Filipino 8

Mabuhay! Ako
si Gng. Salamia.
 KASANAYANG PAMPAGKATUTO

📌Nagagamit sa iba’t ibang sitwasyon

ang mga salitang ginagamit sa
impormal na komunikasyon (lalawiganin,
balbal, kolokyal, banyaga).
 LAYUNIN
Pagkatapos ng aralin, kayo ay inaasahang:
📌natutukoy ang iba't ibang antas ng wika;
📌nasusuri ang antas ng wika batay sa pagkakagamit nito sa
pangungusap ; at
📌nakalilikha ng isang komiks istrip na nagpapakita ng
Pagpapalaganap ng Pambansang Kamalayan at Pasasalamat
gamit ang mga salitang ginagamit sa impormal na
komunikasyon (lalawiganin, balbal, kolokyal, banyaga).
KONTEMPORARYONG
PANITIKAN o MGA
POPULAR NA
BABASAHIN
KONTEMPORARYONG PANITIKAN o
MGA POPULAR NA BABASAHIN
01 pahayagan
02 komiks
03 magasin
04 Kontemporaryong dagli
Binabati ko
kayo!
Panuto: Suriin ang mga salitang ginamit sa mga
sumusunod na kanta.
 01
KAHULUGAN NG WIKA
 KAHULUGAN NG WIKA
💡 Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog, at
mga kaugnay na bantas upang maipahayag
ang nais sabihin ng kaisipan.

💡 Ayon kay Tumangan (1986), “ang wika ay

mahalagang bahagi ng lipunan sa
dahilang ito ang kasangkapang kailangan
sa pakikipagtalastasan.”
 02
ANTAS NG WIKA
ANTAS NG WIKA
 DALAWANG PANGKALAHATANG
KATEGORYA NG WIKA
PORMAL DI-PORMAL

A. PAMBANSA A. LALAWIGANIN
B. PAMPANITIKAN B. KOLOKYAL
C. BALBAL
D. BANYAGA
 MGA SALITANG
GINAGAMIT SA
PORMAL NA
KOMUNIKASYON
 PORMAL

📌mga salitang istandard o batayan dahil kinikilala o

tinatanggap ito ng mga tagapagtaguyod, dalubhasa
at nakapag-aral o nagtuturo ng ating wika.
📌ginagamit ng higit na nakararami, sa pamayanan,
bansa, o isang lugar.
📌madalas itong gamitin sa mga sulatin, talakayang
intelektwal at kapaligirang intelektwal.
PAMBANSA
📌mga salitang pamilyar sa HALIMBAWA:
lahat at karaniwang
ginagamit ng pamahalaan
👉ayuda
at tinuturo sa paaralan 👉hangarin
👉pamahalaan
📌wikang kadalasang
ginagamit ng mga
👉mamamayan
nagtuturo o manunulat ng 👉guro
aklat pangwika o 👉nagtuturo
pambalarila sa lahat ng
paaralan.
👉puso
1.Hangarin ng pamahalaan na
mabigyan ng ayuda ang lahat
ng mamamayan.

2.Ang mga guro ay buong pusong

nagtuturo sa kabila ng hirap na
nararanasan.
PAMPANITIKAN

📌mga salitang ginagamit

HALIMBAWA:
ng mga manunulat sa
👉nabalot - napuno
kanilang mga akdang 👉kapighatian-
pampanitikan. kalungkutan
📌mga salitang 👉kahindik-hindik-
karaniwang katakot-takot
matatayog, malalalim, 👉kandili-proteksyon
makulay at masining. 👉tunay-totoo
👉di-pasusupil-di-papatalo
 Pandemya

Mundo’y nabalot ng kapighatian,

Kahindik-hindik ating nararanasan.
Di pasusupil, babangon at lalaban.
Kandili, tunay na ating kailangan.
 MGA SALITANG
GINAGAMIT SA
IMPORMAL NA
KOMUNIKASYON
 DI-PORMAL/IMPORMAL

