ΩΡΛ θεματα και κλινικα διαμαντια (pearls)

ΘΕΜΑΤΑ
ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΑΣ
Ευγενική προσφορά της

ELPEN Α.Ε.
ΘΕΜΑΤΑ
ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ε. ΚΥΡΜΙΖΑΚΗΣ
MD, DDS, PhD
© Copyright 2014
Δρ Κυρμιζάκης Διονύσιος
Εκδόσεις «Βαγιονάκη» - Δημήτρης Σαπουντζάκης
25ης Μαρτίου 2 & Αναστάσεως, Χολαργός, τηλ.: 210 6546139
Η φωτογράφιση για το εξώφυλλο έγινε από τον συνάδελφο Νίκο Χρυσοχοΐδη
Τελευταία ενημέρωση Ιανουάριος 2015
ISBN: 978-960-6703-51-5
Όλα τα δικαιώματα είναι καταχωρημένα.
Ðáñüôé Ý÷åé ãßíåé êÜèå äõíáôÞ ðñïóðÜèåéá þóôå íá åîáóöáëéóôåß ç áêñßâåéá óôçí ðá-
ñïõóßáóç ôùí äüóåùí ôùí öáñìÜêùí êáé Üëëùí ðëçñïöïñéþí, ç ôåëéêÞ åõèýíç áíÞêåé
óôïí éáôñü ðïõ óõíôáãïãñáöåß. ÊáíÝíáò áðü ôïõò åêäüôåò äåí ìðïñåß íá èåùñçèåß
õðåýèõíïò ãéá ëÜèç Þ óõíÝðåéåò ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôç ÷ñÞóç ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ
äéáôßèåíôáé åäþ. ÊÜèå ðñïúüí ðïõ áíáöÝñåôáé óôï âéâëßï áõôü ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåß-
ôáé óýìöùíá ìå ôéò ïäçãßåò ôùí êáôáóêåõáóôþí.
Äåí õðÜñ÷åé êáìßá áîßùóç Þ äéáöÞìéóç ãéá ïðïéïäÞðïôå áðü ôá öÜñìáêá Þ ôéò ïõóßåò
ðïõ âñßóêïíôáé áõôÞ ôç óôéãìÞ õðü Ýñåõíá.
Πρόλογος Καθηγητού ΩΡΛ
Ιωάννη Μπιζάκη
Ìå éäéáßôåñç ÷áñÜ áðïäÝ÷ôçêá ôç ðñüóêëçóç íá ðñïëïãßóù ôï âéâëßï ôïõ

åêëåêôïý óõíáäÝëöïõ êáé ößëïõ Äéïíõóßïõ ÊõñìéæÜêç ðïõ Ý÷åé ôßôëï
«ÈÅÌÁÔÁ ÙÔÏÑÉÍÏËÁÑÕÃÃÏËÏÃÉÁÓ».
Óôï âéâëßï áõôü ï óõããñáöÝáò åðéêåíôñþíåé ôï åíäéáöÝñïí ôïõ êáé áíá-
ðôýóóåé ìå éäéáßôåñç óáöÞíåéá, ÙÑË åíüôçôåò ðïõ áöïñïýí êáé Üëëåò êëéíé-
êÝò åéäéêüôçôåò, îáêáèáñßæïíôáò áñêåôÜ åñùôÞìáôá ðïõ áíáäýïíôáé óôç êá-
èçìåñéíÞ êëéíéêÞ ðñÜîç. Áñ÷éêÜ, îåêéíÜ ìå Ýíá ðïëý áêáíèþäåò èÝìá, ôï
ïðïßï åßíáé éäéáßôåñá ïéêåßï óôï óõããñáöÝá, ü÷é üìùò êáé ôüóï êáôáíïçôü
áðü ôïõò ðåñéóóüôåñïõò Ùôïñéíïëáñõããïëüãïõò, ðïõ äåí åßíáé Üëëï áðü ôá
áíôéâéïôéêÜ (åíäåßîåéò, êáôçãïñßåò, ìç÷áíéóìïß äñÜóçò, íåþôåñá äåäïìÝíá).
Áêïëïýèùò áíáðôýóóïíôáé åîáéñåôéêÜ ôá êåöÜëáéá ðïõ áöïñïýí ôá áíôéìυ-
êηôéáóéêÜ êáé áíôééêÜ öÜñìáêá êáé ôéò öëåãìïíÝò êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ. Éäéáß-
ôåñá ÷ñÞóéìï ãéá ôï êëéíéêü éáôñü åßíáé ôï êåöÜëáéï ðïõ áöïñÜ ôç ÷ñÞóç ôùí
äéáöüñùí öáñìÜêùí êáôÜ ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí óôç äéÜñêåéá ôçò êýçóçò. Åí
óõíå÷åßá áêïëïõèåß ç áíÜðôõîç äýï óçìáíôéêþí êëéíéêþí åíïôÞôùí ôïõ èáíá-
ôçöüñïõ êïêêéþìáôïò ìÝóçò ãñáììÞò êáé ôïõ óõíäñüìïõ áðïöñáêôéêÞò
õðíéêÞò Üðíïéáò. Éäéáßôåñá ÷ñÞóéìï êáé ðÜíôá åðßêáéñï åßíáé ôï êåöÜëáéï ðïõ
áöïñÜ ôç ðñùôïâÜèìéá áíôéìåôþðéóç óôïõò ôñáõìáôéóìïýò êåöáëÞò êáé
ôñá÷Þëïõ. Áêïëïõèåß ôï áêáíèïêõôôáñéêü êáñêßíùìá ôïõ ëÜñõããá, áöÞíï-
íôáò ãéá ôï ôÝëïò Ýíá ðïëý óçìáíôéêü êåöÜëáéï, ðïõ ï óõããñáöÝáò áðïêá-
ëåß ÃÅÍÉÊÁ ÙÑË ÓÇÌÁÍÔÉÊÁ ÓÇÌÅÉÁ (ÙÑË áöïñéóìïß). Ôï êåöáëáßï áõôü
áðïôåëåß Ýíá áðüóôáãìá ðïëëþí óçìáíôéêþí ãíþóåùí, ðïõ áðïêôÞèçêáí ìå
ðïëý êüðï êáé åßíáé ÷ñÞóéìï ôüóï óôïí ÙÑË üóï êáé óôï ãåíéêü éáôñü.
Ôåëåéþíïíôáò èá Ýëåãá üôé ôï âéâëßï áõôü åßôå óå Ýíôõðç, åßôå óå çëåêôñï-
íéêÞ ìïñöÞ, èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé óôç âéâëéïèÞêç ðïëëþí éáôñþí, åéäéêþí êáé
ìç, ðÝñáí ôïõ Ùôïñéíïëáñõããïëüãïõ, äßäïíôάò ôïõ ôéò ãíþóåéò êáé ôá åöü-
äéá åêåßíá ðïõ ÷ñåéÜæåôáé íá Ý÷åé, ãéá íá áíôéìåôùðßæåé åðéôõ÷þò ôïõò áóèå-
íåßò ìå ôá áíÜëïãá ðñïâëÞìáôá.
Ιωάννης Γεωργίου Μπιζάκης
Καθηγητής-Δντής ΩΡΛ
ΔΗΛΩΣΗ
Η ιατρική είναι μια δυναμική συνεχώς εξελισσόμενη επιστήμη.

Éäßùò äå óôçí Öáñìáêïëïãßá-Ëïéìùîéïëïãßá, ïé åíäåßîåéò ôùí äéáöüñùí öáñ-
ìÜêùí, ïé äüóåéò, ïé áíôåíäåßîåéò, ïé ðáñåíÝñãåéåò êáé ðïëëÝò Üëëåò ðáñÜìå-
ôñïé áëëÜæïõí äéáñêþò.
Åðßóçò íÝá öÜñìáêá ðñïóôßèåíôáé åíþ Üëëá áðïóýñïíôáé.
Óôçí ÅëëÜäá äå ôçò ðáñáôåôáìÝíçò ïéêïíïìéêÞò êáé ü÷é ìüíï êñßóçò ôá
ðñÜãìáôá åßíáé áêüìç ðéï ðïëýðëïêá.
Óßãïõñá õðÜñ÷ïõí êáëÜ êáé áîéüðéóôá ãåíüóçìá öÜñìáêá ðïëëÜ áðü áõ-
ôÜ åßíáé ìÜëéóôá ÅëëçíéêÜ.
Íïìßæù üôé åßíáé ÷ñÝïò ôçò ÅëëçíéêÞò ÉáôñéêÞò Êïéíüôçôáò íá ðåôý÷åé óôï
íá óõíôáãïãñáöåßôáé, óå êÜèå áóèåíÞ, ôï ðïéïôéêüôåñï êáé êáôÜ ôï äõíáôüí
öôçíüôåñï öÜñìáêï, áíåîáñôÞôùò ôùí ïéêïíïìéêþí äõíáôïôÞôùí ôïõ êáèå-
íüò áóèåíïýò.
ÅðÝëåîá íá ÷ñçóéìïðïéÞóù êáé åìðïñéêÜ ïíüìáôá öáñìÜêùí, êõñßùò ãéá
äéåõêüëõíóç ôùí íåüôåñùí óõíáäÝëöùí, âåâáéüôáôá üìùò ï êÜèå Éáôñüò
Ý÷åé ôçí åðéëïãÞ êáé ôçí åõèýíç, ãéá ôçí óõíôáãïãñÜöçóç ôçí ïðïßá åðéëÝãåé.
ÊÜðïéá áðü ôá öÜñìáêá, ôá ïðïßá áíáöÝñïíôáé åíäå÷ïìÝíùò äåí äéáôßèå-
íôáé ðëÝïí ôçí óôéãìÞ ôçò Ýêäïóçò ôïõ âéâëßïõ óôçí ÷þñá ìáò.
Óõíéóôþ, åðßóçò, íá ãßíåôáé ðÜíôá Ýëåã÷ïò ôùí äüóåùí ôùí öáñìÜêùí
üðùò êáé ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí áõôþí, áðü Ýãêõñåò Öáñìáêïëïãßåò êáèþò
êáé áðü ôá åðéóõíáðôüìåíá öύëëα οδηγιών ôùí öáñìÜêùí.
Διονύσιος Ε. Κυρμιζάκης
ΘΕΜΑΤΑ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΑΣ
«ZÞóå óáí íá Þôáí íá ðåèÜíåéò áýñéï. ÌÜèáéíå óá íá Þôáí íá æÞóåéò ãéá

ðÜíôá»
(Gandhi)
«Ωφελέειν ή μη βλάπτειν»
(Ιπποκράτης)
«Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν»

(Ιπποκράτης)
«Εν οίδα ότι ουδέν οίδα»

(Σωκράτης)
Το παρόν βιβλίο διανέμεται δωρεάν

ÅðéôñÝðåôáé ç êáôÜ âïýëçóç áíáðáñáãùãÞ ôïõ ðáñüíôïò ðïíÞìáôïò ãéá ôçí
åîõðçñÝôçóç ôçò äéÜäïóçò ôçò éáôñéêÞò ãíþóçò, ìå ôçí ðñïûðüèåóç ôçò
áíáöïñÜò ôçò ðáñïýóáò Ýêäïóçò.
Το βιβλίο αυτό αφιερώνεται
Óôïõò ãïíåßò ìïõ, óôçí óýæõãï ìïõ Êáëëéüðç ÊáíáêáñÜêç, óôïõò äáóêÜëïõò
ìïõ, óôïõò íÝïõò óõíáäÝëöïõò, óôïõò óõíåñãÜôåò ìïõ ôùñéíïýò êáé ôïõ ðá-
ñåëèüíôïò, óôïõò ößëïõò ìïõ, óôïõò áóèåíåßò ìáò êáé ôá ðáéäéÜ ìïõ ÅõÜããå-
ëï-Íéêçöüñï êáé ÅììáíïõÞë-Áíäñüíéêï ÊõñìéæÜêç.
Óôçí ìíÞìç ôïõ Óðýñïõ ÄÜâñç êáé ôïõ ÓÜââá ÊáæÜíá, ðïõ ôüóï ðñüùñá Ýöõ-
ãáí áðü êïíôÜ ìáò, åîáéñåôéêþí óõíáäÝëöùí êáé óðïõäáßùí äáóêÜëùí, ïé
ïðïßïé ðñüóöåñáí ðÜñá ðïëëÜ óå óõíáäÝëöïõò êáé áóèåíåßò.
Περιεχόμενα
Πρόλογος..........................................................................................................15
Κανόνες χορηγήσεως - Μηχανισμός δράσεως αντιμικροβιακών
φαρμάκων ....................................................................................................17
Φάρμακα κατά των μικροβιακών λοιμώξεων ΩΡΛ - κεφαλής
και τραχήλου .............................................................................................. 20
Φάρμακα κατά των ιών σε λοιμώξεις κεφαλής και τραχήλου ...................... 37
Φάρμακα κατά των μυκήτων σε λοιμώξεις κεφαλής και τραχήλου.............. 39
Θεραπεία συνήθων λοιμώξεων κεφαλής και τραχήλου ................................ 41
Επιλογή αντιβιοτικών κατά συνήθων μικροβίων υπεύθυνων
για λοιμώξεις του ανωτέρου αναπνευστικού............................................ 73
Κύηση και φάρμακα κατά των μικροοργανισμών (αντιβιοτικά -
αντιικά - αντιμυκητιασικά).......................................................................... 79
Θανατηφόρο κοκκίωμα μέσης γραμμής ........................................................ 89
Σύνδρομο υπνικής άπνοιας - Ροχαλητό ......................................................... 95
Τραυματισμοί προσώπου και τραχήλου - Πρωτοβάθμια αντιμετώπιση ......101
Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα λάρυγγα..........................................................115
ΩΡΛ σημαντικά σημεία (Pearls in Otorhinolaryngology)...............................125
Βιβλιογραφία...................................................................................................137
Πρόλογος
ÌåôÜ áðü ìéá ó÷åäüí ôñéáíôáåôÞ åíáó÷üëçóç ìå ôçí ÉáôñéêÞ ãåíéêüôåñá êáé
ìå ôéò ðáèÞóåéò ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ åéäéêüôåñá áðïöÜóéóá íá äþ-
óù óôïõò óõíáäÝëöïõò, éäßùò ôïõò íÝïõò, üëùí ôùí åéäéêïôÞôùí ìå ôçí ìïñ-
öÞ åíüò ìéêñïý âéâëßïõ, ôï áðüóôáãìá ãíþóåùí, ïé ïðïßåò áðïêôÞèçêáí ìå
ðïëý êüðï ðÜíù óå ïñéóìÝíá èÝìáôá ìå ôá ïðïßá áó÷ïëÞèçêá éäéáßôåñá.
¼ðùò ðñïåßðá ôï åã÷åßñçìá áðåõèýíåôáé ðñïò üëïõò ôïõò íÝïõò êëéíéêïýò
óõíáäÝëöïõò, üðùò åéäéêåõüìåíïõò êáé åéäéêïýò ÃåíéêÞò ÉáôñéêÞò, ÙÑË, Ãåíé-
êÞò ×åéñïõñãéêÞò, ÐáéäéáôñéêÞò, Ðáèïëïãßáò, Ãíáèï÷åéñïõñãéêÞò, ÐëáóôéêÞò
×åéñïõñãéêÞò êáèþò êáé Éáôñïýò ÷ùñßò åéäéêüôçôá êáé ÏäïíôéÜôñïõò.
Ôá «ÈÝìáôá ÙÑË» áðïôåëïýíôáé áðü áõôüíïìá êåöÜëáéá, ôá ïðïßá äéáâÜ-
æïíôáé åýêïëá, áíåîÜñôçôá ôï Ýíá áðü ôï Üëëï. ¹ôáí åðéëïãÞ ìïõ íá ìçí
åìðëïõôéóôåß ôï êåßìåíï ìå åéêüíåò êáé öùôïãñáößåò ãéá íá ìåßíåé ôï êüóôïò
Ýêäïóçò ÷áìçëü áëëÜ êáé äéüôé óôçí óçìåñéíÞ åðï÷Þ ôïõ äéáäéêôýïõ åßíáé ðï-
ëý åýêïëï íá âñåé üðïéïò ôï åðéèõìåß üôé åéêüíá èåëÞóåé.
Óôï êåöÜëáéï «ôñáõìáôéóìïß ôïõ ðñïóþðïõ êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ - ðñùôï-
âÜèìéá áíôéìåôþðéóç» ðáñÝìåéíå ï ðñùôüôõðïò ðñüëïãïò áõôïýóéïò.
Ç âéâëéïãñáößá åßíáé áðü ðñïóùðéêÝò óçìåéþóåéò, êáôáîéùìÝíá ÅëëçíéêÜ
êáé Îåíüãëùóóá âéâëßá, áðü äéáäéêôõáêïýò éóôüôïðïõò êáé ðïëý ëéãüôåñï
áðü éáôñéêÜ ðåñéïäéêÜ êáé Ýôóé áíáöÝñåôáé áðëþò åíäåéêôéêÜ óôï ôÝëïò ôïõ âé-
âëßïõ.
ÐïëëÝò åõ÷áñéóôßåò ïöåßëù óôçí ïéêïãÝíåéá ìïõ, óôïõò äáóêÜëïõò ìïõ,
óôïõò ìáèçôÝò ìïõ, óôïõò ößëïõò ìïõ êáé ôïõò óõíåñãÜôåò ìïõ, ðïõ üëá áõ-
ôÜ ôá ÷ñüíéá ìå óôÞñéîáí êáé ìå åíÝðíåõóáí èåôéêÜ.
ÈåñìÝò åõ÷áñéóôßåò èá Þèåëá íá åêöñÜóù åðßóçò óôçí öáñìáêåõôéêÞ
åôáéñåßá ELPEN ãéá ôçí åõãåíéêÞ, ïéêïíïìéêÞ ÷ïñçãßá, ìå ôçí ïðïßá Ýãéíå äõ-
íáôÞ ç Ýêäïóç ôïõ ðáñüíôïò âéâëßïõ. ÅéäéêÜ äå, óôïí êëéíéêü öáñìáêïëüãï
êýñéï Ãéþñãï ÉóìáÞëï ïöåßëù ðñüóèåôåò åõ÷áñéóôßåò, ãéá ôçí õðïìïíÞ ôïõ
íá äéáâÜóåé ôï êåßìåíï êáé íá ôï äéïñèþóåé, ôüóï öéëïëïãéêÜ üóï êáé ïõóéá-
óôéêÜ, êÜíïíôÜò ìïõ ÷ñçóéìüôáôåò ðáñáôçñÞóåéò.
ÔÝëïò, åõ÷áñéóôþ êáé ôïõò óõíáäÝëöïõò ÉïñäÜíç Óéäçñüðïõëï êáé ÆùÞ
ÐáíÜ ãéá ôéò êáëïðñïáßñåôåò õðïäåßîåéò ôïõò.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΥΡΙΩΝ
ΩΡΛ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ
ΚΑΝΟΝΕΣ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΣ - ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ

ΔΡΑΣΕΩΣ ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΟΤΗΤΕΣ
Êáíüíåò ÷ïñçãÞóåùò áíôéìéêñïâéáêþí-áíôéëïéìùäþí (áíôéâéïôéêþí-áíôééêþí-
áíôéìõêçôéáóéêþí) öáñìÜêùí
Ðñéí ÷ïñçãçèåß ôï êáôÜëëçëï áíôéìéêñïâéáêü èá ôßèåíôáé ôá åîÞò åñùôÞìáôá:
1. ÕðÜñ÷åé áíôéìéêñïâéáêü öÜñìáêï åêëïãÞò;
2. Ôï áíôéìéêñïâéáêü ðïõ ðñïôéèÝìåèá íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå “ðéÜíåé” ôïí
ðéèáíü áéôéïëïãéêü ðáñÜãïíôá (ìéêñïïñãáíéóìü) Þ ôïí äéáðéóôùìÝíï áðü
ôçí êáëëéÝñãåéá;
3. Åßíáé ôï ëéãüôåñï äõíáôüí ôïîéêü áíôéìéêñïâéáêü;
4. Óõãêåíôñþíåôáé óå éêáíïðïéçôéêü âáèìü óôïí Þ óôïõò éóôïýò;
5. ¸÷åé êáëÞ öáñìáêïêéíçôéêÞ (ìéêñÞ äÝóìåõóç áðü ðñùôåÀíåò, åéóÝñ÷åôáé
óôá ïóôÜ, óôï Å.Í.Õ. ê.ëð.) áí áõôïß åßíáé ïé ðéèáíüí ðñïóâåâëçìÝíïé Þ
ïé ðñïóâåâëçìÝíïé éóôïß;
6. ÐïéÜ ïäü èá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå ãéá ôç ÷ïñÞãçóÞ ôïõ, I.V. Þ I.M. Þ per os
(ïóôåïìõåëßôéäåò, ìçíéããßôéäåò, åíäïêáñäßôéäåò êáé óçøáéìßá èÝëïõí ðÜ-
íôá I.V. áãùãÞ).
7. Óå ôé äïóïëïãßá èá äïèåß ôï öÜñìáêï êáé ìå ôé ìåóïäéáóôÞìáôá; (åîáñ-
ôÜôáé áðü ôïí ÷ñüíï çìéæùÞò ôïõ öáñìÜêïõ).
8. ÌÞðùò õðÜñ÷åé áóõìâáôüôçôá ìå Üëëá öÜñìáêá; [áíôéìéêñïâéáêÜ (íá
áðïöåýãåôáé ç ÷ïñÞãçóç ìéêñïâéïêôüíùí êáé ìéêñïâéïóôáôéêþí öáñìÜ-
êùí ìáæß) Þ Üëëá].
9. ÌÞðùò õðÜñ÷åé íåöñéêÞ Þ çðáôéêÞ áíåðÜñêåéá ç ïðïßá ðåñéïñßæåé ôçí
áðïâïëÞ ôïõ; ìÞðùò ðåñéÝ÷åé Na+; (ðñüâëçìá óå êáñäéáêÞ áíåðÜñêåéá).
10. Ðñïóï÷Þ íá ìçí êáôáóôñÝöïõìå ôá ðïëýôéìá áíôéøåõäïìïíáäéêÜ-áíôé-
óôáöõëïêïêêéêÜ áíôéâéïôéêÜ äßäïíôÜò ôá óå Üëëåò ëïéìþîåéò.
11. Ôß êüóôïò Ý÷åé ôï áíôéìéêñïâéáêü; Ìðïñåß íá áíôáðåîÝëèåé ï áóèåíÞò;
12. Ï×É åìðéóôïóýíç óôá äéáöçìéóôéêÜ öõëëÜäéá ôùí åôáéñåéþí, ðïëëÝò öï-
ñÝò åßíáé áíáêñéâÞ.
18 • ΘΕΜΑΤΑ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΑΣ
¢ëëïé ðáñÜãïíôåò, ïé ïðïßïé ëáìâÜíïíôáé õðüøéí ìáò êáé Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå

ôïí áóèåíÞ, ôïí ìéêñïïñãáíéóìü áëëÜ êáé ôï åðéëåãìÝíï áíôéìéêñïâéáêü åßíáé:
¼óïí áöïñÜ óôç ãåíéêÞ êáôÜóôáóç ôïõ áóèåíïýò ëáìâÜíåôáé õðüøç:
• Ç çëéêßá. ÐáéäéÜ êáé õðåñÞëéêåò áðáéôïýí ôñïðïðïßçóç ôïõ äïóïëïãéêïý
ó÷Þìáôïò.
• Ç íåöñéêÞ êáé çðáôéêÞ ëåéôïõñãßá. Ôá ðåñéóóüôåñá áíôéìéêñïâéáêÜ áðï-
âÜëëïíôáé áðü ôá íåöñÜ, åíþ Ýíáò óçìáíôéêüò áñéèìüò ìåôáâïëßæåôáé óôï
Þðáñ.
• Ç áíïóïëïãéêÞ êáôÜóôáóç. Ëïéìþîåéò óå áíïóïêáôåóôáëìÝíá Üôïìá áðáé-
ôïýí Üìåóç êáé åðéèåôéêÞ áíôéìéêñïâéáêÞ áãùãÞ ìå ôï ìÝãéóôï óõ÷íÜ ôùí
äüóåùí, åíäïöëåâßùò, áðü ôá ÷ñçóéìïðïéïýìåíá öÜñìáêá.
• Ôï éóôïñéêü áëëåñãßáò ôïõ áóèåíïýò óå óõãêåêñéìÝíá áíôéìéêñïâéáêÜ.
• Ç åãêõìïóýíç êáé ç ãáëïõ÷ßá åðß ãõíáéêþí. ÌåñéêÜ áíôéâéïôéêÜ (ôåôñáêõ-
êëßíåò, óôñåðôïìõêßíç ê.Ü.) åßíáé ôïîéêÜ ãéá ôï Ýìâñõï êáé èá ðñÝðåé íá
áðïöåýãïíôáé.
¼óïí áöïñÜ ôï ìéêñïïñãáíéóìü èá ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé õðüøç:

