Keuzedeel voorbereiding PABO

Natuur en Techniek les 0102

Onderzoeken
Het goede kan bestaan
zonder het kwade,
terwijl het kwaad niet Thomas van Aquino
Roccasecca, 1225 – Fossanova, 1274
kan bestaan zonder Romeins filosoof en theoloog.

het goede.
Deze les; Volgende les;
Onderzoek Onderzoekinstrumenten
Vakgebonden vaardigheden A1 Vakgebonden vaardigheden A3

Leerdoel A.1.1. en A.1.2. Met 10 begrippen en

drie inhoudelijke afbeeldingen
Begrip; schriftelijk rapporteren, samenvatten
Actualiteit

Goed voorbereid;
https://www.goedvoorbereidnaardepabo.nl/

https://lestvpabo.teacherschannel.nl/

https://digibib.consortiumbo.nl/aanmelden/
Wat is onderzoek

• informatie verzamelen over een bepaald

onderwerp waar je vragen over hebt en die
vragen door onderzoek gaat
beantwoorden.

• 'alle systematische activiteiten gericht op

het verzamelen van gegevens die
informatie bevatten over een van tevoren
afgebakend onderwerp met als doel een of
meerdere vragen aangaande dit onderwerp
te beantwoorden’.

TRW
Het onderzoek; enkele eisen

• Een onderzoek is altijd systematisch en

planmatig.
• Objectief en onafhankelijk
• Controleerbaar en toetsbaar
• Herhaalbaar
• Nauwkeurig
• Hoge mate van Generaliseerbaarheid

TRW
Onderzoekend leren!

Wat is een goede onderzoeksvraag?

Kwantitatieve en kwalitatief
onderzoek

essentieel om verschillende soorten kennis te

verzamelen.

Kwantitatief onderzoek
Kwantitatieve dataverzameling en -analyse
richt zich op getallen en statistiek.
Uitgedrukt in getallen, tabellen, grafieken en
diagrammen.
Experimenten, kwantitatieve observaties en
enquêtes met gesloten vragen.
Gebruikt om theorieën en hypothesen te
bevestigen of te verwerpen.
Kwantitatief onderzoek kan worden ingezet om
feiten te verzamelen die kunnen worden
gegeneraliseerd naar een grotere populatie.

TRW
Kwantitatieve en kwalitatief
onderzoek

essentieel om verschillende soorten kennis te

verzamelen.

Kwalitatief onderzoek
Kwalitatieve data hebben vaak de vorm van
woorden, begrippen en betekenissen.
Dit type onderzoek wordt gebruikt om
concepten, gedachten of ervaringen te
begrijpen.
interviews met open vragen, kwalitatieve
observaties en literatuurstudies over
concepten of theorieën.
Met kwalitatief onderzoek kun je inzicht
verkrijgen in onderwerpen waar nog weinig
kennis over is.

TRW
Wetenschappelijke methoden;

Er zijn een aantal wetenschappelijke

methoden voor onderzoek. We bespreken er
vier van:
1. Experimenteren:
• “proefjes doen”, uitproberen, testen
2. Literatuuronderzoek uitvoeren:
• boeken en internet raadplegen.
3. Interviewen:
• een vraaggesprek met een aantal
mensen
4. Enquêteren:
• een vragenlijst afnemen bij een groot
aantal mensen

https://www.scribbr.nl/
Wetenschappelijke methoden;
Experimenteren

• Een veldonderzoek of
laboratoriumonderzoek.
• Bij een experiment verander je één
bepaalde omstandigheid of verschijnsel om
hierna het effect te bekijken.
• Voorbeeld: prestatie sporter zonder
sportdrank, prestatie sporter met
sportdrank

Let op: zorg dat je telkens maar één

omstandigheid of verschijnsel verandert en het
effect daarvan meet.
Let op: doe minstens 3 keer dezelfde proef.
Wetenschappelijke methoden;
Literatuuronderzoek

