‫وزارت حتصیالت عایل‬

‫پوهنتون خصویص سالم شعبه کندز‬

‫پوهنحی اجنیرنی دیپارمتنت ساخامتین‬
‫مضمون ‪ :‬رسک ‪1‬‬
‫‪Highway Engineering 1‬‬
‫فصل ششم‬
‫گوالیی های افقی و معودی رسک ها‬
‫)‪( VERTICAL & HORIZONTAL CURVES HIGHWAY‬‬
‫سال تحصیلی ‪2022‬‬ ‫مدرس ‪ :‬رامش قیامی‬
 ‫فهرست مطالب فصل ششم ) ‪: (Contents of Chapter 6‬‬
‫‪ -1‬معومیات (‪)Generalization‬‬
‫‪ -2‬قوه های فرار از مرکز ( ‪) Centrifugal Force‬‬
‫‪ -3‬سوپرایلویشن (‪)Super Elevation‬‬
‫‪ -4‬حتلیل سوپرایلویشن ( ‪) Analysis of Super Elevation‬‬
‫‪ -5‬خبش حماس بات مربوط به سوپرایلویشن (‪) Calculation of Problems based on Super Elevations‬‬
‫‪ -6‬انواع گوالیی ها در مسری رسک ها ( ‪) Types of Curves on Roads Alignment‬‬
‫‪ -7‬تعریفات و انم گذاری در گوالیی های افقی (‪) Definitions and Nomination of Horizontal Curves‬‬
‫‪ -8‬زاویه و شعاع گوالیی افقی (‪) Angle & Radius of Horizontal Curve‬‬
‫‪ -9‬عریض ساخنت رسک در ساحه گوالیی افقی (‪) Increasing Width of Road at point of Horizontal Curve‬‬
‫‪ -10‬گوالیی های انتقایل مهراه اب حماس بات مربوطه (‪) Calculation of Transition Curve / Spiral Curve‬‬
‫‪ -11‬میل طوالین رسک ‪ /‬تقلیل میل طوالین در گوالیی های افقی ‪ /‬طول حبراین میل و رابطه میل اعظمی و رسعت دززازن‬
‫‪ -12‬گوالیی های معودی ‪ /‬دززازن و حماس بات خبش گوالیی های معودی (‪(Design/Calculations of Vertical Curves‬‬
‫بنام آنکه ذکر اش عنادت هست‬
 ‫معومیات‬
‫‪Generalization‬‬
‫مسری رسک (‪ )Alignment‬به ندرت در متام طول خویش‪ ،‬در صفحه افقی‪ ،‬به صورت خط‬
‫مس تقمی ابیق مامیند‪ ،‬بلکه نظر به فکتورهای متفاوت نیاز به تغری هجت احساس میشود‪ .‬تغیری در‬
‫زاویه مسری ابید طوری اجنام پذزرد که اب تغیری هجت مسری‪ ،‬راننده و رسنشینان هیچ نوع احساس‬
‫یب مصئونییت و غریراحیت را نکنند‪ .‬ازن تغیری هجت رسک توسط اجیاد گوالیی های افقی اجنام‬
‫میپذزرد که به جزئیات به مطالعه شان خواهمی پرداخت‪.‬‬
‫به مهینگونه در صفحات غری افقی مسری نزی به تغیری در زواایی معودی نیاز احساس میشود که ازن‬
‫نیاز اب دززازن گوالیی های افقی در مسری رسک برآورده میگردد‪.‬‬
‫اجزای گوالیی های افقی اب در نظرداشت فکتورهای متفاوت هندیس و غریهندیس رسک دززازن‬
‫میگردند که به ترتیب ذیل هر کدام را مطالعه میامنیمی‪.‬‬
 ‫قوه های فرار از مرکز‬
‫‪Centrifugal Force‬‬
‫وقتیکه زک عراده در مسری حرکت خود از گوالیی افقی میگذرد‪ ،‬قوه فرار از مرکز ابالی‬
‫عراده مذکور معل منوده و عراده را از مرکز گوالیی بطرف خارج گوالیی میکشاند‪ .‬در ازن‬
‫حالت عراده ذکر شده تعادل خود را از دست داده و از مسری اصیل خود خارج میگردد‪.‬‬
‫مقدار ازن قوه توسط معادهل ذیل حماس به میشود‪:‬‬
‫قوه های فرار از مرکز‬
Centrifugal Force
‫قوه های فرار از مرکز‬
Centrifugal Force
 ‫سوپرایلویشن‬
Super Elevation
 ‫سوپرایلویشن‬
‫‪Super Elevation‬‬
‫برای اینکه اتثریات قوه فرار از مرکز و قوه اصطاکک که ابعث‬
‫منحرف شدن عراده جات از مسری میگردند از بنی برود‪ ،‬در‬
‫گوالیی های افقی قسمت خاریج رسک نظر به قسمت داخیل آن‬
‫بلندتر ساخته میشود‪ .‬درزن حالت رسک به زک میل عرضاین اعامر‬
