZapisujF na dysku komputera wskazanymi sposobami
putera stron WWW oraz obiektów graficznych wyst?- strony WWW oraz obiekty wyst?pujFce na stronach
pujFcych na stronach internetowych. internetowych.
Poleca zapisa@ przyk ady obiektów graficznych ze ZapisujF obiekty graficzne na dysku komputera.
stron WWW na dysku komputera.
Opisuje prac? z przeglFdarkF w trybie offline. Poleca Prze FczajF przeglFdark? i korzystajF z niej w trybie
przeglFda@ offline strony zapisane wczeGniej. offline.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2, 3 ze strony 74 podr?cznika. Wskazani

uczniowie odpowiadajF. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel poleca uczniom okreGlenie celu lekcji. Prawid owe sformu owanie celu b?dzie potwier-
dzeniem, $e zosta on osiFgni?ty.
37
4.2 Temat: Jak dotrze= do informacji w sieci
Materia y: Podr?cznik, przeglFdarka internetowa, internet, wyszukiwarki internetowe, katalogi stron interneto-
wych, encyklopedie i s owniki internetowe.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Wie, co to jest
sie@ komputerów. Wie, co to strona WWW. Zna przeglFdark? internetowF. Wie, co to jest adres URL i jak go wpisy-
wa@ do paska adresu. Identyfikuje protokó stron WWW. Wie, co to jest portal internetowy i serwis tematyczny. Zna
tryby offline i online przeglFdania stron WWW. Wie, jakie sF sposoby zapisu stron na dysku komputera.
Cel ogólny:
Zapoznanie uczniów ze sposobami docierania do informacji w sieci.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest baza danych. Co to jest wyszukiwarka sieciowa. Jakie sF zasady formu owania zapyta
o stron? WWW w wyszukiwarce. Co to jest katalog stron internetowych. Co to sF encyklopedie
i s owniki internetowe.
Ucze umie: Rozpozna@ wyszukiwark? sieciowF i serwis wyszukiwawczy. Formu owa@ zapytanie o stron?
w wyszukiwarce stron WWW. Formu owa@ zapytanie w wyszukiwarce o pliki graficzne. Pos ugiwa@
si? katalogiem stron internetowych. Wyszuka@ informacj? w encyklopedii i s owniku internetowym.
Przyk ad: Ucze wie, jak sformu owa@ zapytanie w wyszukiwarce o stron? WWW i umie znaleL@ szukanF
stron? internetowF.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci zdobyte na Wskazani uczniowie odpowiadajF na pytania i wyko-
poprzedniej lekcji (co to jest strona WWW, co to jest ad- nujF polecenia nauczyciela.
res URL, co to jest portal internetowy, jakie sF zasady
adresowania stron WWW, jak zapisuje si? strony i obie-
kty graficzne).
Przedstawia Internet jako ogromnF baz? danych, wy- S uchajF opisu i oglFdajF pokaz internetowych baz da-
jaGniajFc poj?cie bazy danych. nych.
Opisuje wyszukiwarki sieciowe (np. Google, Altavista) OglFdajF wyszukiwarki stron internetowych i systemy
i systemy wyszukiwawcze dost?pne na portalach in- wyszukiwawcze dost?pne na portalach internetowych.
ternetowych (np. szukaj.onet.pl, szukaj.wp.pl).
Poleca zaznajomi@ si? z zasadami formu owania za- Formu ujF zapytania na temat stron WWW w wyszuki-
pyta o stron? WWW na podstawie fragmentu pod- warce.
r?cznika „Jak szuka@ informacji w sieci za pomocF wy-
szukiwarki stron WWW?” na stronie 75.
Poleca zapisa@ zasady formu owania zapyta o stron? ZapisujF zasady formu owania zapyta o stron? WWW
WWW w wyszukiwarce. w wyszukiwarce.
Poleca wykona@ @wiczenia 4.3, 4.4, 4.5, 4.6 na stro- WykonujF @wiczenia.
nach 75 i 76 w podr?czniku.
Opisuje wyszukiwanie obiektów graficznych za pomo- WyszukujF obiekty graficzne za pomocF wyszukiwarki
cF wyszukiwarki internetowej. internetowej.
Poleca wykona@ @wiczenie 4.7 na stronie 76 podr?cznika. WykonujF @wiczenie.
Opisuje katalogi stron internetowych (np. kata- OtwierajF katalogi stron internetowych i korzystajF
log.onet.pl; szukaj.interia.pl). z nich.
Opisuje encyklopedie (np. encyklopedia.interia.pl) i OtwierajF encyklopedie i s owniki internetowe i korzy-
s owniki internetowe (np. sk.hoga.pl) stajF z nich.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2, 3 ze strony 78 z podr?cznika. Wskazani

uczniowie odpowiadajF i prezentujF wyniki pracy. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel poleca uczniom oceni@ w skali od 0 do 5 trudnoG@ lekcji.
38
4.3 Temat: Jak pobiera= pliki z internetu?
Liczba jednostek lekcyjnych: 1 w cyklu dwugodzinnym; 2 w cyklu trzygodzinnym .
Materia y: Podr?cznik, przeglFdarka internetowa, internet, wyszukiwarka plików, klient FTP .
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Wie, co to
jest sie@ komputerów. Wie, co to jest strona WWW. Zna przeglFdark? stron WWW. Wie, co to jest adres URL.
Identyfikuje protokó stron WWW. Wie, co to jest portal internetowy, serwis tematyczny, katalog stron, encyklope-
dia i s ownik internetowy oraz wyszukiwarka stron WWW. Zna tryby offline i online przeglFdania stron WWW. Wie,
jakie sF sposoby zapisu stron i obiektów graficznych na dysku komputera.
Cel ogólny: Zapoznanie uczniów ze sposobami pobierania plików z sieci.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: SkFd mo$na pobra@ plik w sieci. Jak rozpozna@ odnoGnik do pliku na stronie WWW. Jakie sF za-
sady formu owania zapytania o pliki w wyszukiwarkach plików . Co to jest us uga FTP . Jaki
jest identyfikator us ugi FTP w adresie URL . Co to jest serwer FTP .
Ucze umie: Pobra@ plik z sieci poprzez jego odnoGnik na stronie WWW. Rozpozna@ us ug? i protokó FTP .
Korzysta@ z us ugi FTP za pomocF przeglFdarki internetowej . Wyszukiwa@ pliki w Internecie .
Przyk ad: Ucze wie, jak na stronie WWW znaleL@ plik do pobrania i umie go skopiowa@ na dysk swojego
komputera.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci zdobyte na Wskazani uczniowie odpowiadajF na pytania i wyko-
poprzedniej lekcji (co to jest adres URL, co to jest nujF polecenia nauczyciela.
portal internetowy, jakie sF zasady wyszukiwania stron
WWW, jak zapisuje si? strony i obiekty graficzne).
Opisuje pobieranie plików ze strony internetowej (np. ObserwujF pokaz pobierania plików ze strony interne-
www.oke.jaworzno.pl, www.tucows.pl) towej.
Poleca pobra@ przyk adowy plik (np. arkusz zada eg- PobierajF plik i zapisujF na dysku swojego komputera.
zaminacyjnych ze strony www.cku.edu.pl)
Poleca otworzy@ wczeGniej zapisany plik. OtwierajF pobrany plik.
Opisuje us ug? sieciowF FTP, adres URL ftp:// i pobie- S uchajF opisu i obserwujF korzystanie z us ugi klienta
ranie plików z serwera FTP (np. ftp://icm.edu.pl) za FTP i pobieranie plików za pomocF przeglFdarki .
pomocF przeglFdarki .
Opisuje wyszukiwark? plików (np. www.plikoskop.pl) ZaznajamiajF si? z wyszukiwarkF plików .
.
Poleca wyszuka@ i pobra@ plik z serwera FTP . WyszukujF i pobierajF plik z serwera FTP .
Poleca otworzy@ pobrane pliki. OtwierajF pobrane pliki.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2, 3 ze strony 80 podr?cznika. Wskazani

uczniowie odpowiadajF i prezentujF wyniki pracy. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel prosi uczniów o ocen? ich umiej?tnoGci pobierania plików z sieci w skali: „dobrze, s a-
bo, nie umiem”.
39
5.1 Temat: ABC poczty elektronicznej
Materia y: PrzeglFdarka internetowa, internet, portal z darmowymi kontami poczty elektronicznej.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym i przeglFdarkF
internetowF. Wie, co to jest sie@ komputerów.
Cel ogólny:
Poznanie us ugi poczty elektronicznej.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest poczta elektroniczna (e-mail). Co to jest konto poczty elektronicznej. Co to jest serwer
poczty elektronicznej. Jaka jest zasada adresu poczty elektronicznej. Jak mo$na obs ugiwa@
konto pocztowe. Jaka jest zasada przesy ania wiadomoGci poczty elektronicznej. Gdzie i jak mo$-
na zak ada@ konta pocztowe. Jaki jest protokó poczty wychodzFcej i przychodzFcej.
Ucze umie: ZnaleL@ darmowe serwery pocztowe. Za o$y@ konto pocztowe na serwerze.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest poczta elektroniczna i umie za o$y@ konto pocztowe na odpowiednim serwe-
rze.
Nauczyciel opisuje poczt? elektronicznF oraz konto S uchajF opisu podstawowych poj?@ zwiFzanych
i adres poczty elektronicznej. z pocztF elektronicznF.
Opisuje sposoby korzystania z poczty elektronicznej ObserwujF korzystanie z poczty elektronicznej za po-
z wykorzystaniem przeglFdarki internetowej i za pomo- mocF przeglFdarki internetowej i programu pocztowe-
cF programu pocztowego. go.
Poleca przeczyta@ fragment z podr?cznika „W?drówka CzytajF wskazany tekst o drodze, jakF „pokonuje”
poczty e-mail w sieci Internet” na stronie 84 podr?czni- poczta elektroniczna w sieci.
ka.
ka.
Demonstruje i opisuje zak adanie konta pocztowego na ObserwujF zak adanie konta pocztowego na serwerze
serwerze. poprzez stron? WWW.
Poleca za o$y@ konto pocztowe i zanotowa@ dane Zak adajF konta pocztowe. NotujF dane konta w ze-
o konfiguracji konta. szycie.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2 i 3 ze strony 86 z podr?cznika. Wska-

