2.hafta - 10.10.23

MALİYET MUHASEBESİNDE
GÜNCEL YAKLAŞIMLAR DERSİ

10.10.2023
TEMEL FİNANSAL TABLOLAR VE SATIŞLARIN
MALİYETİ TABLOSU
Prof. Dr. Tunç KÖSE

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 2023-2024 Güz Dönemi
İşletme Bölümü
Genel Olarak Finansal(Mali) Tablolar
Muhasebenin biriktirdiği bilgiler, farklı amaçlara cevap vermek
üzere çeşitli tablolar halinde özetlenir.
Bu tablolar, “finansal (mali) tablolar” olarak adlandırılmaktadır.
İşletmelerin finansal durumunun özet şekilde tek bir finansal
tabloda sunulması oldukça zor olması nedeniyle birden fazla
finansal tablo kullanılmaktadır.
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İşletme Bölümü
Farklı finansal tablolar, işletmenin finansal yapısı ile ilgili farklı
alanlara odaklansa da tüm finansal tablolar birbirleriyle ilişkilidir.
Bu nedenle, finansal tablolar her ne kadar birbirinden farklı
bilgiler içerse de kullanıcıların finansal bilgi ihtiyacını karşılama
açısından birlikte ele alınmalıdır.
Günümüzde kullanılan finansal tablolar aşağıdaki gibidir:

İşletme Bölümü
Mali (Finansal) Tablolar
Bilanço(Finansal Durum Tablosu)
Gelir Tablosu (Kar/Zarar Tablosu)

İşletme Bölümü
Özkaynak Değişim Tablosu
Nakit Akım Tablosu
Satışların Maliyeti Tablosu

İşletme Bölümü
Kâr Dağıtım Tablosu
Fon Akım Tablosu
Net İşletme Sermayesi Değişim Tablosu

İşletme Bölümü
Üretim işletmeleri ile ticaret işletmeleri arasında iki temel
finansal tablo kapsamında stok kalemlerinde ve satışların
maliyetinin hesaplanmasında farklılık söz konusudur.
Bu iki tablodan farklı olarak maliyet muhasebesi tarafından
hesaplanan “satışların maliyeti tablosu” bulunmaktadır.
Gelir tablosunda yer alan “satışların maliyeti” grubunun
ayrıntıları bu tabloda yer alır. Özellikle üretim işletmelerinde bu
tablo ayrı bir öneme sahiptir.

İşletme Bölümü
Gelir tablosundaki satışların maliyeti kısmı, işletmenin dönem
içindeki stok hareketleri ile satılan mamul, ilk madde ve malzeme
ile ticari mal gibi maddelerin ve satılan hizmetlerin maliyetini
göstermek üzere ayrı bir tablo halinde düzenlenir.
Satışların maliyeti tablosu, gelir tablosunun bir bölümünü
oluşturur ve gelir tablosunu tamamlar.

İşletme Bölümü
Bilanço ve Stok Hesapları
Bilanço, bir işletmenin belli bir tarihte sahip olduğu varlıklar
ile bu varlıkların sağladığı kaynakları gösteren finansal
tablodur.
Bilançonun düzenlenmesinde, mali tablolar ilkelerinde
verilmiş açıklamalar esas alınır.
ilançonun aktifinde yer alan varlıklar, paraya dönüşme
hızlarına göre en çok likitten en az likit değere doğru,
pasifinde yer alan kaynaklar ise en kısa vadeli kaynaktan en
uzun vadeli kaynağa doğru sıralanırlar.

İşletme Bölümü
Bilanço, hesap tipi ve rapor tipi olmak üzere iki biçimde
hazırlanmaktadır.
Hesap tipi bilançoda, varlıklar ve kaynaklar karşılıklı olarak
gösterilmektedir.
Rapor tipi bilançoda ise, varlık ve kaynaklar alt alta
düzenlenerek gösterilmektedir.

İşletme Bölümü
Ülkemizde MSUGT’ne göre hesap tipi bilanço şekli temel
alınmaktadır.
Bilanço, bilanço temel eşitliği veya temel muhasebe eşitliğinin
bir yansıması olması nedeniyle iki eşit bölümden oluşur.

