NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI

* Phân tích vẻ đẹp tâm hồn và phẩm chất đáng quý:

- Dàn ý: Vẻ đẹp của nhân vật Phương Định:
+ Hoàn cảnh sống và chiến đấu của Phương Định:

 Ba cô gái Thao, Phương Định, Nho ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, giữa một
vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung nhiều nhất bom đạn, sự
hiểm nguy và ác liệt.
 Với họ, ranh giới giữa sự sống và cái chết chỉ mong manh trong gang tấc. Công việc của
họ là chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa vùng đánh phá của máy bay
địch, đo và tính khối lượng đất đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ, nếu cần thì phá
bom.
+ Phẩm chất anh hùng:

 Là cô gái Hà Nội, rời ghế nhà trường, thủ đô tham gia chiến trận.
 Coi nhẹ cái chết, luôn nghĩ về nhiệm vụ, trách nhiệm của mình.
 Sẵn sàng nhận nhiệm vụ, rắn rỏi khi phá bom (phân tích diễn biến tâm lí nhân vật trong
lần phá bom cụ thể)
=>Vẻ đẹp anh hùng, quả cảm kiên cường của những thế hệ nữ thanh niên xung phong thời
chống Mĩ
+ Phương Định là cô gái xinh đẹp, có tâm hồn nhạy cảm, mơ mộng, lãng mạn:

 Phương Định là cô gái nhạy cảm, mơ mộng: Quan tâm tới hình thức bên ngoài, thích làm
duyên và tự hào về nét riêng của mình; hay nhớ về những kỉ niệm xa xôi để tìm được
niềm vui trong cuộc sống.
 Phương Định còn là cô gái hồn nhiên yêu đời: Thich hát, hát mọi lúc; kết truyện cô say
sưa tận hưởng cơn mưa đá mặc cho bom đạn, mặc cho những gì dữ dội vừa trải qua...
+ Phương Định còn là cô gái gắn bó,yêu thương với đồng đội:

 Yêu quý ,tôn trọng những người mặc quân phục và có ngôi sao trên mũ
 Quan tâm lo lắng cho đồng đội khi Nho và Thao ở trên cao điểm
 Yêu thương, chăm sóc chu đáo khi Nho bị thương
 Thấu hiểu cảm xúc tâm trạng của chị Thao khi Nho bị thương
=>Ở Phương Định ánh lên phẩm chất anh hùng cùng với thế giới nội tâm đầy phong phú –
tiêu biểu cho thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mĩ
*Đặc sắc nghệ thuật : Nghệ thuật xây dựng nhân vật, miêu tả tâm lí điêu luyện. Sử dụng các câu
văn ngắn dồn dập gợi không khí chiến trường ác liệt..
* Mẫu
(1)Trong văn bản “Những ngôi sao xa xôi” của tác giả Lê Minh Khuê, nhân vật Phương Định
được nhà thơ khắc họa thật tài tình với vẻ đẹp phẩm chất cùng với tinh thần. (2) Trước hết,
hoàn cảnh sống và chiến đấu của cô thật khắc khổ. (3) Ba cô gái Thao, Phương Định, Nho ở
trong một cái hang dưới chân cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường
Sơn, công việc của họ là chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa vùng đánh phá
của máy bay địch, đo và tính khối lượng đất đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ, nếu cần thì
phá bom. (4) Không chỉ thế, cô có phẩm chất anh hùng, sẵn sàng nhận nhiệm vụ, rắn rỏi khi phá
bom: “Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần. Tôi có nghĩ tới cái chết.
Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể.” (5) Tuy đã rất quen với công việc này, thậm chí
một ngày có thể phá tới 5 quả bom, cô đã nghĩ đến cái chết mờ nhạt nhưng điều cô quan tâm là
“Còn cái chính: Liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ
hai?”, qua đó vẻ đẹp anh hùng, quả cảm kiên cường hiện lên thật rõ ràng – đó là phẩm chất
điển hình của những thế hệ nữ thanh niên xung phong thời chống Mĩ. (6) Hơn nữa, dù đã vào
chiến trường đã được ba năm nhưng Phương Định vẫn giữ tình thần nhạy cảm, mơ mộng, hay
lãng mạn, bó gối mơ màng. (7) Cô vẫn quan tâm đến hình thức, thích soi gương, biết mình được
các anh bộ đội để ý nhưng không săn sóc, vồn vã. (8) Không chỉ thế, sự hồn nhiên, yêu đời của
cô thật đáng yêu: “Tôi thích nhiều bài. Những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả
đường mặt trận. Thích Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô”, khi gặp mưa đá, cô say sưa tận
hưởng cơn mưa đá một cách hồn nhiên: “Tôi chạy vào, bỏ trên bàn tay đang xòe của Nho ra
mấy viên đá nhỏ. Lại chạy ra, bui thích cuồng cuồng.” (9) Thêm vào đó, Phương Định là một cô
gái thanh niên đó thật gắn bó, thân thiết, chăm sóc nhau chu đáo. (10) Thật vậy, Phương Định
bồn chồn, lo lắng khi chờ Nho đi trinh sát trên cao điểm, đến khi cô bị thương, cả hai người
đồng đội đã lo lắng, băng bó chăm sóc Nho cẩn thận: “Tôi rửa cho Nho bằng nước đun sôi trên
bếp than. Bông băng trắng. Vết thương không sâu lắm, phần mềm. Nhưng vì bom nổ gần, Nho
bị choáng. Tôi tiêm cho Nho.” (11) Qua đó, tác giả đã sử dụng thủ pháp liệt kê, những câu văn
dài miêu tả tâm lí nhân vật thật tài tình. (12) Qua đó, trong tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi”
của tác giả Lê Minh Khuê, Phương Định là hình ảnh tiêu biểu cho vẻ đẹp của người con gái Hà
Nội, của những cô gái thanh niên xung phỏng, của tuổi trẻ Việt Nam thời chống Mĩ.

