Araling Panlipunan

Ikaapat nga Markahan – Modyul 3:

Ginahalinan sang mga Produkto kag Industriya
sang mga Probinsya sang Rehiyon VI

REHIYON VI –VISAYAS NAKATUNDAN

Araling Panlipunan – Ikatlong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikaapat na Markahan – Modyul 3: Ginahalin sang mga Produkto kag Industriya sa mga
Probinsya sang Rehiyon VI
Unang Edisyon, 2021

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito
ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon VI- Kanlurang Bisayas

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education – Region 6

Office Address: Duran Street, Iloilo City
Telefax: (033) 509-7653; (033)336-2816
E-mail Address: region6@deped.gov.ph
Website: region6.deped.gov.ph
 3

Araling Panlipunan
Ikaapat nga Markahan – Modyul 3:
Ginahalinan sang mga Produkto kag
Industriya sa mga Probinsya sang
Rehiyon VI
Pauna nga Mensahe
Para sa mga manunudlo/manugpatigayon:
Malipayon nga pagbaton sang tulun-an sa Araling Panlipunan 3
sang Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa leksyon :
Ginahalin sang mga Produkto kag Industriya sa mga Probinsya sang
Rehiyon VI.
Sa pagbuligay sang mga edukador halin sa publiko kag pribado
nga institusyon, gindihon, ginpasanyog kag tul-id nga gintun-an ang
modyul nga ini para giyahan ka, ang mga manunudlo ukon
manugpatigayon agud mabuligan nga maangkon sang mga bumulutho
ang pagsulundan sa Kurikulum sang K to 12 samtang ginaatubang nila
sing madinalag-on ang mga pagpanghangkat sa ila kaugalingon, sang
sosyudad kag sang pang-ekonomiko nga pagtilaw sa ila pagtuon.
Ginalauman nga ang bulig nga ini sa ila pagtuon, makaubay sa
mga bumulutho sa pagtuon nga may paggiya kag makinaugalingon.
Katuyuan man sini nga mabuligan sila nga maangkon ang mga
kasampaton sa ika-21 nga siglo samtang padayon nga ginahatagan
sang pagtamod ang ila kinahanglanon kag kahimtangan.
Makita ninyo ang kahon nga ini sa modyul bilang dugang nga materyal
sa una nga teksto:

Bilang manugpatigayon, ginalauman nga mahatagan mo sang

ideya ang mga bumulutho kon paano gamiton ini nga modyul.
Kinahanglan man sia giyahan kag ilista ang iya pag-umwad samtang
padayon niya nga ginadumalahan ang iya pagtuon. Ginalauman halin sa
imo nga mas mo pa nga maganyat kag magiyahan sia samtang
ginaobra niya ang mga hilikuton sa sulod sini nga modyul.

2
Para sa bumulutho:
Malipayon nga pagbaton sa Araling Panlipunan 3 sang Alternative
Delivery Mode (ADM) Modyul nahanungod sa! Ginahalin sang mga
Produkto kag Industriya sa mga Probinsya sang Rehiyon VI.

Ang modyul nga ini ginhimo bilang sabat sa imo kinahanglanon.

Katuyuan sini nga mabuligan ka sa imo pagtuon samtang wala ka sa
sulod sang hulot-klasehan. Ginalauman man nga mahatagan ka sang
mabungahon nga oportunidad sa pagtuon.
May mga parte kag icon ang modyul nga dapat mo maintindihan.

Sa parte nga ini, mahibaluan mo

ang mga dapat mo nga matun-an
Hibalu-a Ini sa modyul.

Sa pagtilaw nga ini, matakus naton

kon ano na ang nahibaluan mo sa
Tinguha-i Ini leksyon sang modyul. Kon nakuha
mo ang tanan nga husto nga sabat
(100%), pwede mo nga laktawan
ang parte nga ini sang modyul.
Isa ini ka malip-ot nga paghanas
ukon balik-aral para mabuligan ka
Balikan Mo nga maangot ang leksyon subong
sa nauna nga leksyon.