zani uczniowie odpowiadajF. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pisze na tablicy dwa zdania: „Dzisiaj dowiedzia em si? czegoG nowego” oraz „Ju$ to
znam i umiem”. Ka$dy z uczniów wpisuje poj?cia zwiFzane z tematem lekcji pod ka$dym zdaniem
zgodnie z jego stanem wiedzy i umiej?tnoGci. Na tej podstawie nauczyciel ocenia stopie znajo-
moGci poczty elektronicznej u uczniów.
40
5.2 Temat: Dost8p do konta i odbieranie wiadomo.ci
Materia y: Podr?cznik, przeglFdarka internetowa, internet, serwis pocztowy, konta pocztowe dla uczniów, dwa
konta pocztowe dla nauczyciela.
stron internetowych. Wie, co to jest sie@ komputerów. Zna drog?, jakF pokonuje e-mail.
Cel ogólny:
Poznanie zasad wysy ania i odbierania poczty elektronicznej przez stron? WWW.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Na jakich stronach WWW mo$e zalogowa@ si? na swoim koncie pocztowym. Co to jest nazwa
konta i has o dost?pu. Jaka jest struktura folderów na koncie poczty elektronicznej. Co to jest za-
Fcznik do wiadomoGci. Jakie pliki mogF by@ za Fcznikiem.
Ucze umie: Zalogowa@ si? na konto pocztowe przez stron? WWW. SporzFdzi@ wiadomoG@. Do Fczy@ do wia-
domoGci za Fcznik. Odebra@ wiadomoG@. Odebra@ wiadomoG@ z za Fcznikiem. Odpowiedzie@ na
wiadomoG@. Korzysta@ z ksiF$ki adresowej.
Przyk ad: Ucze wie, jaki ma adres e-mail oraz has o dost?pu do konta i umie zalogowa@ si? na swoim
koncie pocztowym.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z zakresu Uczniowie odpowiadajF na pytania i wykonujF polece-
znajomoGci us ugi poczty elektronicznej (konto pocz-towe, nia nauczyciela.
zasada adresowania poczty elektronicznej, droga e-maila,
jakie sF protoko y poczty wychodzFcej i przychodzFcej).
Opisuje logowanie si? na serwerze obs ugujFcym ObserwujF logowanie si? na serwerze pocztowym.
poczt?.
Poleca uczniom zalogowa@ si? na serwerze poczto- LogujF si? na serwerze pocztowym (wykonujF @wicze-
wym na swoich kontach i wykona@ @wiczenie 5.3. ze nie).
strony 88 podr?cznika.
Opisuje okno strony WWW serwera pocztowego i two- OglFdajF tworzenie nowych wiadomoGci.
rzenie wiadomoGci.
Prosi o wykonanie @wiczenia 5.4 ze strony 90 pod- WykonujF @wiczenia.
r?cznika.
Opisuje wysy anie wiadomoGci pocztowych do jednego ObserwujF wysy anie i odbieranie wiadomoGci poczto-
i do wielu adresatów i odbieranie ich. Opisuje ksiF$k? wych do jednego i do wielu adresatów i pos ugiwanie
adresowF. si? ksiF$kF adresowF.
Poleca uczniom wys a@, a nast?pnie odebra@ wiadomoG@ Wysy ajF wiadomoG@ do siebie i odbierajF jF. Wysy ajF
pocztowF do siebie oraz do kolegów siedzFcych obok (aby wiadomoG@ do kolegi siedzFcego obok i obserwujF jej
mogli zobaczy@ na monitorze wys anF przez siebie poczt?). odbieranie.
Opisuje wysy anie wiadomoGci z za Fcznikiem. ObserwujF do Fczanie za Fczników do wiadomoGci.
Poleca sporzFdzi@ wiadomoGci z za Fcznikami w po- SporzFdzajF wiadomoGci, za FczajF wskazane pliki
staci ró$nych plików i wys a@ do siebie. i wysy ajF do siebie.
Opisuje odpowiadanie na wiadomoG@ i przesy anie ObserwujF odpowiadanie na wiadomoG@ i przesy anie
wiadomoGci dalej. jej dalej.
Poleca sporzFdzi@ wiadomoG@ z fragmentem znanego Przesy ajF wiadomoG@, uzupe niajFc tekst piosenki,
tekstu np. piosenki, wiersza, który jest uzupe niany w wiersza itp.
trakcie przesy ania wiadomoGci.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ wiadomoG@ z za Fcznikiem wskazanym przez niego. Wskazany
ucze wysy a wiadomoG@, opisujFc swoje czynnoGci. Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi
do pyta 1, 2 i 3 ze strony 90 podr?cznika. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel podaje dwa swoje adresy pocztowe. Na jeden z nich wysy ajF wiadomoG@ ci ucznio-
wie, którym lekcja si? podoba a (z krótkim uzasadnieniem), na drugi zaG ci, którzy majF uwagi
krytyczne (równie$ z uzasadnieniem).
41
5.3 Temat: Tworzenie i wysy anie wiadomo.ci e-mail
Liczba jednostek lekcyjnych: 2 tylko w cyklu trzygodzinnym .
Materia y: Program pocztowy Outlook Express, internet, konta pocztowe dla uczniów, dwa konta pocztowe dla
nauczyciela.
stron internetowych. Wie, co to jest sie@ komputerów. Wie, jak si? wysy a i odbiera wiadomoGci pocztowe przez
bramk? www <-> e-mail. Wie, jak wysy a si? wiadomoG@ z za Fcznikiem.
Cel ogólny:
Poznanie zasad wysy ania i odbierania poczty elektronicznej za pomocF programu pocztowego.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Za pomocF jakiego programu mo$na przeglFda@ i tworzy@ wiadomoGci pocztowe . Jak wyglFda okno
programu pocztowego . Na czym polega konfiguracja konta e-mail w programie pocztowym .
Ucze umie: Skonfigurowa@ konto e-mail w programie pocztowym . SporzFdza@, wysy a@ i odbiera@ e-maile
w programie pocztowym . Dodawa@ za Fczniki do wiadomoGci .
Przyk ad: Ucze wie, co to jest konto w programie pocztowym i umie je skonfigurowa@.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z zakresu Uczniowie odpowiadajF na pytania.
znajomoGci us ugi poczty elektronicznej (logowanie na
serwerze pocztowym; sporzFdzanie, wysy anie i odbie-
ranie wiadomoGci; wysy anie i odbieranie wiadomoGci
z za Fcznikiem).
Opisuje okno programu pocztowego. OglFdajF pokaz nauczyciela opisujFcy okno programu
pocztowego.
Opisuje konfiguracj? konta e-mail w programie poczto- ObserwujF konfigurowanie konta e-mail w programie
wym. pocztowym.
Poleca skonfigurowa@ program pocztowy. KonfigurujF program pocztowy.
Opisuje wysy anie i odbieranie wiadomoGci poczto- ObserwujF wysy anie i odbieranie wiadomoGci poczto-
wych. Odpowiada na pytania uczniów. wych. ZadajF pytania, notujF.
Poleca uczniom wykona@ @wiczenie 5.5 i 5.6 ze strony Wysy ajF wiadomoG@ do siebie i odbierajF jF. Wysy ajF
93 i 94 podr?cznika (wys a@, a nast?pnie odebra@ wia- wiadomoG@ do kolegi siedzFcego obok i obserwujF jej
domoG@ pocztowF do siebie oraz do kolegi siedzFcego odbieranie.
obok (aby zobaczy@ na monitorze wys anF przez siebie
poczt?).
Opisuje wysy anie wiadomoGci z za Fcznikiem oraz ObserwujF wysy anie e-maila z za Fcznikiem, edycj?
ksiF$k? adresowF. ksiF$ki adresowej i s uchajF opisu tych czynnoGci.
Poleca wykona@ @wiczenie 5.7 i 5.8 ze strony 94 i 95 WykonujF @wiczenia.
podr?cznika.
Poleca sporzFdzi@ wiadomoGci z za Fcznikami w po- SporzFdzajF wiadomoGci, za FczajF ró$ne pliki i wysy-
staci ró$nych plików, wys a@ je do siebie i odbiera@. ajF do siebie i innych uczniów.
Opisuje odpowiadanie na wiadomoG@ i przesy anie Przesy ajF otrzymane wiadomoGci dalej do innych
wiadomoGci dalej do innych uczniów w klasie. uczniów.
Poleca sporzFdzi@ wiadomoG@ ze znanym tekstem np. Przesy ajF wiadomoG@, uzupe niajFc tekst piosenki,
piosenki, wiersza, który jest uzupe niany w trakcie wiersza itp.
przesy ania wiadomoGci.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca skonfigurowa@ konto e-mail w programie pocztowym. Poleca przygotowa@ odpo-
wiedzi do pyta 1, 2 i 3 ze strony 96 podr?cznika. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel podaje dwa adresy pocztowe do siebie i daje mo$liwoG@ wys ania na jeden z nich
uwag pozytywnych dotyczFcych zako czonej lekcji informatyki, a na drugi uwag negatywnych.
42
6.1 Temat: Pos ugujemy si8 skanerem i aparatem cyfrowym
Materia y: Skaner, cyfrowy aparat fotograficzny, oprogramowanie do skanera i aparatu cyfrowego.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Zna budow?
komputera.
Cel ogólny:
Poznanie metod pozyskiwania grafiki w postaci elektronicznej z ró$nych Lróde .
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Do czego s u$y skaner. Co to jest technologia TWAIN. Co to jest skanowanie wst?pne. Jak dzia a
cyfrowy aparat fotograficzny. Do jakiego formatu zapisywane sF skany i zdj?cia z aparatu cyfro-
wego.
Ucze umie: Zainstalowa@ skaner i oprogramowanie do jego obs ugi. Skanowa@ obiekty graficzne. Zainstalo-
wa@ oprogramowanie do obs ugi aparatu cyfrowego. Przekopiowa@ zdj?cia z aparatu cyfrowego
na dysk komputera.
Przyk ad: Ucze wie, jak obs uguje si? skaner i umie zeskanowa@ dowolny obrazek na dysk komputera.
Nauczyciel opisuje instalowanie skanera wraz z opro- ObserwujF instalacj? skanera i programu do jego ob-
gramowaniem do jego obs ugi. s ugi.
Nauczyciel opisuje instalacj? oprogramowania cyfro- ObserwujF instalacj? i s uchajF opisu instalacji opro-
wego aparatu fotograficznego oraz jego obs ug?. gramowania oraz instrukcji obs ugi aparatu cyfrowego.
Dzieli uczniów na grupy. Jedna zajmuje si? obs ugF Jedna grupa uczniów skanuje i zapisuje na dysku ob-
skanera, druga aparatu cyfrowego. Poleca grupom (li- razki, a druga grupa kopiuje pliki z aparatu na dysku
czebnoG@ grup uzale$niona od liczby skanerów i cy- komputera.
frowych aparatów fotograficznych) skanowa@ obrazki
i kopiowa@ pliki z aparatu cyfrowego na dysk kompute-
ra.
Poleca zmieni@ grupy obs ugujFce skaner i cyfrowy Grupy uczniowskie zmieniajF obs ugiwane urzFdzenie
aparat fotograficzny. i powtarzajF czynnoGci.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta 1, 2 i 3 ze strony 100 podr?cznika. Wskaza-
ni uczniowie odpowiadajF na pytania. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy demonstracja i opis instalacji urzFdze by jasny i zrozumia y. Pyta, który
ucze móg by to wykona@ sam.
43
6.2 Temat: Obróbka zdj8= w komputerze
Materia y: Podr?cznik, programy do obróbki grafiki (np. Paint, Corel, Photoshop), pliki graficzne.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Potrafi od-
ró$ni@ plik graficzny. Umie skanowa@ obrazki i zapisywa@ zdj?cia z cyfrowego aparatu fotograficznego na dysk
komputera.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych sposobów obróbki plików graficznych.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest grafika wektorowa i jakie ma w asnoGci. Co to jest grafika bitowa i jakie ma w asnoGci.
Co to jest piksel. Jakie sF podstawowe formaty grafiki bitowej. Jakie sF przyk adowe formaty gra-
fiki wektorowej. Za pomocF jakich programów mo$na edytowa@ grafik?. Co to sF filtry i efekty.
Ucze umie: W Fczy@ i wy Fczy@ edytor grafiki. Otworzy@ i zapisa@ plik graficzny w edytorze grafiki. Dodawa@
nowe elementy do grafiki wykorzystujFc narz?dzia programu graficznego. Wybiera@ parametry
narz?dzi graficznych. Zaznacza@, kopiowa@ i wkleja@ fragmenty obrazu. Usuwa@ i zamienia@ t o.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest grafika rastrowa i umie otworzy@ obrazek w programie graficznym i wyciF@
z niego zaznaczony fragment.
Nauczyciel opisuje grafik? bitowa i wektorowF S uchajF opisu grafiki bitowej i wektorowej oraz for-
oraz podstawowe formaty plików graficznych. matów plików graficznych.
Opisuje dodawanie nowych elementów na fotografii. ObserwujF dodawanie nowych elementów na fotogra-
fii.
nika.
Opisuje technik? kopiowania i wklejania fragmentów ObserwujF kopiowanie i wklejanie fragmentów obrazu.
obrazu.
nika.
Opisuje technik? usuwania i zamiany t a. ObserwujF usuwanie i zamian? t a.
nika.
Opisuje na przyk adzie zaawansowanych programów S uchajF opisu mo$liwoGci zaawansowanych progra-
graficznych (np. PaintShop Pro, Photoshop itp.) obrób- mów graficznych.
k? obrazu, filtry i inne efekty.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2, i 3 ze strony 103 podr?cznika. Wska-
zani uczniowie odpowiadajF i prezentujF wykonane zadanie. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza
wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, jakie programy do obróbki grafiki by y znane uczniom wczeGniej. Czy @wiczenia
w odczuciu uczniów by y atwe czy trudne? Jakie operacje obróbki grafiki okaza y si? szczególnie
interesujFce?
44
6.3 Temat: Tworzenie prostych rysunków
Materia y: Podr?cznik, programy do obróbki grafiki (np. Paint, CorelDraw, Photoshop lub inne), pliki graficzne.
Metoda: Praca z podr?cznikiem, opis z pokazem, @wiczenia.
ró$ni@ plik graficzny od innych. Umie skanowa@ obrazki i zapisywa@ zdj?cia z cyfrowego aparatu fotograficznego
na dysku komputera. Zna podstawy obróbki zdj?@ w programie graficznym.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych sposobów tworzenia rysunków w programach graficznych.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jakie programy s u$F do tworzenia rysunków. W jakim formacie zapisywane sF rysunki.
Ucze umie: OkreGli@ wymiary tworzonej grafiki. Korzysta@ z przybornika. Dobiera@ kolory. Obróci@, pochyli@,
skalowa@ elementy graficzne . Dodawa@ tekst. Zapisywa@ pliki graficzne w odpowiednim forma-
cie.
Przyk ad: Ucze wie, w jakim formacie zapisywane sF pliki graficzne i umie w nim je zapisa@.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z obróbki Uczniowie udzielajF odpowiedzi.
zdj?@ w programie graficznym (dodawanie elementów,
kopiowanie, wklejanie, wycinanie fragmentów zdj?@.
Opisuje tworzenie przyk adowego loga w Paincie. ObserwujF tworzenie rysunku w programie Paint.
nika.
Opisuje tworzenie tarczy szkolnej w innym, alternatyw- ObserwujF tworzenie grafiki w innym programie gra-
nym do Painta, programie graficznym. ficznym. WykonujF rysunek we wskazanym programie.
Opisuje sposoby tworzenia zaproszenia. ObserwujF tworzenie zaproszenia.
nika.
Poleca zaznajomi@ si? z fragmentem „Tworzenie wy- ObserwujF tworzenie przycisków nawigacyjnych do
branych elementów grafiki na stronach prezentacji prezentacji multimedialnych i stron internetowych .
multimedialnych i internetowych” w podr?czniku na
stronie 107 .
Poleca wykona@ @wiczenie 6.7 ze strony 108 podr?cznika WykonujF @wiczenie .
.
Opisuje sposoby tworzenia nag ówka na stron? WWW . PrzyglFdajF si? tworzeniu nag ówka na stron? WWW .
Poleca wykona@ @wiczenie 6.8 ze strony 109 podr?cznika WykonujF @wiczenie .
.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca zrobi@ zadania 1, 2 i 3 ze strony 109 podr?cznika. Wskazani uczniowie pre-
zentujF wykonane zadanie. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy opis prac jest wystarczajFco jasny. Mierzy czas potrzebny na wykonanie
@wicze . Pyta uczniów, czy wykonali @wiczenie.
45
6.4 Temat: Przygotowanie grafiki do wydruku, prezentacji multimedialnej i internetowej
Materia y: Podr?cznik, programy do obróbki grafiki (np. Paint, CorelDraw, Photoshop), przeglFdarka graficzna
(np. IrfanView), pliki graficzne.
ró$ni@ plik graficzny od innych plików. Umie skanowa@ obrazki i zapisywa@ zdj?cia z cyfrowego aparatu fotogra-
ficznego na dysku komputera. Zna podstawy obróbki zdj?@ w programie graficznym. Umie tworzy@ proste rysunki.
Cel ogólny:
Poznanie sposobów przygotowywania plików graficznych do druku i do publikowania w Internecie oraz w pre-
zentacji multimedialnej.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jakie parametry powinien mie@ plik graficzny przeznaczony do wydruku. Jakie parametry powi-
nien mie@ plik graficzny przeznaczony do prezentacji multimedialnej i do publikacji w internecie.
Co to jest liczba kolorów, rozdzielczoG@ i kompresja. Jakie cechy majF pliki o formacie TIF i BMP,
GIF, JPG, PNG. Co to jest eksport obrazka . Co to jest konwersja plików.
Ucze umie: Zapisa@ obrazek w odpowiednim formacie. Dobra@ odpowiednie parametry dla grafiki przezna-
czonej do druku. Dobra@ odpowiednie parametry dla grafiki przeznaczonej do prezentacji multi-
medialnej i do publikowania w internecie. Eksportowa@ grafik? do odpowiedniego formatu z od-
powiednimi parametrami . Wykona@ konwersj? pliku w przeglFdarce graficznej .
Przyk ad: Ucze wie, w jakim formacie zapisa@ plik graficzny przeznaczony do Internetu i umie zapisa@
utworzony rysunek w formacie GIF.
tworzenia grafiki (kopiowanie, wycinanie, wklejanie,
tworzenie wizytówki z ilustracjF).
Opisuje w aGciwoGci i parametry, jakie powinna mie@ S uchajF opisu w aGciwoGci i parametrów grafiki prze-
grafika przeznaczona do wydruku. znaczonej do wydruku.
Poleca zapisa@ przyk adowy plik z ró$nymi parame- ZapisujF ten sam plik z ró$nymi parametrami
trami i porówna@ je. i porównujF je.
Opisuje warunki i parametry, jakie musi spe nia@ grafi- ObserwujF ustalanie parametrów grafiki przeznaczonej
ka przeznaczona do prezentacji multimedialnej i publi- do prezentacji i publikowania w Internecie.
kowania w Internecie.
Poleca zapisa@ plik graficzny w ró$nych formatach ZapisujF pliki graficzne w ró$nych formatach
i porówna@ je. i porównujF je.
Opisuje eksport ilustracji do ró$nych formatów z ró$- ZaznajamiajF si? z eksportowaniem ilustracji do ró$-
nymi parametrami . nych formatów z ró$nymi parametrami .
Poleca eksportowa@ obrazki w programie graficznym do EksportujF obrazki w programie graficznym i porów-
ró$nych formatów z ró$nymi parametrami i porówna@ je . nujF je .
Opisuje konwersj? plików graficznych w przeglFdar- ZaznajamiajF si? z konwersjF plików graficznych za
kach grafiki . pomocF przeglFdarki grafiki .
Poleca dokona@ konwersji pliku graficznego w prze- DokonujF konwersji pliku graficznego do ró$nych for-
glFdarce grafiki . matów i ró$nych parametrów .
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi na pytania 1, 2 i 3 ze strony 112 podr?cznika. Wska-
zani uczniowie odpowiadajF i prezentujF wykonane zadanie. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza
wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta uczniów, jaki by cel lekcji (jeGli uczniowie sformu ujF go zgodnie z za o$eniami,
to znaczy, $e lekcja zosta a dobrze poprowadzona).
46
7.1 Temat: Do czego s uFy edytor tekstu
Materia y: Podr?cznik, edytor tekstu Word.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Wie, jak w F-
czy@ i wy Fczy@ program komputerowy.
Cel ogólny:
Poznanie edytora tekstu i jego mo$liwoGci.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Do czego s u$y edytor tekstu. W jakim formacie zapisuje si? pliki tekstowe. Co to jest margines,
akapit, interlinia, wci?cie tekstu, nag ówek, stopka, czcionka, styl czcionki, krój czcionki i indeks.
Jak wyglFda okno edytora tekstu.
Ucze umie: RozpoczF@ i zako czy@ prac? w edytorze tekstu. Otworzy@ dokument i zapisa@ go. Ustawi@ pa-
rametry strony. Pracowa@ na kilku dokumentach. Wprowadza@ znaki z klawiatury. Wprowadza@
z klawiatury tekst do dokumentu.
Przyk ad: Ucze wie, jak wprowadza@ znaki z klawiatury i umie pisa@ polskie znaki diakrytyczne.
Nauczyciel objaGnia, do czego s u$y edytor tekstu. ObserwujF czynnoGci nauczyciela ukazujFce mo$liwo-
Opisuje ekran g ówny programu. Gci edytora tekstu wraz z opisem ekranu g ównego.
Opisuje otwieranie, zapisywanie i zamykanie doku- OglFdajF otwieranie, zapisywanie i zamykanie doku-
mentów. mentów na ró$ne sposoby.
nika.
Opisuje elementy dokumentu tekstowego. S uchajF opisu elementów dokumentu tekstowego.
Opisuje wstawianie tekstu w trybach wstawiania i nad- ObserwujF wprowadzanie tekstu w ró$nych trybach.
pisywania.
Poleca zaznajomi@ si? z zasadami u$ytkowania kla- CzytajF wskazany fragment podr?cznika.
wiatury (podr?cznik, str. 118).
nika.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3, 4, 5 i 6 ze strony

119 podr?cznika. Wskazani uczniowie odpowiadajF na pytania. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza
wiadomoGci.
Ewaluacja: Uczniowie wypisujF na tablicy zagadnienia, których nie zrozumieli.
47
7.2 Temat: Wzbogacamy dokument
Materia y: Podr?cznik, edytor tekstu Word, pliki graficzne.
czy@ i wy Fczy@ edytor tekstu. Umie otworzy@ dokument, wprowadzi@ tekst i zapisa@ go.
Cel ogólny:
Poznanie sposobów Fczenia tekstu z obiektami graficznymi w dokumencie tekstowym.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest obiekt graficzny w dokumencie. Jakie obiekty graficzne mo$na wstawi@ do dokumentu
tekstowego. Jaki format majF kliparty.
Ucze umie: Uruchomi@ galeri? klipartów i wstawi@ z niej wybrany rysunek. Zmieni@ po o$enie i rozmiar obraz-
ka. Wybra@ odpowiednie opcje otaczania rysunku tekstem.
Przyk ad: Ucze wie, jak wywo a@ galeri? obrazków klipart i umie wstawi@ do dokumentu wybrany obrazek.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z obs ugi Uczniowie odpowiadajF na pytania.
edytora tekstu (otwieranie i zapisywanie dokumentu,
wprowadzanie tekstu, znajomoG@ zasad u$ytkowania
klawiatury).
Opisuje wstawianie gotowych rysunków z Galerii kli- ObserwujF wstawianie gotowych rysunków.
partów oraz z pliku.
Poleca wstawi@ pliki graficzne do dokumentu. WstawiajF pliki graficzne do dokumentu.
Opisuje tworzenie rysunków za pomocF narz?dzi do- OglFdajF tworzenie rysunków za pomocF narz?dzi na
st?pnych na pasku Rysowanie. pasku Rysowanie.
Poleca wykona@ rysunek 7.9 ze strony 121 podr?czni- WykonujF rysunek.
ka za pomocF paska narz?dzi Rysowanie.
Poleca przeczyta@ fragment „Skalowanie rysunków CzytajF wskazany fragment podr?cznika o skalowaniu
i otaczanie ich tekstem” na stronie 121 podr?cznika. grafiki i otaczaniu jej tekstem.
nika.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 122

podr?cznika. Wskazani uczniowie odpowiadajF na pytania. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza
wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta uczniów, czy @wiczenia da y si? wykona@. Prosi ich o podanie swoich propozycji
@wicze do tego tematu lekcji.
48
7.3 Temat: Operacje na tek.cie i innych elementach dokumentu
Materia y: Podr?cznik, edytor tekstu Word, pliki graficzne, pliki tekstowe.
czy@ i wy Fczy@ edytor tekstu. Umie otworzy@ dokument, wprowadzi@ tekst i zapisa@ go. Wie, jak wstawi@ obiekty
graficzne.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych operacji na tekGcie i grafice w dokumencie tekstowym.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest blok tekstu. Co to jest kopiowanie, wklejanie i usuwanie tekstu i obiektu graficznego. Jak
znaleL@ wyraz lub fraz? w dokumencie .
Ucze umie: Zaznacza@ tekst. Kopiowa@, przenosi@ i usuwa@ tekst w dokumencie tekstowym. Kopiowa@, usuwa@
i wkle-ja@ grafik? w dokumencie tekstowym. Sprawdza@ pisowni?. Wyszukiwa@ i zamienia@ frag-
menty tekstu w dokumencie .
Przyk ad: Ucze wie, co to jest blok tekstu, i umie go zaznaczy@.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z zakresu Uczniowie prezentujF odpowiedzi.
obs ugi edytora tekstu (wprowadzanie tekstu, znajo-
moG@ zasad u$ytkowania klawiatury, wstawianie
obiektów graficznych).
Opisuje sposoby zaznaczania tekstu w dokumencie. ObserwujF zaznaczanie tekstu w dokumencie.
nika.
Opisuje kopiowanie i przenoszenie tekstu. ObserwujF kopiowanie i przenoszenie tekstu.
Poleca wykona@ @wiczenie 7.5 ze strony 125 podr?cz- WykonujF rysunek.
nika.
Opisuje usuwanie tekstu w dokumencie. OglFdajF usuwanie tekstu w dokumencie.
nika.
Opisuje kopiowanie, usuwanie i wklejanie grafiki. PoznajF kopiowanie, usuwanie i wklejanie grafiki.
Poleca wstawi@ do dokumentu tekstowego obiekty WstawiajF obiekty graficzne do dokumentu tekstowe-
graficzne, a nast?pnie je kopiowa@, wkleja@ i usuwa@. go, które nast?pnie kopiujF, wklejajF i usuwajF.
Poleca przeczyta@ fragment „Sprawdzanie pisowni ObserwujF pos ugiwanie si? narz?dziem do sprawdza-
w dokumencie, autokorekta” na stronie 125 podr?cznika. nia pisowni w dokumencie.
Poleca sprawdzi@ poprawnoG@ pisowni w dokumencie SprawdzajF poprawnoG@ pisowni w dokumentach tek-
z wykorzystaniem narz?dzi przeznaczonych do jej ko- stowych z poprzednich @wicze .
rekty.
Opisuje narz?dzie wyszukujFce fragment tekstu oraz ObserwujF pos ugiwanie si? narz?dziem do wyszuki-
umo$liwiajFce zamieni@ go na inny . wania i zamiany fragmentu tekstu w dokumencie .
Poleca wyszuka@ i zamieni@ odpowiedni fragment WyszukujF i zamieniajF proponowany tekst, wykorzy-
w dokumencie (np. wyszuka@ wyraz „dokumentu” stujFc odpowiednie narz?dzie .
i zamieni@ na „tekstu”) .
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3 i 4 ze strony 126

