Sách lê luât nhà phuc chi em

mên thành-gia

Source gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France

 . Sách lê luât nhà phuc chi em mên thành-gia. 1925.

1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées
dans le domaine public provenant des collections de la BnF. Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-
753 du 17 juillet 1978 :
- La réutilisation non commerciale de ces contenus ou dans le cadre d’une publication académique ou scientifique
est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source
des contenus telle que précisée ci-après : « Source gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France » ou « Source
gallica.bnf.fr / BnF ».
- La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation
commerciale la revente de contenus sous forme de produits élaborés ou de fourniture de service ou toute autre
réutilisation des contenus générant directement des revenus : publication vendue (à l’exception des ouvrages
académiques ou scientifiques), une exposition, une production audiovisuelle, un service ou un produit payant, un
support à vocation promotionnelle etc.

CLIQUER ICI POUR ACCÉDER AUX TARIFS ET À LA LICENCE

2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété
des personnes publiques.

3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :

- des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent
être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans l'autorisation préalable du titulaire des droits.
- des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont
signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est
invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.

4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et
suivants du code de la propriété intellectuelle.

5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de
réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur de vérifier la conformité de son projet avec
le droit de ce pays.

6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur,
notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non respect de ces dispositions, il est notamment
passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.

7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter

utilisation.commerciale@bnf.fr.
 çftÙÀ,. ..iti.....
Titre de l'ouvrage :

v~¿cíaP <^¿o ¿vwu.J

isuy j y^
 IMPRIMATUR
Saigon, die 20 a .lulii Ì925
A. DELIGNON
Superior Missionis
J
%
= I#0 ** *f ' ^
I SÁCH LE L'
i NHA putrire s

J «I EM MEN THANH «IÁÍ,

b
m**4
mm
u
f\ r'IîFPOT L^ÍV*. i&J
)J n fi.cJC 7*

f KliM
•

V MDOCHINib^'- ^jYlÌI <

b ilfih h C

i), SAIGON - TANDINH

IMPRIME» IE DE LA MISSION
$; 289, rue Paul Blanchy, 289
A Í * ()
ti
 Phân thir nhirt
NHÀ PHU’Ü’C CHI KM MEN THÁNH GIÀ
LÀ CÓ Ÿ N ÀO ?

BOAN THÚ* NHÚT

Vi ÿ mio nui lâp Dòng Chi em mon
Thànli Già ?

Nam 1670, Dire Cha Phêrô de la Motte

Lambert, làm Giani Mue Bêrytê, là
Giàm Mue trime hët Birc Giào Tông
dà sai ma eoi sóc bon dao Annam
Bang Trong, dà lâp Le luât cho nhfi ng
ngu’ôi nu* vièn tu Ngài dà gap khi viëug
Bia phân Bang Ngoài, dà dat tên là
Bòng Chi em ìnenThành Già Bire Chúa
Giêsu, và da ehi vi ÿ nào Ngài dà lâp
Bòng ay mà rang : Các dëu Cha cò \r
day vë eho cluing eon, tin tóm lai trong
bon khoân luâtsau nay:
1. Hàng ngày eh ling eon pliai lo
—
siêng nâng doc kinh eau nguyçn, an
eliay, hàm niinli và suy gâm sir thirong
khóBirc Chúa Giêsu mà xin cho nhîrng
ngirài ngoai giáo a trong các niróc Dire
Giào Tông moi day Cha qua mà coi
sóc, nhirt là nhîrng kê o trong niróc
-

Annam, dirge tra lai mà giir dao thành

Dire. Cima Trai.
2.
—
Cluing con phài lo lang vice giào
hoà dóng uhi nir bat kÿ dao ngoai, tap
rèn cho chiing nó thao be còng an vice
làm, cùng biet dàngan a theo tini phàn
chiing nó, hàu nhó’ djp bày ve vi e e dai
mà day xen nhîrng le dai cài trong dao
vào nfra, cho tre nir dang ich phàn hòn
phàn xàc.
3. — Chiing con phài lo nang thàm
viëng nhîrng ngiròi phu nir bat kÿ
ngoai dao, nhirt là khi chiing nó dau
dòn liêt lào, mà an hi giiip dò', hoac
tin com an, thuóc uóng, hàu nhó’ dip
thirong lo phàn xàc, mà giiip nó ve
phàn linh hòn. Lai hoac có dòn bà nào
mat net na làm girong xâu, tin cluing
con phài hët sire lo cho nó dang ho
dàng tói loi ày di.
 4.
—
Chúng con pliai boi han dò xét
elio biet riha nào có hai uhi gàn chè't
ma dura chiù phép Rira toi, thì pliai
di trulli cùng các Cha, lioac thira cùng
dure viec hay là Thày giàng, elio các
dirng ày lieu. Bang khi gap nie tlnra
trhih không kip, hay là không gap
dang di'rng nào, thì cluing con pliai lo
rira toi elio nhirng con tre ay lap tire.

DOAN THÚ HAI

Nhinig d'en Chi erti men Thánh Già
giù’ bàg gi&.
Bay giù’ con giu bon dëu Dire Cha
Phêrô de la Motte Lambert da day, trìr
ra không có an cliay ngày thir sàu và
ngày thir bay, và không kiêng thit moi
ngày trong nam nhu khi triró’c, bòi vi
các Dì pliai day dô nhiëu lion thud’
triró’c, thì khó mà àn chay và làm vice
bon plum elio tir te.
1.
— Sir day dô nhirng con gài có
dao cùng con gài ngoai dao là chính
vièc các Chi cui vào Dòng mèli Thánh
Già pliai làm theo le luât Birc Cha
Phêrô de la Molte Lambert da là]).
Ho nào không có tliày giào thì may
ngiròi nhàphiràc day con trai luòn the.
2. — Các Dì ciing lo elio may nginVi
chàu nhirng yà may ngiròi dao mói
don mình chin các phép Bí tích, chô
nào không có ai lo viêc áy, nhirt là
trong may nhà thiro’ng thì càc Dì lo coi
sóc giúp da may ngirói lièt lào, nhirng
ngiròi già câ, may kë muon xa lánh
dip tòi, may ngiròi chàu nhirng không
có chô ò’.
3. — Các Dì nghe tin nhà nào có con
nit gàn chët, thì dën nhà ày mà lo lieu
rira tòi elio nó. Nëu nó con song, thì
càc Dì nuói trong may nhà Hài dòng.
4.
— Dang khi day dò hay là giù])
do’ ngirò’i ta, nëu có gap su* gì nghich
y, khi phai ép mình mà giù* le luât
nhà dòng, buoi doc kinh ngiiyên gain,
lúe ham mình hay là làm vice gì khàc
mac lòng, thì càc Chi ehi men Tliànli
Già phai nhó’ mà hiêp mot ÿ cùng
Birc Chiia Gièsu và Dire Me, thu òng cày
vi công nghiêp Dire Chùa Giêsu cùng
công nghiêp Dire Me mà xin Dire Chùa
Tròi mor long elio dân ngoai mien Vieil
Bông, nhirt là nhirng kê ngoai cy trong
nirô’c Annam, dang tro* lai dao mà tlicV
plurcmg Dire Chùa Trai.
Càc Chi em nhà phirirc phài ho ÿ
riêng, vác thánh già minh moi ngày
mà theo cho'n Dire Chùa Giêsu là sàn
lòng chiù khó mà lo vièc bòli phan mình
hàng ngày, thì mói xù-ng dàng hiën
danh cpii hieu dòng mình, là Dòng Chi
em men Thánh Già.
Bang khi lo elio ké khàc, kliòng nèn
quèn linli hòn mình : hày nhà ngiròi
nhà plnró’c phài giu- nlio’ii dire virng
Ieri, sach se, khó khan elio dang tro 1

nèn ngircri thánh.

 Pbîtn tliir hai
VE SU’ CHO VÀO NHÀ PIIU’Ó'C CHO BEN
KHI KHAN HÙ’A

BOAN THÚ’ BA
Dai] ve nhirng ke dang mìo Irony
nhù pluv&c cìiny ke vùo cluing (long.
1. Moi ngu’ò’i nu* có dao, dàu khó
—
khan hay là giàu có, chang có sir gì
ngàn tro- theo le luàt Hòi thành, thì
vào nhà phiró’C dang.
2. — Ke có dói ban cùng ke có ni/
và ke có tàt binh thì vào chang dang.
Ke phai giúp cha me hay là óng hà
tiìng ngat, có the ; ke góa bua mà con
mac phai lo nuói dirong day do con cài
thì vào chang dang.
Con may ngiròi da khan limi trong
nhà dòng khàc, phai có phép Dire Ciào
Tòng thì vào mài dang. May ngiròi (V
nhà dòng kliàc mà cima khan hira,
néu muon vào nhà phiró’C, thì phai có
giàv Bë trên nhà ày làm cluing dà ra
pllép xiïc Irán ; le luàt Hói thánli day
phái có giáy dò tnró’C khi vào nhà
dong.

B O AN THÚ BON
Nói ve Ki) thü (Postulat).
Kÿ tini là tir ngày vào nhà plnràc
-

eho den khi Bë trên dinh eho vào kÿ

tâp ; bang ngiròi ta hòi pliai thü* bao
làu, thi sir ày châng lien chac dang, khi
tin sàu thàng khi thi man hem, có khi
làu hem, tùy theo tinh nel ngirô’i cliju
thir, kè nào bay chiù luy, iró’C ao ài
ino di dàng phiróc dire và sua tinli net
thi cluing càn xét thir làu, con ngiròi
chira có nlnTiig sir kë triróc thi phai
tliir làu han.
May ngu’ò’i kÿ thir mói khi vào nhà
thà thìphài mac àotrangdài hanthiróng.
Triróc khi elio vào kÿ tàji, thì Bà
nhù’t và Bà uhi ciing kë lo elio nhirng
ngiròi dang'chiù tliir, pliai bat tinnii
càdì kin, vi bang quà mia pliàn bang
lòng elio vào kÿ tàp, thì pliai gòi tho'
cho Dire Giám mue hay, it nTra hai
tliáng triró’c, eho Ngirò’i tòi liay là sai
mòt linli mue den mà hoi may ngiròi
gàn vào kÿ tàp cho dang biet eó ai ép
hay là dô vào nhà phirô’c chang. Nëu
ro boi tir ÿ muôn, boi long nlion dire,
tld may ngiròi kÿ tlnr dô vào kÿ tàp
dailg. Mà pliai cani phòng it néra là
tàm hgày trou triròe ngày Be tren djnh
elio vào, và nëu (dia giài tòi bang long,
thi nên xirng toi bao dòng lai.
BOAN THl> NÀM
Nói ve Kìj tâp (Noviciat)
Kÿ tàp khi sir tù* ngày Be tren cho
mac áo dòng và dèi hip trang cùng deo
tir»mg aulì Cliuòc tòi ; còli nani làm kÿ
tàp nhat pliép, ke tir ngày Bë trên dinh.
1. Pliai cò it nira 15 tuoi tron.
—
2. — Kë dang tà]i, nëu cò le dang, thi
pliai (V rièng ra cho kliòi tliòng còng
cùng may ngiròi da khan hira ; khi cò
le rièng và cò phép Bë trên bay là ngiròi
coi sóc kê dang tàp, thi mói nên nói
truyèn vói nhau.
 - -lo
3. — Dì coi sóc ke hoc tâp pliai có it
nira 35 tuoi va da khan him it inni là
10 nam. Nëu càc Chi eni kÿ tâp dông
quá hay là bòi lë nào khàc, thì pliai -ei'

elio mot ngiròi giùp Dì coi sóc kë hoc 01

tàp, ngirò'i giiìp ày pliai có it inni 30 i»

tuoi và da khan Inni il inni là 5 nani
và pliai (limi phép Dì coi sóc kë dang lap
trong moi viôc cai tri nlifrng kë dang i
tàp. Cho dang coi sóc càc Chi em kv
tâp, pliai clion ngiròi khôn ngoan,
nghiêm trang, nlioii dire, hay yêu men
Chi cm, làm girong tôt trong nhà liai
giû* le huit can than.
i

May ngiròi coi sóc kë dang tàp thì

ehang nèn lo pliàn vièc nào khàc ngan
trò’ vói sir lo cho Chi em kÿ tâp.
4.
— Còli may ngiròi khàc khong có
phép xen vào trong vièc cai tri Chi em
kÿ tàp, trìr ra may Bë tren nhà phiróc
hay là may ngiròi Dire Ciào Tóng hay
là Dire Giàm Muc sai xét nhà phiróc.
Ngiròi coi sóc Chi em kÿ tàp phài
trình cùng Bë trên nhà phiróc, vë tildi
net và càdì an cr moi mot ngiròi dang
tàp.
 11