Sa bahin nga ini, ipakilala sa imo

ang bag-o nga leksyon sa madamo
nga paagi pareho sang isa ka

3
 istorya, ambahanon, binalaybay,
palaligban, hilikuton ukon isa ka
Diskubreha
sitwasyon.

Sa seksyon nga ini, hatagan ka

sang malip-ot nga pagpa-athag
Usisaa Ini parte sa leksyon. Katuyuan sini nga
mabuligan ka nga maintindihan ang
bag-o nga konsepto kag mga
kasampaton.
Ginabug-usan ini sang mga
hilikuton nga may paggiya kag
Paghanas makinaugalingon para mas
mapabakod ang imo paghangop
kag kasampaton sa leksyon. Pwede
mo malantaw kon husto ang imo
mga sabat sa hilikuton nga ini gamit
ang talamdan sang husto nga mga
sabat sa pinakaulihi nga parte sang
modyul.
Sa bahin nga ini, may mga
pamangkot ukon may mga nga
Tandaan kinahanglan pun-an nga blangko
nga kurit sang mga dinalan ukon
parapo para maproseso kon ano
ang nahibaluan mo na sa leksyon
nga ini.
Ginaundan ini sang mga hilikuton
nga makabulig sa imo para
Himu-a Ini magamit ang bag-o nga ihibalo
ukon kasampaton sa matuod nga
sitwasyon sang kabuhi.

4
 Mga hilikuton ini nga ang katuyuan
amo ang mahibaluan ang lebel
Pagtilaw sa Imo
Ihibalo sang imo ihibalo sa imo natun-an
nga kompetensi.

Sa bahin nga ini, may mga bag-o

nga hilikuton nga ihatag sa imo para
Dugang nga mga
Hilikuton mapasanyog ang imo nga ihibalo o
kasampaton sa natun-an nga
leksyon.
Diri makita ang mga husto nga
Talamdan sang sabat sa tanan nga mga hilikuton sa
husto nga mga modyul.
Sabat

Sa katapusan sang modyul, makita mo man ang:

Sanggunian Diri nakasulat ang tanan nga

ginkuhaan sa pagdihon ukon
pagpasanyog sang modyul.

Mga importante nga pahanumdom sa paggamit sang modyul:

• Gamita ang modyul nga may paghalong. Indi pagbutangan sang
bisan ano nga marka ukon sulat ang anuman nga parte sini.
Maggamit sang papel sa pagsabat sang mga hilikuton.
• Indi pagkalimtan nga sabtan ang Tinguha-i Ini bag-o magpadayon
sa iban pa nga hilikuton.
• Basaha sing maayo ang mga direksyon bag-o himuon ang kada
hilikuton.
• Mag-obserbar sang pagkatampad kag integridad sa pag-obra sang
mga hilikuton kag sa pagcheck sang mga sabat.

5
• Tapuson anay ang una nga hilikuton bag-o magpadayon sa
masunod pa nga hilikuton.
• Palihog ibalik ang modyul sa imo manunudlo ukon
manugpatigayon kon tapos na nga masabtan ang tanan nga
hilikuton.
Kon ikaw nabudlayan magsabat sa mga hilikuton, indi magkahuya
nga pamangkuton ang imo nga manunudlo ukon manugpatigayon.
Pwede man ikaw makapangayo sang bulig kay nanay ukon tatay,
ukon sa imo mga magulang ukon sin-o man sa inyo balay nga mas
magulang sa imo. Pirme mo tandaan nga wala ka nagaisahanon.
Nagalaum kami nga paagi sini nga modyul, makaeksperyensya ka
sang makahulugan nga pagtuon kag makakuha ka sang madalum
nga pag-intindi sa masunod nga mga kasampaton. Masarangan mo
ini!