• Literatuuronderzoek is het opzoeken en

lezen van boeken, hoofdstukken en
artikelen die over jouw onderwerp gaan.
• Bij literatuuronderzoek is het belangrijk de
bron goed op te schrijven en daar in je
tekst naar te verwijzen.
• Op de juiste wijze vermelden!
• Ook hier heb je meerdere bronnen nodig,
minimaal 3.
• Wetenschappelijke uitgaven zijn (meestal)
juist.
• Als je iets zomaar van internet afhaalt weet
je niet of de informatie juist is.
Wetenschappelijke methoden;
Interview

• Bij een interview heb je een vraaggesprek

met een kenners of betrokkenen of
belanghebbende.
• Dit gebruik je als je achter het “hoe en
waarom” van je onderwerp wilt komen.
• Voordeel: je krijgt veel informatie van
respondenten. Je kunt doorvragen en de
diepte ingaan.
• Nadeel: het is lastiger om de resultaten te
analyseren.

Voorbeeld:
klanttevredenheidsonderzoek in de
vorm van interviews.
Een specialist spreken
Wetenschappelijke methoden;
Enquêteren

• Een enquête of bevraging waarbij gebruik

wordt gemaakt van een vragenlijst.
• wordt aan meerdere personen voorgelegd.
• Deze personen kunnen de hele doelgroep
vormen, of een representatieve steekproef.
• Het onderzoek kan gaan om zowel feiten
(kwantitatief onderzoek) als meningen
(kwalitatief onderzoek zoals bij een
opiniepeiling).
• De uitslag van een enquête kan op zichzelf
gehouden worden, maar dient meestal ter
ondersteuning van andere gegevens. • klanttevredenheidsonderzoek in de vorm van
een enquête.
• Bij een enquête kun je een analyse doen • Voordeel: je kunt vooraf bepaalde
van de statistische informatie om tot een keuzemogelijkheden kiezen en hierdoor zijn
de resultaten goed te analyseren.
conclusie te komen. • Nadeel: de antwoordmogelijkheden van
respondenten zijn beperkt en daardoor kun je
informatie missen.
Onderzoeken;

Probleemstelling

Reflecteren doelstelling

presenteren onderzoeksvraag

conclusie trekken
Voorspelling /
/analyseren
verwachting
interpreteren

onderzoek
Resultaten van het
materialen en
onderzoek
methode
onderzoek
uitvoeren

https://www.proefjes.nl/alleproefjes.php
https://www.heutinkvoorthuis.nl/nl/

Doelstelling
• Wat wil je bereiken.
• Op welke vraag wil je antwoord.
• Wat levert het op.
• wat is het belang.
• Afbakening van het onderwerp.
• Relevantie van het onderzoek.
• Voor wie.
• Type onderzoek.
• Inzicht krijgen
TRW
Bijvoorbeeld:
welke invloed heeft temperatuur op de groei van
E. coli.
wat is de rede van dit onderzoek.
welke kennis en inzichten wil je krijgen en voor
wie.
waarvoor is dit nodig, wat is de relevantie
De doelstelling van het onderzoek is nooit het
oplossen van een probleem, maar het beter
inzichtelijk maken van het probleem.
Wat je wel kunt doen, is onderzoeken welke
oorzaken ten grondslag liggen aan het probleem.
Jij levert de informatie die anderen kunnen
gebruiken om het probleem op te lossen.
Je stelt dan de diagnose: hoe komt het dat de likes
afnemen.
De doelstelling stel je op om de relevantie van je
onderzoek(vraag) aan te tonen en de juiste
verwachtingen te scheppen voor je opdrachtgever.
oplossen van het probleem is niet aan de
onderzoeker.
Probleemstelling

• De probleemstelling maak je op basis van

de doelstelling.
• Probleemstelling is geen vraag
• De probleemstelling hoeft niet een enkele
zin te zijn. Het mag ook een beknopte
paragraaf zijn waarin je het probleem
beschrijft.
• De probleemstelling is de opstap naar je
uiteindelijke hoofdvraag.
• Zonder probleemstelling kun je geen
hoofdvraag opstellen.
• De probleemstelling geeft je focus en zorgt
ervoor dat je je op één probleem richt.