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta uczniów: Jakie zagadnienie lekcji sprawi o im najwi?kszF trudnoG@ i, jak sFdzF,
dlaczego?
49
7.4 Temat: Wygl?d dokumentu tekstowego
graficzne. Wie, jak kopiowa@, wkleja@ i usuwa@ tekst i pliki graficzne w dokumencie tekstowym.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych zasad formatowania tekstu i akapitów oraz parametrów ustawiania dokumentu tekstowego.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest margines i orientacja strony. Co to jest formatowanie tekstu i akapitu. Co to jest nag ó-
wek i stopka. JakF funkcj? pe ni numerowanie stron . Co to jest lista numerowana i punktowana.
Ucze umie: Ustawi@ marginesy, rozmiar i orientacj? strony. Formatowa@ tekst. Wstawi@ numeracj? stron .
Formatowa@ akapit. Wstawi@ listy numerowane i punktowane. Sprawdzi@ na podglFdzie wydruku,
jak b?dzie si? prezentowa dokument po wydrukowaniu. Drukowa@ dokument tekstowy.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest margines strony i umie go ustawi@.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z zakresu Uczniowie odpowiadajF i wykonujF polecenia sprawdza-
obs ugi edytora tekstu (znajomoG@ zasad u$ytkowania jFce.
klawiatury, wstawianie obiektów graficznych, kopiowa-
nie, wklejanie i usuwanie tekstu i obiektów graficz-
nych).
Opisuje ustawienie marginesów, rozmiaru i orientacji ObserwujF ustawienia marginesów, rozmiaru i orienta-
strony. cji strony.
nika.
Opisuje nag ówki i stopki oraz numerowanie stron. PoznajF sposób edycji nag ówków i stopek oraz nume-
rowanie stron.
Poleca edytowa@ nag ówki i stopki oraz wstawi@ nume- EdytujF nag ówki, stopki i wstawiajF numery stron
ry stron w dokumencie z danymi uczniów . w dokumencie ze swoimi danymi.
Poleca przeczyta@ fragment „Formatowanie tekstu” na CzytajF fragment o formatowaniu tekstu.
stronie 128 podr?cznika.
Poleca zapisa@ swoje dane, nast?pnie skopiowa@ ZapisujF swoje dane, kopiujF i wklejajF wielokrotnie,
i wklei@ wielokrotnie oraz ró$nie sformatowa@. a nast?pnie formatujF zgodnie z poleceniami nauczyciela.
Opisuje formatowanie akapitu (elementy okna dialo- ObserwujF formatowanie akapitu.
gowego Akapit).
Opisuje wstawianie i edycj? list numerowanych S uchajF opisu wstawiania i edycji list numerowanych
i punktowanych. i punktowanych.
nika.
Opisuje drukowanie dokumentu w edytorze tekstu. ObserwujF przygotowanie dokumentu do drukowania
w edytorze tekstu.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3, 4, 5 i 6 ze strony

130 podr?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi na pytania. Nauczyciel porzFdkuje
i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta uczniów, jak wykorzystujF wiedz? i umiej?tnoGci nabyte na lekcjach informatyki
poza szko F. Co szczególnie przydaje im si? na co dzie ? Gdzie jeszcze mo$na wykorzysta@ po-
siadanF wiedz? i umiej?tnoGci?
50
7.5 Temat: Tabele
graficzne. Wie, jak kopiowa@, wkleja@ i usuwa@ tekst i pliki graficzne w dokumencie tekstowym. Wie, jak formato-
wa@ tekst i akapit. Wie, jak ustawi@ marginesy, rozmiar i orientacj? strony.
Cel ogólny:
Poznanie sposobów tworzenia tabeli, jej edycji i formatowania.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jak zbudowana jest tabela. Co to jest wiersz, kolumna i komórka tabeli. Co to jest cieniowanie
i obramowanie. Jakie sF metody wstawiania tabel .
Ucze umie: Tworzy@ tabel? za pomocF przycisku Wstaw tabel8. Tworzy@ tabel? za pomocF menu Tabela.
Tworzy@ tabel? przez jej rysowanie . Dobiera@ obramowanie i cieniowanie tabeli. Porusza@ si?
po tabeli.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest tabela, i umie jF wstawi@ do dokumentu tekstowego.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z zakresu Uczniowie udzielajF odpowiedzi.
obs ugi edytora tekstu (wstawianie obiektów graficz-
nych, kopiowanie, wklejanie i usuwanie tekstu i obiek-
tów graficznych, formatowanie tekstu i akapitu).
Opisuje tworzenie tabeli za pomocF przycisku Wstaw ObserwujF tworzenie tabeli za pomocF przycisku
tabel? i za pomocF menu Tabela. Wstaw tabel? i za pomocF menu Tabela.
nika.
Opisuje tworzenie tabeli przez jej rysowanie . ObserwujF tworzenie tabeli przez jej rysowanie .
Poleca przeczyta@ fragment „Obramowanie tabeli” ze CzytajF fragment o wstawianiu obramowania i cienio-
strony 131 podr?cznika. waniu komórek tabel.
nika.
Poleca wykona@ @wiczenie 7.10 ze strony 131 metodF WykonujF @wiczenie .
rysowania .
Opisuje sposoby poruszania si? po tabeli. ObserwujF techniki poruszania si? po tabeli.
Poleca wykona@ @wiczenie 7.11 ze strony 132 pod- WykonujF @wiczenie.
r?cznika.

podr?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi na pytania. Nauczyciel porzFdkuje
i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel poleca napisa@ uwagi dotyczFce prowadzenia lekcji: czy opisy sF jasne i klarowne,
czy wyczerpujFco wyjaGniane sF problemy i udzielane odpowiedzi?
51
8.1 Temat: Wprowadzenie do multimediów
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny Windows, odtwarzacz multimedialny, pliki multimedialne, urzFdzenia
multimedialne.
Metoda: Praca z podr?cznikiem, opis z pokazem, pogadanka, @wiczenia.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Wie, co to sF
urzFdzenie wyjGcia i wejGcia.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych poj?@ zwiFzanych z multimediami.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to sF multimedia. Co to jest interakcja. Co to jest koder-dekoder. Jakie sF odtwarzacze multi-
medialne. Jakie sF najpopularniejsze formaty plików multimedialnych. Jakie urzFdzenia multime-
dialne znajdujF si? w komputerze. Co to sF wymagania sprz?towe dla multimediów .
Ucze umie: Sprawdzi@ zainstalowane kodery w komputerze. Rozró$ni@ formaty plików multimedialnych.
Wskaza@ koder u$yty w pliku multimedialnym. Obs ugiwa@ urzFdzenie multimedialne. OkreGli@
wymagania sprz?towe dla aplikacji multimedialnych .
Przyk ad: Ucze wie, co to jest koder, i umie go znaleL@ w Panelu sterowania.
Nauczyciel prowadzi pogadank? na temat multime- Uczniowie uczestniczF w pogadance na temat multi-
diów. mediów.
Opisuje w aGciwoGci multimediów zwiFzane z syste- ObserwujF pokaz nauczyciela, zadajF pytania.
mem operacyjnym.
nika.
Poleca przeczyta@ fragment „Odtwarzacze multime- CzytajF wskazany fragment podr?cznika na temat
dialne” odtwarzaczy multimedialnych oraz formatów plików
i „Najpopularniejsze formaty plików multimedialnych” multimedialnych.
na stronie 133 podr?cznika.
nika.
Opisuje urzFdzenia multimedialne w komputerze. ObserwujF pokaz urzFdze multimedialnych w kom-
puterze.
Poleca indywidualnie lub w grupach obs ugiwa@ przy- Obs ugujF dost?pne urzFdzenie multimedialne .
k adowe urzFdzenie multimedialne (np. aparat cyfrowy,
kamera internetowa ) .

wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy tematyka lekcji jest jasna. Jakie poj?cia sF zrozumia e, a jakie wymagajF
jeszcze wyjaGnienia. Czy na wszystkie pytania zosta y udzielone odpowiedzi i czy by y one jasne.
52
8.2 Temat: Multimedialne Hród a informacji
Materia y: Podr?cznik, internet, system operacyjny Windows, odtwarzacz multimedialny, programy multimedial-
ne, komunikator sieciowy (np. NetMeeting), kamery internetowe, s uchawki, mikrofony.
urzFdzenie wyjGcia i wejGcia. Wie, co to sF multimedia. Zna odtwarzacze multimedialne. Wie, jakie formaty majF
pliki multimedialne.
Cel ogólny:
Poznanie Lróde multimediów i ich mo$liwoGci.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to sF encyklopedie multimedialne, multimedialne programy edukacyjne, prezentacje multime-
dialne. Zna radio internetowe i telewizj? internetowF .
Ucze umie: Pos ugiwa@ si? wybranymi typami programów multimedialnych. Odszuka@ informacj?. Uruchomi@
dLwi?k i film. Wyszuka@ witryny multimedialne w Internecie. Uruchomi@ przekaz radiowy lub te-
lewizyjny z Internetu .
Przyk ad: Ucze wie, co to jest program multimedialny i umie z niego korzysta@.
Nauczyciel sprawdza wiadomoGci i umiej?tnoGci (co to Uczniowie udzielajF odpowiedzi.
sF multimedia, obs uga odtwarzacza multimedialnego,
urzFdzenie multimedialne?).
Opisuje multimedialne Lród a informacji. S uchajF opisu multimedialnych Lróde informacji.
Poleca przeglFdnF@ przyk adowF aplikacj? popularno- PrzeglFdajF przyk adowF aplikacj? popularnonaukowF
naukowF i opisa@ jej obs ug? (stworzy@ instrukcj? ob- i opisujF jej obs ug?.
s ugi).
Poleca opisa@ obs ug? aplikacji popularnonaukowej Wskazani uczniowie opisujF obs ug? aplikacji popular-
wskazanym uczniom. nonaukowej.
Opisuje multimedia w internecie (otwiera przygotowa- ObserwujF pokaz multimediów w Internecie.
nF wczeGniej stron? WWW).
Poleca przeglFdnF@ stacje radiowe w Winampie. PrzeglFdajF stacje radiowe w programie Media Player
lub Winamp.
Poleca scharakteryzowa@ transmisj? dLwi?ku i obrazu CharakteryzujF cechy transmisji dLwi?ku i obrazu w sie-
w sieci . ci .

wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta uczniów, jakie zagadnienia lekcji by y im ju$ znane wczeGniej. Ka$dy ucze pisze
w zeszycie, czy korzysta ju$ kiedyG z komunikatora i podaje jego nazw?.
53
8.3 Temat: Multimedia w nauce
Materia y: Podr?cznik, internet, system operacyjny Windows, odtwarzacz multimedialny, edukacyjne programy
multimedialne, s uchawki, mikrofony.
urzFdzenie wyjGcia i wejGcia. Wie, co to sF multimedia. Zna multimedialne Lród a informacji.
Cel ogólny:
Poznanie mo$liwoGci zastosowania multimediów w edukacji.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to sF edukacyjne programy multimedialne. Jakie elementy mogF wyst?powa@ w multimedial-
nym programie edukacyjnym. Jakie prezentacje mo$na spotka@ w internecie.
Ucze umie: Pos ugiwa@ si? multimedialnymi programami edukacyjnymi. PrzeglFda@ prezentacje w Internecie.
Tworzy@ prostF prezentacj? wiedzy w dowolnym programie.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest edukacyjny program multimedialny, i umie z niego korzysta@.
Nauczyciel sprawdza wiadomoGci i umiej?tnoGci (co to Uczniowie udzielajF odpowiedzi.
jest program multimedialny, jak wyszukiwa@ informacj?
w programach multimedialnych, jak wyszukiwa@ i ob-
s ugiwa@ strony multimedialne?).
Opisuje multimedialny program edukacyjny (np. z serii S uchajF opisu multimedialnych programów edukacyj-
eduROM). nych.
Poleca przeglFdnF@ multimedialny program edukacyj- PrzeglFdajF multimedialne programy edukacyjne,
ny i wyszuka@ w nim najciekawsze elementy. zwracajF uwag? na najciekawsze elementy.
Opisuje prezentacje w sieci Internet (np. na witrynie ObserwujF prezentacj? multimediów sieci Internet.
www.akonet.pl).
Poleca przeglFda@ przyk ady prezentacji w sieci Inter- PrzeglFdajF prezentacje w Internecie, zwracajFc uwa-
net, zwracajFc uwag? na stosowane elementy (dLwi?k, g? na stosowane elementy.
grafika, filmy, animacje, interakcja itp.).
nika.

wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy tematyka zaj?@ by a ciekawa i interesujFca. Co uczniowie poznali nowego,
a co znali ju$ wczeGniej? Czy korzystajF z multimediów poza szko F i w jakiej grupie oprogramo-
wania (rozrywka, edukacja szkolna, informacja)?
54
8.4 Temat: Tworzymy dokument multimedialny
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny Windows, program do tworzenia prezentacji, np. PowerPoint, pliki gra-
ficzne, dLwi?kowe, filmowe, s uchawki, mikrofony.
Metoda: praca z podr?cznikiem, opis z pokazem, @wiczenia.
urzFdzenia wyjGcia i wejGcia. Wie, co to sF multimedia. Zna multimedialne Lród a informacji. Rozró$nia podsta-
wowe formaty plików.
Cel ogólny:
Nabycie umiej?tnoGci tworzenia prostej prezentacji multimedialnej.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Za pomocF jakiego programu mo$na stworzy@ prezentacj? multimedialnF. Co to jest slajd pre-
zentacji. Co to jest pole tekstowe. Co to jest przycisk nawigacji. Co to jest animacja elementu
slajdu. Jak wstawia@ film do prezentacji .
Ucze umie: Otworzy@, zapisa@ i zamknF@ program do tworzenia prezentacji multimedialnej. Wstawi@ slajd
prezentacji. Wstawi@ t o i grafik? do slajdu. Wprowadza@ i edytowa@ tekst. Wstawia@ przyciski na-
wigacji. Animowa@ elementy slajdu. Wstawia@ dLwi?k i film .
Przyk ad: Ucze wie, co to jest slajd prezentacji, i umie go wstawi@ w programie prezentacyjnym.
Nauczyciel sprawdza wiadomoGci i umiej?tnoGci (co to Uczniowie prezentujF odpowiedzi.
jest program multimedialny, jak wyszukiwa@ informacj?
w programach multimedialnych, jak obs ugiwa@ strony
multimedialne w Internecie).
Opisuje okno programu PowerPoint i wstawianie slajdu. ObserwujF elementy okna programu PowerPoint
i wstawianie slajdu.
Poleca wykona@ @wiczenie 8.4 ze strony 142 podr?cznika. WykonujF @wiczenie 8.4 ze strony 141 podr?cznika.
Opisuje wprowadzanie tekstu do slajdu. ObserwujF techniki wprowadzania i formatowania tek-
stu w slajdzie.
Opisuje wstawianie grafiki do slajdu. ObserwujF wstawianie grafiki do slajdu.
nika.
Opisuje wstawianie przycisków nawigacji do prezentacji. PoznajF techniki wstawiania i konfiguracji przycisków
nawigacyjnych w prezentacji.
Opisuje wstawianie dLwi?ku do prezentacji. ObserwujF wstawianie dLwi?ku do prezentacji.
nika.
Opisuje wstawianie i odtwarzanie filmów w prezentacji ObserwujF wstawianie i odtwarzanie filmów w prezen-
. tacji .
Poleca wykona@ @wiczenie 8.9 ze strony 145 podr?cz- WykonujF @wiczenie .
nika .
Opisuje animacj? elementów slajdu. OglFdajF animacj? elementów slajdu.
r?cznika.
Poleca uczniom stworzy@ w asne prezentacje multime- TworzF w asnF prezentacj? multimedialnF.
dialne (temat: zainteresowania, plany itp.).
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3 ze strony 146 podr?cz-
nika. Wskazani uczniowie odpowiadajF na pytania. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy sposób prowadzenia lekcji by zrozumia y dla uczniów. Prosi o wskazanie
tych elementów prezentacji, które im si? podobajF. Pyta, jakie zagadnienie warto szerzej omówi@.
55
9.1 Temat: Do czego s uFy arkusz kalkulacyjny?
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny Windows, arkusz kalkulacyjny, np. Microsoft Excel.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Umie pos u-
giwa@ si? klawiaturF i myszkF.
Cel ogólny:
Poznanie celu zastosowania arkusza kalkulacyjnego, jego budowy oraz podstawowych zasad jego u$ytkowania.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest arkusz kalkulacyjny i jakie ma zastosowanie. Co to jest komórka, kolumna, wiersz, ar-
kusz, skoroszyt. Co to jest adres komórki. Jakie rodzaje danych wyst?pujF w arkuszu kalkulacyj-
nym. Jakie formaty danych liczbowych wyst?pujF w arkuszu kalkulacyjnym. Co to jest formu a
i funkcja. Co to sF operatory arytmetyczne.
Ucze umie: RozpoczF@ i zako czy@ prac? w arkuszu kalkulacyjnym. Wprowadza@ dane do komórki. Stoso-
wa@ adres komórki. Porusza@ si? po arkuszu. Definiowa@ format danych liczbowych. Tworzy@
formu y.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest komórka arkusza, i umie wprowadzi@ do niej dane.
Nauczyciel prezentuje arkusz kalkulacyjny i mo$liwoGci Uczniowie s uchajF opisu mo$liwoGci i zastosowa ar-
jego zastosowania. Opisuje wyglFd okna oraz rozpo- kusza kalkulacyjnego, jego budowy oraz rozpocz?cia
czynanie i ko czenie pracy z arkuszem kalkulacyjnym. i zako czenia w nim pracy.
Opisuje wprowadzanie danych do komórki oraz poru- ObserwujF wprowadzanie danych do komórki oraz po-
szanie si? po arkuszu. ruszanie si? po arkuszu.
nika.
Poleca si? zapozna@ z fragmentem „Rodzaje danych” CzytajF fragment o rodzajach danych oraz formatach
i „Format danych liczbowych” na stronie 151 podr?cz- danych liczbowych.
nika.
Poleca wykona@ @wiczenie 9.2 i 9.3 ze strony 152 pod- WykonujF @wiczenie.
r?cznika.
Opisuje formu y oraz sposoby ich tworzenia. ObserwujF, jak si? tworzy formu y i jak wykonujF one
dzia ania.
nika.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3, 4 ze strony 153