6
 Hibalu-a Ini

Dagaya sa dunang manggad ang kada probinsya sa nagkalainlain

nga rehiyon sang pungsod. Madamo sang kapuslanana nga makuha
halin sa mga dunang manggad nga ini. Ginakuhaan ini sang mga hilaw
nga produkto nga ginagamit nga panakot sa paghimu sang produkto nga
makabulig sa pag-uswag sang ekonomiya sang mga probinsya. Ini man
ang nagasuporta kag ginahalinan sang nagapanguna nga kinahanglanon
sang mga tawo.
Sa modyul nga ini, ginapaabot nga imo:

1. matumod ang mga industriya nga makita sa kaugalingon nga

probinsya kag rehiyon
2. mapaathag nga ang paglapta sang mga nasambit nga industriya
naghalin sa dunang manggad nga sakop sang kada probinsya sa
rehiyon (AP3EAP-IVa

Page | 1
 Tinguha-i Ini

Gamit ang graphic organizer, ipakita ang

ginhalinan sang mga produkto nga nangin industriya
sa mga probinsya sang rehiyon. Ang una nga ideya
nahimo para mangin sulundan. Isulat ang sabat sa imo papel.

Probinsya sa Ginhalinan
Palibot Produkto
Rehiyon sang butang

Pagtanum sang
Iloilo Patag humay/bugas
humay/bugas

Aklan

Antique

Capiz

Guimaras

Negros
Occidental

Page | 2
 Ginahalinan sang mga
Aralin Produkto kag Industriya sa
1 mga Probinsya sang
Rehiyon VI

Ang pagtu-on mo sa modyul nga ini makahatag sang madalum

nga ihibalo sa ginhalinan sang mga produkto kag industriya sang
nasakupan nga mga probinsya sa Rehiyon VI-Bisayas Nakatundan.
● Ano ang mga nagapanguna nga produkto kag industriya sang mga
probinsya ang nagpabantog sa ila?
● Diin naghalin ang mga produkto sang mga nagapanguna nga
industriya sang probinsya kag rehiyon?

Ang mga pamangkot nga ini nagapakita lamang nga dapat

mahibaluan naton kung ano ang ginhalinan sang mga produkto kag
industriya sang nasakupan nga probinsya kag rehiyon. Kinahanglan
naton nga hibaluon ang kultura nga may ara kita bangud parte ini sang
aton kabuhi kag agud aton maintindihan kon ano ini ka importante.

Page | 3
 Balikan Mo

Kilalaha ang ginalaragway nga probinsya sa Rehiyon VI-Bisayas

Nakatundan sa kada numero. Pili-a ang letra sang husto nga sabat sa
sulod sang kahon kag isulat ini sa imo papel.

A. Iloilo D. Negros Occidental

B. Guimaras E. Capiz

C. Aklan F. Antique

1. Probinsya sa Rehiyon VI nga kilala sa daku nga produksyon sang

kalamay nga gikan sa tubo nga nagahatag sang ubra sa madamo
nga mamumugon.
2. Kilala sa tawag nga “Seafood Capital of the Philippines”.
3. Probinsya nga kilala sa minahan sang mineral pareho sang
“gemstone”.
4. Probinsya nga kilala bilang pinakatigulang nga probinsya sa Pilipinas.
5. Probinsya nga isla sa Rehiyon VI nga kilala sa iya daku nga
produksyon kag industriya sang mangga.

Page | 4
Diskubreha

Page | 5
 Source
https://media.istockphoto.com/vectors/homework-vector-id639409210

Source: http://www.clker.com/cliparts/3/c/c/1/15170007711790376311free-clipart-of-a-child-thinking.med.png

Usisa-a Ini

PANGABUHIAN HALIN SA DUNANG MANGGAD

Dagaya ukon bugana sa dunang manggad ang kada

probinsya sa Rehiyon VI-Bisayas Nakatundan. Kada isa sa sini nga
mga probinsya nagahatag sang pangabuhian sa mga tawo. Ang
industriya sang mga probinsya nakabulig sang daku nga pag
uswag sang ekonomiya sang rehiyon kag sang bilog nga
pungsod. Ang ginhalinan sang mga produkto kag industriya sang