5.
— Ngiròi coi sóc kè dang tàp pliai
hët lòng lo elio Chi cm kÿ tap biet le
luàt nhà phiróc và nhfrng deu thuoc
ve lè i khan li ira cùng may nhern dire,
lo suy gam, nàng doc kinh elio dang
tâp lnyên linli hòn, ho tinh net xàu,
ngan cani tinh mình, tâp rèn càe nhon
dire và giù- phép lich sur; lai neu càn,
thì cung phái sua phat theo le luàt
và dùng nhirng càdì phat kliàc nghich
cùng sir loi ngirò’i ta elio dang dò chira
elio dirt. Song le pliai giir kèo phat ai
quà elio dën dôi san h binh, nhir phat
qui gôi lâu quà.
6. — Chi em kÿ tâp pliai cô long kinh
ngirò’i coi sóc minh, chang khàc chi
nhu' Bë trên trong nhà vày ; lai lay long
tin cây và (V hët long cùng Ngirôi,
chang khà giàu sir gì, khi có dëu chi
nghi ngai hay là buòn ràu boi roi trong
lòng, nëu khiêm nhurçmg và that thà mà
tô ra thì có idi, vi nhò’ loi an iii mà
giâi long phiën, nhirng mà sir này mac
y ai. San nCra pliai nâng xin ngirôi day
dô nhirng each thë giúp minh tan toi
trong dàng'nhon dire.
 7.
—
Kÿ tàp bao làu thì khó dinli, boi
vi có ke vào lillà phiróc khi con nho
tuoi, có ke it hoc tnróc khi vào nhà
phiróc, elio nèn phài hoc làu hon elio
dàng sail day hoc trò theo vice hon
phàn nhà phiróc.
Ngirói nào tot net, hiën lành khièm
nhuong din dàng, hay nhin nhuc, càng
làu càng them long sot sáng và lap công
nghiçp, sira tính minh, bô y riêng và
gifr le huit can than nghiêm nhat lâu
ngày trinVc, thì mói nèn elio khan livra
cùngvào so ; sir ày dan làu mac long, song
phài bièt ngirói nào càng nhon dire
hem thi càng dang man hon. Sir mac
ào den cùng vào so là cm trong lain,
le thì pliai iróc ao cùng don mìnli làu
ngày triróc.
Phai nhó* Dire Clnia Gièsu xira <V
duói thè gian 33 nàm, dàu mà cimili
vice Ngirói toan làm là day dò ngirói
ta elio hièt dàng rôi iuh hon, mà Ngirói
1

da lia mat thè gian 30 nàm ò' noi vàng

ve ; lai trong 3 nàm di giàng dao, cùng
nàng ha khòi ngirói la mà di càu nguyèn
mòt mi uh.
 - 13
—
NAM KŸ TÂP N H AT PHÉP.
8.
—
Theo le luàt Hòi thánh, pliai lain
kÿ tàp each nhat phép mot nam tron
và 6' luôn mai trong nhà.
9.
- Trong nam dò pliai cô le trong
tin Bë trèn moi nèn cho phép kê làm
kÿ tap ra ngoài khôi chô de elio Chi
cm kÿ tap ô\ I)au ma Bë trên cho phép,
nëu kê dang tâp <V ngoài nhà kÿ tâp
lion 30 ngày luôn tiëp hay là each khoân
nliau, tin kê ày pliai khi sir làm kÿ
tâp lai.
Nëu ô' ngoài lion 15 ngày mà không
quà 30 ngày llii lié dâ 6’ ngoài bao nhiêu
ngày, thi pliai làm thêm hay nhiêu
ngày mà thë lai.
Song nëu (V ngoài 15 ngày tnr lai
mà thôi, Bë trên day làm tliêin mây
ngày di khôi thi dang, nëu không day
làm thêm, thi cfing tron nam kÿ tâp
nhat phép.
10.
— Trong nam làm ky tàp theo le
-
luàt, thi không nèn lo láng mà hoc
nlifrng dëu không thuôc vë sir di dàng
nlion dire. Nên hoc mot ngày mot giù’
trir ra ngày Lê Lón và dang nghe day
nhirng deu khàc trong mot tuàn ha làn,
moi làn mot già mà thòi. May ngiròi
biët dánli dòn san triró’e thì eung dánh
d irire trong nani dò, mà ke chira biët
thì không nên khï sir hoc, và îihirng
deu khàc nhir làm vày, bài vi ngiròi
chira tliuòc sir gì tnriYc, nëu khï sir
hoc, Ihi phài lo nliiëu lion, nhir vày
làm elio lo ra su* di dàng nhcrn dire.
MAY NAM KŸ TA P KHÁC

11. Théo Sac chï Toà Thành ban

—
liànli ngày 3 Novembre nam 1921 vë
may nam khàc trong kÿ tâp ; ke dang
tâp và Bë trên nhà pliiróc phâi nlii'r
dà lâp kÿ tàp, cô ÿ tâp luyen linh lion
Chi emân ir theo phép ngirài nhàdông,
giu* loi Birc.Chiïa Giêsu khuyên bao, và
nhirng dëu sau së khan hi’ra, là sir khô
khan, sach së, virng loi, cho dang tan
toi trong dàng tron lànli. Cho nên
trong may. nam kÿ tàp khàc, thì triròc
hët pliai lo vièc thiêng liêng, ma cung
nên giiip mav Dì cô viçc bon phàn ir
 - 16
—
Khi chira có khan hira thi pliai suy
di gâm lai các den triróc san và xét
tính net ciing lòng mình cho nhat coi
thir có virng ben chàng, triróc khi
khan hira thi dê lo mà chon phàn
nhirt mà theo dàng phiróc dire hay là
phàn thè" gian mac ÿ, mà dën khi
khan hira ròi thì khó lo, vi chirng ai
khan hira ròi mà con tiëc, muon tra
ve the gian thì xàu ho lain, vi làm elio
thièn ha biet mình nhe ttnh là thè nào.
Bang ve ninni g ngiròi dang kÿ tap mà
e so* mình ngày sau chang có sire noi
mà ben lòng theo dàng phiróc dire
nhièm nhat làm vây, cho nên pliai tra
ve the gian, thì chang có sir gì xàu ho,
ke klión ngoan biet suy thì chang dàm
che sir ày dàu.
14.
— Khi mài vào nhà phuó’c có dem
evia gì theo hay là dang tap mà bà con
có giri giong gì, dën sau kë ày tró' vë thë
gian chang muon a nhà Dire Ghiia Trai
nvra, ihì pliai hoàn càc giong còli lai,
nhà phiróc klióng nên dèi sir gì ve
phàn ton hao cho kë ò- thir mình hay
là kë dang tap dà ò bay lâu.
-
 - 17 -
>uv VÈ KÊ DÂ KHI SU’ LÀM KŸ TÀP
à
N HAT PHÉP KHI GAN CHET BANG KHAN
HÚA.
15 Ngày 30 Décembre nam 1922
ik —
Dire Giào Tông Piò tini* XI dâ ban lai
phép Biïc Giâo Tòng Piò tluï X dâ ban
nam 1912 cho ke dang kÿ tâp ma gân
diet dang khan lura, không can xin
phép Dire Cha, Bë trên nhà cho phép
diroc, miên là cô thàÿ thuoc doàn chac
kê ày pliai chët, và ngu’òi này dâ cô
khï sir làm kÿ tap nhat phép theo le
luât Hôi thành.
Ngu’ôi liêt pliai doc loi khan hua
irò
thu'ô’ng, doc trirô’C mat Be trên nhà hay
il
là mot Di nào Bë trên sai thay mat
lânh viêc ày ; néu ngirôi liêt doc không
nôi, thi cô ke doc giùm lô’i khan lura,
ngirôi liêt pliai doc theo trong [tri, và
sau pliai nói rang : tôi h lia nlur vây.
coll

Üif

_
Kë gân chët khan dura nlur vàÿ thi
IM
!iii
dang on Dai xà trong nlur Toàn xà.
Nëu chj ày chët mà không cô tfoisir
lit
Vf

gì thi nhà plume pliai tra do/ièhg' éiia

chi dó cho cha me.
V .\
' fr i
 tháng trime, cho Dire Giám Mue tòi
hay là sai mot linh mue nào dën ma
hòi may ngimi don mình khan hira có
ai ép uòn hay là do dành ó- nhà plimrc
chàng.
3. — Cha coi sóc nhà phiróc chàng
có phép cho ai khan hira, nëu phàn
dóng ho’n trong may ngiròi có phép bat
thàm khóng bang lòng cho.
4. Thiròng thì ke hoc tâp phâi có
—
21 tuoi tron thì mói nén cho mac ào
den và khan hira.
Song le ngiròi nào dà vào nhà phiróc
khi con nhó tuoi, mà tù* ày ve sau da
làm girong tot moi dàng elio ca và nhà
dà làu, thì dàu con nho tuoi chira dën
ky le luàt dinh mac lòng, mà sir net na
nghiêm trang chang thua kë khàc, và
gàn h et thay may ngirói có phép bat
thàm bang lòng cho, át là cüng nén
cho ke ày khan hira, nhu*ng mà sir này
mac jr Cha coi sóc nhà piume day làm
.

sao, thì phài virng nhu* làm vày.

5.
—
Ngiròi nhà pluróc khan him sir
khó khan, thì khóng có phép coi giù*
 - 20 —

và ubò' hué loi dát cha me dé lai, nên

Chi em có cüa cha me nliir virón, ruòng,
thì tnróc khi khan hira pliai de cho ke
nào khâc càm gifr và muon dé huê loi
cho ai dùng tin mac ÿ, mà khi khan
hira roi, pliai có phép Bë trên thi moi
nên dôi ngirài coi dàt và ngirài nhà
huê loi. Lai pliai làm loi troi vë cüa
có bây giò* và cüa có le së có sau, muon
troi cho ai thi mac ÿ ; nëu dé cho nhà
pliiràc coi, cho nhà phiróc nhà huê
loi, hay là troi elio nhà pliu'ôc, thi nhà
phiróc châng nên bàn vi Chi em dó con
làm chii cho den khi diet ; nhu* sau
ngirò’i ày ra tai khóng muon ò’ hay là
tai cliang cho ó’, thì nhà phu’ó’c pliai
giao dat và do boi cha me bà con cho,
song le kè ay cluing dang dòi phân loi
hay là do gì dà dirng elio nhà phiróc.
Nhu* khan hira ròi', óng bà cha me
mói dé cüa lai cho, thì nên chon ngiròi
nào kliàc coi dat ày và de cho ke nào
nhà huê loi, cfing nên làm loi troi tir ÿ,
dàu mà dà mac lòi khan hira roi.
 May ngimi khan hira chang nên tu*
y elio ai dát ruông cria mình, cüng không
nên ddi lòi trôi trime khi cô phép Dire
Cha.
6.
—
Pliai cam phòng tám ngày tron
triróc khi khan hira.
7. —Khi elio mac áo den tin pliai theo
iê nhac dâ giir trong may nhà plume
Annam trong Dia phan này, pliai khan
h ira tru’ô’c mat Bë trên, hay là kê tliay
mat Bë trên ma doc loi nay rang :
Nhon danh Cha và Con và Thành
Than Amen.
Dàu ma toi thành hiêu Mo, là kê cô
toi loi nliiëu và dàng sa hoâ nguc chiù
klidn khó dòi dôi, song le tôi cây su*
tlnmng khô và công nghiêp Dire Chúa
Criêsu Iiirixitô là Chúa chúng tôi, dà
chili diet trên cay Thành Già vi tôi.
Thì triróc mat Dire Chúa Tròi Ba Ngôi,
tôi dàm khan hira tir nani giti* ha dëu
này :
Mot là toi khan tura giu* su* khó khan
chang có cùa gì rièng. Hai là tôi khan
tura giu* mình sacli së. Ba là tôi khan
hira chili luv Dàini bë trên.
 Tini nhiït là Bue Giáo Tong và Bue
Giani mue, Bere Giáo Tòng da nny pini
elio ngtrò’i gin gifr coi sóc Bia pliàn
này. Tini- hai là Thày ca nào Bue
Giani Mue dà pini coi sóc gin giu* lillà
plnróc tòi ò*. Tini* ha là Bà be tren cai
toi bay giù* cimg nlnriig nguòi khàc
ngày sau Bue Giàm Mue se chon mà
cai nü*a.
Tòi lai doc lòng giu* elio can than
chin chán moi pliép trong le luàt Birc
Giàm Mue dà ban elio càc nguòi nñ ó*
trong nhà plni’ó'c.
Song le boi vi tôi yéu duoi lam và
boi sire riêng tôi cluing dang làm vièe
gì lành eho (king, tôi dung eho Búc
Clnia Tròi moi su* thuong khô và công
nghiêp B ire Clnia Giêsu cùng công
nghiêp Birc Me, cùng Biie tliành Mieae,
ông tliànli Giuse ông thành Gioan tông
dò thành su, cùng công nghiêp càc
thành Nam nu. Xin Birc Chiia Tròi
xuong on giiip sire cho toi dang giu lia
dëu dà khan húa cho Iron.
 8.
—
Khi khan hira có ÿ khan mot
nani cho dën ngày ra phòng nam sau ;
khan h ira roi pliai kÿ tên trong so
riêng làm cluing minli da khan tuia.
Boan Bë trên pliai kÿ tên sau làm
cluing dà lânh lòi khan tura.
9. — Moi nam ngày ra phòng thi pliai
khan h ira lai. Ivê khan hira lai cüng
pliai kÿ tên lai.
10.
— Ngirôi nào không muon khan
h lia lai, hay là Hôi công luân ciia Bë
trên nhà dòng không elio pliép khan
hira lai, thi kê ay pliai lui vë thé gian ;
song trong viêc trong này, thi Hôi công
luân ciia Bë trên nhà plnrôc pliai nglii
xét càc le cho kÿ cang và pliai bàn cùng
B ire Giâm Mue Bia phân tnrô c.
 Phan Ihá ba
NHÜ’NG BEU CHUNG AI AI CÜNG
PHÂI G1Ü*

