PAGIGING EPEKTIBO AT KAHUSAYAN NG MUNICIPAL DISASTER RISK

REDUCTION AND MANAGEMENT COUNCIL SA TAGBILARAN CITY

Isang Thesis

Iniharap sa Faculty

Ng Filipino Students ng

Unibersidad ng Bohol

Tagbilaran City

Sa Bahagyang Katuparan

Ng Mga Kinakailangan

By

KENN AXCELL
ROSALYN BALABA
STEPHEN PAUL S. DIDAL
VAN VICTOR P. GARSUTA

March 2024
 ii

APPROVAL SHEET
 iii

DEDIKASYON

Taglay ang mapagpakumbabang puso, ang gawaing ito ay nakatuon sa

Makapangyarihang Diyos, ang ating pinagmumulan ng espirituwal na lakas at

kaliwanagan upang ipagpatuloy ang pag-aaral.

Ang aming mga magulang sa kanilang pagmamahal, panalangin, pag-aalaga

at sakripisyo para sa pagtuturo at paghahanda sa amin para sa aming

hinaharap at suportado kami sa buong proseso ng paggawa ng pananaliksik

na ito.

Ang aming mga kapatid at kaibigan ay lubos kaming nagpapasalamat sa

kanilang pagmamahal, pang-unawa at patuloy na suporta.

Sa aming paaralan sa Unibersidad ng Bohol, sa aming mga kaklase, instruktor

at mga kawani ng departamento.

ABSTRACT
 iv

Talaan ng mga nilalaman

Pahina

Pahina ng pamagat
Pahina ng pahintulot ii
Pasasalamat iii
Buod iv
Laman ng nilalaman v

Kabanata
I. THE PROBLEM AND ITS SCOPE
INTRODUCTION 5
Theoretical Background 8
Legal Bases 5
Review of Related Literature and Studies 7
THE PROBLEM
Statement of the Problem
Significance of the Study
REASERCH METHODOLOGY
Design
Environment
Respondent
Instrument
Data Gathering Procedures
Ethical Consideration
Statistical Treatment
OPERATIONAL DEFINITION OF TERMS

II. PRESENTATION, ANALYSIS, AND

INTERPRETATION OF DATA
Presentation of Data
Analysis of Data
III. SUMMARY OF FINDINGS, CONCLUSIONS AND
 v

RECOMMENDATIONS
Summary of Findings
Conclusions
Recommendation

REFERENCES CITED
APPENDICES
CURRICULUM VITAE
 KABANATA I
ANG SULIRANIN AT ANG SAKLAW NITO
Introduction

Rationale

Isa sa mga pangunahing hamon sa matatag na pag-unlad ay ang

pagkakaruon ng mga kalamidad at pagtatapos ng kahirapan dahil may

kapangyarihan ang mga ito na itulak ang mga tao patungo sa kahirapan at

pigilin ang kanilang mga nakakamit na benepisyo sa pag-unlad na naitabi

sa loob ng dekada. Ayon sa UNDRR (2015) ang kalamidad ay isang

seryosong pagkaudlot ng pag-andar ng isang komunidad o lipunan sa

anumang saklaw dahil sa panganib ng mga pangyayari na nakikipag-

ugnayan sa mga kalagayan ng pag kakalantad, kahinaan, at kakayahan,

na nagdudulot ng mga pagkawala at epekto sa mga tao, material,

ekonomiya, at kapaligiran.

Gayunpaman, ang Global Assessment Report on Disaster Risk Reduction

(GAR) ay isang kumprehensibong pagsusuri na isinasagawa kada dalawang

taon upang suriin ang kalagayan ng pagbabawas ng panganib ng sakuna sa

buong mundo. Ang GAR ay nakatutulong sa pagtatamo ng The Hyogo

Framework for Action (HFA) upang magbigay ng detalyadong plano ng

trabaho para sa iba't ibang sektor at mga aktor upang magtrabaho sa

pagbabawas ng panganib ng sakuna. Upang lumikha ng kultura na naglalagay

ng mataas na halaga sa kaligtasan at kakayahan sa lahat ng antas, agresibo

ang prayoridad sa pag-udyok sa mga pamahalaan at iba pang mga

 2

stakeholder sa buong mundo na aktibong suportahan ang paggamit ng

impormasyon, inobasyon, at edukasyon (Zhou et.al, 2014).

Ang karanasan ng Turkey sa pamamahala ng sakuna sa nakalipas na

dekada ang pangunahing dahilan para sa pangangailangan na muling tukuyin

ang mga suliranin sa pagbabawas ng panganib ng sakuna sa pamamagitan

ng pag-develop ng mas mahusay na mekanismo ng pamamahala sa paraan

na magbibigay ng pinakamataas na epektibidad at kahusayan. Layunin ng

pag-aaral na ito ang maiwasan ang di-kinakailangang pagkawala ng buhay at

pinsala sa mga personal at pambansang ari-arian at pag-aari sa pamamagitan

ng paglalahad ng isang angkop at kumprehensibong modelo ng pamamahala

ng sakuna sa antas ng stratehiya na naaayon sa mga pamantayan ng United

Nations Office for Disaster Risk Reduction. Nakita na may mga bahagi ang

kasalukuyang mekanismo ng pamamahala ng sakuna na may mga kahinaan

at matapos ang mga malalim na panayam, sinusubukan na ipresenta sa dulo

ang isang bagong modelo para sa isang epektibong sistema ng pamamahala

ng sakuna (Caymaz, Akyon, Erenrl, 2013).

Ang Pilipinas ay itinuturing na isa sa mga bansang pinakamadalas na

tinatamaan ng sakuna sa buong mundo, sa katunayan tuwing may panahon

ng mga sakuna kasama na ang mga bagyo, pagbaha, lindol, pagkasira, at

pagputok ng mga bulkan na nagdudulot ng malaking bilang ng mga

nangyayaring pangyayari at pagkukulang sa lipunan (Zorat, 2015). Inihambing

 3

ang pag-aaral ng National Disaster Risk Reduction and Management Council

(NDRRMC) sa Pilipinas sa Disaster and Safety Management (DSM) ng Timog

Korea at sa Federal Emergency Management Agency (FEMA) ng Estados

Unidos sa pag-aaral na ito. Ang mandato, estruktura ng organisasyon, mga

mapagkukunan, at teknikal na kakayahan ng mga organisasyong ito ang mga

pangunahing paksa ng pagsusuri. Ayon sa ulat, may ilang mga suliranin ang

NDRRMC na nagpapahirap sa kanilang pagtugon ng mabilis at mahusay sa

mga emerhensiya. Ang estruktura ng grupo ng pagtatrabaho, pagbuo ng

patakaran, koordinasyon, integrasyon, pamamahala, mandato para sa

pagsusuri at pagsusuri, kawalan ng malakas na estruktura ng pamumuno, at

mga hadlang sa mapagkukunan at kakayahan ay ilan sa mga hamon na ito.

Pinapayuhan ng pag-aaral na pag-isipan ng Pilipinas ang paglikha ng isang

hiwalay na Kagawaran ng Disaster Resilience na may kinakailangang pondo,

teknikal na kakayahan, estruktura ng pamumuno, awtoridad, at mandato sa

ilalim ng mga natuklasan. Ipinapayo na sundin ang landas na ito kaysa

lamang sa pagpapalawak ng hurisdiksiyon ng NDRRMC. Maaaring mapalakas

ng Pilipinas ang kanilang mga pagsisikap sa paghahanda at pagtugon sa

sakuna sa pamamagitan ng pagtatakda ng mga pamantayan laban sa mga

ahensya tulad ng FEMA at DSM.

Ang NDRRMP ay ang pambansang plano na itinalaga ng Republic Act

No. 10121 ng 2010 na nagbibigay ng legal na balangkas para sa mga

patakaran, plano, at programang may kaugnayan sa pagbabawas ng

 4

panganib ng sakuna at pamamahala nito sa Pilipinas. Ito ay nahahati sa apat

na pangunahing larangan: Pag-iwas at Pagbawas ng Sakuna, Paghahanda sa

Sakuna, Pagtugon sa Sakuna, at Paghihilom at Pagbabangon mula sa

Sakuna. Ang mga ito ay naglilingkod bilang "ang pangunahing gabay sa mga

pagsisikap ng pagbabawas ng panganib ng sakuna at pamamahala nito sa

bansa."

Ang lalawigan ng Bohol ay nakaranas ng iba't ibang uri ng likas na mga

sakuna, kasama na ang pagguho ng lupa, bagyo, lindol, at tagtuyot. Ang

nakababasag-salaming lindol sa Bohol noong 2013 at ang epekto ng mga

bagyong tropikal tulad ng Typhoons Haiyan (Yolanda) at Odette (Rai) ay mga

mahalagang pangyayari. Ang Provincial Disaster Risk Reduction and

Management Plan (PDRRMP) ay ipinatupad sa Bohol upang pangasiwaan

ang mga sakuna na ito at bawasan ang kanilang epekto. Ang plano na ito ay

nagbibigay ng mga taktika at hakbang upang mapabuti ang kaligtasan at

bawasan ang epekto ng mga kalamidad.

Iba't ibang pag-aaral ay naipresenta na patungkol sa epektibong

pagbabawas ng panganib ng sakuna at pamamahala ng mga konseho ng

bayan. Kaya naman, nais naming isagawa ang ganitong pag-aaral sa

Lungsod ng Tagbilaran dahil may potensyal itong magkaroon ng malaking

epekto sa buhay ng mga residente ng Tagbilaran.

 5

Tungkol sa gap na naipresenta sa itaas, interesado ang mga mananaliksik na

isagawa ang pag-aaral na ito na may sumusunod na layunin: Sur iin ang

epektibidad at kahusayan ng Municipal Disaster Risk Reduction and

Management Council (MDRRMC) sa Tagbilaran. Dagdag pa, makakatulong

ang pag-aaral na ito sa pagpapabuti at pagpapaunlad ng pagganap ng mga

konseho.

Ang pananaliksik ay naglalayong magbigay ng kaalaman sa epektibidad at

kahusayan ng MDRRMC sa Lungsod ng Tagbilaran sa pagtupad ng kanilang

mga tungkulin sa pagbabawas ng panganib ng sakuna at pamamahala nito.

Sa pamamagitan ng pagsasagawa ng kumprehensibong pagsusuri at analisis

sa mga estratehiya, patakaran, praktika, at mga mekanismo ng alokasyon ng

mapagkukunan ng konseho, ang mga resulta ng pananaliksik na ito ay

magbibigay ng mahalagang impormasyon na maaaring gamitin upang

magrekomenda ng mga pagpapabuti sa patakaran, mapalakas ang

kakayahan ng MDRRMC, at palakasin ang kanilang mga mekanismo ng

pagtugon sa sakuna. Sa pamamagitan ng pagsusuri ng kanilang epektibidad

at kahusayan, layunin naming magbigay ng rekomendasyon sa patakaran at

pagpapabuti sa mga estratehiya ng pamamahala ng sakuna sa antas ng

lokalidad.

Theoretical Background

Ang pag-aaral na ito ay pangunahing nakabatay at sinusunod ang mga

sumusunod na teorya: Teorya ng Pagpapasya ni Herbert Simon, Teorya ng

 6

Ugnayan ng Tao ni Sujan Chaudhary, Teorya ng Planadong Pag-uugali ni Sai

Leung, Teorya ng Pamamahala ng Performance ni Ankita Agarwal, Teorya ng

Sistema ni Sandhu & Berse, at Bhardawaj.

Si Herbert Simon ay naniniwala sa Teorya ng Pagpapasya upang makalikha

ng isang kasiya-siyang istraktura ng organisasyon, kailangan suriin ang mga

punto ng pagpapasya at ang mga indibidwal na nangangailangan ng kanilang

ambag. Ang pag-approach sa pagpapasya sa organisasyon ay kinikilala ang

hirarkikal na anyo ng organisasyon (Bhardawaj, 2022). Bilang resulta, ang

mga modelo ng pagpapasya ay magiging mas mabuti at magiging mas

malawak ang bisa, at maglalaman ng mga tukoy na proseso ng kaisipan.