İşletme Bölümü
Bilanço
A İŞLETMESİ
AKTİF xx.xx.xxxx Tarihli Bilançosu PASİF
VARLIKLAR KAYNAKLAR
I. DÖNEN VARLIKLAR III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
II. DURAN VARLIKLAR IV. UZUN VDELİ YABANCI KAYNAKLAR
V. OZKAYNAKLAR
AKTİF TOPLAMI PASİF TOPLAMI

İşletme Bölümü
ÖNCEKİ CARİ ÖNCEKİ CARİ
DÖNEM DÖNEM DÖNEM DÖNEM
I - DÖNEN VARLIKLAR I - KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
A - Hazır Değerler A - Mali Borçlar
B - Menkul Kıymetler B - Ticari Borçlar
1 - Menkul Kıymetler Değer
1 - Borç Senetleri Reeskontu (-)
Düşüklüğü Karşılığı
C - Ticari alacaklar C - Diğer Borçlar
1 - Alacak Senetleri Reeskonto (-) 1 - Borç Senetleri Reeskontu (-)
2 - Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) D - Alınan Avanslar
D - Diğer Alacaklar E - Ödenecek Vergi ve Yükümlülükler
1 - Alacak Senetleri Reeskonto (-) F - Borç ve Gider Karşılıkları
1 - Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal
2 - Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-)
Yükümlülük Karşılıkları
2 - Dönem Karının Peşin Ödenen
E - Stoklar
Vergi ve Diğer Yükümlülükleri (-)
Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı
1 - (-) 3 - Kıdem Tazminatı Karşılığı
2 - Verilen Sipariş Avansları 4 - Diğer Borç ve Gider Karşılıkları
F - Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir G - Gelecek Aylara Ait Gelirler ve
Tahakkukları Gider Tahakkukları
G - Diğer Dönen Varlıklar H - Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI
TOPLAMI

İşletme Bölümü
II - DURAN VARLIKLAR II - UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
A - Ticari Alacaklar A - Mali Borçlar
1 - Alacak Senetleri Reeskonto (-) B - Ticari Borçlar
2 - Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) 1 - Borç Senetleri Reeskontu (-)
B - Diğer Alacaklar C - Diğer Borçlar
1 - Alacak Senetleri Reeskonto (-) 1 - Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-)
2 - Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) D - Alınan Avanslar
C - Mali Duran Varlıklar E - Borç ve Gider Karşılıkları
1 - Bağlı Menkul Kıymetler 1 - Kıdem Tazminatı Karşılıkları
2 - Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü
2 - Diğer Borç ve Gider Karşılıkları
Karşılığı (-)
3 - İştirakler F - Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları
4 - İştiraklere Sermaye Taahhütleri (-) G - Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü
5 - Karşılığı (-)
6 - Bağlı Ortaklıklar UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI
7 - Bağlı Ortaklıklar
8 - Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer
III - ÖZKAYNAKLAR
Düşüklüğü Karşılığı (-)
9 - Diğer Mali Duran Varlıklar A - Ödenmiş Sermaye
10 - Diğer Mali Duran Varlıklar Değer Düşüklüğü
1 - Sermaye
Karşılığı
D - Maddi Duran Varlıklar 2 - Ödenmemiş Sermaye (-)
1 - Maddi Duran Varlıklar (Brüt) B - Sermaye Yedekleri
2 - Birikmiş Amortismanlar (-) 1 - Hisse Senedi İhraç Primleri
3 - Yapılmakta Olan Yatırımlar 2 - Hisse Senedi İptal Karları
4 - Verilen Sipariş Avansları 3 - M.D.V. Yeniden Değerleme Artışları
E - Maddi Olmayan Duran Varlıklar 4 - İştirakler Yeniden Değerleme Artışları
1 - Maddi Olmayan Duran Varlıklar (Brüt) 5 - Diğer Sermaye Yedekleri
2 - Birikmiş Amortismanlar (-) C - Kar Yedekleri
3 - Verilen Avanslar 1 - Yasal Yedekler
F - Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar 2 - Statü Yedekleri
1 - Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar (Brüt) 3 - Olağanüstü Yedekler
2 - Birikmiş Tükenme Payları 4 - Diğer Kar Yedekleri
3 - Verilen Avanslar 5 - Özel Fonlar
G - Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları D - Geçmiş Yıllar Karları
H - Diğer Duran Varlıklar E - Geçmiş Yıllar Zararları (-)
F - Dönem Net Karı (Zararı)
DURAN VARLIKLAR TOPLAMI ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI

AKTİF (VARLIKLAR) TOPLAMI PASİF (KAYNAKLAR) TOPLAMI
İşletme Bölümü
Stoklar ise, bilançoda yer alan önemli bir hesap grubudur.
Tekdüzen muhasebe hesap planında stoklar 15 ile başlayan
hesap grubunda yer almaktadır.
15 STOKLAR
150 İLK MADDE VE MALZEME

Üretim işletmelerinde kullanılan stok
151 YARI MAMUL ÜRETİM hesapları
152 MAMULLER
153 TİCARİ MALLAR Ticaret işletmelerinde kullanılan stok hesabı

İşletme Bölümü
Ticaret İşletmelerinde Stok Hesabı
Ticaret işletmeleri satın aldıkları malı üzerinde bir değişiklik
yapmadan sadece yapmış oldukları giderleri ve kârı ekleyerek
satmaktadırlar. Bu işletmelerde satışa hazır mallar, 153 Ticari
Mallar hesabında gösterilir.
153 TİCARİ MALLAR HESABI

Dönem başı stok Alıştan iadeler
Dönem içi alışlar Satılan ticari mal maliyeti
Alış giderleri
DÖNEM SONU TİCARİ MAL STOKLARI

İşletme Bölümü
Satılan ticari mallar 153 Ticari Mallar hesabının alacağına
kaydedilirken aynı zamanda 621 Satılan Ticari Mallar Maliyeti
hesabının da borcuna kaydedilir.
Görüldüğü üzere bu hesabın kalanı bilançoda stok kalemi
içinde ticari mallar hesabında gösterilir.

İşletme Bölümü
Üretim İşletmelerinde Stok Hesabı
Üretim işletmeleri, satın aldıkları hammaddeyi üretim sürecinden
geçirerek mamul haline getiren işletmelerdir.
Bu nedenle üretim işletmelerinde stok kalemi, ticaret
işletmelerinden farklıdır.
Üretim işletmelerinde 3 farklı stok hesabı kullanılmaktadır, bu
hesaplar Şekil de gösterilmiştir.

İşletme Bölümü
Üretim
İşletmelerinde Stok
Hesabı
150 İlk Madde ve 151 Yarı Mamul

152 Mamuller Hesabı
Malzeme Hesabı Üretim Hesabı

İşletme Bölümü
150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı: Bu hesabın borcuna dönem
başı ilk madde ve malzeme stokları kaydedilir. Bu hesapta
üretimde kullanılacak ilk madde ve malzeme bedelleri maliyet
değeri ile kaydedilir.
Dönem içinde üretime gönderilen yani kullanılan ilk madde
malzemeler ise hesabın alacağına kaydedilir.
Bu hesabın kalanı ise bilançoda stok hesabı içinde ilk madde ve
malzeme stoklarını verir.

İşletme Bölümü
150 İLK MADDE VE MALZEME
Dönem başı stok Alıştan iadeler
Dönem içi alışlar Üretime gönderilenler
Alış giderleri
Dönem Sonu İlk Madde ve Malzeme Stokları

İşletme Bölümü
151 Yarı Mamul Üretim Hesabı: Henüz mamul haline gelmemiş fakat
ilk madde ve malzeme ile işçilik ve genel üretim giderlerinden pay
almış, üretim aşamasındaki maddelerin izlendiği hesaptır.
Hesabın borcuna dönem başı yarı mamul stokları kaydedilir.
Dönemde üretime verilen direkt ilk madde ve malzeme, direkt işçilik
ve genel üretim giderleri yansıtma hesapları kullanılarak bu hesabın
borcuna kaydedilir.
Üretimi tamamlanan yarı mamuller ise bu hesabın alacağına
kaydedilir.

İşletme Bölümü
151 YARI MAMUL ÜRETİM
Dönem başı yarı mamul stok Üretimi tamamlanan mamuller
Direkt ilk madde ve malzeme
Direkt işçilik
Genel üretim giderleri
DÖNEM SONU YARI MAMUL STOKLARI

İşletme Bölümü
152 Mamuller Hesabı: Bu hesapta üretimi tamamlanan satışa hazır
mamuller gösterilir. Hesabın borcuna dönem başı mamul stokları
kaydedilir.
Ayrıca dönem içinde üretimi tamamlanan ve 151 Yarı Mamul Üretim
hesabının alacağına kaydedilen tutarlar bu hesaba borç kaydedilir.
Satılan mamuller ise hesabın alacağına kaydedilir.
Karşılığında ise 620 Satılan Mamuller Maliyeti hesabına borç
kaydedilir. Hesabın kalanı bilançoda stok kalemi içinde mamul
stoklarını gösterir.