TRW
Probleemstelling

• Waar speelt het probleem zich af.

• Wat het probleem is.
• De probleemstelling moet daarnaast:
• Gericht zijn op één probleem.
• Grens aangeeft aan het onderzoek
• Expliciet genoeg zijn geschreven.
• Begrippen scherp geformuleerd
• niet normatief
• Relevant zijn.
• Voor wie is het relevant
• Vanuit de probleemstelling stel je de
hoofdvraag op.

Verkeer en het stikstofprobleem.

Kun je achter belangrijke gegevens komen?
TRW
Onderzoeksvraag;

• Specifiek:
• wat ga je precies onderzoeken?
• Enkelvoudig:
• klopt het dat je maar 1 ding onderzoekt?
• Meetbaar:
• kun je het meten?
• Uitvoerbaar:
• kan het met de mogelijkheden van de
school?
Onderzoeksvraag

• Helder gericht, specifiek en relevant

• Eén mogelijke uitleg.
• Goed omschreven, ondubbelzinnige
begrippen.
• Begrensd (tijd, aantal, ruimte, …).
• Niet ontkennend of bevestigend.
• Begint met : wie, wat, waar, ….
• Er wordt een verklaring gezocht of een
vergelijking gemaakt!
Waar gaat het om:
• Welke variabele wil je onderzoeken/meten.
• Steeds maar een!!!!!! De afhankelijke
variabele
• Met welke variabele varieer je, de
onafhankelijke variabele https://www.youtube.com/watch?v=uNkzlghEjQQ
• Alle andere variabele houd je constant, de https://www.scribbr.nl/starten-met-je-
scriptie/hoofdvraag-scriptie-goed-of-slecht/
controle variabele https://www.scribbr.nl/starten-met-je-
•TRW Welke materialen denk je nodig te hebben. scriptie/type-onderzoeksvragen/
 Pas de vraag aan, zodat het een
onderzoeksvragen; Waarom wel/niet?
? geschikte onderzoeksvraag wordt.

Hoe lang duurt het voordat een

1 Wie heeft cola uitgevonden? Nee Is een opzoekvraag.
spijker in cola is opgelost?
Welke vrucht bederft het snelst:
een kiwi of een appel en welke van deze twee Welke vrucht bederft het snelst: een
2 Nee Dit zijn twee vragen.
vinden ouders van leerlingen van onze school kiwi of een appel?
het lekkerst?
Wat vinden leraren op onze school zoeter: Dit weet je al: kun je Wat vinden leraren op onze school
3 Nee
citroen of banaan? niets van leren zoeter: peer of banaan?

Proeven kinderen uit groep 7 van basisschool

De Klimop in Nijmegen het verschil tussen Dit is een goede
4 Ja
yoghurt en vla als ze hun neus dichthouden en vraag!
een blinddoek om hebben?

Welke chips vinden kinderen in groep

Op welke muziek rennen de kinderen uit
Past niet bij het 5 van basisschool de Raket uit
5 groep 5 van basisschool de Raket uit Nijmegen Nee
onderwerp. Nijmegen het lekkerst: naturel of
het snelst: opera-, rock- of popmuziek?
paprika?
Smaakt een appel zoeter op de maan dan op Dit is niet door ons Smaakt een appel zoeter in het donker
6 Nee
aarde? uitvoerbaar. dan in het licht?
Dit is niet precies
Wat gebeurt er als je groente een maand Wat gebeurt er met een tomaat als je
7 Nee genoeg.
buiten de koelkast neerlegt? deze een maand buiten de koelkast
Welke groente?
Hypothese (kwantitatief)

Bij kwantitatief onderzoek

Mogelijk antwoord op de onderzoeksvraag.
Stellig, eenduidig en nauwkeurig.
De variabele wordt genoemd (1).
Andere variabele worden constant gehouden.
Toetsbaar.