Makakatulong din ito upang linawin kung paano nakikipag-ugnayan ang mga

katangian ng sistema ng kaisipan sa lokal na kalagayan ng kapaligiran

(Campitelli & Gobet, 2010). Kaugnay sa aming pag-aaral, nagkakanya-kanya

ang pag-uugali ng mga tao kapag may mga panganib at kawalan ng

katiyakan. Ipinapahiwatig nito na mas makabubuti ang mga desisyon na

nagmumungkahi ng mga panganib at kawalan ng katiyakan kaugnay ng mga

sakuna. Ang mga desisyon ay batay sa limitadong katalinuhan. Halimbawa,

ang mga konseho na may tungkuling bawasan at pamahalaan ang panganib

ng mga sakuna, maaaring suriin ang mga bentahe at disbentahe ng iba't ibang

pamamaraan ng pamamahala ng panganib gamit ang teorya ng pagpapasya.

Sa pamamagitan nito, maaaring masiguro na ang mga mapagkukunan ay

 7

ginagamit nang maayos at epektibo upang bawasan ang epekto ng mga

kalamidad.

Si Elton Mayo ang nagbuo ng Teorya ng Ugnayan ng Tao na

binibigyang-diin ang kahalagahan ng mga elemento sa sosyal at sikolohikal sa

lugar ng trabaho. Sa halip na tingnan ang mga manggagawa bilang mga

pang-ekonomiyang yunit lamang, itinuturing itong mga taong may sariling

pangangailangan at pag-uugali. Ang teoryang ito ay nagbibigay ng malaking

halaga sa kasiyahan sa trabaho ng bawat empleyado at kung paano ito

nagpapataas ng motibasyon at produksyon. Kaugnay sa aming pag-aaral,

maaari itong makatulong sa konseho upang mas mahusay na pamahalaan

ang mga panganib ng sakuna at mapabuti ang pagtitiis ng komunidad sa

pamamagitan ng pagtitiyak na ang lahat ng mga miyembro ay nararamdaman

ang pagpapahalaga, pagdinig, at pakikilahok sa proseso ng pagpapasya.

Ang teorya ng planadong pag-uugali ni Sai Leung, ang unang salik na

nagtataglay ng impluwensya sa intensyon ay ang pag-uugali. Tinutukoy bilang

pag-uugali ang antas ng pagkakaroon ng paborable o hindi paborable na

opinyon ng isang tao sa isang partikular na gawain (Ajzen 1991). Ayon kay

Eagly at Chaiken (2007), ang mga pag-uugali ay maaaring klasipikado bilang

kognitibo, na tumutukoy sa mga paniniwala o kaalaman tungkol sa isang

bagay na pinag-uugatan ng opinyon; apektibo, na may kaugnayan sa

damdamin o emosyon sa isang bagay; at pang-ugali, na may kaugnayan sa

 8

mga paraan kung paano naapektuhan ng isang indibidwal ang kanilang mga

gawi. Kaugnay sa aming pag-aaral, kapag ang mga indibidwal at

organisasyon na sangkot sa pamamahala ng sakuna ay mas may

kagustuhang makibahagi sa mga patakarang bawas-risiko ng sakuna kung

sila ay may positibong mga pag-uugali tungkol sa pagsabak sa bawas-risiko

ng sakuna, naniniwala sila na dapat na silang magpakasangkot sa bawas-

risiko ng sakuna, at sa tingin nila ay makakapagpatupad sila ng epektibong

mga hakbang sa bawas-risiko ng sakuna.

Ang teorya ng Pamamahala ng Performance ni Ankita Agarwal ay isang

proseso ng pagkilala, pagtatasa, at pagpapabuti ng pagganap ng isang

indibidwal pati na rin ang pag-uugnay ng pagganap na iyon sa mga layunin ng

estratehiya ng organisasyon. Walang isang solong modelo ng pamamahala ng

performance na tinatanggap ng lahat (Guinis, 2009). Ang limang bahagi ng

siklong ito ay naglalarawan ng pinakamahusay na paraan ng isang

organisasyon para ipatupad ang isang sistema ng pamamahala ng

performance: pagtatakda ng mga layunin, pagsusuri ng mga nagawa,

komento sa mga resulta ng pagganap, sistema ng mga gantimpala batay sa

mga resulta ng pagganap, at mga pagbabago sa mga layunin at aktibidad

(Mabey et al., 1999). Tungkol sa aming pag-aaral, maunawaan ng mga

konseho kung paano nila maaaring itakda ang tiyak at mahihirap na mga

layunin para sa bawas-risiko ng sakuna at pamamahala, at kung paano

magagamit ang feedback upang mapabuti ang pagganap ng konseho at ang

 9

regular na pagsasaayos ng mga taktika ng pamamahala ng krisis ng konseho

sa pamamagitan ng paggamit ng mga mekanismo ng feedback at mga

indikador tulad ng paggamit ng mapagkukunan at oras ng pagtugon.

Ayon sa teorya ng sistema ni Sandhu & Berse, ito ay itinuturing bilang isang

multidisciplinary na haka-haka na nagpapaliwanag sa kumplikasyon ng mga

natural na sistema, agham pati na rin lipunan. Ang salitang "sistema" ay

tumutukoy sa isang koleksyon ng mga elemento na nag-iinteraksiyon o

nagdedepende sa isa't isa nang regular upang mag-produce ng "buong-

samahan." Bilang resulta, ang pamamaraang sistemiko ay nakatuon sa mga

interaksiyon sa pagitan ng maraming bahagi ng organisasyon, kabilang ang

mga tao, teknolohiya, pormal na estruktura, pisikal na mga setting, at

kapaligiran (Bhardawaj, 2022). Ito ay nagbibigay ng isang istraktura para

maunawaan at ilarawan ang koleksyon ng mga bagay na nagtutulungan

upang mag-produce ng isang resulta (Environment and Ecology, 2020).

Tungkol sa pag-aaral na ito, sa pamamahala ng mga panganib ng sakuna at

pagbuo ng kaligtasan ng komunidad, ito ay epektibong nagpapakita kung

paano ang teorya ng sistema ay tumutulong sa pagpapakita ng mga likas na

dynamics, ugnayan, at mga mekanismo ng feedback na nakakaapekto sa

pagganap at kaligtasan ng mga konseho. Ang mga inisyatibang pang-bawas-

risiko ng sakuna ng munisipalidad ay mas maiintindihan at mas maiipatupad

nila.
 10

Legal Bases

Ang pag-aaral na ito ay nakabatay sa Layuning Pangkaunlaran na

Makatarungan (SDG).

Layunin 11: Mga Lungsod at Pamayanan na Panatilihin ang Kaunlaran ay isa

sa mga Layuning Pangkaunlaran na Makatarungan (SDGs) na itinatag ng

United Nations. Layunin nito ang paglikha ng mga lungsod at pamayanan na

inklusibo, ligtas, matatag, at panatilihin ang kanilang pag-unlad sa kabila ng

mga hamon. Ang mga sakuna, tulad ng mga natural na panganib o mga krisis

na likha ng tao, ay nagdudulot ng malalaking panganib sa mga urbanong

lugar, kanilang imprastraktura, at sa mga taong naninirahan dito. Mahalaga

ang epektibong bawas-risiko ng sakuna at pamamahala para makamit ang

mga layunin ng layuning ito. Sa pamamagitan ng pagtanggap ng mga

inklusibo, ligtas, matatag, at panatilihin ang pag-unlad na pamamaraan, ang

mga lungsod at pamayanan ay magiging mas handa sa pagharap at

pagbangon mula sa mga sakuna, tiyakin ang kaligtasan, kabutihan, at

panatilihin ang makatarungan na pag-unlad ng kanilang mga residente.

Ang Presidential Decree 1566 o kilala bilang "Pinalakas na Pagkontrol sa

Sakuna sa Pilipinas, Kakayahan, at Pagtatatag ng Pambansang Programa sa

Kahandaan ng Komunidad sa Sakuna." Ang dekreto na ito ay nagtatag ng

isang integradong at decentralisadong pamamaraan sa pamamahala ng

 11

sakuna sa pamamagitan ng pagtatakda ng mga plano sa kontrol ng sakuna sa

mga rehiyon, lalawigan, lungsod, at bayan sa ilalim ng pamumuno ng lokal na

Disaster Coordinating Councils. Itinatag din nito ang Pambansang Programa

sa Kahandaan ng Komunidad sa Sakuna, na kinikilala ang kahalagahan ng

pakikilahok ng komunidad at pagpapaunlad ng kakayahan sa pamamagitan

ng mga programa ng pagsasanay at kampanya sa edukasyon ng publiko

upang mapalakas ang paghahanda sa sakuna at mga pagsisikap sa bawas-

risiko ng sakuna sa buong bansa.

Ang Republic Act No. 10121, na kilala rin bilang Philippine Disaster Risk

Reduction and Management Act of 2010, ay nagtatag ng legal na batayan

para sa mga patakaran, plano, at programa kaugnay ng pamamahala ng

sakuna. Mahigpit na itinataguyod ng batas na ito ang pagpapakilos ng DRRM

sa mga plano ng pag-unlad, upang matiyak na ang lahat ng antas ng

pamamahala ay sumasaklaw sa mga salik ng bawas-risiko ng sakuna. Sa

pamamagitan ng pagbibigay-diin sa halaga ng pakikilahok ng mga komunidad

sa mga proseso ng pagpapasya sa DRRM, ito ay nagbibigay inspirasyon sa

pamamahalang batay sa komunidad sa pagpapatakbo ng mga panganib ng

sakuna.

Ang Republic Act No. 9729, na kilala bilang "Climate Change Act of 2009," ay

isang komprehensibong batas na nagbibigay ng isang istraktura para sa

 12

pagsugpo ng climate change sa Pilipinas. Kinikilala ng estado ang ugnayan ng

climate change at bawas-risiko ng sakuna at pamamahala. Tinatanggap ng

batas na ito na ang climate change ay nagpapalala sa kadalasang paglitaw at

intensidad ng mga natural na panganib, na nagreresulta sa pagtaas ng mga

panganib ng sakuna. Ipinapakita nito ang kahalagahan ng pag-integrate ng

mga hakbang para sa pagbabagong-panahon at pagbawas-risiko ng sakuna.

Itinataguyod ng batas na ito ang integrasyon ng mga salik ng climate change

sa mga plano, patakaran, at programa ng pamahalaan sa pagbawas-risiko ng

sakuna at pamamahala sa pambansa at lokal na antas.

Review of Related Literature and Related & Studies

Sa ika-21 siglo, ang pagtaas ng mga natural at gawang-tao na sakuna

ay nangangailangan ng matatag na mga balangkas sa pamamahala ng

sakuna. Ang pag-aaral na ito ay nagpupuno ng isang mahalagang agwat,

sinusuri ang mga dynamics ng matagumpay na pagpapatupad at epektibong

pagmomonitor ng pamamahala ng sakuna. Nakatuon ito sa 11 pangunahing

salik tulad ng pagsusuri ng pagkabukas sa panganib at bawas-risiko,

pagsasanay, pagsasaayos ng sakuna, komunikasyon, at pagmo-modelo ng

komunidad (SEM) upang suriin ang modelo. Nagtatampok ang pag-aaral ng

tanong ng pagpapaunlad ng isang komprehensibo at adaptibong modelo na

nauunawaan ang mga interaksyon sa pagpapahalaga ng pagkabukas sa

panganib, pagsasanay, at paghahanda sa sakuna, at nagtutugma ng

 13

epektibong komunikasyon at pakikipagtulungan. Ang mga resulta ay

nagbibigay ng mga aksyonable na ideya sa patakaran, praktika, at katatagan

ng komunidad sa mga sakuna. Sa pamamagitan ng pagtutok sa papel at

interaksyon ng bawat salik, itinatag ng pag-aaral ang pundasyon para sa

isang maluwag na modelo. Sa huli, ang pananaliksik ay naghahanap na

mapalakas ang mga mas matibay na komunidad sa harap ng lumalaking mga

banta mula sa isang hindi inaasahang mundo, na pinalalakas ang kasaganaan

at epektibong pag-navigate (Samuel, 2024).