Page | 6
nasakupan nga probinsya kag rehiyon amo ang mga dunang
manggad nga kon sa diin madamo nga kapuslanan ang makuha
halin diri. Ginakuhaan ini sang mga hilaw nga produkto nga
ginagamit nga panakot sa paghimo sang produkto nga
makabulig sa pag-uswag sang ekonomiya sang mga probinsya.
Ini man ang nagasuporta kag ginahalinan sang nagapanguna
nga kinahanglanon sang mga tawo.
Hibaluon naton ang ginhalinan sang mga produkto kag
industriya sang nasakupan nga probinsya kag rehiyon.
Probinsya sang Iloilo
May malapad nga ulumhan ang probinsya sang Iloilo sa
rehiyon. Nagapanguna ini sa produksyon sang palay sa bug os
nga rehiyon kag nagapangatlo sa bilog nga Pilipinas. Manami
ang industriya sang humay/bugas sa probinsya sang Iloilo, ini
tungod sa iya produktibo nga klase sang duta sa iya malapad
nga kapatagan.
May dalagku man nga pangisdaan nga makita sa
nagakalainlain nga lugar sang probinsya pareho sang Barotac
Viejo, Concepcion, kag Estancia, Iloilo. Nagaani diri sang pasayan
kag bangrus nga gina baligya sa iban nga rehiyon kag sa iban
nga pungsod.
Luwas sa mga nasambit nga produkto, kilala man ang
probinsya sang Iloilo bilang nagaprodukto sang mga kagamitan
nga human sa kawayan ukon bamboo crafts parehas sang
basket, bag kag iba pa. Sentro man sang komersyo kag negosyo
ang nasambit nga probinsya.
Ang industriya sang pangisda kag panguma, bilang mga
nagapanguna nga pangabuhian sa probinsya sang Iloilo ang
nagapakilala bilang maumwad nga probinsya sa rehiyon.

Page | 7
 Pangisda kag panguma, mga panguna nga pangabuhian sang mga taga Bisayas
Nakatundan

Source: https://zestmag.com/online/wp-content/uploads/2017/07/bounty-of-the-seas.jpg
Source:
https://www.bworldonline.com/wp-content/uploads/2017/05/rice-farm-
DAWesternVisayas-FB.jpg

Probinsya sang Antique

Nagapangaduha sa produksyon sang humay/bugas ang

probinsya sang Antique sa bug-os nga Natundan Bisayas tungod
sang iya malapad nga kapatagan bilang talamnan. Luwas sa
humay/bugas, may iban pa nga dungang manggad sa probinsya
nga ginakuhaan sang pangabuhian sang mga taga-Antique,
amo ini ang mga tubo, banig, kag abaka. Madamo man sang
mineral ang probinsya kag may minahan sang copper (saway),
coal (karbon), bulawan kag gemstones nga ginagamit nga bato
para sa mga alahas. Sari-sari nga pangabuhian ang makita sa
probinsya sang Antique. Amo man ini ang nagaeksport sang mga
buri nga kalo, pandan nga bag kag basket, bayo nga human sa
piña, abaka, rami, kag tela nga patadyong nga ginahabol sang
mga tawo sa sini nga probinsya. Isa man ang probinsya sang
Antique ang may produksyon sang sanduko kag kolon (palayok).
Indi man magpapierde ang probinsya sang Antique sa iya
matahum nga baybay nga may maputi man nga balas. Luwas
nga ang Antique madamo sang mga dunang manggad nga
makita sa lawod, may mga pwede mahimo sang mga turista
pareho sang kayaking kag fish spa sa Tibiao kag kite boarding sa
isla sang Seco.