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta o to, czy liczba @wicze nie by a zbyt du$a, kto i jakie mia problemy z ich wyko-
naniem?
56
9.2 Temat: Podstawowe operacje na komórkach i formatowanie arkusza
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Umie rozpo-
czyna@ i ko czy@ prac? z arkuszem kalkulacyjnym. Wie, jak adresowa@ komórki, wprowadza@ dane, definiowa@
ich format oraz tworzy@ proste formu y.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych operacji na komórkach oraz formatowania arkusza.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest zakres komórek, zakres wierszy i zakres kolumn. Co to jest adres wzgl?dny, adres
bezwzgl?dny i adres mieszany .
Ucze umie: Zaznacza@ zakresy komórek, zakresy kolumn i zakresy wierszy. Kopiowa@ i przenosi@ dane
z komórek. Stosowa@ adresowanie wzgl?dne, bezwzgl?dne i mieszane . Zmienia@ rozmiary
kolumn i wierszy arkusza. Formatowa@ zawartoG@ komórki oraz wiersze i kolumny arkusza. Ob-
ramowa@ komórk? i zakres komórek. Drukowa@ dane z arkusza.
Przyk ad: Ucze wie, co to adres bezwzgl?dny komórki i umie go zastosowa@ w arkuszu kalkulacyjnym.
Nauczyciel sprawdza wiadomoGci i umiej?tnoGci z za- Uczniowie udzielajF odpowiedzi na zadane pytania.
kresu arkusza kalkulacyjnego (zastosowanie arkusza
kalkulacyjnego, rodzaje danych, format danych liczbo-
wych).
Opisuje zakresy komórek, zaznaczanie, kopiowanie ObserwujF operacje na komórkach: ich zaznaczanie,
ich i wstawianie. WyjaGnia adresowanie wzgl?dne, kopiowanie i wklejanie. PoznajF sposoby adresowania
bezwzgl?dne i mieszane . komórek: wzgl?dne, bezwzgl?dne i mieszane .
nika.
Poleca przeczyta@ fragment „Formatowanie zawarto- CzytajF fragment o formatowaniu zawartoGci komórki
Gci” i „Zmiana rozmiarów kolumn i wierszy” na stronie oraz zmianie rozmiarów kolumn i wierszy.
156 podr?cznika.
Poleca sformatowa@ utworzonF tabel? z zadania 9.5. FormatujF utworzonF wczeGniej tabel? z zadania 9.5.
Opisuje otaczanie komórek kraw?dziami i wype nianie ObserwujF otaczanie komórki kraw?dziami i wype nia-
deseniem. nie jej deseniem.
nika.
Opisuje drukowanie danych z arkusza kalkulacyjnego. ObserwujF definiowanie ustawie wydruku danych
z arkusza.
Poleca wydrukowa@ plan lekcji utworzony w @wiczeniu DrukujF utworzony wczeGniej plan lekcji.
9.6 ze strony 158 podr?cznika.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 159 pod-
r?cznika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiado-
moGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy by y problemy ze zrozumieniem zagadnie lekcji. Prosi o wypisanie na tabli-
cy poj?@ niezrozumia ych, które nale$y powtórzy@.
57
9.3 Temat: Funkcje i operatory w formu ach arkusza
ich format oraz tworzy@ proste formu y. Wie, jak kopiowa@ i przenosi@ zawartoG@ komórek. Wie, jak formatowa@
arkusz.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych funkcji arkusza kalkulacyjnego.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest funkcja. Co to jest argument funkcji. Co to jest operator w formule. Jakie sF kategorie
funkcji. Co to jest z o$ona formu a .
Ucze umie: Wstawia@ odpowiednie argumenty do odpowiednich funkcji. Stosowa@ podstawowe operatory
w prostych formu ach obliczeniowych. Tworzy@ formu y z funkcjami logicznymi i warunkowymi.
Tworzy@ formu y r?cznie i z wykorzystaniem kreatora funkcji. Stosowa@ podstawowe funkcje ma-
tematyczne, logiczne i statystyczne. Tworzy@ z o$one wyra$enie warunkowe .
Przyk ad: Ucze wie, co to jest funkcja logiczna JEYELI i umie jF zastosowa@ w odpowiedniej formule.
Nauczyciel sprawdza wiadomoGci i umiej?tnoGci z zakresu Uczniowie udzielajF odpowiedzi na zadane pyta-
arkusza kalkulacyjnego (rodzaje danych, format danych nia.
liczbowych, formatowanie komórki i arkusza).
Opisuje podstawowe funkcje, argumenty funkcji oraz ope- ObserwujF opis podstawowych funkcji, argumen-
ratory w formu ach. tów funkcji oraz operatorów w formu ach.
Opisuje wybrane funkcje arkusza: matematyczne (SUMA, ObserwujF wpisywanie i dzia anie wybranych funk-
PIERWIASTEK, POTZGA), logiczne (JEYELI) i statystycz- cji arkusza: matematycznych (SUMA, PIERWIA-
ne (MREDNIA, MIN, MAX, ILE.NIEPUSTYCH). STEK, POTZGA), logicznych (JEYELI) i staty-
stycznych (MREDNIA, MIN, MAX,
ILE.NIEPUSTYCH).
Poleca wykona@ @wiczenie 9.10 ze strony 161 i 9.11 ze WykonujF @wiczenie.
Opisuje tworzenie z o$onych formu z zastosowaniem ObserwujF tworzenie z o$onych formu z zastoso-
funkcji JEYELI . waniem funkcji JEYELI .
Poleca wykona@ zestawienie ocen z wykorzystaniem porów- WykonujF zestawienie ocen z wykorzystaniem po-
nania zagnie$d$onego, w którym formu a ma zwróci@ ocen? równania zagnie$d$onego .
s ownF, np. JEYELI(A1=5;”bdb”;JEYELI( A1=4;”db”;... itd.) .

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta o problemy ze zrozumieniem zagadnie lekcji? Prosi o wypisanie na tablicy poj?@
zrozumia ych i niezrozumia ych, które nale$y powtórzy@.
58
9.4 Temat: Graficzna prezentacja danych za pomoc? wykresów
ich format. Wie, jak kopiowa@ i przenosi@ zawartoG@ komórek. Umie formatowa@ arkusz. Wie, jak stosowa@ for-
mu y i funkcje.
Cel ogólny:
Poznanie sposobów tworzenia wykresów w arkuszu kalkulacyjnym.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest wykres. Co to sF: seria danych i kategorie. Jakie sF podstawowe typy wykresów. Jak
zmienia@ zrobione ju$ wykresy .
Ucze umie: Zaprojektowa@ arkusz bazowy do wykresu. Utworzy@ wykres na podstawie danych w arkuszu kal-
kulacyjnym. Dobra@ odpowiedni typ wykresu do rodzaju danych. Edytowa@ tworzone wykresy,
zmienia@ ich typy i w aGciwoGci .
Przyk ad: Ucze wie, jakie sF typy wykresów i umie go wstawi@ w zale$noGci od rodzaju danych.
Nauczyciel sprawdza wiadomoGci i umiej?tnoGci z za- Uczniowie udzielajF odpowiedzi na zadane pytania.
kresu arkusza kalkulacyjnego ( format danych liczbo-
wych, formatowanie komórki i arkusza, formu y i funk-
cje arkusza kalkulacyjnego).
Opisuje ogólnie cel stosowania wykresów oraz wyja- S uchajF ogólnych informacji o wykresach, seriach da-
Gnia serie danych i ich kategorie. nych i ich kategoriach.
Poleca zaznajomi@ si? z charakterystykF kilku typów CzytajF w podr?czniku fragment o typach wykresów
wykresów omówionych w podr?czniku na stronie 163. oraz ich charakterystyce.
Opisuje sposób tworzenia wykresów za pomocF Kre- ObserwujF tworzenie wykresu za pomocF kreatora wy-
atora wykresów. kresów.
Poleca wykona@ @wiczenia 9.12, 9.13, 9.14 ze strony WykonujF @wiczenie.
165 podr?cznika.
Opisuje, jak mo$na modyfikowa@ wykres . ObserwujF techniki modyfikacji wykresu .
Poleca zmodyfikowa@ wykresy utworzone w poprzed- ModyfikujF wykresy, które utworzyli we wczeGniejszych
nich @wiczeniach . @wiczeniach .
Opisuje zmian? typu wykresu . ObserwujF zmian? typu wykresu .
Poleca zmieni@ typy wykresów utworzonych wczeGniej ZmieniajF typy wykresów, które utworzyli wczeGniej .
.
Opisuje usuwanie wykresów z arkusza kalkulacyjnego. UsuwajF wykres z arkusza kalkulacyjnego.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3 ze strony 166

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy korzystanie z podr?cznika sprawia o k opoty. Czy jasno i przejrzyGcie zosta
wyjaGniony w nim problem? Czy majF uwagi do podr?cznika?
59
10.1 Temat: ABC komputerowych baz danych
Metoda: Opis z pokazem, pogadanka, praca z podr?cznikiem, @wiczenia.
giwa@ si? klawiaturF i myszkF. Zna arkusz kalkulacyjny Excel.
Cel ogólny:
Poznanie bazy danych i jej podstawowych obiektów.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest baza danych i jakie jest jej zastosowanie. Co to jest system zarzFdzania bazF danych.
Jakie sF podstawowe obiekty bazy danych (rekord, tabela, formularz, raport). Jak wyglFda baza
kartotekowa.
Ucze umie: RozpoczF@ i zako czy@ prac? w arkuszu kalkulacyjnym jako bazie danych. Wyró$ni@ i okreGli@
cechy obiektów w bazie danych: tabeli, rekordu, formularza, raportu i zapytania.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest baza danych i umie wykona@ tabel? z danymi w arkuszu kalkulacyjnym.
Nauczyciel przeprowadza pogadank? na temat roli baz Uczniowie biorF udzia w pogadance na temat baz
danych. Omawia system tworzenia baz danych i zarzF- danych. ZapoznajF si? z przebiegiem tworzenia
dzania nimi. baz danych i ich zarzFdzaniem.
Poleca na podstawie fragmentu podr?cznika „Z czego Na podstawie wskazanego fragmentu podr?cznika
sk ada si? komputerowa baza danych?” zaznajomi@ si? poznajF podstawowe obiekty bazy: tabel?, rekord,
z podstawowymi obiektami: tabelF, rekordem, formula- formularz, raport.
rzem, raportem.
Poleca stworzy@ tabel? z danymi uczniów wed ug przyk a- WykonujF tabel? z danymi uczniów wed ug przy-
du na rysunku 10.1 ze strony 168 podr?cznika. k adu.
Opisuje organizacj? bazy kartotekowej na przyk adzie ba- S uchajF opisu bazy kartotekowej. RobiF notatki
zy sporzFdzonej wczeGniej. w zeszycie.
Opisuje na wybranym przyk adzie relacyjnF baz? danych. S uchajF opisu relacyjnej bazy danych. RobiF no-
tatki w zeszycie.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta o atmosfer? panujFcF na lekcji. Czy sprzyja pracy? Czy nowy materia powoduje
napi?cia i zdenerwowanie?
60
10.2 Temat: Projektowanie prostej bazy danych
Metoda: Opis z pokazem, pogadanka, praca z podr?cznikiem, @wiczenia.
giwa@ si? klawiaturF i myszkF. Zna arkusz kalkulacyjny Excel. Wie, co to jest baza danych. Zna jej podstawowe
elementy.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych zasad projektowania prostej bazy danych z jednF tabelF.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jak nale$y zaprojektowa@ prostF baz? danych. Jakie obowiFzujF zasady przy tworzeniu tabeli ba-
zy danych w arkuszu kalkulacyjnym.
Ucze umie: OkreGli@ podstawowe za o$enia projektu bazy danych. Tworzy@ tabel? bazy w arkuszu kalkulacyj-
nym. Tworzy@ formu ? w polu wyliczeniowym.
Przyk ad: Ucze wie, jakie sF zasady tworzenia tabeli bazy w arkuszu kalkulacyjnym, i umie je zastosowa@
przy jej tworzeniu.
Nauczyciel sprawdza umiej?tnoGci i wiadomoGci Uczniowie odpowiadajF na pytania.
z zakresu baz danych (co to jest baza danych, co to
jest system zarzFdzania bazF danych, z jakich obiek-
tów sk ada si? baza danych).
Opisuje zasady i poszczególne etapy projektowania ZaznajamiajF si? z zasadami oraz poszczególnymi
prostej bazy danych. etapami projektowania prostej bazy danych.
Poleca zaznajomi@ si? z zasadami tworzenia tabeli ba- ZaznajamiajF si? z zasadami tworzenia tabeli bazy da-
zy danych w arkuszu kalkulacyjnym zamieszczonymi nych w arkuszu kalkulacyjnym.
na stronach 171 i 172 podr?cznika.
Poleca wykona@ @wiczenie10.1 ze strony 172 podr?cz- WykonujF @wiczenie.
nika.
Opisuje pola wyliczeniowe i rol? formu obliczenio- ZaznajamiajF si? z polem wyliczeniowym i rolF formu
wych. obliczeniowych.
nika.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 ze strony 172 pod-
moGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta o aktywnoG@ uczniów na lekcji. Czy sF zaj?ci, czy si? nudzF. Je$eli tak, to kiedy
si? nudzF, a kiedy sF aktywni.
61
10.3 Temat: Wprowadzanie, przegl?danie i sortowanie rekordów
Metoda: Opis z pokazem, pogadanka, @wiczenia.
giwa@ si? klawiaturF i myszkF. Zna arkusz kalkulacyjny Excel. Umie tworzy@ formu y obliczeniowe. Wie, co to jest
baza danych. Zna jej podstawowe elementy. Wie, jak utworzy@ tabel? bazy danych.
Cel ogólny:
Poznanie zasad wprowadzania, przeglFdania i sortowania rekordów.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jakimi sposobami mo$na wprowadza@ dane do rekordów (z klawiatury, przez wklejanie). Jaki jest
cel sortowania rekordów. Co to jest sortowanie w porzFdku rosnFcym i malejFcym.
Ucze umie: Utworzy@ prosty formularz bazy danych. Wprowadza@ dane do bazy za pomocF formularza, prze-
glFda@ je i usuwa@. Sortowa@ dane.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest sortowanie rekordów i umie posortowa@ dane wed ug odpowiedniego po-
rzFdku.
Nauczyciel sprawdza umiej?tnoGci i wiadomoGci z za- Uczniowie odpowiadajF na pytania.
kresu baz danych (co to jest baza danych, co to jest
system zarzFdzania bazF danych, jakie sF zasady
projektowania bazy danych).
Opisuje sposób tworzenia formularza bazy danych. ZaznajamiajF si? ze sposobem tworzenia formularza
bazy danych.
r?cznika.
Opisuje dodawanie, przeglFdanie i usuwanie rekordów ZaznajamiajF si? z dodawaniem, przeglFdaniem
z bazy za pomocF formularza. i usuwaniem rekordów z bazy za pomocF formularza.
r?cznika.
Opisuje sortowanie bazy danych. ZaznajamiajF si? z sortowaniem bazy danych.
r?cznika