Kahit na mas maliit ang saklaw ng mga sakuna sa Aprika, ang epekto nito sa

mga tao ay patuloy na nakapanlulumo dahil sa mataas na antas ng

pagkabukas sa panganib na matatagpuan sa maraming bansa sa Aprika. Ang

kakulangan sa kakayahan na ipatupad ang mga hakbang sa bawas-risiko ng

sakuna ay nagpapalala sa pangyayari ng maraming mapanganib na mga

pangyayari, kabilang ang The Gambia. Bukod pa sa pagpapatupad ng mga

bagong itinatag na mga layunin sa pag-unlad, maaaring ide-decentralize ng

The Gambia ang kanilang pamahalaan. Isa sa mga layuning ito ay ang

pagpapabuti sa sistema ng pamamahala ng panganib ng sakuna sa bansa.

Samakatuwid, ipinapakita ng mga resulta ng isang pagsusuri ng unang bahagi

ng sistema ng pamamahala ng panganib ng sakuna sa The Gambia sa papel

na ito, na may diin sa organizational structure ng sistema. Ang kasalukuyang

institusyonal na istraktura ng National Disaster Management Agency (NDMA)

 14

ay dapat na mapabuti upang suportahan ang mas epektibong at mabisang

mga praktika sa pamamahala, ayon sa pag-aaral na ito na gumamit ng action

research approach, semi-structured interviews sa mga liderato ng

pamamahala ng sakuna, at analisis ng online survey (Rivera, Ceesay & Sillah,

2020).

Ayon kina Alam & Rey-Bennett (2021), sinuri ng pag-aaral na ito ang district

disaster risk governance (DRG) para sa landslides batay sa siyam na

karakteristika ng DRG. Ang mga katangian ay batay sa mga interbyu sa mga

miyembro ng Rangamati’s District Disaster Management Committee (DMC) at

mga dokumento ng patakaran. Nagpapakita ang mga resulta ng pag-aaral na

ang accountability, pakikilahok, pakikipagtulungan, at liderato ng DRG ay

maayos sa mga yugto ng pagtugon, pag-evacuate, pagrescue, at pagbigay ng

tulong. Sinusuportahan ng National Disaster Management Regulatory

Framework (NDRF) at ang Disaster Management Institutions (DMIs) ang lokal

na pamamahala ng DRG. Gayunpaman, may mga hamon sa

pakikipagtulungan sa pagitan ng Estado at mga hindi Estado na aktor.

Nagbibigay ang pag-aaral ng mga rekomendasyon na may kaukulang

konteksto upang mapabuti ang pakikipagtulungan at epektibong pangasiwaan

sa mga distrito na madalas tamaan ng sakuna sa Bangladesh.

Ayon naman kina Ishiwatari, Koike, Hiroki, Toda, & Katsube (2020), ang mga
 15

pagsisikap na labanan ang pagkalat ng COVID-19 at pamamahala sa mga

sakuna ay nagtataglay ng mga hamon para sa mundo. Ipinapakita ng papel

na ito ang mga patakaran at estratehiya upang epektibong tugunan ang baha

at ang pandemya. Sinusuri nito ang mga kasalukuyang inisyatibo ng mga

organisasyon ng kawanggawa, pati na rin ang mga sektor ng tubig,

sanitasyon, pamamahala ng sakuna, at kalusugan. Ang inirerekomendang

patakaran ay naglalayong mapanatili ang buhay ng tao, lalo na sa mga

mahihina sa komunidad, mula sa perspektibang pangseguridad ng tao.

Mahalaga ang mga lokal na organisasyon at komunidad sa pamamahala ng

sakuna, at ang pag-access sa impormasyon ng panganib batay sa

siyentipikong kaalaman ay mahalaga. Ang epektibong pamamahala ng

sakuna ay nangangailangan ng koordinasyon sa pagitan ng iba't ibang

organisasyon, kabilang ang mga sektor ng kalusugan at tubig.

Sa pag-aaral nina Sarabia, Kagi, Davison, Banwell, Montes et.al, (2020), ang

pagsasagawa ng pagsukat sa bawas-risiko ng sakuna at pamamahala ng

sakuna na batay

sa counterfactual ay hindi pa gaanong nagaganap. Ipinapaliwanag nito ang

isang metodolohikal na paraan ng pagsusuri kung gaano kahanda ang mga

komunidad na pampangalawahan sa mga negatibong epekto ng mga

panganib. Ang metodong ito ay nagbibigay daan sa mas mahigpit na

 16

desisyon-batay sa ebidensya. Sa isang lugar ng interbensyon ng Swiss at

Honduran Red Cross sa Honduras, inassess ang mga resulta ng mga

inisyatibo na naglalayong bawasan ang mga pinsala, kapahamakan,

pagkamatay, at pagkasira ng mga mapanganib na sakuna. Ayon sa aming

mga findings, lubos na pinalakas ng interbensyon ang tatlong mahahalagang

aspeto ng katatagan: kaalaman at kahandaan (halimbawa, ang pagkakaroon

ng sistema para sa maagap na babala); pagkakaisa ng lipunan (halimbawa,

lokal na mga organisasyon); at pangangalaga ng likas na yaman (halimbawa,

paggamit ng kahoy panggatong).

Upang suriin ang epekto ng mga programa ng pamamahala ng

sakuna sa pakikilahok ng komunidad, kasama na ang indibidwal na

paghahanda, nagtulad ang pag-aaral na ito ng siyam na mga relasyon sa

pagitan ng mga programa ng pamamahala ng sakuna upang epektibong mag-

udyok ng pakikilahok ng komunidad sa pamamahala ng sakuna. Ginamit ang

Variance-based partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM)

upang subukan ang mga itinakdang causal relationships sa pagitan ng mga

programa ng pamamahala ng sakuna dahil hindi sila kumukunang ma-kwanti-

quantify. Lahat ng siyam na mga haka ay napatunayan bilang resulta.

Nagpakita ang modelo na ang tulong pinansyal at mga emerhensiya sa

logistika ay may malaking epekto sa pagiging handa ng mga tao sa

pamamagitan ng self-efficacy, at na ang tulong pinansyal at contingency

 17

planning ay may malaking epekto sa pagbabalik sa normal ng lugar, na may

epekto naman sa rehabilitasyon (Otani, Legono & Darsono, 2018).

Ang mga natural o gawang-tao na mga sakuna ay patuloy na malaking

hadlang sa pag-abot ng global sustainability. Ayon sa pananaliksik, ang

Nigeria ay vulnerable sa mga natural na sakuna tulad ng mapaminsalang mga

bagyo, tagtuyot, baha, at pagka-desertify. Malawakang kinikilala ang

pangangailangan para sa mga patakaran at praktika upang mabawasan ang

panganib ng mga sakuna. Ang pagkakaroon ng mga batas na nagtatakda ng

epektibong integrasyon ng mga patakaran ng DRR (Disaster Risk Reduction)

sa mga proseso ng pamamahala ng sakuna ay isa sa mga paraan upang

mabawasan ang mga panganib na ito. Natuklasan din na ang batas ay hindi

nagbibigay ng autoridad sa nodal Agency upang pwersahin ang iba pang mga

pampubliko o pribadong organisasyon na isama ang bawas-risiko ng sakuna

sa kanilang mga operasyon, o magbigay ng malinaw na mga gabay para sa

pagmobilisa ng mga mapagkukunan para sa pamamahala ng sakuna ng mga

stakeholders. Kaya't, kailangan na i-review ang batas upang matiyak na lahat

ng mga national stakeholders ay responsable sa pagpopondo ng mga

operasyon ng pamamahala ng sakuna, pagpapalakas ng kapangyarihan ng

nodal agency na maging mas proactive kaysa reactive sa kanilang mga

operasyon, at pagpapatibay ng pangunahing papel sa koordinasyon ng

 18

pamamahala ng sakuna ng mga stakeholders (Mashi, Oghenejabor & Inkani,

2019).

Ayon naman kay Okari, Munadi, Idroes & Sofyan (2020), kapag may naganap

na sakuna, madalas na ginagamit ang mga kaalaman sa pamamahala ng

kaalaman (KM) techniques. Gayunpaman, dahil ang pamamahala ng sakuna

ay isang kumplikadong sistema, hindi malinaw kung paano ang mga praktika

ng KM ay maaaring gamitin sa bawat pangunahing yugto ng siklo. Bukod pa,

kinikilala ng pangunahing konklusyon ng pag-aaral na ito ang pagkilala ng

mga puwang sa pananaliksik na kinakailangan tugunan at maaaring magbigay

ng agendang pagsasaliksik para sa mga susunod na pananaliksik. Sa

kontekstong ito, pag-aaralan ng pananaliksik ang mga sumusunod na tanong:

i) Ano ang mga KM practices na ginagamit sa pamamahala ng sakuna? at ii)

Ano ang mga implikasyon ng mga KM practices sa pagganap ng pamamahala

ng sakuna?

Dahil sa kanilang epekto sa pambansang socioeconomic development, ang

pagpapalawak, paglago, at pangangalaga ng mga industriyal na pasilidad ay

binibigyang prayoridad sa karamihan ng mga bansa. Natuklasan na ang

pananaliksik ay isinasagawa sa panahon ng pag-iwas, reaktibo, at korektibong

mga yug
 19

to ng pamamahala ng sakuna. Ang apat na pangunahing fokus ng

pananaliksik sa bawat isa sa mga dominyong ito ay modeling, mga sistema ng

suporta, mga mapagkukunan, at mga pasilidad. Gayunpaman, may kaunting

pananaliksik na nagaganap sa mga industriyal na lungsod kung saan ang

isang malaking dami ng mga kemikal at proseso ng kemikal ay maaaring

maging labis na madaling magliyab, na maaaring magdulot ng isang mapanira

na epekto. May mga pag-aaral na isinasagawa sa isang solong planta at

pagkatapos ay isinusulong sa mga industriyal na lungsod. Pagdating sa ganap

na pag-eexamine at pag-suporta ng pamamahala ng sakuna sa mga

industriyal na lungsod, kulang ang bahagi ng modeling (Rebeeh, Pokharel,

Abdella & Hammuda, 2019).

Ayon kay Ariagan, Atando, & Asis (2021), ipinaliwanag na ang mga

plano sa paghahanda sa sakuna ay nakakabawas ng mga pinsala sa

hinaharap ngunit maaaring kulang sa pagsusuri upang suriin ang pagiging

handa sa mga natural na panganib ng 92 profiled municipalities sa gitnang

Pilipinas na pinaninirahan ng 2.4 milyong tao. Batay sa Hyogo Framework for

Action 2005-2015, inassess nito ang kanilang paghahanda sa 4 kriterya: mga

sistema at estruktura, mga patakaran at plano, pagbuo ng mga kasanayan, at

kagamitan at suplay. Ang mga datos ay na-analisa gamit ang statistical

package for social sciences, frequency count, percentage, at weighted mean.

Ang iba't ibang pananaw ng mga stakeholders, kakulangan sa manpower, at

 20

mahinang pangangasiwa ng database ang mga pangunahing problema na na-

encounter sa pagpapatupad ng mga hakbang na pampalabas.

Ayon naman kay Asencio & Cadorna (2023), upang bawasan ang epekto ng

mga sakuna, ginagamit ng mga Indigenous Cultural Communities (ICC) ang

Indigenous knowledge systems and practices (IKSP). Sa mga sekondaryong

paaralan sa mga piniling indigenous communities sa Abra, Pilipinas, natukoy

ng pag-aaral na ito ang IKSPs para sa disaster risk reduction and

management (DRRM). Ginamit ang isang mixed-method explanatory

sequential research design. Ginamit ang mga survey at interbyu upang

kolektahin ang mga datos. Nagpapakita ang mga findings ng pag-aaral ng

kritikal na papel na ginagampanan ng mga IKSPs sa paghahanda, pagtugon,

pag-recover, at rehabilitasyon sa mga pangyayari tulad ng "Alluyon," "Ganap,"

"Komon," "Sagubay," "Ubaya," "Senga," "Lapat System," "Agamang,"

"Bodong," at "Dap-Ay."