BOAN THÚ BAY

Day ve le limi cluing va nhûng den
khan lura pliai giir.
1.
—
Tnró’c hët pliai giü* le luàt Dire
Chúa Trai là le luàt tir nhiên và le
luàt Biic Chúa Giêsu dâ làp, boi vi le
luàt Biic Chúa Trai trong han.
Pliai buòn công eho may ngirài giiip
mình, theo le công bhih. Không nên
bat làm vièc qua siic nó, cüng pliai lo
elio linh hòn nó ; bien doc kinh bòni
kinh mai moi ngày, và xem lê di nghe
day càc ngày Chúa nhirt.
May ngiròi nhà phirô’c pliai giir sir
công binh và su* that thà cho nhat phép
và cüng pliai giù* su* kin ; không nên
nói hành, nhirt là vièc chi em.
Beu nào minh không muón kê khàc
làm cho minh, thi dùng làm cho kc.
kliác, con nliímg den muon elio nguòi
ta làm elio mình, thì lo làm elio nguùi
ta, mói goi là yèu ngirò’i nhir mình vày,
ày là le huit Bue Clnìa Giêsu.
2.
— Pliai giu- le luat Hôi thánh;
3. — Pliai giù’ lòi hira ;
4.
—
Phai giu le luàt nhà phuùc elio
dang tàn tói trong dàng nhon dire theo
hire mình.
5.
— Moi ngirò’i phai o' cluing vói
nhau, dùng dò chung elio dang mot ÿ
mot long nhu’ nhau.
VE SU’ KHÓ KHAN
Lòri khan luva huge pimi có phép
Iïc trên mei dùng, dai, giu [hay là elio
cna gì;khong nen tir y.
6. — Khi làm vice gì có salili loi, thì
loi ày tliuóc ve nhà chung, boi vi ngirói
nhà phuó’c dà dung mình và ngày gió’
cua mình elio Cliiia, chang có cua gì
rièng, lai dà phu mình elio kê Bë trên
nhu day tó’ òr cùng chu nhà, trong cà
và nani moi ngày day tú eó làm dang
viéc gì, thi các viéc áy thuôc vë chu
nhà, vi no dà thuôc ve nhà ay.
7.
—
Nëu ngiròi ta elio sir gì, thi cua
dó thuôc vë lillà cluing, vi mi uh là
ngu’òi lillà phiró’C.
Nini- cha me bà con elio cua gì, mà
giù* lén Bë trèn thì pliam lòi lina sir
khó khan, mà kliông có pliam sir còng
bình, boi vi ke khan luta trong nhà
pliiróc này, con làm chù cüa cha me bà
con elio, nliirng mà kliòng có pliép
dùng bay là gifr lén kê Bë tren.
8. — Moi làn có phép Bë trén, thì
klióng có pliam lòi hira, song néu xin
phép Bë tren mà sani nlifrng dëu chang
càn, nbü'iig dëu quà hire ngiròi nhà
pliiróc, thì pliam nho’n dire khó khan
mà thòi.
9. — Nlnr Bë trén dà elio phép dùng
su* gì mà sau Bë trén lày phép lai thì
dang, boi vi ngiròi khan hira chang có
cua gì rièng, nên khi Bë trén elio phép
dùng cua gì, thì cfmg nlnr elio mirón
mà diluii cua dó.
 27
—
10.
— Ve áo mâc, thi pliai dùng vai
mà thòi, chàng nèii mac to' lua cùng
không nen dùng càc sac tot theo thói
thè gian, song cüng phâi giù* elio sacli se.
11.
—
Clio dang giir sur khó khan elio
tir tè, thì Bë trên pliai lo elio chi em
có dû an, dû mac, dû dùng theo bue
nhà phirò'c ; khi ai thièu sir gì, thi pliai
tliira cùng Bë trên, cliang nên xin cûa
ngu'ò’i thè gian.

VÈ SU VU’NG LOT
5

12.
— Theo lòi khan hûa Chi em Dòng
mèli Thánh Già, Bë trên có quyën phép
sai khièn vi lòi khan hira sir virng lòi
là I o Bú'C Ciào Tông và ©ire Giani Mue.
2° Cha coi sóc nhà phirò’c. 3° Bà nlurt,
côn Bà nhi khi thè quyën bà nhirt.
Khi càc Bë trên này sai khièn vi lòi
khan h ira sir virng lòi, ai chang virng
lòi thì pliam lòi khan hú’a ; con khi các
Bë trên nay day biêu sir gì mà không
pliai vi lòi khan hira, nèu không làm,
thì pham diëu ran tliir tir.
 28
— —
 di cho chóng, dàu ngiròi ta có vièc
muon nói vói mót ngiròi, thì kè khàc
cflng phâi ó’ dó nghe mà làm chirng.
16. Châng nên vào phòng rièng
—
ngirò’i nam hay là lên trèn làu.
17. — Châng nên cho ngiròi nani vào
trong nhà, vi bang có vièc gì, thì pliai
cây ngiròi n£r di the cho mình. Song
le khi có vièc trong càn vói ; cho nên
ngirói nam phâi di elio xong vièc, thì
châng nên vào nhà, mot phâi a noi
nhà khàch. Ngiròi ta có viêc rièng cùng
Chi em nào, nhir bà con, thì ke giù- eira
phâi bâo tin cùng Bë trên, cho di hay
là không, thì mac thira y 'ngirói cüng
phâi virng, nëu elio di thì Bë trên phâi
biëu di tire thì këo khàch doi, và phâi
chon mot ngirói nghiêm nhat di vói,
mà làm ch ir n g moi lòi ngu’òi ta nói,
khi vë ke làm cliirng phâi trinh cùng
Bë trên mà châng nên nói vói kê khàc»
khi Bà bë trên di thì cùng phâi dem
mot ngiròi di theo mình mà làm chirng,
vi Bà hë trên phâi làm gu’ong triróc
moi dàng cho kê khàc bat clnróc, dàu
ma kê có vièc dën là ngiròi niT thi cung
pliai gifr nhir làm vây, dën do pliai giü’
nët na và chang nèn ngoi lâu, pliai lo
xong vièc cho mau ; khi ngiròi nam
ngòi do thi chang nèn moi an trail eau,
minh cung chang nèn an tràu eau ngiròi
ta.
18. — Khi ai có le gì ngat, cho nèn
ngu’ô'i nam pliai dën nhà pliirôc, nhir
nrôc thày tliuoc cho kè liêt, thi chang
nèn cho an uong vàt gì hay là nam cV
dô, dàu nhà trong hay là nhà ngoài
cung vây, pliai clion nhà khàc gàn dô
cho dang ô’ mà thôi.
Nhir ngirô'i nü- có bà con vói chi em
ô trong nhà phuóc, khi dën thâm thi
1

nèn cho an uong và nam nghï tai nhà

khách, song le chi em pliai xin kë ày
dirng nói lón quá ban ngày và làm
thinh tir khi doc kinh hòm cho dën
khi xeni lê ròi.
Ngày vào nhà phiró’c, ngày mac ào
dòng cùng ngày khan li ira làn tnró c
hët, thì bà con nani nfr cua may ngirô’i
áv dang phép vào trong nhà phiró’c mà
 ai
-
tliam viéng, song cam nhât không nên
vào phòng ngü cua càc chi cm. Nlnr
ngày ay nhà phu'ôc có dai an, thi pliai
dâi tai nhà khách mà tliôi.
19. — Có mot dëu hiêm dôc ai nay
pliai láiili dio xa, là sir yêu riêng nhan
vi hay sailli plie dâng và làm rói cho
câ và nhà, lai kë yêu riêng nhau thêm
làm liai nihili nira, vi mat sir binh an
trong nhà, khi chàng gap nliau thi hire
tire nòe ao cho dang gap mà khi gap thi
châng niuon cho kë kliàc làm chirng,
union cV cho váng vë mà bàn luan
chuyên kë no ngirói kia, lai có khi sir
yêu riêng nhau sinh nhiëu dëu khàc
trong, và rat quai gô' lion nira, day
chang dàm nói can lòi.
Các Chi em chang nên trfrng gioii
vói nhau càdì mat net na.
Yâv ai nay pliai gift long niën yêu
chung, mà khi den buoi nói chuyên,
thiròng chang nên hai ngirói nói cùng
nhau, it là ha ngirói ; cùng chang nên
gói tho’ cho nhau vi long yêu riêng.
 32
—
20. — Khi ai dâng tho-, minii chang
nên mey ra tire tin, pliai eleni elio Be
trèn coi tnróe, coi doan muon tra hay
là chàng tliì mac y ngirói. Khi ai muon
gói tho’ tin phâi xin pliêp Bà bë trèn
tnróe, mà khi viët tha ròi thi phâi dem
cho Bà coi và phong tho trir ra they
1
,
gói cho Dire Cha, Cha Bë tren Dia phân,
hay là Cha coi sóc nhà phiró’C, thì Bà
he trên chang nên coi, cùng chang nên
hôi thâm trong tho’ Bë trên gói, hay là
Chi em gói elio ngiròi, có nói làm sao.