‫میگردد که بنام سوپرایلویشن اید میگردد‪.‬‬
‫سوپرایلویشن‬
Super Elevation
 ‫سوپرایلویشن‬
‫‪Super Elevation‬‬
‫اجنیرن صاحبان حمرتم به اید داش ته ابش ید که ارتفاع سوپرایلویشن )‪ )SE‬مس تقامی متناسب‬
‫به رسعت دززازن ‪ Design Speed‬عراده جات وزاویه گوالیی و معکوسا متناسب به‬
‫شعاع گوالیی میباشد‪.‬‬
‫مهچنان ابید عالوه منود که نظر به کودهای امرزاکیی سوپرایلویشن که در رسکها در نظر‬
‫گرفته میشود) ‪ 0.1 pt/ft ( Percentage / Feet‬سوپرایلویشن در نظر گرفته میشود‪.‬‬
‫نظر به سفارش موسسه ) ‪ IRC ( Indian Road Council‬سوپرایلویشن اعظمی در‬
‫ساحه مهوار ‪ 7%‬ای و در ساحه کوهس تاین ای ‪ 10%‬یعین ‪ 0.1‬میباشد‪.‬‬
 ‫سوپرایلویشن‬
‫‪Super Elevation‬‬
‫قمیهتای که از طرف ‪ IRC‬در ساحه مهوار برای شعاع و رسعت دززازن های خمتلف سفارش گردیده است در جدول ذکر شده است‪.‬‬
 ‫سوپرایلویشن‬
‫‪Super Elevation‬‬
‫قمیهتای سوپرایلویشن برای شعاع گوالیی افقی و رسعت دززازن در ساحه تپه زار در جدول ذیل قرار ذیل اند‪.‬‬
 ‫سوپرایلویشن‬
‫‪Super Elevation‬‬
‫قمیهتای سوپرایلویشن برای شعاع گوالیی افقی و رسعت دززازن در ساحه تپه زار در جدول ذیل قرار ذیل اند‪.‬‬
 ‫سوپرایلویشن‬
‫‪Super Elevation‬‬
‫در صورتیکه شعاع گوالیی زایدتر ابشد در آنصورت ارتفاع سوپرایلویشن در ساحه گوالیی در نظر گرفته‬
‫منیشود‪ .‬موضوع فوق را ‪ IRC‬برای انواع خمتلف رسکها قرار ذیل سفارش منوده است‪.‬‬
‫حتلیل سوپرایلویشن‬
Analysis of Super
Elevation
 ‫حتلیل سوپرایلویشن‬
Analysis of Super Elevation
 ‫حتلیل سوپرایلویشن‬
Analysis of Super Elevation
 ‫حتلیل سوپرایلویشن‬
Analysis of Super Elevation
 ‫حتلیل سوپرایلویشن‬
Analysis of Super Elevation
 ‫حتلیل سوپرایلویشن‬
Analysis of Super Elevation
‫حماس بات سوپرایلویشن‬
Problems of Super
Elevation
 ‫مثال اول ‪: )Problem 1( 1‬‬
‫زک رسک دو لینه دارای عرض ‪ 7.5‬مرت که رسعت دززازن آن ‪ 80km/hr‬ابشد در صورتیکه‬
‫ترافیک خمتلف ابالی آن عبور مناید و شعاع گوالیی ان ‪ 480‬مرت ابشد نسبت سوپرایلویشن را حماس به‬
‫و مه درایفت منایید که قسمت خاریج گوالیی از مرکز رسک به چه حد بلند اعامر گردد‪.‬‬
‫حل ‪: ) Solution (1‬‬
‫برای رشایط ترافیک خمتلف رسعت دززازن ‪ 75%‬در نظر گرفته میشود‪.‬‬
 ‫مثال اول ‪: )Problem 2( 2‬‬
‫شعاع زک گوالیی افقی ‪ 100‬مرت بوده در صورتیکه رسعت دززازن ‪ 50Km‬و رضیب اصطاکک‬
‫عرضاین ‪ 0.15‬ابشد حماس به منایید ‪.‬‬
‫الف ‪ :‬قمیت سوپرایلویشن را اب در نظر داشت رضیب اصطاکک حماس به منائید‪.‬‬
‫ب ‪ :‬هر گاه نظر به رشایط ساحوی اعامر منودن سوپرایلویشن اماکن پذزر نباشد به کدام رسعت ابید‬
‫عراده جات از گوالیی عبور مناید‪.‬‬
‫ج ‪ :‬حالت تعادل سوپرایلویشن را حماس به منائید در صورتیکه فشار اتزرهای داخیل و خاریج اب مه‬
‫مساوی ابشد‪.‬‬
‫د ‪ :‬در صورتیکه عرض رسک ‪ 4‬مرت ابشد تفاوت ارتفاع قسمت خاریج رسک نظر به قسمت داخیل‬
‫رسک چقدر است‪.‬‬
: )Solution 2( 2 ‫حل‬
: )Solution 2( 2 ‫حل‬
 ‫مثال اول ‪: )Problem 3( 3‬‬
‫نسبت سوپرایلویشن رسک را درایفت مناید در صورتیکه شعاع گوالیی ‪ 500‬مرت و رسعت ‪ 100 km ph‬ابشد‪.‬‬
‫حل (‪ : )Solutions‬برای ترافیک خمتلفت دارمی که ‪:‬‬