Ang layunin ng proyektong pag-aaral na ito ay suriin ang disaster

preparedness at disaster risk reduction management (DRRM) strategies ng

mga opisyal ng barangay sa Rosario, Northern Samar. Ang pananaliksik, na

gumamit ng isang deskriptibong metodolohiya, nagpakita na ang mga opisyal

ng barangay ay "napakahanda" sa disaster preparedness at "na-manage" sa

mga pamamaraan ng risk reduction management at mitigation (DRRM), na

 21

kasama ang hindi sapat na kagamitan at makinarya para sa risk reduction,

pagwawalang-bahala sa mga pangangailangan ng mga biktima at evacuees

sa pagtingin sa kasarian at panlipunang responsibilidad, at mababang

pakikilahok ng residente sa mga disaster drills. Upang addressin ang mga isyu

na natuklasan at mapabuti ang epektibidad ng mga pagsisikap sa DRRM sa

barangay, inirerekomenda ng pag-aaral na suriin at isaalang-alang ang

disenyo ng isang programang intervention. Natuklasan ng pag-aaral ang 29

mga balakid sa ganap na pagsasakatuparan ng disaster recovery (Basista,

2023).

Ayon naman kay Behnassi, Ramachandran, Winniefridah, Ramachandran,

Lakeman & Ashfaq, (2021), walang lugar ang immune sa epekto ng mga

panganib, at ang susceptibility ng isang bansa sa panganib ng sakuna ay

dulot ng ilang mga factors, na pinakamahalaga sa kanila ay ang pagguho ng

kaugnay na istruktura ng pamamahala. Bilang resulta, kailangan ng mga

bansa na maglaan ng malalaking puhunan sa pagpapalakas ng disaster

resilience, lalo na sa pamamagitan ng pag-develop ng mga angkop na mga

istraktura ng pamamahala na sumusunod sa internasyonal na mga framework

habang kinokonsidera ang mga dynamics ng lokal na konteksto. Ang

kakayahang mag-adjust at mag-recover mula sa mga panganib, shocks, o

stress nang hindi naaapektuhan ang pangmatagalang mga prospekto ng pag-

unlad ang tinatawag na disaster resilience sa kontekstong ito. Ang epektibong

 22

pagpapatupad ng proseso ay nakasalalay sa pagsasaalang-alang ng ilang

mga isyu, marami sa mga ito ay tatalakayin sa nasabing kabanata. Kasama

rito ang mga implikasyon ng governance sa mga relasyon ng disaster risk

reduction, climate change, at sustainable development goals; ang epekto ng

mga butas sa kaalaman, kawalan ng kasiguruhan, at ang pagitan ng science

at desisyon; ang mga dynamics na humuhubog sa mga pananaw ng mga

stakeholders, kamalayan, at pagka-kasali; ang iba't ibang mga angkop na mga

pamamaraan na dapat isalin sa pangunahing proseso; at ang papel ng mga

batas, patakaran, at regulasyon bilang mahahalagang mga kasangkapan sa

pagbawas at pag-prevent ng panganib ng sakuna, na samakatuwid ay

nagpapalakas ng human security.

Choukolaei, Ghasemi, & Goodarizian (2023) ipinaliwanag na sa panahon

ng natural na kalamidad tulad ng baha at lindol, ang Tehran (Iran) Disaster

Management Organization ay may itinalagang mga sentro upang magbigay ng

tirahan sa mga sugatan at na-displace. Tatlong senaryo — disaster conditions

(natural na kalamidad), epidemic conditions, at disaster-epidemic situations —

ang ginamit sa pag-aaral na ito upang suriin ang epektibong at sustainable na

mga kriteryo ng evaluasyon ng mga disaster management centers. Una, ang

triangular fuzzy aggregation method ay ginamit upang bigyan ng timbang ang

mga kriteryo ng pananaliksik matapos itong kategoryahin ng mga eksperto

gamit ang fuzzy Delphi method. Dagdag pa, ang mga kriteryo ay sinuri bilang

mga layer ng impormasyon sa loob ng Geographic Information System (GIS),

 23

at sinuri ang mga lokasyon ng relief na tinukoy ng disaster management sa

kaugnayan sa mga kriteryo ng pananaliksik. Ang mga opsyon sa bawat isa sa

tatlong senaryo ay rangkuhin gamit ang PROMETHEE Method at sinuri ang

kanilang kahusayan sa pamamagitan ng paglikha ng isang decision matrix. Sa

gayon, sa mga kriteryong ginamit upang suriin ang mga sentro sa mga

sitwasyon ng kalamidad, ang primary methods criterion ay may impact factor

na 13%. Dagdag pa, ang pinakamahalagang kriteryo sa PROMETHEE

ranking ay naabot sa pamamagitan ng security criterion, na may impact factor

na 22% sa mga kriteryo ng evaluasyon ng mga sentro sa mga kondisyon ng

epidemya.

Park, & Yoon (2022) ay nagpapakita na isang malawak na hanay ng mga non-

governmental organizations ang nakikilahok sa lahat ng yugto ng disaster

relief at awtorisado sa batas sa parehong bansa. Ang mga NGO ay agad na

nakakakilala ng mga hindi natugunan na pangangailangan sa panahon ng

tugon at nagbibigay ng mga relief supplies. Ang pinakamapansin ay ang mga

serbisyo na ibinibigay ng mga NGO sa Japan at South Korea sa mga

pinamumuhay na nasa laylayan. Binigyang-diin ng mga NGO ang halaga ng

psychological counseling sa panahon ng recovery. Ang mga NGO sa South

Korea ay kulang sa isang katulad na organisasyon, na nagresulta sa

pagkakaiba sa pagitan ng mga NGO sa dalawang bansa sa panahon ng

 24

tugon. Sa kabilang banda, may isang intermediary organization ang Japan na

namamahala sa mga volunteer.

Inirerekomenda na magdagdag ng coproduction sa mga mananaliksik at

practitioners, magpatuloy sa pagbabahagi ng mga kaso ng innovasyon,

palakasin ang mga dialogo at komunikasyon ng mga stakeholder sa

pamamagitan ng mga pambansang at lokal na plataporma, ituring na ang mga

innovasyon ay hindi lamang mga high-tech na produkto kundi maaaring mga

pamamaraan din, at magsagawa ng pananaliksik sa potensyal ng artificial

intelligence (AI), communication tools, at mga innovasyon na may kaugnayan

sa kalamidad na klima na maaaring mapabuti ang mga kasalukuyang DRR

strategies at capacities upang mapabuti ang mga interfaces sa pagitan ng

siyensya, teknolohiya, at paggawa ng patakaran pati na rin ang development

at implementation ng mga DRR innovations (Izumi, Shaw, Djalante, Ishiwatari,

& Komino, 2019).

Ayon kay Samuel, Mulalu, Moalafhi, & Stephens (2022), ang pinakamadalas

na natural na kalamidad sa southern Africa na nagdulot ng malalaking pinsala

sa pananalapi at fatalities ay mga baha at tagtuyot. Nabigo ang disaster

management strategy ng Botswana dahil ito ay inaplay bilang isang

pangkalahatang disaster management framework, na hindi kinikilala na bawat

uri ng sakuna ay may sariling natatanging set ng mga problema. Ginamit ang
 25

isang mixed method approach upang matukoy at masiguro kung ang mga

estratehiya at plano ay nakakamit ang inaasahang mga layunin ayon sa Risk

Management Performance Index (RMI) criteria. Pinag-ugnay-ugnay ang mga

key informant interviews sa process evaluation sa pamamagitan ng document

review. Dahil ang paggamit ng technological advancements upang tugunan

ang mga pagbabago sa dynamics ng mga kalamidad ng baha ay hindi

naiintegrate sa kasalukuyang estratehiya, planning, at patakaran, na lumilitaw

na outdated, ang mababang performance ay pangunahing inaatributo sa

mababang technology uptake.

Ang pag-aaral na ito ay sumuri sa NEMA (National Emergency

Management Agency) Act ng Nigeria upang matukoy ang kahusayan at

kahusayan nito sa pagtugon sa mga natural na kalamidad sa bansa.

Tinalakay na ang Act ay mas naglalagay ng diin sa paglikha at operasyon ng

national emergency management agency (NEMA) kaysa sa paglikha ng mga

action plan na naglalayong bawasan, maibsan, o maiwasan ang posibleng

mga kalamidad sa bansa. Natuklasan din na ang Act ay hindi nagbibigay ng

awtoridad sa nodal Agency na pwersahin ang iba pang mga pampubliko o

pribadong organisasyon na isama ang disaster risk reduction sa kanilang mga

operasyon, o magbigay ng malinaw na mga gabay para sa pagmobilisa ng

resources para sa disaster management ng mga stakeholders. Kaya naman,

ang Act ay dapat na suriin upang tiyakin na lahat ng mga national

stakeholders ay may pananagutan sa pondo ng disaster management

 26

operations, bigyan ng mas malawak na kapangyarihan ang nodal agency

upang maging mas proaktibo kaysa reaktibo sa kanilang mga operasyon, at

tiyakin ang sentralidad sa koordinasyon ng disaster management ng mga

stakeholders (Mashi, Oghenejabor, & Inkani, 2019).

Ang pag-aaral na ito ay sumusuri kung gaano ka-epektibo ang ilang mga

pampublikong paaralan sa pagpapatupad ng disaster risk reduction and

management (DRRM) sa panahon ng COVID-19 pandemic gamit ang isang

descriptive methodology. Ginamit ang isang dalawang bahagi na

questionnaire upang kolektahin ang data mula sa survey upang lumikha ng

demographic profile ng mga partisipante at suriin ang antas ng pagpapatupad

ng mga paaralan ng mga hakbang sa disaster risk reduction sa apat na iba't

ibang thematic areas: paghahanda para sa mga kalamidad, pagtugon sa mga

kalamidad, rehabilitasyon at pagpapakilos mula sa mga kalamidad, at pag-

iwas at pagbawas ng mga kalamidad. Sa kabuuan, 81 mga guro mula sa

limang mataas na paaralan ang nakibahagi sa survey. Variado ang edad,

kasarian, larangan ng specialisasyon, haba ng serbisyo, at antas ng training

sa DRRM ng mga kalahok. Mataas ang antas ng pagpapatupad ng DRRM sa

lahat ng apat na thematic areas. Sa pangkalahatan, sa panahon ng pandemic,

malapit na sinundan at ipinatupad ng mga paaralang sinurvey ang apat na

thematic areas. Sinunod ng mga paaralan ang direktiba ng Philippine

Department of Education at ang mga pamantayan ng national DRRM council.

 27

Malakas na inirerekomenda na gamitin nang maayos ng mga institusyong

pang-edukasyon ang kanilang pagpapatupad sa apat na areas na ito at

bumuo ng mga estratehiya upang mapabuti ang kanilang kakayahan sa

pagharap sa mga emergency, (Pandapatan, 2024).