• Ôï åßäïò ôïõ. Ãéá ôïõò éïýò êáé ìýêçôåò ôá äéáèÝóéìá óÞìåñá öÜñìáêá åß-
íáé ðïëý ëßãá óå óýãêñéóç ìå áõôÜ ðïõ äéáèÝôïõìå ãéá ôá âáêôÞñéá êáé óõ-
÷íÜ ü÷é êáé ôüóï áðïôåëåóìáôéêÜ. Áõôü éó÷ýåé êáô’ åîï÷Þ ãéá ôïõò éïýò.
• Ç åõáéóèçóßá ôïõ áðïìïíùèÝíôïò ìéêñïâßïõ óôá äïêéìáóèÝíôá áíôéìéêñï-
âéáêÜ.
• Ç áíèåêôéêüôçôá ôïõ ìéêñïïñãáíéóìïý (öõóéêÞ Þ åðßêôçôç) óå ïñéóìÝíá
áíôéâéïôéêÜ. ÓçìáíôéêÞ åðßóçò åßíáé ç éêáíüôçôá óõãêåêñéìÝíùí ìéêñïïñãá-
íéóìþí íá áíáðôýóóïõí åýêïëá áíôï÷Þ êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò èåñáðåßáò.
ÔÝëïò, üóïí áöïñÜ ôï åðéëåãÝí áíôéìéêñïâéáêü èá ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé

õð’ üøç:
• Ç äõíáôüôçôá ÷ïñÞãçóçò áðü ôïõ óôüìáôïò. ÁñêåôÜ áíôéâéïôéêÜ (ð.÷. áìé-
íïãëõêïóßäåò) äåí áðïññïöþíôáé áðü ôï ãáóôñåíôåñéêü óùëÞíá ìå áðï-
ôÝëåóìá íá ÷ïñçãïýíôáé ìüíï ðáñåíôåñéêÜ ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç óõóôç-
ìáôéêþí ëïéìþîåùí.
• Ç êáôáíïìÞ ôïõ óôïõò éóôïýò. ÐñïêåéìÝíïõ ãéá ÙÑË ëïéìþîåéò, Ý÷åé ðïëý
ìåãÜëç óçìáóßá ç äõíáôüôçôá ôïõ åðéëåãÝíôïò áíôéìéêñïâéáêïý íá äç-
ìéïõñãåß õøçëÝò óõãêåíôñþóåéò óôï áõôß, óôç ìýôç, óôïõò ìáëáêïýò
éóôïýò ôïõ ôñá÷Þëïõ, óôá ïóôÜ ôùí ãíÜèùí êáé óôïõò öáñõããï-áìõãäá-
ëïëáñõããéêïýò éóôïýò.
• Ç ôïîéêüôçôá ôïõ áíôéìéêñïâéáêïý öáñìÜêïõ. Åêôüò áðü ôéò ãíùóôÝò áíôé-
äñÜóåéò õðåñåõáéóèçóßáò ðïõ ðñïêáëïýí áñêåôÜ áíôéìéêñïâéáêÜ êáé ðïõ
åí ðïëëïßò åßíáé áðñüâëåðôåò, ïñéóìÝíá öÜñìáêá áóêïýí ãíùóôÝò êáé
áíáìåíüìåíåò áíôéäñÜóåéò (ð.÷. ùôïôïîéêüôçôá êáé íåöñïôïîéêüôçôá áìé-
íïãëõêïóéäþí êáé âáíêïìõêßíçò).
• Ç ðéèáíüôçôá áëëçëåðéäñÜóåùò ôïõ åðéëåãÝíôïò áíôéìéêñïâéáêïý ìå Üëëá
óõã÷ïñçãïýìåíá öÜñìáêá (áìéíïãëõêïóßäåò ìå öïõñåóéìßäç Þ ôåôñáêõ-
êëßíåò ìå áíôéüîéíá, ìáêñïëßäåò ìå óéæáðñßäç ê.ëð.).
ÔÝëïò, ç ÷ñÞóç åíüò áíôéìéêñïâéáêïý-áíôéëïéìþäïõò (êáé ãåíéêþôåñá êÜ-

èå öáñìÜêïõ) áðáéôåß ôçí êáëÞ ãíþóç ôùí ðñïäéáãñáöþí ôïõ öáñìÜêïõ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΥΡΙΩΝ ΩΡΛ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ • 19
áðü ôïí ãéáôñü. ÄçëáäÞ, ðñÝðåé áõôüò íá ãíùñßæåé ðïëý êáëÜ ôéò åíäåßîåéò,
áëëçëåðéäñÜóåéò, áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò, ôçí äïóïëïãßá ê.ëð. ôùí öáñìÜ-
êùí, ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåß.
ÃåíéêÜ, åßíáé êáëýôåñá íá ÷ñçóéìïðïéåß ï ãéáôñüò ëßãá öÜñìáêá, ôá ïðïßá
íá ôá êáôÝ÷åé ðëÞñùò. ÏðïôåäÞðïôå äå èåëÞóåé íá ðñïóèÝóåé êÜðïéï êáé-
íïýñãéï öÜñìáêï óôç èåñáðåõôéêÞ ôïõ öáñÝôñá, èá ðñÝðåé íá öñïíôßóåé íá
åíçìåñùèåß ðïëý êáëÜ ðñïçãïõìÝíùò óå üôé áöïñÜ ôï óõãêåêñéìÝíï öÜñìá-
êï, áðü Ýãêõñåò ðçãÝò (öáñìáêïëïãßåò, ðñïóåãìÝíåò äéáäéêôõáêÝò ðëçñï-
öïñßåò, Ýìðåéñïõò óõíáäÝëöïõò ôïõ, ïé ïðïßïé Ý÷ïõí ðåßñá óôç ÷ïñÞãçóç
áõôïý ê.ëð.).
Ðñïóï÷Þ áðáéôåßôáé åðßóçò óôï íá ÷ïñçãïýíôáé ôá áíôéìéêñïâéáêÜ öÜñìá-
êá ãéá üóï ÷ñüíï ÷ñåéÜæïíôáé, ðïôÝ ãéá ëéãüôåñï (äçìéïõñãïýíôáé áíèåêôéêÜ
ìéêñüâéá), ïýôå ãéá ðåñéóóüôåñï (êßíäõíïò åðéëïéìþîåùí, ìõêçôéÜóåùí ê.ëð.).
Μηχανισμός δράσεως αντιμικροβιακών φαρμάκων

Ôá áíôéìéêñïâéáêÜ öÜñìáêá áíÜëïãá ìå ôç äñÜóç ðïõ áóêïýí ðÜíù óôá ìé-
êñüâéá äéáêñßíïíôáé óå âáêôçñéïêôüíá êáé âáêôçñéïóôáôéêÜ (Ðßíáêáò É).
Ôá âáêôçñéïêôüíá äñïõí öïíåýïíôáò ôá ìéêñüâéá åíþ ôá âáêôçñéïóôáôéêÜ
áíáóôÝëëïõí ôïí ðïëëáðëáóéáóìü ôùí ìéêñïâßùí äßíïíôáò ôçí åõêáéñßá óôéò
áìõíôéêÝò éêáíüôçôåò ôïõ ïñãáíéóìïý ôåëéêÜ íá åîïõäåôåñþóïõí ôç ëïßìùîç.
Ç äéÜêñéóç ôùí áíôéìéêñïâéáêþí öáñìÜêùí óå áìéãþò ìéêñïâéïêôüíá Þ ìé-
êñïâéïóôáôéêÜ óõ÷íÜ åßíáé áäýíáôç äåäïìÝíïõ üôé ìåñéêÜ áíôéâéïôéêÜ óå ìé-
êñÝò äüóåéò ìðïñïýí íá äñïõí óáí ìéêñïâéïóôáôéêÜ, åíþ óå ìåãáëýôåñåò
óáí ìéêñïâéïêôüíá.
Πίνακας Ι. Κατάταξη αντιμικροβιακών φαρμάκων ανάλογα

με τη δράση τους
ΜΙΚΡΟΒΙΟΚΤΟΝΑ ΜΙΚΡΟΒΙΟΣΤΑΤΙΚΑ
Αντιβακτηριακά Πενικιλίνες Χλωραμφαινικόλη
Κεφαλοσπορίνες Κλινδαμυκίνη
Αμινογλυκοσίδες Ερυθρομυκίνη
Βανκομυκίνη Τετρακυκλίνες
Τεϊοκοπλανίνη Τριμεθοπρίμη
Κινολόνες Σουλφοναμίδες
Νιτροφουραντοΐνη
Μετρονιδαζόλη
Καρβαπενέμες (Ιμιπενέμη)
Μονοβακτάμες (Αζτρεονάμη)
Αντιφυματικά Ισονιαζίδη PAS
Ριφαμπικίνη Εθαμβουτόλη
Στρεπτομυκίνη Εθειοναμίδη
Πυραζιναμίδη Κυκλοσερίνη
Αντιμυκητιασικά Αμφοτερικίνη Β Κετοκοναζόλη
Νυστατίνη Φλουκοναζόλη
Γκριζεοφουλβίνη Ιτρακοναζόλη
Φλουκιτοσίνη
Κλοτριμαζόλη
Ôçí áíôéìéêñïâéáêÞ ôïõò äñÜóç (ìéêñïâéïêôüíï Þ ìéêñïâéïóôáôéêÞ) ôá

áíôéìéêñïâéáêÜ öÜñìáêá áóêïýí ìå ôñåéò âáóéêïýò ìç÷áíéóìïýò, Þôïé:
1. Ìå ðáñåìðüäéóç ôçò óýíèåóçò ôïõ êõôôáñéêïý ôïé÷þìáôïò.
Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ áíÞêïõí ïé ðåíéêéëßíåò, ïé êåöáëïóðïñßíåò, ç âáíêï-
ìõêßíç êáé ç âáêéôñáêßíç. Ôá öÜñìáêá áõôÜ ðáñåìðïäßæïõí ôç óýíèåóç âáóé-
êþí óôïé÷åßùí ôïõ ôïé÷þìáôïò, ôùí ðåðôéäïãëõêáíþí.
2. Ìå ðáñåìðüäéóç ôçò óýíèåóçò ðñùôåúíþí.
Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ áíÞêïõí öÜñìáêá, ðïõ áíáóôÝëëïõí ôç óýíèåóç
ôùí ðñùôåúíþí ìå äéáöïñåôéêïýò ôñüðïõò. Ïé ôåôñáêõêëßíåò ð.÷. áóêïýí áõ-
ôÞ ôç äñÜóç ðáñåìâáßíïíôáò óôç ëåéôïõñãßá ôïõ tRNA, ïé áìéíïãëõêïóßäåò
óôç ëåéôïõñãßá ôïõ mRNA, ç ÷ëùñáìöαιíéêüëç áíáóôÝëïíôáò ôç äñÜóç ôçò
ðåðôéäõëïôñáíóöåñÜóçò, ç åñõèñïìõêßíç, ç ëéíêïìõêßíç êáé ç êëéíäáìõêßíç
ðáñåìâáßíïíôáò óôç äéáäéêáóßá ôçò ìåôÜèåóçò (translocation).
3. Ìå ðáñåìðüäéóç ôçò óýíèåóçò íïõêëåïíéêþí ïîÝùí.
Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ áíÞêïõí öÜñìáêá ðïõ ðáñåìðïäßæïõí ôç óýíèåóç
ôùí íïõêëåïíéêþí ïîÝùí ìå äéÜöïñïõò ìç÷áíéóìïýò. Ç ìåôñïíéäáæüëç, ïé êé-
íïëüíåò, ç íéôñïöïõñáíôïÀíç ðáñáâëÜðôïõí ôçí DNA ãõñÜóç, ç ñéöáìðéêßíç
áíáóôÝëëåé ôç äñÜóç ôçò RNA ðïëõìåñÜóçò, ïé óïõëöïíáìßäåò êáé ç ôñéìå-
èïðñßìç áíáóôÝëëïõí ôç óýíèåóç ôïõ öõëëéêïý ïîÝïò.
ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΩΝ

ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΩΡΛ - ΚΕΦΑΛΗΣ ΚΑΙ ΤΡΑΧΗΛΟΥ
ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΑ
Ðáëáéüôåñá, å÷ñçóéìïðïéåßôï ï üñïò áíôéâéïôéêÜ öÜñìáêá åðåéäÞ ôá ðñþôá
áíôéìéêñïâéáêÜ Þôáí öõóéêÜ ðáñÜãùãá äéáöüñùí ìéêñïïñãáíéóìþí (âáêôçñéäß-
ùí, ìõêÞôùí), ôá ïðïßá Ý÷ïõí ôçí äõíáôüôçôá íá áíáóôÝëëïõí ôçí áíÜðôõîç Üë-
ëùí ìéêñïïñãáíéóìþí êáé íá ôïõò êáôáóôñÝöïõí. Ìå ôçí ðáñáãùãÞ çìéóõíèå-
ôéêþí ðáñáãþãùí, ï üñïò áíôéâéïôéêü Ý÷åé áíôéêáôáóôáèåß áðü ôïí ðåñéåêôéêüôå-
ñï üñï áíôéìéêñïâéáêü (öõóéêÞ, óõíèåôéêÞ Þ çìéóõíèåôéêÞ ïõóßá, ç ïðïßá åßíáé
éêáíÞ íá áíáóôÝëëåé ôïí ðïëëáðëáóéáóìü ôùí ìéêñïâßùí Þ íá ôá öïíåýåé).
ÐñÝðåé åîáñ÷Þò íá ãßíåé êáôáíïçôü üôé ôá áíôéìéêñïâéáêÜ äåí åßíáé äñáóôéêÜ
êáôÜ ôùí éþí, äéüôé ðñïûðüèåóç ãéá ôç äñÜóç ôïõò åßíáé ç éêáíüôçôá ôïõ ðáèï-
ãüíïõ ìéêñïïñãáíéóìïý íá Ý÷åé äéêü ôïõ ìåôáâïëéóìü, åíþ ïé éïß áðïôåëïýí ðá-
ñÜóéôá óå âÜñïò ôùí áíèñùðßíùí êõôôÜñùí.
β-λακτάμες
Ç ïìÜäá áõôÞ ðåñéëáìâÜíåé ïõóßåò ïé ïðïßåò óôï ìüñéü ôïõò ðåñéÝ÷ïõí ôïí
ðõñÞíá ôçò â-ëáêôÜìçò êáé õðïäéáéñïýíôáé óôéò 1) ðåíéêéëßíåò, 2) êåöáëïóðï-
ñßíåò, 3) ìïíïâáêôÜìåò êáé 4) êáñâáðåíÝìåò. ¼ëá áõôÜ ôá áíôéìéêñïâéáêÜ
äñïõí áíáóôÝëëïíôáò ôç âéïóýíèåóç ôïõ êõôôáñéêïý ôïé÷þìáôïò ôùí ìéêñï-
âßùí óõíäåüìåíá ìå åéäéêïýò õðïäï÷åßò, ôéò ðåíéêéëéíïäåóìåõôéêÝò ðñùôåÀíåò
(PBPs-penicillin binding proteins), ïé ïðïßåò âñßóêïíôáé óôï êõôôáñéêü ôïß÷ù-
ìá.
1) Πενικιλίνες
Πενικιλίνη G και συναφή παράγωγα Αμπικιλίνη και συναφή παράγωγα
Πενικιλίνη G (per os, Παρεντερικά-Πρ) Αμπικιλίνη (per os, Πρ)
Πενικιλίνη V (per os) Αμπικιλίνη-Σουλμπακτάμη (per os, Πρ)
Προκαϊνική Πενικιλίνη (IM) Αμοξυκιλίνη (per os, Πρ)
Βενζαθενική Πενικιλίνη (IM) Αμοξυκιλίνη-Κλαβουλανικό Οξύ (per os, Πρ)
Μπακαμπικιλίνη (per os)
Αντισταφυλοκοκκικές Πενικιλίνες Αντιψευδομοναδικές ή ευρέως φάσματος

Πενικιλίνες
Κλοξακιλίνη (per os) Αζλοκιλίνη (Πρ)
Δικλοξακιλίνη (per os, Πρ) Καρμπενικιλίνη (Πρ, per os)
Μεθικιλίνη (Πρ) Μεζλοκιλίνη (Πρ)
Ναφσικιλίνη (per os, Πρ) Πιπερακιλίνη (Πρ)
Οξακιλίνη (per os, Πρ) Πιπερακιλίνη-Ταζομπακτάμη (Πρ)
Τικαρσιλίνη (Πρ)
Τικαρσιλίνη-Κλαβουλανικό Οξύ (Πρ)
per os=Από το στόμα, Πρ=Παρεντερική Χορήγηση, IM=Ενδομυϊκή Χορήγηση
Πενικιλίνη G και συναφή παράγωγα

Αυτά τα φάρμακα κατανέμονται γρήγορα στους ιστούς και τα σωματικά υγρά,
όταν δίδονται I.V. ή I.M. Αντίθετα, η απορρόφηση και η κατανομή τους είναι
ατελής με per os χορήγηση. Επί ύπαρξης φλεγμονής των μηνίγγων η πενι-
κιλίνη διέρχεται ευχερώς τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό (ΑΙΕΦ). Η κύρια οδός
έκκρισης των φαρμάκων αυτών είναι οι νεφροί και το λοιπό ουροποιητικό
σύστημα.
Ενδείξεις - Τρόπος Χορήγησης - Κύριες Ανεπιθύμητες Ενέργειες

Ç ðåíéêéëßíç G åßíáé öÜñìáêï åêëïãÞò ãéá öëåãìïíÝò ðñïêáëëïýìåíåò áðü
áåñüâéïõò êáé áíáåñüâéïõò óôñåðôïêüêêïõò, ðíåõìïíéïêüêêïõò, óôáöõëï-
êüêêïõò, ïé ïðïßïé äåí ðáñÜãïõí ðåíéêéëéíÜóç, êáé ìçíéããéôéäïêüêêïõò. ÐáèÞ-
óåéò üðùò óýöéëç, áêôéíïìýêùóç, Üíèñáêáò êáé ç íüóïò Lyme áíôáðïêñßíï-
íôáé óõíÞèùò êáëÜ óå èåñáðåßá ìå ðåíéêéëßíç G. Ðåñßðïõ ïé ìéóïß áíáåñüâéïé
ïñãáíéóìïß ôïõ óôüìáôïò êáé ôïõ áíþôåñïõ áíáðíåõóôéêïý åßíáé åõáßóèçôïé
óôçí ðåíéêéëßíç.
Ç ðåíéêéëßíç G ìðïñåß íá äïèåß I.V. Þ I.M. (åðþäõíç). Ç ðåíéêéëßíç V äßíåôáé
êáé áðü ôï óôüìá 1-1,5 þñá ðñéí ôï öáãçôü Þ 2 þñåò ìåôÜ áðü áõôü.
Ç ðñïêáúíéêÞ êáé ç âåíæáèåíéêÞ ðåíéêéëßíç åßíáé ðáñáôåôáìÝíçò äñÜóçò, ç
ðñþôç ãéá 24-48 þñåò åßíáé áíé÷íåýóéìç óôï áßìá, åíþ ç äåýôåñç åßíáé áíé-
÷íåýóéìç ãéá ðÜíù áðü ìßá åâäïìÜäá. ×ïñçãïýíôáé I.M. Ç âåíæáèåíéêÞ ðåíé-
êéëßíç ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí èåñáðåßá ôçò ïîåßáò áìõãäáëßôéäáò, ôçí ðñü-
ëçøç ôçò õðïôñïðÞò ñåõìáôéêïý ðõñåôïý, êáèþò êáé ãéá ôçí èåñáðåßá ôùí
äýï ðñþôùí óôáäßùí ôçò óýöéëçò.
¸íá ðïóïóôü 5% ôùí áôüìùí ôá ïðïßá ëáìâÜíïõí ðåíéêéëßíåò åìöáíßæïõí
áíôéäñÜóåéò õðåñåõáéóèçóßáò. ÓõíÞèùò ðñüêåéôáé ãéá äåñìáôéêü åîÜíèçìá.
¸íá (1) óôá 10.000 Üôïìá ôá ïðïßá ëáìâÜíïõí ðåíéêéëßíç ìðïñåß íá åìöáíß-
óïõí áíáöõëáîßá óõ÷íÜ èáíáôçöüñï. Ïé èáíáôçöüñåò áíôéäñÜóåéò óõìâáß-
íïõí óõíÞèùò ìåôÜ áðü ðáñåíôåñéêÞ ÷ïñÞãçóç.
Ïé ðåíéêéëßíåò áäñáíïðïéïýíôáé áðü Ýíæõìá, ðïõ êáëïýíôáé â-ëáêôáìÜóåò.

ÔÝôïéá Ýíæõìá ðáñÜãïíôáé áðü ðïëëïýò Haemophilus influenzae, M. catarrhal-
lis, ðïëëÜ áíáåñüâéá êáé ó÷åäüí üëïõò ôïõò Staphylococcus aureus.
Ç áõîáíüìåíç óå óõ÷íüôçôá áíôï÷Þ ôïõ Strep. pneumoniae äåí Ý÷åé íá êÜ-
íåé ìå ôçí ðáñáãùãÞ â-ëáêôáìáóþí, áëëÜ ìå áëëáãÞ ôùí PBPs êé Ýôóé ìå ìåß-
ùóç ôçò ðñïóêüëëçóçò ôùí ðåíéêéëéíþí óå áõôÝò.
Ôá ðñïçãïýìåíá äåß÷íïõí üôé ç ðåíéêéëßíç G êáé ôá óõíáöÞ ðáñÜãùãá
Ý÷ïõí ÷Üóåé Ýäáöïò óáí öÜñìáêá ðñþôçò åðéëïãÞò óå ðïëëÝò ëïéìþîåéò ôçò
êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ.
Αμπικιλίνη - Αμοξυκιλίνη και συναφή παράγωγα

(Αμινοπενικιλίνες)
Ç áìïîõêéëßíç ðáñïõóéÜæåé êáëýôåñç áðïññüöçóç áðü ôçí áìðéêéëßíç üôáí
÷ïñçãåßôáé per os, åíþ ç ôñïöÞ åëÜ÷éóôá åðçñåÜæåé ôçí áðïññüöçóÞ ôçò óå
áíôßèåóç ìå ôá öÜñìáêá ðïõ ðåñéÝ÷ïõí áìðéêéëßíç, ôùí ïðïßùí ç áðïññüöç-
óç ìåéþíåôáé óçìáíôéêÜ.
Ç äñÜóç áõôþí ôùí öáñìÜêùí åßíáé ðáñáðëÞóéá êáé óôï öÜóìá ôïõò ðå-
ñéëáìâÜíïíôáé áñêåôïß Haemophilus influenzae, Escherichia coli, Proteus
mirabilis, Strep. pneumoniae, Strep. ÏìÜäáò Á êáé Â, Enterococcus sp,
Salmonellas êáé Shigellas.
Οι αμινοπενικιλίνες χορηγούνται I.M., I.V. και per os.

