Địa tô tư bản chủ nghĩa là phần lợi nhuận siêu ngạch ngoài lợi nhuận bình quân

của tư bản nông nghiệp nộp cho địa chủ về ruộng đất để được quyền kinh doanh
ruộng đất.
Nguồn gốc:
Là 1 phần của giá trị thặng dư được tạo ra trong lĩnh vực sx mà nhà kinh doanh tư
bản nông nghiệp phải trả cho địa chủ để sử dụng ruộng đất.

- Địa tô tuyệt đối là loại địa tô mà tất cả các nhà tư bản kinh doanh nông nghiệp
đều phải nộp cho địa chủ, dù là ruộng đất tốt hay xấu
- Địa tô tuyệt đối là phần lợi nhuận siêu ngạch dôi ra ngoài lợi nhuận bình quân,
được hình thành do cấu tạo hữu cơ của tư bản trong nông nghiệp luôn thấp hơn
công nghiệp
=> Nếu trình độ bốc lột ngang nhau thì một tư bản ngang nhau sẽ sinh ra
trong nông nghiệp giá trị thặng dư hơn trong công nghiệp

- Địa tô chênh lệch là lợi nhuận siêu ngạch dôi ra ngoài lợi nhuận bình quân được
hình thành trên những ruộng đất có điều kiện kinh doanh trung bình và tốt.
+ Địa tô chênh lệch I: là loại địa tô thu được trên những ruộng đất có điều kiện
thuận lợi. Độ màu mỡ tốt, trung bình và có vị trí địa lí gần thị trường hay gần
đường giao thông
Địa tô chênh lệch I thuộc về địa chủ sở hữu ruộng đất. Địa chủ thu địa tô chênh
lệch I bằng cách cho thuê ruộng đất với giá cả khác nhau. Ruộng đất tốt giá cao
hơn trung bình, ruộng đất trung bình cao hơn ruộng đất xấu, ruộng đất ở gần thị
trường cao hơn ruộng đất ở xa thị trường

+ Địa tô chênh lệch II là địa tô thu được gắn liền với thâm canh tăng năng suất,là
kết quả của tư bản đầu tư thêm trên cùng một đơn vị diện tích
Trong thời gian hợp đồng thuê đất, lợi nhuận siêu ngạch do đầu tư thâm canh đem
lại thuộc tư bản kinh doanh ruộng đất
Khi hết thời hạn hợp đồng thuê ruộng đất, địa chủ mới tìm cách nâng giá cho thuê
ruộng đất, biến địa tô chênh lệch II => I

=> Mâu thuẫn: nhà tư bản thuê đất muốn kéo dài thời gian thuê, địa chủ muốn rút
ngắn thời gian thuê đất. Do đó, trong thời gian thuê đất, nhà tư bản tìm mọi cách
quay vòng, tận dụng, khai thác độ màu mỡ của đất đai