Ang pag-aaral ay tumingin sa mga hamong pang-governansa na may

kaugnayan sa disaster risk reduction para sa mga batayang serbisyong

panlipunan na ibinibigay ng mga lokal na pamahalaang yunit sa ilang napiling

barangays sa lalawigan ng Bukidnon. Gumamit ng Focus Group Discussions

(FGD), mga interbyu, at isang checklist upang kolektahin ang mga

kinakailangang data para sagutin ang mga sumusunod na layunin: (1) suriin

ang disaster risk reduction management policies pre-, during-, at post-

implementation, na may diin sa mga batayang serbisyo na ibinibigay ng mga

barangay, tulad ng pagkain, tubig, kuryente, at kalusugan; (2) tukuyin ang

mga isyu na may kaugnayan sa implementasyon ng DRRM batay sa mga

prinsipyong magandang pamamahala; at (3) magmungkahi ng angkop na mga

hakbang upang address ang mga isyu sa pamamahala. Ayon sa mga findings,

nagpakita ang mga lokal na pamahalaang yunit ng lalawigan ng Bukidnon ng

paghahanda para sa disaster risk reduction bago,

sa panahon, at pagkatapos ng implementasyon ng mga disaster risk

reduction management policies. Na-identify ang distribusyon ng mga batayang

 28

serbisyo, ang relocation site, ang listahan ng mga household sa komunidad, at

ang pagiging accessible ng impormasyon bilang mga isyu sa pamamahala.

Gayunpaman, maraming naaangkop na aksyon ang isinumite upang address

ang mga nabanggit na mga pag-aalalahanin sa pamamahala, (Itaas, Mirasol,

Barroso, Frias & Manlagaylay, 2020).

Sa pag-aaral ni Juco, Maddawin, Palomar, Ruiz, & Sicat, (2023) ang layunin

ng pag-aaral na ito ay tukuyin ang kasalukuyang batayan ng mga kapasidad

at mga tungkulin ng naka-devolve (bago ang Mandanas). Ang mga resulta ay

maaaring gamitin bilang mahalagang pundasyon sa pag-evaluate kung gaano

kahusay ang pag-adopt ng mga devolved functions sa aspeto ng pagganap at

pag-unlad. May ilang mahahalagang konklusyon na nakuha ang pag-

eexercise, kabilang dito: (i) may malaking pagkakaiba-iba sa mga prayoridad

ng LGU sa mga devolved functions at kapasidad; (ii) batay sa self-assessment

ng LGU, hindi feasible ang complete devolution sa 2024; at (iii) ang mga

interventions sa capacity development upang suportahan ang devolution

agenda ay pangunahing nakatuon sa mga pangangailangan sa manpower at

training. Kinikilala din ng pag-aaral ang mga sumusunod na pangangailangan:

(i) ang pangangailangan ng mekanismo upang patuloy na maglaan ng

eksaktong at komprehensibong baseline data para sa mga devolved functions

ng LGU; (ii) ang pangangailangan ng isang asymmetric decentralization

strategy mula sa national government; at (iii) ang pangangailangan ng mas

 29

masusing koordinasyon at gabay mula sa national agency, lalo na sa disaster

risk reduction at management.

Ang karamihan sa mga legal frameworks at instrumentalities, tulad ng national

at regional contingency plans, ay nasa tamang posisyon na, ngunit hindi pa ito

opisyal na ipinapatupad sa local level, ayon sa isang masusing pagsusuri ng

mga kaugnay na opisyal na dokumento. Bukod dito, may mga mas

detalyadong katanungan pa na dapat masagot, tulad ng: Sino ang may

karapatan na pamunuan ang pag-develop ng mga regional at inter-LGU

relationships? Ano ang mga espesyal na pangangailangan at kakayahan ng

mga responding regions at Metro Manila LGUs? Anong mga protocols ang

dapat sundin? at iba pang mga katanungan na may kaugnayan sa

operationalization. Ayon sa pag-aaral na ito, mahalaga ang collaborative

leadership para masolusyonan ang mga problemang ito. Isa ring highlight ng

pag-aaral na ito ang institutional resilience ng Metro Manila local government

units sa pag-handle ng mga risks at pag-manage ng mga disasters, bukod sa

community resilience na matagal nang binibigyang pansin, at may sapat na

dahilan. Isa rin sa mga aspeto na tinutukoy ng pag-aaral na ito ay ang

intergovernmental links. Itinuturing nito na ang pagbuo ng partnerships sa

mga mahahalagang partido - sa kasong ito, mga government actors sa lahat

ng antas - na maaaring magdagdag sa mga resources na mayroon na sa

isang partikular na rehiyon o lokalidad bago, habang, at pagkatapos ng isang

 30

disaster ay isang paraan upang mag-develop at mag-strengthen ng

institutional resilience sa konteksto ng disaster risk reduction at management,

(Aspiras,2022).

Ang papel na ito ay nagbibigay ng maikling pagsusuri ng karanasan sa

decentralization sa Pilipinas at binibigyang diin ang mahahalagang aspeto ng

disaster risk reduction at management (DRRM) kumpara sa decentralization

sa pamamagitan ng isang case study ng Municipality of Hagonoy sa Province

of Bulacan. Binanggit din ang mga kahirapan at problema na hinaharap ng

mga local government units (LGU) sa paghahanda at pagtugon sa mga

disasters. Sa huli, upang maabot ang isang epektibong DRRM system o

mekanismo, itinutulak nito ang pagpapalakas ng mga sistema ng planning at

administratibo, (Aspiras, & Santiago, 2016).

Bangladesh ay kilala sa disaster risk reduction (DRR) dahil sa

aktibong pakikilahok ng mga tao sa komunidad at lokal na mga institusyon sa

pamamahala ng disaster sa mga aktibidad ng DRR. Ang aming pag-aaral ay

naglalayong i-describe ang disaster risk management (DRM) institutions at

suriin ang kanilang pag-andar sa anim na coastal unions sa tatlong coastal

zones ng Bangladesh. Ang pag-aaral ay nakatuon sa dalawang pangunahing

lokal na institusyon - ang Union Disaster Management Committees (UDMCs)

at ang Cyclone Preparedness Program (CPP) - na nagsasagawa sa antas ng

union sa DRM. Ang mga resulta ay nagpapakita na ang CPP ang

 31

pinakamahusay na programa, na malaki ang epekto sa pagtaas ng tiwala ng

mga tao sa pagpapalabas ng babala at pagsisikap sa paglikas sa kaganapan

ng isang bagyo, (Quader, Khan, Malak, et.al,2023).

Ayon kay Almutairi, Mourshed, & Ameen, (2020) ang nilalaman, istraktura, at

pagsusuri ng mga coastal community resilience frameworks para sa disaster

risk management ay lubos na inirebyu sa pag-aaral na ito. Sa pamamagitan

ng pagsusuri kung paano nagkakaiba at nagkakapareho ang mga indicator ng

pagsusuri sa mga inirebyung frameworks, natagpuan ang animnapu't apat na

mahahalagang kriteria ng pagiging matatag sa pagitan ng apat na dimensyon.

Ang tatlong pangunahing aspeto na binibigyang diin ng mga kasalukuyang

frameworks ay "infrastructure," "society and the economy," at "governance

and institutions.". Ang mga epekto sa kalikasan at posibleng panganib ng

climate change ay hindi binibigyan ng prayoridad, kahit na may malaking

panganib na kaakibat.

Ang layunin ng pag-aaral na ito ay suriin ang kakayahan sa capacity building

ng mga lokal na pamahalaan sa larangan ng disaster risk management

(DRM). Sa pamamagitan ng limang analytical scopes - ang (1) antas ng

kahandaan at legal framework; (2) financial framework; (3) mga aspeto ng

patakaran; (4) kooperasyon at partnership; at (5) komunikasyon - inaalam ng

quantitative study na ito ang saklaw ng implementasyon ng strategic,

 32

legislative, at institutional frameworks pati na rin ang kakayahan ng mga lokal

na awtoridad na ipatupad ang kaugnay na mga patakaran. Inilatag din at

nilabanan kung paano mag-aaksyon ang mga lungsod at munisipalidad sa

mga kalamidad. Batay sa mga prinsipyong pang-prebensyon at proactive

action, koordinasyon, kooperasyon, partnership, at responsibilidad,

mapapabuti ng mga resulta ng pananaliksik ang kakayahan ng mga

pampublikong lokal na pamahalaan at lokal na pamahalaan sa loob ng DRM

framework sa Republic of Serbia, na magbibigay ng epektibong pagtugon sa

mga hamon, (Cvetković, Tanasić, Ocal, Kešetović, Nikolić, &

Dragašević,2021).

Kasunod ng batas, dapat magpatupad ang mga lokal na pamahalaan

ng mga patakaran upang bawasan ang panganib sa kanilang mga

mamamayan. Tatlong instrumento na ginawa para sa pananaliksik ang

ginamit upang kolektahin ang datos para sa pag-aaral na ito. Ang mga

natuklasan ay nagpapakita na ang liderato ng BDRRMC ng mga komunidad

sa Tagoloan River Basin (TRB) ay may napakaliit na kakayahan pagdating sa

pagpapakita ng performance ng BDRRM Committee sa pagbuo ng mga

kakayahan bilang bahagi ng disaster preparedness. Ang mga datos din ay

nagpapahiwatig na marami sa mga barangay ng TRB ay hindi nagkaroon ng

access sa mga kagamitan, pasilidad, o materyales na mga sub-indicator ng

BDRRMC ayon sa disaster preparedness. Ang lahat ng mga tanggapan ng

pamahalaan na namamahala ng mga gawain sa DRRM ay may malaking

 33

pangangailangan na bigyan ng tamang atensyon ang implementasyon ng

Community-level DRRM Plan (Nacaya, Raagas, & Sinco, 2023).

Ang layunin ng pag-aaral ay alamin ang antas ng pagpapahalaga sa internal

control ng disaster management sa kapaligiran ng Iraq priorities ng Sendai

Framework for Reducing Disaster Risk (SF-DRR) at ang mga elemento ng

internal control (COSO) (control environment, risk assessment, control

activities, information and communications, at monitoring activities). Ang

pananaliksik ay nagkaroon ng ilang konklusyon, ang pinakamahalaga sa mga

ito ay ang mga sumusunod: ang pagpasok ng Iraq sa ilang mga kasunduan sa

disaster risk management, ang pagkakaroon ng database sa mga namamatay

kaugnay ng mga sakuna, at ang kakayahan na alamin ang mga indibidwal na

sumusunod sa mga plano para sa pagbawas ng panganib ng disaster ay ilan

sa mga lakas ng internal control. Isa sa mga kahinaan ay ang kakulangan ng

isang national disaster preparedness program at isang batas para bawasan

ang posibilidad ng mga sakuna. Wala ring sariling budget ang disaster risk

management (Hamdan, 2022).

Ang kakayahan ng mga lokal na komunidad na bawasan ang mga panganib at

epekto ng mga sakuna ay nalalagay sa alanganin habang nagce-centralize

sila ng kaalaman, teknolohiya, at responsibilidad para sa pagsasagawa ng

mga pagsisikap sa pag-prevent, pag-mitigate, at pag-mo-monitor. Ang

 34

kanilang pamamaraan ay nagreresulta sa kakulangan ng kaalaman tungkol sa

kakayahan ng lokal na populasyon na mag-adapt at mag-aral, pati na rin kung

paano naaapektuhan ng resilience, vulnerabilities, at kalagayan ng komunidad

ang mga panganib ng sakuna. Hindi pinalalakas ng mekanismo ang papel ng

mga lokal na komunidad sa disaster risk reduction. Sa halip, ito ay nagbibigay

suporta sa disaster capitalism nang buo. Batay sa paradigm ng disaster risk

reduction at resilience, kasama na rin ang aming pagsusuri sa mga aksyon ng

disaster management na ginawa bago at pagkatapos ng lindol sa L'Aquila,

Italya noong Abril 6, 2009, sinusuri namin ang pangunahing mga hadlang sa

pagpapatupad ng apat na Sendai Framework for Disaster Risk Reduction

Priority Areas: (1) pag-unawa sa panganib sa lahat ng anyo nito; (2)

pagpapalakas ng disaster risk governance; (3) pag-iinvest sa disaster risk

reduction para sa resilience; at (4) pagpapabuti sa paghahanda at

pagsasanay ng mas mahusay sa pagtugon, recovery, at pagtatayo muli,

(Imperiale, & Vanclay, 2020).