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy opis @wicze w podr?czniku jest zrozumia y i umo$liwia samodzielne korzy-
stanie z niego? Czy wszystkie @wiczenia da y si? wykona@?
62
10.4 Temat: Wyszukiwanie, edycja i filtrowanie rekordów
Metoda: Opis z pokazem, praca z podr?cznikiem, @wiczenia.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Zna arkusz
kalkulacyjny Excel. Umie tworzy@ formu y obliczeniowe. Wie, co to jest baza danych. Zna jej podstawowe ele-
menty. Wie, jak utworzy@ tabel? bazy danych. Wie, jak wprowadza@, przeglFda@ i sortowa@ rekordy.
Cel ogólny:
Poznanie zasad wyszukiwania, edycji i filtrowania rekordów.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest wyszukiwanie rekordów bazy. Co to jest filtrowanie rekordów bazy.
Ucze umie: Wyszuka@ rekord w bazie danych za pomocF formularza. Edytowa@ wyszukany rekord. Selekcjo-
nowa@ dane za pomocF narz?dzia Autofiltrowanie.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest filtrowanie danych i umie za jego pomocF wyszuka@ informacje w bazie da-
nych.
kresu baz danych (co to jest baza danych, jakie sF za-
sady projektowania bazy danych oraz jak wprowadza@,
przeglFda@ i sortowa@ rekordy?).
Poleca przeczyta@ fragment z podr?cznika na stronie CzytajF wskazany fragment podr?cznika o wyszukiwa-
175 „Wyszukiwanie rekordów” i zapozna@ si? z wyszu- niu rekordów w bazie za pomocF formularza.
kiwaniem rekordów za pomocF formularza.
nika.
Opisuje edycj? rekordów ju$ istniejFcych w bazie. ObserwujF edycj? istniejFcych rekordów w bazie da-
nych.
nika.
Opisuje filtrowanie danych z wykorzystaniem narz?- ObserwujF filtrowanie danych w bazie za pomocF na-
dzia Autofiltr. rz?dzia Autofiltr.
r?cznika.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, który z uczniów odczuwa na lekcjach stres, napi?cie, niepokój. Prosi o podanie
przyczyn takiego samopoczucia.
63
10.5 Temat: Raport
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Zna arkusz
kalkulacyjny Excel. Umie tworzy@ formu y obliczeniowe. Wie, co to jest baza danych. Zna jej podstawowe ele-
menty. Wie, jak utworzy@ tabel? bazy danych. Wie, jak wprowadza@, przeglFda@ i sortowa@ rekordy. Wie, jak wy-
szukiwa@ i filtrowa@ rekordy w bazie danych.
Cel ogólny:
Poznanie sposobu prezentowania danych z bazy za pomocF raportów.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest raport. Co to jest obszar wydruku, format strony i jej orientacja.
Ucze umie: Utworzy@ prosty raport w arkuszu kalkulacyjnym. Ustawi@ parametry strony do wydruku raportu.
Ustawi@ obszar wydruku. Sprawdzi@ raport za pomocF PodglFdu wydruku. Drukowa@ raport.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest raport z bazy danych, i umie go utworzy@ w arkuszu kalkulacyjnym.
kresu baz danych (jakie sF zasady projektowania bazy
danych, jak wprowadza@, przeglFda@ i wyszukiwa@ da-
ne oraz sortowa@ i filtrowa@ rekordy).
Opisuje raport z bazy danych i sposób jego tworzenia. PoznajF poj?cie raportu bazy danych oraz sposób jego
tworzenia.
Poleca przeczyta@ fragment podr?cznika „Jak ustawi@ CzytajF wskazany fragment o ustawieniach parame-
parametry strony do wydruku raportu?” na stronie 179 trów strony do wydruku raportu.
i zaznajomi@ si? z ustawieniami parametrów strony do
wydruku raportu.
Zleca wykonanie @wiczenia 10.9 ze strony 179. WykonujF @wiczenie.
Opisuje tworzenie oraz podglFd wydruku prostego ra- ObserwujF tworzenie oraz podglFd wydruku raportu.
portu.
Poleca wykona@ @wiczenie 10.10 i 10.11 ze strony 180 WykonujF @wiczenia.
podr?cznika.
Opisuje drukowanie raportu. ObserwujF drukowanie raportu.
Poleca wydrukowa@ raport. DrukujF przygotowany wczeGniej obszar arkusza.
moGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy @wiczenia by y jasno opisane i da o si? je wykona@ w przewidzianym czasie
na lekcji? Co by o trudne do zrozumienia?
64
11.1 Temat: ABC algorytmów
Metoda: Pogadanka, praca z podr?cznikiem, @wiczenia.
giwa@ si? klawiaturF i myszkF.
Cel ogólny:
Poznanie poj?cia algorytm.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest algorytm. Czym zajmuje si? algorytmika. Jakie problemy mo$na rozwiFza@ za pomocF
algorytmu. Jakich problemów nie mo$na rozwiFza@ za pomocF algorytmu. Jakie warunki musi
spe nia@ zadanie, aby go rozwiFza@.
Ucze umie: OkreGli@ problemy, które mo$na lub których nie mo$na rozwiFza@ za pomocF algorytmu. Opisa@
algorytm w asnymi s owami.
Przyk ad: Ucze wie, co to algorytm i umie poda@ przyk ady jego zastosowania.
Nauczyciel przeprowadza pogadank? na temat algo- Uczniowie biorF udzia w pogadance na temat algo-
rytmu. Co to jest algorytm, jakie warunki musi spe ni@. rytmu.
Omawia przyk ad algorytmu na podstawie rysunku S uchajF opisu i oglFdajF fragment podr?cznika o algo-
11.1 ze strony 182 podr?cznika. rytmach (rysunek 11.1 ze strony 183).
Poleca w parach przygotowa@ s owny opis realizacji al- OpisujF samodzielnie podane algorytmów.
gorytmów ró$nych czynnoGci (np. zakup gazety, mno-
$enie sposobem pisemnym, sma$enie jajecznicy).
Wskazuje pary uczniów, którzy prezentujF swoje algo- AnalizujF prezentowane algorytmy.
rytmy.
Przeprowadza pogadank? na temat czynnoGci niealgo- UczestniczF w pogadance na temat czynnoGci niealgo-
rytmicznych. rytmicznych.
moGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy nowe poj?cia sF wyjaGnione w sposób jasny. Czy poGwi?ci@ tym zagadnie-
niom wi?cej czasu? Jakie zadania i elementy lekcji sprawia y najwi?cej problemów (samodzielny
opis, rysunek algorytmu, wyjaGnienia nauczyciela)?
65
11.2 Temat: Metody przedstawiania algorytmów
Metoda: Pogadanka, praca z podr?cznikiem, @wiczenia.
giwa@ si? klawiaturF i myszkF. Wie, co to jest algorytm. Umie rozpozna@ problemy algorytmiczne i niealgorytmicz-
ne.
Cel ogólny:
Poznanie metod przedstawiania algorytmów.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest opis algorytmu w j?zyku potocznym. Co to jest schemat blokowy algorytmu. Co to jest
j?zyk programowania. Co to jest program komputerowy.
Ucze umie: Opisa@ algorytm w j?zyku potocznym. Przedstawi@ algorytm w postaci schematu blokowego.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest schemat blokowy algorytmu i umie za jego pomocF przedstawi@ algorytm.
Nauczyciel sprawdza wiadomoGci z zakresu algorytmu Uczniowie odpowiadajF na pytania.
(co to jest algorytm, jakie sF przyk ady czynnoGci algo-
rytmicznych).
Opisuje algorytm w j?zyku potocznym. S uchajF opisu algorytmu w j?zyku potocznym.
Poleca wykonanie @wiczenia 11.1 ze strony 183 pod- WykonujF @wiczenie.
r?cznika.
Opisuje algorytmy w postaci schematu blokowego. ObserwujF pokaz algorytmu w postaci schematu blo-
kowego.
Poleca zaznajomi@ si? ze schematami blokowymi algo- CzytajF fragment podr?cznika ze schematami bloko-
rytmów na rysunku 11.2 ze strony 184 w podr?czniku. wymi algorytmów.
nika.
Opisuje algorytm jako program komputerowy. S uchajF opisu algorytmu jako programu komputerowe-
go.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy tematyka lekcji jest trudna? Co sprawia najwi?cej k opotów?
66
12.1 Temat: Podstawy pracy z Logo
Materia y: Podr?cznik, Logo Komeniusz lub Logomocja-Imagine, system operacyjny Windows.
giwa@ si? klawiaturF i myszkF. Wie, co to jest algorytm. Umie przedstawi@ go w postaci schematu blokowego.
Cel ogólny:
Poznanie wybranego Grodowiska programistycznego j?zyka Logo.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest j?zyk programowania. Co to jest Grodowisko programowania. Co to jest tekstowy i gra-
ficzny tryb pracy. Co to jest $ó w-kursor graficzny. Jakie sF polecenia Logo i jakie sF ich skróty.
Ucze umie: W Fczy@ wybrane Grodowisko Logo. WyGwietli@ ekran tekstowy i ekran graficzny. U$ywa@ pole-
ce : pisz, naprzód, lewo, prawo, poka$ $ó wia oraz ich skrótów.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest j?zyk programowania Logo, i umie w nim stworzy@ prosty algorytm.
Nauczyciel przedstawia j?zyk programowania Logo ObserwujF pokaz Grodowiska programowania Logo.
oraz wybrane Grodowisko pracy z j?zykiem Logo.
Opisuje prac? w trybie tekstowym. ObserwujF pos ugiwanie si? trybem tekstowym.
r?cznika.
Opisuje prac? w trybie graficznym. ObserwujF pos ugiwanie si? graficznym trybem pracy.
r?cznika.
Opisuje skróty polece Logo. ObserwujF pos ugiwanie si? skrótami polece .
r?cznika, wykorzystujFc skróty Logo.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy nowe poj?cia sF wyjaGnione w sposób jasny. Czy poGwi?ci@ wi?cej czasu na
omówienie polece j?zyka Logo? Czy programowanie jest interesujFce czy te$ raczej zniech?ca
do nauki informatyki?
67
12.2 Temat: Tryb interakcyjny, czyli dialog z komputerem
giwa@ si? klawiaturF i myszkF. Wie, co to jest algorytm. Umie przedstawi@ go w postaci schematu blokowego. Zna
podstawowe polecenia Logo. Zna wybrane Grodowisko j?zyka Logo. Zna wybrane funkcje pierwotne j?zyka Logo
i tworzy formu y obliczeniowe.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych zasad tworzenia algorytmów w postaci procedur.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest praca interakcyjna (tryb bezpoGredni). Co to jest funkcja pierwotna j?zyka Logo. Co to
jest formu a obliczeniowa. Co to sF argumenty funkcji. Co to sF polecenia. Jakie zasady obowiF-
zujF przy zapisywaniu projektów.
Ucze umie: Wypisywa@ tekst za pomocF polecenia ps (pisz) i wpisz. CzyGci@ ekran tekstowy. Pisa@ proste
formu y obliczeniowe poleceniem ps. Stosowa@ funkcje pierwotne j?zyka Logo w formu ach obli-
czeniowych. Sterowa@ ruchem $ó wia za pomocF polece . Zapisywa@ projekty.
Przyk ad: Ucze wie, jakimi poleceniami steruje si? ruchem $ó wia, i umie za ich pomocF utworzy@ na ekra-
nie proste figury geometryczne.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z zakresu Uczniowie udzielajF odpowiedzi na pytania.
podstaw pracy w Logo (co to jest j?zyk programowa-
nia, co to jest Grodowisko programowania, znajomoG@
podstaw obs ugi programu Logo Komeniusz lub Logo-
mocja-Imagine).
Opisuje sposoby wypisywania tekstów oraz usuwania ObserwujF sposoby wprowadzania i usuwania tekstów
ich z ekranu. z ekranu.
Poleca wykonanie @wiczenia 12.3 ze strony 191 pod- WykonujF @wiczenie.
r?cznika.
Opisuje tworzenie formu obliczeniowych oraz stoso- ObserwujF tworzenie formu obliczeniowych oraz sto-
wane w nich operatory arytmetyczne. sowanie operatorów arytmetycznych.
nika.
Poleca przeczyta@ fragment „Obliczenia i funkcje pier- CzytajF fragment „Obliczenia i funkcje pierwotne j?zy-
wotne j?zyka Logo” ze 192 strony podr?cznika i za- ka Logo ze strony” 192 podr?cznika i zapoznajF si?
znajomi@ si? z funkcjami pierwotnymi j?zyka Logo. z funkcjami pierwotnymi.
r?cznika wykorzystujFc skróty Logo.
Opisuje nast?pne polecenia sterujFce ruchem $ó wia. ObserwujF wprowadzanie kolejnych polece sterujF-
cych ruchem $ó wia.
Poleca wykona@ przyk ad polece sterujFcych ruchem WykonujF polecenia i sprawdzajF efekt na ekranie
$ó wia (np. np 70, pw 90, np 20, pw 90, np 50, lw 90, graficznym.
np 20, pw 90, np 20, pw 90, np 40)
Poleca skonstruowa@ inny algorytm sterujFcy ruchem KonstruujF algorytmy sterujFce ruchem $ó wia i obser-
$ó wia. wujF ich efekty na ekranie.
Opisuje zapisywanie projektów. ZaznajamiajF si? z zapisywaniem projektów.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy tryb interakcyjny w Logo jest jasny dla uczniów? Czy by wystarczajFco wy-
jaGniony? Czy @wiczenia wykonywane na lekcji pomog y w jego zrozumieniu?
68
12.3 Temat: Procedury, czyli tworzymy pierwsze algorytmy
podstawowe polecenia Logo. Zna wybrane Grodowisko j?zyka Logo.
Cel ogólny:
Poznanie podstawowych polece w j?zyku programowania Logo.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest procedura. Jakimi poleceniami zaczyna si? i ko czy procedura. Co to jest zmienna lo-
kalna i zmienna globalna. Jakie sF zasady nazywania zmiennych. Co to jest procedura polecenia
z parametrem. Co to jest algorytm liniowy.
Ucze umie: Tworzy@ i zapisywa@ proste procedury. Deklarowa@ zmienne lokalne i globalne. Przypisywa@
i wypisywa@ wartoGci zmiennych. Wczytywa@ dane. Tworzy@ procedury z parametrem.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest procedura i umie jF utworzy@.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z podstaw Uczniowie odpowiadajF na pytania.
pracy w Logo (znajomoG@ podstaw obs ugi programu
Logo Komeniusz lub Logomocja-Imagine, proste for-
mu y obliczeniowe, ruch $ó wia za pomocF polece ).
Opisuje procedury oraz ich tworzenie i zapisywanie. ObserwujF tworzenie procedur oraz ich zapisywanie.
Poleca wykona@ @wiczenie 12.7, 12.8 i 12.9 ze strony WykonujF @wiczenia.
196 podr?cznika.
Opisuje zmienne, ich deklaracj?, przypisywanie ObserwujF tworzenie zmiennych, ich deklarowanie
i wypisywanie. i przypisywanie.
Poleca wykona@ @wiczenie 12.10, 12.11, 12.12, 12.13 WykonujF @wiczenia.
ze strony 197 podr?cznika.
Opisuje wczytywanie danych do procedury za pomocF ObserwujF wczytywanie danych do procedury za po-
polecenia: wpisz i czytajs owo mocF polecenia wpisz i czytajs owo
r?cznika.
Opisuje w asnoGci algorytmu liniowego. PoznajF cechy algorytmu liniowego.
Poleca przeczyta@ fragment z podr?cznika na stronie CzytajF wskazany fragment podr?cznika i zapoznajF si?
196 „Procedura polecenia z parametrem” i zaznajomi@ z opisywanF procedurF.
si? z ww. procedurF.
nika.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy wprowadzone poj?cia sF zrozumia e dla uczniów? JakF cz?G@ lekcji powtó-
rzy@? Czy @wiczenia wykonywane na lekcji sprawia y k opoty?
69
12.4 Temat: Algorytmy rozga 8zione, p8tle i powtórzenia w programach
podstawowe polecenia Logo. Zna wybrane Grodowisko j?zyka Logo. Wie, co to jest procedura. Umie tworzy@ pro-
ste procedury, tak$e z parametrem.
Cel ogólny:
Poznanie instrukcji warunkowej i instrukcji p?tli oraz ich zastosowanie w programach.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest algorytm rozga ?ziony. Jak wyglFda polecenie i jak sterowa@ p?tlF sprawdzania wa-
runku. Co to jest algorytm z p?tlF. Do czego s u$y zmienna licznika . Do czego s u$y polece-
nie powtórz.
Ucze umie: Tworzy@ prosty algorytm rozga ?ziony. Stosowa@ polecenie sprawdzania warunku (polecenie
je$eli). Tworzy@ algorytm z p?tlF. Stosowa@ polecenie p?tli (polecenie dopóki). Sterowa@ p?tlF
za pomocF zmiennej licznika . Stosowa@ polecenie powtórz.
Przyk ad: Ucze wie, co to algorytm rozga ?ziony i umie go utworzy@.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z podstaw Uczniowie udzielajF odpowiedzi na pytania.
pracy w Logo (znajomoG@ podstaw obs ugi programu
Logo Komeniusz lub Logomocja-Imagine, proste for-
mu y obliczeniowe, tworzenie procedur).
Opisuje algorytm rozga ?ziony. S uchajF opisu algorytmu rozga ?zionego.
Opisuje sprawdzanie warunku za pomocF polecenia ObserwujF stosowanie sprawdzania warunkowego za
je.li/jeFeli. pomocF polecenia je.li/jeFeli.
Poleca wykona@ @wiczenie 12.16 , 12.17 i 12.18 ze WykonujF @wiczenia.
Opisuje algorytm z p?tlF i polecenie dopóki. S uchajF opisu i oglFdajF pokaz stosowania dzia ania
z p?tlF za pomocF polecenia dopóki.
podr?cznika.
Poleca przeczyta@ fragment z podr?cznika na stronie CzytajF wskazany fragment podr?cznika i zaznaja-
202 „Sterowanie p?tlF, czyli przyk ad zmiennej licznika” miajF si? z zastosowaniem zmiennej licznika .
i zaznajomi@ si? ze zmiennF licznika i jej funkcjF .
Poleca wykona@ @wiczenia 12.21 i 12.22 ze strony 203 WykonujF @wiczenia .
podr?cznika .
Opisuje polecenie powtórz. ObserwujF dzia anie polecenia powtórz.
Poleca wykona@ @wiczenia 12.23 i 12.24 ze strony WykonujF @wiczenia.
204.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta o podr?cznik. Czy jest pomocny podczas samodzielnej pracy z nim? Czy opisy
sF zrozumia e i czy j?zyk jest przyst?pny? Czy mo$na u$ywa@ go do samodzielnej nauki?
70
12.5 Temat: Algorytmy i grafika w Logo
ste procedury, tak$e z parametrem. Zna algorytmy rozga ?zione i z p?tlF.
Cel ogólny:
Poznanie zasad konstruowania algorytmów realizujFcych proste zadania graficzne.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: JakF funkcj? pe ni $ó w w Logo i jakie ma atrybuty. Wed ug jakiego algorytmu mo$na rysowa@
wielokFty. Jak je wype nia@ deseniem.
Ucze umie: Stosowa@ tryb graficzny w wybranym Grodowisku programistycznym. Tworzy@ algorytmy ryso-
wania prostych figur i kszta tów. Wype nia@ figury t em i deseniem.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest procedura, i umie jF utworzy@.
podstaw pracy w Logo (proste formu y obliczeniowe,
tworzenie procedur, algorytmy rozga ?zione).
Opisuje rysowanie wielokFtów za pomocF procedury ObserwujF rysowanie wielokFtów za pomocF procedu-
z poleceniem powtórz oraz poleceniem wielokFt. ry z poleceniem powtórz i poleceniem wielokFt oraz
Przedstawia w aGciwoGci $ó wia. w aGciwoGciami $ó wia.
podr?cznika.
Poleca przeczyta@ fragment z podr?cznika „T o, dese- CzytajF fragment tekstu podr?cznika o wype nianiu fi-
nie i kontury figur” na stronie 205 podr?cznika i za- gur t em, deseniem oraz o nadawaniu konturu.
znajomi@ si? z wype nianiem figur t em, deseniem oraz
nadawaniem konturów.
Poleca wykona@ @wiczenie 12.27, 12.28, 12.29, 12.30 WykonujF @wiczenia.
i 12.31 ze strony 206 i 207 podr?cznika.