‫چون قمیت سوپرایلویشن زاید تر از قمیت اعظمی آن ‪ e= 0.07‬حماس به گردید پس سوپرایلویشن حقیقی ابید به اندازه‬
‫‪ 0.07‬هتیه گردد‪ .‬پس در ازن حالت رضیب اصطاکک را ابید چک منود‪:‬‬
 ‫مثال اول ‪: )Problem 4( 4‬‬
‫اگر دززازن رسعت زک رسک ‪ 80 km ph‬و شعاع گوالیی ‪ 200‬مرت ابشد سوپرایلویشن را‬
‫حماس به مناید و مه اگر سوپرایلویشن اعظمی هتیه شود رسعت دززازن ) ‪ ( Design Speed‬را‬
‫حماس به منائید‪.‬‬
‫حل ‪ : ) Solution 4( 4‬اگر ‪ 75%‬رسعت دززازن را در نظر بگریمی پس دارمی که‪:‬‬
 ‫مثال اول ‪: )Problem 4( 4‬‬
‫چون شعاع گوالیی را زاید کرده منیتوانمی پس ابید رسعت را تقلیل داد‪.‬‬

‫پس رسعت جماز ابید در گوالییی مذکور از ‪ 74.75 km/hr‬بیشرت نباشد‪.‬‬

‫گوالیی های افقی‬
HORIZONTAL
CURVES