Page | 8
 Metal, pottery, bag, and patadyong industry in Antique

Source: https://3.bp.blogspot.com/-A2o7vhC1FMk/V1-
_Dk5GBkI/AAAAAAAAFgs/Pu3o2A9rVW0HDZfjTGqvueesK3MUQ7JXACLcB/s1600/DSCF0620.jpg
Source: http://www.benjielayug.com/wp-content/uploads/2014/02/A-weaver-in-action.jpg
Source:
https://1.bp.blogspot.com/-xZo4Ob-xEr0/Wf3tC3_EYhI/AAAAAAAAMIw/Iu18s7cB_-
0g5B1ddVShK-KlIdBN9ZcwACLcBGAs/s320/DSCN0163.JPG
Source:
https://media.philstar.com/images/the-philippine-
star/lifestyle/lifestyle%20features/20191128/dot-philippine-harvest-antique-3.jpg

Probinsya sang Negros Occidental

Nagapanguna ang probinsya sang Negros Occidental sa

pag-ani sang tubo sa bug-os nga pungsod sang Pilipinas. Ang
tubo amo ang mayor nga panakot sa paghimo sang kalamay
ukon asukar. Indi lamang bug-os nga Pilipinas ang ginsuplayan
kundi pati na ang mga kaingod nga pungsod sang Pilipinas. Amo
ini ang rason kon ngaa gintawag ang probinsya sang Negros
Occidental nga “Sugar Bowl of the Philippines”.
Indi man magpaulihi ang nasambit nga probinsya sang iya
baybayon nga nagahatag sang mauswagon nga industriya sa
pangisda kag minahan. Amo man ini ang nagapaumwad sa
industriya sang turismo nga nagadugang sa kita sang rehiyon.

Page | 9
Source: https://www.philippinetrails.com/images/negrosimages/sugarcane-200.jpg
Source:
https://www.agriculture.com.ph/wp-
content/uploads/2020/05/62MtKanlaon_April2020-744x496.jpg

Probinsya sang Aklan

Kilala ang probinsya sang Aklan tungod sa turismo sang iya

pinakamanami nga isla sang Boracay nga ginakadtuan sang 1.5
milyon nga turista kada tuig. Puti ang balas sa baybayon,
matin-aw ang tubig sa dagat kag ang preska kag matawhay nga
palibot sini. Madamo man sang piña kag abaka ang probinsya
nga ginagamit sa pag-ubra sang bayo kag iban pa nga produkto.
Ang industriya sang turismo sa isla sang Boracay kag iban pa nga
produkto nga gikan sa dunang manggad nagahatag sang daku
nga kontribusyon sa kita sang probinsya sang Aklan kag bug-os
nga rehiyon.

Source: http://boazohana.com/boracay-island-malay-aklan-philippines/

Probinsya sang Guimaras

Ang probinsya sang Guimaras kilala sa tawag nga “Mango

Country of the Philippines” tungod sang iya malapad nga
talamnan sang manga sa rehiyon. Bantog ini sa iya

Page | 10
pinakamatam-is nga paho ukon mangga sa kalibutan? ang
“golden carabao mango”.
Ginapalibutan man sang matahum kag malaba nga
baybayon ang isla sang Guimaras nga may maputi nga balas.
Madamo (man) nga turista ang nagakadto diri para magsalum sa
mga matahum nga koral kag nanarisari nga kolor sang isda. Ang
industriya sang turismo sa probinsya sang Guimaras isa sa mga
pangabuhian sang mga tawo diri tungod sa matahum nga mga
lugar nga makita diri.