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta o @wiczenia wykonywane na lekcji. Czy sF zrozumia e? Czy ucze mo$e je wy-
kona@ bez pomocy nauczyciela? Czy komentarze do @wicze sF wystarczajFce?
71
12.6 Temat: Logo i algorytmy modelowania figur graficznych
ste procedury, tak$e z parametrem. Zna algorytmy rozga ?zione i z p?tlF. Umie tworzy@ algorytmy rysowania pro-
stych figur geometrycznych.
Cel ogólny:
Poznanie zasad modelowania z o$onych figur i kszta tów.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jak powstajF figury w programie komputerowym .
Ucze umie: Modelowa@ figury z linii prostych . Modelowa@ figury z kó . Modelowa@ figury z wielokFtów .
Przyk ad: Ucze wie, za pomocF jakich algorytmów mo$na modelowa@ figury geometryczne i umie zmie-
nia@ kszta t figur w odpowiednim Grodowisku programowania .
podstaw pracy w Logo (proste formu y obliczeniowe,
tworzenie procedur, tworzenie prostych figur geome-
trycznych).
Opisuje modelowanie figur sk adajFcych si? z linii pro- ZaznajamiajF si? z modelowaniem figur sk adajFcych
stych na przyk adzie krzy$yka i gwiazdki. si? z linii prostych na przyk adzie krzy$yka i gwiazdki.
r?cznika.
Poleca na podstawie fragmentu na stronie 208 pod- ZaznajamiajF si? na podstawie podr?cznika z tworze-
r?cznika „Modelowanie figur z kó i wielokFtów” za- niem figur z kó i wielokFtów.
znajomi@ si? z tworzeniem figur z kó i wielokFtów.
Poleca wykona@ @wiczenie 12.33, 12.34 i 12.35 ze WykonujF @wiczenia.
strony 208 i 209 podr?cznika.
moGci.
Ewaluacja: Nauczyciel prosi uczniów, aby podali w skali od 0 do 5, w jakim stopniu opanowali umiej?tnoGci
i wiadomoGci z programowania w Logo. Czy mieli jakieG trudnoGci w przyswojeniu materia u? Co
im sprawia o trudnoG@, a co by o proste i zrozumia e?
72
12.7 Temat: Programowanie w asnych funkcji
stych i umiarkowanie z o$onych figur geometrycznych.
Cel ogólny:
Umiej?tnoG@ programowania funkcji u$ytkownika .
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Jaka jest ró$nica mi?dzy procedurami polece a funkcjami . Co to jest funkcja wtórna (u$ytkow-
nika) . Co to jest fraktal .
Ucze umie: Definiowa@ funkcje wtórne (w asne) w j?zyku programowania . Wykorzystywa@ w asne funkcje
w algorytmach .
Przyk ad: Ucze wie, jak programowa@ w asne funkcje i umie je zastosowa@ w algorytmie.
pracy w Logo (tworzenie procedur, tworzenie prostych
i bardziej z o$onych figur geometrycznych).
Poleca zaznajomi@ si? z fragmentem podr?cznika CzytajF wskazany fragment podr?cznika.
„ABC funkcji w Logo” ze strony 209, okreGlajFcym ró$-
nic? mi?dzy funkcjF a procedurF.
Opisuje funkcje i procedury i wyjaGnia ró$nice mi?dzy S uchajF opisu i robiF notatki w zeszytach.
nimi.
Opisuje definiowanie funkcji. ObserwujF definiowanie w asnej funkcji.
Poleca wykona@ @wiczenia 12.36 i 12.37 ze strony 210 WykonujF @wiczenia.
podr?cznika.
moGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy lekcja by a ciekawa? Co by o na niej atrakcyjne? Co sprawia o k opoty ze
zrozumieniem? JakF parti? lekcji nale$y powtórzy@?
73
12.8 Temat: Rekurencja i przyk ady algorytmów rekurencyjnych
stych i umiarkowanie z o$onych figur geometrycznych. Wie, jak programowa@ w asne funkcje.
Cel ogólny:
Poznanie zasad rekurencji i zastosowania jej w algorytmach .
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest rekurencja . W jakich przypadkach jF stosowa@ .
Ucze umie: Stosowa@ rekurencj? w algorytmach . Tworzy@ modele figur przez rekurencj? .
Przyk ad: Ucze wie, na czym polega rekurencja i umie jF wykorzysta@ w algorytmach.
Nauczyciel sprawdza wiedz? i umiej?tnoGci z zakresu Uczniowie udzielajF odpowiedzi na pytania .
pracy w Logo (proste formu y obliczeniowe, tworzenie
procedur, tworzenie prostych i bardziej z o$onych figur
geometrycznych, programowanie funkcji w asnych) .
Opisuje, na czym polega rekurencja . S uchajF opisu rekurencji i robiF notatki .
Opisuje przyk ady algorytmów wykorzystujFcych reku- ObserwujF przyk ady algorytmów wykorzystujFcych re-
rencj? . kurencj? .
Poleca wykona@ @wiczenia 12.39 i 12.40 ze strony 212 WykonujF @wiczenia .
podr?cznika .

podr?cznika. Wskazani uczniowie udzielajF odpowiedzi. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wia-
domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, ilu uczniów zrozumia o poj?cie rekurencji? Co sprawia o najwi?cej trudnoGci?
Czy nale$y powtórzy@ niektóre zagadnienia lekcji?
74
13.1 Temat: Podstawowe wiadomo.ci o symulacji i modelowaniu
Materia y: Podr?cznik, system operacyjny Windows.
Metoda: „Burza mózgów”, opis, @wiczenia.
giwa@ si? klawiaturF i myszkF. Wie, co to jest algorytm.
Cel ogólny:
Poznanie symulacji komputerowej.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest symulacja komputerowa. Do czego s u$y model zjawisk i procesów. Na czym polega
modelowanie. Gdzie znajduje zastosowanie symulacja komputerowa.
Ucze umie: Wyszuka@ w sieci informacje o symulacji komputerowej.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest symulacja komputerowa, i umie wskaza@ dziedziny jej zastosowa .
Nauczyciel wyjaGnia poj?cia symulacji komputerowej Uczniowie s uchajF opisu poj?@ zwiFzanych z symula-
i modelowania komputerowego. cjF komputerowF i modelowaniem komputerowym.
Poleca uczniom wskaza@ dziedziny, w których znajdujF „Burza mózgów” na temat zastosowania symulacji
zastosowanie symulacja i modelowanie komputerowe. komputerowej i modelowania.
Podaje kolejne przyk ady zastosowania symulacji S uchajF opisu zastosowa symulacji i modelowania
i modelowania. komputerowego.
Prezentuje symulacj? i modelowanie komputerowe ObserwujF pokaz symulacji i modelowania kompute-
(np. prognozy pogody na stronie www.imgw.pl, zjawi- rowego.
ska astrofizyczne na stronie www.gallery.astrnet.pl lub
inne symulacje znajdujFce si? w multimedialnych pro-
gramach edukacyjnych).

domoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta uczniów, czy poj?cie symulacji by o im znane wczeGniej? Z jakimi informacjami
o symulacji spotkali si? po raz pierwszy?
75
13.2 Temat: Przyk ady symulacji z wykorzystaniem modeli komputerowych
Liczba jednostek lekcyjnych: 3 w cyklu dwugodzinnym i 4 w cyklu trzygodzinnym .
Materia y: Podr?cznik wraz z p ytF CD zawierajFcF programy do symulacji, system operacyjny Windows.
Ucze zna podstawowe zasady pracy z komputerem. Umie pos ugiwa@ si? systemem operacyjnym. Umie pos ugiwa@
si? klawiaturF i myszkF. Wie, co to jest symulacja komputerowa i modelowanie komputerowe.
Cel ogólny:
Poznanie symulacji komputerowej.
Cele szczegó owe:
Ucze wie: Co to jest symulacja komputerowa. Do czego s u$y model zjawisk i procesów. Na czym polega
modelowanie. Jak zmienia@ parametry symulacji.
Ucze umie: Uruchomi@ i przeprowadzi@ prostF symulacj? komputerowF.
Przyk ad: Ucze wie, co to jest symulacja komputerowa, i umie przeprowadzi@ symulacj? poznanego zjawi-
ska.
Nauczyciel pyta, co to jest symulacja komputerowa Uczniowie odpowiadajF na pytania.
i model komputerowy.
Poleca przeczyta@ fragment „Symulacja ruchu cia a po CzytajF fragment „Symulacja ruchu cia a po równi po-
równi pochy ej” na stronie 216 podr?cznika. chy ej”.
Opisuje program „Równia”. ObserwujF wprowadzanie parametrów symulacji.
nika.
Poleca wyciFgnF@ wnioski na podstawie wyników sy- WnioskujF na podstawie wyników symulacji.
mulacji w programie „Równia”.
Opisuje podstawowe za o$enia symulacji rozwoju PoznajF podstawowe za o$enia symulacji rozwoju
bakterii. bakterii.
Poleca zaznajomi@ si? z fragmentem „Jak przeprowa- CzytajF fragment „Jak przeprowadzi@ symulacj?”.
dzi@ symulacj?” na stronie 220 podr?cznika.
nika.
Poleca przeprowadzi@ wnioskowanie na podstawie WnioskujF na podstawie wyników uzyskanych w @wi-
wyników uzyskanych w @wiczeniu. czeniu.
Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych ze strony 222 podr?cz-
nika. Wskazani uczniowie prezentujF odpowiedzi. Nauczyciel porzFdkuje i sprawdza wiadomoGci.
Ewaluacja: Nauczyciel pyta, czy w jasny i zrozumia y sposób formu uje swoje pytania?
76
WYMAGANIA
4. WYMAGANIA NA OCENY
ROZDZIA9
NA OCENY
77
1. Praca z komputerem
78
Dopuszczaj?cy Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celuj?cy

Wymagania konieczne Wymagania podstawowe Wymagania rozszerzajFce Wymagania dope niajFce Wymagania wykraczajFce
(K) (K+P) (K+P+R) (K+P+R+D) (K+P+R+D+W)
Wiadomo.ci
• Zna definicj? informatyki. • Wie, co to jest komputer • Wie, co to jest „sterownik”. • Umie scharakteryzowa@ Na przyk ad:
• Zna zasady bezpiecznej i hi- osobisty, serwer. • Umie wyjaGni@ przeznacze- omawiane w podr?czniku • Wie, co to jest superkompu-
gienicznej pracy z kompute- • Wie, z jakich urzFdze zbu- nie poszczególnych urzF- karty rozszerze i poda@ ich ter.
rem. dowany jest komputer. dze wewn?trznych. parametry.
• Zna typy portów i gniazd
• Wie, jakie sF zasady korzy- • Zna podstawowe jednostki • Zna gniazda rozszerze • Zna typy plików i ich aplika- niewyst?pujFcych w kom-
stania z komputera w pra- informacji (bit, bajt) i ich i porty. cje. puterach pracowni.
cowni szkolnej. wielokrotnoGci. • Zna zasad? dzia ania dru- • Zna zasady licencji share- • Opisuje urzFdzenia kompu-
• Rozró$nia podstawowe ele- • Zna rol? i zadania systemu karki w pracowni kompute- ware, Open Source, Public tera nieomawiane na lekcji.
menty komputera. operacyjnego. rowej. Domain.
• Zna i charakteryzuje niektóre
• Wie, co to jest piractwo • Zna dziedziny $ycia, w któ- • Wie, jakie sF konsekwencje • Zna system dwójkowy i dzie- narz?dzia do zarzFdzania
komputerowe. rych ma zastosowanie kom- prawne piractwa kompute- si?tny. systemem (np. Panel ste-
puter. rowego. rowania w Windows).
• Wie, co to jest pulpit, i zna
jego elementy. • Zna podstawowe grupy pro- • Wie, co to sF atrybuty pli-
• Wie, co to jest plik, folder gramów komputerowych. ków.
i skrót. • Wymienia typy drukarek. • Zna struktur? folderów w po-
• Wie, co to jest menu Start, • Wie, co oznacza prawo au- staci tzw. drzewa folderów.
pasek zada i pasek szyb- torskie. • Wie, co oznacza poj?cie
kiego uruchamiania. • Wie, co to jest okno dialo- konto, logowanie i admini-
• Zna programy systemowe gowe. strator systemu.
Windows (np. Kalkulator, • Zna zasady oznaczania na- • Zna zasady licencji freeware.
Paint). p?dów dysków. • Wie, co to jest piksel i roz-
• Zna zasady nazywania pli- dzielczoG@ obrazu.
ków. • Wymienia i charakteryzuje
typy drukarek.
Umiej8tno.ci
• Uruchamia komputer i po- • Organizuje swoje stanowisko • Zamyka programy za pomo- • Zna skutki nieprzestrzegania Na przyk ad:
prawnie go wy Fcza. komputerowe zgodnie z wy- cF skrótów klawiszowych. zasad bezpiecze stwa i hi- • Przedstawia liczby w syste-
• Pos uguje si? podstawowym mogami bezpiecze stwa i • Kojarzy podstawowe typy gieny pracy z komputerem. mie dwójkowym i dziesi?t-
sprz?tem komputerowym: higieny pracy. plików za pomocF rozsze- • ^Fczy elementy zestawu nym.
klawiaturF, myszkF, drukar- • Wskazuje i nazywa urzFdze- rze . komputerowego. • Kojarzy typy plików z aplika-
kF. nia zewn?trzne i wewn?trzne • PrzeglFda pliki i foldery za • Znajduje i odczytuje w aGci- cjami nieomawianymi na
78
• Loguje si? do systemu. komputera. pomocF programu Mój woGci plików. lekcji.
• Wskazuje g ówne porty komputer i Eksplorator • Przelicza jednostki informacji • Pod Fcza samodzielnie i in-
• Uruchamia programy za po- Windows.
mocF ikony na pulpicie. i gniazda rozszerze . i liczby z systemu dwójko- staluje urzFdzenia kompute-
• Obs uguje Pulpit i menu • Zaznacza pliki, foldery wego na dziesi?tny. rowe.
• Zapisuje swojF prac? i za- i skróty za pomocF myszki
myka program. Start za pomocF myszki.
i klawiatury.
• Otwiera i zamyka folder za • Obs uguje okno programu
(zmienia rozmiar, przenosi, • Odzyskuje pliki z Kosza oraz
pomocF myszki. usuwa je na sta e.
minimalizuje, maksymalizuje,
• Uruchamia programy z menu zamyka). • Umie znaleL@ informacje
Start. o zainstalowanych w syste-
• Otwiera, przeglFda, obs u-
guje mie urzFdzeniach.
i zamyka okna dialogowe.
• Rozró$nia i wskazuje nap?-
dy dysków.
• Zaznacza pliki, foldery i
skróty za pomocF myszki.
• Uruchamia programy u$yt-
kowe w systemie Windows.
2. Zarz?dzamy folderami, plikami i programami w komputerze

Wiadomo.ci
• Wie, co to jest folder i plik. • Zna i wyjaGnia poj?cia: pod- • WyjaGnia poj?cie rozszerze- • WyjaGnia zasady instalacji Na przyk ad:
• Wie, co to jest skrót do pliku, folder, program, nazwa pliku, nia plików. programu komputerowego. • Zna i wyjaGnia zastosowanie
folderu i programu. archiwizacja , kompresja • Wie, co to jest drzewo folde- • Wie, co to sF pliki wykony- skrótów klawiszowych
. rów. walne i zna ich rozszerzenia. w systemie Windows.
• WyjaGnia poj?cia: wirus
komputerowy, program an- • Omawia sposoby profilaktyki • Wie, co to jest schowek • Zna atrybuty plików. • Zna i wyjaGnia poj?cia kla-
tywirusowy. antywirusowej. systemowy i jakF pe ni funk- ster, dyskietka systemowa,
• Omawia zasady i sposoby
cj? podczas kopiowania defragmentacja dysku,
• Zna podstawowe zasady profilaktyki antywirusowej.
i przenoszenia. scandisk.
profilaktyki antywirusowej.
• Zna rodzaje programów za- • Zna funkcje Panelu stero-
gra$ajFcych komputerowi wania.
i ich wp yw na dzia anie • Charakteryzuje rozszerzenia
komputera i podaje ich przy- plików i aplikacji nieomawia-
k ady. nych na lekcji.
79
79
80 Umiej8tno.ci
• Otwiera plik. • PrzeglFda zasoby kompute- • PrzeglFda zawartoG@ folde- • Rozpoznaje typy plików na Na przyk ad:
• Zapisuje poprawnie plik. ra wykorzystujFc program do rów w ró$nych widokach. podstawie rozszerzenia. • Wyszukuje pliki i foldery za
tego celu, np. Mój komputer • Wyszukuje pliki za pomocF • Kojarzy pliki z aplikacjami. pomocF funkcji Wyszukaj
• Dobiera nazwy plików zgod- lub Eplorator w systemie polecenia Wyszukaj. z wykorzystaniem zaawan-
nie ze wskazówkami na- Windows. • Rozpoznaje pliki wykony-
sowanych opcji.
uczyciela. • Kojarzy rodzaj pliku z iko- walne programów.
• Przenosi, usuwa i zmienia nami. • Sprawdza i analizuje zasoby
• Otwiera okno folderu. nazwy plików i folderów. • PorzFdkuje pliki i foldery na
komputera.
• Zak ada folder dowolnym • Tworzy skróty do programów dysku.
• Zapisuje pliki we wskazanym i zmienia ich nazwy. • Tworzy skojarzenie rozsze-
sposobem. folderze. • Tworzy skróty do dysku, pli-
rzenia pliku z aplikacjF.
• Kopiuje pliki i foldery dowol- • Tworzy samodzielnie struk- ku
• Wyszukuje pliki we wskaza- tur? folderów dostosowanF i folderu oraz zmienia ich • Tworzy grup? i skrót w menu
nym sposobem. nym folderze. do swoich potrzeb. nazwy. Start.
• Usuwa wskazane pliki i fol- • Tworzy struktury folderów • Zmienia nazwy plików i fol- • Tworzy folder podczas zapi- • Zmienia wyglFd Pulpitu.
dery. wed ug podanych wskazó- derów. su pliku. • Stosuje narz?dzia systemo-
• Porusza si? po drzewie fol- wek nauczyciela.
derów. • Wprowadza zmiany w pli- • Kopiuje, przenosi i usuwa we typu defragmentator dys-
• Sprawdza wybrany folder kach i zapisuje je w innym grupy plików i folderów ku
• Sprawdza foldery progra- programem antywirusowym miejscu na dysku i pod innF optymalnym sposobem. i scandisk.
mem antywirusowym wed ug i niszczy wykryte wirusy. nazwF. • PorzFdkuje ikony na Pulpi- • Instaluje i uruchamia dowol-
wskazówek. • Archiwizuje i kompresuje pli- • PrzeglFda w aGciwoGci urzF- cie. ne programy komputerowe.
• Archiwizuje i kompresuje pliki za pomocF funkcji Folder dze w MenedFerze urz?-
skompresowany. • Obs uguje program antywi- • Obs uguje ró$ne programy
ki wed ug wskazówek. dze-. rusowy dostosowujFc go do komputerowe.
• Rozpakowuje pliki skompre- • Rozpakowuje pliki skompre- • Instaluje program antywiru- w asnych potrzeb.
sowane wed ug wskazówek. sowane. sowy wed ug wskazówek
• Instaluje aplikacje w kom- • Instaluje i usuwa aplikacje za nauczyciela.
puterze wed ug wskazówek pomocF programów instala- • Instaluje urzFdzenia kom-
. cyjnych aplikacji . putera.
• Instaluje i deinstaluje urzF- • Kompresuje i archiwizuje
dzenia komputera wed ug dane w zewn?trznym pro-
wskazówek . gramie archiwizujFcym we-
• Umie formatowa@ dyskietki. d ug wskazówek nauczycie-
la.
80
3. Poznajemy lokalne i rozleg e sieci komputerowe
Wiadomo.ci
• Wie, co to jest sie@ kompute- • Wymienia korzyGci wynikajF- • Charakteryzuje poznane sie- • Omawia funkcje ró$nych Na przyk ad:
rowa. ce z po Fczenia komputerów ci komputerowe. serwerów w sieci kompute- • Zna i opisuje us ugi siecio-
w sie@. rowej.
• Zna podzia na sieci lokalne, • WyjaGnia znaczenie proto- we, nieomawiane na lekcji.
miejskie i rozleg e. • Potrafi poda@ podstawowe ko u TCP/IP w sieci kompu- • Umie scharakteryzowa@ • Zna i opisuje inne, nieoma-
cechy sieci LAN. terowej. wszystkie omawiane na lek-
• WyjaGnia poj?cie Internetu. wiane na lekcji sposoby po-
• Charakteryzuje podstawowe • Opisuje rol? adresu IP kom- cjach media transmisyjne. Fczenia komputerów do sie-
• Wie, z jakich us ug mo$na us ugi sieciowe.
korzysta@ w Internecie putera w sieci. • Zna wszystkie omawiane ci Internet.
(WWW, poczta elektronicz- • Zna poj?cia: klient, serwer • Wie, co to jest system nazw protoko y sieciowe. • Zna sposoby zabezpieczenia
na, grupy dyskusyjne, chat, i logowanie. domen DNS, i zna jego za- • Przewiduje mo$liwe zagro- si? przed zagro$eniami
FTP, IRC). • Rozró$nia sieci typu klient- dania. $enia ze strony Internetu. w Internecie nieomawiane
serwer oraz sieci równo- na lekcji.
• Zna podstawowe zasady • Zna przyk ady programów • Proponuje ró$ne sposoby
rz?dne.
netykiety. (systemów) sieciowych. zabezpieczenia komputera • Opisuje struktur? sieci
• Wie, $e prac? w sieci nadzo- przed zagro$eniem ze strony szkieletowej.
• Wie, jakie mogF by@ zagro- rujF programy sieciowe. • WyjaGnia poj?cia: Fcza, hub,
$enia ze strony Internetu switch oraz router. Internetu.
(uzale$nienia, wirusy, w a- • Zna poj?cia: medium trans-
misyjne, hub (koncentrator), • Opisuje us ugi sieciowe.
mania).
switch (prze Fcznik) oraz ro- • Opisuje sposoby pod Fcze-
uter. nia do sieci Internet .
• Zna poj?cie adresu IP kom- • WyjaGnia zasady bezpiecz-
putera. nego korzystania z sieci.
• Przedstawia podstawowe • Opisuje zagro$enia ze strony
elementy struktury Internetu Internetu.
(u$ytkownik, serwer dost?-
powy, serwery us ugowe, • Zna sposoby przeciwdzia a-
urzFdzenia FczFce kompu- nia zagro$eniom ze strony
tery). Internetu.
• Zna sposoby pod Fczenia
komputera do Internetu .
• Zna zasady bezpiecznego
korzystania z sieci kompute-
rowej.
• Wie, co to jest firewall.
• Wie, jakie sF symptomy
uzale$nienia od Internetu.
81
81
82 Umiej8tno.ci
• Umie zalogowa@ si? do sieci. • Rozpoznaje typ sieci kom- • Potrafi znaleL@ i rozpozna@ • Pod Fcza urzFdzenia siecio- Na przyk ad:
• Potrafi za pomocF programu puterowej w pracowni. komputery w sieci. we. • Potrafi pos ugiwa@ si? sys-
Otoczenie sieciowe prze- • Umie skojarzy@ rodzaj in- • Umie wymienia@ pliki pomi?- • Umie skonfigurowa@ swój temem sieciowym.
glFda@ zasoby sieci. stytucji i kraj z nazwF dome- dzy komputerami w sieci. komputer w sieci. • Umie po Fczy@ w sie@ kom-
• Umie przestrzega@ zasad ny. • Umie odszuka@ adres IP • Umie zainstalowa@ i skonfi- putery i pod Fczy@ je do In-
netykiety. • Potrafi przyporzFdkowa@ swojego komputera. gurowa@ programy typu fire- ternetu.
• Umie przestrzega@ zasad protokó do rodzaju us ugi. wall, spyware. • Umie samodzielnie „uzbroi@”
prawa autorskiego. • Stosuje ró$ne sposoby prze- komputer we wszystkie nie-
ciwdzia ania zagro$eniom zb?dne narz?dzia zabezpie-
z sieci (program antywiruso- czajFce przed zagro$eniami
wy, firewall itp.) z Internetu i samodzielnie
nimi zarzFdza@.
4. W8drujemy po sieci Internet

