MYIT NINGJA HPRING AI KANU(NUM)

Rev. Palawng Seng Myat Naw

Num ni a myi hte chyum laika hti ai lam

Arun hte Miriam (Bhk 12); Num ni a nsen hte Mahkrum madup ni hta mahta
nna Chyum laika hpe hti yu chye ra ai. Ewa, Basheba, Ruhta, Mari, Samari Num ni
a maga tsap nna, shanhte a myi hpe shap nna Chyum laika hpe hti yu ra ai.

Hkrung mahkrung yawng a KANU a lachyum hpa rai ta?

Karai Kasang gaw Adam a lata hta Ewa hpe ap ya ai. Adam hpe shakau
shatsawm ai hte, hpan da mada hpe shatsawm shahtap dat ai gaw Ewa rai nga ai.
Dai majaw Shinggyim wuhpawng sha n-ga, mungkan hpan da mada hpe sharung
shakau na, jahpring shatsup na hte madi shadaw shangang shakang ya na gaw
(Kanu) Num ni a lit nan rai nga ai. Ewa gaw kasha n shaprat shi ai kaw nna
“hkrung mahkrung yawng a kanu” tai wa sai (NN 3:20). Ewa gaw, Karai Kasang a
hkrang bung rai nga ai Adam a hkumshan daw chyen kaw nna bai kahtap hpan da
hkrum ai Karai Kasang a laklai ai hkrang bung rai nga ai. Dai majaw shinggyim
num ni gaw “Karai Kasang a hkrang bung hkumshan hpe shangai shaprat lu ai
chyeju hpe hkam la lu ai.” Dai zawn re ai “hpung shingkang” “a lu ai lam” gaw
shinggyim num ni lu da ai “Sari sadang” rai nga ai.

Hpan da ai lam
1) La hte rau hpan da hkrum ai (Shinggyim masha hpe hpan da wu ai)
2) Karai Kasang hte hkrang sumla , asam bung ai (Luka.13:34) – Karai kumla hpe
la ni hte maren gun nga ai ni re.
3) La hte rau sha shaman chyeju hkam la ai (1:28)
4) La hte rau sha bungli satsam hkrum ai : la ni hte rau sha tsang madang bung ai
ni re
5) La a nrum ntau(karum shingtau ai ni ; helper) re.(2:18) – Karai Kasang gaw
shinggyim masha hpe karum shingtau ai wa,Num ni gaw La ni hpe karum
shingtau ai ni re. La hpe ga yun hte hpan nna Num hpe La kaw nna hpan ai.Ga
yun kaw nna hpan ai majaw La ni gaw ga nhpu a npu madang kaw n du mat ai
zawn,Num ni mung La kaw nna hpan da hkrum ai raitim,La ni a npu madang
de n du mat ai hpe chye na ra ai.

Yesu hte Num ni

1
 Yesu gaw, La ni a man e, Num ni hpe dinghpring ai kasi hku nna, htawng
madun da nga ai. (Luka.7:44,Yawhan.8:10) – Dai aten ni hta,tara dawdan ai
hkan,Num ni hpe kam ging ai sakse ni hku nna n hkapla ma ai. Rai timung,Madu
Yesu hkrung rawt mat sai hpe,shawng nnan mu lu ai gaw num ni rai ma ai.
Chyoipra ai wenyi gaw yawng a ntsa hta shanu shang wa ai (Kasa 2) – La ni hte
bung pre ai shaman chyeju hte ahkaw ahkang bai lu la ai

Pawlu hte Num

Pawlu a ningmu Num hte La kadai grau ngu ai n nga ai (Galati.3:28, II
Timohti 2:12, I Kor 11:3). Roma 16:1-16 hta marai (27) hta Num marai (10) lawm
ai. Hpilipi 4:3. Hpilipi a kasha num kasha ni (Kasa 21:9). Hpungrau Hpobe (Roma
16:1; gaw Apolo (1Kor 3:15), Tuhkiku (Ehp 6:21) Timohti (1Tim 4:6). . Eodia hte
Suntuki (Hpi 4:3) yan gaw Nawku Hpung hta Slg. Re. Ladoki Nawku Hpung hta
Numhpa gaw Hpung woi salang re (Kolose 4:15).

1. Baw Magap na lam 1Kor 11:2-16; Buhk 5:18; JJ 13:45

a. Kabu gara shiga hpe n hkra machyi shangun hkra
b. Madu wa gaya n hkrum hkra
c. Num ni La ni hte maren ahkaw ahkang lu la hkra
2. Num ni zim rai nga na lam 1Kor 14:33-35; 1Tim 2:8-15
a. Nawku Dawjau ai aten chyoi pra htap htuk nga na matu
b. Nta kaw htep lahti mungga hkaja ai ni tai na matu
c. Tengman ai makam hpe madat mara chye na matu
3. Madu wa hta madat mara na Ehpesu 5:21-23
a. Madu wa gaw kanu kawa hpe kau da nna madu jan hta kanawn manoi
nga na matu
b. Madu jan gaw hkang ai hku hkan na matu

Myit sumnung ai hte Kanawn Mazum matut mahkai hpaji

Anhte ni hpa majaw tinang mu ai mabyin hpe tinang shadu ai hte kalang ta
dawdan jeyang chye ai rai ta? Ndai hku byin ai a n’pawt gaw anhte ni a hkam sha
ai lam (Feelings) hte Ra kadawn ai lam (Needs) ni hpe atsawm n chye ginghka ai
majaw rai nga ai.
Ga shadawn, nta wa hpang hkrat ai madu wa hpe “Nang galoi mung nta wa
hpang hkrat ai” ngu nna mara shagun dat ai, mara shagun hkrum ai nta madu wa
mung “Nang ngai hpe galoi mung mara tam ai wa rai ndai, ngai kade ba ai shadu