Öáßíåôáé üôé ïé áíôéäñÜóåéò õðåñåõáéóèçóßáò êáé éäßùò ôá åîáíèÞìáôá åßíáé óõ-
íçèÝóôåñá ìå áõôÜ ôá öÜñìáêá óå ó÷Ýóç ìå ôçí ðåíéêéëßíç. ÁíáöÝñåôáé üôé
åðß ÷ïñÞãçóçò áìðéêéëßíçò Ýíá ÷áñáêôçñéóôéêü êçëéäïâëáôéôþäåò åîÜíèçìá åì-
öáíßæåôáé óå Ýíá ðïóïóôü 90-100% óôïõò ðÜó÷ïíôåò áðü ëïéìþäç ìïíïðõñÞ-
íùóç, åíþ áõîçìÝíï ðïóïóôü åîáíèÞìáôïò ðáñïõóéÜæïõí ïé ðÜó÷ïíôåò áðü
ëåìöïãåíÞ ëåõ÷áéìßá (90%), AIDS êáé ïé ëáìâÜíïíôåò óõã÷ñüíùò áëëïðïõñéíü-
ëç (Zyloric) 14-22%. ¢ëëåò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò åßíáé ç áíáöõëáîßá êáé ç åì-
öÜíéóç øåõäïìåìâñáíþäïõò êïëßôéäáò áðü Cl. difficile.
Ëüãù åìöÜíéóçò áíèåêôéêþí óôá öÜñìáêá óôåëå÷þí Haemophilus influenzae
(5-50% áíÜëïãá ìå ôçí êïéíüôçôá) êáé áíèåêôéêþí óôåëå÷þí M. catarrhalis (Ýùò
êáé 90%), ç åõñåßá ÷ñÞóç ôïõò ôåßíåé íá ìåéùèåß.
Ç áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý (Augmentin-Fugentin) êáé ç áìðéêéëßíç-
óïõëìðáêôÜìç (Begalin) åßíáé áðü ôá ðéï ÷ñÞóéìá öÜñìáêá óôç óýã÷ñïíç
ÙÑË. ÁõôÜ ÷ïñçãïýíôáé per os êáé ðáñåíôåñéêÜ (êõñßùò I.V.). H per os ÷ïñÞ-
ãçóç áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçò äå óõíéóôÜôáé ëüãù áðñüâëåðôçò áðïññü-
öçóçò.
Óôï öÜóìá ôùí öáñìÜêùí áõôþí ðåñéëáìâÜíïíôáé åêôüò ôùí ìéêñïïñãáíé-
óìþí ôïõ öÜóìáôïò ôçò áìðéêéëßíçò êáé Üëëïé üðùò áíèåêôéêïß Haemophillus
influenzae êáé Moraxella catarrhalis, Staph. aureus, B. fragilis êáé Üëëá áíáåñüâéá.
Ïé ðáñåíÝñãåéÝò ôïõò åßíáé áíÜëïãåò ôçò áìðéêéëßíçò, åíþ äçìéïõñãïýí ðå-
ñéóóüôåñåò ãáóôñåíôåñéêÝò äéáôáñá÷Ýò óå per os ÷ïñÞãçóç (íáõôßá, åìÝôïõò,
äéÜññïéåò).
Ç áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé ìå ôï öáãçôü, åíþ ç
äéáôñïöÞ ìå ãéáïýñôé Þ êáé ç ëÞøç Ultralevure 250 mg x 1 (óêåýáóìá óáê÷áñï-
ìõêÞôùí boulardii) ðéèáíÜ ìåéþíåé ôéò ãáóôñåíôåñéêÝò äéáôáñá÷Ýò.
Óå åíäïíïóïêïìåéáêïýò áóèåíåßò ç I.V. ÷ïñÞãçóÞ ôïõò êáëýðôåé ôéò ðå-

ñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò áóèåíþí ìå ëïéìþîåéò ôçò ðåñéï÷Þò ôçò êåöáëÞò êáé
ôïõ ôñá÷Þëïõ (åêôüò áí óõììåôÝ÷åé Pseudomonas aeruginosa - ð.÷. ðåñé÷ïí-
äñßôéäá, ÷ñόνια ìÝóç ðõþäçò ùôßôéäá ê.ëð.).
Åßíáé åîáéñåôéêÜ öÜñìáêá ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôçò Ï.Ì.Ð.Ù., êáèþò êáé
ðáèÞóåùí, üðùò ïîåßá ñéíïêïëðßôéäá, ðåñéáìõãäáëéêüò öëÝãìïíáò, åñõóßðå-
ëáò, åí ôù âÜèåé öëåãìïíÝò ôñá÷Þëïõ, åðéãëùôôßôéäá ê.ëð.
Ïé óõíäõáóìïß áõôïß äåí Ý÷ïõí êáëýôåñç äñÜóç áðü ôçí áìðéêéëëßíç Þ ôçí
áìïîõêéëëßíç óôïõò áíèåêôéêïýò óôçí ðåíéêéëßíç Strep. pneumoniae, åðåéäÞ ç
áíôï÷Þ áõôþí äåí Ý÷åé íá êÜíåé ìå Ýêêñéóç â-ëáêôáìáóþí (ç åðÝêôáóç ôïõ
öÜóìáôïò ôùí óõíäõáóìþí ïöåßëåôáé óôï üôé ôï êëáâïõëáíéêü ïîý êáé ç
óïõëìðáêôÜìç óõíäÝïíôáé ìå ôéò â-ëáêôáìÜóåò êáé ôéò åîïõäåôåñþíïõí).
Αντισταφυλοκοκκικές πενικιλίνες
Ïé ðåñéóóüôåñïé óôáöõëüêïêêïé Ý÷ïõí ãßíåé áíèåêôéêïß óôçí ðåíéêéëßíç êáé ôçí
áìðéêéëßíç, åðåéäÞ ðáñÜãïõí ðåíéêéëéíÜóåò. Áõôü Ýêáíå áíáãêáßï íá áíáðôõ-
÷èïýí öÜñìáêá, ôá ïðïßá äå äéáóðþíôáé åýêïëá áðü ôéò ðåíéêéëéíÜóåò ôùí
óôáöõëïêüêêùí. Ç ðñþôç öáñìáêåõôéêÞ ïõóßá ôçò êáôçãïñßáò ôùí áíôéóôá-
öõëïêïêêéêþí ðåíéêéëéíþí Þôáí ç ìåèéêéëßíç, ç ïðïßá äßäåôáé ìüíï ðáñåíôåñé-
êÜ êáé äåí êõêëïöïñåß óôçí ÷þñá ìáò.
Ç ïîáêéëßíç êáé ç äéêëïîáêéëßíç ÷ïñçãïýíôáé per os êáé ðáñåíôåñéêÜ êé
Ý÷ïõí Ýíäåéîç ÷ïñÞãçóçò óå ëïéìþîåéò áðü óôáöõëïêüêêïõò áíèåêôéêïýò
óôçí ðåíéêéëßíç. Ôá öÜñìáêá áõôÜ äéáôçñïýí äñáóôéêüôçôá êáôÜ ôùí
Streptococcus group A êáé Streptococcus pneumoniae, ÷ùñßò íá Ý÷ïõí üìùò
ðëåïíÝêôçìá Ýíáíôé ôçò ðåíéêéëßíçò. ¼ôáí ÷ïñçãïýíôáé per os ðñÝðåé íá äßäï-
íôáé 1-1,5 þñá ðñéí ôï öáãçôü.
Ïé áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéÝò ôïõò åßíáé áíÜëïãåò ìå áõôÝò ôùí Üëëùí ðåíé-
êéëéíþí. Ç äéêëïîáêéëßíç áðïññïöÜôáé êáëýôåñá êáé åßíáé ìáæß ìå ôçí íáöóé-
êéëßíç äñáóôéêüôåñåò êáôÜ ôùí óôáöõëïêüêêùí.
Äõóôõ÷þò ôçí ôåëåõôáßá åéêïóáåôßá Ý÷ïõí åìöáíéóôåß áíèåêôéêÜ óôåëÝ÷ç
óôáöõëïêüêêùí óôá öÜñìáêá áõôÜ, ôá ïðïßá áíáöÝñïíôáé óáí áíèåêôéêÜ
óôçí ìåèéêéëßíç (methicillin resistant Staph. áureus - MRSA). Ôá óôåëÝ÷ç áõôÜ
èá ðñÝðåé íá èåùñïýíôáé áíèåêôéêÜ ó’ üëá ôá â-ëáêôáìéêÜ áíôéìéêñïâéáêÜ (êå-
öáëïóðïñßíåò, êáñâáðåíÝìåò ê.ëð.).
ÅíáëëáêôéêÝò ëýóåéò óå ëïéìþîåéò áðü MRSA åßíáé ç âáíêïìõêßíç, ç ôåúêï-
ðëáíßíç, ç ëéíåæïëßäç, ï óõíäõáóìüò áíáðíåõóôéêÞò êéíïëüíçò ìå ñéöáìðéêß-
íç, ç íôáðôïìõêßíç, êáèþò êáé ï óõíäõáóìüò âáíêïìõêßíçò, ñéöáìðéêßíçò êáé
TMP/SMX.
Αντιψευδομοναδικές ή ευρέως φάσματος πενικιλίνες

Ç áæëïêéëßíç, ç êáñìðåíéêéëßíç, ç ôéêáñóéëßíç êáé ç ðéðåñáêéëßíç åßíáé äñáóôé-
êÝò êáôÜ ôçò Pseudomonas aeruginosa, êáèþò êáé êáôÜ óôåëå÷þí Proteus,
E. coli, Klebsiella, Enterobacter êáé Serratia. Äéáóðþíôáé áðü ôéò â-ëáêôáìÜóåò,
åíþ óå âáñéÝò øåõäïìïíáäéêÝò ëïéìþîåéò ðñÝðåé íá ÷ïñçãïýíôáé óå óõíäõá-
óìü ìå ìéá áìéíïãëõêïóßäç, ëüãù óõíåñãéêÞò äñÜóçò êáé ìéêñüôåñçò ðéèáíü-
ôçôáò áíÜðôõîçò áíôï÷Þò.
Ïé óõíäõáóìïß ôéêáñóéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý êáé ðéðåñáêéëßíç-ôáæïìðá-

êôÜìç, äéåõñýíïõí ôï öÜóìá êáé óõìðåñéëáìâÜíïõí óôáöõëïêüêêïõò åõáß-
óèçôïõò óôç ìåèéêéëßíç, Haemophilus influenzae, åíôåñïâáêôçñéáêÜ, áíáåñü-
âéá, åíôåñïêüêêïõò ê.Ü.
¼ëá ôá ðáñáðÜíù öÜñìáêá äßäïíôáé I.V. óå áñãÞ Ýã÷õóç. ÐåñéÝ÷ïõí áñ-
êåôü Na+ êé áõôü èá ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé õðüøéí, éäßùò óå áóèåíåßò ìåãÜëçò
çëéêßáò Þ óå áóèåíåßò ðïõ ðÜó÷ïõí áðü íåöñéêÞ áíåðÜñêåéá, êáñäéáêÞ áíå-
ðÜñêåéá, õðÝñôáóç ê.Ü.
Ïé êõñéüôåñåò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéÝò ôïõò åßíáé áíÜëïãåò ôçò ðåíéêéëß-
íçò, åíþ óõ÷íüôåñá ðáñáôçñåßôáé öáñìáêåõôéêüò ðõñåôüò, áíáôÜîéìç çðáôï-
ôïîéêüôçôá, áíáôÜîéìç ïõäåôåñïðåíßá Þ äéáôáñá÷Þ ëåéôïõñãßáò áéìïðåôáëßùí
(éäßùò ìå ôçí ôéêáñóéëßíç), êáèþò êáé çëåêôñïëõôéêÝò äéáôáñá÷Ýò (õðïêáëéáé-
ìßá, õðåñöüñôùóç ìå Na+).
Tá öÜñìáêá áõôÜ Ý÷ïõí èÝóç óôçí Ùôïñéíïëáñõããïëïãßá-×åéñïõñãéêÞ
ÊåöáëÞò êáé Ôñá÷Þëïõ (ÙÑË-×ÊÔ) ìüíï óå ðåñéðôþóåéò óïâáñþí ëïéìþîåùí,
üðùò íåêñùôéêÞ åîùôåñéêÞ ùôßôéäá (óå óõíäõáóìü ìå óéðñïöëïîáóßíç Þ ìå
áìéíïãëõêïóßäç), åí ôù âÜèåé öëåãìïíÝò êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ, öëåãìïíÝò
óå áíïóïêáôåóôáëìÝíïõò áóèåíåßò ê.ëð.
2) Κεφαλοσπορίνες
Ïé êåöáëïóðïñßíåò åßíáé âáêôçñéïêôüíá áíôéìéêñïâéáêÜ êáé äñïõí áíáóôÝëëï-
íôáò ôçí óýíèåóç ôïõ êõôôáñéêïý ôïé÷þìáôïò. Ôï åõñý ôïõò öÜóìá ðåñéëáì-
âÜíåé Gram èåôéêïýò êé áñíçôéêïýò êüêêïõò êáé Gram áñíçôéêÜ âáêôçñßäéá.
Ïé êåöáëïóðïñßíåò êáôáíÝìïíôáé ãåíéêÜ éêáíïðïéçôéêÜ óôïõò éóôïýò êáé
óôá õãñÜ ôïõ óþìáôïò, éäßùò óå ðåñéï÷Ýò üðïõ õðÜñ÷åé öëåãìïíÞ. Ðáñ’ üë’
áõôÜ ç äéáðåñáôüôçôÜ ôïõò óôï õáëïåéäÝò óþìá ôïõ ïöèáëìïý êáé óôï ÅÍÕ
åßíáé ó÷åôéêÜ öôù÷Þ. Åîáßñåóç áðïôåëåß áðü ôéò â’ ãåíåÜò ç êåöïõñïîßìç,
åíþ ãåíéêÜ ôçò ã’ ãåíåÜò (êåöïôáîßìç, êåöôñéáîüíç, êåöôáæéíôßìç) äéÝñ÷ïíôáé
éêáíïðïéçôéêÜ ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü (éäßùò åðß ýðáñîçò öëåãìïíÞò
ôùí ìçíßããùí) êáé äõíçôéêÜ ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ãéá ôç èåñáðåßá
ïñéóìÝíùí ìïñöþí ìçíéããßôéäáò.
Ïé ðåñéóóüôåñåò êåöáëïóðïñßíåò áðåêêñßíïíôáé áðü ôïõò íåöñïýò óôá
ïýñá. Åîáßñåóç áðïôåëïýí ç êåöôñéáîüíç êáé ç êåöïðåñáæüíç, ïé ïðïßåò êá-
ôÜ ìåãÜëï ðïóïóôü áðåêêñßíïíôáé óôçí ÷ïëÞ.
Ìå âÜóç ôçí áíôï÷Þ ôïõò óôéò â’ ëáêôáìÜóåò, ïé êåöáëïóðïñßíåò ÷ùñßæï-
íôáé óå ôÝóóåñéò Þ «ðÝíôå» ãåíåÝò.
Ç ðñþôç ãåíåÜ ÷áñáêôçñßæåôáé áðü éó÷õñüôåñç äñáóôéêüôçôá Ýíáíôé ôùí
Gram èåôéêþí êüêêùí (ìå åîáßñåóç ôïõò MRSA êáé ôïõò åíôåñïêüêêïõò, ïé
ïðïßïé Üëëùóôå åßíáé áíèåêôéêïß ó’ üëåò ôéò êåöáëïóðïñßíåò).
Áðü ôá Gram áñíçôéêÜ ìéêñüâéá, óôï öÜóìá ôïõò ðåñéëáìâÜíïíôáé ïé íá-
úóóÝñéåò, ïñéóìÝíá óôåëÝ÷ç E. coli, Klebsiella êáé Proteus. Áíôßèåôá, ïé áéìüöé-
ëïé êáé ïé áíáåñüâéïé ìéêñïïñãáíéóìïß åßíáé áíèåêôéêïß.
Ïé êåöáëïóðïñßíåò äåýôåñçò ãåíåÜò Ý÷ïõí åõñýôåñï öÜóìá êé Ý÷ïõí ìåôá-
îý ôïõò äéáöïñÝò óôç äñáóôéêüôçôá êáé ôçí öáñìáêïêéíçôéêÞ. Ï H. influenzae
êáé ç M. catarrhallis ðåñéëáìâÜíïíôáé óôï öÜóìá ôïõò êé Ýôóé áõôÜ ôá öÜñìáêá
åßíáé ðïëý ÷ñÞóéìá óôéò ÙÑË ëïéìþîåéò ôçò êïéíüôçôáò ãéá ôç èåñáðåßá ôçò ïîåß-
áò ìÝóçò ðõþäïõò ùôßôéäáò (Ï.Ì.Ð.Ù.) êáé ôçò ïîåßáò ðáñáññéíïêïëðßôéäáò.
Ïé êåöáëïóðïñßíåò ôñßôçò ãåíåÜò Ý÷ïõí åîáéñåôéêÞ äñáóôéêüôçôá Ýíáíôé

ôùí Enterobacteriacae. ÁñêåôÝò áðü áõôÝò äéáôçñïýí éêáíïðïéçôéêÞ äñáóôé-
êüôçôá Ýíáíôé ôùí Gram èåôéêþí êüêêùí, áí êáé áõôÞ åßíáé åëáöñÜ ìéêñüôåñç
áðü ôùí êåöáëïóðïñéíþí ðñþôçò ãåíåÜò. Ç êåöôáæéíôßìç åßíáé ßóùò ç ìüíç
ðñáãìáôéêÜ áíôéøåõäïìïíáäéêÞ êåöáëïóðïñßíç, áëëÜ ç äñáóôéêüôçôÜ ôçò
óôïõò Gram (+) êüêêïõò åßíáé óçìáíôéêÜ ìåéùìÝíç. Ïé ðåñéóóüôåñåò êåöáëï-
óðïñßíåò áõôÞò ôçò ãåíåÜò äéÝñ÷ïíôáé óôï ÅÍÕ.
Ç ðñþôç êåöáëïóðïñßíç ôÝôáñôçò ãåíåÜò åßíáé ç êåöåðßìç, ç ïðïßá ÷ïñç-
ãåßôáé ìüíï I.V. êáé Ý÷åé åõñýôáôï öÜóìá Gram(+) êáé Gram(-) ìéêñïïñãáíé-
óìþí, óôï ïðïßï óõìðåñéëáìâÜíïíôáé Strep. pneumoniae êáé ç Pseudomonas
aeruginosa, åíþ áíôßèåôá ç äñáóôéêüôçôÜ ôçò óôá áíáåñüâéá åßíáé åëÜ÷éóôç.
Ïé êõñéüôåñåò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò ôùí êåöáëïóðïñéíþí åßíáé ïé áíôé-
äñÜóåéò õðåñåõáéóèçóßáò êáé ïé ãáóôñåíôåñéêÝò äéáôáñá÷Ýò. Óðáíéüôåñá
áíáöÝñïíôáé äéáôáñá÷Ýò ðçêôéêüôçôáò (êåöáìáíäüëç), ëåõêïðåíßá, ïõäåôå-
ñïðåíßá, èñïìâïðåíßá, áéìïëõôéêÞ áíáéìßá, áýîçóç ôñáíóáìéíáóþí, ÷ïëåñõ-
èñßíçò, ïõñßáò, áëêáëéêÞò öùóöáôÜóçò, øåõäïìåìâñáíþäçò êïëßôéäá ê.ëð.
ÃåíéêÜ üìùò, ïé êåöáëïóðïñßíåò åßíáé áóöáëÞ öÜñìáêá ìå ÷áìçëÞ ôïîé-
êüôçôá.
Óå ðåñßðôùóç áëëåñãßáò óôçí ðåíéêéëßíç, äéáóôáõñïýìåíç õðåñåõáéóèç-
óßá õðÜñ÷åé óå ðïóïóôü ðåñßðïõ 10%. ÐéèáíÜ ôï ðïóïóôü ìåéþíåôáé üóï ðç-
ãáßíïõìå áðü ôçí á’ óôç ä’ ãåíåÜ. ÐÜíôùò, óå ðåñßðôùóç áíáöõëáêôéêÞò
áíôßäñáóçò óå ÷ïñÞãçóç ðåíéêéëßíçò, ïé êåöáëïóðïñßíåò ðñÝðåé íá áðïöåý-
ãïíôáé.
ÁõôÜ ôá öÜñìáêá ìðïñåß íá ÷ïñçãïýíôáé per os êáé ðáñåíôåñéêÜ (Ðñ) äç-
ëáäÞ I.M. Þ I.V., áíÜëïãá ìå ôçí ïõóßá êáé ôçí ðåñßðôùóç.
ÐáñáêÜôù ðáñáôßèåôáé Ýíáò ðßíáêáò ôùí óõíçèéóìÝíùí êåöáëïóðïñéíþí
êáé ï ôñüðïò ÷ïñÞãçóÞò ôïõò.
Α’ γενεάς Β’ γενεάς Γ’ γενεάς Δ’ γενεάς

Κεφαδροξίλη, per os Κεφακλόρη, per os Κεφεξίμη, per os Κεφεπίμη, Πρ
Κεφαζολίνη, Πρ Κεφαμανδόλη, Πρ Κεφοπεραζόνη, Πρ
Κεφαλεξίνη, per os Κεφμεταζόλη, Πρ Κεφοταξίμη, Πρ
Κεφαπιρίνη, Πρ Κεφοξιτίνη, Πρ Κεφποντοξίμη, per os
Κεφοτετάν, Πρ Κεφταζιντίμη, Πρ
Κεφροζίλ, per os Κεφτιμπουτένη, per os
Κεφουροξίμη, per os, Πρ Κεφτιζοξίμη, Πρ
Λορακαρμπέφη, per os Κεφτριαξόνη, Πρ
Κεφατριζίνη, per os Κεφεταμέτη, per os
Áðü ôéò êåöáëïóðïñßíåò á´ ãåíåÜò óôçí ÷þñá ìáò ðñáêôéêÜ êõêëïöïñåß

ìüíï ç êåöáæïëßíç (Vifazolin).
Èá áêïëïõèÞóåé ç óýíôïìç ðåñéãñáöÞ ïñéóìÝíùí óõ÷íÜ ÷ñçóéìïðïéïýìå-
íùí êåöáëïóðïñéíþí. Ç äïóïëïãßá êáé ç óõ÷íüôçôá ÷ïñÞãçóÞò ôïõò èá ðá-
ñáôåèïýí óå ðßíáêåò óôï ôÝëïò ôïõ êåöáëáßïõ, üðùò Üëëùóôå èá ãßíåé êáé ìå
ôá Üëëá ÷ñçóéìïðïéïýìåíá áíôéìéêñïâéáêÜ.
Α’ ΓΕΝΕΑΣ
Êåöáäñïîßëç: ÷ïñçãåßôáé per os óõíÞèùò áíÜ 12ùñï. Äåí åßíáé äñáóôéêÞ
óôïí H. influenzae êáé ôï B. fragilis.
Êåöáæïëßíç: ÷ïñçãåßôáé I.M. Þ I.V. ¸÷åé ðáñáôåôáìÝíç äñÜóç, åíþ åìöá-
íßæåé óçìáíôéêÞ óýíäåóç ìå ôéò ðñùôåÀíåò ôïõ ïñïý. Äåí äéÝñ÷åôáé ôïí áéìá-
ôïåãêåöáëéêü öñáãìü, üðùò Üëëùóôå äåí äéÝñ÷ïíôáé êáé ïé õðüëïéðåò êåöá-
ëïóðïñßíåò á’ ãåíåÜò. Ðáëáéüôåñá Þôáí ôï êáôåîï÷Þí öÜñìáêï ãéá ÷çìåéï-
ðñïöýëáîç óôçí ÷åéñïõñãéêÞ ãåíéêüôåñá.
Â’ ÃÅÍÅÁÓ
Êåöáêëüñç: ÷ïñçãåßôáé per os. ÁñêåôÜ óôåëÝ÷ç M. catarrhalis êáé
H. influenzae åìöáíßæïõí áíτοχή. Äåí äñá êáôÜ ôïõ B. fragilis, åíþ áíáöÝñï-
íôáé óôéò ðáñåíÝñãåéÝò ôçò áíôéäñÜóåéò ïñïíïóßáò.
Êåöáìáíäüëç: ÷ïñÞãçóç I.M. Þ I.V. áíÜ åîÜùñï. Äåí äñá óôï B. fragilis.
Äåí äéÝñ÷åôáé ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü. ÁíáöÝñåôáé áýîçóç ôïõ PT êáé
ôïõ PTT ìå ôçí ÷ñÞóç ôçò, καθώς êáé áíôéäñÜóåéò äßêçí äéóïõëöéñÜìçò ìå
ôçí êáôáíÜëùóç ïéíïðíåýìáôïò.
Êåöïîéôßíç: ÷ïñçãåßôáé I.M. Þ I.V. áíÜ åîÜùñï. Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá åßíáé
êåöáìõêßíç. Åßíáé äñáóôéêÞ êáôÜ ôùí Gram(-) âáêôçñéäßùí óõìðåñéëáìâáíï-
ìÝíïõ ôïõ B. fragilis. Åìöáíßæåé äñáóôéêüôçôá Ýíáíôé ïñéóìÝíùí óôåëå÷þí
Proteus, Serratia, E. coli êáé Klebsiella. ÐïëëÜ óôåëÝ÷ç H. influenzae åìöáíß-
æïõí áíôï÷Þ.
Êåöðñïæßëç: ÷ïñçãåßôáé per os. Åìöáíßæåé êáëÞ äñáóôéêüôçôá êáôÜ ôùí
H. influenzae, N. gonorrhoeae, Staph. aureus, M. catarrhalis êé Ýíáíôé áñêåôþí
óôåëå÷þí S. pneumoniae. Äåí åßíáé äñáóôéêÞ Ýíáíôé ôïõ B. fragilis.
Êåöïõñïîßìç: ÷ïñÞãçóç I.M. Þ I.V. Ó÷åôéêÜ êáëÞ äéáâáôüôçôá ôïõ áéìáôï-
åãêåöáëéêïý öñáãìïý åðß ýðáñîçò öëåãìïíÞò ôùí ìçíßããùí (ç ÷ïñÞãçóç êå-
öáëïóðïñéíþí ã’ ãåíåÜò åßíáé óáöþò ðñïôéìüôåñç óå ðåñßðôùóç ìçíéããßôé-
äáò). Åìöáíßæåé öÜóìá áíÜëïãï, ßóùò åõñýôåñï ôçò êåöðñïæßëçò. Ôï
B. fragilis åßíáé áíèåêôéêü. ÊáëÞ åðéëïãÞ ãéá ÷çìåéïðñïöýëáîç óôçí ÷åéñïõñ-
ãéêÞ êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ.
Êåöïõñïîßìç áîåôßë: ãéá per os ÷ïñÞãçóç áíÜëïãï ôçò êåöïõñïîßìçò.
ÐñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé ìå ãåìÜôï óôïìÜ÷é. ×ïñçãåßôáé äýï öïñÝò çìåñçóßùò.
ËïñáêáñìðÝöç: ðñüêåéôáé ãéá êáñìðáêåöÝìç (ôñïðïðïéçìÝíç êåöáêëü-
ñç). ×ïñçãåßôáé ìå ôá ãåýìáôá äýï öïñÝò çìåñçóßùò per os. Ôï áíôéìéêñïâéá-
êü ôçò öÜóìá åßíáé áíÜëïãï ôçò êåöðñïæßëçò. B. fragilis, áíèåêôéêïß óôçí ðå-
íéêéëßíç ðíåõìïíéüêïêêïé êáé áíèåêôéêïß óôç ìåèéêéëßíç óôáöõëüêïêêïé äåí óõ-
ìðåñéëáìâÜíïíôáé óôï öÜóìá äñÜóçò ôçò. Åßíáé áêñéâü öÜñìáêï êáé äåí êõ-
êëïöïñåß ðëÝïí óôçí ÅëëÜäá.
Êåöáôñéæßíç: ÷ïñçãåßôáé per os. ¸÷åé öÜóìá áíÜëïãï ôçò êåöðñïæßëçò.
Ã’ ÃÅÍÅÁÓ
Êåöïôáîßìç: ÷ïñçãåßôáé I.M. Þ I.V. ÄéÝñ÷åôáé êáëÜ ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü
öñáãìü. ¸÷åé åîáéñåôéêÞ äñáóôéêüôçôá óôá H. influenzae, N. gonorrhoeae,
éêáíïðïéçôéêÞ äñáóôéêüôçôá óôïí Strep. pneumoniae, åíþ ç äñáóôéêüôçôÜ ôçò
óôïí Staph. aureus êáé ôçí Pseudomonas aeruginosa åßíáé öôù÷Þ.
Êåöôñéáîüíç: ÷ïñçãåßôáé I.V. êáé I.M. Ðïëý êáëÞ äñáóôéêüôçôá óôïí Strep.
pneumoniae, óôïí H. influenzae êáé ôçí N. gonorrhoeae. ÄéÝñ÷åôáé ðïëý éêáíï-
ðïéçôéêÜ óôï ÅÍÕ. Äõíáôüôçôá ÷ïñÞãçóÞò ôçò 1-2 öïñÝò çìåñçóßùò. Åßíáé ôï
öÜñìáêï åêëïãÞò ãéá ìçíéããßôéäá (ðñéí âãïõí ïé êáëëéÝñãåéåò) êáé ãéá ôçí
áíôéìåôþðéóç ôçò ãïíüññïéáò (óôïìáôïöáñõããéêÞò ìïñöÞò).
Êåöôáæéíôßìç: ÷ïñÞãçóç I.V. êáé I.M. H êáëýôåñç áíôéøåõäïìïíáäéêÞ êå-
öáëïóðïñßíç ã’ ãåíåÜò. ÊáëÞ äéáâáôüôçôá óôï ÅÍÕ. ÌåéùìÝíç äñáóôéêüôçôá
óå ó÷Ýóç ìå ôéò êåöáëïóðïñßíåò á’ êáé â’ ãåíåÜò êáôÜ ôùí Gram(+) êüêêùí.
Êåöïðåñáæüíç: ÷ïñÞãçóç I.M. êáé I.V. Ó÷åôéêÜ äñáóôéêÞ êáôÜ ôçò øåõäï-
ìïíÜäáò. Ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé áéìïññáãßá.
Êåöéîßìç: ÷ïñçãåßôáé per os. Ðïëý êáëÞ äñáóôéêüôçôá êáôÜ ôùí
H. influenzae, M. catarrhalis, N. gonorrhoeae, E. coli êáé Klebsiella. ÌåéùìÝíç
äñáóôéêüôçôá êáôÜ ôïõ Strep. pneumoniae êáé Üëëùí óôñåðôïêüêêùí. Ï
Staph. aureus êáé ôï B. fragilis åßíáé áíèåêôéêÜ. Äßäåôáé Üðáî çìåñçóßùò.
Êåöðïíôïîßìç: ÷ïñÞãçóç per os. ÖÜóìá áíÜëïãï ôçò êåöéîßìçò. Äßäåôáé
äýï öïñÝò ôçí çìÝñá ìå ôá ãåýìáôá.
ÊåöôéìðïõôÝíç: ÷ïñÞãçóç per os. ÖÜóìá áíÜëïãï ôçò êåöéîßìçò. ×ïñç-
ãåßôáé ìßá öïñÜ ôçí çìÝñá.
Ä’ ÃÅÍÅÁÓ
Êåöåðßìç: ÷ïñçãåßôáé I.M. Þ I.V. ¸÷åé êáëÞ äñáóôéêüôçôá Ýíáíôé ôùí
Gram(+) êüêêùí (áíÜëïãç ôçò êåöïôáîßìçò), êáëÞ äñáóôéêüôçôá Ýíáíôé ôçò
øåõäïìïíÜäáò (áíÜëïãç ôçò êåöôáæéíôßìçò), åíþ öáßíåôáé íá Ý÷åé áõîçìÝíç
äñáóôéêüôçôá óå ó÷Ýóç ìå ôéò êåöáëïóðïñßíåò ã’ ãåíåÜò êáôÜ ôùí
Enterobacteriacae. Ç ÷ñÞóç ôçò ãéá èåñáðåßá ìçíéããßôéäáò äåí Ý÷åé ãßíåé áðï-
äåêôÞ ìÝ÷ñé óÞìåñá, ðáñüëï ðïõ ïñéóìÝíïé èåùñïýí üôé Ý÷åé éêáíïðïéçôéêÞ
äéÝëåõóç óôï ÅÍÕ. ÓÞìåñá èåùñåßôáé ç êåöáëïóðïñßíç ìå ôï åõñýôåñï öÜ-
óìá êáé ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìüíï óå óïâáñÝò ëïéìþîåéò.
“Å’ ÃÅÍÅÁÓ”
Êåöôïìðéðñüëç (ceftobiprole-Zeftera). ×ïñçãåßôáé I.V. êáé åßíáé äñáóôéêÞ
óå MRSA óôáöõëïêêüêïõò, áíèåêôéêïýò óôç ðåíéêéëßíç ðíåõìïíéüêïêêïõò êáé
óå øåõäïìïíÜäá. ¸÷åé åãêñéèåß ãéá ÷ñÞóç óôïí ÊáíáäÜ êáé ôçí Åëâåôßá, åíþ
áíáìÝíåôáé íá åãêñéèåß ç ÷ñÞóç ôçò êáé óå ðïëëÝò Üëëåò ÷þñåò. ¢ëëç êåöá-
ëïóðïñßíç å’ ãåíåÜò åßíáé ç êåöôáñïëßíç (ceftaroline fosamil-Zinforo). ×ïñç-
ãåßôáé I.V. êáé Ý÷åé áíÜëïãï öÜóìá ìå ôçí êåöôïìðéðñüëç.
Οι κåöáëïóðïñßíåò, üðùò ç êåöïõñïîßìç áîåôßë, ç êåöðñïæßëç êé Üëëåò