📌Mga salitang karaniwan at

palasak na ginagamit sa mga
pang-araw-araw na pakikipag-usap
at pakikipagsulatan sa mga kakilala
at kaibigan.
 LALAWIGANIN
01 (provincialism)
LALAWIGANIN (provincialism)
📌Ito ang mga salitang
kilala at saklaw HALIMBAWA:
lamang ng pook na 👉sadut (Ilokano) - tamad
pinaggagamitan nito. 👉agtudo (Ilokano) - uulan
👉balitok (Ilokano) - ginto
Kapansin-pansin ang 👉makapidot
mga lalawiganing (Ilokano)-makapulot
salita, bukod sa iba 👉ambot (Bisaya) - ewan
ang bigkas, may 👉hinigugma (Bisaya) -
mahal
kakaiba pang tono 👉natuod (Bisaya) -
ito. naniniwala
 “Ti tao nga sadut,
Uray agtudo ti balitok
Saan nga makapidot.”
 KOLOKYAL
02 (COLLOQUIAL)
KOLOKYAL (COLLOQUIAL) HALIMBAWA:
Pormal Kolokyal
📌Ito ay mga salitang ginagamit 👉aywan ewan
sa pang-araw-araw na 👉piyesta pista
pakikipagtalastasan ngunit 👉nasaan nasan
may kagaspangan at 👉paano pano
pagkabulgar, bagama’t may 👉sa akin sa’ kin
anyong repinado at malinis 👉kailan kelan
ayon sa kung sino ang
👉wika mo kamo
nagsasalita.
👉wika ko kako
👉mayroon meron
Juan: Pare, malapit na ang pista sa’min.
Punta ka ha!

Pedro: Sige pre! Kelan ba?

Juan: Sa susunod na linggo na pare.

Pedro: Salamat sa imbitasyon pare.

03 BALBAL (SLANG)
 BALBAL (SLANG)
📌Ito ay tinatawag sa Ingles na
slang.
📌Tinatawag din itong salitang
kanto o salitang kalye.
HALIMBAWA:
📌Pinakamababang antas ng wika.
📌Ang mga salitang ito noong una Salitang Balbal Kahulugan
ay hindi tinatanggap ng 👉erpat tatay
matatanda at mga may
👉tsikot kotse
pinag-aralan dahil hindi raw
👉ermat nanay
magandang pakinggan.
👉tipar handaan
📌Tinatawag din itong singaw ng
👉jowa kasintahan
panahon sapagkat bawat
panahon ay may nabubuong mga
salita. (pinakadinamiko)
Ava: Ghorl! Ano loytu ka ba?

Mari: Dehins. Ayaw ni erpat at ermat na pumunta ako

sa tipar mo.

Ava: Ba’t naman?

Mari: Gagamitin nila yung tsikot namin at baka

makipagkita lang daw ako sa aking jowa.

Ava: Geh, sa susunod na lang ha.

Mari: Sige sis. Paalam!

04 BANYAGA
 BANYAGA
📌Ito ay mga salitang mula sa
ibang wika. HALIMBAWA:
📌Ang ating wika ay mayaman
sa wikang banyaga. 👉Instagram
📌Karamihan sa mga ito ay 👉Facebook
pangalang tiyak, wika, 👉ATM Card
teknikal, pang-agham, 👉ATM Machine
simbolong 👉COVID 19
pangmatematika, o mga 👉Square root
salitang banyagang walang 👉Calculator
salin sa wikang Filipino. 👉Cellphone
Ale 1: Simula noong magkaroon ng Covid-19
marami ang naging abala sa paggamit ng
social media tulad ng Instagram at
Facebook.
Ale 2: Sinabi mo pa mare. Mahirap na rin sa
panahon ngayon ang magpaayos ng ATM
Card at maglabas ng pera sa ATM Machine,
nakakatakot lumabas.

Mag-aaral:
Ang hirap ng aralin sa Mathematics, buti na
lang may square root sa calculator at
cellphone na gamit ko!
Nasusundan ba
ang ating paksa?
 03
PALABUOAN NG MGA
SALITANG BALBAL
 HINANGO MULA SA MGA SALITANG KATUTUBO
HALIMBAWA:
Katutubong Salita Kahulugan
👉gurang (Bikol, Bisaya) matanda
👉buang (Bisaya) luko-luko/baliw
👉ayat (Ilocano) pag-ibig
👉utol (Bisaya) kapatid
👉balay (Ilocano) bahay
 HINANGO SA WIKANG BANYAGA
HALIMBAWA:
👉 tisoy, tisay (Espanyol: mestizo, mestiza)
👉tsimay, tsimoy (Espanyol: muchacho,
muchacha
👉 kosa (Russian Mafia: Cosa Nostra)
👉 sikyo (Ingles: security guard)
👉 orig (Ingles: original)
👉 toma (Espanyol: toma) inom
BINALIKTAD (INVERTED OR REVERSED CATEGORY)
A. BUONG SALITA
HALIMBAWA: B. PAGPAPANTIG
👉atab (bata) HALIMBAWA:
👉sakalam (malakas) 👉gat-bi - bigat =heavy burden
👉arat (tara) 👉tsi-kot =kotse
👉etneb (bente) 👉lis-pu =pulis
👉igop (pogi)
👉lodi (idol)
NILIKHA (COINED WORDS)
HALIMBAWA:

NILIKHA KAHULUGAN
👉weh hindi nga
👉walwal nag-enjoy
👉hanep papuri
👉pabebe pacute/pababy
👉bae crush/babe
👉eme-eme kung ano-ano lang
👉awit sagwa
 PINAGHALO-HALO (MIXED CATEGORY)
halimbawa:
👉in-na-in -uso
👉sana all -sana ako rin
👉gora -may lakad o aalis
👉kilig-to-the-bones -kinikilig (paghanga)
👉walang forever- maghihiwalay din kayo
👉bet na bet -gustong-gusto
 ININGLES (ENGLISIZED CATEGORY)
HALIMBAWA:
👉 forever estado ng relasyon
👉 weak mahina
👉 receipt ebidensya
👉 ninja moves madiskarte
👉 struggle is real hirap na hirap
👉 beast mode galit
👉 basic madali lang
 DINAGLAT (ABBREVIATED CATEGORY)
HALIMBAWA:

👉 LOL - Laughing-Out-Loud
👉 GTG - Got-to-go
👉 GC- Group Chat
👉 SS - Stay Strong
👉 IDK- I Don’t Know
👉 PM- Personal Message
 PAGSASALARAWAN O PAGSASAKATANGIAN NG ISANG BAGAY
o PANGALAN NG TAO
HALIMBAWA:
👉Hiyas (gem) - Virginity
👉Ube (purple) - Isang Daang Piso (₱100.00)
👉Tom Jones -gutom
👉Gardo Versoza - pagod (Haggardo
Versoza)
👉Luz Valdez- talo
👉Carmi Martin - karma
 PAGPAPALIT NG PANTIG
HALIMBAWA:

👉ganern (ganoon)
👉tsokla (bakla)
👉yarn (iyan)
👉yorn (iyon)
👉acoe, aq (ako)
 PAGPAPAIKLI O REDUKSYON
HALIMBAWA:
👉wa (wala)
👉sis (sister)
👉geh (sige)
👉pre (pare)
👉luh (hala)
 PAGGAMIT NG BILANG
HALIMBAWA:

👉1-4-3-4-4 (I LOVE YOU VERY MUCH)

👉50-50 (Nag-aagaw buhay)
👉1-2-3 (Naloko)
👉5-4-8(Walang hanggang pagmamahal)
 pagdaragdag
HALIMBAWA:

👉Isputing (puti)
👉mamshie (mommy)
👉anakshie (anak)
👉ayown (hayun)
👉ghorl/gurla
Naunawaan ba
ang ating paksa?
Panuto: Tukuyin kung anong antas ng wika ang mga
ginamit na salita sa kanta.
Di ba't sabi mo, napaka-olats ko… BALBAL
Sa kapal ng kilay, Pwedeng hide-out
BANYAGA
Sa itim ng balat, yari pag nagbrown-out
Lumipas ang ilang taon,
Humanda kang ngumanga PAMBANSA
Pag nakita mo ako ngayon,

Mala-Venus ang ganda!!! PAMPANITIKAN

Anong ma-sesay
Havey na havey! BALBAL
Di na ko waley,
Hindi na ko chaka face!
Hindi ba't sabi mo, Ilong ko ay pango KOLOKYAL

Porma ko ay bano, Buhok ko ay palong-palo BALBAL

Di ba't sabi mo kutis ko'y bayawak. PAMPANITIKAN

At sa mukha ko'y queing na'ng tigyawat BANYAGA

Binabati ko
kayo!
MGA PAKSANG TINALAKAY
01 03
KAHULUGAN NG WIKA PALABUOAN NG SALITANG BALBAL

02
ANTAS NG WIKA
 TANDAAN!
Mahalagang maunawaan ang mga
antas ng wika upang magamit natin ito
ng tama at angkop sa
pakikipagtalastasan natin sa ating
kapwa.
Ngayon, dumako na tayo
sa ating mga pagsasanay!
 04
Mga pagsasanay
 Sagutan ang TAYAIN NATIN.
Pagsasanay 1
PANUTO: Tukuyin kung anong antas ng wika ang mga salitang nasa loob ng panaklong sa bawat
pangungusap. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