*Phân tích vẻ đẹp tâm hồn:

-Phương Định không chỉ có vẻ đẹp anh hùng, dũng cảm mà còn có vẻ đẹp tâm hồn trong sáng,
mơ mộng:
+Ngoại hình: là cô gái khá với hai bím tóc dày, cổ cao ba ngấn, đôi mắt xa xăm =>vẻ đẹp nữ tình
ẩn chứa chiều sâu tâm hồn.
+Phương Định nhạy cảm, mơ mộng, hay lãng mạn, bó gối mơ màng: có thời học sinh hồn nhiên
vô tư, hay nhớ tới những kỉ niệm tuổi thơ, luôn tìm được điều thú vị trong cuộc sống, công việc
(dẫn chứng)
+Mang những nét riêng của các cô gái trẻ Hà Nội bước vào chiến trường: kín đáo, tự trọng (hay
ngắm mình trong gương, biết mình đẹp được các anh bộ đội để ý những không săn sóc, vồn
vã). +Hồn nhiên, yêu đời: thích hát, chăm chép bài hát, thích những người mặc quân phục có
ngôi sao trên mũ, cảm xúc trước cơn mưa đá, say sưa tận hưởng cơn mưa đá một cách hồn
nhiên.
+Giàu tình cảm: luôn nhớ về quê hương, nhớ về những kỉ niệm cũ

Phương Định là hình ảnh tiêu biểu cho vẻ đẹp của người con gái Hà Nội, của những cô gái
thanh niên xung phỏng, của tuổi trẻ Việt Nam thời chống Mĩ.
•Nghệ thuật:
-Miêu tả tâm lí
-Sử dụng thủ pháp liệt kê, những câu văn dài.