İşletme Bölümü
152 MAMULLER
Dönem başı mamul stok Satılan mamuller
Dönem içi üretilen mamuller
DÖNEM SONU MAMUL STOKLARI

İşletme Bölümü
Gelir Tablosu
Gelir tablosu, işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm
gelirler ile aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri
ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net kârını
veya dönem net zararını gösteren finansal tablodur.

İşletme Bölümü
Bilançodan farklı olarak gelir tablosu, belirli bir dönemdeki faaliyet
sonuçlarını açıkladığından dönemsel bir tablo olarak ele
alınmaktadır.
Gelir ve gider hesapları sadece bir dönem için açılır ve o dönem
sonunda kapatılırlar.
Bu hesaplar ertesi yıla kalan vermezler bu nedenle gelir tablosu
hesaplarına sonuç hesapları da denilmektedir.

İşletme Bölümü
Gelir Tablosu
Gelir tablosunun ana bölümleri aşağıda verilmiştir:

• Brüt Satış Kârı veya Zararı
• Faaliyet Kârı veya Zararı
• Olağan Kâr veya Zarar
• Dönem Kârı veya Zararı
• Dönem Net Karı veya Zararı

İşletme Bölümü
İŞLETME AYRINTILI GELİR TABLOSU TİPİ
(..................... TL)*
Önceki Dönem Cari Dönem
A-BRÜT SATIŞLAR
1-Yurt İçi Satışlar
2-Yurt Dışı Satışlar
3-Diğer Gelirler
B-SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1-Satıştan İadeler(-)
2-Satış İskontoları(-)
3-Diğer İndirimler(-)
C-NET SATIŞLAR
D-SATIŞLARIN MALİYETİ(-)
1-Satılan Mamüller Maliyeti(-)
2-Satılan Ticari Mallar Maliyeti(-)
3-Satılan Hizmet Maliyeti(-)
4-Diğer Satışların Maliyeti(-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI

İşletme Bölümü
E-FAALİYET GİDERLERİ(-)
1-Araştırma ve Geliştirme Giderleri(-)
2-Pazarlama, Satış ve Dağ. Giderleri(-)
3-Genel Yönetim Giderleri(-)
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
F-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR
1-İştiraklerden Temettü Gelirleri
2-Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
3-Faiz Gelirleri
4-Komisyon Gelirleri
5-Konusu Kalmayan Karşılıklar
6-Menkul Kıymet Satış Karları
7-Kambiyo Karları
8-Reeskont Faiz Gelirleri
9-Enflasyon Düzeltmesi Karları
G-DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR(-)
1-Komisyon Giderleri(-)
2-Karşılık Giderleri(-)
3-Menkul Kıymet Satış Zararları(-)
4-Kambiyo Zararları(-)
5-Reeskont Faiz Giderleri(-)
6-Enflasyon Düzeltmesi Zararları(-)
7-Diğer Olağan Gider ve Zararlar(-)
H-FİNANSMAN GİDERLERİ(-)
1- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
2- Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR

İşletme Bölümü
I-OLAĞANDIŞI GELİR VE KÂRLAR
1- Önceki Dönem Gelir ve Karları
2- Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar
J-OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLARI(-)
1-Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları(-)
2- Önceki Dönem Gider ve Zararları(-)
3- Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar(-)
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
K-DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER
KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI

İşletme Bölümü
Satışların maliyeti tablosuyla gelir tablosu arasındaki ilişkiyi
görebilmek için gelir tablosuna bakmamız yeterlidir.
Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi; satışların maliyeti tablosu,
brüt satışlar, satış indirimleri ve net satışlardan sonra gelen
bölümde yer almaktadır.
Bu anlamda, işletmenin brüt satış karı veya zararını
belirleyebilmek için satışların maliyeti tablosunun yapılması
gereklidir.