â´ ãåíåÜò ÷ïñçãïýìåíåò áðü ôï óôüìá êé Ý÷ïíôáò áíÜëïãï öÜóìá, áðïôåëïýí
öÜñìáêá ôá ïðïßá, ìåôÜ ôçí áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý, åßíáé äåõôåñåý-
ïíôá öÜñìáêá ãéá ôéò óõíçèéóìÝíåò ÙÑË ëïéìþîåéò ôçò êïéíüôçôáò (Ï.Ì.Ð.Ù.,
ïîåßá ñéíïðáñáññéíïêïëðßôéäá ê.ëð.).
3) Καρβαπενέμες (ιμιπενέμη-σιλαστατίνη, μεροπενέμη,

ερταπενέμη, ντοριπενέμη)
Ïé ÊáñâáðåíÝìåò åßíáé âáêôçñéïêôüíá áíôéâéïôéêÜ ôá ïðïßá ÷ïñçãïýíôáé ðáñå-
íôåñéêÜ êáé Ý÷ïõí åîáéñåôéêÜ åõñý öÜóìá. Åßíáé äñáóôéêÝò óôïí Haemophilus
influenzae, óôçí Moraxella cararrhalis, óôá áíáåñüâéá, óôïí åíôåñüêïêêï, óôçí
øåõäïìïíÜäá (ìå åîáßñåóç ôçí åñôáðåíÝìç), óôïí Staphylococcus aureus
(üôáí õðÜñ÷åé åõáéóèçóßá óôç ìåèéêéëßíç). ¸÷ïõí êáëÞ äñáóôéêüôçôá Ýíáíôé ôùí
Gram(+) êüêêùí (Streptococcus pneumoniae, Streptococcus Group A). Ç éìéðå-
íÝìç-óéëáóôáôßíç êáé ç ìåñïðåíÝìç äéÝñ÷ïíôáé ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü
åðß öëåãìïíÞò ôùí ìçíßããùí, áëëÜ óôéò ëïéìþîåéò ôïõ Êåíôñéêïý Íåõñéêïý Óõ-
óôÞìáôïò ÷ñçóéìïðïéåßôáé êõñßùò ç ìåñïðåíÝìç äéüôé ç éìéðåíÝìç ðñïäéáèÝôåé
ïñéóìÝíá Üôïìá (éäßùò ìå íåöñéêÞ áíåðÜñêåéá) óå óðáóìïýò. ÃåíéêÜ, èåùñåß-
ôáé üôé ç ìåñïðåíÝìç åßíáé äñáóôéêüôåñç êáôÜ ôïõ Haemophilus influenzae êáé
ôçò øåõäïìïíÜäáò, åíþ ç éìéðåíÝìç åßíáé äñáóôéêüôåñç êáôÜ ôïõ
Streptococcus pneumoniae. Ðñüêåéôáé ãéá ÷ñÞóéìá öÜñìáêá, ôá ïðïßá ÷ïñç-
ãïýíôáé åíäïíïóïêïìåéáêÜ, óå âáñÝùò ðÜó÷ïíôåò áðü ëïéìþîåéò ïöåéëüìå-
íåò óå ðïëõáíèåêôéêïýò ìéêñïïñãáíéóìïýò êáé áöüôïõ, óõíÞèùò, Ý÷ïõí áðï-
ôý÷åé Üëëá áðëïýóôåñá ó÷Þìáôá. Óôçí êåöáëÞ êáé ôïí ôñÜ÷çëï, êáôáóôÜóåéò,
óôéò ïðïßåò Ý÷ïõí èÝóç ïé êáñâáðåíÝìåò åßíáé ôá óïâáñÜ åí ôù âÜèåé áðï-
óôÞìáôá ôïõ ôñá÷Þëïõ, ç áðåéëçôéêÞ ãéá ôçí æùÞ õðåñãëùôôéäéêÞ ëáñõããßôé-
äá, ç ìáóôïåéäßôéäá êáé ïé Üëëåò åíäïêñïôáöéêÝò åðéðëïêÝò ôçò ×.Ì.Ð.Ù., ç
êõôôáñßôéäá êáé ôï áðüóôçìá ôïõ êüã÷ïõ óáí óõíÝðåéá åðéðëïêÞò ñéíïêïëðß-
ôéäáò, ç åðéðïëÞò íåêñùôéêÞ ðåñéôïíéßôéäá êáé ç íåêñùôéêÞ åîùôåñéêÞ ùôßôéäá.
Óå óïâáñÝò øåõäïìïíáäéêÝò ëïéìþîåéò ðñÝðåé íá óõíäõÜæïíôáé ìå áìéíï-
ãëõêïóßäåò Þ óéðñïöëïîáóßíç.
Óå áóèåíåßò ìå áëëåñãßá óôçí ðåíéêéëßíç áõôïß ïé ðáñÜãïíôåò äåí ìðïñïýí
íá äïèïýí ìå áðüëõôç áóöÜëåéá, åíþ åìöáíßæïõí ôéò ãåíéêÝò áíåðéèýìçôåò
åíÝñãåéåò ôùí Üëëùí â-ëáêôáìþí.
4) Αζτρεονάμη
ÁíÞêåé óôéò ìïíïâáêôÜìåò. ×ïñçãåßôáé I.V. êáé I.M. Ç äïóïëïãßá ôçò åßíáé 2 g
x 3 Þ 4 óôéò óïâáñÝò ëïéìþîåéò, óå åíÞëéêåò, ìå êáëÞ íåöñéêÞ ëåéôïõñãßá. Ôï
öÜóìá ôçò åßíáé óôåíü êáé ðåñéïñßæåôáé óôçí øåõäïìïíÜäá êáé ôá E. coli,
Proteus sp, Serratia, H. influenzae, Klebsiella sp, N. gonorrhoea.
Ìðïñåß íá äïèåß áêüìá êáé óå Üôïìá ìå áëëåñãßá óôç ðåíéêéëßíç. Äåí åì-
öáíßæåé ùôïôïîéêüôçôá êáé íåöñïôïîéêüôçôá.
Óõíäõáæüìåíç ìå êëéíäáìõêßíç, âáíêïìõêßíç Þ ôéãêåêõêëßíç äéåõñýíåôáé
ôï öÜóìá ôçò êáé ìðïñåß íá äïèåß üðïõ ÷ñåéÜæåôáé åðéðñïóèÝôùò áíôéáíáå-
ñüâéïò, êáôÜ ôïõ óôáöõëëïêüêêïõ êáé Üëëùí Gram èåôéêþí ìéêñïïñãáíé-
óìþí, äñáóôéêüôçôá.
Μακρολίδες (ερυθρομικίνη, ροξιθρομυκίνη,

κλαριθρομυκίνη, αζιθρομυκίνη, τελιθρομυκίνη)
Ïé ìáêñïëßäåò åßíáé âáêôçñéïóôáôéêÜ áíôéâéïôéêÜ ðïõ äñïýí óôá ñéâïóþìáôá
åìðïäßæïíôáò ôç óýíèåóç ðñùôåúíþí.
Φαρμακοκινητική
Ç åñõèñïìõêßíç, ðïõ áðïôåëåß êáé ôïí êõñéüôåñï åêðñüóùðï áõôÞò ôçò êá-
ôçãïñßáò ôùí öáñìÜêùí, ðáñïõóéÜæåé ìßá åõñåßá äéáêýìáíóç ôçò áðïññüöç-
óÞò ôçò áðü ôï ãáóôñåíôåñéêü, ôïýôïõ åîáñôùìÝíïõ áðü ôï Üëáò ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéåßôáé. Ç åóôïëéêÞ ìïñöÞ óå óýãêñéóç ìå ôç óôåáôéêÞ Þ ôçí áéèõëïóïõîé-
íéêÞ åßíáé áõôÞ ðïõ ðáñïõóéÜæåé ôçí êáëýôåñç áðïññüöçóç áðü ôï ãáóôñå-
íôåñéêü. Ïé íåþôåñåò ìáêñïëßäåò ñïîéèñïìõêßíç, êëáñéèñïìõêßíç êáé áæéèñï-
ìõêßíç ðáñïõóéÜæïõí óçìáíôéêÜ êáëýôåñç áðïññüöçóç. Ç åñõèñïìõêßíç ìå-
ôáâïëßæåôáé óôï Þðáñ êáôÜ 50%. Ôï ìç ìåôáâïëéæüìåíï ðïóïóôü áðïâÜëëå-
ôáé áðü ôç ÷ïëÞ.
Αντιμικροβιακό φάσμα
Ôï áíôéìéêñïâéáêü öÜóìá ôçò åñõèñïìõêßíçò åßíáé ðáñüìïéï ìå áõôü ôùí ðå-
íéêéëéíþí. Ïé íåþôåñåò ìáêñïëßäåò ñïîéèñïìõêßíç, êëáñéèñïìõêßíç, ôåëéèñï-
ìõêßíç êáé áæéèñïìõêßíç èåùñïýíôáé äñáóôéêþôåñåò Ýíáíôé ôïõ Haemophilus
influenzae óå óýãêñéóç ìå ôçí åñõèñïìõêßíç.
Ç åñõèñïìõêßíç êáé ïé õðüëïéðåò ìáêñïëßäåò èåùñïýíôáé äåýôåñçò åðéëï-
ãÞò áíôéâéïôéêÜ ãéá ôéò ÙÑË ëïéìþîåéò, óå Üôïìá áëëåñãéêÜ óôéò ðåíéêéëßíåò.
Ç åñõèñïìõêßíç êáé ïé Üëëåò ìáêñïëßäåò èåùñïýíôáé öÜñìáêá åêëïãÞò ãéá
ôçí áíôéìåôþðéóç ëïéìþîåùí áðü ìõêüðëáóìá êáé Legionella pneumophila.
Ï óõíäõáóìüò ìéáò ìáêñïëßäçò, üðùò êëáñéèñïìõêßíçò, ìå ìéá êåöáëï-
óðïñßíç (ð.÷. êåöïõñïîßìç) Þ ìå áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü åßíáé áðïôåëå-
óìáôéêüò óå ðåñéðôþóåéò, üðïõ óõíõðÜñ÷åé ëïßìùîç áíþôåñïõ êáé êáôþôå-
ñïõ áíáðíåõóôéêïý êáé ç ðéèáíüôçôá åìðëïêÞò Üôõðùí ìéêñïïñãáíéóìþí,
üðùò ìõêïðëÜóìáôïò, åßíáé óçìáíôéêÞ.
Ανεπιθύμητες ενέργειες
Ïé ðéï óõ÷íÝò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò ôùí ìáêñïëéäþí åßíáé ïé ãáóôñåíôåñé-
êÝò äéáôáñá÷Ýò, ðïõ åêäçëþíïíôáé ìå íáõôßá, åìÝôïõò, äéÜññïéá êáé åðéãá-
óôñáëãßá. Ôá íåþôåñá ìÝëç ôçò ïìÜäáò áõôÞò öáßíåôáé üôé ðñïêáëïýí çðéü-
ôåñá êáé óðáíéüôåñá óõìðôþìáôá áðü ôï ãáóôñåíôåñéêü.
Ïé ìáêñïëßäåò óå ìåãÜëåò äüóåéò êáé óõíäõáóìïýò ìå Üëëá öÜñìáêá,
üðùò óéæáðñßäç, äéÜöïñá ðáëáéüôåñá éäßùò áíôééóôáìéíéêÜ, áíôéìõêçôéáóéêÜ
ê.ëð. ìðïñïýí íá ðñïêáëÝóïõí óïâáñÝò êáñäéáêÝò áññõèìßåò (torsades de
pointes).
Ç ôåëéèñïìõêßíç (áíÞêåé óôéò êåôïëßäåò) ìðïñåß, åêôüò ôùí Þäç áíáöåñèÝ-
íôùí, íá ðñïêáëÝóåé óïâáñÞ çðáôéêÞ âëÜâç, ïðôéêÝò äéáôáñá÷Ýò êáèþò êáé
åðéäåßíùóç õðÜñ÷ïõóáò ìõáóèÝíåéáò. Ïé óïâáñÝò ðáñåíÝñãåéåò ôïõ öáñìÜ-
êïõ, ðñáêôéêÜ åîÜëåéøáí ôç ÷ñÞóç ôïõ óå ëïéìþîåéò ôïõ áíþôåñïõ áíáðíåõ-
óôéêïý, ðáñÜ ôï üôé åßíáé äñáóôéêü óå ðïëëïýò áíèåêôéêïýò ìéêñïïñãáíé-
óìïýò, ïé ïðïßïé åìðëÝêïíôáé óå áõôÝò. Áîßæåé äå íá ôïíéóôåß üôé ç ôåëéèñïìõ-
êßíç áðïôåëåß êëáóéêü ðáñÜäåéãìá öáñìÜêïõ, ôï ïðïßï ðñïùèÞèçêå ìå äéèõ-
ñáìâéêü ôñüðï, åðÝôõ÷å ãñÞãïñá åêðëçêôéêÞ åîÜðëùóç, ãéá íá ðÝóåé ç ÷ñÞ-
óç ôïõ óôï íáäßñ, üôáí áðïêáëýöèçêå üôé äåí åßíáé êáèüëïõ áóöáëÝò óêåý-
áóìá.
Αμινογλυκοσίδες
Ïé áìéíïãëõêïóßäåò åßíáé âáêôçñéïêôüíá áíôéâéïôéêÜ, ðïõ äñïõí óôá ñéâïóù-
ìÜôéá áíáóôÝëëïíôáò ôçí ðñùôåúíïóýíèåóç êáé äéáêüðôïíôáò ôç äéáäéêáóßá
ìåôáãñáöÞò ôïõ DNA áðü ôï RNA.
Φαρμακοκινητική
Oé áìéíïãëõêïóßäåò äåí áðïññïöþíôáé áðü ôï ãáóôñåíôåñéêü óùëÞíá ãé’ áõ-
ôü êáé ÷ïñçãïýíôáé ðáñåíôåñéêÜ Þ åöáñìüæïíôáé ôïðéêÜ. Äéá÷Ýïíôáé éêáíïðïé-
çôéêÜ óôá õãñÜ ôïõ óþìáôïò (ðëåõñéôéêü, ðåñéôïíáúêü, áñèñéêü õãñü, ðôýåëá
êáé ÷ïëÞ) êáé ðïëý ëéãüôåñï éêáíïðïéçôéêÜ óôï ÅÍÕ.
ÁðïâÜëëïíôáé áíáëëïßùôåò áðü ôá íåöñÜ ìå óðåéñáìáôéêÞ äéÞèçóç, ãåãï-
íüò ðïõ ïäçãåß óå óõóóþñåõóç óôïí ïñãáíéóìü åðß íåöñéêÞò áíåðÜñêåéáò
êáé áðáéôåß ðáñáêïëïýèçóç ôùí åðéðÝäùí ôïõò óôï ðëÜóìá.
Αντιμικροβιακό φάσμα
Óôï áíôéìéêñïâéáêü öÜóìá ôùí áìéíïãëõêïóéäþí ðåñéëáìâÜíïíôáé Gram
áñíçôéêÜ êõñßùò êáé èåôéêÜ âáêôçñßäéá, ìåôáîý ôùí ïðïßùí óôáöõëüêïêêïé,
óôñåðôüêïêêïé, êïëïâáêôçñßäéï, ðñùôåßò, êëåìðóéÝëá êáé øåõäïìïíÜäá.
Ïé áìéíïãëõêïóßäåò ðáñïõóéÜæïõí óõíÝñãåéá ìå ôá â-ëáêôáìéêÜ áíôéâéïôé-
êÜ (ðåíéêéëßíåò, êåöáëïóðïñßíåò, êαñâáðåíÝìåò) ìå áðïôÝëåóìá íá óõíäõÜ-
æïíôáé åõñýôáôá óôçí êáèçìåñéíÞ ðñÜîç. Áõôü ïäçãåß, áö’ åíüò óå äéåýñõí-
óç ôïõ áíôéìéêñïâéáêïý öÜóìáôïò ôùí áìéíïãëõêïóéäþí, áö’ åôÝñïõ óå ìåß-
ùóç ôçò äüóçò ôïõò êáé ôçò ðéèáíüôçôáò ôïîéêÞò ôïõò äñÜóçò.
Ç ðïëý÷ñïíç ÷ñÞóç êõñßùò ôùí ðñþôùí áìéíïãëõêïóéäþí (óôñåðôïìõêß-
íçò, ãåíôáìõêßíçò) Ý÷åé ïäçãÞóåé óå áíÜðôõîç áíôï÷Þò áðü ðïëëÜ ìéêñüâéá,
üðùò ð.÷. óôñåðôüêïêêïé, øåõäïìïíÜäá, ê.Ü. Ç áìéêáóßíç èåùñåßôáé ùò ç ðéï
áíèåêôéêÞ áìéíïãëõêïóßäç Ýíáíôé ôùí ðåñéóóïôÝñùí ìéêñïâéáêþí åíæýìùí,
ðïõ áäñáíïðïéïýí ôéò áìéíïãëõêïóßäåò êáé ãé’ áõôü èá ðñÝðåé íá öõëÜóóåôáé
ãéá ëïéìþîåéò áðü ìéêñüâéá áíèåêôéêÜ óôç ãåíôáìõêßíç.
Ç íåôéëìõêßíç Ý÷åé ðáñüìïéï áíôéìéêñïâéáêü öÜóìá ìå ôç ãåíôáìõêßíç êáé
èåùñåßôáé ëéãüôåñï ùôïôïîéêÞ áðü áõôÞ.
Ç ôïìðñáìõêßíç Ý÷åé êáëýôåñç áíôéøåõäïìïíáäéêÞ äñÜóç áðü ôçí ãåíôá-
ìõêßíç.
ÃåíéêÜ, ïé áìéíïãëõêïóßäåò äåí èåùñïýíôáé áíôéâéïôéêÜ ðñþôçò åðéëïãÞò
ãéá ôéò ÙÑË ëïéìþîåéò êáèçìåñéíÞò ðñÜîçò. ÁõôÝò èá ðñÝðåé íá ÷ïñçãïýíôáé
ìüíï üôáí ïé êáëëéÝñãåéåò êáé ïé äïêéìáóßåò åõáéóèçóßáò áðïäåéêíýïõí ìéêñï-
ïñãáíéóìü åõáßóèçôï ìüíï óôéò áìéíïãëõêïóßäåò Þ üôáí õðÜñ÷åé õðïøßá ðï-
ëõáíèåêôéêïý ìéêñïïñãáíéóìïý (÷ñüíéåò ùôßôéäåò, íïóïêïìåéáêü ðåñéâÜë-
ëïí).
Áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò
Áí åîáéñÝóïõìå ôéò áëëåñãéêÝò áíôéäñÜóåéò ðïõ áðïôåëïýí ó÷åôéêÜ óðÜíéåò
áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò ôùí áìéíïãëõêïóéäþí, ôñåéò åßíáé ïé óïâáñüôåñåò ôï-
îéêÝò åêäçëþóåéò ôùí öáñìÜêùí áõôþí: ç íåöñïôïîéêüôçôá, ç ùôïôïîéêüôç-
ôá êáé ï íåõñïìõúêüò áðïêëåéóìüò. Áð' áõôÝò, ïé äýï ðñþôåò åßíáé êýñéá äï-
óïåîáñôþìåíåò êáé ç åìöÜíéóÞ ôïõò Þ ìç, ó÷åôßæåôáé Üìåóá ìå ôéò óõãêå-
íôñþóåéò ôùí öáñìÜêùí óôïí ïñü.
Κινολόνες
Ïé êéíïëüíåò åßíáé âáêôçñéïêôüíá öÜñìáêá, ôá ïðïßá áíáóôÝëëïõí ôçí äñÜ-
óç ôçò DNA ãõñÜóçò êáé ôçò ôïðïúóïìåñÜóçò, åíæýìùí ôá ïðïßá åßíáé áðá-
ñáßôçôá ãéá ôçí âéùóéìüôçôá ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí.
Ïé ðéï ÷ñÞóéìåò êéíïëüíåò óôéò ëïéìþîåéò ôïõ áíþôåñïõ áíáðíåõóôéêïý óõ-