*Mẫu
(1) Trong tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” của tác giả Lê Minh Khuê, nhân vật Phương Định
không chỉ có vẻ đẹp anh hùng, dũng cảm mà còn có vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, mơ mộng. (2)
Trước hết, về mặt ngoại hình, Phương Định là cô gái khá với hai bím tóc dày, cổ cao ba ngấn,
đôi mắt xa xăm, ta có thể thấy cô có vẻ đẹp nữ tính ẩn chứa chiều sâu con người. (3)Dù đã vào
chiến trường đã được ba năm nhưng đã từng có một thời học sinh hồn nhiên, vô tư, hay nhớ về
kỉ niệm tuổi thơ, luôn tìm được điều thú vị trong cuộc sống, công việc. (4) Qua đó, tính cách của
cô hiện lên thật rõ ràng: nhạy cảm, mơ mộng, hay lãng mạn, bó gối mơ màng. (5) Mang vẻ đẹp
kiêu hãnh của một cô gái Hà Nội, Phương Định vẫn quan tâm đến hình thức, thích soi gương,
biết mình được các anh bộ đội để ý nhưng không săn sóc, vồn vã (6) Thay vào đó, cô lại rất kín
đáo, tự trọng. (7) Không chỉ thế, sự hồn nhiên, yêu đời của cô thật đáng yêu: “Tôi thích nhiều
bài. Những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận. Thích Ca-chiu-sa của
Hồng quân Liên Xô”. (8) Khi gặp mưa đá, cô say sưa tận hưởng cơn mưa đá một cách hồn
nhiên: “Tôi chạy vào, bỏ trên bàn tay đang xòe của Nho ra mấy viên đá nhỏ. Lại chạy ra, bui
thích cuồng cuồng.” (9) Tuy đã quen với những thử thách nguy hiểm , giáp mặt hàng ngày với
cái chết, nhưng cô cũng như đồng đội của mình, không mất đi sự hồn nhiên, trong sáng và
những ước mơ về tương lai. (10) Hơn nữa, Phương Định còn là cô gái rất giàu tình cảm, luôn
nhớ về quê hương, nhớ về những kỉ niệm cũ, khi trận mưa tạnh, kỉ niệm tuổi thơ như sống lại
trong cô: “ Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa số, hoặc những ngôi sao to trên
bầu trời thành phố. Phải, có thể những cái đó...” (11) Như ta có thể thấy, tác giả đã sử dụng thủ
pháp liệt kê, những câu văn dài miêu tả tâm lí nhân vật thật tài tình. (12) Qua đó, trong tác
phẩm “Những ngôi sao xa xôi” của tác giả Lê Minh Khuê, Phương Định là hình ảnh tiêu biểu cho
vẻ đẹp của người con gái Hà Nội, của những cô gái thanh niên xung phỏng, của tuổi trẻ Việt
Nam thời chống Mĩ.

*Nhan đề
-Nghĩa thực : Những ngôi sao trên bầu trời thành phố , trong những câu chuyện cổ tích trong kí
ức của Phương Định.
-Nghĩa tượng trưng:
+Biểu hiện cho những tâm hồn hết sức hồn nhiên, mơ mộng, lãng mạn của những cô gái thanh
niên xung phong.
+Biểu hiện cho những khát vọng, ước mơ trong tâm hồn thiếu nữ về một cuộc sống thanh bình,
ê mả giữa những gì khốc liệt của chiến tranh.
=> Những ngôi sao là hình ảnh ẩn dụ mang ý nghĩa biểu tượng cao đẹp cho vẻ đẹp anh hùng và
tâm hồn của những cô gái thanh niên xung phong ở Trường Sơn. Ở họ mang những phẩm chất
tốt đẹp có sức lan tỏa kì diệu.

*Vì sao nhân vật “tôi” thích nhiều bài hát những “tôi” lại“ không muốn hát lúc
này”? Điều đó cho em hiểu gì về nhân vật “tôi”?
-Nhân vật “tôi” thích nhiều bài hát những “tôi” lại không muốn hát lúc này” vì:
+Nho đang trong hoàn cảnh bị thương.
+Nhân vật “tôi” Phương Định đang hoảng sợ, lo lắng cho Nho nên không có tâm trạng để ca
hát.

Nhân vật “tôi” là người giàu tình cảm, có tinh thần đồng đội đáng trân trọng.