BOAN THl> TÁM

Day nliùng d'en pliai giù moi ngày
1.—Phâi thirc dày cho som, hàng
ngày cir mot giò- luon ; khi nghe tiëng
chuông và lói : Ngpi klien Chúa Gièsu
Kirixitò, phâi tlnrc dày tire thì và tlnra :
dòi dò’i chang cùng.
Phâi nhác long tri lên mà nhó Dire
Cliúa Trò i và ta on Ngirò i vi da de mìnli
qua dèm nay bìnli an, cùng dirng linh
hón và xàc cùng moi viêc trong ngày
ay ó- tay Búc Ghúa Trai. Doan rira
mat, an mac sach së net na te chinh.
2. Qua mot khác, dành chuông mot
—
làn néra ma turn trong nhà thà doc kinli
sang, suy gâm, xeni lê.
3.
— Xem lê ròi mà còn dir già, chà
a không, pliai cir viêc Bê trên da chi,
mà làm cho dën giò’ lót long.
Xong roi cimg cir viêc theo linh Bë
trên day.
4. —Tói giò’ hoc, nghe tiëng chuông,
may ngiròi hoc pliai di hoc.
5.
— Bang khi hoc hay là làm viêc
xàc thì kê làm dàu pliai doc mot hai
khi lòi này rang : Ngoi khen Cima Gièsu
Kirixitò, mà kê khàc thira : dòi dòi
chang cùng, thì ke doc cùng kè thira
làm vây dëu dang phép àn xà 50 ngày,
và moi mot ngiròi phai nàng than tho
cùngBirc Chúa Tròi mot hai tiëng trong
lòng theo thói càc thành tu liành xira
khi làm viêc.
6. — Mot khàc tnróc trira pliai hièp
lai trong nhà thà mà xét mìnli rièng.
Pliai doc mot doan sàcli thièng lièng.
(toc ròi phái qui mà xét mìliti dà
g'Ôi
chira bót phàn nào nhüng net xáu mìliti
toan dirt cùng tan toi nhcm dire riêng
minh dâ d6c long trong ngày áy hay
là châng. Tói nnròi hai giò doc kinh,
ròi ra an bòa tnra.
7.
— Doe kinh an coni ròi, Bà he trèn
phái ngòi giira elio dang xeni ca và nhà,
mà lié thiròng ngày an coni phâi dôi
phiên nliau moi ngày mòt ngirò’i doc
sàch, dang khi an phâi giu* miêng mà
nghe dpc sàch eho dang nuôi linh hòn
mình dang khi nuôi xàc ; an co’m ròi
hët tliây, thi Bà bë trên phâi ra dau
tliôi doc sàch, lien dirng dâv hët mà ta
on Chiia.
8.
— Khi ta on Chiia ròi, thi elio
pliép nói truyên, nëu ngày thiròng thi
nói elio tói giò* tini* nlnrt ru*Ói, nhu* là
ngày Cima nlnrt Le Cà thì elio nói
tói giò’ tini* hai. Song le phâi giu* dìrng
nói truyên thë gian vó teli, khi áy vi
bang Bà he trên muÓn hòi ai mot hai
dëu dà nghe khi doc sàch an com hay
là muon cat nghîa mot hai eau tot minii
 35
— —
dâ nghe nhir an ivi chi em vàv thì cùng
nè li.
9. — Qua khói buoi ày thì phái dánh
cliuòng, tire thì phái làm thinh het
chang nèn nói dèu gì, dàu nira lòi cùng
phái dirt .di ; doan phái tini lai trong
nhà tha mà làn hot chuòi 53. Khi làn
hot ròi phái doc kinh vua thanh David
phàn tini’ sàu elio linh hòn nhfmg ke
trong càc nhà phiróc dà qua dòi, cùng
linh hòn ké dà làm on giùp càc nhà
phiróc. Nëu là ngày Clnia nhirt LêCâ hay
là lê Dire Me thì doc kinh cani ta Dire
Me, nëu ngày tlnròng thì nguyèn mpi
kinh Lay Cha, mot kinh Kinh lining elio
càc Bà nhà phiróc ir trong càc xir có
le luàt này dang hoà thuan yèu nhau và
giù' mình sach se elio dèn tron dòi.
10
—
Doan thì phái di hoc hay là
làm vièc theo ÿ Bë tren d.ay, chang nèn
ó’ nhirng. Chiëu 5 gió, nèn elio nói
.

chuyèn dang khi làm vièc.

11. Khi gàn toi, phái dánh chuông
—
mà hiêp lai trong nhà thô mà nghe doc
sàch mot khác, phái lang tai lo nghe
 36 —
—
elio dâng nuôi linh lion minh ; doc roi, i

qui gôi doc kinh Tán tung mà suy gâm

mot khâc nüa nhir som mai và vi en g | !

Minh Thành Chiia luôn thé.

12. An coin toi thi pliai giü* moi | ®

phép nhir khi an coin trira, và ta on '

ròi, elio phép nei truyên ha khâc.
13.
—
Khôi ha khâc, pliai dánh
chuông ; tire thi pliai cir tiëng chilông
mà làm tliinli, và hiêp tai nhà they mà
doc kinh toi. Pliai dirng mot Kinh Lay ;
| '

Cha mot Kinh Kinh mirng xin Dire

Chúa Tròi trâ công eho nhîrng kê làm
on giiip càc ngirô'i ô’ trong nhà phiróc
dò’i này và dôi sau dang moi su* lành ; ; r

doc kinh ròi pliai diing mà nghe doc

mot doan bài gâm elio ai này dang suy
som mai ngày sau.
14. — Tir khi doc kinh hôm ròi elio
dën ban mai gâm doan, thi pliai gift
miêng nhat lion moi gicV khâc elio dang
nlió lai bài gâm dâ nghe doc kéo quên.
Neu ai chira muon ngu mà muôn làm
mot liai viçcgi rièng, thi pliai làm trong
phông minh elio khuât dùng dông, hê
 37

là ai thúc giâc dây ban dêm, thi chang

nên lo ra su* quay quá mot nhó* nhung
su* minh toan gam ban mai ma thôi.
— 15.
—
Moi mot liguen pliai ô* giuòng

riêng chang nên hai nguòi nam mot

giuòng, vi bang nhà chât hep elio nên
giuòng nam chang dû tin pliai lo mà
don mot hai chô elio sach së, de ke
thiëu giuòng dang nam ; dàu ban dêm
ban ngày, phâi ô* net na nliiçni nhat,
vi Bue Cima Tròi cùng các thánh Thiên
than hàng xeni tliày ta luôn.
16. — Khi di ra và cr trong nhà thi
phâi mac ào dòng và dòi hip luôn, trù*
ra khi nam trên giuòng trong phông
hay là khi tâm rua mà thôi.
Các Dì hot toc elio van, mà tô ra
long muon bo the gian luôn.

DOAN THÚ* CHÍN

Day phâi lo elio Unii hòn him sao.
Bë trên pliai lo elio moi mot
1.
-
nguòi trong nhà phuôc dang cam phông
môi nam. Cüng phâi giiï thôi quen cam
phòng tháng. Các Dì di day ciing pliai
giù-, ngày dó phai doc nhfrng deu thuòc
ve lòi khan hi'ra (Bonn tini bay) và le
1nàt các Dì di day, (Bonn thir Î3) và
nhac nhau ma giu* elio chin chán.
2.
— Cher chi moi mòt ngirói trong
các nhà phiróc dang xirng tòi trong mòi
mot tuàn lê it là mot làn ; song cluing
nèn de quá nira tháng, trìr ra khi các
Thày câ ô’ xa kliông thë nàng di xirng
tòi nliir vày dàng.
3. — Khi có Cha den làm phu’ó’c bón
mùa, thì mòi ngirói, dàu ai chang xirng
tòi, cung phai vào Toà ngiròi mà xin
ban phép lànli.
4. Bë trên pliai kliuyên bao Chi em
—
nàng riróc lê cìing riróc lê hang ngày.
5.
— Các Chi em chang nèn nói cùng
nhau ve su- ke khàc di xirng tòi riróc
lê làm sao, Bë trèn chang cò phép gì
trong vièc ày, trir ra có mòt khi kë bë
dirói sau khi xung tòi ròi mà có làm
giro’ng xau hay là lòi gì nàng në bë
ngoài, thì mòi có phép cani riróc lê
elio dën khi kë ày xirng tòi lai.
 39 —
—
6. — Khi daii nang, dan chira so pliai
1

chët, thì moi ngiròi nü* tu den dang

phép xin bat luán Thày câ nào có quem
già i tòi elio ngirò i nü*, vào nhà ma làm
pliiróc elio mình, và bao lâu con dau
nang thì dang xirng tòi cùng Thày ay
may làn mac y.
VE NGÀY CHÚA NHXJT
7.
—
May ngày Cima nhirt pliai doc
kinh tlieo ngày Clnia nhut.
8. — Miròi mòt già moi pliai dánh
chuông, tire thì Chi em pliai hièp lai
trong lillà they mà làn hot Dire Cima
Gièsu, là 33 kinh Lay Cha mà kinh sir
Dire Clnia Gièsu song ò’ dirói the gian
này 33 nani, 5 kinh Kinh mìrng mà
kinh 5 dau thành Dire Clnia Gièsu.
Dang khi làn hot thì pliai suy gàm
ve su* Dire Clnia Gièsu song cr dirói the
gian, eia chin nan v. v. mà kliòng can
eloc lòi gàm nào.
Tnróc het pliai eloc kinh an nân tòi,
sau mot kinh Kinh mìrng, 10 kinh Lay
Cha mà ba làn nhir vày, ròi mòt kinh
3
 - 40
-
Kính mìrng, 3 kinh Lay Cha, còn mòt
kinlì Kinh mùng và san hët kinh Tin
kinh.
Loan pliai thêm kinh Cám ta Dire
Ch lia Giêsu.
Roi thi pliai ngoi mà mot ngiròi doc
mot hai doan sâch, hoac Sam truyën
hay là sâch Evang y. y. pliai lang tai
mà nghe elio dang nhó* càe tícli trong
Sám truyën hay là nhfrng lòi Dire Chiia
Tròi dà plián, là mach moi su* lành, là
ngiion sir khôn ngoan nhon dire.
San thi pliai xét minh riêng nhir ngày
thircmg.
9. - Lan hôt chiëu roi, thi Bà bë trên
pliai doc mot liai doan trong Lë luât
mà chang nèn doc luôii, doc mot hai
eàu roi pliai nghï mà xét coi Chi em
co giu* bay nhiêu dëu hay là chang, và
khuyên mot hai lòi elio ai nay giù* nhat
lion. Pliai doc hët càc lë luât it nfra
mot nam mot làn.
Cüng pliai doc it nfra mot nam mot
làn Sac Chï Toà thânh» dà ra ngà}* 17
thàng Décembre nam 1890 vë su* to su*
kin trong long mình, và Sác chi Toà
Thánh da ra ngày 20 tháng Décembre
nam 1905 vë sir riróc lê hang ngày,
cùng Sác chi Toà Thánh dà ra ngày
mòng 3 thàng Février nam 1913 vë sir
ngiròi nhà phiró'c di xirngtói, vànhmig
Sác chi kliàc có le sau Toà Thánh se
day doc.
10. — May ngày thér 6, nëu khòng có
làm phép lành, thì phai di dàng thánh
Già chung. Phai nhà mình tliuóc ve
Dòng ke men Thánh Già, boi dó thì
phai trin men sir thirong khó Bére
Chiia Giésu.
11. —Trong càc nhà phiró’c có le luàt
này, dà chon ha ngày lê này làm bòn
mang mình I o Le kinh rat thánh Già
Dire Chiìa Giésu. 2° Le Bére Me pini
mình vào den thánh. 3° Lê Birc thánh
Micae ; lai pliai có long kinh riêng ông
thánh Giuse vàóng thánh Gioan là tông
do dirng gàn Thánh Già Bére Clnia Giésu
veri Bére Me, hó i vi dòng mình là Dòng
Chj em men Thánh Già.
 DOAN THÚ MUÒÌ
Day lie sir gift mièng ding phép f

pimi gilí• khi nói. I

Có lòi Sách Thánh rang : « Nëu có

ngirò’i nào tiròng mìnli nhon dire ma
khòng biet gifr mièng liroi, thì ngiròi
dó làm, vi nhon dire nó khòng phâi là
nhon dire thièt » boi le ày Le lnat may
nhà Dòng nhà phime day gifr mièng.
Chi em Dòng men Thánh Già phái
gifr mièng, trìr ra khi Le luàt hay là
Be trèn elio phép nói truyèn ; nëu có
vièc gì can kip mà phâi nói trong giò’
cam thì phâi nói ít dèu và nho tieng vói
chi em ; mà nhu* càn phâi nói vói ngirò’i
nào kliàc, thì phâi nói nhir tlnròng elio
chi em nghe mà làm chirng, dàn mà
Tuàn Thánh cfìng phâi gifr nhu' vày.
Gifr mièng cfìng là càdì hàm mìnli,
boi vi bay già khòng fin chay dën tòi
nhir Chi em men Thánh Già dòi triróc,
thì it nfra là phâi san lòng gifr mièng.
Song le trong moi mot tuàn lè thì
ngày Chiia nhirt và ngày thù* nam, cùng
 — 43 —
các ngày Le Câ thì cho phép nói khó
cùng nhau ; vây ngày ày tir sùm mai
gâm roi cho dën giò’ doc kinh hôm thi
cho nói, có mot khi làm viêc Chúa hay
là an com thi chana nên nói mà thôi.
Trong may °
r ngày càm phòng pliai giir
miêng luôn, khi an corn roi cüng không
nên nói chuyên.
Ngày thir tir Tuàn Thành thi nên nói
chuyên cho dën giò* làn hôt Lê Bèn,
mà tù* làn hôt cho dën som mai lê
Phuc Sinh gâm roi, thi châng hë nên
nói lòi gì, nëu có sir gì càn vói thi pliai
nói nhô tiëng.
Tir soni mai lê Pluie Sinh gâm ròi
cho dën Chúa nlurt sau, và tuân le
Sinh nlurt Dire Chúa Giêsu thi nên nói
chuyên câ và tuàn, song le pliai cir
làm viêc Chúa nhir càc ngày khàc, cùng
giü* miêng tir doc kinh hôm cho toi
som mai gâm ròi, và giù an coin thi
.

pliai giù moi phép nhir càc ngày khàc.