Itinuturing namin na mahalaga ang mas malalim na pagsusuri ng

konsepto ng komunidad sa konteksto ng DRM. Pagkatapos namin makilala

ang tatlong pangunahing paraan ng pagkakakonsepto sa mga komunidad:

lugar-based na mga komunidad, interaction-based na mga komunidad, at mga

komunidad ng praktika at interes. Ang aming mga natuklasan ay nagpapakita

na bagaman ang lahat ng tatlong konseptwalisasyon ng komunidad ay

naroroon, sila ay nasa iba't ibang konteksto. Pinapansin ng aming mga

 35

natuklasan ang malaking ambag ng sektor ng publiko sa DRM sa mga bansa

na aming inaaral. Ang isang propesyonal na komunidad ng praktika at interes

ang tila ang pinakaprevalenteng uri sa lahat ng tatlong bansa pagdating sa

disaster preparedness at response.

Sinusustento nina Räsänen, Bird, & Setten, (2020) na mahalaga ang mas

maiging pagtingin sa konsepto ng komunidad sa konteksto ng DRM.

Pagkatapos naming makilala ang tatlong pangunahing konseptwalisasyon ng

mga komunidad—lugar-based na mga komunidad, interaction-based na mga

komunidad, at mga komunidad ng praktika at interes—ay sinusuri ang

kahalagahan ng mga konseptwalisasyong ito. Batay sa kwantitatibo at

kwalitatibong emprikal na datos pati na rin sa mga patakaran, ipinapakita ng

diskusyon na ito ang pamamahala ng panganib ng sunog sa Norway,

pamamahala ng panganib mula sa bulkan sa Iceland, at pamamahala ng

panganib mula sa baha at bagyo sa Finland. Ayon sa aming pananaliksik, ang

lahat ng tatlong konseptwalisasyon ng komunidad ay umiiral, ngunit sila ay

umiiral sa iba't ibang konteksto. Nagpapakita ang aming mga natuklasan ng

mahalagang papel ng sektor ng publiko sa DRM sa mga bansa na aming

pinag-aralan. Pagdating sa disaster preparedness at response, ang

pinakakaraniwang modelo sa lahat ng tatlong bansa ay tila isang propesyonal

na komunidad ng praktika at interes.

 36

Hindi malinaw kung gaano kahusay na ipinapatupad ng Bangladesh ang mga

plano nito sa disaster management sa lokal na antas, bagaman ang bansa ay

gumawa ng malaking pag-unlad sa pag-develop ng mga patakaran na

sumusunod sa mga prinsipyo ng magandang pamamahala. May dalawang

pangunahing layunin ang pananaliksik na ito: (1) suriin ang mga tungkulin at

epektibong pamamahala ng lokal na pamahalaan at mga organisasyon sa

disaster management; at (2) tukuyin ang mga hadlang sa pag-adopt ng lokal

na komunidad sa mga patakaran at gabay sa Disaster-Risk-Reduction (DRR)

ng bansa. Ang pag-aaral ay isinagawa sa dalawang coastal communities sa

Bangladesh mula Enero 2014 hanggang Hunyo 2015. Ginamit namin ang

isang case study at kwalitatibong metodolohiya sa pananaliksik, na nagkolekta

ng datos mula sa mga lokal na miyembro ng komunidad at mga kinatawan ng

pamahalaan at NGO gamit ang mga pamamaraan ng Participatory Rural

Appraisal toolbox. Ayon sa mga natuklasan ng aming pag-aaral, may ilang

paraan upang maipababa nang malaki ang pagkawala at pinsala dulot ng mga

sakuna. Kasama dito ang interactive disaster governance, decentralized

disaster management, at lokal na mga institusyon na sumusunod sa mga

gabay ng pambansang patakaran at prinsipyo ng magandang pamamahala.

Ayon sa coastal community, hindi palaging sinusunod ng mga lokal na

pamahalaan ang mga prinsipyo ng magandang pamamahala. Napatunayan

din ng triangulated data na ang malawakang korapsyon, politikal na

favoritismo, kakulangan ng pananagutan at transparency, at mababang antas

 37

ng pakikilahok ng lokal na populasyon sa paggawa ng mga desisyon ay mga

problema sa buong rehiyon (Uddin, Haque, & Khan,2021).

Agapito, (2021) ipinaliwanag na Ang pagpapatupad ng mga patakaran at

estratehiya para sa pagbawas ng panganib sa sakuna upang pigilin ang

bagong mga panganib sa sakuna ay kilala bilang disaster risk management.

Sinuri ng pag-aaral na ito ang organisasyonal na kakayahan ng Eastern

Visayas State University sa programa ng pagbawas ng panganib sa sakuna

sa Ormoc City. Ang pag-aaral ay nakatuon lalo na sa mga pamamaraan sa

apat na (4) disaster management thematic areas: paghahanda, pagtugon,

rehabilitasyon at paggaling, at pagpigil at pagpapabawas ng panganib.

Gumamit ng quantitatibong pag-aaral na ito ng convenience o purposive

sampling, kung saan binigyan ang mga respondent ng mga questionnaire na

kumpletuhin. Ang mga sumagot ay mga miyembro ng Disaster Risk Reduction

Management Council ng Pamantasan, matatagpuan sa Brgy. Mr. Felipe at Mr.

Moon. Ang kabuuang tala ng mga pamamaraan sa disaster management ay

itinukoy bilang "Partially Practiced," at ang kahusayan ng organisasyon ay

inuri bilang "Not Effective." Natuklasan na ang mga miyembro ng

organisasyon ay may kakulangan sa karanasan o pagsasanay sa disaster

management, na maaaring nag-ambag sa kanilang mababang pagtingin sa

kanilang mga responsibilidad bilang mga miyembro ng Disaster Risk

Reduction Management Council ng Pamantasan. Ipinapayo na ang

administrasyon ay kumuha ng mga guro na may kaalaman sa disaster

 38

management at magpatupad ng pagsasanay, seminar, at workshop ukol sa

disaster management bukod sa pagsuporta sa mga kaugnay na aktibidad.

Ang layunin ng pag-aaral ay suriin kung gaano kahusay ipinapatupad ng

tatlong distrito ng Polomolok, South Cotabato, ang Disaster Risk Reduction

and Management (RDDM) program. Sa pag-aaral na ito, ginamit ang cross-

sectional survey. Ang 40 mga coordinador ng distrito ng paaralan mula sa

East, West, at South districts ng Polomok, South Cotabato ang mga

respondent. Natuklasan na ang mga Distrito 1, 2, at ay may mataas na antas

ng pagpigil at pagmamigrasyon sa kanilang mga programa ng disaster risk

reduction and management. Tungkol sa paghahanda, ang Distrito 1 ay may

mataas na antas ng DRRM implementation, ang Distrito 3 ay may

katamtamang antas, at ang Distrito 2 ay may mababang antas. May mataas

na antas ng DRRM implementation ang mga Distrito 1, 2, at 3 pagdating sa

pagtugon sa disaster. May mataas na antas ng DRRM implementation ang

mga Distrito 2 at 3 pagdating sa rehabilitasyon at paggaling, samantalang ang

Distrito 1 ay may katamtamang antas ng implementation. Upang punan ang

mga pagkukulang sa pag-aaral, nilikha ang programa na "Our School, Our

Safe Zone" (Baluran,2023).

Ang pag-aaral na naglalayong alamin ang kakayahan ng BDRRMC sa mga

barangay na may mataas na panganib sa Baguio City, Philippines, ay

 39

nahahati sa dalawang yugto. Pinili ang 145 na respondent sa pamamagitan ng

total enumeration at binigyan ng questionnaire na may tseke sa reliability at

validity bilang bahagi ng unang quantitatibong yugto-descriptive design. Bilang

resulta, upang isalin ang quantitatibong resulta, isinagawa ang isang

kwalitatibong yugto-case study. Bukod dito, batay sa mababang at mataas na

weighted means, hinati ang 12 na kalahok na pinili sa pamamagitan ng

homogeneous sampling sa dalawang grupo. Ginamit ang isang theme-by-

theme joint display upang isama ang data; ang mga tema ng grupo 1 ay nag-

udyok ng kamalayan, prioritization, at pagpapataas ng koordinasyon,

samantalang ang mga tema ng grupo 2 ay nag-focus sa suporta ng

konstitwente, mga isyu sa pagsunod, at mga alalahanin sa budget. Batay sa

mga natuklasang hamon sa lokal na disaster management, nagpapayo ang

mga natuklasan na ang pagpapalawak ay angkop sa integrasyon. Kaya,

bagaman kaya ng mga opisyal ng DRRM, ang kanilang kahusayan sa mga

operasyon sa oras ng disaster ay limitado dahil sa kakulangan ng pondo at

suporta mula sa publiko, na nagiging sanhi ng isang reaktibo kaysa

proaktibong pamamaraan.

Ayon kay Al Kurdi (2021), Ang mga bansang ito ay napapailalim sa

maraming mga panlipunang, pang-ekonomikong, pampulitikang, at

pangheograpiyang mga kahinaan na naglalagay ng dagdag na panganib o

hindi epektibong pamamahala ng emerhensiya at sakuna. Sinuri ng papel na

ito ang mga kahinaang ito, kung paano ito maaaring makaapekto sa
 40

kakayahan ng bansa na harapin ang mga sakuna, at kung paano maaari

mapabuti ang pangkabuuang pamamahala ng mga sakuna. (2017) upang

magbigay ng isang komprehensibo, sistematiko at komparatibong pagsusuri

ng pamamahala ng mga sakuna sa mundo ng Arabo. Sa pagtutuon sa

katunayan na ang pamamahala ng sakuna at emerhensiya ay nananatiling di-

makabuluhan sa mundo ng Arabo, sinuri ng papel na ito ang ilang mga

kahinaan at kung paano ang mga kahinaang ito ay maaaring makaapekto sa

mga pagsisikap sa pamamahala ng mga sakuna at emerhensiya sa mga

bansang Arabo.
 41

RESEARCH FLOW

THEORETICAL BACKGROUND LEGAL BASIS

SDG11
Decision Making Theory
Republic Act No. 9729
Human Relation Theory Republic Act No. 10121
Theory of planned behavior PD 1566

Performance Management

System theory

INPUT
1.What is the demographic profile of the respondents?
2. What is the level of Effectiveness of the MDRRMC members and Barangay Officials?
3. What
THEis the level of Efficiency of the MDRRMC members and Barangay Officials?
PROBLEM
4. Is there a significant relationship between respondent profiles in terms of the following?
5) Is there a significant difference between the effectiveness and Efficiency of MDRRMC members
and Barangay Officials?

PROCESS

Data Collection
Data Analysis
Statistical Treatment

OUTPUT

RECOMMENDATIONS BASED ON THE FINDINGS OF THE STUDY

 42

Pahayag ng Suliranin

Sinuri ng pag-aaral na ito ang epektibong at epektibo ng Konseho ng

Pagbawas ng Peligro at Pamamahala ng Sakuna ng Lungsod ng Tagbilaran.

Nang lalo, ito ay sumusubok na sagutin ang mga sumusunod na tanong:

1. Ano ang demograpikong profile ng mga respondente?

a) kasarian.

b) edad.

c) antas ng edukasyon

d) mga posisyon.

2. Ano ang antas ng Epektibong ng mga Miyembro ng MDRRMC at Opisyal

ng Barangay?

3. Ano ang antas ng Epektibo ng mga Miyembro ng MDRRMC at Opisyal ng

Barangay?

4. Mayroon bang makabuluhang relasyon sa pagitan ng profile ng mga

respondent sa mga sumusunod na aspeto?

a) antas ng epektibong

b) Epektibo ng mga Miyembro ng MDRRMC at Opisyal ng Barangay

 43

5) Mayroon bang makabuluhang pagkakaiba sa pagitan ng epektibong at

Epektibo ng mga Miyembro ng MDRRMC at Opisyal ng Barangay?

6) Ano ang mga rekomendasyon na inihayag batay sa mga natuklasan ng

pag-aaral?