A. BALBAL
B. BANYAGA
C. KOLOKYAL
D. LALAWIGANIN
E. PAMBANSA
F. PAMPANITIKAN
1. (In-na-in) talaga ang pagkuha ng kursong may kinalaman sa teknolohiya sa ngayon.
2. (Ewan) ko ba sa mga taong ayaw tumanggap ng pagbabago.
3. (Hanep) ang saya pala talagang mag-aral gamit ang kompyuter.
4. Ang pagdaraos ng (pista) ay ipinagbabawal muna dahil sa nararanasang pandemya.
5. Masarap ang (spaghetti) kaya paborito ng mga bata.
6. (“Agyaman kami!”), wika ng mga mamamayan ng Cagayan sa mga nagbigay ng tulong sa kanila.
7. (Naghihikahos) ang maraming Pilipinong walang hanapbuhay ngayon.
8. (“Ambot sa imo”), tugon ni Lira sa kanyang kapatid.
9. (Tila binagyo) ang Luneta Park matapos umalis ang mga turista.
10. (Ayuda) ang sigaw ng masa upang malampasan ang kinakaharap na pandemya.
 Sagutan ang TAYAIN NATIN.
Pagsasanay 2
PANUTO: Piliin sa loob ng kahon ang mga kahulugan ng mga salitang nasa loob ng panaklong.
A. HANDAAN F. PERA K. USO
B. MATANDA G. SIGARILYO L. KWARTA
C. KOTSE H. MADALI
D. BATA I. HINDI
E. PULIS J. PARTI
1. Masaya ang mga (tipar) noong walang pang sakuna.
2. Maraming (lespu) ang makikita sa mga kalsada dahil sa ipinatupad na ordinansa.
3. Bawal lumabas ng bahay, (dehins) ako makakapunta sa Tagaytay.
4. Delikadong sumakay sa mga pampublikong sasakyan sa ngayon, kailangang bumili ng sariling
(tsekot).
5. Gustong kong marating ang iba’t ibang bansa bago ako maging (gurang).
6. (Bagets) ka pa, mag-aral ka muna bago makipagrelasyon.
7. (Basic) lang daw ang pagsusulit, siguradong mataas ang iskor mo mamaya.
8. Kailangang kumayod para magkaroon ng (datung).
9. Masama ang epekto ng (yosi), iwasan ito upang ang buhay ay hindi umiksi.
10. (In-na-in) ang online business ngayon, sumasabay rin sa panahon.
 Sagutan ang TAYAIN NATIN.
PAGSASANAY 3
Panuto: Isipin kung ano ang iyong sasabihin sa mga sitwasyong nakatala sa ibaba. Isulat ang iyong sagot sa
loob ng kahon. Gamitin ang mga antas ng wikang natutunan.

1. Gusto mong makakuwentuhan ang isa mong kaklase na galing na inyong probinsya .
(lalawiganin)

2. Namasyal kayo ng lola mong galing sa America at may gusto kang ipabili sa kanya.
(kolokyal)

3. May bago kang kaibigan sa facebook at gusto mong maging palagay ang loob mo sa kanya
pinadalhan mo siya sa mensahe o private message sa kanyang facebook account. (Balbal)

4. Pupuntahan mo ang bahay ng iyong kaibigan ngunit parang naliligaw ka. Paano ka magtatanong
sa mga taong pwede mong hingan ng tulong sa daan? ( kolokyal)

5. Makikipanayam ka sa isang pinakamatanda sa inyong lugar tungkol sa mga isyu sa lipunan.

(Pormal)
 Gawin ang LIKHAIN NATIN.
Paglikha ng Komiks Istrip
PAKSA: Pagpapalaganap ng Pambansang Kamalayan at Pasasalamat

Panuto: Subukin mo ang iyong kakayahan na gumawa ng isang komiks istrip. Gamit ang mga
salitang ginagamit sa impormal na komunikasyon, lagyan ito ng angkop na diyalogo (salitaan)
batay sa larawang iyong iginuhit. Ilagay sa loob kwadrado upang makabuo ng isang kwento.

Mga dapat isaalang-alang sa pagbuo ng Komik Istrip

✅Alamin ang sariling hilig o istilo.
✅Tukuyin ang pangunahing Tauhan.
✅Tukuyin ang Tagpuan.
✅Tukuyin ang balangkas ng kwento.
✅Ipokus ang atensyon sa diyalogo at daloy ng kwento.
✅Ayusin at pagandahin ang gawa.
 Gawin ang LIKHAIN NATIN.
Pamantayan sa Paggawa ng Komiks Istrip
PAMANTAYAN PUNTOS

Guhit/Larawan 25

Kaangkupan sa Paksa 25

Tauhan at Diyalogo 25

Ginamitan ng mga salitang ginagamit sa impormal na 25

komunikasyon.
(Wastong baybay, bantas at gramatika)
 Hanggang sa
muli. Paalam!
CREDITS: This presentation template was created by Slidesgo,
including icons by Flaticon, and infographics & images by Freepik.