Wiadomo.ci
• WyjaGnia poj?cia: strona • WyjaGnia poj?cia adresu • Wie, jakF rol? w przeglFdar- • Zna zasad? pobierania stron Na przyk ad:
WWW, sie@ WWW, adres URL, protokó http, hiper F- ce odgrywajF tzw. wtyczki. WWW z Internetu. • Zna i opisuje us ugi interne-
strony internetowej, witryna, cze. • Zna podstawowe zasady • Zna wszystkie omawiane towe nieomawiane na lek-
przeglFdarka internetowa, • Wie, na czym polega praca wyszukiwania informacji Lród a informacji w sieci. cjach (np. telnet, WAP itp.).
wyszukiwarka internetowa, z przeglFdarkF internetowF w wyszukiwarkach interne- • Wie, co to skrypt i aplet na • Zna inne internetowe Lród a
• Wie, co to jest hiper Fcze. w trybie online i offline. Wy- towych. stronie WWW. informacji ni$ omawiane na
jaGnia poj?cia: portal, serwis • Zna proste sposoby wyszu- lekcji.
tematyczny. • Zna podstawy konfigurowa-
kiwania grafiki w sieci Inter- nia przeglFdarki internetowej
• Wie, $e Internet jest bazF net.
danych. • Wie, na czym polega us uga
• Wie, $e strona internetowa FTP .
jest tworzona m.in. za po-
mocF j?zyka HTML.
• Zna poj?cie: us uga FTP .
82
Umiej8tno.ci
• Korzysta z przeglFdarki stron • Korzysta z wyszukiwarki • Swobodnie przeglFda zaso- • Samodzielnie formu uje z o- Na przyk ad:
internetowych. stron internetowych u$ywa- by Internetu. $one zapytania w wyszuki- • Korzysta samodzielnie
• ^Fczy si? z wybranF stronF jFc prostych zapyta . • Umie wpisywa@ umiarkowa- warkach internetowych do z us ug internetowych nie-
internetowF. • Korzysta z encyklopedii nie z o$one zapytania w wy- wyszukiwania informacji omawianych na lekcjach.
i s owników jako interneto- szukiwarkach internetowych. i grafiki na stronach WWW.
• Potrafi korzysta@ z innych
wych Lróde informacji. • Umie wyszukiwa@ grafik? • Samodzielnie wybiera Lród a internetowych Lróde infor-
• Zapisuje na dysku kompute- w Internecie. informacji internetowych macji ni$ omawiane na lek-
ra proste strony internetowe. w zale$noGci od poszukiwa- cjach.
• Korzysta z katalogu stron nych informacji.
• Zapisuje na dysku kompute- internetowych.
ra dane tekstowe i grafik? • Pobiera pliki z serwerów in-
pobrane z Internetu. ternetowych, korzystajFc
• Pobiera pliki z Internetu za z przeglFdarki internetowej
pomocF odnoGników na i protoko u FTP .
stronach WWW.
5. Korzystamy z poczty elektronicznej

Wiadomo.ci
• Zna poj?cia: poczta elektro- • Zna zasad? przesy ania • Wie, co to jest serwer poczty • Wie, jak obs ugiwa@ konto Na przyk ad:
niczna (e-mail), adres poczty poczty elektronicznej w sieci wychodzFcej i serwer poczty pocztowe za pomocF uni- • Zna sposoby zabezpieczania
elektronicznej, program Internet. przychodzFcej. wersalnych bramek www<- poczty przed spamem.
pocztowy, bramka • Zna poj?cie: serwer poczto- • Zna zasady bezpiecznego >e-mail.
www<->e-mail, konto pocz- • Wie, jak blokowa@ nadaw-
wy. korzystania z poczty e-mail. • Zna opcje konfiguracyjne ców niechcianej poczty.
towe. u$ywanego programu pocz-
• Wie, co to jest format zwyk y • Wie, jak za o$y@ konto • Zna inne us ugi sieciowe wy-
• Wie, jak wyglFda adres e- i format HTML wiadomoGci na serwerze pocztowym. towego .
mail, i jak nale$y go odczy- korzystujFce poczt? elektro-
pocztowej. nicznF.
tywa@.
Umiej8tno.ci
• Loguje si? na koncie pocz- • Samodzielnie tworzy i wy- • Wysy a ró$nego rodzaju pliki • Umie obs ugiwa@ konto Na przyk ad:
towym przez stron? WWW sy a proste wiadomoGci jako za Fczniki. z poziomu uniwersalnych • Biegle korzysta z programów
z pomocF nauczyciela. pocztowe. • Odbiera i zapisuje ró$nego bramek www<->e-mail. pocztowych innych ni$ oma-
• SporzFdza i wysy a list elek- • Odbiera wiadomoGci poczty rodzaju za Fczniki i zapisuje • Umie zarzFdza@ wiadomo- wiane na lekcji.
troniczny za pomocF bramki elektronicznej i umie na nie je na dysku. Gciami poczty elektronicznej • Potrafi konfigurowa@ pro-
www <-> e-mail, korzystajFc odpowiada@ oraz przesy a@ w programie pocztowym .
83
• Wykazuje si? umiej?tno- gram pocztowy do obs ugi
83
84 z pomocy nauczyciela. je dalej. Gciami wymienionymi powy- • Potrafi samodzielne dokona@ grup dyskusyjnych.
• Odbiera i odczytuje list elek- • Umie wysy a@ wiadomoGci $ej wykonywanymi w pro- ustawie w programie • Umie wysy a@ i odbiera@
troniczny z pomocF nauczy- pocztowe z za Fcznikami. gramie pocztowym. pocztowym do obs ugi wiadomoGci z forum grup
ciela. • Odbiera listy elektroniczne • Umie za o$y@ konto poczto- poczty . dyskusyjnych za pomocF
z za Fcznikiem tekstowym we na wybranym serwerze programu pocztowego
lub graficznym, przeglFda go poczty i przeglFdarki internetowej.
oraz zapisuje na dysk. w sieci. • Umie przesy a@ wiadomoGci
• Formatuje wiadomoGci • Konfiguruje konto e-mail poczty elektronicznej do sie-
pocztowe (kolor, czcionka). w programie pocztowym. . ci telefonii komórkowej
• Wysy a wiadomoG@ poczto- w formie SMS-ów.
• Wykazuje si? umiej?tno-
Gciami wymienionymi powy- wF na wiele adresów jedno-
$ej wykonywanymi za pomo- czeGnie.
cF programu pocztowego . • Umie obs ugiwa@ ksia$k? ad-
resowF i wysy a e-maile ko-
rzystajFc z ksiF$ki adreso-
wej.
6. Tworzymy grafik8 komputerow?

Wiadomo.ci
• Wie, co to jest skaner i cy- • WyjaGnia poj?cia: grafika • Zna zasad? dzia ania apa- • Omawia ró$nic? mi?dzy Na przyk ad:
frowy aparat fotograficzny. wektorowa, grafika bitowa, ratu cyfrowego i skanera. grafikF wektorowF a bitowF. • Zna modele kolorów stoso-
• WyjaGnia poj?cia: grafika piksel, rozdzielczoG@, kom- • Charakteryzuje grafik? prze- • Opisuje, na czym polega wane w druku offsetowym.
komputerowa i edytor grafiki. presja. znaczonF do druku oraz do kompresja plików graficz- • Zna poj?cia dotyczFce grafiki
• Zna przyk adowy edytor gra- • Rozpoznaje pliki graficzne prezentacji na ekranie mo- nych. 3D.
fiki. po ich rozszerzeniu. nitora. • Omawia inne formaty plików
• Podaje przyk ady rozszerze • WyjaGnia poj?cie eksportu • Opisuje konwersj? grafiki . graficznych.
plików graficznych (np. jpg, grafiki .
gif).
Umiej8tno.ci
• Uruchamia i zamyka edytor • Skanuje grafik?. • Tworzy rysunek wg wskazó- • Projektuje i wykonuje prace Na przyk ad:
grafiki. • Kopiuje samodzielnie zdj?cia wek nauczyciela. graficzne o z o$onej budowie • Pos uguje si? edytorami gra-
• Otwiera plik graficzny z aparatu cyfrowego na dysk • Dobiera parametry grafiki do i ciekawej kompozycji (np. fiki nieomawianymi na lekcji.
w edytorze grafiki. komputera. wskazanych przez nauczy- strona WWW, gazetka itp.)
• Umie samodzielnie stworzy@
• Zapisuje plik graficzny. • Obraca, pochyla i skaluje ciela celów. • Dokonuje konwersji pliku ilustracj? w wybranym pro-
84
• Dodaje podstawowe ele- elementy graficzne. • Komponuje prace wykorzy- graficznego do ró$nych for- gramie graficznym na wska-
menty do grafiki wykorzy- • Wstawia tekst do rysunku stujFc technik? fotomonta$u. matów i o ró$nych parame- zany przez nauczyciela te-
stujFc narz?dzia programu i edytuje go. trach . mat.
• Eksportuje grafik? do odpo-
(np. odcinek, krzywa, ko o, • Kopiuje, przenosi, prze- wiedniego formatu z odpo- • Instaluje skaner.
elipsa, czworokFt, wielokFt) kszta ca i usuwa fragmenty wiednimi parametrami .
i dobiera ich parametry (ko- grafiki.
lor, wielkoG@). • Dobiera takie parametry dru-
• Kopiuje fragment rysunku kowania grafiki, jak: orienta-
• Obs uguje skaner i cyfrowy z t em i bez t a. cja strony, szerokoG@ margi-
aparat fotograficzny z pomo- nesów.
cF nauczyciela. • Zapisuje pliki graficzne
w odpowiednim formacie gif
lub jpg.
7. Redagujemy tekst za pomoc? komputera

Wiadomo.ci
• Zna zastosowanie edytora • Zna poj?cia: indeks górny • Wie, jak formatowa@ tekst • Zna wszystkie omawiane na Na przyk ad:
tekstu. i dolny, interlinia, nag ówek, w dokumencie za pomocF zaj?ciach funkcje edytora • WyjaGnia i opisuje style.
• Wie, co to jest: czcionka, stopka, tabela, znak specjal- list numerowanych i punkto- tekstu.
ny w dokumencie teksto- wanych. • Wie, co to dokument kore-
akapit, wiersz, blok tekstu, • Wie, jak rozmieszcza@ spondencji seryjnej.
formatowanie tekstu, wym. • Zna ró$ne metody wstawia- i komponowa@ elementy do-
• Zna rozszerzenia plików do- nia tabel do dokumentów. kumentu tekstowego. • Wie, co to jest makro.
• Rozró$nia podstawowe ele-
menty strony dokumentu kumentów tekstowych. • Wie, jak dokona@ ustawie
tekstowego • Wie, co to tryb wstawiania marginesów, rozmiaru
• Zna podstawowe zasady i nadpisywania. i orientacji strony dokumen-
komputerowej edycji tekstu. • Wie, jak zaznacza@ bloki tu.
tekstu w dokumencie. • Wskazuje cechy charaktery-
• Wie, jak wstawia@ proste ta- styczne dla dokumentów
bele do dokumentów. (np. podanie, $yciorys itp.)
Umiej8tno.ci
• Prawid owo rozpoczyna • Sprawdza pisowni? wyko- • Modyfikuje i skaluje wsta- • Biegle pisze na klawiaturze. Na przyk ad:
i ko czy prac? z edytorem rzystujFc narz?dzia j?zyko- wiane rysunki. • Umie porusza@ si? po tabeli • Edytuje tekst w kilku kolum-
tekstu. we. • Wyszukuje fragment tekstu w dokumencie, korzystajFc nach.
• Pisze tekst stosujFc ma e • Zamienia tekst wykorzystu- wykorzystujFc opcj? ZnajdL. ze skrótów klawiszowych. • Tworzy dokumenty kore-
i du$e litery oraz polskie jFc opcje wyszukiwania i • Stosuje listy punktowane i • Rysuje z o$one tabele . spondencji seryjnej.
85
znaki diakrytyczne. zamieniania fragmentu tek-
85
86 • Zaznacza tekst myszkF lub stu. numerowane. • Stosuje bardziej zaawanso- • Tworzy w asne style i for-
klawiaturF. • Stosuje wci?cie pierwszego • Stosuje indeks dolny i górny. wane metody formatowania matuje dokument z ich wyko-
• Dzieli tekst na akapity wiersza akapitu oraz wci?cie • U$ywa list punktowanych tabel i scala ich komórki. rzystaniem.
akapitu. i numerowanych. • Zamienia tekst na tabel? • Konstruuje proste makra.
• PrzeglFda dokument w ró$-
nych widokach. • Wstawia proste tabele do • Rysuje proste tabele . i formatuje go.
dokumentu. • Tworzy rozbudowane doku-
• Kopiuje, przenosi i usuwa • Zmienia ustawienia strony
tekst w dokumencie. • Wpisuje proste dane do ta- dokumentu. menty zawierajFce tekst,
beli i edytuje je. grafik? i tabele.
• Wstawia gotowy rysunek do • Dokonuje ustawie strony
tekstu bez edytowania go. • Zmienia odst?py mi?dzy i drukuje dokument dobiera- • Stosuje ró$ne obiekty w do-
wierszami i akapitami. jFc odpowiednie parametry. kumentach, formatuje je
• Wstawia do tekstu rysunki i odpowiednio komponuje
• Stosuje obramowanie tabeli z nich dokument.
i potrafi je rozmieszcza@ i cieniowanie komórek.
wzgl?dem tekstu. • Otacza rysunki tekstem.
• Pracuje z kilkoma doku-
• Modyfikuje tabel?, zmienia- mentami. • Wstawia i formatuje stopk?
jFc jej wymiary, dodajFc lub i nag ówek .
usuwajFc kolumny i wiersze. • Pisze w trybie wstawiania
i nadpisywania. • Stosuje skróty klawiszowe
• Korzysta z podglFdu wydru- przy typowych operacjach na
ku i tworzy proste wydruki. • Dobiera parametry ustawie- tekGcie i blokach tekstu.
nia strony (rozmiar, orienta-
• Umie wydrukowa@ dokument cja, marginesy) i wydruku.
bez zmiany parametrów.
8. Korzystamy z multimedialnych Hróde informacji