Null Hypothesis

Walang makabuluhang relasyon sa pagitan ng antas ng Epektibong at

Epektibo ng mga Miyembro ng MDRRMC at mga Opisyal ng Barangay.

Walang makabuluhang pagkakaiba sa pagitan ng Epektibong at Epektibo

ng mga Miyembro ng MDRRMC at mga Opisyal ng Barangay.

Significance of the Study

Ang pag-aaral ay isinagawa upang suriin ang Epektibong at Epektibo ng

Munisipal Disaster Risk Reduction and Management Council sa City of

Tagbilaran.

Ang mga natuklasan ng pag-aaral na ito ay itinuturing na mahalaga at

kaugnay sa mga sumusunod:

City of Tagbilaran - Ang resulta ng pag-aaral ay maaaring makatulong sa

City of Tagbilaran na mapabuti ang mga paraan ng pagsupil sa panganib dulot

 44

ng kalamidad, mapabuti ang koordinasyon, optimisahin ang paggamit ng mga

mapagkukunan, at palakasin ang kaligtasan ng publiko.

Mga Miyembro ng MDRRMC - Ang mga miyembro ng MDRRMC ay

maaaring makakuha ng kaalaman mula sa pag-aaral na maaaring

magpalawak ng kanilang mga tungkulin at obligasyon. Ang mga natuklasan ay

makakatulong sa pagpapakita ng mga lugar na kailangan ng pagpapabuti,

proseso ng pagdedesisyon, at pagpapalakas ng kooperasyon sa pagitan ng

mga miyembro ng konseho.

Mga Opisyal ng Barangay - Ang resulta ng pag-aaral na ito ay maaaring

magbigay sa kanila ng mga kaalaman sa epektibong mga pamamaraan,

estratehiya, at paraan kung paano magtrabaho nang sama-sama sa antas ng

barangay. Bukod dito, ito ay maaaring magdulot ng pagtaas sa kaalaman at

kamalayan ng mga tao sa paraan ng pagpapababa ng panganib mula sa

kalamidad, pagpapalakas ng pagtibay, at pagpapalaganap ng kaligtasan ng

komunidad.

Komunidad - Ang pag-aaral ay makakatulong sa mga residente ng

komunidad na ma-access ang impormasyon ukol sa epektibong at epektibong

pagganap ng mga miyembro ng MDRRMC at opisyal ng barangay sa

pagtugon sa kalamidad, pagbabawas ng panganib, paghahati ng

mapagkukunan, at pagpapalakas ng kaligtasan ng komunidad.

 45

Mga Mananaliksik - Ang mga natuklasan ng pag-aaral na ito ay maaaring

makatulong sa kaalaman at pang-unawa sa larangan ng pagsupil sa panganib

mula sa kalamidad at pamamahala nito, at maaaring gamitin ng mga

mananaliksik bilang karagdagang kaalaman at impormasyon para sa mga

susunod na pag-aaral.

RESEARCH METHODOLOGY

Disenyo

Ang pag-aaral ay tutukoy sa "Epektibong at Epektibong Paghahanda sa

Panganib ng Munisipyo at Konseho sa Pagpapababa at Pamamahala sa

Panganib sa Lungsod ng Tagbilaran". Sa panahon ng pagpapatupad ng pag-

aaral na ito, ginamit ng mananaliksik ng pag-aaral ang isang quantitatibong

paraan ng pananaliksik na gumagamit ng self-made na tanong na

naipamahagi sa dalawang grupo ng mga respondent sa pag-aaral na ito. Ang

 46

tanong ay ginamit bilang pangunahing kasangkapang pangkuha ng mga

kinakailangang datos para sa pag-aaral. Isang pilot testing ng kasangkapang

ito ang unang isinagawa sa sampung opisyal ng barangay sa isa sa mga

barangay sa Tagbilaran, Bohol na may parehong demograpikong profile. Ang

mga datos na nakuha mula sa kasangkapang ito ay sumailalim sa isang

pagsusuri ng pagiging reliyable gamit ang Alpha ni Cronbach. Kasama sa

pangongolekta ng datos ang mga miyembro ng MDRRMC at mga opisyal ng

barangay upang makuha ang kanilang mga pananaw sa paksa na kanilang

direktang kinabibilangan sa mga pagsisikap sa pagsupil sa panganib at

pamamahala sa panganib sa munisipyo at barangay. Hindi kasama sa

pangongolekta ng datos ang mga residente o miyembro ng komunidad na

hindi mga opisyal at mga indibidwal mula sa labas ng Tagbilaran.

Environment

Ang pag-aaral ay isasagawa sa iba't ibang mga barangay at mga

miyembro ng Konseho sa Pagbawas at Pamamahala sa Panganib ng

Munisipyo sa Lungsod ng Tagbilaran.

Figure 1: Vicinity Map of Tagbilaran City

 47

Table 1
 48

Distribution of Respondents

RESPONDENTS QUESTIONNAIRES

DISTRIBUTED

MDRRMC members 21

BARANGAY OFFICIALS 96

OVER ALL RESPONDENTS 117

Instruments

Ang mananaliksik ng pag-aaral na ito ay gumamit ng isang sariling

questionnaire upang kolektahin ang mga impormasyong kinakailangan para

sa pag-aaral at ito ay gagamitin bilang pangunahing instrumento ng pagkuha

ng datos ng pag-aaral.

Tatlong bahagi ng mga questionnaire ang ipinamahagi. Ang questionnaire ay

sumailalim din sa pilot testing na may 10 mga respondente mula sa napiling

barangay; ang mga tugon ay sinuri sa pamamagitan ng pagsusuri ng

kapanapanabik bago isagawa ng mananaliksik ang aktuwal na survey.

Ang unang bahagi ay ang demograpikong profile ng mga respondente, na

kinabibilangan ng kasarian, edad, katayuan sa buhay, antas ng edukasyon, at

kanilang mga posisyon. Ang sumunod na bahagi ay nagpapakita ng antas ng

epektibidad na binubuo ng pitong katanungan. Ang huli ay ang antas ng

kahusayan na binubuo ng walong katanungan.

Data Gathering Procedures

 49

Ang mananaliksik ng pag-aaral na ito ay nag-secure ng pahintulot

upang isagawa ang pag-aaral sa labas ng kampus ng unibersidad. Nagpadala

sila ng liham ng transmittal sa Bise Presidente para sa Akademiko ng

Unibersidad ng Bohol. Pagkatapos ng pahintulot mula sa liham ng transmittal,

humingi ng pahintulot ang mga mananaliksik ng pag-aaral mula sa Mayor ng

Bayan sa Tagbilaran, sinundan ng pinuno ng MDRRMC at lahat ng Kapitan ng

Barangay sa Tagbilaran. Pagkatapos ng pagkakaroon ng kinakailangang

pahintulot, ang mananaliksik mismo ang magdidistribute ng questionnaire sa

mga respondente upang makuha ang kinakailangang datos para sa pag-aaral.

Ang mga respondente ay bibigyan ng sapat na panahon upang sagutin ang

questionnaire at hinihiling na ibalik ang kumpletong form sa napagkasunduang

petsa.

Ethical Considerations

Upang tiyakin na ang mga etikal na alalahanin ay wastong nasagot.

Nagsumite sila ng kanilang mga papel na pananaliksik at mga questionnaire

sa Komite ng Etika sa Pananaliksik ng Unibersidad ng Bohol. Ito ay upang

tiyakin na ang impormasyong nakuha, at ang mga respondente na kasama sa

pag-aaral na ito, ay tinrato ng may pinakamataas na pagiging kumpidensiyal.

Ang mga mananaliksik sa pag-aaral na ito ay rin nagpakita ng tamang

kagalang-galang at respeto sa pakikipag-ugnayan sa punong seguridad at

mga respondente sa pamamagitan ng pagbibigay ng lahat ng kinakailangang

dokumento para sa kanilang mga sanggunian. Ang mga mananaliksik ay

 50

nagkaroon ng isang pagbisita ng kagandahang-loob at humiling ng pahintulot

mula sa mga opisina para sa pagsasagawa ng pag-aaral. Mahinahon na

ipinaliwanag ng mga mananaliksik ang layunin ng pag-aaral at ipinaalam sa

mga respondente ang kanilang karapatan na tumanggi o umurong kung nais

nila bago sila humiling ng kanilang pagpirma sa isang pahintulot na form.

Binigyang prayoridad ng mga mananaliksik ang pagpapanatili ng

kumpidensiyalidad ng mga sagot ng mga respondente. Sa pamamagitan ng

pagbibigay ng lahat ng kinakailangang dokumento para sa kanilang mga

sanggunian. Ipinahayag ng mga mananaliksik ang mga alituntunin ng Komite

ng Etika sa Pananaliksik ng Unibersidad ng Bohol, ang Do-No-Harm Policy, sa

pag-aaral na ito.

Statistical Treatment

Ang sumusunod na Statistical Treatment ang ginamit sa pananaliksik:

Talaan 5: Statistical Treatment ng Data

Statement of the Problem Variable Statistical Treatment

Ano ang demograpikong profile ng

mga respondent? Kasarian, Edad, Antas Dalas at Bahagdan

a) Kasarian ng Edukasyon, at

b) Edad Posisyon

c) Antas ng Edukasyon

d) Posisyon
 51

What is the effectiveness and The effectiveness of Weighted Mean

efficiency of MDRRMC members and MDRRMC members

Barangay Officials in City of and Barangay Officials

Tagbilaran? in City of Tagbilaran?

What is the effectiveness of What is the

MDRRMC members and Barangay effectiveness of Weighted Mean

Officials in City of Tagbilaran? MDRRMC members

and Barangay Officials

in City of Tagbilaran?

Is there a significant relationship Demographic Profile Pearson Correlation

between the respondent profile and Effectiveness Spearman

the following? Efficiency

*Effectiveness

* Efficiency

Is there a significant difference

between the Effectiveness and The Effectiveness and Pearson Correlation

Efficiency of MDRRMC members and Efficiency or Spearman

Barangay Officials.
 52

OPERATIONAL DEFINITION OF TERMS

The researchers purposely use the following terms with an operational

definition for a better understanding of the context of this study.

City of Tagbilaran. Refers to the place where the researcher performed their

study.

Effectiveness. Refers to the extent to which an action of Disaster

management stakeholders to achieve its intended goals and objectives.

Efficiency. Refers to disaster management stakeholders getting the best

possible outcomes or results while making the most effective use of available

resources including time, money, manpower and equipment.

MDDRMC. Refers to individuals or organizations who work together to

coordinate efforts related to disaster risk reduction and management.

 53

REFERENCES CITED

AGAPITO, J. J. J. (2021). The Evaluation of the Organizational Effectiveness

Related to Disaster Risk Reduction Management in Eastern Visayas
State University in Ormoc City (EVSU–OCC): Recommendation for
Action Plan. IAMURE International Journal of Ecology and
Conservation, 34(1), 1-1. Retrieved from https://bitly.ws/3ioq4.
(Accessed on April 21, 2024).
Agarwal, A. (2022, October 19). Models and theories of performance
management system. Knowledge Tank. https://shorturl.at/ajNP8
(Accessed on April 22, 2024).

Al Kurdi, O. F. (2021). A critical comparative review of emergency and disaster

management in the Arab world. Journal of Business and Socio-
economic Development, 1(1), 24-46. Retrieved from
https://bitly.ws/3iouw. (Accessed on April 21, 2023).
Almutairi, A., Mourshed, M., & Ameen, R. F. M. (2020). Coastal community
resilience frameworks for disaster risk management. Natural Hazards,
101(2), 595-630.Retrieved from https://bitly.ws/3inAx(Accessed on
April 20, 2024).
Ariagan, J.D., Atando, R.B. & Asis, J.L.B. Disaster preparedness of local
governments in Panay Island, Philippines. Nat Hazards 105, 1923–
1944 (2021). Retrieved from https://bitly.ws/3id2a (Accessed on April
17, 2024).
Asencio, R. P., & Cadorna, E. A. (2023). Indigenous Knowledge Systems and
Practices (IKSP) in Disaster Risk Reduction and Management of
Secondary Schools in Indigenous Cultural Communities in Abra,
Philippines. Migration Letters, 20(8), 1299-1309.Retrieved from
https://shorturl.at/emqJU (Accessed April 20, 2024).
Aspiras, K. F. (2022). Building metropolitan Manila’s institutional resilience in
the context of disaster risk reduction and management. Disaster Risk
 54

Reduction for Resilience: Disaster Risk Management Strategies, 317-331.