İşletme Bölümü
Satışların Maliyeti Tablosu
Satışların maliyeti tablosu, gelir tablosunun ekini oluşturan ve gelir
tablosunu tamamlayan bir finansal tablodur.
Tablo; dönem içindeki stok hareketleri, üretim maliyeti, satılan
mamul maliyeti ve satılan hizmet maliyetini gösterir.
Tablonun en önemli özelliği, bir hesap döneminin maliyetleri ile
stoklarda ortaya çıkan değişimleri bir arada ve topluca görebilme
imkânı vermesidir.

İşletme Bölümü
Tablonun kullanım alanları aşağıdaki gibidir:
• Satışların maliyetini hesaplamak ve gelir tablosuna aktarmak,
• Fiyat belirlemek,
• Stokların değerlendirilmesi,
• Diğer işletmeler ile rekabet,
• Net kâr ve kâr marjının bulunması.

İşletme Bölümü
Bir üretim işletmesinde, satılan nihai mamullerin maliyetinin
belirlenebilmesi için, dönem başı nihai mamul stoklarının ve dönem
sonu nihai mamul stoklarının maliyeti ile dönem içinde üretilen
mamullerin maliyetinin belirlenmesi gerekir.

İşletme Bölümü
Dönem başı ve dönem sonu stoklarının maliyeti “aralıklı
envanter” veya “sürekli envanter” yoluyla belirlenirken,
dönem içinde üretilen mamullerin maliyetini belirlemek için
“Üretilen Ürünlerin Maliyeti Tablosu”nun hazırlanması gerekir.
Bu tablo aynı zamanda satışların maliyeti tablosunu önemli bir
kısmını oluşturur.

İşletme Bölümü
Üretilen mamullerin maliyeti tablosu, başlangıçta daha önce
açıklanan üç üretim maliyeti unsurunu içerir: Direkt ilk madde
ve malzeme maliyeti, direkt işçilik maliyeti ve genel üretim
maliyeti.
Bu maliyetler, dönem içinde oluşan maliyetleri açıklamaktadır.
Daha sonra, dönem başı yarı mamul stokları ve dönem sonu
yarı mamul stokları da üretilen ürünlerin maliyeti tablosunda
dikkate alınarak, hesaplamalara dâhil edilir.

İşletme Bölümü
EGA İŞLETMESİ
01.01.20XX-31.12.20XX DÖNEMİ
SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU
ÜRETİM MALİYETİ
A- Direkt İlk Madde Malzeme Maliyeti
B- Direkt İşçilik Maliyeti
C- Genel Üretim Giderleri
D-Yarı Mamul Kullanımı
Dönem Başı Yarı mamul Stoğu(+)
Dönem Sonu Yarı Mamul Stoğu (-)
ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ
E- Mamul Stoklarında Değişim
Dönem Başı Mamul Stoğu (+)
Dönem Sonu Mamul Stoğu (-)
Dönem İçi tüketim(-)
1. SATILAN MAMUL MALİYETİ
Ticari Mal Stoklarında Değişim
Dönem Başı Ticari Mallar Stoğu (+)
Dönem Sonu Ticari Mallar Stoğu(-)
Dönem İçi Alışlar(+)
2. SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ

3. SATILAN HİZMET MALİYETİ
SATIŞLARIN MALİYETİ (1+2+3)

İşletme Bölümü
Satışların maliyeti tablosu üç ana bölümden oluşur:
• İşletmenin satılan mamul maliyeti,
• Satılan ticari mal maliyeti ve
• Satılan hizmet maliyetinin toplamı, gelir tablosunda “satışların
maliyeti” bölümünde yer alan tutarları ifade eder.

İşletme Bölümü
Satışların maliyeti tablosunun ana kalemleri aşağıda
açıklanmıştır:
• Direkt ilk madde ve malzeme maliyetleri: Mamulün
bünyesine giren, mamulün temel öğesini oluşturan ve
mamulün bünyesine doğrudan yüklenebilen maddelerin
kullanımı bu grupta yer alır. Üretimde kullanılmayan ve
satılan ilk madde ve malzemenin maliyeti, tablonun ticari
faaliyetine ilişkin bölümünde dikkate alınır.

İşletme Bölümü
• Direkt işçilik maliyetleri: Mamulü meydana getirmek için
harcanan ve maliyetlere doğrudan yüklenebilen direkt işçilik
giderlerini içerir.
• Genel üretim maliyetleri: Üretim faaliyetleri ve bu
faaliyetlerle ilgili olarak yapılan hizmetlere ilişkin direkt ilk
madde ve malzeme ile direkt işçilik giderleri dışında kalan
giderleri içerir.