Trong liai tuàn này khi an corn, vi
bang Bà lie trên muon giâm bot doc
sâch mà nói truyên cho dën khi ta on
Clnïa thi cüng nên.
 44
—
Khi nói khó cùng nhau hay là vói
ngiròi thè gian thì phai nói elio có nét
na, khièm nlnrong din dàng và hiën
lành lidi sir, chang nèn nói choi cùng
gieu col reo ciròi quà le, chang nèn
cai lay lón tièng, dàu nói cùng ngiròi
he diró’i thì cùng chang nèn nói mày
tao, cùng nhirng lòi khàc nhir vày, vi
trong lillà phiró’c nlnriig deu the ày là
dàu kiéu ngao lain.
—: :
BOAN THU’ MITBI MOT
Day phai gin giù xeni sóc kè lièt
trong nhà là thè mìo.
Chi em trong nhà phiró’c phai tlnrong
yèu nhau luón, song chang có khi nào
sir nho’n dire ày tó rang elio bang khi
giùp kè lièt lào, elio nèn khi có ai binli
lioan, thì kè khàc nàng tham vièng giùp
dà và càu nguyèn elio ngirò’i ày, cùng
an ùi kè lièt elio dàng chili bang lóng
sir khon khó Bile Guia Tròi gói elio,
phai doc sàch sirtlurong khó Bile Chini
Gièsu hay là sàch nào khàc elio ngirò’i
ày nghe.
 JMi Be trên pliai chon mot hai ngiròi
trong các Chi em có tinli hien lành hay
thu’ong ngu’òi ta, cùng có lòng nhin
nliuc mà lo elio kê liêt : nhó* giùp kê có
hjnli hoan là nhir giùp Dire Cima Gièsu,
thì mói có sire mà chili khó, chang ne
làm moi viêc hèn ha nghich tinli mình ;
khi tliày ai phàt binli trong tire thì phài
di riró’c tliày tliuoc, chang nên tiëc cua,
pliâi an ò- theo sire trong nhà. Song
pliai nhó’ su* song diet à trong tay Due
Chúa Tròi chang ai khoi, elio nên dàu
mà kê liêt song hay là diet cfuig pliai
huòm cóng elio tliày thuoc.
Vây chang nhiriig phâi lo phàn xàc,
lai cüng pliai lo phàn linh lion îura ;
nên khi Chi em dau liêt mà muon ru*ôc
lê thirô’ng, dàu mà moi ngày, thì Dì
gilí kê liêt phâi chili khó lo don và xin
Tliày ca dem Mình Thành Clnìa.
Không nên bien mot Dì ào den vë
lillà dia me luón bòi vi dau lioài, trù*
ra khi biet chac Dì ày dà mac binli dó
triró’c khi mac áo den mà da có ÿ giau
#
 Dàu ngimi nào có binli da làu ngày,
thì châng nên trách vànan ni mà timng
ngimi ày vò ich & trong nhà, mòt pliai
theo thánh y Chúa mà san long giiip
luòn.
BOAN THl> MUDI HAI
Dai] ve. nluvng vièc lùm elio nhïïng
linh h'un ccìc ngivò'i o* trong nini phir&c
da qua diri.
1.
—
Khi ngimi nào A trong nhà phime
qua dòi thì phâi xin H) lê Misa. Ngày
chôn phâi xin le hàt, và càc chj em ai
không eó mac vièc gì, thì phai dira xàc
tói huyèt.
2. — Châng nên de xàc quà khôi ha
ngày. Khi liêm xàc roi cho dën ngày
càt xàc thì pliai eau lê hay là làm viêc
gì khàc cô ân xà dai xà mà nhiròng lai
elio linh hòn ngirò’i mài qua dò’i.
3. Càt xàc doan thì phâi eau lê bon
—
ngày trong liai tuàn kë dô, là liai ngày
thir tu’ và hai ngày thü* sàu, moi mot
ngiròi trong nhà plume phâi di dàng
thánh Già ha m>àv tini' sàu trom? ha
hum, ba ngày áy dang khi lan hôt, the
kinh Sang danh tin doc : Cluing tôi cây
vi danh Chúa nlioii tir elio linh hònv.v;
pliai riró'c lè ha lan ma dung các viêc
áy eho linh hòn nguòi mói sinh thì,
xin Dire Chúa Trai elio linh hòn áy
dâng khôi lira Luyen tèi ma lên thiên
dàng.
Bang có nguòi nào ò’ lillà plnróc khàc
ma giù mòt le luat náy mói qua dai,
thì pliâi càu le hai lan là ngày thir tu
cùng tliú sàu, pliai di dàng Thành Già
và lan hot, ruóc le mot lan mà thói.
Máy Dì ò’ cho klióng có chang dàng
Thành Già, thì pliai cani ânh Chuôc tôi
da làm phép, và phâi doc 20 kinh Lay
Cha 20 kinh Kinh nnrng 20 kinh Sàng
danh, là 14 kinh tlieo 14 chang dàng, 5
kinh có ÿ kinh 5 dàu thành Dire Chúa
Giêsu và mot kinh tlieo ÿ Bric Giào
Tông;dang khi doc kinh nhu vây có
ÿ nhô* su tlnrong khó Búc Chúa Giêsu.
Hê khi nào mot nguòi trong nhà qua
dòi, tire thì Bà hë trên pliai gai tha
cùng tèn ke diet cho các nhà phuóc
3.
 - 48
-
kliác dang hay bau làm các viçc giúp
linh hòn áy y nhir luât day.
Nhung ngiròi qua dòi có troi lèi gì
phâi le, thì lillà phuxrc phai lo ma làm
các viêc theo lòi troi.
Nhir Chi em de dàt òng bà cha mç
elio lillà phiróc, mà dàt dò có hué loi
khà. thì nèn xin le elio óng bà cha me
chi em dó và elio linh hòn chi em ày
khi qua dòi.
Nëu gap chi em nào có bac rièng,
khòng có phép Bë trên, khi qua dòi,
thì ngu’òi ày chang dang nhò’ Le hàt
ngày chón, se dimg bac dó mà xin 10
lê misa theo le luât nhà phiróc, cùng
lo càc vièc ton hao lúe dau và khi chón
cat nguòi dó ; nëu con dir, thì cua ày
tliuóc ve nhà chung.
 49 —
—
Phân thir bon
NHÛ’NG DEU RIÊNG CÁC DÌ DI DAY
PHÂI GIÜ’.

DOAN THÚ MU’Ò'I BA

Dai] nhivng dm các Dì pliai gift
khi di day trong ho.
Các Dì pliai giù- le luàt nhà phu’óc
và cfing pliai giu* le luàt riéng sau này :
I. — NHÜ’NG DÈU CÁC DÌ DAY CON NÍT
PHÂI LÀM TRONG CÁC HO LÓ’N NHÒ
1.
— Pliai day con nit elio nó lliuoc
kinh hom, kinh mai, cùng các kin h doc
ngày Cliiia nlint.
2. — Phâi day con nít dio nó tliuoc
Sách phán, cùng lo cat ngliia Sách
phán elio nó.
Trong các lio có Cha so-, moi khi Cha
day Sách phán trong nhà thò’ hay là
trong nhà tnròng, thì hai Dì pliai ó’ dó
luòn, và già hoc sau phâi bat con nít
nói lai cùng cat nghïa elio nó nhìriig
deu Cha da day.
 3. — Pliai day chu- nghïa và phép lich
sir cho con nit ; ve each day thi pliai
giu y moi den dirng Be trèn da chi dinlr
1

4. — Pliai day dòng nhi ntr elio nó

biét may vá.
5.
—
Pliai coi sóc con nít giù’ hoc,
già nghï, và moi khi xeni lê hay là doc
kinh trong nhà thà.
6. — Già hoc trô hoc, may Dì day
pliai a dó luôn và moi Dì pliai day hét.
7. Già hoc may Dì châng nên làm
—
dëu chi khàc, vi già hoc trò hoc, thì
Dì day phài lo mot vièc day mà tliòi.
8. Giù* hoc châng nên de ngirài ta
—
dën thâm.
II. - NHÜ’NG DÈU NÈN BUÒC CÁC DÌ
DAY PHÂI LÀM.
1.
— Tàp ddng nhi liât kinh tiëng
Latinh và tiëng Annam.
2. — Dánli dòn, song sir ày nên trong
càc ho có dòng nhi nu* liât mà thôi.
3.
— Day con nít kinh giúp lê.
4.
—
Coi sóc dòng nhi nfr khi nó dà
riràc lê trong thè ròi.
5. — Due bành lê cùng lo giat dò nhà
tllÓ’.
 51
—
III. NHÜ’NG DÈU CÁC DÌ DI DAY
—
CHANG NÊN LÀM.
1. Chang nên náu an cho các Cha
—
hay là cho nhung ngirò'i ô vói các Cha,
cüng chang nên làm nhihig viêc thuôc
vë hoc tro các Cha.
2. Châng nên de kê ô’ vói các Cha
—
nang tói lui làm queir cùng nliirng
ngu’òi ó nhà pliuóc.
3. —Nëu ai biêu hay là mirón Dì nhô
làm viêc gì, thì Dì nhò pliai xin nói
vói Dì lón.
4. — Càc Dì chang nên tháp hay là
tat dèn tròll bàli thó triróc cùng sau khi
xeni le và khi doc kinli cluing trong
nhà thò’.
5.
- Trong ho có Cha a, thì càc Dì
châng nên day Sàch pliàn Irong nhà thó.
G.
—
Càc Dì châng nên lânh dò ngirói
ta gòi.
7. —Không nên nuôi con nuôi, mà
không cám mirón ngiròi tur giiip viêc
trong nhà.
8.
— Không nên lânh con ngu'ói ta
gòi ó trong nhà các Dì, trir ra khi có
phép riêng Bë trên nhà plnróc.
 - 52

IV. -VE LUAT RIEN G CAC 1)1 PUAI GII?

KHI 0’ TRONG HO
1. Moi khi di dâu, dàu di nhà they,
—
thì hai Di pliai di chung cùng nhau
luôn, chang nên di riêng mot minh cüng
châng nên de chi em ô’ nhà mot minh.
Khi cô le can kip, hai Dì di chung hêt
chang dang, thì clnic ày phai có mot
ngiròi ini' lón di theo cùng và phai có
mòt ngiròi nfr lón ó’ nhà vói Dì kliàc.
2.
— Ivlii có le di tliàm viëng bon dao
trong ho, thì càc Dì phai xin phép Cha
sa tru’óc dà.
3.
— Chang nên di thàm viëng, làm
quen vói mot it rigirai trong ho, lai cüng
chang nên de elio ngiròi ta nàng tói lui
truyen van, khi chang có dëu chi can.
May ngu’òi den thàm càc Dì, thì phai
a phòng giua, châng nên de xuong nhà
dirai, chang nên elio ngirài ta, dàu mà
ngiròi nú’, vào phòng riêng càc Dì.
4.
— Khi ó' elio nào có sir hiêm nghèo
thì phai gói tha cho Bë trên hay tú’C thì.
5.
— Moi khi di dâu pliai lo vë nhà
 triró’c khi trai toi. Tir do dèn thì chi
em châng nèn ra khdi ngo.
6. — Khi toi ròi ; thì cam nliat, chang
nèn cho ai den tham viëng.
7.
— Pliai giù’ trùng già suy gàm sàm
mai va 'già xét mình, lan hôt, viëng
Mình Thành Onia, suy gàm buoi chiëu,
doc kinh toi va già di ngu. Chang nèn
làm hai ha vièc mot luot, lai dang khi
làm vièc thièng lièng, thì khòng nèn
làm vièc xàc.
8. — Chang nèn tliirc khuya mà may,
thèu hay là làm vièc gì khàc : tlurc nhir
vày, thì sàng ngày mèt, khòng có sire
mà suy gàm và day hoc trò cho tir te.
9. — Càc Dì phai có mot y mot lòng
-

cùng nhau luôn. Dàu mà Dì làm dan

viët tho' hay là dang tlio- ai, thì cüng
pliai cho chi em coi, mà khi coi ròi,
thì khòng nèn tô ra vói ke kliàc trong
tho' dò có nói làm sao. Song khòng nèn
coi tho’ Bë trèn gòi rièng elio mòt ngiròi,
hay là mòt Dì gòi cho Be trèn.
10.
—
Nëu mòt hai khi dà nói lòi gì
mat lòng nhau thì pliai trà lòi cùng xin
 .14
—
loi tnróc khi ngû, châng nèn de trong
long mà làm thinh, không muon nói
truyèn eùng nhau.
11.
—
Không nèn to net xau ehi em
eùng Cha ser trong ho minh (V, hnông
chi nói vói kê khàc. Khi nghe viêc gì
trong ho, không nèn hoc lai vói ke no
ngirô’i kia.
12.
— Khi dën ho nào mà xem le, nëu
elio dó cô nlià phirôc, thi pliai ó và -

ngû nhà càc Di, dirng cV nhà ngirôi ta-

Nën chô dó không có nhà phirôc, thi
nèn vào nhà nào có dòn hà goà cô net,
chang cô ngirôi nam ; bang không cô
nhà nào nhir vây, thi pliai kiëni nhà
khàc qnen và tir te, thi moi nèn vào dó.
Khi cô le trong mà di dâu xa, và Cha
so’ trong ho hang long elio di, thi pliai
xin phép Bë trên nhà phirô’c nira, nhir
gôi tho’ rnà xin, thi pliai doi tra loi moi
nèn di, bang không, thi dàng bj pliât
nhir mot ngirô’i lén phép mà ra khôi
nhà plnró’c vây ; nëu dàng tin cliac cha
me gàn chët, cüng phâi cho Bë trên
hay, mà nèn di tire thi không càn doi,
the tra lòi.
 13. Khi di xe di tàu, phâi gin su*
—
nghiêm trang nhiëu lio n, châng nên nói
truyên vói ngiró'i nam, nhút là vói
càc Thày hay là mày ngiró’i lillà triròng,
pliai nhó* ngiró’i ta hay xét hay ho Ughi.
Khi ngiró’i nam ngòi ghe, thì khóng
nên di ghe ày. Nëu có dëu chi càn phâi
nói vói ke clièo ghe, lioac sai bica su*
gì, thì phâi nói van tát vói nó.
14.
— Càc l)ì phâi có so thàu xuat,
so ày hai Dì phâi chung ÿ cùng nhau ;
dën thàng nghï tró* ve nhà, trình elio
Bë trên coi, con dir bac bao nhiëu thì
phâi giao elio Bë trên.
15. — Khi bai tru’òng càc Dì phâi tro*
vë nhà phiróc, dem dò riêng theo mìnli,
và san long theo ÿ Bë trên plum dinh,
moi khi vë nhà phiróc nghï it là mot
thàng.
16. — Phâi trình cùng Bë trên minh
dâ gifr lë luât thê nào.
17. — Thàng nghï, phâi hoc và nghe
day kêo quên nlnrng dëu dâ hoc khi
triròc và phâi làm vièc giïip trong nhà,
mà Bë trên nên elio chi ein may và dò
elio minh nhiëu lion may thàng khàc.
 Phân Uni nam
NÓI VÈ SU’ CAI TRI NHÀ PHU’Ó’C

BOAN THI> MU’Ò’I BÓN

Phép chon Bà nhirt ciing Bà uhi.
1.
— Bà nhirt cùng Bà uhi làm vièc
bon phân ha nani. He man ha nani,
trong nhà phiróc pliai bat thâm, neu
muon chon lai kê làm Bë trên truác
them ha nam nña tin cung dang ; áy là
sàu nam, khi man sáu nam áy thi không
nên chon lai nña ; de elio càdì khoân
ra, mà sau cô muôn chon lai cüng dang.
2. — Nhà phiróc nào có it ngirò’i cho
nên khô mà kiëm clion ngiròi nào khàc
xi'rng dàng lên làm Bë trên, nëu muon
xin phép Dire Cha cho kê dà làm Bë
trên sàu nam moi do làm ba nam nña,
mà khi dà mân ha nam do, nëu con
thé ngat, cho nên xin làm thèm ha nam
kliàc uña thi dang ; mà pliai có ít uña
là hai plian trong so kê bat thâm mà
xin nlnr vày và pliai cô nhiëu le trong
thi Dire Cha moi elio dàini.
 3. Kê chiva dang 40 tuoi, khan lura
—
chiva divae it là 10 nàm, va ngiròi salili
ra boi cha me không có phép hon plioi,
nhivng ngu'òi nhiv vày thì không nên
chon lên làm Bë trên.
4. Pliai xét mà chou Bë trên là
nhirng kê khôn ngoan, hiëu viêc, hiet
giù- siv kin, công tliang, chang tày vi
ai, ó’ ngay thât, chang có già hình, và
có long sót sang :hay giù' le luat lillà
can than, hiën lành khiêm nhircmg,
siêng nâng làm viêc, hay chili liiy Bë
trên, nhin nhuc và yêu mên moi ngivôi.
Pliai già' kêo chou ai boi long yêu
riêng hay là hap tinh minh, cùng nhirng
dëu tir y làm vày.
5. — May ngivôi mac ào den roi thi
có phép bat thâm mà chou Bë trên.
Song le gcri tho mà bat thâm, hay là
1

xin kê kliàc bat thâm giùm thi không

dâng, ai nây pliai có mât ngày bat thâm,
nëu có ai dau dòn binh hoan trong nhà
den noi bat thâm không dâng, thi Bi'vng
làm dàu trong viêc bat lliàni, së sai
hai Di thât thà dâng tin bon, di tói elio
 58 —
—
kê binh mà lanli giáy bô tham dem
ve, hai Dì áy chang nên mò’ ra, nëu
coi thì có toi trnóc mat Cima.
6. — Pliai bat tham càdì kin, trnóc
mat Dire Giàm Muc bay là Thày cà nào
Bue Giani Muc pini mà gin gifr vice ày,
cùng tnró’c mat hai Thay cà khàc.
7.
— Khi càc Dì da tini lai mà ebon,
thì pliai doc kinh B. C. Thành Than,
kinh Lay Cha, Kinh mìriig, kinh Tin
Kinh, roi pliai doc doan này elio moi
ngnòi liiëu viêc bat tham elio rô.
8. — Trnóc hêt pliât giáy có dâu riêng
elio càc Di viet tên ha ngnòi minh lay
làm xirng dàng lion, chon làm Bà nlurt,
hay là làm Bà nhi, roi xëp hai lai, dem
dira elio Dire Giàm mue hay là Thày
câ thay vi ngnòi và nói tên minh elio
hai Thày câ giiïp biên elio dang biet ai
bô ròi tham.
Khi hët thày dâ bat tham ròi, thì dem
máy giáy bô tham và Sô tên càc Di bô
tham elio dang biet So giáy và So tên
có giông nhaii cliâng. Coi máy giáy bát
tham ròi, thì Dire Giàm Mue hay là
 59
— —
Thày cá tliay vi Ngimi chi ha ten trong
may ngimi dang tham nhiëu hcm hàu
cho càc Dì chon noi trong ha ngimi dó,
mot ngimi lên làm Be trên.
9. — Ba ngimi dó kliòng có phép bat
tham mTa, còli may Dì khàc thì bat
tham mot each nhu* day khoàn tru’óc,
mà lan này viët tèn mot ngirò’i ma thòi,
là ke mình lày làm xirng dàng lion lên
làm Bè trên. Coi may giày bò tham ròi,
tildi lai neu có ai dang hon nera phàn
thì ngirò’i ày lên làm Bë trên. Bang
không có ai dang qua mm phàn, thì
phâi bat thàm lai. Lan sait này ai dang
tliâm nhiëu lion, dàu mà không tói
phàn nüa, thì kê ày dang làm Bë trên.
10.
— Khi dâ chon Bà nlurt doan, thì
jihâi chon Bà nhi ; châng nên bàu ciV
câ hai mot luot. Yi bang muon chon
kë dà làm Bà nlurt sàu nam trime, làm
Bà nhì thì nên.
11. Birng làm dàu chï thêm mot
—
n g irò! tini* bon trong mày ngimi dang
tliâm nhiëu lion, elio càc Di bô thâm
trong hai ngiròi trime cùng ngimi mòi
 60 —

them, dang chon mot ngu’ò’i leu làm

Bà uhi, cfmg làm moi phép nhir khi
chon Bà nhirt vày.
12.
— Ai dang dure ay thi phai virng
eli ju bang long chang nèn nàn nT, song
le ai có le gì ngat lành dure ay chang
dang, thì phai to nhfrng sirày ra tire thì.
13. Sir bàli e ir nhir vày chira vfrng
—
elio dën khi Dire Giani Mue hay là
Thày ca tliay vi Ngu’ò’i irng chili thì
mòi vfrng.
14. —Khi dà chon xong ròi, càc Dì
phai cam on ha Birng;ròi doc kinh
Lay Cha, Kinh mìrng, kinh Tin kính.
15.
—
San thì Bà uhi cùng ca và nhà
phai lay Bà nhirt mói, nhir là ngiròi
Bii’c Ch uà Trò’i elio mà cai tri xeni sóc
gin giù’ mình, tir ay ve sau phai lay
long khiêm nhirçmg chiù luy ngu’ò’i,
nhir chin luy Birc Chúa Trò’i vây.
Cfmg pliai lay Bà nhì, vi là ngu’ò’i
Chúa elio mà coi sóc gin gifr mình,
pliai có lòng cung kinh, chiù luy, nhirt
là khi Bà nhirt di khòi hay là dau nang
cai tri nhà phiró’c khòng noi.
 —
(il
16. Ròi viêe pliai dot hët các giày
—
bat thàm tire thi.
17.
— Khi ngirô’i nào dang làm Bë
trên mà qua dài, pliai eho Biïc Giani
Mue hay, mà Ngirài day làm sao thì
pliai Yirng nhu' làm vày. Khi ày Bà uhi
thè quyën Bà nhirt tire thì elio dën khi
chon Bà nhirt mài, trir ra khi Dire Cha
day ngu’òi khàc the.

BOAN THÚ MU’Ò’I LÀM

Nói ve chinh viêe Bà nhivt cìing
Bà nhì.
1.
—
Bà nhirt pliai làm girong elio chi
em giir moi le luàt elio nhat, nhirt là
già doc kinh, xét mình cùng moi viêe
they phirçmg B ire Chiia Tròi.
Khi tháy ai trong chi em váng mat
già làm viçc thièng liêng mà khòng xin
phép, thì pliai sai ke di kieni eho biet
bòi cà nào.
2.
—
Bà nhirt pliai xeni xét elio dang
biet each an 6’ chi em làm sao, khi à
trong nhà bay là khi di ra ngoài.
 62
—
Khi ngirò’i nào da loi mot liai dëu
trong le huit, thi Bà nhirt pliai ran
kliuyên an ili,- vìi sua pliât su* loi ay
tlieo le luât day.
3. — Các dëu da nói vë cliính vièc
Bà nhirt thi cüng vë Bà nlù nfra, nhirt
là khi Bà nhirt di khôi ; cho nèn Bà
nhirt cùng Bà nhi chang dang di khôi
nhà mot lirot.
4.
—
Bà nhirt và Bà nlü pliai cô mot
long mot ÿ cùng nhau, bang không thi
se sanh plie dang trong nhà.
Trong liai Bà, nëu cô ai quên giCi*
dëu gì trong lë luât, thi mot Bà pliai
nhac, dirng de cho chi em lay làm khô
coi, mà nan tràch vói nhau.
ô.
- Bà nhirt hay là Bà nhi pliai cat
phiên elio chi em tliay doi nhau mà
lo vièc trong nhà.
Bë trên pliai xét tlieo sire tri chi em
tru’ôc khi sai khiën vièc gì, và doi vièc
khâe khi chi em xin boi le pliai.
Moi thàng thi Bë trên pliai chou mot
ngày cho moi ngiròi dang may va dò
cho minh,
 63
— —
6.
—
Bà nhút hay là Bà nhi, mot hai
khi pliai xét mà coi dò chi em, hoac
có ai giáu cûa gì riêng châng ; vi hang
gap sir gì riêng, thi pliai phat kê ày,
cliang nên tha nhü*ng loi làm vây.
7. — Khi càc Dì di day tro ve nhà,
1

