Punë me projekt

Lënda : Matematikë

Tema : Matematika ndër Shekuj

( )
∞
nπx nπx
f ( x )=a0 + ∑ an cos + bn sin
n=1 L L

Punoi : Lutfi Disani

Objektivat
›
Matematika në Antikitet
›
Matematika në Mesjetë
›
Matematika në Rilindje
›
Matematika në shekullin XX
›
Matematika në ditët e sotme

Matematika në Antikitet
›
Matematika ka qenë një nga disiplinat kryesore nëantikitet. Grekët e lashtë, si Thales, Pythagoras
dheEuclid, kontribuuan shumë në zhvillimin ematematikës. Ata formuluan teorema të rëndësishme,si
teorema e Pythagorasit dhe teorema e Euclidit.
›
Një tjetër kontribut i rëndësishëm i matematikës nëantikitet ishte zhvillimi i sistemit të numrave
romakë.Kjo u bë e mundur për ndarjen e numrave në mënyrëtë lehtë dhe të kuptueshme.

Matematika në mesjetë
›
Në mesjetë, matematika u perdor per te zhvilluar problem matematike, sic ishin llogaritja e siperfaqeve
dhe vellimit te objekteve. Nje nga matematicienet me te rendesishem ne kete periudhe ishte Leonardo da
Vinci , i cili zhvilloi teknika te reja per llogaritjen e prespektives ne art.
›
Ne kete periudhe, u zhvillua edhe matematika financiare, me perdorimin e interesave dhe llogaritjes se
amortizimit te borxhit. Ky zhvillim u be i mundur nga rritja e tregjeve dhe biznesit ne Europe.

Matematika ne rilindje
›
Ne periudhen e rilindjes, matematika u be nje discipline qe u studiua per vete merite. Nje nga
matematicienet me te rendesishem ne kete periudhe ishte Galileo Galilei, i cili zhvilloi metoda te reja per
llogaritjen e distancave dhe shpejtesive te trupave ne levizje.
›
Ne kete periudhe, u zhvillua edhe gjeometria analitike, me perdorimin e koordinatave per te pershkruar
figurat gjeometrike. Ky zhvillim u be i mundur nga puna e mataticieneve si Descartes dhe Fermat.

Matmatika ne shekullin XX

›
Ne shekullin e XX matematika u zhvillua ne menyra te reja dhe u perdor per te zgjidhur probleme te
ndryshme, sic ishin kriptografia dhe intelegjenca artificial. Nje nga matematicienet me te rendesishem
ne kete periudhe ishte Alan Turing, i cili zhvilloi makina Turing, nje system kompjuterik qe mund te
zgjidhte problemet matematikore komplekse.

›
Ne kete periudhe u zhvillua edhe matematika moderne me perdorimin e teknologjise se kompjuterit per
te zgjidhur probleme matematikore te medha dhe nderlikuara. Kjo u be e mundurnga puna e
matematicieneve si John Von Neumann dhe Norbert Eiener.

Matematika ne ditet e sotme

›
Sot matematika eshte nje disipline shume e rendesishme ne shume fusha te jetes, sic jane Shkencat
Natyrore, Inxhieneria, Financa dhe Teknologjia. Matematicienet moderne po zhvillojne teknika te reja
per te zgjidhur probleme te ndryshme sic jane modelimi i sistemeve komplekse dhe analiza e te dhenave
te medha.

›
Pervec kesaj matematika eshte gjithashtu nje disipline e rendesishme ne arsim, duke u mesuar ne
shkolla edhe universitete ne te gjithe boten. Matematika eshte nje gjuhe universale qe perdoret per te
shprehur ide dhe koncepte ne menyre te qarte dhe te kuptueshme.