İşletme Bölümü
• Yarı mamul stoklarında değişim: Henüz mamul haline
gelmemiş fakat ilk madde ve malzeme ile işçilik ve genel
üretim giderlerinden pay almış, üretim aşamasındaki
maddelerin dönem başı stoku ile dönem sonu stoku
arasındaki fark bu grupta yer alır.

İşletme Bölümü
• Mamul stoklarında değişim: Direkt ilk madde ve malzeme, direkt
işçilik, genel üretim giderleri ve yarı mamul kullanım tutarlarının
toplamı üretim maliyetini verir.
Dönem başı mamul stoku ile dönem sonu mamul stoku ve
mamullerin bir bölümünü iç tüketimde kullanan işletmelerde, söz
konusu tüketim miktarlarının toplamı arasındaki fark “mamul
stoklarında değişim” tutarını oluşturur.
Bu tutarın üretim maliyetine eklenmesi veya çıkarılması ile satılan
mamul maliyetine ulaşılır.

İşletme Bölümü
Satışların Maliyeti Tablosu Örneği -1-
(A) işletmesinin, mart ayına ait stok mevcutları ve faaliyetleri

ile ilgili bilgilerin aşağıdaki gibi olduğunu varsayıp, satışların
maliyeti tablosunu hesaplayınız.
Gerekli veriler tabloda verilmiştir.

İşletme Bölümü
Stok Mevcutları Dönembaşı (1 Mart) Dönemsonu (31 Mart)
Direkt hammadde stokları 2.800,- 2.480,-
Yarı mamul stokları 1.600,- 2.000,-
Mamul stokları 1.200,- 800,-
Endirekt hammadde stokları 120,- 200,-
FAALİYETLER
Direkt hammadde alımları 5.200,-
Direkt işçilik maliyetleri 5.600,-
Endirekt işçilik maliyetleri 2.320,-
Endirekt hammadde alımları 240,-

İşletme Bölümü
(A) İşletmesinin Satışların Maliyeti Tablosu
D.B. Direkt hammadde stoğu 2.800,-
Dönem içi direkt hammadde alımı (+) 5.200,-
Kullanılabilir direkt hammadde 8.000,-
D.S. Direkt hammadde stoğu (-) (2.480,-)
A- Üretimde kullanılan direkt hammadde maliyeti 5.520,- Stok Mevcutları Dönembaşı Dönemsonu
(1 Mart) (31 Mart)
B- Üretimde kullanılan direkt işçilik maliyeti (+) 5.600,-
C -Üretimde kullanılan G.Ü.M. (+) 2.480,-
Endirekt hammadde:
D.B. Endirekt hammadde 120,-
FAALİYETLER
Endirekt hammadde alışları 240,-
Kullanılabilir endirekt hammadde 360,-
D.S. Endirekt hammadde(-) (200,-)
Üretimde kullanılan endirekt hammadde 160,-
Dönem İçi Toplam Üretim Maliyeti 13.600,-
İşletme Bölümü
(A) İşletmesinin Satışların Maliyeti Tablosu
Dönem İçi Toplam Üretim Maliyeti 13.600,-
D- Yarı Mamul Kullanımı
Stok Mevcutları Dönembaşı Dönemsonu
D.B. Yarı Mamul Stoğu (+) 1.600,- (1 Mart) (31 Mart)
D.S. Yarı mamul maliyetleri (-) (2.000,-)
ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ 13.200,-
D.B. Mamul Stoğu (+) 1.200,-
FAALİYETLER
Satılabilir mamul maliyeti 14.400,-
D.S. Mamul stoğu (-) (800,-)
Dönem içi tüketim (-) ----
SATILAN MAMUL MALİYETİ 13.600,-

İşletme Bölümü
(A) İşletmesinin Satışların Maliyeti Tablosu İŞLETME AYRINTILI GELİR TABLOSU TİPİ
(..................... TL)*
TOPLAM ÜRETİM MALİYETİ 13.600,-
D- Yarı Mamul Kullanımı Önceki Dönem Cari Dönem
D.B. Yarı Mamul Stoğu (+) 1.600,-