Source:
https://eljontology.files.wordpress.com/2017/07/img_0346.jpg?w=840

Probinsya sang Capiz

Madamo ang produkto nga pang-agrikultura sa probinsya

sang Capiz. Indi man magpaulihi ang mga dunang manggad sini
sa lawod ukon kadagatan. Isa sa mga ginapabugal sang mga
Capiznon amo ang ila nga lawod ukon kadagatan nga
manggaranon sa mga kasapatan nga nagaistar diri. May ara nga
80 ka kilometro nga baybayon kag malapad nga duta nga
ginahimo sang punong nga isa sa mga nagahatag sang produkto
nga isda sa kaingod nga probinsya kag sa bug-os nga pungsod.
Kilala bilang “Seafood Capital of the Philippines” ang probinsya
sang Capiz, bangud madamo ang ginaani diri nga mga produkto
halin sa lawod kapareho sang blue marlin kag iban pa nga mga

Page | 11
klase sang isda, talaba, pasayan, gulaman, lukos kag diwal. Ang
pios ukon Capiz shell nga ginakuhaan sang pagkaon ginahimo
man nga lainlain nga dekorasyon sa balay o opisina. Ini
naluyagan gid baklun sang mga turista indi lamang lokal kundi
pati na ang mga halin sa iban nga pungsod.

Source: http://lagawcapiz.blogspot.com/2018/01/capiz-seafood-capital-of-philippines.html

Tungod sang pandemya nga Corona virus, isa sa mas

gintagaan sang importansiya sang kada probinsya sang rehiyon
ang magpatuman sang “health and safety protocols” sa
pagpasulod sang mga produkto sa probinsya nga gikan sa
nagalainlain nga probinsya sang bug-os nga Rehiyon VI-Bisayas
Nakatundan para malikawan ang paglapta sang virus sa kada
lugar.
Ginasiguro sang kada pamilya ang paghugas gamit ang
malimpyu nga tubig sang mga produkto kaparehas sang mga
utanon kag prutas nga nabakal sa merkado. Ang paghugas sang
kamot gamit ang malimpyo nga tubig, sabon, alcohol ukon hand
sanitizer kag ang paggamit sang face mask kag face shield
dapat nga himuon para malikawan ang paglapta sang kagaw.
Nangin parte na sang ulobrahon sang isa kag isa sang kada
pamilya ang mangin malimpyuhon ilabi na gid sa ila mga
pagkaon. Ang pagkaon sang utan kag iban pa nga
masustansiya nga pagkaon ang naanaran na kan-on para
makabulig nga mangin mabakod ang lawas kontra sa balatian.

Page | 12
 Sabti ang masunod nga mga pamangkot sa imo papel.
1. Ano ang nagapanguna nga industriya sang kada pronbinsya
sa Rehiyon VI- Bisayas Nakatungdan?

2. Ano nga probinsya ang may pinakadaku nga produksyon

sang humay/palay?

3. Sa diin nga probinsya sa Rehiyon VI makita ang malapad

nga talamnan sang mangga?

4. Luwas sa panguma kag pangisda, ano pa ang iban nga

pangabuhian sang mga tawo sa Rehiyon VI?

5. Tan-awa ang palibot sang inyo probinsya, ano pa ayhan

ang pwede makita nga obra sang mga tawo sa probinsya?

Paghanas

Gamit ang retrieval chart, ipakita ang nagapanguna nga

pangabuhian kag ang dunang manggad nga ginhalinan sang
mga produkto nga nangin industriya sa mga probinsya sang
rehiyon.
Ang una nahimo na para mangin sulundan. Isulat ang
sabat sa imo papel.

Dunang Manggad Pangabuhian Produkto

Malapad nga
Panguma Palay/humay
ulumhan/kapatagan

Page | 13
 Tandaan

Ang mga industriya sang probinsya nagauswag suno sa

palibot.

Ang Probinsya sang Aklan kilala sa industriya sang turismo

tungod sa ila matahum nga mga baybayon.
Manggaranon sa dunang manggad nga mineral ang
Antique pareho sang bulawan, saway kag bato para sa alahas
(gemstone). May pananum man sila nga abaka nga ginakuhaan
sang lanot nga ginagamit sa paghabol sang tela.
Ginbugayan sang malapad nga kagulangan ang Probinsya
sang Iloilo nga ginakuhaan sang kahoy nga ginagamit sa
pag-obra sang balay kag mga mwebles.
Ang mga syudad sang Iloilo kag Bacolod ang pinakasentro
sang komersyo sang mga kaingod nga probinsya. Pagnegosyo
kag pag-obra sa mga opisina ang kadamuan sa pangabuhian
sang mga tawo diri.
Ang Probinsya sang Negros Occidental may malapad nga
talamnan sang tubo nga nagaprodukto sang kalamay kag
nagasuplay sa kinahanglanon sang rehiyon kag pungsod.

Page | 14
 Ang Probinsya sang Capiz ginbugayan sang maalwan nga
dagat kag lawod nga ginakuhaan sang mga isda kag produkto
sini nga ginabaligya sa iban nga rehiyon.
Malapad nga talamnan sang mangga nga ginabaligya
sa iban nga pungsod ang ginaani sa Probinsya sang Guimaras.
Tungod nga ginapalibutan ini sang lawod pagpangisda kag
turismo man ang iban nga pangabuhian sang tawo.

Himu-a Ini

Tan-awa sing mayo ang laragway sang palibot. Ano

nga industriya ang pwede maghalin sa palibot nga ini? Pun-a
ang mga blangko para makumpleto ang malip-ot nga
parapo nahanungod sa industriya nga naghalin sa palibot
sini.

Ang Industriya sang _______________________

Page | 15
 Ang palibot ___________________________. Malapad ang
kabukiran diri. Kon sa diin ang mga tawo ________________________.
Nagtanum sila sang ____________________________. Halin sa ila
tanum, may ara sang produkto nga ____________________________.
Bangud matambok ang kadutaan nga talamnan, ang iban nga
tawo sa probinsya amo man sina ang ginaobra. Gani, halos tanan
nga kaumahan ginatamnan na sang ___________________.
Madamo nga produkto ang __________________ halin sa mga
gintanum nga _________________________. Matambok kag
nagadamo ang mga naani halin sa uma. Kalabanan sa ginakita
sang mga tawo naghalin sa tanum sa mga uma sang probinsya.
Ang ekonomiya sang probinsya nagasalig diri. Gani ang industriya
nga ini ang nagapanguna.

Pagtilaw sa Imo Ihibalo

Kilalaha kung ano nga probinsya sang rehiyon ang

ginalaragway nga dunang manggad, produkto,
pangabuhian kag industriya paagi sa pag-angot sang mga
tinaga sini nga ginalaragway sa Inidas A kag Inidas B. Isulat
ang sabat sa imo nga papel.

Inidas A Inidas B

1. Iloilo A. malapad nga kagulangan

tapi kag muwebles
panguma kag pangisda
industriya sang humay/palay

2. Negros Occidental B. malapad nga talamnan

golden carabao mango
panguma kag pangisda

Page | 16
 industriya sang turismo

3. Guimaras C. malapad nga kapatagan

tubo, kalamay/asukar
sacada
industriya sang kalamay

4. Antique D. matahum nga baybayon kag

talamnan
piña kag abaca
paghabol/weaving
industriya sang turismo

5. Capiz E. malapad nga kapatagan,

matahum nga baybayon kag
mineral
humay/palay, tubo, banig
kag abaka, kag gemstones
panguma kag eksport
industriya sang humay/palay,
mineral, metal kag patadyong

6. Aklan F. malapad nga talamnan

maalwan nga lawod kag
dagat
humay/utanon kag isda
panguma kag pangisda
industriya sang humay kag
pangisda

Dugang nga mga Hilikuton

Page | 17
 I-drowing sa imo papel ang dunang manggad nga
ginahalinan sang mga produkto kag pangabuhian sang mga
tawo sa inyo probinsya.

Talamdan sang Husto nga mga

Sabat

Page | 18
Ginbasehan:

Araling Panlipunan 3, Ikatlong Baitang Kagamitan ng

Mag-aaral sa Hiligaynon Unang Edisyon 2015

https://www.slideshare.net

www.depinisyon.com

www.wikipedia.com

Page | 19