Verwachting (kwalitatief)

Bij kwalitatief onderzoek

mogelijk antwoord op de onderzoeksvraag.
Wat verwacht je, :
• Ik verwacht dat .

TRW
Het experiment

Methode
• Welke factor onderzoek je.
• Wat zijn de variabelen en indicatoren
• Welke proef past hierbij.
• Beschrijf de werkwijze, locatie, …
• Teken, foto van de opstelling met uitleg
• Hoe meetbaar is de onderzoeksvraag.
• Wat is de blanco.
• Motiveer wat je doet.
• Hoe verzamel je resultaten.

Materiaal
• De lijst van materialen, materieel.
• Met eenheden.
• aantallen
• Misschien de merken.

TRW
Conclusie

Terugkoppeling naar de:

• Voorspelling en
• Hypothese

Discussie:
Bij de discussie evalueer je de gevonden
antwoorden.
De hamvraag:
• Hoe zeker ben ik dat het gevonden
antwoord op de onderzoeksvraag juist is? Presenteer in diagrammen
(helder voor de toeschouwer)

TRW
Volgende les;
Onderzoek
Vakgebonden vaardigheden A3

Met 10 begrippen en
drie inhoudelijke afbeeldingen

Actualiteit

Goed voorbereid;
https://www.goedvoorbereidnaardepabo.nl/

https://lestvpabo.teacherschannel.nl/

https://digibib.consortiumbo.nl/aanmelden/
Deze les;
Onderzoek
Vakgebonden vaardigheden A1
Leerdoel A.1.1.
De aspirant-student kan bij een vraag of probleem een
onderzoeksmethode kiezen, zijn keuze toelichten en de
fasen van de onderzoek cyclus benoemen.
Vraag- of probleemstelling, (natuur-)wetenschappelijke
methoden
(experimenteren, literatuuronderzoek uitvoeren,
interviewen, enquêteren),
onderzoekscyclus
(onderzoeksvraag formuleren, voorspelling formuleren,
onderzoek opzetten, onderzoek uitvoeren, conclusie
trekken, presenteren, reflecteren)
Deze les;
Onderzoek
Vakgebonden vaardigheden A1
Leerdoel A.1.2.
De aspirant-student kan bij een onderzoeksobject
(voorwerp, verschijnsel of organisme) in een bepaalde
context uit gegeven onderzoeksvragen, voorspellingen
en onderzoeksopzetten de juiste selecteren,
uit een onderzoek systematisch resultaten verzamelen,
interpreteren en verwerken tot conclusies en deze
conclusies relateren aan voorspellingen.
Onderzoekscyclus
(onderzoeksvraag formuleren, voorspelling formuleren,
onderzoek opzetten, onderzoek uitvoeren, conclusie
trekken, presenteren, reflecteren)
Het onderzoek; Vaardigheden

Beschrijvende vaardigheden:
• observatie, interpretatie en
meetvaardigheden.
Conceptuele vaardigheden:
• herkennen en toepassen van concepten en
theorieën, evaluatie, synthese en
generalisatievaardigheden.
Probleemoplossende vaardigheden:
• herkennen, evalueren en generaliseren van
onderzoeksmethoden, afwijkingen
ontdekken, statistisch redeneren.
Ethische redeneervaardigheden:
• bewustheid, evalueren en aanhangen van
ethische standaarden.

TRW
Het onderzoek; Vaardigheden

Wetenschappelijke waarden en houding:

• enthousiast voor onderzoek,
objectiviteit/subjectiviteit, wantrouwend,
sceptisch, tolerant voor dubbelzinnigheid.
Communicatieve vaardigheden:
• argumenteervaardigheden, informatie
verwervende vaardigheden, conventionele
uitdrukkingsvaardigheden.
Samenwerkingsvaardigheden:
• procesmanagement, vaardigheden in
projectmatig werken, leiderschap,
brainstormen, streven naar
overeenstemming.
Vermogen om zichzelf te beoordelen:
• zelf-regulatie, reflectie op zichzelf.

TRW