2
i?” ngu nna bai htang ai. Dai zawn re ai kaw nna ga law nhpang ginjang byin wa ai
lam rai nga ai. Ndai mabyin hpe yu yang, nta madu jan wa gaw tinang a madu wa
nta de jau jau wa na hpe ra sharawng ai (Need). Rai timung, dai ra sharawng ai lam
(Need) hpe n lu la ai shaloi (madu wa nta wa hpang hkrat ai shaloi) byin pru wa ai
hkam sha lam (feelings) ni nga ai. Dai hkam sha ai lam n byin na matu gaw shi ra
kadawn ai lam (Need) hpring tsup ra nga ai. Rai timung, nta madu jan gaw ‘madu
wa hpe jau jau wa shangun mayu ai’ ngu ai tinang a ra kadawn ai lam hpe lu la
hkra n chye galaw la ai. Dai majaw madu wa hpe mara shagun ai de du mat ai.
Dai hte maren madu wa mung, shani tup pu ba nna wa ai aten madu jan
atsawm tau la na hpe ra sharawng ai. Dai gaw shi a ra sharawng ai lam (Need) rai
nga ai. Rai timung, dai ra sharawng ai lam n lu la ai shaloi myit n pyaw ai, myit
shuk ai ngu ai (Feelings) ni byin wa nna shi bai galaw dat ai mung madu jan hpe
mara nhtang shagun dat ai lam rai mat ai.
“The Powers that be” laika buk hpe ka ai Karai Masa ninghkring Walter
Wink gaw, “Masha gaw tinang hta ra kadawn ai (Needs) ai hpe n lu gap shingte la
ai gaw lai wa sai shaning 5000 jan daram kaw na re” nga ai. Lahta na dinghku hta
byin ai mabyin hta madu jan hte madu wa yan gaw tinang ra kadawn ai (Need) hpe
lu la hkra galaw ai hta tang n du lu ai hpe mu ai.
Madu jan gaw tinang a madu wa hpe shi a ra kadawn ai lam (jau jau wa
shangun mayu ai) n byin wa ai shaloi, hkam sha ai (Feelings) hpe asan sha hpaw
tsun dan ra ai. “Nang jau jau n wa ai majaw ngai gaw myit tsang ai, myit mung kaji
ai zawn nga wa ai” ngu nna tinang a ra kadawn ai lam (Need) hpe n lu la ai shaloi
byin ai (Feelings) hpe tsun dan mai nga ai. Dai hku n tsun dan byin ai shaloi, mu ai
mabyin hpe tinang shadu ai hku nna dawdan jeyang wa ai. “Nang galoi mung nta
wa hpang hkrat ai” ngu ai mara shagun ai, jeyang ai de du mat wa chye nga ai.
Dai majaw dawdan ai n lawm ai sha maram yu nna tsun shaga lu na matu
gaw byin nga ai mabyin hta tinang a ra kadawn ai lam (Need) gaw hpa re ai? Dai
ra kadawn ai lam (Need) hpe n lu la ai shaloi byin wa ai hkam sha ai lam
(Feelings) gaw hpa re ai? Ngu ai hpe tsun shapraw chye ra ai. Dai hpang hpyi lajin
ai (Request) ga hpe tsun shaga ra ai. Ga shadawn, nta madu jan gaw “Nang jau jau
n wa ai majaw ngai gaw myit tsang ai, myit mung kaji ai zawn nga wa ai, dai
majaw chyeju hte n ta jau jau wa lu hkra shakut ya rit, hpang hkrat na rai yang
mung Phone shaga nna shana da rit” ngu nna hpyi lajin ai ga tsun shaga na mai nga
ai.

Yephta amu rung dung ai lam

Tara agyi 11:1-40

3
Shingdu labau – Hkanan mung shang ai shaning 200 ning na ai hpang, Hkawhkam
prat garai ndu shi yang (21:25). Karai Kasang gaw Hkanan, Amon, Hpilisti,
Midian hte Amalek hpyen hpe dat nna Israela hpe bawng dung shangun ai.
1. Yephta gaw kadai rai ta? 11:1-3
2. Yephta hpe bai sharawt ai lam. 11:4-11
3. Yephta gaw Amon masha ni hte htingram ai lam. 11:12-28
4. Yephta Karai Kasang kaw ga sadi tawn ai lam. 11:29-33.
5. Yephta a shayi sha. 11:34-40

Group – I Tara agyi tai na

a. Chyum laika na Yephta, shi a kasha ni a arawn alai ni hpe chye tawn da ra
ai.
b. Chyum laika na dawdan laida ni hpe mai jai lang ai
c. Tinang a htunghking dawdan laida ni hpe mai jai lang ai
d. Mabyin hpe mu jut hkum hkra yu ra na
e. Kasi kaja byin lu ai dawdan ai lam rai na
Group – II Shayi sha maga na amu jun na (Darawng)
a. Darawng sakse mai shaga ai. (Yephta a madu jan, Yephta kasha a manang
ni, Yephta a hpyen la ni, myi chyaw mu sakse)
Group – III Yephta maga na amu Dara na.
a. Dara sakgan mai shaga ai