óôÞìáôïò åßíáé ç óéðñïöëïîáóßíç êáé ïé ëåãüìåíåò áíáðíåõóôéêÝò êéíïëüíåò
(ëåâïöëïîáóßíç, ìïîéöëïîáóßíç). ÁõôÝò ìðïñïýí íá ÷ïñçãïýíôáé per os Þ I.V.
Ç áðü ôïõ óôüìáôïò áðïññüöçóÞ ôïõò åðçñåÜæåôáé áðü ôá ðáñÜãùãá
ôïõ óéäÞñïõ, ôïí øåõäÜñãõñï, ôá áíôéüîéíá, ôï ìáãíÞóéï, ôçí óïõêñáöëÜôç
êáé Üëëá. ÊáôÜ óõíÝðåéá èá ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé ïé óõã÷ïñÞãçóç ôïõò ìå
ôá ðáñáðÜíù Þ íá äßäïíôáé óå äéáöïñåôéêÝò þñåò. Ïé êéíïëüíåò ìåôáâïëßæï-
íôáé éäßùò óôï Þðáñ êáé åêêñßíïíôáé óôá ïýñá. Ç ìïîéöëïîáóßíç áíé÷íåýåôáé
óå õøçëÜ åðßðåäá óôç ÷ïëÞ.
Ç ëåâïöëïîáóßíç êáé éäßùò ç óéðñïöëïîáóßíç Ý÷ïõí êáëÞ äñáóôéêüôçôá
êáôÜ ôçò øåõäïìïíÜäáò êáé Ýôóé åßíáé ÷ñÞóéìá öÜñìáêá óå êáôáóôÜóåéò,
üðùò ôçí äéÜ÷õôç åîùôåñéêÞ ùôßôéäá (ç ïðïßá ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæåôáé ìå
ôïðéêÜ öÜñìáêá -õðÜñ÷ïõí ôïðéêÜ óêåõÜóìáôá óéðñïöëáîáóßíçò ìå Þ ÷ùñßò
êïñôéêïóôåñïåéäÝò, ôá ïðïßá ìÜëéóôá èåùñïýíôáé ìç ùôïôïîéêÜ- êáé ìÝôñá
óôïõò áíïóïåðáñêåßò ðÜó÷ïíôåò êáé åíäå÷ïìÝíùò ìå per os áíôéóôáöõëï-
êïêêéêÜ áíôéâéïôéêÜ), ôçí íåêñùôéêÞ (êáêïÞèç) åîùôåñéêÞ ùôßôéäá, ôçí ×.Ì.Ð.
ωôßôéäá êáé ôéò åðéðëïêÝò ôçò, ôçí ÷ñüíéá ñéíïêïëðßôéäá óå äéáóùëçíùìÝíïõò
áóèåíåßò, óå áóèåíåßò ìå éíïêõóôéêÞ íüóï êáé ñéíéêïýò ðïëýðïäåò êáé ôçí ðå-
ñé÷ïíäñßôéäá ôïõ ùôéêïý ðôåñõãßïõ. Óõ÷íÜ, óå óïâáñÝò êáôáóôÜóåéò ÷ñåéÜæå-
ôáé óõíäõáóìüò ìå Üëëá áíôéøåõäïìïíáäéêÜ áíôéâéïôéêÜ, üðùò êåöôáæéíôßìç,
êåöåðßìç, áìéíïãëõêïóßäåò ê.ëð.
Ïé áíáðíåõóôéêÝò êéíïëüíåò åßíáé äñáóôéêÝò óôïí Streptococcus pneumo-
niae (êáé óå áíèåêôéêÜ óôçí ðåíéêéëßíç óôåëÝ÷ç) óôïí Haemophilus influenzae,
óôçí Moraxella catarrhalis, óôïí Streptococcus Group A êáé óôïí Staphylococ-
cus aureus (áêüìá êáé óå ïñéóìÝíá áíèåêôéêÜ óôçí ìåèéêéëßíç óôåëÝ÷ç). Åðß-
óçò, ïé áíáðíåõóôéêÝò êéíïëüíåò Ý÷ïõí äñÜóç êáé óôá Üôõðá ðáèïãüíá, üðùò
Mycoplasma, Chlamydia êáé Legionella. Ëüãù ôùí ðáñáðÜíù, áðïôåëïýí ðï-
ëýôéìá äåýôåñçò ãñáììÞò öÜñìáêá ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç óôïõò åíÞëéêåò, óï-
âáñþí ìïñöþí, ïîåßáò ñéíïêïëðßôéäáò êáé ïñéóìÝíùí áðü ôéò åðéðëïêÝò ôçò,
Ï.Ì.Ð.Ù., åðéãëùôôßôéäáò êáé ôñá÷åéïâñïã÷ßôéäáò.
Ïé áíáðíåõóôéêÝò êéíïëüíåò åßíáé åðßóçò éó÷õñÜ áðü ôïõ óôüìáôïò öÜñ-
ìáêá ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ðïëõáíèåêôéêþí Streptococcus pneumoniae,
åíþ óå ðáñåíôåñéêÞ ìïñöÞ Ý÷ïõí áíÜëïãç éó÷ý ìå ôçí êåöôñéáîüíç êáé ó÷å-
äüí ðáñåìöåñÞ ìå ôçí âáíêïìõêßíç.
¸íá Üëëï ðëåïíÝêôçìá ôïõò åßíáé üôé ìðïñïýí íá äïèïýí ìéá öïñÜ çìå-
ñçóßùò per os Þ I.V. Ç ðñïóèÞêç êëéíäáìõêßíçò Þ ìåôñïíéäáæüëçò óôç óéðñï-
öëïîáóßíç ðñïóèÝôåé áíôéáíáåñüâéá êÜëõøç, åíþ ç ìïîéöëïîáóßíç ðáñïõóéÜ-
æåé áðü ìüíç ôçò áíôéáíáåñüâéá äñÜóç.
Óôéò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò áíáöÝñïíôáé áëëåñãßá, êåöáëáëãßá, äéÝãåñ-
óç, áûðíßá, öùôïåõáéóèçóßá, ðåðôéêÝò äéáôáñá÷Ýò, äéÜññïéåò, ñÞîç á÷ßëëåéïõ
êáé Üëëùí ôåíüíôùí, éäßùò üôáí óõíäõÜæïíôáé ìå êïñôéêïóôåñïåéäÞ, êáñäéá-
êÝò áññõèìßåò, éäßùò óå óõíäõáóìü ìå ìáêñïëßäåò, áíôéìõêçôéáóéêÜ Þ
áíôéáññõèìéêïýò ðáñÜãïíôåò. ÓðÜíéá áíáöÝñïíôáé óðáóìïß, ðåñéöåñéêÞ íåõ-
ñïðÜèåéá, áíáéìßá êáé ëåõêïðåíßá.
Ç èåñáðåßá ìå êéíïëüíåò, êáé åéäéêüôåñá ìå öèïñéïêéíïëüíåò, óå ïñéóìÝíá
åßäç æþùí óõó÷åôßóôçêå ìå ïîåßá áñèñïðÜèåéá ôùí áñèñþóåùí ðïõ öïñôßæï-
íôáé ðåñéóóüôåñï. Ðáñüëï ðïõ ç åðßäñáóç áõôÞ óðÜíéá ðáñáôçñåßôáé óôïí
Üíèñùðï, ç ôïîéêüôçôá ðïõ ðáñáôçñÞèçêå óôá æþá ïäÞãçóå óôçí áðáãüñåõ-
óç (åêôüò áðü ðïëý óõãêåêñéìÝíåò ðáèïëïãéêÝò êáôáóôÜóåéò) ôçò ÷ñÞóçò

ôùí öáñìÜêùí áõôþí óôá Üôïìá ìÝ÷ñé 18 åôþí, óôï èçëáóìü êáé ôéò åãêýïõò.
Τετρακυκλίνες - Τιγκεκυκλίνη
Ïé ôåôñáêõêëßíåò åßíáé âáêôçñéïêôüíá áíôéâéïôéêÜ ðïõ äñïõí óôá ñéâïóùìÜ-
ôéá, áíáóôÝëëïíôáò ôçí ðñùôåúíïóýíèåóç.
Åßíáé öÜñìáêá ïéêïíïìéêÜ, åõñÝùò öÜóìáôïò, ìå äñáóôéêüôçôá óå Gram(+)
êáé Gram(-) ìéêñïïñãáíéóìïýò, êáèþò êáé Üôõðá ìéêñüâéá, üðùò ìõêüðëá-
óìá, ÷ëáìýäéá, ñéêÝôóéåò, Borrelia burgdorferi (Lyme disease) êáé Legionella.
Ïé øåõäïìïíÜäåò åßíáé áíèåêôéêÝò óå üëá ôá ìÝëç áõôÞò ôçò ïìÜäáò. Ïé ôå-
ôñáêõêëßíåò äåí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå ðáéäéÜ êÜôù ôùí ïêôþ åôþí, óôçí ðåñß-
ïäï ôïõ èçëáóìïý êáé óôçí åãêõìïóýíç, äéüôé ðñïêáëïýí áðï÷ñùìáôéóìü
ôùí äïíôéþí êáé áíáóôïëÞ ôçò áíÜðôõîçò ôùí ïóôþí óôï Ýìâñõï, êáèþò êáé
Üëëåò óõããåíåßò áíùìáëßåò, üðùò êáôáññÜêôç êáé äõóðëáóßá ôùí Üêñùí. Ïé
ôåôñáêõêëßíåò åìöáíßæïõí ìåãÜëï ðñüâëçìá áðïññüöçóçò, üôáí óõíã÷ïñç-
ãïýíôáé áðü ôï óôüìá ìå áíôéüîéíá Þ ãÜëá êáé ôá ðáñÜãùãá ôïõ, ìå åîáßñåóç
ôçí äïîõêõêëßíç êáé ôçí ìéíïêõêëßíç. Ç ìéíïêõêëßíç ÷ïñçãåßôáé êõñßùò ãéá ôçí
áêìÞ êáé ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé ßëéããï, áôáîßá êáé Ýíôïíç íáõôßá.
Ç äïîõêõêëßíç ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí ïîåßá ñéíïêïëðßôéäá (ìÜëëïí óðÜíéá),
óôçí ÷ñüíéá ðïëõðïäßáóç ôçò ñéíüò êáé ôùí ðáñáññéíßùí (ãéá ìåßùóç ôçò óõ-
÷íüôçôáò ôùí õðïôñïðþí ôùí ðïëõðüäùí), óôçí èåñáðåßá ôçò íüóïõ Lyme
êáèþò êáé óå ìåßãìáôá, óå óôïìáôéêü äéÜëõìá, ìáæß ìå ëéäïêáÀíç, óïõêñáëöÜ-
ôç, íõóôáôßíç, äåîáìåèáæüíç, óå äéÜöïñïõò óõíäõáóìïýò, ãéá ôçí áöèþäç
óôïìáôßôéäá.
Óôéò ðáñåíÝñãåéÝò ôçò áíáöÝñïíôáé íáõôßá, ïéóïöáãßôéäá êáé öùôïåõáé-
óèçóßá.
Ç ôéãêåκõêëßíç (ðñüêåéôáé ãéá áêñéâü öÜñìáêï, ðáñÜãùãï ôçò ìéíïêõêëß-
íçò êáé áíÞêåé óôçí íÝá ïìÜäá áíôéâéïôéêþí, ôéò ãëõêõëêõêëßíåò) ÷ïñçãåßôáé
ìüíï I.V. êáé Ý÷åé ÷ñüíï çìéæùÞò 36 ðåñßðïõ þñåò Ýôóé äßäåôáé ìßá-äõï öïñÝò
çìåñçóßùò (ðïëý áñãÜ -óå 60 ëåðôÜ- 100 mg ôçí ðñþôç äüóç êáé 50 mg áíÜ
äþäåêá þñåò óôçí óõíÝ÷åéá). Áðáéôåßôáé ìåßùóç ôçò äüóçò óå çðáôéêÞ áíå-
ðÜñêåéá, åíþ åðß íåöñéêÞò áíåðÜñêåéáò ç äüóç äåí ìåôáâÜëëåôáé.
Ç ôéãêåκõêëßíç åßíáé åõñÝùò öÜóìáôïò áíôéâéïôéêü êáé åÜí åîáéñåèåß ç Ýë-
ëåéøç äñáóôéêüôçôáò ðïõ Ý÷åé êáôÜ ôçò øåõäïìïíÜäáò, ôïõ ðñùôÝá êáé ôçò
Morganella morganii åßíáé äñáóôéêÞ óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí Üëëùí ìéêñïïñãá-
íéóìþí, üðùò óôïí Haemophilus influenzae, óôï Acinetobacter, óôçí Moraxella
cararrhalis, óôá áíáåñüâéá, óôá Üôõðá, óôïí åíôåñüêïêêï, óôá åíôåñïâáêôç-
ñéïåéäÞ (áêüìá êáé áõôÜ ðïý ðáñÜãïõí â-ëáêôáìÜóåò êáé êáñâáðåíåìÜóåò)
óôïí Staphylococcus aureus (êáé óôïí áíèåêôéêü óôç ìåèéêéëßíç). ¸÷åé åðßóçò
êáëÞ äñáóôéêüôçôá Ýíáíôé ôùí Gram(+) êüêêùí, üðùò óôïí Streptococcus
pneumoniae ìå ìåéùìÝíç åõáéóèçóßá óôçí ðåíéêéëßíç.
Óôçí êåöáëÞ êáé ôïí ôñÜ÷çëï ëïéìþîåéò, óôéò ïðïßåò Ý÷åé èÝóç ç ôéãêåκõ-
êëßíç åßíáé ôá óïâáñÜ åí ôù âÜèåé áðïóôÞìáôá ôïõ ôñá÷Þëïõ, ç óïâáñÞ
õðåñãëùôôéäéêÞ ëáñõããßôéäá, ç êõôôáñßôéäá êáé ôï áðüóôçìá ôïõ êüã÷ïõ óáí
óõíÝðåéá åðéðëïêÞò ïîåßáò ñéíïêïëðßôéäáò, ç åðéðïëÞò íåêñùôéêÞ ðåñéôïíéßôé-
äá êáé ãåíéêÜ óïâáñÝò êáôáóôÜóåéò, óôéò ïðïßåò äåí áíáìÝíåôáé óõììåôï÷Þ
øåõäïìïíÜäáò Þ ðñùôÝá.
Åêôüò ôùí ãåíéêþí ðáñåíåñãåéþí êáé áíôåíäåßîåùí ôùí ôåôñáêõêëéíþí,

áíáöÝñåôáé ãéá ôçí ôéãêåκõêëßíç ç óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò óïâáñÞ çðáôïôï-
îéêüôçôá, ç áýîçóç ôçò áìõëÜóçò ôïõ áßìáôïò, êáèþò êáé ç áýîçóç ôïõ ÷ñü-
íïõ ðñïèñïìâßíçò óå ìåñéêïýò áóèåíåßò.
Βανκομυκίνη - Τεϊκοπλανίνη
Ôá ðáñáðÜíù áíôéâéïôéêÜ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí ãëõêïðåðôéäßùí. Ç ôåúêï-
ðëáíßíç, ç ïðïßá Ý÷åé ðïëý ìåãÜëï ÷ñüíï çìéæùÞò, äåí êõêëïöïñåß óôéò Ç.Ð.Á.
Ðñüêåéôáé ãéá âáêôçñéïêôüíá öÜñìáêá ôá ïðïßá äñïõí ðáñåìðïäßæïíôáò
ôçí óýíèåóç ôïõ êõôôáñéêïý ôïé÷þìáôïò. Äåí äéÝñ÷ïíôáé éêáíïðïéçôéêÜ ôïí
áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü, åíþ ÷ïñçãïýíôáé éäßùò ðáñåíôåñéêÜ (I.V. ç âáíêï-
ìõêßíç, I.M. êáé I.V. ç ôåúêïðëáíßíç). Ç ôåúêïðëáíßíç ìðïñåß íá äïèåß êáé per os
êáôÜ ôïõ Clostridium difficile, åíþ õðÜñ÷ïõí åðßóçò per os óêåõÜóìáôá ôçò
âáíêïìõêßíçò (ôá ïðïßá äåí áðïññïöþíôáé áðü ôïí ãáóôñåíôåñéêü óùëÞíá)
ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôçò øåõäïìåìâñáíþäïõò åíôåñïêïëßôéäáò, ðïõ ïöåßëå-
ôáé óôï Clostridium difficile.
Åßíáé äñáóôéêÜ öÜñìáêá óôïí Streptococcus pneumoniae (êáé óå áíèåêôéêÜ
óôçí ðåíéêéëßíç óôåëÝ÷ç), óôïí Streptococcus Group A, óôïí Staphylococcus
aureus (óõìðåñéëáìâÜíïíôáé óôåëÝ÷ç áíèåêôéêÜ óôçí ìåèéêéëßíç), óôïí åíôåñü-
êïêêï, óôïõò êïáãêïõëÜóç áñíçôéêïýò Staphylococcus êáé óôï Clostridium
difficile (äßäïíôáé üôáí áðïôý÷åé ç ìåôñïíéäáæüëç).
Ç áíôéìåôþðéóç åíäïêñÜíéùí ëïéìþîåùí (ìçíéããßôéäá, áðïóôÞìáôá) åßíáé
ðñïâëçìáôéêÞ, áí êáé êÜðïéåò öïñÝò åßíáé áíáãêáóôéêÞ åðéëïãÞ (üðùò óå
ðíåõìïíéïêïêêéêÞ ìçíéããßôéäá áðü ðïëõáíèåêôéêü óôÝëå÷ïò).
Åßíáé öÜñìáêá ó÷åôéêÜ íåöñïôïîéêÜ (éäßùò óå ðåñßðôùóç óõíäõáóìïý ìå
áìéíïãëõêïóßäåò Þ Üëëá íåöñïôïîéêÜ öÜñìáêá), óðáíßùò ùôïôïîéêÜ (ðáñáôç-
ñåßôáé áðïêáôÜóôáóç ôçò áêïÞò ìåôÜ ôçí äéáêïðÞ ôïõò), ðñïêáëïýí ôï ëåãü-
ìåíï “red man syndrome” (êíçóìüò êáé Ýíôïíç åñõèñüôçôá ôïõ äÝñìáôïò ôïõ
ðñïóþðïõ, ôïõ ôñá÷Þëïõ êáé ôïõ Üíù ìÝñïõò ôïõ êïñìïý -ìå ôçí ôåúêïðëáíß-
íç åßíáé óðáíéüôåñï) áðü áðåëåõèÝñùóç éóôáìßíçò, ôï ïðïßï ðñïëáìâÜíåôáé ìå
ôçí ÷ïñÞãçóç áíôééóôáìéíéêþí êáèþò êáé ìå ôçí ðïëý áñãÞ I.V. Ýã÷õóÞ ôïõò.
Ðñïêáëïýí åðßóçò öëåâßôéäá, ôïðéêÞ íÝêñùóç éóôþí åðß åîáããåßùóçò
(ç âáíêïìõêßíç éäßùò) êáé óðáíßùò áëëåñãéêÝò áíôéäñÜóåéò êáé ëåõêïðåíßá.
Ðñüêåéôáé ãéá ÷ñÞóéìá öÜñìáêá, ôá ïðïßá ÷ïñçãïýíôáé åíäïíïóïêïìåéá-
êÜ, óå âáñÝùò ðÜó÷ïíôåò áðü ëïéìþîåéò ïöåéëüìåíïõò óå ðïëõáíèåêôéêïýò
Staphylococcus, Streptococcus pneumoniae êáé åíôåñüêïêêïõò Þ óå áóèåíåßò
ìå óïâáñÞ áëëåñãßá óôéò â-ëáêôÜìåò, ïðüôå, ôüôå, ìðïñïýí íá äïèïýí êáé
óáí ÷çìåéïðñïöýëáîç. Óôçí êåöáëÞ êáé ôïí ôñÜ÷çëï, êáôáóôÜóåéò óôéò ïðïß-
åò Ý÷ïõí èÝóç ôá ãëõêïðåðôßäéá åßíáé ôá åí ôù âÜèåé áðïóôÞìáôá ôïõ ôñá÷Þ-
ëïõ, ç óïâáñÞ óéáëáäåíßôéäá, ç åêôåôáìÝíç äïèéÞíùóç ôïõ ðñïóþðïõ, ç
õðåñãëùôôéäéêÞ ëáñõããßôéäá ôùí åíçëßêùí, ç ïîåßá ìáóôïåéäßôéäá, ç êõôôáñß-
ôéäá ôïõ êüã÷ïõ ê.ëð., üôáí Üëëá áðëïýóôåñá áíôéâéïôéêÜ äåí åßíáé äñáóôéêÜ.
ÅðåéäÞ íá ãëõêïðåðôßäéá äåí Ý÷ïõí áíáåñüâéá äñÜóç, ïýôå äñïõí êáôÜ ôçò
øåõäïìïíÜäáò êáé ôùí Üëëùí åíôåñïâáêôçñïåéäþí, ôïõ Haemophilus influen-
zae êáé ôçò Moraxella catarrhalis, èá ðñÝðåé íá óõíäõÜæïíôáé ìå ìåôñïíéäáæü-
ëç, â-ëáêôÜìåò, êéíïëüíåò êáé Üëëá öÜñìáêá áíÜëïãá ìå ôçí ðåñßðôùóç, ôá
áðïôåëÝóìáôá ôùí êáëëéåñãåéþí êáé ôéò Üëëåò åíäåßîåéò.
Êëéíäáìõêßíç
Ç êëéíäáìõêßíç åßíáé êõñßùò âáêôçñéïóôáôéêü öÜñìáêï. Ðñïêáëåß áíáóôïëÞ
óôç óýíèåóη ôùí ðñùôåúíþí äåóìåýïíôáò ôçí 50S õðïìïíÜäá ôùí ñéâïóù-
ìáôßùí. Ç áðïññüöçóÞ ôçò ìåôÜ áðü ÷ïñÞãçóç áðü ôï óôüìá åßíáé ðïëý êá-
ëÞ êáé äéá÷åÝôáé åõñÝùò óôïõò éóôïýò êáé óôéò åêêñßóåéò (âëåííïãüíïõò,
ïóôÜ, óÜëéï) ìå åîáßñåóç ôï ÊÍÓ äéüôé äåí äéÝñ÷åôáé ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü
öñáãìü, Ýôóé ìðïñåß íá äïèåß per os, I.M. êáé I.V.
Ç êëéíäáìõêßíç åßíáé äñáóôéêÞ óôïí Streptococcus pneumoniae (êáé óå
ïñéóìÝíá áíèåêôéêÜ óôçí ðåíéêéëßíç óôåëÝ÷ç), óôïí Streptococcus Group A êáé
óôïí Staphylococcus aureus (óõìðåñéëáìâÜíïíôáé ïñéóìÝíá óôåëÝ÷ç ôçò êïé-
íüôçôáò áíèåêôéêÜ óôçí ìåèéêéëßíç). Åðßóçò, Ý÷åé óçìáíôéêÞ áíôéáíáåñüâéï
äñÜóç, ôüóï êáôÜ ôïõ Bacteroides fragilis, ôï ïðïßï åßíáé ó÷åôéêÜ óðÜíéá áéôßá
ëïéìþîåùí óôçí ðåñéï÷Þ ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ, áëëÜ êáé ôùí áíáå-
ñüâéùí ôïõ óôüìáôïò, üðùò Prevotella melaninogenica êáé Gram èåôéêþí êüê-
êùí (peptococci êáé peptostreptococci).
Ðñüêåéôáé ãéá éäéáßôåñá ÷ñÞóéìï êáé ôáõôü÷ñïíá öôçíü öÜñìáêï ãéá ôçí
áíôéìåôþðéóç ôçò ìéêñïâéáêÞò öáñõããïáìõãäáëßôéäáò, áðïóôçìÜôùí (ðåñéá-
ìõãäáëéêü êáé Üëëá åí ôù âÜèåé áðïóôÞìáôá ôïõ ôñá÷Þëïõ), ïäïíôïöáôíéá-
êþí áðïóôçìÜôùí, ôçò ðåñéïäïíôßôéäáò, óéáëáäåíßôéäáò, Ëïõäïâßêåéáò êõíÜã-
÷çò, ôçò íüóïõ Lemiere êáé ôçò êõíÜã÷çò êáé óôïìáôßôéäáò ôïõ Vincent.
Ìðïñåß åðßóçò íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ðñïåã÷åéñçôéêÞ ðñïöýëáîç, åíþ
óõíäõÜæåôáé áðïôåëåóìáôéêÜ ìå êéíïëüíåò (éäßùò óéðñïöëïîáóßíç), êåöáëï-
óðïñßíåò â´, ã´ êáé ä´ ãåíåÜò êáèþò êáé áìéíïãëõêïóßäåò ãéá áýîçóç ôïõ åý-
ñïõò öÜóìáôüò ôçò.
Ç áðü ôïõ óôüìáôïò êëéíäáìõêßíç ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé ìå öáãçôü êáé
áñêåôÞ þñá ðñéí ôçí êáôÜêëéóç (ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé ÷çìéêÞ ïéóïöáãßôéäá
áðü ðáëéíäñüìçóç). Ìðïñåß íá åðéöÝñåé ðåðôéêÝò äéáôáñá÷Ýò êáé óïâáñü
äéáññïúêü óýíäñïìï (éäßùò ìå ôçí per os ëÞøç), ôï ïðïßï ìðïñåß íá ïöåßëå-
ôáé óôï Clostridium difficile (øåõäïìåìâñáíþäçò åíôåñïêïëßôéäá) êáé ðïõ, óå
ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò, ïäçãåß óå ôïîéêü ìåãÜêïëï, áöõäÜôùóç êáé èÜíáôï.
Óå ðåñßðôùóç äéáññïéþí, ôï öÜñìáêï ðñÝðåé íá äéáêüðôåôáé êáé ìåôÜ ôéò
áðáñáßôçôåò êáëëéÝñãåéåò êïðñÜíùí, ï áóèåíÞò ðñÝðåé íá èåñáðåýåôáé ìå
per os ìåôñïíéäáæüëç Þ óå óïâáñÝò ðåñéðôþóåéò ìå per os âáíêïìõêßíç ìå
ôçí åðßâëåøç åéäéêïý ëïéìùîéïëüãïõ. ÐñïëçðôéêÜ ç ÷ñÞóç ãéáïõñôéïý, ôïõ
óêåõÜóìáôïò Ultralevure (óáê÷áñïìýêçôåò boulardii óå ëõüöéëï êáôÜóôáóç)
Þ ç ðñïèåñáðåßá ìå ìåôñïíéäáæüëç, ãéá ëßãåò ηìÝñåò, ßóùò äñïõí ðñïëçðôé-
êÜ ãéá ôçí áðïôñïðÞ åêäÞëùóçò, ôïõ ðñïáíáöåñèÝíôïò äéáññïúêïý óõíäñü-
ìïõ.
Ç I.V. ÷ïñÞãçóç ðñÝðåé íá ãßíåôáé ðïëý áñãÜ (ðÜíù áðü 60 ëåðôÜ) ãéá
áðïöõãÞ ôçò óðÜíéáò êáñäéïáíáðíåõóôéêÞò áíáêïðÞò. Ç êëéíäáìõêßíç ðáñá-
ôåßíåé ôçí äñÜóç ôùí ìõï÷áëáñùôéêþí êáé áõôü ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé õðüøéí,
éäßùò üôáí ôï öÜñìáêï ÷ñçóéìïðïéåßôáé óáí ðñïåã÷åéñçôéêÞ ðñïöýëáîç. Áîß-
æåé åðßóçò íá ôïíéóôåß, Üëëç ìéá öïñÜ, üôé ç êëéíäáìõêßíç äåí åßíáé ÷ñÞóéìç
óôéò åíäïêñÜíéåò ëïéìþîåéò (ìçíéããßôéäá, áðïóôÞìáôá), åíþ äåí äñá êáôÜ ôçò
øåõäïìïíÜäáò êáé ôùí Üëëùí åíôåñïâáêôçñïåéäþí, ôïõ Haemophilus
influenzae, ôçò Moraxella catarrhalis êáé ôùí Üôõðùí ìéêñïïñãáíéóìþí (ìõêü-
ðëáóìá, ÷ëáìýäéá).
Ç êëéíäáìõêßíç äåí ðñÝðåé íá óõí÷ïñçãåßôáé ìå ìáêñïëéäéêÜ áíôéâéïôéêÜ