tin Bà nhút pliai hôi riêng tir ngiròi

elio dang biët chi em dà gifr le luât và
lo viêc bon phân làm sao, có bô nhau
châng, V. V. Bà cung pliai xét So thâu
xuât và lo elio mây Dì giao hac con
dir lai.
8.
— Bà nhì pliai tói may elio càc
di
Dì day bay là lo viêc gì khàc ; pliai di
moi nam mot làn, tói thâm khuyèn bao
chi em, néu có den gì bât tien thì sira
lai, coi may Dì lo viêc bon phân càdì
nào. Pliai xét coi càc noi o xnng quanti
nhà làm sao, kèo may Dì sinh binh ;
cung nói dang vói càc Glia nliirng deu
may Dì khóng dàm thira.
Chó nào Bà nhút dà có di tói ròi, thì
khóng càn Bà nhì di trong nani dó néra ;
mà thiró'ng thiròng thì Bà nhút pliai
 - - 64
òr nhà, trir ra khi có vice gì trong lion,
thi Bà nlilit moi di.
—Moi khi trong nhà có viêc gì lón,
9.
thi Bà nhirt châng nên tir lieu, pliai
nhóm Hôi càc Bà : hôi riêng may Bà
thi không du, vi nëu kliông có xét vói
nhau thi may Bà không dàm nói ro ÿ
ciia minh.
10. —Hôi càc Bà, là Bà nhirt, Bà nhi,
mày Bà cira òr nhà hay là òr gàn, Di
gifr viêc, Dì coi sóc nhà hoc tâp, Di kÿ
lue, và mot hai Dì lón khôn ngoan ó’
nhà. Khi nhóm thi châng nên moi may
Bà không Diet gifr miêng lirôi, hôi vi
châng nên hoc lai nhüng dëu may Bà
da nói dang khi nhóm.
Khi tinh mot viêc gì dai sir, mà mòt
hai Bà xin bat thâm each kin vë vice
dô thi dâng.
Bà nhirt pliai tlieo ÿ phàn dông lion;
nëu bang, không có phàn nào lion, thi
khi ây Bà nhirt theo ÿ minh diroc.
11. — Bà nhirt pliai tinh vói Hôi càc
Bà khi chon hay là dôi Di gifr viêc, liai
Dì coi sóc nhà hoc tâp, và Di kÿ lue ; khi
áy máy Dì dó không nên nhóm mà tinh
viéc cua mình.
12.
— Triróc khi lanh chô mói lap mà
day hay là lo viéc Hài dong, coi nhà
tlnrong, thì Bà nhirt pliai tinh vói Cha
coi sóc nhà phiró’c cùng Hói càc Bà và
xin phép Dire Giàm Mue.
13. — Bà nhirt pliai tiiih vói Hói càc
Bà và Cha coi sóc nhà phiró’c, triróc
khi elio mot ngiròi trong chi em, dàu
mà kÿ tliir, tra ve the gian.
14. —Khi Dire Giàm Muetói màxét nhà
phiró’c hay là sai mot Thày ca nào xét
tliay vi Ngirói, thì hai Bà pliai lo elio
càc Dì tira dii, mà de thong thâ ai
mnon thira sir gì thì mac ÿ, cüng pliai
day càc Dì elio biët lnàt Hói thánh bnôc
pliai tra lòi that thà vë nhirng dëu Dirng
dën xét cô hôi. Nën muon coi may So
thâu xuàt hay là nhü’ng dëu trong nhà,
thì hai Bà pliai san long tlieo ÿ tire thì.
Neu Dire Khâm sai Toà Thành toi
xét nhà phiró’c thì cüng phâi giù’ nhir
 66 —

DOAN THÚ MU’Ò'I SÁU

Nói ve sir gin giiu cua nhà pluv&c
1.
— Bà nhirt Bà nhì, Dì giu* vice, Dì
kÿ lue pliai lo gin giir cua nhà plnróc
can than, këo hir mat hay là thiêt hai.
Clio dang gin gifr tir te, thi pliai biët
nhiTng eua iron g nhà plnróc ; bai le do
Hôi tliành day ngirài moi lânh vièc giir
cüa nhà chung, thi pliai làm So virón
ruông và dò cûa nhà chung, nëu cô
So dà làm khi trirôc, thi bien trong So
cü dò nhfrng deu dà mat và nlifrng
vât moi mua hay là ngiròi ta moi cho
sau, và kÿ tênminh dà lânh bay nhiêu-
2.
—
Toi kÿ pliai lo thâu huê loi trong
viràn và góp lúa ruông cung pliai lo
giu* tir te. Khi lúa có già khá thi pliai
Unii vói Hôi càc Bà mà bàn.
3. — Nini* chi em hay là ai dâ dirng
dât cho nhà jihucrc mà xin le, thi pliai
nhô* mà giü*.
Song pliai biët, trirôc khi lânh dât
mà xin lê moi nam nhir vây, thi pliai
cô phép Dire Giàm Mue,
 67
—
4. Phâi giù- So sách than xuát eho
—
có thir tir, bien ngày tháng da thâu
xuát sir gì. Cuoi tháng phâi cong lai
may So thâu máy So xuát và tinti trir,
ròi phâi dem So bac coi có trúng Sô
châng.
5.
—
Moi nam mot làn phâi tính So
câ và nam cho Hoi các Bà xét lai và
ni(V rirong sát triróc mat Hôi các Bà,
dëm bac coi có dir thiêu hay là trúng
theo So, sau phâi gói So cho Dire Giám
Mue.
6.
—
Bang khoán dát phâi gói nhà
Dire Cha. Nëu có bang khoán nào ó’
tai nhà, thi phâi de thir tir trong rirong
sát cùng to’ cho mirón dát, tò’ eho vay
Y. V.
7.
—
Nëu có bac dir nhiëu, nên tinh
vói Hôi các Bà mà mua ruông hay là
cho vay chô nào cliac ; mà phâi có pliép
Hire Cha, thì cho vay mói diroc.
8. — Nëu càn bay là có ich tô tirôiig
mà báii dát cûa nhà phiróc, thi phâi
hôi máy ngiròi không có bà con vói
ngiròi muon mua, mà thao biët dát áy
 68
— —
dáng bao nhiêu, và neu Hôi các Bà
bang long thì gai tha trình elio Dire
Cha ro so sào mâu dát dó bao nhiêu,
toa lac tai dâu, vi le nào nhà plnróc
muôn bàli, ngirài ta muon mua già may,
dát dó dáng bao nhiêu
Neu Dire Cha gai giáy elio phép, thì
moi nèn ban theo già dó, nliir có dòi
ha ngu'ói muón mua, thì phài bàn elio
ngirò’i chili già mát han. Bán ròi thì
pliai dùng bac dó mà mua dát kliác
bay là eho vay eho nào chác elio kliòi
mât huê lai dát dó, nhu* da có làu nay.
9. — Neu càn pliai libi bac cûa ugnai
ta, thì pliai xin phép Dire Cha, và
pliai nói ro nhà plnróc mac no* xu*a nay
bao nhiêu ; neu Dire Cha elio phép, mà
klióng hay nhà phiró’c dà có mác na,
thì phép dó nhu* khóng triróc mat Dire
Cima Tròi.
10. Mày ngiròi nhà Dòng nhà phu*ó*c
—
muón di xin tien mà lo viéc gì, thì phài
có giáy phép Dire Cha mìnli ; néu tói
dja pliàn khàc mà xin, thì phài có giáy
phép Dire Cha Dia phàn dó néra.
 11. Không nôn lay ciìa nhà plnró'C
—
ma cho ai, trù* ra khi ho thí hay là boi
le phài nào kliàe.
12. — Lai nhu* có ngiròi nhà piume
lén Be tren ma giao li ira den gì vói ai,
neii sau có hi sir gì, thì chinli mình
ngirò’i dó pliai chiù, cliang dir gì den
nhà pliiróc.
13.
—
Không nen mua do mà bàn lai
mfit lion elio dang Idem loi. Nên bàn
sàcli, tirong ành, chuoi v. v. cho ngu’-ò’i
ta dang nhò’, mà phài ti uh cho kliòi lo
vóli mà thòi.
14.
—
Trong nhà pliiróc phài don mòt
phòng có khoà de mà tich Ini’ càc vàt ;
l)ì giù* viec phài giu* khoà rièng mình,
mà pliai pliât cho ke làm nhà bep càc
gióng dùng bang ngày, chang nên xài
phi hay là de tliieu thon, mòt phài ó*
tiet kièm mà thòi.
Ben cuoi thàng, thì ngiròi giir viec
phài giao cho Bë trên So mình biên
riêng, cùng khai càc vât côn bao nliiêu,
phài xeni sóc këo mal, hay là liu* gióng
ai, khi vât nào dâ gan het, thì phài
thira cùng Bë trên cho soin, kêo thiëu,
hoac san mua mat lion.
Không nên di lain main, di làm cui,
boi vi tliièt hai ve pliàn linli hòn.
15. May Dì làm dàu có phép xuàt
—
pliât tien bac mà làm moi viêc bon phân
thircmg, mà khi pliai lo dëu gì lem, tin
phâi tinh cùng Bë trên tnrô’C ; không
nên xài riêng cho nhnh, hay là lo cho
mot it ngu’ò’i, làm có' cho kê khàc buòn,
và có khi pliai thiëu thon không dû.
Phâi có So thâu xuât và moi khi Bë
trên liòi Sô, tin phâi dem elio iigirói coi.

DOAN THÚ* MUÜ1 BÂY

Day vê siv ngòi tnr&c và ngòi saa.
1. Bà ii h u t cùng Bà nhì ngòi trirô’C
—
hët, doan hê ai mac áo den trirô’C tin
ngiròi ây phâi ngòi triró’c.
2.
— Trong hai ngu’ò’i mac áo cùng
vào sô mot lu’pt, thì ngu’ò’i nào vào lillà
plnró'c triró'c, dàu mà nhò tuoi h cm,
thì dang ngòi triró’c, mà nëu hai ngu’ò’i
 71
— —
 Plian Ihir sáu
VE SU’ SU’A PHAT
Bon phân Be trên pliai sua pliât may
ngu’òi không giir le luat, bang chang
tlii Bë trên có tòi triróc mat Clnia.
Bë trên xét loi bë ngoài ma thôi ;
không ai có pliép ma xét trong long
chi cm có loi làm sao.
Bang khi Bë trên nóng giàn tin khoan
sira pliât chi cm, pliai de cho bel giàn
dà.
Khi sua pliât chi cm, thi chó* cho
ugnai thë gian hiët cùng elio nói lèi gì
-

lheo thôi thë gian ; pliât roi, pliai anhir

thiròng vói ngiròi dó, cùng chang nên
trách móc sir gì vói chi em khác.
Bë trên pliai láynhírng lòi hiën lànli,
nliiit là khi pliât ai, thi pliai kliuyên
cùng an ùi nhirng loi diu dàng cho
ngiròi ay chili pliât vui long, cùng dang
ich vë plian linh lion.
Ngiròi hi pliât, dàu ma mot liai khi
Bë trên làm, thi pliai san long làm viêc
Bë trên day, có y dën vi mày toi khác ;
 - 73

hay lillà
néu không dën ô' dòi nay,
:
thì pliai den ó' dòi sail trong luyen
nguc.

BOAN THÚ MU’Ó’I TÁM

Ke íilumg lói nhe ding day pliai pliai
loi ág làm sao.
1. Day kê nhíhig loi nhe :
—
Khi nghe dánh chuông ma chang di
doc kinli, chang di an com, không di
làm viêc tire thi, hay [là ai bô viêc
tnrôc khi roi, mà sau không tlura cùng
Bë trèn boi có’ nào ;
Khi doc kinh nguyên gain, nghe doc
sàch, cùng khi làm viêc gì kliàc phàn
lion phàn xàc mà ngû guc, dàu mà kêu
cùng cir ngû ;
Khi Bë trôn day làm viêc gì mà làm
doi hay là bô sot phàn nào ;
Khi xeni ngang xeni ngira mà loi su*
net lia, dàu khi ô* trong nhà hay là di
ra ngoài;
Khi ô* nlnrng lâu ;
Khi reo cuòi qua le ;
 74 —
—
Ai dung hay là giu* vât gì không co
pliép Be tren ; Kè mot y vói ngiròi ày ;
Ai àn giong gì ngoài bua com ma
không co phép Bë trên ;
Ai hay nói truyen vò ich trong giù*
cani.
2. — Khi Be trên tháy ngiròi nào loi
mot [liai dëu nhu* vây, tin pliai day
ngu’òi ày qui goi xuong lion dàt ha làn
và doc kinh an nàn toi.
3. Yi bang Bë trên châng tliày, thi
—
kê da pham lë huit nhà pliuôc bë ngoài,
khi doc kinh bòni roi, pliai tô su* loi
minh ra cùng xin Bë trên pliât.

DO AN TH LT MU’Ô’I CHÍN
Ke nluvng loi vìva vìva cìuuj day
phép pliai pliât làm sao.
1.—Ai cliang dën làm viêc thiêng
liêng cluing cùng càc chi em, mà không
cô phép Bë trên ;
Ai ho hoc, ai cliang di nghe day mà
không cô phép Bë trên ;
 75
— —
Khi chi em làm viêc cùng nhaii, mà
ai di chô này ciiô kia, hay là làm viêc
riêng cho minh, mà không cô phép
Bë trên ;
Ai cliang chili luy Bë tren khi day
su* gì ;
i\i dùng hay là giü* cua chang trong
chang nhe mà không cô phép Bë trên ;
kê mot y vói ngiròi áy ;
Ai tlië dôi thë vat ;
Ai nói chain chicli chê cuòi kê kliàc ;
Khi ai nliàc lai su* loi kê kliàc da
làm viêc dën tèi ;
Ai làm su* gì lòi mà giau di chang
xung ra ;
Ngu’ò'i nào dà quen làm loi gì nhe
cùng dà phâi phat nliiëu làn mà chang
ra sire sira niình.
2. — A y bay nhiêu dëu là lòi vira vira
vay, elio nèn nliCrng ke dà mac nhung
su* ay, thì Bë trên pliai dayquìgói hôn
dal mà doc kinh àn nàn tòi, và ngoi
diròi dàt àn coni vói muoi mòt làn.
 76
— —
DOAN THÚ HAI MUCH
Ke nlunig loi ncuig ciing each pluit
nhmig loi áy.
1. Khi chi em máng nhau, hay là
—
khi gian ma làm om som trong ca va
nhà ;
Ai xui giiic chi em chia lòng ra, làm
roi trong etra nhà ;
Khi ai nói hành cùng to vice kin chi
em trong nhà phu'ó’C cùng ngiròi the
gian ;
Khi Be trên day su* gì hay là phat ai
mà ngu'òi ày trách hay là nói lain bam ;
Ai chong cu* cùng kê Bë trên ;
Ai nói ló'i gì chang tlianh ;
Ai nói truyèn vói ngiròi nani mot
mình, khóng có ke khàc làm chirng,
hay là lànli lày vàt gì ngirò’i nani gai
elio mà chang xin phép Bë trên ;
Ke dang tho* ngiròi nani gai mà
chang elio Bë trên hay ;
Ai gòi tho' elio ngiró’i nam hay là eho
nó vat gì mà chang xin phép Bë trên
tnrác ;
 78 —
—
DOAN THÚ HAI MUO'I MOT
Day vê loi rat nany dány phot
pliai ra kiwi nhà phiv&c.
1. —Kê bi phat ma không chili làm
vice dën tòi Bë trên day;
Ai (V ngoài nhà phiróc lâu ngày mà
không cô phép Bë trên ;
Ai làm loi gì vë diëu rân tini* sàu
nhir tiTmg gioii vói ngiròi nam v. v ;
Ai ít lo viêc thiêng liêng va it giu*
lë luàt, dau mà Bë trên sua day và
pliât nhiëu lan, mà không lo sira minli,
và each an ô* không pliai là càdì ngirôi
nhà phiróc, cho nên làm giro’ng xàu
elio chi em.
2. — Bà nhirt pliai nliôm Hôi càc Bà
mà xét loi ngirò'i dó, và cho ngirôi ày
hay hôi cô' nào pliai ra khôi nhà phiróc,
cùng cho phép thira lai su* gì tir ÿ
ngirô'i ày.
San thi pliai trinh cùng Dire Giàm
Mue hay ÿ Hôi càc Bà dà xét vë loi
ngirôi dó, và nhiriig loi kê ày thira lai
mà chura mình, cho Due Giàm Mue
dinh lieu.
 3. Vi bang
-
dang
Vi);-
khi dó ngiròi có
— ay
lòng so hai an nân tòi va xin ô’ lai, thi
1

nên cho ô* lai mot làn thir nhirt, mien

là san lòng chiù làm viêc dën toi này:
Thir nhü’t, dàu mà ngiròi ày b trong
nhà phiró’c dà lâu, thi trong mot nam
pliai ngoi dirai rot càc Di khi ô’ trong
nhà ;
Tini- hai, trong mot nam càc ng'ày
thü* sàu pliai qui goi giâng tay ra mà
doc kinli an nân tòi và ngòi diriri dât
an coni vói muoi ;
Thir ba, ca và diri ngirôi ày không
dang làm dàu, và không cô phép liât
tliâm sir gì.
4. — Nëu có ai dâ pham toi nâng quà
tô tirón g vë diëu rân thir sàu, thi pliai
cho Dire Cha hay, song le không càn
doi linh Dire Cha mà bièu ngiriri ây
ra khôi nhà pliuñc, pliai tinh vói Hoi
càc Bà và Cha coi sóc nhà phiró’c thi dû.
5. Nëu chang cho mot ngiriri nào
—
ô’ nhà phirôc nira, thi phâi cho cha me,
hà con kê ây hay, cho dang nrôc vë,
hay là chili khô mà dira toi nhà cha me.
 Boi vi ngiròi nhà phiróc da du'ng
mình cùng ngày giù elio Chúa, cluing
1

có ciiagì rièng tlieo lòi da hira, elio nèn

khi ngiròi nào tra ve the gian, thì không
dang dòi sir gì ve vièc da làm trong
lillà pliiràc ; neu biet ngirài ay tliiëu
thon, thì lillà phiróc pliai thirang xót
mà giùp boi nhon dire yèn ngiròi. (Coi
lai doqn thù scili so.)
6.
— Hòi thànli cliuaii lòi hira elio kè
hi duòi ra kliói nhà phiróc ; nèn ngirói
dó không có phép mac ào Dóng và dòi
lúp liña.

sf
 Phân sail h et
DOAN THÚ HAI MITCH HAI
L&i khuyén bào & ben do trong
nhà phir&c.
Neu có ngu’ò’i nào ngà long mà tron
khoi lillà phu’ò’c, thì pliai Idem tire thì
elio dang biet ngiròi dò di dàu, bòi vi
cha me da giri elio Bë trên gin giù*. Neu
biet cliac dà ve lillà cha me ròi, nhir
pliai là ngu’ò’i dang tap, thì khòng càn
lo nTra, mà nëu là ngiròi khan hira, thì
phâi an ili tra ve nhà pliu’óc, nhir ngu’ò’i
àv khòng chili tra ve, thì chang dang
xirng toi nró'c lè, bòi vi dang pliam lèi
khan him và làm guong xau.
May ngirò’i hi càm do muon bó nhà
phiró’c, thì pliai nhà lai hire mình là
hire trong :
Le luàt Hòi thành day ngu’ò’i ta phâi
Idilli bue ngu’ò’i nhà Dòng nhà phiró’c.
Ai mà pliam dën ngiròi nhà Dòng
lillà phiró’c, thì pliam su* thànli ;
Ai câ lòng dành ngiròi nhà Dòng nhà
plume, thì bi dirt phép thòng còng ;
 Ai muon kiên ngiròi nhà Dòng nhà
phime, thi pliai kiên tai Toà Bja pliàn ;
pliai có phép Dire Cha, tin mói nên
kiên noi toà nhà nu’ôc.
Nlnrt là may ngiròi nhà phime pliai
xét : ó- trong nhà phime de cho dang
thêm công nghiêp, nëu gifr le luât
vi long kfnh mën Biic dina Tròi và
lo láng cho linh hòn ngiròi ta, mà
mìnli có còng nghiêp bao nhiêu thì
ngày sau se thày Dire Chúa Tròi ro
lion bay nhiêu dòi dò’i trèn niróc Tliièn
dàng.
 MUG LUC

PHAN THÚ NHÚ’T

Nhà phu'ó'C Chj em mën Thánh Già
là có y nào
fioAN I. — Vi ÿ nào mà lap Dòng Chi

...
em mën Thánh Già 1

Doan II. — Nhurng dèu Chi em mën

Thánh Già giu bay già.
- 3

PHÀN THÚ HAI

Vë su* cho vào nhà phu*ó*c eho dën
khi khan hira.
Poan III. Day vë nhüng kê dang vào
—

...
trong nhà phuó’C cùng kê vào chang

...
dang 6
Doan IV. — Nói ve kÿthir. 8
Doan V. — Nói ve kÿ tap. 9
Nam kÿ tàp nhat phép . 13
.
May nam kÿ tâp khâc. 14
. .
Vè kê da khi sir làm kÿ tàp
nhat phép khi gàn chët dang
khan h ira 17
Doan VI. — Nói vë sir mac áo den và
khan h lia 18
 PHAN THU’ BA. cius

Nhirng dëu chung ai ai cíing phâi giir.

Doan VII. — Day vè le luât cluing và

Vè su* khó khan.

Vë sir virng loi
....
nhüng dèu khan'livra phâi gifr.

Vè sir gifr ni in h sa ch se
.
Boan VIII. — Day nliüng cîëu pliai gifr
<
24
25
27
28

moingày. 32
Doan IX. — Day pliai lo elio linli lion
làm sao 37

....
. .
Vè ngày Clnia nhirt 39
.
Doan X. — Day vè sir gifr mièng cùng
« pliép phâi giü khi nói 42
Doan XI. — Day phâi gin gifr xeni sóc
kê liêt trong nhà là thè nào 44

....
.
Doan XII. — Day nhfrng viêc phâi làm
cho moi linh hon càc ngiròi ó- trong
nhà phiró’C dà qua dò’i 46
PHÀN THÚ* BÓN.
Nhüng dèu riêng các Dì di day phài giù*.
Boan XIII. — Day nhüng dèu càc Dì
phâi giü’khi di day trong ho. 49
. .
PHÀN THÚ’ NÂM
Nói vè sir cai tri nhà phiróx.
Boan XIV.—Phép chon Bà nhirt cùng
Bà nhì 56
 MUC LUC III
Doan XV. — Nói ve chinh viêc Bà nluVt
cùng Bà nhi (51
Doan XVI. — Nói vè su' gin giîï' cua
nhà plnrô’C 66
DoanXVII.—Day vè su- ngòi trirô'c và
ngoi sau 70
PHÂN THÚ’ SÁU.
vè su* sira phsjt.
Doan XVIII. — Ke nlifrng loi nhe cùng
day pliai phat loi ay làm sao. .
73
.
Doan XIX. — Ke nhCrng loi vira vira
cùng day phép pliai phat Kim sao. .
74
Doan XX — Ke nhüng loi nang cùng
day each phat nhung loi ay. 76
. .
Doan XXI. — Day vè loi rat nang dáng
pliât pliai ra khôi nhà phu'ôc. . .
78
PHÀN SAU HÉT,
Doan XXII. — Liri khuyên bâo ce bèn do
trong nhà phiró-c 81
 LÈ luAt riêng
NHÀ PHITÔT THÚ THIÊM
Le tuât riêng nhà phircrc
Thu-Thiêm

1.
— Ngày mot ngirô'i moi vào nhà
plurôc thì bà con nam nir dira vào nhà
phiriVc dang, và ngày ngiròi ày khan
hira.... cüng dang phép vào nhà plurôc
mà coi. Côn càc ngày khàc thi không
dang phép vô.
2. Càc chi áo tráng hoc tâp thi
—
không dang vé thàm cha me bà con
nëu không dû le gì can kip; khi cha me
dan nang cô lé pliai diet nên vë tliàm.
3. May Di moi khan hira làn dàu,
—
qua mot nam thi diroc phép vë thàm
cha me ; mà tir ày vë sau nëu cô le càn
kip thi pliai xin phép. Bë trên së dinh
lieu moi nên vë nhà.
4. — Khi Cha me dau nang nên vë
thàm thi ô’ diroc it ngày, roi pliai lo
trô’ vë. Nëu cha me cô chët không nên
dira xác.... Nëu nhà ó* gan nhà phirôc
thi nén thám ban ngày mà thói. Trír ra
khi có thë ngat, thi Bë trên së dinh liéu.
5.
— Ke khan híra thi không nén sám
dò riéng mà diing, Be tren se lo lieu
dinh so du dùng, nëu thréu thi thira
cùng kê Bë trên. Côn ào trang thi côn
dùng dò cua cha me cho.
6. — Càc Dì di day trong ho, không
nên lânh con ngu’ôi ta gôi o’ trong nhà
càc Di nuôi cho no an hoc, vi bat tiên.
Hay là ngirôi chàu nhirng, không dang
phép khi nào hët.
7. — Ngày mòng hai tët dang phép
di choi, vë thâm cha me, bà con ô’ gàn,
hoac di xe hoi hay là xe lira trong mot
giô thi di dang. Xem lê roi thi di, cho
tôi nam giô chiëu thi phâi cô mat tai
nhà phirôc.
»
».