Merhabalar …..

Bey,

“L m ted Ş rket H ssedarının Ceza Sorumluluğu” konusunu kısaca şu şek lde açıklayab l r z;

Verg Cezalarını “Verg Suçu” ve “Verg Kabahat ” olmak üzere k ana başlıkta konuyu ele almak gerek r.

Verg Suçları Bakımından;

(Kaçakçılık, Mükellef n Özel İşler n Yapma, Verg Mahrem yet n n İhlal )

Çağdaş madd ceza hukukunun en öneml lkeler nden b r “Suçta ve Cezada Şahs l k” lkes d r. Bu kural
gereğ nce, k ş ancak kend s n n şled ğ f ller neden yle sorumlu tutulab l r, başkasının şled ğ f llere şt rak
etmed kçe o f l n oluşturduğu suçtan sorumlu tutulamaz (Ceza Hukuku bakımından).

Cezaların şahs l ğ lkes , tüzel k ş lere ceza sorumluluk yüklenemeyeceğ şekl nde genel b r anlayışın ceza
hukukunda yerleşmes ne neden olmuştur. Tüzel k ş lere, organ veya tems lc n n f l ve tasarrufları neden yle
ceza yaptırımı uygulanamayacağı genel olarak kabul ed lmekted r. Elbette, b r suç neden yle tüzel k ş n n
tazm nat sorumluluğu veya ceza hukuku alanını dışında b r özel hukuk sorumluluğu doğab l r. Ancak tüzel
k ş n n ceza sorumluluğu olduğunu dd a etmek mümkün değ ld r. B r ş rket n faal yetler kapsamında şlenen
suçlardan sorumlu tutulacak k ş , o suçu şleyen gerçek k ş d r.

Yukarıda açıklanan ve Anayasa le düzenlenm ş olan bu prens be paralel olarak Verg Usul Kanunumuzda, ş rket
faal yet kapsamında şlenen verg suçlarında suçu oluşturan f ller her k m şled yse o k ş n n cezalandırılacağı
hükmolunmuştur. Dolayısıyla b r ş rket ortağının, ortaklık vasfı sebeb yle, şlemed ğ b r suçtan dolayı
cezalandırılması hukukumuzda mümkün değ ld r. Keza k ş n n şled ğ b r suçtan dolayı tüzel k ş olan ş rket de
cezalandırılmayacaktır.

Verg Kabahatler Bakımından;

(Verg Z yaı, Usulsüzlük)

Her ne kadar ş rketler n “Verg Suçları” bakımından ceza sorumluluğu bulunmasa da “Verg Kabahatler ”
bakımından sorumludurlar. Dolayısıyla b r ş rket n Verg Kabahat şlemes durumunda tüzel k ş olmasına
rağmen o ş rket n ceza sorumluluğu söz konusu olacaktır. Bu durumda Verg Usul Kanunu m.333 gereğ ceza
ş rket adına kes lecekt r. Ancak aynı maddede yapılan atıf hükmü neden yle, her ne kadar ceza ş rket adına
kes lse de bu cezadan, ş rket n tems lc s sorumlu olacaktır.

Yargıtay 11. Ceza Da res , 04.11.2011 tar hl ve 2011/9740 E., 2011/21445 K. sayılı kararı
***İLGİLİ MADDELER VE YAZILAR ***

Kanun tems lc ler n ödev : Madde 10 –

Tüzel k ş lerle küçükler n ve kısıtlıların, Vakıflar ve cemaatlar g b tüzel k ş l ğ olmıyan teşekküller n mükellef
veya verg sorumlusu olmaları hal nde bunlara düşen ödevler kanun tems lc ler , tüzel k ş l ğ olmayan
teşekküller dare edenler ve varsa bunların tems lc ler tarafından yer ne get r l r. (Değ ş k: 3/12/1988-3505/2
md.)