Wiadomo.ci
• WyjaGnia poj?cia: multime- • Omawia podstawowe urzF- • Zna rol? multimediów w • Zna wszystkie omawiane Na przyk ad:
dia, program multimedialny, dzenia multimedialne w przekazie informacji i eduka- multimedialne Lród a infor- • Zna technologie przekazu
inter-aktywnoG@, odtwarzacz komputerze. cji. macji. dLwi?ku i wideo w sieci.
multimedialny. • Charakteryzuje podstawowe • Wie, co to jest multimedialna • Samodzielnie pod Fcza, ob-
• Zna podstawowe urzFdzenia formaty plików multimedial- prezentacja wiedzy. s uguje i w razie konieczno-
• Wie, jakie sF zasady tworze-
nia prezentacji na potrzeby
multimedialne wspó pracujF- nych. Gci konfiguruje sprz?t multi-
ce • Wie, jakie sk adniki powinna medialny wspó pracujFcy
Internetu.
• Zna podstawowe typy pro- mie@ prezentacja multime-
z komputerem (np.: karta wi-
gramów multimedialnych. dialna (tekst, grafika, dLwi?k,
z komputerem. • Zna narz?dzia do tworzenia
deo, karta telewizyjna, ka- multimediów.
film i animacja) . • Zna ró$ne uk ady slajdów
mera wideo, cyfrowy aparat • Wie, co to takiego radio i te- w prezentacji (jeden po dru-
fotograficzny). lewizja internetowa. • Zna poj?cia koder i dekoder. gim, uk ad rozga ?ziony) .
• Zna przyk adowy odtwarzacz • WyjaGnia poj?cie slajdu pre- • Zna poj?cie interaktywnoGci.
86
multimedialny. zentacji multimedialnej .
• WyjaGnia zale$noG@ mi?dzy
• Zna popularne formaty pli- rodzajami informacji a zasto-
ków multimedialnych (np.: sowanymi Grodkami przeka-
AVI; MOV; MPEG, SWF zu .
itp.).
Umiej8tno.ci
• Pos uguje si?, wed ug wska- • Z pomocF nauczyciela ob- • Umie samodzielnie korzy- • Samodzielnie pos uguje si? Na przyk ad:
zówek nauczyciela, pozna- s uguje urzFdzenia multime- sta@ dost?pnymi na lekcji urzF- • Tworzy samodzielnie pre-
nymi na lekcji programami dialne. z wybranych programów dzeniami, jak skaner, aparat zentacje internetowe.
multimedialnymi. • Z pomocF nauczyciela ko- multimedialnych. cyfrowy, kamera.
• •
• Prowadzi szkolnF lub klaso-
• Podaje Lród a informacji rzysta z wybranych progra- Samodzielnie korzysta Sprawnie pos uguje si?
wF witryn? internetowF.
multimedialnych: strona mów edukacyjnych. z przekazów multimedial- wszystkimi poznanymi pro-
WWW, encyklopedia, s ow- • Z pomocF nauczyciela ko- nych gramami multimedialnymi. • Umie dokona@ obróbki
nik, program edukacyjny, rzysta z radia i telewizji in- w Internecie. • Potrafi samodzielnie znaleL@ dLwi?ku i wideo w kompute-
prezentacja. ternetowej. • Sprawdza zainstalowane multimedialne Lród a infor- rze.
• Wstawia slajd oraz tekst • kodery w systemie. macji
Tworzy prostF prezentacj?
i programy edukacyjne. • Potrafi zrealizowa@ przekaz
i grafik? do prezentacji. z tekstem i grafikF . • Wzbogaca tworzone pre- multimedialny w Internecie.
• Formatuje tekst w slajdzie • Potrafi wykorzystywa@ przy- zentacje o dLwi?k i film . • Umie prezentowa@ swojF
prezentacji. wiedz? z wykorzystaniem • Potrafi wykona@ i zamieGci@
ciski nawigacji w tworzonej • Tworzy animacje obiektów
multimediów. na p ycie CD samodzielnF
przez siebie prezentacji. na slajdach prezentacji .
prezentacj?.
• Samodzielnie potrafi zaprojek-
• Tworzy proste elementy gra- • Nadaje obiektom funkcje od-
towa@ i wykona@ multimedialnF
ficzne. noGnika .
prezentacj? na dowolny temat
• Tworzy struktur? logicznF po- .
kazu za pomocF odnoGników
. • Stosuje wszystkie omawiane
na lekcjach sk adniki prezen-
• Zapisuje prezentacj? do pu- tacji.
blikacji w Internecie .
9. Wykonujemy obliczenia za pomoc? arkusza kalkulacyjnego

Wiadomo.ci
• Zna przeznaczenie arkusza • Wie, co to zakres komórek. • Zna ró$ne sposoby adreso- • Wie, co to jest z o$ona for- Na przyk ad:
kalkulacyjnego. • WyjaGnia poj?cia: formu a, wania komórek. mu a zawierajFca wiele • Zna funkcj? autofiltra i filtra
• WyjaGnia poj?cia: arkusz, funkcja, argument. • Opisuje zasad? adresowania funkcji. zaawansowanego w arku-
kolumna, wiersz, komórka, wzgl?dnego i bezwzgl?dne- • Zna wszystkie omawiane szu.
87
• Charakteryzuje typy danych.
87
88 pasek formu y, formu a, ad- • Zna podstawowe typy wy- go komórki. funkcje arkusza kalkulacyj- • Wie, co to takiego makro
res komórki. kresów. • Charakteryzuje wykres i jego nego i wie, do czego one i zna przyk ady jego zasto-
• Zna typy danych stosowa- elementy. s u$F. sowania.
nych • Wie, do czego s u$F nazwy
w arkuszu kalkulacyjnym. zakresów komórek.
Umiej8tno.ci
• Wprowadza dane liczbowe • Odwo uje si? w formu ach do • Stosuje skróty klawiszowe. • Odwo uje si? w formu ach do Na przyk ad:
i tekstowe do komórek arku- zakresów komórek. • Tworzy wykresy na podsta- nazw zakresów komórek. • Samodzielnie wykorzystuje
sza. • Dobiera odpowiedni format wie wybranych danych tabe- • Tworzy z o$one formu y arkusz do rozwiFzywania
• Umie porusza@ si? w struktu- danych. li. z zastosowaniem funkcji JE- problemów i zada z ró$-
rze arkusza. YELI . nych dziedzin.
• Formatuje arkusz pod kFtem • Stosuje w formu ach adre-
• Potrafi zmieni@ zawartoG@ przejrzystoGci i funkcjonal- sowanie wzgl?dne, bez- • Umie stosowa@ w asny for- • Automatyzuje prac? w arku-
komórki. noGci. wzgl?dne mat wyGwietlania danych . szu za pomocF prostych
i mieszane komórek. makr.
• Zaznacza pojedyncze ko- • Tworzy proste wykresy na • Umie tworzy@ z o$one wy-
mórki, ca e wiersze i ca e podstawie danych z arkusza • Przedstawia umiarkowanie kresy. • Umie odwo ywa@ si? do da-
kolumny arkusza. (kolumnowy i ko owy). z o$one wyra$enia arytme- nych z innych arkuszy sko-
tyczne w postaci formu . roszytu.
• Wykonuje obliczenia w arku- • Przygotowuje arkusz do dru-
szu za pomocF prostych ku korzystajFc z Podgl?du • Modyfikuje wyglFd wykresu
formu z u$yciem adresów wydruku. .
pojedynczych komórek • Drukuje tabele i wykresy ar- • Stosuje funkcje PIERWIA-
i operatorów +, -, * /. kusza. STEK, POTZGA,
• Kopiuje, wycina i usuwa da- • Zmienia format danych. ILE.NIEPUSTYCH, JEYELI.
ne z komórek.
• Wykonuje obliczenia korzy-
• Dodaje i usuwa wiersze lub stajFc z funkcji SUMA,
kolumny. MREDNIA, MIN, MAX.
10. Gromadzimy dane i zarz?dzamy informacj? w bazie danych

Wiadomo.ci
• WyjaGnia poj?cie bazy da- • Omawia funkcje rekordu • WyjaGnia funkcj? filtru w wy- • Omawia parametry wydruku Na przyk ad:
nych jako zbiór danych i jako i pola w bazie danych. szukiwaniu informacji w ba- raportu. • WyjaGnia poj?cie relacyjnej
system zarzFdzania danych. • WyjaGnia poj?cia: tabela, zie danych. • Opisuje typy danych w ba- bazy danych.
• Wymienia przyk ady zasto- formularz, rekord, raport. • Omawia poj?cie raportu. zach. • Wie, co to jest kwerenda.
sowania baz danych. • WyjaGnia poj?cie sortowania. • WyjaGnia poj?cia pola wyli- • Wie, jakF rol? odgrywa za- • Zna podstawy j?zyka SQL.
• Podaje przyk ady kartoteko- • Wymienia sposoby wyszuki- czeniowego (formu y). awansowane filtrowanie da-
88
wej bazy danych. wania danych w bazie danych.
nych.
• Wymienia podstawowe ope-
racje wykonywane przez
systemy obs ugi baz danych.
Umiej8tno.ci
• Wykorzystuje arkusz kalku- • Wykorzystuje filtr (autofiltr) • Wyszukuje rekordy za po- • Projektuje baz? danych na Na przyk ad:
lacyjny jako system zarzF- do wyszukiwania informacji. mocF przycisku Kryteria wskazany przez nauczyciela • Tworzy relacyjnF baz? da-
dzania bazF danych. • Tworzy baz? danych wed ug i ZnajdH nast8pny. temat. nych.
• Otwiera gotowF baz? da- wskazówek. • Dobiera parametry strony do • Stosuje filtr zaawansowany. • Tworzy zapytania do bazy.
nych. • Formatuje tabel? bazy da- wydruku raportu. • Tworzy samodzielnie for- • Modyfikuje baz?.
• PrzeglFda dane. nych. • Stosuje sortowanie danych. mularz bazy.
• Sortuje dane wed ug pole- • Drukuje prosty raport za po-
ce . mocF tzw. obszaru wydruku.
• Dodaje i usuwa rekordy.
• Wpisuje dane do pól bazy
danych.
• Modyfikuje dane w polach
bazy danych.
11. Poznajemy algorytmy i 12. Piszemy programy, czyli algorytmy w praktyce

Wiadomo.ci
• Zna poj?cie algorytmu. • Zna i objaGnia symbole • Zna poj?cie zmiennej • Zna wszystkie omawiane na Na przyk ad:
• Wie, na czym polega opis schematu blokowego w algorytmie. zaj?ciach polecenia i funkcje • Wie, co to takiego drzewo
algorytmu w j?zyku potocz- algorytmu. • Wie, co to takiego zmienna pierwotne logo. algorytmu.
nym. • Zna poj?cie procedury lokalna i zmienna globalna • Zna poj?cie zmiennej liczni- • Zna i objaGnia poj?cia
• Wie, na czym polega zapis (polecenia wtórnego) w j?zy- algorytmu. ka sterujFcej p?tlF . algorytmiki: poprawnoG@ al-
algorytmu za pomocF j?zyka ku programowania. • Zna polecenia sprawdzania • Wie, co to takiego funkcja gorytmu, sko czonoG@ algo-
programowania. warunków w j?zyku logo. u$ytkownika (wtórna) . rytmu, efektywnoG@ i z o$o-
noG@.
• Zna podstawowe polecenia • Zna i umie objaGni@ rol? p?tli • Zna poj?cie rekurencji i po-
i funkcje pierwotne logo. w algorytmie. trafi poda@ jej proste przy- • Zna podstawowe polecenia
k ady . wybranego j?zyka progra-
• Zna podstawowe polecenia • Wie, co to takiego procedura
mowania, innego ni$ logo.
sterujFce $ó wiem w logo parametryczna. • Zna poj?cie fraktala, drzewa
(np, ws, pw, lw). binarnego .
89
89
90 Umiej8tno.ci
• Potrafi opisa@ prosty algo- • Potrafi przedstawi@ za po- • Potrafi przedstawi@ za po- • Samodzielnie tworzy w j?zy- Na przyk ad:
rytm liniowy w j?zyku po- mocF schematu blokowego mocF schematu blokowego ku logo algorytmy liniowe • Potrafi zapisa@ algorytm
tocznym. proste algorytmy liniowe algorytmy liniowe, rozga ?- rozga ?zione i algorytmy z rozwiFzania zadania w for-
• Zna podstawy pracy i rozga ?zione. zione i proste algorytmy p?tlF mie drzewa algorytmu.
w wybranym Grodowisku • Potrafi tworzy@ w j?zyku logo z p?tlF. rozwiFzujFce zadania pro-
ponowane przez nauczycie- • Potrafi zapisa@ prosty algo-
programowania j?zyka logo. proste procedury realizujFce • Umie zadeklarowa@ rytm liniowy i rozga ?ziony
zadania algorytmów linio- w procedurze zmiennF. la.
• Wykonuje z pomocF za
nauczyciela podstawowe wych. • Potrafi konstruowa@ w logo • Potrafi sterowa@ wykona- pomocF polece innego
polecenia pierwotne w trybie • Potrafi tworzy@ procedury algorytmy liniowe i rozga ?- niem p?tli w algorytmach j?zyka programowania
interakcyjnym. prostych algorytmów linio- zione z u$yciem zmiennych. opisywanych w j?zyku logo ni$ logo.
wych. .
• Potrafi sterowa@ ruchem • Potrafi tworzy@ w j?zyku logo • Potrafi tworzy@ procedury
$ó wia na ekranie graficznym • Potrafi samodzielnie kreGli@ proste algorytmy z p?tlF. • Umie tworzy@ algorytmy mo- i funkcje wtórne w innym
(za pomocF polece np, ws, za pomocF procedur proste delowania bardziej z o$o- j?zyku programowania
• Potrafi deklarowa@ proste nych figur opartych na li-
pw, lw). figury geometryczne typu ni$ logo.
procedury parametryczne. niach prostych, wielokFtach
• Potrafi kreGli@ z pomocF prostokFt, kwadrat, trójkFt.
• Potrafi tworzy@ procedury i ko ach .
nauczyciela figury typu kreGlFce wielokFty o zadanej
kwadrat, prostokFt o za- • Potrafi programowa@ w logo
liczbie boków. funkcje u$ytkownika realizu-
danych bokach.
• Umie modelowa@ umiarko- jFce okreGlone przez na-
wanie z o$one figury oparte uczyciela zadania .
na liniach prostych, wielo- • Potrafi tworzy@ algorytmy
kFtach rekurencyjne .
i ko ach .
• Potrafi wykorzysta@ algoryt-
my rekurencyjne w modelo-
waniu figur graficznych .
13. Przeprowadzamy symulacj8 komputerow?

Wiadomo.ci
• WyjaGnia poj?cia: symulacja • Przedstawia korzyGci zasto- • Przedstawia narz?dzia s u- • Opisuje modele i symulacje Na przyk ad:
komputerowa, model zjawisk sowania komputerowej sy- $Fce do symulacji i modelo- komputerowe inne ni$ oma- • Proponuje i omawia dziedzi-
i procesów. mulacji i modelowania. wania komputerowego. wiane na lekcji. n?, w której mo$na zastoso-
• Podaje przyk ady modeli wa@ symulacj? i modelowa-
zjawisk i procesów. nie komputerowe.
• Zna narz?dzia do symulacji
90
i modelowania.
Umiej8tno.ci
• Znajduje i uruchamia prostF • Zmienia parametry w uru- • Odczytuje i rozumie wyniki • Analizuje wyniki uzyskane Na przyk ad:
symulacj? komputerowF. chomionej symulacji lub mo- uzyskane w symulacji lub w symulacji lub modelu • Tworzy symulacj? lub mo-
delu komputerowym. modelu komputerowym. komputerowym. delowanie zaproponowanym
narz?dziem komputerowym.
91
92

Nowyprzewodnikpi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nowyprzewodnikpi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Aleksander Bremer, Miros aw S awik

Wydanie I, sierpie 2006

Nazwy wszystkich firm i ich produktów

Videograf Edukacja Sp. z o.o., 41-500 Chorzów, al. Harcerska 3C,

1 ZAGADNIENIA PROGRAMOWE ........................................................................................................... 7

3. SCENARIUSZE LEKCJI ................................................................................................................................ 23

Przygotowanie do aktywnego i odpowiedzialnego $ycia w spo ecze stwie informacyjnym.

1. Stworzenie warunków do osiFgni?cia umiej?tnoGci pos ugiwania si? komputerem, je-

1. Pos ugiwanie si? sprz?tem i korzystanie z us ug systemu operacyjnego. Podstawowe

1. Wybieranie, Fczenie i celowe stosowanie ró$nych narz?dzi informatycznych do roz-

1.3. Program nauczania

1.4. Realizacja programu

1.4.5. Osi?gni8cia uczniów

Sie@ Internet. Poznanie budowy sieci Internet, us ug, z któ-

WyglFd dokumentu tekstowego. Poznanie podstawowych zasad formatowania

Raport w bazie danych. Poznanie sposobu prezentowania danych z ba-

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 16

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 19

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 26

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1 i 2 ze strony 27 pod-

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 40

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 45

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 47

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 51

Rekapitulacja: Nauczyciel zleca przygotowanie odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 56

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3 i 4 ze strony 65

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 66

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2, 3 ze strony 74 podr?cznika. Wskazani

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2, 3 ze strony 78 z podr?cznika. Wskazani

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2, 3 ze strony 80 podr?cznika. Wskazani

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada 1, 2 i 3 ze strony 86 z podr?cznika. Wska-

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3, 4, 5 i 6 ze strony

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 122

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3 i 4 ze strony 126

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3, 4, 5 i 6 ze strony

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3 i 4 ze strony 132

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2, 3 i 4 ze strony 138

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 141

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do pyta podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 142

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3, 4 ze strony 153

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3 i 4 ze strony 162

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3 ze strony 166

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3 ze strony 170

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3 ze strony 175

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2, 3 ze strony 178

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 186

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 191

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 193

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 199

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 204

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 207

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 212

Rekapitulacja: Nauczyciel poleca przygotowa@ odpowiedzi do zada podsumowujFcych 1, 2 i 3 ze strony 215

Dopuszczaj?cy Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celuj?cy

2. Zarz?dzamy folderami, plikami i programami w komputerze

4. W8drujemy po sieci Internet

5. Korzystamy z poczty elektronicznej

• Wykazuje si? umiej?tno- gram pocztowy do obs ugi

6. Tworzymy grafik8 komputerow?

7. Redagujemy tekst za pomoc? komputera

znaki diakrytyczne. zamieniania fragmentu tek-

8. Korzystamy z multimedialnych Hróde informacji

9. Wykonujemy obliczenia za pomoc? arkusza kalkulacyjnego