äéüôé Ý÷ïõí êïéíü óôü÷ï äñÜóçò óôá ñéâïóùìÜôéá êáé åíäå÷ïìÝíùò åìöáíß-
æïõí Ýíáí Ýììåóï áíôáãùíéóìü.
Λινεζολίδη
ÁíÞêåé óôçí ïìÜäá ôùí οîáæïëéäéíïíþí. ×ïñçãåßôáé per os êáé I.V. Ðñüêåéôáé
ãéá åîáéñåôéêÜ áêñéâü öÜñìáêï. Åßíáé äñáóôéêÞ êáôÜ ôùí Streptococcus pneu-
moniae, óôïí Streptococcus Group A, óôïí Staphylococcus aureus (óõìðåñé-
ëáìâÜíïíôáé óôåëÝ÷ç áíèåêôéêÜ óôçí ìåèéêéëßíç êáé ôçí âáíêïìõêßíç), óôïí
åíôåñüêïêêï, óå äéÜöïñá ìõêïâáêôçñßäéá êáé óå áñêåôÜ áíáåñüâéá.
Äåí ðñÝðåé íá ÷ïñçãåßôáé Þ ðñÝðåé íá ÷ïñçãåßôáé ìå ðïëý ðñïóï÷Þ: 1. óå
Üôïìá ôá ïðïßá ëáìâÜíïõí á. óõìðáèçôéêïìéìçôéêÜ (øåõäïåöåäñßíç, åöåäñß-
íç, öáéíõëåöñßíç) äéüôé ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé óïâáñÞ áñôçñéáêÞ õðÝñôáóç
â. ôñéêõêëéêÜ áíôéêáôáèëéðôéêÜ, ëßèéï, âïõóðéñüíç, ôñõðôÜíåò, áíáóôïëåßò ôçò
ÌÁÏ, ìåðåñéäßíç ê.ëð. äéüôé ìðïñåß íá åìöáíéóôåß óåñïôïíéíåñãéêü óýíäñïìï
êáé 2. óå Üôïìá ôá ïðïßá ðÜó÷ïõí áðü á. ìç ñõèìéóìÝíç áñôçñéáêÞ õðÝñôá-
óç â. èõñåïôïîßêùóç êáé ã. öáéï÷ñùìïêýôùìá.
Óôéò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéÝò ôçò ðåñéëáìâÜíïíôáé ôï óåñïôïíéíåñãéêü
óýíäñïìï, ç ïðôéêÞ íåõñßôéäá, ç ìç áíáóôñÝøéìç ðåñéöåñéêÞ íåõñïðÜèåéá êáé
ç áíáóôñÝøéìç êáôáóôïëÞ ôïõ ìõåëïý ôùí ïóôþí ìå êýñéá åêäÞëùóç ôçí
èñïìâïðåíßá Þ/êáé ôçí ëåõêïðåíßá (åÜí ç èåñáðåßá ðáñáôåßíåôáé ðÝñáí ôùí
äÝêá çìåñþí ðñÝðåé íá æçôåßôáé ãåíéêÞ áßìáôïò óå ôáêôÜ åâäïìáäéáßá äéáóôÞ-
ìáôá).
ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΙΩΝ ΣΕ
ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΚΑΙ ΤΡΑΧΗΛΟΥ
Èá ãßíåé óýíôïìç ðåñéãñáöÞ ôïõ êýñéïõ öáñìÜêïõ êáôÜ ôùí óõíÞèùí åñðç-
ôïúþí, ôçò áκõêëïâßñçò, åíþ áðëÜ èá áíáöåñèïýí ìåñéêÜ öÜñìáêá êáôÜ ôçò
ãñßðçò êáé ôïõ AIDS.
Áκõêëïâßñç ðñüêåéôáé ãéá öÜñìáêï ìå áíôé-DNA éäéüôçôåò, ôï ïðïßï ÷ïñç-
ãåßôáé ôïðéêÜ óå ìïñöÞ áëïéöÞò, per os êáé I.V. Åßíáé äñáóôéêü êáôÜ ôïõ éïý
ôïõ áðëïý Ýñðçôá êáé ôïõ éïý ôïõ Ýñðçôá æùóôÞñá-áíåìåõëïãéÜò. ÓõíÞèùò
äåí ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå áíïóïåðáñêåßò ðÜó÷ïíôåò. Ðáñüëá áõôÜ, ìðïñåß íá
äïèåß óå óïâáñÝò ìïñöÝò åñðçôéêÞò ïõëïóôïìáôßôéäáò-öáñõããïáìõãäáëßôé-
äáò, óå óïâáñü æùóôÞñá ôïõ ôñéäýìïõ, óå ùôéêü Ýñðçôá æùóôÞñá (óýíäñï-
ìï Ramsay-Hunt) êáé óå éäéïðáèÞ ðáñÜëõóç ôïõ ðñïóùðéêïý íåýñïõ (ðáñÜ-
ëõóç Bell). ÁíáöÝñåôáé åðßóçò ç ðñïëçðôéêÞ ìáêñï÷ñüíéá ÷ïñÞãçóç áκõêëï-
âßñçò óå ðåñéðôþóåéò ðïëý óõ÷íþí õðïôñïðþí åðé÷åßëéïõ Þ åíäïóôïìáôéêïý
Ýñðçôá ãéá êáôáóôïëÞ ôçò íüóïõ.
Ç ÷ñÞóç ôçò áêõêëïâßñçò óôçí åãêõìïóýíç äå óõó÷åôßóôçêå ìå åðéðëï-
êÝò ôçò êýçóçò ïýôå ìå áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò óôï Ýìâñõï Þ ôï íåïãíü,
åêôüò áðü ðáñïäéêÞ ïõäåôåñïðåíßá, Ýôóé ôïðïèåôåßôáé óôçí êáôçãïñßá Â ãéá
÷ïñÞãçóç óôéò åãêýïõò.
Ðñïóï÷Þ ÷ñåéÜæåôáé óå ðåñéðôþóåéò íåöñéêÞò áíåðÜñêåéáò áöïý Ý÷åé
áíáöåñèåß íåöñïôïîéêüôçôá áðü ôï öÜñìáêï. Ç êáëÞ åíõäÜôùóç åßíáé ÷ñÞ-
óéìç ðñáêôéêÞ éäßùò üôáí ôï öÜñìáêï ÷ïñçãåßôáé I.V. êáé ìÜëéóôá óå áíïóï-
êáôåóôáëìÝíïõò áóèåíåßò.
Óôéò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò ôçò áκõêëïâßñçò ðåñéëáìâÜíïíôáé óðáíßùò
èñïìâïðåíßá, ïõñáéìéêü-áéìïëõôéêü óýíäñïìï, êåöáëáëãßá, íáõôßá, åìåôüò
êáé äéÜññïéá.
Ç âáëáκõêëïâßñç êáé ç öáìóéêëïâßñç åßíáé óõããåíÞ öÜñìáêá ìå ôçí áκõ-
êëïâßñç, áêñéâüôåñá áðü áõôÞí, ðáñïõóéÜæïõí õøçëüôåñç áðïññüöçóç êáé
ìðïñïýí íá äßäïíôáé óå ëéãüôåñåò äüóåéò çìåñçóßùò. Äéáôßèåíôáé ìüíï ãéá
÷ïñÞãçóç áðü ôï óôüìá.
ÖÜñìáêá êáôÜ ôçò ãñßðçò: αìáíôáäßíç, ρéìáíôáäßíç, ζáíáìéâßñç
(Relenza), οóåëôáìéâßñç (Tamiflu).
ÖÜñìáêá êáôÜ ôïõ AIDS: ÕðÜñ÷ïõí ðÜñá ðïëëÜ äñáóôéêÜ öÜñìáêá êáôÜ
ôçò íüóïõ, ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå äéÜöïñïõò óõíäõáóìïýò êáé ôá
ïðïßá óõ÷íÜ åìöáíßæïõí ðáñåíÝñãåéåò, åíþ áëëçëåðéäñïýí ìå ðïëëÝò Üëëåò

öáñìáêåõôéêÝò ïõóßåò.
ÁíáöÝñïíôáé ïé áíáóôïëåßò ôçò áíÜóôñïöçò ôñáíóêñéðôÜóçò, üðùò
Zidovudine (Retrovir), Didanosine, Tenofovir, Nevirapine êáé ïé áíáóôïëåßò ôùí
ðñùôåáóþí Saquinavir, Indinavir, Nelfinavir ê.ëð.
ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΥΚΗΤΩΝ ΣΕ
ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΚΑΙ ΤΡΑΧΗΛΟΥ
ÃåíéêÜ, ïé ìõêçôéÜóåéò äéáéñïýíôáé óå ðñùôïðáèåßò, ïé ïðïßåò áöïñïýí óå

áíïóïåðáñêÞ Üôïìá (ãéá ðáñÜäåéãìá ùôïìýêùóç, êáíôéíôßáóç óôüìáôïò) êáé
åõêáéñéáêÝò, ïé ïðïßåò áöïñïýí áíïóïêáôåóôáëìÝíïõò áóèåíåßò (ãéá ðáñÜ-
äåéãìá ñéíïåãêåöáëéêÞ ìïõêïñìýêùóç).
ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÜ öÜñìáêá êáôÜ ôùí ìõêçôéÜóåùí êáé åäþ èá áíáöåñèïýí
ìüíï ôá ðéï ãíùóôÜ.
Áìöïôåñéêßíç Â: Äéáôßèåôáé ìüíï ãéá åíäïöëÝâéá ÷ïñÞãçóç. Åßíáé íåöñï-
ôïîéêü öÜñìáêï, åíþ ïé ëéðéäéêÝò ìïñöÝò ôçò (ð.÷. ëéðïóùìéêÞ áìöïôåñéêßíç)
åßíáé áêñéâüôåñåò áëëÜ ðéï áóöáëåßò. Åßíáé äñáóôéêÞ óå üëïõò ó÷åäüí ôïõò
ìýêçôåò êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí ñéíïåãêåöáëéêÞ ìïõêïñìýêùóç êáé óôçí
åðéèåôéêÞ äéçèçôéêÞ áóðåñãßëëùóç.
Êåôïêïíáæüëç, Öëïõêïíáæüëç: ÁíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí áæïëþí (üðùò
êáé ç ιôñáêïíáæüëç, ç βïñéêïíáæüëç êáé ç πïóáêïíáæüëç) êáé äñïõí ðáñåìðï-
äßæïíôáò ôçí óýóôáóç ôçò åñãïóôåñüëçò. Ç ðñþôç äéáôßèåôáé ìüíï ãéá áðü
ôïõ óôüìáôïò ÷ïñÞãçóç. Ç öëïõêïíáæüëç äßäåôáé êáé åíäïöëåâßùò. Äñáóôé-
êÜ öÜñìáêá êáôÜ ôçò êÜíôéíôá (éäßùò ç öëïõêïíáæüëç, ç ïðïßá áðïññïöÜôáé
êáëýôåñá óå per os ÷ïñÞãçóç). Áëëçëåðéäñïýí ìå ðëåéÜäá Üëëùí öáñìÜêùí
(áíôéäéáâçôéêÜ, ñéöáìðéêßíç, óôáôßíåò, êïñôéêïóôåñïåéäÞ, èåïöõëëßíç, ìáêñï-
ëßäåò, áíôéðçêôéêÜ êáé ðïëëÜ Üëëá) êáé Ýôóé ÷ñåéÜæåôáé éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ, éäß-
ùò óôçí ÷ïñÞãçóç ôïõò óå Üôïìá ìåãÜëçò çëéêßáò. ÅðéöÝñïõí ðéèáíÜ êáñ-
äéáêÝò áññõèìßåò (ðáñÜôáóç ôïõ äéáóôÞìáôïò QT óôï çëåêôñïêáñäéïãñÜöç-
ìá) êáé öáñìáêåõôéêÞ çðáôßôéäá.
Éôñáêïíáæüëç: ×ïñçãåßôáé per os êáé I.V. ¸÷åé ìåãáëýôåñï öÜóìá áðü ôçí
κåôïêïíáæüëç êáé ôçí φëïõêïíáæüëç (åßíáé ðéï äñáóôéêÞ êáôÜ ôïõ áóðÝñãéë-
ëïõ) áëëÜ Ý÷åé áíÜëïãåò áëëçëåðéäñÜóåéò êáé åðéêéíäõíüôçôá ìå áõôÝò.
Êëïôñéìáæüëç: ×ñçóéìïðïéåßôáé õðü ìïñöÞ ùôéêþí óôáãüíùí óå ðåñéðôþ-
óåéò ùôïìýêùóçò.
Íõóôáôßíç: ×ñçóéìïðïéåßôáé óå ìïñöÞ ôïðéêþí äéáëõìÜôùí ãéá ôçí óôïìá-
ôïöáñõããéêÞ êáíôéíôßáóç.
Ìéêïíáæüëç: ×ñçóéìïðïéåßôáé óå ìïñöÞ ôïðéêÞò ãÝëçò ãéá ôçí óôïìáôï-
öáñõããéêÞ êáíôéíôßáóç.
Âïñéêïíáæüëç: ×ïñçãåßôáé per os êáé I.V. ×ñÞóéìç ãéá ôçí åðéèåôéêÞ

áóðåñãßëëùóç. Åíï÷ïðïéåßôáé ãéá ïðôéêÝò äéáôáñá÷Ýò êáé ðéèáíÜ ãéá êáñäéá-
êÝò áññõèìßåò (ðáñÜôáóç ôïõ äéáóôÞìáôïò QT óôï çëåêôñïêáñäéïãñÜöçìá).
Ðïóáêïíáæüëç: Äéáôßèåôáé ìüíï ãéá áðü ôïõ óôüìáôïò ÷ïñÞãçóç óáí äéÜ-
ëõìá. Ðéï äñáóôéêÞ áðü ôçí βïñéêïíáæüëç êáé ôçí ιôñáêïíáæüëç êáôÜ ôïõ
áóðÝñãéëëïõ êáé ôçò êÜíôéíôá. Åíäå÷ïìÝíùò åßíáé äñáóôéêÞ óôïõò ìýêçôåò
ðïõ ðñïêáëïýí ñéíïåãêåöáëéêÞ ìïõêïñìýêùóç (Mucor, Ábsidia, Rizopous,
Rhizomucor ê.ëð.). Ïé ðáñåíÝñãåéέò ôçò åßíáé áíÜëïãåò ôùí Üëëùí áæïëþí ìå
ðéèáíÜ ðéï óõ÷íÞ ôçí åìöÜíéóç çðáôßôéäáò.
Å÷éíïêáíäßíåò [anidulafungin, caspofungin, micafungin]: Äñïõí Ý÷ï-
íôáò óáí óôü÷ï ôï êõôôáñéêü ôïß÷ùìá ôùí ìõêÞôùí. ÄñáóôéêÜ öÜñìáêá êáôÜ
áíèåêôéêþí áóðåñãéëëþóåùí êáé êáíôéíôéÜóåùí (óå óïâáñÞ ïéóïöáãéêÞ ðñï-
óâïëÞ). ×ïñçãïýíôáé I.V. Óôéò ðáñåíÝñãåéέò ôïõò ðåñéëáìâÜíïíôáé íåöñéêÞ
áíåðÜñêåéá, åîÜíèçìá, öëåâßôéäá, íáõôßá, çðáôßôéäá êáé Üëëåò. Äåí ðñÝðåé íá
óõã÷ïñçãïýíôáé ìå êõêëïóðïñßíç äéüôé ï êßíäõíïò çðáôïôïîéêüôçôáò áõîÜ-
íåé.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΥΝΗΘΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ
ΚΕΦΑΛΗΣ ΚΑΙ ΤΡΑΧΗΛΟΥ
1. Περιγεγραμμένη εξωτερική ωτίτιδα

Ðñüêåéôáé ãéá ôïí äïèéÞíá ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ (Å.Á.Ð.). Óáí äïèéÞíá
äå ïñßæïõìå ãåíéêüôåñá ôçí ïîåßá íåêñùôéêÞ, åí ôù âÜèåé èõëáêßôéäá êáé ðåñé-
èõëáêßôéäá, ç ïðïßá ïöåßëåôáé óõíçèÝóôåñá óôïí óôáöõëüêïêêï aureus êáé
óðáíéüôåñá óôïí óôáöõëüêïêêï albus.
×áñáêôçñéóôéêü ôïõ äïèéÞíá åßíáé ôï Ýìâïëï, ôï ïðïßï ðáßñíåé ôçí åéêüíá
êéôñéíùðïý åðÜñìáôïò, ó÷çìáôßæåôáé äå áðü ôç íÝêñùóç ôïõ ôñé÷éêïý èõëÜ-
êïõ êáé ôïõ ãýñù ÷ïñßïõ, áðïôåëåßôáé äå áðü íåêñùìÝíïõò éóôïýò, ëåõêïêýô-
ôáñá êáé óôáöõëüêïêêïõò.
ÊëéíéêÞ åéêüíá: ¸íôïíï Üëãïò åðéôåéíüìåíï ìå ôçí Ýëîç ôïõ ðôåñõãßïõ ôïõ
ùôüò êáé ôçí ðßåóç ôïõ ôñÜãïõ. ÊáôÜ ôçí ùôïóêüðçóç ï äïèéÞíáò åßíáé ïñá-
ôüò óôï Ýîù ôñéôçìüñéï ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ.
Θεραπεία
ÓõíéóôÜôáé ôïðïèÝôçóç èåñìþí õãñþí åðéèåìÜôùí, áíáëãçôéêÜ, åðÜëåéøç ôçò
ðåñéï÷Þò ìå êñÝìåò Þ áëïéöÝò áíôéâéïôéêþí Þ ìå áíôéóçðôéêÜ äéáëýìáôá üðùò
ìïõðéñïóßíçò (oint Bactroban), öïõóéäéêïý ïîÝùò êáé âçôáìåèáæüíçò
(Fucicort cream), áëêïïëïý÷ïõ äéáëýìáôïò éùäéïý÷ïõ ðïâéäüíçò (Betadine
antiseptic paint). ÁíÜëïãá ìå ôçí óïâáñüôçôá ôùí óõìðôùìÜôùí êáé ôçò
ýðáñîçò åðé÷þñéáò ëåìöáäåíßôéäáò, ìðïñåß íá ÷ïñçãçèïýí êáé óõóôçìáôéêÜ
per os áíôéâéïôéêÜ, ôá ïðïßá íá êáëýðôïõí ôïí óôáöõëüêïêêï, üðùò êåöáëï-
óðïñßíç á’ ãåíéÜò, ð.÷. êåöáäñïîßëç (Moxacef) 1 g x 2-3 Þ áìïîõêéëßíç-êëá-
âïõëáíéêü ïîý (Augmentin, Fugentin) 625 mg Þ 1.000 mg x 3. ÃåíéêÜ, ç óýã-
÷ñïíç ôÜóç óôçí ëïéìùîéïëïãßá åßíáé íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãñÞãïñá, ìåãÜëåò
äüóåéò áíôéâéïôéêþí, ðéèáíÜ ãéá ìéêñüôåñá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá (öéëïóïößá hit
hard - hit fast), Ýôóé üôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé ï óõíäõáóìüò áìïîõêõëßíçò-êëá-
âïõëáíéêïý, ç äüóç 1.000 mg x 3 åíäå÷ïìÝíùò åßíáé ðñïôéìüôåñç. Ç äéÜñêåéá
ôçò èåñáðåßáò ðñÝðåé íá åßíáé 10 çìÝñåò. Åðß áëëåñãßáò óôçí ðåíéêéëßíç åíáë-
ëáêôéêÝò ëýóåéò åßíáé ç êëéíäáìõêßíç (ðñïóï÷Þ óôçí øåõäïìåìâñáíþäç êïëß-
ôéäá), ç êëáñéèñïìõêßíç êáé ç cotrimoxazole (ðñïóï÷Þ óôéò áíôåíäåßîåéò ÷ïñç-
ãÞóåùò óïõëöïíáìéäþí).
¼ôáí ðáñïõóéáóôåß ôï Ýìâïëï ìðïñåß íá ãßíåé äéÜíïéîç êáé ðáñï÷Ýôåõóç

ôïõ äïèéÞíá, ðñÜãìá ôï ïðïßï ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé íùñßôåñá (ëüãù êéíäý-
íïõ åðåêôÜóåùò ôçò öëåãìïíÞò). Åðß óõ÷íþí õðïôñïðþí äïèéçíþí ôïõ
Å.Á.Ð. (äïèéÞíùóç) Þ åðß áíèåêôéêþí óôçí èåñáðåßá ðñïóâïëþí ðñÝðåé íá
åëÝã÷åôáé ï áóèåíÞò ãéá ýðáñîç äéáâÞôç Þ Üëëùí êáôáóôÜóåùí ìåéùìÝíçò
áíïóïâéïëïãéêÞò áíôáðüêñéóçò. Óå áíèåêôéêÝò äïèéçíþóåéò Ýíá äñáóôéêü
ó÷Þìá åßíáé ï óõíäõáóìüò ñéöáìðéêßíçò ìå áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý Þ
ìßá êåöáëïóðïñßíç á’ Þ â’ ãåíéÜò Þ áêüìá êáé ìå êéíïëüíç, ìå ôáõôü÷ñïíç ôï-
ðéêÞ èåñáðåßá ãéá äýï ðåñßðïõ åâäïìÜäåò.
2. Διάχυτη εξωτερική ωτίτιδα