Yukarıda yazılı olanların bu ödevler yer ne get rmemeler yüzünden mükellefler n veya verg sorumlularının
varlığından tamamen veya kısmen alınamayan verg ve buna bağlı alacaklar, kanun ödevler yer ne
get rmeyenler n varlıklarından alınır. Bu hüküm Türk ye'de bulunmayan mükellefler n Türk ye'dek tems lc ler
hakkında da uygulanır.

Tems lc ler veya teşekkülü dare edenler bu suretle öded kler verg ler ç n asıl mükelleflere rücu edeb l rler.

Tüzel k ş ler n sorumluluğu: Madde 333 –

Tüzel k ş ler n dare ve tasf yes nde Verg Kanununa aykırı hareketlerden tevellüt edecek verg cezaları tüzel
k ş ler adına kes l r. Tüzel k ş ler n kanun tems lc ler n n verg sorumluluğu hakkındak bu kanunun 10 uncu
maddes hükmü verg cezaları hakkında da uygulanır. (Ek: 30/12/1980-2365/59 md.; Değ ş k: 22/7/1998-
4369/81 md.) Bu Kanunun 359 uncu maddes nde yazılı f ller n şlenmes hal nde bu f ller ç n 359 ve 360 ıncı
maddelerde öngörülen cezalar bu f ller şleyenler hakkında hükmolunur.

A) SUÇA KATILMA KAVRAMI VE TANIMI

Suça katılma, b r gerçek k ş tarafından şleneb lecek b r suçun suça katılma rades altında b rden fazla gerçek
k ş tarafından şlen p sonuçlandırılması eylem d r. Burada gerçek k ş fades n n yer almasının neden TCK
açısından cezaların şahs l ğ lkes gereğ tüzel k ş ler n sorumluluğu olmasa da VUK’da tüzel k ş ler n şled ğ
hukuka aykırı f ller neden yle verg kabahatler nde ceza sorumluluğu bulunmaktadır. Eğer tüzel k ş kaçakçılık
suçunu şlem ş se sorumlu k ş n n suçu şleyen olduğu da bel rt lm şt r. Dolayısıyla tüzel k ş l k kaçakçılık suçu
şlem ş olması hal nde sorumlu k ş suç f l n şleyen gerçek k ş d r.

L m ted ş rketlerde aks kararlaştırılmış olmadıkça, ortaklar hep b rl kte müdür sıfatıyla ş rket şler n dareye ve
ş rket tems le yetk l ve mecburdurlar. Böyle b r durumda ortakların heps kanun tems lc sıfatına ha z
olacaklarından, amme alacağının tamamından müşterek ve mütesels l olarak sorumlu tutulurlar. Ancak ş rket
şler n dare ve ş rket tems le yetk ver lm ş b r k ş (tek ortak) bulunması hal nde, kanun tems lc olan bu ortak
amme alacağının tamamından sorumlu olacaktır.

6. Madd veya Manev Katılım İllî B r Değer Taşımalıdır Suça madd veya manev katılımın suçun oluşumunda
b r payı olmalıdır. Suçun oluşumunda payı olmayan her hareket suça katılma olarak değerlend r lmez. Üç
k ş den k s b nada hırsızlık yaparken üçüncü k ş aşağıda gözcülük yaparken oradan geçmekte olan arkadaşı
kend s yle konuşurken suçtan h ç haber olmayan bu dördüncü k ş suça katılan olarak değerlend r lemez.
Kaçakçılık suçunda k k ş defterler yok ederken üçüncü k ş n n yanlarında şarkı söylemes suça katılma olarak
değerlend r lemez.
Çağdaş madd ceza hukukunun en öneml lkeler nden b r suç ve cezanın şahs l ğ lkes d r. Bu kural gereğ nce,
k ş ancak kend s n n şled ğ f ller neden yle sorumlu tutulab l r, başkasının şled ğ f llere şt rak etmed kçe
sorumlu tutulamaz (Ceza Hukuku bakımından).

Danıştay 7. Da re, 18.03.2008 tar hl ve 2007/1132 E., 2008/1782 K. sayılı kararı