A-BRÜT SATIŞLAR
D.S. Yarı mamul maliyetleri (-) (2.000,-)
1-Yurt İçi Satışlar
ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ 13.200,- 2-Yurt Dışı Satışlar
3-Diğer Gelirler
B-SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
D.B. Mamul Stoğu (+) 1.200,- 1-Satıştan İadeler(-)
2-Satış İskontoları(-)
Satılabilir mamul maliyeti 14.400,-
3-Diğer İndirimler(-)
D.S. Mamul stoğu (-) (800,-) C-NET SATIŞLAR
D-SATIŞLARIN MALİYETİ(-)
Dönem içi tüketim (-) ---- 1-Satılan Mamüller Maliyeti(-) 13.600
SATILAN MAMUL MALİYETİ 13.600,- 2-Satılan Ticari Mallar Maliyeti(-)
3-Satılan Hizmet Maliyeti(-)
4-Diğer Satışların Maliyeti(-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI

İşletme Bölümü
Satışların Maliyeti Tablosu Örneği -2-
Aşağıda, örnek işletmenin üretilen mamullerin maliyeti tablosu

verilmiştir:

İşletme Bölümü
İşletme Bölümü
Üç üretim unsurunun maliyetlerinin toplamı 1.062.440.-TL
olmuştur. Bu rakam gerçekleşen dönem içi üretim maliyetleri
toplamını açıklamaktadır.
Fakat gerçekleşen üretim maliyetleri toplamında, üretimi
kısmen tamamlanmış dönem başı ve dönem sonu yarı mamul
stoklarının maliyetleri nedeniyle, düzeltme yapılmalıdır.

İşletme Bölümü
«Dönem başı yarı mamul stoklarının» maliyeti, dönem içi
üretim maliyeti toplamına eklenir. Ayrıca, «dönem sonu yarı
mamul stoklarının» maliyeti dönem içi üretim maliyeti
toplamından çıkarılır.
Böylece, üretimi bu dönem tamamlanmış (üretilen)
mamullerin maliyeti belirlenmiş olur.
Düzeltme yapıldıktan sonra; üretilen mamullerin maliyeti
984.920.- TL olarak hesaplanmıştır.

İşletme Bölümü
Örnek (A) Üretim İşletmesi için;
bu maliyet 984.920.-TL’dir. Bu maliyet gelir tablosunda, satılan
mamullerin maliyeti belirlenirken, «üretilen mamullerin
maliyeti» olarak kullanılacaktır.
Satışların maliyeti tablosu ise aşağıdaki gibi düzenlenir:

İşletme Bölümü
İşletme Bölümü
İşletme Bölümü
“Üretim maliyetleri” satılan mamullerin maliyeti tablosunda
gözükürken, dönem giderleri «gelir tablosunda» gösterilir.
Satılmamış olup ambarda tutulan mamullerin maliyeti
«bilançoda» stoklar kaleminde gösterilecek, gelir tablosunda
gösterilemeyecektir.
Örnek işletmenin «faaliyet kârı bölümüne» kadar düzenlenen
gelir tablosu aşağıdaki gibidir:

İşletme Bölümü
İşletme Bölümü
İşletme Bölümü
İşletme Bölümü
İşletme Bölümü
TEŞEKKÜRLER…

2.hafta - 10.10.23

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

2.hafta - 10.10.23

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2.hafta - 10.10.23

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MALİYET MUHASEBESİNDE

GÜNCEL YAKLAŞIMLAR DERSİ

Prof. Dr. Tunç KÖSE

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

Bilanço(Finansal Durum Tablosu)

Gelir Tablosu (Kar/Zarar Tablosu)

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

Özkaynak Değişim Tablosu

Nakit Akım Tablosu

Satışların Maliyeti Tablosu

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

Kâr Dağıtım Tablosu

Fon Akım Tablosu

Net İşletme Sermayesi Değişim Tablosu

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

AKTİF TOPLAMI PASİF TOPLAMI

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

DURAN VARLIKLAR TOPLAMI ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI

150 İLK MADDE VE MALZEME

153 TİCARİ MALLAR Ticaret işletmelerinde kullanılan stok hesabı

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

153 TİCARİ MALLAR HESABI

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

150 İlk Madde ve 151 Yarı Mamul

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

Gelir tablosunun ana bölümleri aşağıda verilmiştir:

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

Önceki Dönem Cari Dönem

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

2. SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi