ERA OKRES WYDARZENIA GEOLOGICZNE KLIMAT FLORA I FAUNA

Prekambr / - formowanie się skorupy ziemskiej - atmosfera beztlenowa - pierwsze sinice produkujące tlen
Archaik - powstanie kratonów - sztywne płyty - związki węgla i siarki,
kontynentalne azot
- pierwsze oceany

Prekambr / - silne ruchy górotwórcze - wzrost ilości tlenu - jamochłony

Proteozoik - zlodowacenia - powstaje ozonosfera
- połączenie lodów w jeden kontynent - RODINIĘ
- rudy żelaza

Paleozoik Kambr - rozpad Rodinii na GONDWANĘ, Laurencję i - klimat gorący i suchy - trylobity
Syberię, Baltikę

Ordowik - zlodowacenie Gondwany - bardzo zróżnicowany - graptolity

- początek orogenezy kaledońskiej

Sylur - orogeneza kaledońska - zróżnicowany - pierwsze ryby - ryba pancerna

- powstanie Euroameryki, przemieszczanie się - na lądzie pierwsze rośliny naczyniowe
lądów

Dewon - początek orogenezy hercyńskiej - ciepły i suchy - ryby i koralowce w wodach

- skrzypy, widłaki, paprocie na lądzie
- pierwsze zwierzęta lądowe - płazy

Karbon - orogeneza hercyńska - na półkuli N - gorący i - pierwsze owady

- zlodowacenie półkuli południowej wilgotny - rozwój pierwszych gadów
- pokłady węgla kamiennego - na półkuli S - polarny - rośliny drzewiaste

Perm - powstanie PANGEI - superkontynentu, Oceanu - gorący i suchy na - lasy iglaste - sagowce i miłorzębowe
Tetydy i Paleopacyfiku przeważających - masowe wymieranie organizmów
- transgresje i regresje morza obszarach
- sedymentacja skał osadowych
- intensywne wietrzenie skał
- sól kamienna

Mezozoik Trias - rozpad Pangei - klimat wilgotny i ciepły - rozwój lasów iglastych
- pierwsze dinozaury, ssaki, gady
latające
- w wodach gady morskie
 Jura - rozpad Pangei na Gondwanę i Laurazję - klimat wilgotny i ciepły - pierwsze rośliny okrytonasienne -
- silne transgresję morza brzoza, wierzba, buk
- rozwój Atlantyku - amonity i belemnity
- krokodyle i żółwie
- pierwszy ptak - archeopteryks

Kreda - początek orogenezy alpejskiej - klimat ciepły - w morzach koralowce, małże,

- rozpad Laurazji i Gondwany na współcześnie otwornice
znane kontynenty - pierwsze torbacze i łożyskowce
- kreda pisząca - pierwsze rośliny kwiatowe - np.
magnolie
- masowe wymieranie organizmów

Kenozoik Paleogen - zderzenie Dekanu z Eurazją - klimat ciepły, na - pierwsze ssaki naczelne
- główna faza orogenezy alpejskiej Antarktydzie - kopytne (koń, wielbłąd, nosorożec)
ochłodzenie - lądolody - trawy, palmy, kaktusy

Neogen - zderzenie Afryki z Eurazją - łańcuchy górskie - ochłodzenie klimatu - - stepowienie

- Z Oceanu Tetydy - Morze Śródziemne i inne lądolód Grenlandii - zwierzęta trawożerne, kopytne

Czwartorzęd / - rozwój lądolodów na półkuli N - okresy chłodniejsze i - wielkie ssaki

Plejstocen - lessy w Azji i Europie cieplejsze - człowiek rozumny

Czwartorzęd / - regresja lądolodów - ocieplenie klimatu i - współczesna flora i fauna

Holocen - Morze Bałtyckie jego wahania