ËÝãåôáé áëëéþò êáé “swimmer’s ear”. Åßíáé äõíáôüí íá óõíõðÜñ÷åé ìå ×.Ì.Ð.Ù.
Óõ÷íüôåñá ðáñïõóéÜæåôáé êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôïõ êáëïêáéñéïý, üôáí åðéêñáôåß
õãñüò êáé æåóôüò êáéñüò, óå Üôïìá ôá ïðïßá êïëõìðïýí Þ êÜíïõí êáôáäýóåéò
êáèþò êáé óå Üôïìá ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýí ôáêôéêÜ âáìâáêïöüñïõò óôåéëå-
ïýò (Q-tips) ãéá êáèÜñéóìá ôùí áõôéþí ôïõò. Ãåíéêüôåñá, ç ýðáñîç åíüò Þ ðå-
ñéóóïôÝñùí áðü ôïõò ðáñáêÜôù ðáñÜãïíôåò èåùñïýíôáé ðñïäéáèåóéêïß ãéá
ôçí åìöÜíéóç ôçò ðáñáðÜíù íïóïëïãéêÞò ïíôüôçôáò.
É. ÁëëáãÞ ôïõ öõóéïëïãéêïý ïîßíïõ pH ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ (Å.Á.Ð.)
óå áëêáëéêü (ð.÷. ðëýóåéò ôïõ Å.Á.Ð. ìå óáðïýíé).
ÉÉ. Õãñü êáé æåóôü ðåñéâÜëëïí.
ÉÉÉ. Ìéêñü ôñáýìá, üðùò óõ÷íÞ êáé ðïëýùñç êïëýìâçóç ìå âïõôéÝò Þ êáèá-
ñéóìüò ôïõ áõôéïý ìå Q-tips.
IV. Óõíýðáñîç äåñìáôïðÜèåéáò ôïõ Å.Á.Ð. ç ïðïßá ðñïêáëåß êíçóìü.
ÊëéíéêÞ åéêüíá: ¸íôïíï Üëãïò åðéôåéíüìåíï ìå ôçí Ýëîç ôïõ ðôåñõãßïõ ôïõ
ùôüò êáé ôçí ðßåóç ôïõ ôñÜãïõ. ÊáôÜ ôçí ùôïóêüðçóç (ç ïðïßá ìðïñåß íá åß-
íáé äýóêïëç êáé éäéáßôåñá åðþäõíç ãéá ôïí ðÜó÷ïíôá) áíåõñßóêåôáé óçìáíôé-
êü ïßäçìá êáé åñõèñüôçôá ôïõ äÝñìáôïò ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ, ðõþäåéò
åêêñßóåéò åíôüò áõôïý êáé åñõèñüôçôá ôïõ ôõìðáíéêïý õìÝíá. ÙñéóìÝíåò öï-
ñÝò ç ùôïóêüðçóç åßíáé áäýνáôç ëüãù ôïõ ìåãÜëïõ ïéäÞìáôïò êáé ôïõ éó÷õ-
ñïý ðüíïõ. ÁñêåôÝò öïñÝò óõíõðÜñ÷åé ðñï êáé ïðéóèïùôéáßá ëåìöáäåíßôéäá
êáé ÷áìçëüò Þ ìÝôñéïò ðõñåôüò.
Θεραπεία
Τα συνηθέστερα μικρόβια τα οποία καλλιεργούνται και ενοχοποιούνται για τη
διάχυτη μικροβιακή εξωτερική ωτίτιδα είναι:
α. Pseudomonas aeruginosa (συχνότερα)
β. Staphylococcus aureus
γ. Escherichia coli
δ. Enterobacter aerogenes.
Ç êýñéá èåñáðåõôéêÞ ìáò ðáñÝìâáóç áöïñÜ σôïí ðñïóåêôéêü êáèáñéóìü
ôïõ Å.Á.Ð. êáé σôçí ÷ñÞóç óôáãüíùí ïé ïðïßåò, åßôå ðåñéÝ÷ïõí óõíäõáóìïýò
áíôéâéïôéêþí êáé êïñôéæïíïý÷ùí óêåõáóìÜôùí, åßôå åðáíáöÝñïõí ôï pH óôá
öõóéïëïãéêÜ üîéíá åðßðåäá (ïîéêü ïîý).
ÁñêåôÜ óõ÷íÜ, üðùò Þäç áíáöÝñèçêå, ôï ïßäçìá ôïõ Å.Á.Ð. åßíáé ôüóï Ýíôï-
íï þóôå êáé áõôÞ áêüìç ç ùôïóêüðçóç åßíáé áäýíáôç. Óå áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΥΝΗΘΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΚΕΦΑΛΗΣ ΚΑΙ ΤΡΑΧΗΛΟΥ • 43
ç ÷ñÞóç åíüò åéäéêïý öõôéëéïý (otowick) Þ ìéáò ëåðôÞò ëùñßäáò áðïóôåéñùìÝ-

íçò ãÜæáò, ôá ïðïßá ìå ôçí âïÞèåéá ìéáò ëåðôÞò êõñôÞò áéìïóôáôéêÞò ëáâßäáò
(ôýðïõ mosquito) Þ åéäéêÞò ëáâßäáò (ôýðïõ alligator) åéóÜãïíôáé óôïí Å.Á.Ð.,
ìðïñïýí íá äþóïõí ôç ëýóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò. Ç ãÜæá Þ ôï otowick ðáñáìÝ-
íïõí óôçí èÝóç ôïõò ãéá 24-48 þñåò, åíþ åìðïôßæïíôáé ôáêôéêÜ (6-12 öïñÝò
çìåñçóßùò) ìå ôéò óôáãüíåò ðïõ åðéëÝ÷èçêáí. ÌåôÜ ôçí ðáñÝëåõóç 48 ùñþí ôï
ïßäçìá êáé ï ðüíïò Ý÷ïõí õðï÷ùñÞóåé áñêåôÜ þóôå íá åßíáé äõíáôüò ï êáèáñé-
óìüò ôïõ Å.Á.Ð., êáèþò åðßóçò ç ùôïóêüðçóç êáé ç áðåõèåßáò åíóôÜëáîç ôùí
óôáãüíùí. Ãéá ôçí áðïßäçóç Üëëïé ÷ñçóéìïðïéïýí é÷èõáìüëç, ìå ôçí ïðïßá
åìðïôßæïõí ôçí ëåðôÞ ãÜæá ôçí ïðïßá ôïðïèåôïýí óôïí Å.Á.Ð.
¼ôáí õðÜñ÷åé êõôôáñßôôéäá Þ åðé÷þñéá ëåìöáäåíßôéäá, åßíáé óêüðéìç ç ÷ï-
ñÞãçóç óõóôçìáôéêÞò áíôéâéïôéêÞò áãùãÞò, åÜí äå õðÜñ÷åé êáé óõììåôï÷Þ
ôïõ ÷üíäñïõ ôïõ ðôåñõãßïõ (ðåñé÷ïíäñßôéäá) ôüôå ç åéóáãùãÞ óôï íïóïêï-
ìåßï êáé ç ðáñåíôåñéêÞ ÷ïñÞãçóç áíôéâéïôéêþí åßíáé ç êáëýôåñç ëýóç. ÅÜí äåí
õðÜñ÷åé ðåñé÷ïíäñßôéäá (ôï ïðïßï åßíáé êáé ôï óõíçèÝóôåñï) ïé ðåñéóóüôåñïé
óõããñáöåßò ðñïôåßíïõí ôç ÷ñÞóç áíôéóôáöõëïêïêêéêþí áíôéâéïôéêþí per os
(üðùò óôïí äïèéÞíá) õðïóôçñßæïíôáò üôé ðáñ’ üëï ðïõ ôá Gram áñíçôéêÜ ìé-
êñüâéá õðåñéó÷ýïõí óôéò äéÜ÷õôåò ìéêñïâéáêÝò åîùôåñéêÝò ùôßôéäåò, ôá ìéêñü-
âéá ôá ïðïßá ðñïêáëïýí êõôôáñßôéäá êáé ëåìöáäåíßôéäá åßíáé ôá Gram èåôéêÜ.
Íá óçìåéùèåß åäþ üôé õðÜñ÷åé êáé ç Üðïøç, üôé åðß õðÜñîåùò óïâáñÞò êõô-
ôáñßôéäáò-ëåìöáäåíßôéäáò ìéá êáëÞ åíáëëáêôéêÞ ëýóç per os áíôéâéïôéêÞò
áãùãÞò åßíáé ç óéðñïöëïîáóßíç (Ciproxin, Topistin) óå äüóç 500 mg x 2 x
10Þìåñï. Ðñïóï÷Þ ÷ñåéÜæåôáé óôï üôé ôï ðáñáðÜíù öÜñìáêï äåí ÷ïñçãåßôáé
óå áóèåíåßò êÜôù ôùí 18 åôþí, åíþ Ý÷åé êáé äéÜöïñåò ðáñåíÝñãåéåò (öùôï-
åõáéóèçóßá, ñÞîç Á÷éëëåßùí ôåíüíôùí ê.ëð.).
Âáóéêü ìÝñïò ôçò èåñáðåßáò áðïôåëåß êáé ç ÷ïñÞãçóç áíáëãçôéêþí ëüãù
ôïõ éó÷õñüôáôïõ ðüíïõ.
Åßäç óôáãüíùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óõ÷íÜ åßíáé:
á. Áêåôïíßäéï öëïõïóéíïëüíçò + íåïìõêßíç + ðïëõìõîßíç Â (Synalar otic)
â. Ðïëõìõîßíç Â + ãñáìéêéäßíç + íåïìõêßíç + äåîáìåèáæüíç (Thilodexine - N)
ã. Óéðñïöëïîáóßíç ìå Þ ÷ùñßò êïñôéæüíç (Otospon, Droll).
ä. Ôïìðñáìõêßíç + äåîáìåèáæüíç, ïöèáëìéêü äéÜëõìá (Tobradex).
Óçìåéþíåôáé åäþ üôé ç íåïìõêßíç ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé äåñìáôßôéäá åî
åðáöÞò êáé üôé óå åãêýïõò ìéá êáëÞ åíáëëáêôéêÞ ëýóç åßíáé ôï ïéíïðíåõìáôé-
êü äéÜëõìá éùäéïý÷ïõ ðïâéäüíçò (ðÜíôá óå óõíåííüçóç ìå ôïí õðåýèõíï
ìáéåõôÞñá). Ïé óôáãüíåò ÷ëùñáìöáéíéêüëçò ãåíéêÜ ðñÝðåé íá áðïöåýãïíôáé,
äéüôé Ý÷åé ðáñáôçñçèåß áðëáóôéêÞ áíáéìßá ýóôåñá áðü ôïðéêÞ ÷ïñÞãçóç ùôé-
êþí êáé ïöèáëìéêþí óôáãüíùí.
3. Νεκρωτική (κακοήθης) διάχυτη εξωτερική ωτίτιδα

Ðñüêåéôáé ãéá åðéêßíäõíç ãéá ôç æùÞ ïóôåïìõåëßôéäá ôïõ êñïôáöéêïý ïóôïý, ç
ïðïßá ïöåßëåôáé êõñßùò óôçí Peudomonas aeruginosa. ÁðáíôÜôáé συχνότερα
óå äéáâçôéêïýò õðåñÞëéêåò áóèåíåßò. ¢ëëïé ðñïäéáèåóéêïß ðáñÜãïíôåò åßíáé
ç áñôçñéïóêëÞñõíóç, ç ëÞøç ìåãÜëùí äüóåùí êáé ãéá ìáêñý ÷ñïíéêü äéÜóôç-
ìá êïñôéêïóôåñïåéäþí, ç áíïóïêáôáóôïëÞ ëüãù ÷çìåéïèåñáðåßáò, ç õðïãáì-
ìáóöáéñéíáéìßá, ç ëåõêïðåíßá êáé Üëëåò ðáèÞóåéò ìå äéáôáñá÷Þ ôçò êõôôáñé-
êÞò áíïóßáò.
ÊëéíéêÜ äéáêñßíïõìå ôñßá óôÜäéá:

1ï. Ç íüóïò åíôïðßæåôáé óôïí Å.Á.Ð.
2ï. ÅîÜðëùóç ôçò öëåãìïíÞò êáé ðñïóâïëÞ êñáíéáêþí íåýñùí (VII, IX, X, XI,
XII), êáèþò êáé ðñïóâïëÞ Üëëùí ïóôþí ôçò âÜóåùò ôïõ êñáíßïõ åêôüò
ôïõ êñïôáöéêïý.
3ï. ÐñïóâïëÞ ôùí ìçíßããùí êáé ôïõ åãêåöÜëïõ (ôï ôñßôï óôÜäéï åßíáé óõíÞ-
èùò èáíáôçöüñï).
Ç åêôßìçóç ôçò åðåêôÜóåùò ôçò öëåãìïíÞò ãßíåôáé ìå óðéíèçñïãñÜöçìá
ìå T99m Þ êáëýôåñá ìå Ga67 êáèþò êáé ìå áîïíéêÞ ôïìïãñáößá Þ êáé ìáãíçôéêÞ
ôïìïãñáößá åðé åíäïåãêåöáëéêÞò åðÝêôáóçò.
ÊëéíéêÞ åéêüíá: Éó÷õñÞ ùôáëãßá, ðõþäåò äýóïóìï Ýêêñéìá, ïßäçìá ôïõ

Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ, ýðáñîç êïêêéùìáôþäïõò éóôïý óôá üñéá ÷ïíäñßíïõ-
ïóôåÀíïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ, âáñçêïÀá áãùãéìüôçôáò êáé ðåñéöåñéêÞ ðá-
ñÜëõóç ôïõ ðñïóùðéêïý íåýñïõ óå ðéï ðñï÷ùñçìÝíï óôÜäéï.
Θεραπεία
ÓõíéóôÜôáé ñýèìéóç ôïõ äéáâÞôç, åêôßìçóç ôçò íåöñéêÞò ëåéôïõñãßáò ôïõ
áóèåíïýò, êáèþò êáé ëÞøç áêïïãñÜììáôïò (ëüãù ôçò ðéèáíÞò ÷ñÞóåùò ãéá
ôç èåñáðåßá ùôïôïîéêþí-íåöñïôïîéêþí öáñìÜêùí). Óêüðéìï åðßóçò èåùñåß-
ôáé íá ðáñèïýí êáëëéÝñãåéåò ôïõ ðüñïõ ãéá ôåóô åõáéóèçóßáò êáèþò êáé âéï-
øßá áðü ôï ðéèáíü êïêêßùìá ãéá éóôïëïãéêÞ åîÝôáóç (óðÜíéá õðÜñ÷åé êáêïÞ-
èåéá óôïí Å.Á.Ð.).
Ðáëáéüôåñá, êýñéá èåñáðåõôéêÞ ðñÜîç Þôáí ï åêôåôáìÝíïò ÷åéñïõñãéêüò
êáèáñéóìüò, ï ïðïßïò äõóôõ÷þò ðïëëÝò öïñÝò ïäçãïýóå óå åðÝêôáóç ôçò
öëåãìïíÞò, åíþ óõíïäåõüôáí áðü õøçëÜ ðïóïóôÜ íïóçñüôçôáò êáé èíçóéìü-
ôçôáò. ÓÞìåñá ìå ôçí áíáêÜëõøç íÝùí áíôéøåõäïìïíáäéêþí öáñìÜêùí, ç
÷åéñïõñãéêÞ èåñáðåßá ðåñéïñßæåôáé óå óõíôçñçôéêü êáèáñéóìü (ð.÷. áðëÞ ìá-
óôïåéäåêôïìÞ êáé ôõìðáíïðëáóôéêÞ), åÜí áðïôý÷åé ç öáñìáêåõôéêÞ áãùãÞ. Óå
ðåñßðôùóç êáôÜ ôçí ïðïßá êáôáöýãïõìå óå ÷åéñïõñãéêÞ åðÝìâáóç ðÜíôá áõ-
ôÞ ðëáéóéþíåôáé ìå ðñï- äéå- êáé ìåôåã÷åéñçôéêÞ ÷ïñÞãçóç áíôéâéïôéêþí åðß
6-8 åâäïìÜäåò (åíäïöëÝâéá).
Ç öáñìáêåõôéêÞ áãùãÞ ãéá ôçí íåêñùôéêÞ åîùôåñéêÞ ùôßôéäá ðåñéëáìâÜíåé
Ýíá äéÜóôçìá ôïõëÜ÷éóôïí 6-8 åâäïìÜäùí, üðïõ äýï áíôéøåõäïìïíáäéêÜ
öÜñìáêá (ð.÷. áíôéøåõäïìïíáäéêÞ ðåíéêéëßíç Þ êåöôáæéíôßìç Þ êåöåðßìç Þ
êáñìðáðåíÝìç Þ áæôñåïíÜìç + óéðñïöëïîáóßíç Þ áìéíïãëõêïóßäç) äßíïíôáé
óå óõíäõáóìü óôïí Üññùóôï åíäïöëÝâéá, åíþ ãßíåôáé åíôáôéêÞ ðåñéðïßçóç
ÅÁÐ êáèçìåñéíÜ ìå óýã÷ñïíç åíóôÜëáîç áíôéøåõäïìáíáäéêþí ùôéêþí óôáãü-
íùí.
Áêïëïõèåß Ýíá äéÜóôçìá 3-12 ìçíþí üðïõ ÷ïñçãåßôáé êáèçìåñéíÜ óéðñï-
öëïîáóßíç 750 mg x 2. Ïé ðéèáíüôçôåò éÜóåùò óôá äýï ðñþôá óôÜäéá ôçò íü-
óïõ ìå ôçí ðáñáðÜíù áãùãÞ åßíáé ðïëý ìåãÜëåò. Óôï ðñþôï ÷ñïíéêü äéÜóôç-
ìá, åÜí ç óïâáñüôçôá ôçò êáôÜóôáóçò ôï åðéâÜëëåé, ìðïñåß íá äïêéìáóôåß
ôñéðëü áíôéâéïôéêü ó÷Þìá (ð.÷. áìéêáóßíç + êåöôáæéíôßìç Þ êåöåðßìç + óéðñï-
öëïîáóßíç).
Áðáñáßôçôç åßíáé ç åîáôïìßêåõóç ôçò äüóçò ãéá êÜèå Üññùóôï óýìöùíá
ìå ôç íåöñéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõ. Åðßóçò, óôï ôñßôï óôÜäéï ôçò íüóïõ (åíäïêñá-
íéáêÞ ðñïóâïëÞ) èá ðñÝðåé ôá ÷ñçóéìïðïéïýìåíá öÜñìáêá íá äéÝñ÷ïíôáé ôïí

áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü.
4. Ωτομύκωση
Ïé ðéï óõíçèéóìÝíïé ìýêçôåò ïé ïðïßïé ðñïêáëïýí öëåãìïíÞ ôïõ ÅÁÐ åßíáé ï
áóðÝñãéëïò (A. niger êáé A. flavus) êáé ôï Pityrosporum. Ðïëý ðéï óðÜíéá
áíåõñßóêåôáé Candida albicans.
Ïé ùôïìõêþóåéò ðáñáôçñïýíôáé ðïëý ðéï óõ÷íÜ ôïõò êáëïêáéñéíïýò ìÞ-
íåò åðß õðÜñîåùò õãñïý êáé æåóôïý êáéñïý. Óõ÷íüôåñá ïé ùôïìõêþóåéò ðá-
ñáôçñïýíôáé óå Üôïìá äéáâçôéêÜ Þ Üôïìá ôá ïðïßá Ý÷ïõí ÷ñçóéìïðïéÞóåé
êïñôéæïíïý÷á Þ áíôéâéïôéêÜ óêåõÜóìáôá ôïðéêÜ êõñßùò áëëÜ êáé óõóôçìáôéêÜ
ðéï óðÜíéá.
ÊëéíéêÞ åéêüíá: Áßóèçìá âÜñïõò óôï áõôß, êíçóìüò, âáñçêïÀá áãùãéìüôç-

ôáò, óðáíéüôåñá Þðéïò ðüíïò, êéôñéíïêÜóôáíï Þ âáìâáêüìïñöï õëéêü ìðïñåß
íá ðáñáôçñçèåß êáôÜ ôçí ùôïóêüðçóç.
Θεραπεία
Ðñïóåêôéêüò êáé ôáêôéêüò êáèáñéóìüò ôïõ ÅÁÐ êáé ÷ñÞóç ùôéêþí óôáãüíùí
üðùò: âïñéêïý ïîÝùò + áëêïüëçò, ïîéêïý ïîÝùò + áëêïüëçò, ôïëóéêëÜôçò
(Tolmicil) Þ êëïôñéìáæüëçò (Canesten). Ìåñéêïß ÷ñçóéìïðïéïýí ôï äéÜëõìá
castellani ãéá åðáëÞøåéò. ÅíóôáëëÜóïíôáé ãåíéêÜ 5-6 óôáãüíåò 3-4 öïñÝò
çìåñçóßùò ãéá 10-15 çìÝñåò. ÓðÜíéá, åÜí ç íüóïò Ý÷åé îåðåñÜóåé ôï åðßðåäï
ôçò åðéöÜíåéáò ôïõ äÝñìáôïò, ìðïñåß íá ÷ïñçãçèåß éôñáêïíáæüëç (Sporanox)
áðü ôï óôüìá ýóôåñá áðü ôá ãåýìáôá. Óõíéóôþìåíç äüóç 100 mg x 1 x 15
çìÝñåò. ÕðÜñ÷åé êáé Üðïøç ãéá äåêáÞìåñç èåñáðåßá, äéáêïðÞ ãéá 4-5 çìÝñåò
êáé íÝá åâäïìáäéáßá èåñáðåßá (ãéá íá åîïíôùèïýí êáé ïé âëáóôÜíïíôåò óðü-
ñïé). Ðñéí ôçí ÷ñÞóç ôùí óôáãüíùí ðñÝðåé íá åðéâåâáéþíåôáé ç áêåñáéüôçôá
ôïõ ôõìðáíéêïý õìÝíá.
5. Ωτικός έρπητας ζωστήρας (Σύνδρομο Ramsay-Hunt)

ÐáñïõóéÜæåôáé óôéò ðåñéðôþóåéò áíáæùðýñùóçò ôïõ éïý ôçò áíåìåõëïãéÜò-
æùóôÞñá (VZV) ìå Ýäñá ôï ãïíÜôéï ãÜããëéï. Åßíáé óõ÷íüôåñç íüóïò óå áíï-
óïêáôåóôáëìÝíïõò áóèåíåßò.
ÊëéíéêÞ åéêüíá: Éó÷õñÞ ùôáëãßá, ðåñéöåñéêÞ ðáñÜëõóç ôïõ ðñïóùðéêïý

íåýñïõ, âáñçêïÀá íåõñïáéóèçôçñéáêÞ ìå óïâáñü ßëéããï óå ïñéóìÝíåò ðåñé-
ðôþóåéò, ýðáñîç öõóáëßäùí óôçí êüã÷ç ôïõ ùôéêïý ðôåñõãßïõ êáé ôïõ Å.Á.Ð.
Óðáíéüôåñá óõíõðÜñ÷åé åéêüíá ìçíéããïåãêåöáëßôéäïò (êåöáëáëãßá, äõóêáì-
øßá óôïí áõ÷Ýíá, óýã÷õóç).
Θεραπεία
ÅóôéÜæåôáé êõñßùò óôçí áíôéìåôþðéóç ôçò ðáñÜëõóçò ôïõ ðñïóùðéêïý íåý-
ñïõ êáé óõíίóôαôáé óå ðñïóôáóßá ôïõ óýóôïé÷ïõ ïöèáëìïý ëüãù áäõíáìßáò
óýãêëåéóçò ôùí âëåöÜñùí, óå ÷ïñÞãçóç éó÷õñþí áíáëãçôéêþí, êïñôéêïóôå-
ñïåéäþí, êáèþò êáé ÷ñÞóç áíôééêþí öáñìÜêùí, üðùò áκõêëïâßñçò (Zovirax)
ôïðéêÜ êáé óõóôçìáôéêÜ (800 mg x 5 per os x 10 ημέρες), âáëáκõêëïâßñçò-
Valtrex (1 g x 2 Þ 3) ãéá ôï ßäéï äéÜóôçìá. Åðáëåßøåéò ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ åîáí-

èÞìáôïò ìå äéÜëõìá éùäéïý÷ïõ ðïâéäüíçò 10% êáé ìå áëïéöÞ ìïõðéñïóßíçò
èåùñåßôáé üôé ðåñéïñßæïõí ôçí ðéèáíüôçôá åðéìïëýíóåùò áðü Üëëïõò ìéêñï-
ïñãáíéóìïýò. Ç ðéèáíÞ åõñåßá ÷ñÞóç åìâïëßïõ êáôÜ ôçò áíåìåõëïãéÜò ðé-
óôåýåôáé üôé èá ðåñéïñßóåé äñáóôéêÜ ôéò ëïéìþîåéò áðü ôïí VZV êáé êáôÜ óõ-
íÝðåéá ôéò ðåñéðôþóåéò ôïõ ùôéêïý Ýñðçôá æùóôÞñá. Íá óçìåéùèåß üôé õðÜñ-
÷åé êáé åìâüëéï ãéá ôïí Ýñðçôá æùóôÞñá, ôï ïðïßï ðñïôåßíåôáé íá ãßíåôáé óå Ü-
ôïìá Üíù ôùí 50 åôþí.
6. Οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα

Ðñüêåéôáé ãéá ïîåßá ðõþäç öëåãìïíÞ ôïõ ìÝóïõ ùôüò êáé ôùí ìáóôïåéäþí êõ-
øåëþí ç ïðïßá, åÜí åîáéñåèåß ç íåïãíéêÞ ðåñßïäïò, ïöåßëåôáé êõñßùò: á) óôïí
Streptococcus pneumoniae, â) óôïí ìç ôõðïðïéçìÝíï Haemophilus influenzae
êáé ã) óôçí Moraxella catarrhalis. Óðáíéüôåñá ï Streptococcus group A, ï
Staphylococcus aureus êáé ï Staphylococcus epidermidis åíï÷ïðïéïýíôáé óáí
áéôéïëïãéêïß ðáñÜãïíôåò.
ÊëéíéêÞ åéêüíá: Ùôáëãßá, âáñçêïÀá, ðõñåôüò, íáõôßá, Ýìåôïé, äéÜññïéá óôá