Retrieved from https://bitly.ws/3inxP(Accessed on April 20, 2024).

Baluran, A. G. S. (2023). The Level of Disaster Risk Reduction And

Management (Drrm) Program Implementation Among Public
Elementary Schools: Basis For A Proposed ‘Our School, Our Safe
Zone’program. European Journal of Education Studies, 10(6).
Retrieved from https://bitly.ws/3iorY.(Accessed on April 21, 2024).
BASISTA, A. B. (2023). Disaster Preparedness And Risk Management
Strategies Of The Local Government Unit In Rosario, Northern Samar,
Philippines. Journal of Namibian Studies: History Politics Culture, 34,
2290-2302...Retrieved from https://bitly.ws/3io3J (Accessed on April 20,
2024).
Behnassi, M., Gupta, H., Ramachandran, N., Winniefridah, M.,
Ramachandran, G., Lakeman, S., & Ashfaq, M. (2021). Effectiveness of
Disaster Risk Governance and Resilience Building: Linkages,
Knowledge, Inclusiveness, and Regulation. Social-Ecological Systems
(SES) From Risks and Insecurity to Viability and Resilience, 1-37.
Retrieved from https://bitly.ws/3in5e (Accessed on April 20, 2024).
Bhardawaj, A. (2022, December 12). Organizational Theories: 12 Major
Organizational Theories. Retrieved from https://shorturl.at/ejMR0
(Accessed on April 22, 2024).

Campitelli, G., & Gobet, F. (2010). Herbert Simon's decision-making approach:

Investigation of cognitive processes in experts. Review of general
psychology, 14(4), 354-364. Retrieved from https://shorturl.at/sFMX1
(Accessed on April 22, 2024).
Choukolaei, H. A., Ghasemi, P., & Goodarzian, F. (2023). Evaluating the
Efficiency of relief centers in disaster and epidemic conditions
using multi-criteria decision-making methods and GIS: A case
study. International Journal of Disaster Risk Reduction, 85,
103512.Retrieved from https://bitly.ws/3in78.(Accessed on April 20,
2024).
Cvetković, V. M., Tanasić, J., Ocal, A., Kešetović, Ž., Nikolić, N., &
Dragašević, A. (2021). Capacity development of local self-governments
for disaster risk management. International journal of environmental
research and public health, 18(19), 10406.Retrieved from
https://bitly.ws/3io2q.(Accessed on April 20, 2024).
 55

Follosco-Aspiras, K., & Santiago, A. D. (2016). Assessing the Effectiveness of

the Decentralization Policy on Disaster Risk Reduction and
Management: The Case of Hagonoy, Bulacan, Philippines.
Decentralization and Regional Development: Experiences and Lessons
from Four Continents over Three Decades, 131-153. Retrieved from
https://bitly.ws/z5IM .(Accessed on April 20, 2024).
Hamdan, K. H. (2022). Evaluating the Internal Control of Disaster
Management According to Sendai Framework for Disaster Risk
Reduction (SF-DRR) In Iraq. Specialusis Ugdymas, 1(43), 5743-
5764.Retrieved from https://bitly.ws/3io28(Accessed on April 20, 2024).
Imperiale, A. J., & Vanclay, F. (2020). Barriers to enhancing disaster risk
reduction and community resilience: Evidence from the L’Aquila
disaster. Politics and Governance, 8(4), 232-243.Retrieved from
https://bitly.ws/3inNw( Accessed on April 20, 2024).
Itaas, E. C., Mirasol, J. M., Barroso, D. A., Frias, M. S., & Manlagaylay, M. P.
(2020). Governance Issues on Disaster Risk Reduction of LGUs’s
Controlled Social Services of Selected Barangays in the Province of
Bukidnon. Asia Pacific Journal of Social and Behavioral Sciences
Volume, 18, 16. Retrieved from https://bitly.ws/3invx (Accessed on April
20, 2024).
Izumi, T., Shaw, R., Djalante, R., Ishiwatari, M., & Komino, T. (2019). Disaster
risk reduction and innovations. Progress in Disaster Science, 2,
100033.Retrieved from https://bitly.ws/3indW.(Accessed on April 20,
2024).
Juco, M. N., Maddawin, R. B., Palomar, R. H. G., Ruiz, M. G. C., & Sicat, C. J.
D. (2023). Baseline Study on the State of Devolution in the (Pre-
Mandanas) Philippines (No. 2023-09). PIDS Discussion Paper Series.
Retrieved from https://bitly.ws/3inw2 (Accessed on April 20, 2024).
Kyoo‐Man Ha (2022). Natural disaster management in Korea: Is it the “best”,
or is it just “satisfactory”? International Social Science Journal , volume
72 , issue 245, p. 853 . Retrieved from https://bitly.ws/3i9Vv (Accessed
on April 17, 2024).
Mashi, S. A., Oghenejabor, O. D., & Inkani, A. I. (2019). Disaster risks and
management policies and practices in Nigeria: A critical appraisal of the
National Emergency Management Agency Act. International journal of
disaster risk reduction, 33, 253-265. Retrieved from
https://bitly.ws/3icwe .(Accessed on April 17, 2024).
Mashi, S. A., Oghenejabor, O. D., & Inkani, A. I. (2019). Disaster risks and
management policies and practices in Nigeria: A critical appraisal of the
 56

National Emergency Management Agency Act. International journal of

disaster risk reduction, 33, 253-265.Retrieved from
https://bitly.ws/3inj3.(Accessed on April 20, 2024).
Nacaya, I. M. Q., Raagas, E. L., & Sinco, A. L. (2023). An ASSESSMENT of
the Disaster PREPAREDNESS of the BARANGAY (VILLAGE)
DISASTER RISK REDUCTION AND MANAGEMENT COMMITTEES of
the TAGOLOAN RIVER BASIN COMMUNITIES in SOUTHERN
PHILIPPINES. Retrieved from https://bitly.ws/3inJZ (Accessed on April
20, 2024).
Ng, S.L.(2020) Effects of Risk Perception on Disaster Preparedness Toward
Typhoons: An Application of the Extended Theory of Planned Behavior. Int J
Disaster Risk Sci 13, 100–113 .https://shorturl.at/gTV17(Accessed on April 22,
2024).

Oktari, R. S., Munadi, K., Idroes, R., & Sofyan, H. (2020). Knowledge
management practices in disaster management: Systematic review.
International Journal of Disaster Risk Reduction, 51, 101881. Retrieved
from https://bitly.ws/3hZnz.(Accessed on April 17, 2024).
Oktari, R. S., Munadi, K., Idroes, R., & Sofyan, H. (2020). Knowledge
management practices in disaster management: Systematic review.
International Journal of Disaster Risk Reduction, 51, 101881.Retrieved
from https://bitly.ws/3hZnz .( Accessed on April 14, 2024).
Otani, K., Legono, D., & Darsono, S. (2018, January). Effects of disaster
Management programs on individuals’ preparedness in Mount Merapi.
In Journal of the Civil Engineering Forum Vol (Vol. 4, No. 1). Retrieved
from https://bitly.ws/3icsd .(Accessed on April 17, 2024).
Pandapatan, M. A. (2024). ASSESSING SELECT PUBLIC SCHOOLS
DISASTER AND RISK REDUCTION MANAGEMENT DURING
PANDEMIC RESTRICTION IN THE PHILIPPINES. Dalat University
Journal of Science, 16-36. Retrieved from https://bitly.ws/3icwe.
(Accessed on April 20, 2024).
Park, E. S., & Yoon, D. K. (2022). The value of NGOs in disaster management
and governance in South Korea and Japan. International Journal of
Disaster Risk Reduction, 69, 102739. Retrieved from
https://bitly.ws/3ifjC .(Accessed on April 18, 2024)
Pas-iwen, J. G. Disaster Risk Reduction Management Committee Capability-
High Risk Barangays of Baguio City. Retrieved from
https://bitly.ws/3iotx. (Accessed on April 21, 2024).
 57

Quader, M.A., Khan, A.U., Malak, M. et al. (2023). Mainstreaming

Decentralization and Collaboration in Disaster Risk Management:
Insights from Coastal Bangladesh. Int J Disaster Risk Sci 14, 382–397.
Retrieved from https://rb.gy/vcfazv.(Accessed last 21 April 2024).
Räsänen, A., Lein, H., Bird, D., & Setten, G. (2020). Conceptualizing
community in disaster risk management. International journal of
disaster risk reduction, 45, 101485.Retrieved from
https://bitly.ws/3inQk( Accessed on April 20, 2024).
Rebeeh, Y. A., Pokharel, S., Abdella, G. M., & Hammuda, A. S. (2019).
Disaster management in industrial areas: Perspectives, challenges, and
future research. Journal of Industrial Engineering and Management,
12(1), 133-153.Retrieved from https://bitly.ws/3id2a .(Accessed on
April 17, 2024).
Rivera, J., Ceesay, A. A., & Sillah, A. (2020). Challenges to disaster risk
management in The Gambia: A preliminary investigation of the disaster
management system's structure. Progress in Disaster Science,
6,.100075. Retrieved from https://bitly.ws/3inaY (Accessed on April 20,
2022).
Sandhu, S. C., & Berse, K. (2022). A SYSTEM OF SYSTEMS APPROACH
TO MANAGING COASTAL CITIES: PROSPECTS FOR ENHANCING
SUSTAINABLE TOURISM AND DISASTER RISK MANAGEMENT IN
THE PHILIPPINES. Social Science Asia, 8(3), 34-58.Retrieved from
https://shorturl.at/dIQS8(Accessed on April 22, 2024).
Samuel, G., Mulalu, M. I., Moalafhi, D. B., & Stephens, M. (2022). Evaluation
of national disaster management strategy and planning for flood
management and impact reduction in Gaborone, Botswana.
International Journal of Disaster Risk Reduction, 74, 102939.Retrieved
from https://bitly.ws/3infq .(Accessed on April 20, 204) .
Sarabia, M. M., Kägi, A., Davison, A. C., Banwell, N., Montes, C., Aebischer,
C., & Hostettler, S. (2020). The challenges of impact evaluation:
Attempting to measure the effectiveness of community-based disaster
risk management. International journal of disaster risk reduction, 49,
101732. Retrieved from https://bitly.ws/3icqs.(Accessed on April 17,
2024)
Sharma, R., Sungheetha, A., Kavitha, D., Anitha, P., & Sreeja, G. (2016).
Effective disaster management by efficient usage of resources.
International Journal of Advanced Engineering, Management and
 58

Science, 2(12), 239728.Retrieved from https://bitly.ws/3inWP.

(Accessed on April 21, 2024).
Shiwatari, M., Koike, T., Hiroki, K., Toda, T., & Katsube, T. (2020). Managing
disasters amid COVID-19 pandemic: Approaches of re Progress in
Disaster Science, 6, 100096.Retrieved from https://bitly.ws/3inXR
(Accessed on April 21, 2024).
Uddin, M. S., Haque, C. E., & Khan, M. N. (2021). Good governance and local
level policy implementation for disaster-risk-reduction: Actual,
perceptual, and contested perspectives in coastal communities in
Bangladesh. Disaster Prevention and Management: An International
Journal, 30(2), 94-111.Retrieved from https://bitly.ws/3iooG.(Accessed
on April 21, 2024).
Sujan Chaudhary (2024,). What is Human Relations Theory? A Complete
Guide - MBANote. Retrieved from https://shorturl.at/fwHNW(Accessed
on April 22, 2024)