ìéêñÜ ðáéäéÜ óõíÞèùò. Óõ÷íÜ óõíõðÜñ÷åé åéêüíá ñéíßôéäáò óå ðáéäéÜ êáé åíç-
ëßêïõò. Óôïõò ôåëåõôáßïõò åêôüò ôçò ùôáëãßáò áíåõñßóêåôáé âáñçêïÀá áãùãé-
ìüôçôáò. ÊáôÜ ôçí ùôïóêüðçóç åðéóêïðåßôáé åñõèñüôçôá êáé ðñïâïëÞ ôïõ
ôõìðáíéêïý õìÝíá, åíþ óå ðåñéðôþóåéò áõôüìáôçò ìéêñÞò (äýóêïëá áíé÷íåõü-
ìåíçò äéÜôñçóçò) ðáñáôçñïýíôáé ðõþäåéò åêêñßóåéò åíôüò ôïõ Ýîù áêïõóôé-
êïý ðüñïõ.
Θεραπεία
×ïñçãïýíôáé åðß 10-14 çìÝñåò áíôéâéïôéêÜ ôá ïðïßá íá åßíáé áíèåêôéêÜ óôéò
â-ëáêôáìÜóåò, üðùò êåöáëïóðïñßíåò â´ ãåíéÜò áðü ôï óôüìá ð.÷. êåöïõñïîßìç
áîåôßë (Zinadol) 500 mg x 2 (ðÜíôá ìå ãåìÜôï óôïìÜ÷é ãéá êáëýôåñç áðïññüöç-
óç), áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý (Augmentin-Fugentin-Forcid) 625 mg Þ 1g x
3, co-trimoxazole (Septrin, Bactrimel) 1 tabl forte x 2, íåþôåñåò ìáêñïëßäåò ð.÷.
êëáñéèñïìõêßíç (Klaricid-Claripen) 500 mg x 2. Óôá ðáéäéÜ ìéá êáëÞ åíáëëáêôé-
êÞ ëýóç åßíáé ï óõíäõáóìüò åñõèñïìõêßíçò + áéèõëïóïõëöéóïîáæüëçò
(Pediazole), üôáí áõôüò äéáôßèåôáé. Óôá ðáéäéÜ åðßóçò ç áìïîõêéëßíç ðñÝðåé íá
äßäåôáé óå õøçëÞ äüóç (90 mg/kg/day óå ôñåßò äüóåéò) ãéá íá êáëýðôåôáé ï ìÝ-
óçò áíèåêôéêüôçôáò óôçí ðåíéêéëßíç Streptococcus pneumoniae (áõôü åðéôõã÷Ü-
íåôáé ìå ôïí óõíäõáóìü susp Augmentin êáé Amoxil).
Ïé Üëëåò ðáéäéáôñéêÝò äüóåéò ôùí äéáöüñùí öáñìÜêùí èá áíáöåñèïýí
óõíïðôéêÜ óôï ôÝëïò ôïõ êåöáëáßïõ (âëÝðå Ðßíáêåò V êáé VI).
ÃåíéêÜ, ïé êåöáëïóðïñßíåò ã´ ãåíéÜò Ý÷ïõí èÝóç óôçí èåñáðåßá ôçò
Ï.Ì.Ð.Ù. ðïëý óðÜíéá (ìå åîáßñåóç ôçí ðáñåíôåñéêÞ êåöôñéáîüíç óå ïñéóìÝ-
íåò ðåñéðôþóåéò ðáéäéþí) êáé ìüíï åÜí Ý÷åé áðïôý÷åé ðñïçãïýìåíç óùóôÞ èå-
ñáðåõôéêÞ áãùãÞ Þ Ý÷ïõìå êáëëéÝñãåéá ðýïõ áðü ôï ìÝóï áõôß êáé ôï áíôéâéü-
ãñáììá áõôÞò ìáò äåß÷íåé åõáéóèçóßá ìüíï óå êåöáëïóðïñßíåò ã´ ãåíåÜò.
Ïé áíáðíåõóôéêÝò êéíïëüíåò ìïîéöëïîáóßíç (400 mg x 1 x 10-14 ηìÝñåò)
êáé ç ëåâïöëáîáóßíç (500-750 mg x 1 x 10-14 ηìÝñåò) Ý÷ïõí èÝóç óôçí èåñá-
ðåßá ôçò Ï.Ì.Ð.Ù. ôùí åíçëßêùí, óáí äñáóôéêÜ öÜñìáêá äåýôåñçò ãñáììÞò.
Óå ðïëëÝò åõñùðáúêÝò ÷þñåò üðùò êáé óôéò Ç.Ð.Á. öÜñìáêï åêëïãÞò óôçí
Ï.Ð.Ì.Ù. åßíáé ç áìïîõêéëßíç, üìùò óôç ÷þñá ìáò, ëüãù êáôÜ÷ñçóçò áíôéìé-
êñïâéáêþí, ôçí áìïîõêéëßíç ôç ÷ñçóéìïðïéïýìå óðÜíéá ëüãù ôùí ìåãÜëùí
ðïóïóôþí áíôï÷Þò ó’ áõôÞí, ôùí ðñïáíáöåñïìÝíùí ìéêñïâßùí.
Åêôüò áðü ôçí áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ, ÷ïñçãïýìå áíáëãçôéêÜ (áðïöõãÞ áóðé-
ñßíçò óôá ðáéäéÜ ëüãù ôïõ üôé åðß óõíõðÜñîåùò éþóåùò, õðÜñ÷åé êßíäõíïò ãéá
óýíäñïìï Reye) êáé áðïóõìöïñçôéêÜ. Ôá óõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéïýìåíá áðï-
óõìöïñçôéêÜ óôïõò åíÞëéêåò åßíáé ç îõëïìåôáæïëßíç (Otrivin) óå spray Þ óôá-
ãüíåò (2 øåêáóìïß Þ 2 óôáãüíåò x 3-4 óå êÜèå ñïõèïýíé ôï ðïëý ãéá 5 çìÝ-
ñåò) êáèþò êáé ç öáéíõëåöñßíç + äéìåèéíäÝíç (Vibrocil-s) óå spray Þ óôáãü-
íåò óôçí ßäéá äïóïëïãßá. Óôá ðáéäéÜ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïçèåß îõëïìåôáæïëß-
íç (ðáéäéêέò óôáãüíåò).
Åðßóçò, ïé ñéíïðëýóåéò ìå öõóéïëïãéêü ïñü Þ áíÜëïãá äéáëýìáôá
(Nasaline, Physiomer, Selva-N) åßíáé ÷ñÞóéìåò åðß óõíõðÜñîåùò ñéíßôéäáò.
ÅÜí ç êëéíéêÞ åéêüíá Ï.Ì.Ð.Ù. äåí åìöáíßæåé âåëôßùóç óå 48 þñåò Þ åìöá-
íéóôïýí åðéðëïêÝò ð.÷. ðáñÜëõóç ôïõ VII ôüôå áðáéôåßôáé ôïõëÜ÷éóôïí åéóáãù-
ãÞ óôï íïóïêïìåßï, åíäïöëÝâéá ÷ïñÞãçóç áíôéâéïôéêþí (ôá ïðïßá êáôÜ ðñïôß-
ìçóç íá äéÝñ÷ïíôáé ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü), êáèþò êáé åõñåßá ìõñéã-
ãïôïìÞ ìå Þ ÷ùñßò ôïðïèÝôçóç óùëçíßóêïõ áåñéóìïý, ãéá ðáñï÷Ýôåõóç ôïõ
åìðõÞìáôïò. Ïé åðéðëïêÝò èá áíôéìåôùðéóèïýí ýóôåñá áðü ôçí êáôÜëëçëç
äéåñåýíçóç óõíôçñçôéêÜ Þ ÷åéñïõñãéêÜ áðü ôïí õðåýèõíï ÙÑËüãï óå óõíåñ-
ãáóßá ìåñéêÝò öïñÝò ìå ôï Íåõñï÷åéñïýñãï êáé ôïí åéäéêü Ëïéìùîéïëüãï.
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ìéá Üëëç áíôéìåôþðéóç, ç ïðïßá êåñäßæåé Ýäáöïò óå
åëáöñüôåñåò ìïñöÝò Ï.Ì.Ð.Ù., óå Üôïìá Üíù ôùí äýï åôþí, ÷ùñßò õøçëü
ðõñåôü êáé ìå ìç åíôõðùóéáêÞ ùôïóêïðéêÞ åéêüíá åßíáé ç ÷ïñÞãçóç áíáëãç-
ôéêþí êáé ç óôåíÞ ðáñáêïëïýèçóç. Ìå áõôü ôïí ôñüðï öáßíåôáé üôé óå åðéëåã-
ìÝíá ðåñéóôáôéêÜ, 70% ôùí ðáó÷üíôùí ìðïñïýí íá áðïöýãïõí ôçν áíôéâéïôé-
êÞ èåñáðåßá (Dutch Model).
7. Νεογνική ωτίτιδα
Ç ïîåßá ìÝóç ðõþäçò ùôßôéäá óôéò ðñþôåò 8-10 åâäïìÜäåò ôçò æùÞò ïöåßëå-
ôáé óõíÞèùò óå Gram áñíçôéêÜ ìéêñüâéá (Escherichia coli, Klebsiella species)
Þ óôá Chlamydia trachomatis. Ëüãù ôïõ üôé ç áíïóïâéïëïãéêÞ êáôÜóôáóç ôïõ
íåïãíïý åßíáé éäéáßôåñá ìåéùìÝíç ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæåôáé åðéèåôéêÜ óáí äõ-
íçôéêÜ åðéêßíäõíç ãéá ôçí æùÞ êáôÜóôáóç, ç ïðïßá åýêïëá ìðïñåß íá ïäçãÞ-
óåé óå óçøáéìßá, ìçíéããßôéäá ê.ëð. Ôá ðáéäéÜ ëïéðüí áõôÜ åéóÜãïíôáé óôï íï-
óïêïìåßï êáé ëáìâÜíïõí áãùãÞ ìå öÜñìáêá, ôá ïðïßá áíôéìåôùðßæïõí ôá
Gram áñíçôéêÜ ìéêñüâéá êáé ôá ïðïßá Ý÷ïõí Üñéóôç öáñìáêïêéíçôéêÞ ð.÷. êå-
öôáæéíôßìç, êåöïôáîßìç, êåöôñéáîüíç, ÷ëùñáìöáéíéêüëç (ðñïóï÷Þ óôçí áðëá-
óôéêÞ áíáéìßá êáé óôéò Üëëåò óïâáñÝò åðéðëïêÝò ôïõ öáñìÜêïõ) áìðéêéëßíç-
óïõëìðáêôÜìç ê.ëð.
Åðßóçò, ç ìõñéããïôïìÞ - ðáñï÷Ýôåõóç - êáëëéÝñãåéá - áíôéâéüãñáììá ðñÝ-
ðåé íá ãßíåé íùñßò, ìüëéò ôï ìéêñü ðáéäß äåßîåé êáé ôçí ðáñáìéêñÞ åðéäåßíùóç.
Åðß äéáôñÞóåùò ôïõ Ô.Õ. áõôïìÜôïõ Þ ðñïêëçôÞò ìðïñåß íá ÷ïñçãçèïýí
ùôéêÝò óôáãüíåò áíôéâéïôéêþí (âë. êåö. ÅîùôåñéêÞò ùôßôéäáò) ãéá 3-5 çìÝñåò.
Ç ëïéðÞ õðïóôçñéêôéêÞ èåñáðåßá ðåñéëáìâÜíåé áíôéðõñåôéêÜ, ñéíïðëýóåéò ìå
öõóéïëïãéêü ïñü, åíõäÜôùóç ê.ëð.
8. Χρονία μέση πυώδης ωτίτιδα

Ç ÷ñïíßá ìÝóç ðõþäçò ùôßôéäá (×.Ì.Ð.Ù.) äéá÷ùñßæåôáé óå äõóìåíÞ ìïñöÞ
óôçí ïðïßá õðÜñ÷åé óõíÞèùò ÷ïëïóôåÜôùìá êáé óôçí êáëïÞèç ìïñöÞ.
ÊëéíéêÞ åéêüíá: πõþäçò äýóïóìç ùôüññïéá (óõíÞèùò äéáëåßðïõóá), âáñç-

êïÀá ôýðïõ áãùãéìüôçôáò óõíÞèùò. ÊáôÜ ôçí ùôïóêüðçóç áíåõñßóêåôáé êå-
íôñéêÞ Þ ðåñéöåñéêÞ äéÜôñçóç ôïõ ôõìðáíéêïý õìÝíá, åíþ áñêåôÝò öïñÝò åß-
íáé ïñáôü ÷ïëïóôåÜôùìá Þ ðïëõðïåéäÞ ìïñöþìáôá åðéóêïðïýíôáé êáé áðï-
öñÜóóïõí ôçí ðåñéï÷Þ ôçò äéÜôñçóçò. Ùôáëãßá Þ êåöáëáãßá óõíÞèùò óçìáß-
íåé åíäïêñïôáöéêÞ Þ åíäïêñáíéáêÞ åðéðëïêÞ.
Óôçí äõóìåíÞ ìïñöÞ, ç èåñáðåßá åßíáé êõñßùò ÷åéñïõñãéêÞ ìå êÜðïéï åß-
äïò ìáóôïåéäåêôïìÞò (áðëÞ, ñéæéêÞ, ôñïðïðïéçìÝíç ñéæéêÞ) óõíïäåõüìåíç ìå
ðåñéåã÷åéñçôéêÞ áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ. Áíôßèåôá, óôçí êáëïÞèç ìïñöÞ êáôáâÜë-
ëåôáé êÜèå ðñïóðÜèåéá íá áðïóôåéñùèåß ôï ìÝóï áõôß êáé ïé ìáóôïåéäåßò êõ-
øÝëåò, íá ìåßíåé óôåãíü ôï áõôß ãéá 2 - 3 ìÞíåò êáé óôç óõíÝ÷åéá íá åðé÷åéñç-
èåß êÜðïéá ìïñöÞ ôõìðáíïðëáóôéêÞò.
Ôá õðåýèõíá ìéêñüâéá ãéá ôçí ðõþäç Ýêêñéóç óôçí ÷ñïíßá ìÝóç ðõþäç
ùôßôéäá, ôüóï ôçí êáëïÞèç üóï êáé ôç äõóìåíÞ ìïñöÞ, åßíáé áðü ìåí ôá áåñü-
âéá óõíçèÝóôåñç ç Pseudomonas aeruginosa, áêïëïõèïýìåíç áðü ôïí Sta-
phylococcus aureus, åßäç ðñùôÝùò, ôçí Klebsiella êáé ôçí Escherichia coli.
Áðü ôá áíáåñüâéá åðéêñáôïýí ïé áíáåñüâéïé óôñåðôüêïêêïé, åíþ óå Ýíá
13% áíåõñßóêåôáé ôï B. fragilis.
ÐÜíù áðü ôï 50% ôùí ðåñéðôþóåùí ÷ñïíßáò ìÝóçò ðõþäïõò ùôßôéäáò åß-
íáé ìåéêôÝò ëïéìþîåéò áðü áåñüâéá êáé áíáåñüâéá ìéêñüâéá.
Ç èåñáðåõôéêÞ áãùãÞ óôñÝöåôáé ôüóï óôïí ðïëý êáëü ôïðéêü êáèáñéóìü
(áñêåôïß óõíéóôïýí ôç ÷ñÞóç ëåõêïý îõäéïý + water for injection óå áíáëïãßá
1:1 Þ 2 ãéá ðëýóåéò êáé êáèáñéóìü), ôçí ÷ñÞóç áíôéâéïôéêþí êáé áíôéöëåãìï-
íùäþí ùôéêþí óôáãüíùí, üðùò óõíäõáóìïýò ðïëõìõîßíçò Â + íåïìõêßíçò +
êïñôéæüíçò (Synalar otic), ôïìðñáìõêßíçò + êïñôéæüíçò (Tobradex), óéðñï-
öëïîáóßíçò ìå ç ÷ùñßò êïñôéæüíç (Otospon, Droll). Ç ôåëåõôáßá ëýóç ðñïôé-
ìÜôáé ëüãù Ýëëåéøçò ùôïôïîéêüôçôáò. Óõ÷íÜ ç èåñáðåßá óõìðëçñþíåôáé ìå
óõóôçìáôéêÞ áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ åßôå per os ð.÷. ÷ïñÞãçóç óéðñïöëïîáóßíçò
500 mg Þ 750 mg x 2 x 10 çìÝñåò + áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý 625 mg Þ
1 g x 3 ãéá ôï ßäéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, åßôå óå óïâáñÝò ðåñéðôþóåéò ìå I. V. ÷ï-
ñÞãçóç åíüò áíôéøåõäïìïíáäéêïý áíôéâéïôéêïý óå óõíäõáóìü ìå Ýíá ìå
áíôéáíáåñüâéï äñÜóç ð.÷. êåöåðßìç + ìåôñïíéäáæüëç Þ áæáêôÜìç + áìðéêéëßíç-
óïõëìðáêôÜìç. ¼ôáí ïé õðïøßåò ãéá ýðáñîç óôáöõëüêïêêïõ åßíáé óçìáíôéêÝò,
Þ ïé êáëëéÝñãåéåò áðïäåßîïõí ôçí ýðáñîç Staphylococcus aureus ôüôå ðñÝðåé
íá åîáóöáëßæåôáé êáé ç áíôéóôáöõëïêïêêéêÞ äñÜóç ìå ôçí ðñïóèÞêç ôïõ êáôÜë-
ëçëïõ áíôéâéïôéêïý (áíôéóôáöõëïêïêêéêÞ ðåíéêéëßíç, co-trimoxazole, áìðéêéëßíç-
óïõëìðáêôÜìç êáé óðáíéüôåñá óå éäéáßôåñá óïâáñÜ ðåñéóôáôéêÜ, óå áíôï÷Þ
ôùí óôáöõëüêïêêùí óôá ðñïçãïýìåíá, âáíêïìõêßíç Þ ôåúêïðëáíßíç).
Ç åìöÜíéóç ïîåßáò ìáóôïåéäßôéäáò óáí áðïôÝëåóìá ÷ñïíßáò ìÝóçò ðõþ-
äïõò ùôßôéäáò, ïöåßëåôáé óõíÞèùò óôçí Pseudomonas aeruginosa, ôïí ðñù-
ôÝá êáé ôï B. fragilis êáé ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæåôáé ìå ÷åéñïõñãéêÞ åðÝìâáóç
êáé áíôéâéïôéêÞ êÜëõøç ôÝôïéá þóôå íá åîáóöáëßæåôáé ç äéÝëåõóç ôùí öáñìÜ-
êùí áðü ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü. Ôï ôåëåõôáßï, ÷ñÞóéìï åßíáé íá åîá-
óöáëßæåôáé êáé óôéò ðåñéðôþóåéò ÷ñïíßáò ìÝóçò ðõþäïõò ùôßôéäáò êáé üëùí
ôùí åíäïêñïôáöéêþí åðéðëïêþí ôçò, äéüôé óõ÷íÜ ìðïñåß íá åìöáíéóôïýí Þ íá
óõíõðÜñ÷ïõí êáé åíäïêñáíéáêÝò åðéðëïêÝò.
9. Περιχονδρίτιδα
Åìöáíßæåôáé óõíÞèùò ýóôåñá áðü ôñáõìáôéóìïýò (áêüìç êáé ìéêñïýò ôïõ ôý-
ðïõ ôóéìðÞìáôïò áðü Ýíôïìï) Þ ìåôåã÷åéñçôéêÜ ýóôåñá áðü ùôéêÝò åðåìâÜ-
óåéò ïöåßëåôáé äå óõíÞèùò óôçí Pseudomonas aeruginosa.
ÊëéíéêÞ åéêüíá: ωôáëãßá, åñõèñüôçôá êáé ïßäçìá ôïõ ðôåñõãßïõ, ðõñåôüò,

óõíïäüò ëåìöáäåíßôéäá (éäßùò ðñïùôéáßá) êáé åíäå÷ïìÝíùò ïßäçìá ôïõ äÝñ-
ìáôïò ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ ùò åðß äéÜ÷õôçò åîùôåñéêÞò ùôßôéäáò.
Ç èåñáðåßá óõíßóôáôáé óôçí ðáñåíôåñéêÞ (åíäïöëÝâéá óõíÞèùò) ÷ïñÞãç-

óç áíôéâéïôéêþí, üðùò ìéáò áìéíïãëõêïóßäçò (ð.÷. νåôéëìéêßíç 5,5-8 mg/kg/day
óå äýï äüóåéò Þ áìéêáóßíç 500 mg x 2 I.V.) Þ óéðñïöëïîáóßíçò 400 mg x 3 êáé
êåöôáæéíôßìçò 50-150 mg/kg/day óå ôñåéò äüóåéò. ¢ëëç ëýóç åßíáé ç αæôñåï-
íÜìç (Azactam) Þ ç μåñïðåíÝìç (Meronem). ÔïðéêÜ ãßíïíôáé åðáëÞøåéò ìå
áíôéóçðôéêÜ äéáëýìáôá (éùäéïý÷ïò ðïâéäüíç 10%) êáé êñÝìåò áíôéâéïôéêþí
+ êïñôéæüíçò (ð.÷. Celestoderm W Garamycin, Tobradex opht. oint. ê.ëð.). Ôá
áíáëãçôéêÜ êáé ôá áíôéðõñåôéêÜ áíáêïõößæïõí ôá óõìðôþìáôá ôïõ áóèåíïýò.
ÄéáöïñïäéÜãíùóç ðñÝðåé íá ãßíåôáé áðü ôï åñõóßðåëáò (üðïõ ðñÝðåé íá
äïèåß áãùãÞ êáôÜ ôïõ â-áéìïëõôéêïý Streptococcus Group Á), ôçí ðåñé÷ïíäñß-
ôéäá ôçí ïöåéëüìåíç óå äïèéÞíá Þ Üëëç åîùôåñéêÞ ùôßôéäá, êáèþò êáé ôçí
õðïôñïðéÜæïõóá ðïëõ÷ïíäñßôéäá, ïðüôå ç èåñáðåßá ôñïðïðïéåßôáé áíÜëïãá.
Ç ðáñåíôåñéêÞ ÷ïñÞãçóç óõíå÷ßæåôáé áíÜëïãá ìå ôçí áíôáðüêñéóç ãéá 4-7
çìÝñåò êáé ìðïñåß ï åíÞëéêáò áóèåíÞò íá åîÝëèåé ìå ôïðéêÞ èåñáðåßá êáé
áðü ôïõ óôüìáôïò óéðñïöëïîáóßíç (Ciproxin, Topistin) 500 mg -750 mg x 2
ãéá óõíïëéêÜ 8-12 çìÝñåò. Óå áìöéâïëßåò ãéá ôï áí ðñüêåéôáé ãéá åñõóßðåëáò
(ðéï óõ÷íüò ï õøçëüò ðõñåôüò, ôï ñßãïò êáé ç âáñýôåñç ãåíéêÞ êëéíéêÞ åéêü-
íá) Þ ðåñé÷ïíäñßôéäá, ï óõíäõáóìüò åíäïöëÝâéáò óéðñïöëïîáóßíçò êáé êëéí-
äáìõêßíçò Þ áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçò åßíáé ìéá êáëÞ åðéëïãÞ.
10. Οξεία αμυγδαλίτιδα - Οξεία φαρυγγίτιδα

Ðïëý óõ÷íÜ áöåßëïíôáé óå éïýò. Όôáí ïöåßëïíôáé óå ìéêñüâéá óõíçèÝóôåñá
õðåýèõíïò ìéêñïïñãáíéóìüò åßíáé ï â-áéìïëõôéêüò Streptococcus Group Á.
Óðáíéüôåñá åíï÷ïðïéïýíôáé óáí ðáèïãüíá Þ óáí óõíðáèïãüíá áíáåñüâéá,
üðùò Peptococcus, Fusobacterium (éäßùò üôáí äçìéïõñãçèåß ðåñéáìõãäáëéêü
áðüóôçìá Þ öëÝãìïíáò) áëëÜ êáé Pneumonococci, Staphylococci, Haemophilus
influenzae, ìç áéìïëõôéêïß Streptococci Þ Streptococcus viridans.
Áñ÷éêÜ, ç Ä.ä ôçò ïîåßáò âáêôçñéáêÞò öáñõããïáìõãäáëßôéäáò, áðü ôçí éï-
ãåíÞ êáé ôçí ëïéìþäç ìïíïðõñÞíùóç åßíáé ÷ñÞóéìç áëëÜ êáé óõ÷íÜ äýóêïëï
âÞìá ãéá íá äïèåß ç óùóôÞ èåñáðåßá.
Ç âáêôçñéáêÞ öáñõããïáìõãäáëßôéäá åßíáé óõíÞèùò óïâáñüôåñç, ìå óõ-
÷íüôåñï åðß÷ñéóìá áíôß ãéá åñõèñüôçôá, óõíïäåýåôáé êáôÜ êáíüíá áðü õøç-
ëüôåñï ðõñåôü, óïâáñÞ äõóêáôáðïóßá, óçìáíôéêÞ åðþäõíç åðé÷þñéá ëåìöá-
äåíßôéäá, åíþ äåí óõíïäåýåôáé óõíÞèùò áðü ñéíßôéäá, ôñá÷åéßôéäá Þ âñïã÷ßôé-
äá. Áíôßèåôá, ç éïãåíÞò åßíáé óõíÞèùò åëáöñüôåñç, äåí óõíïäåýåôáé áðü óç-
ìáíôéêÞ ëåìöáäåíßôéäá, åíþ ç óõíýðáñîç ñéíßôéäáò, ôñá÷åéßôéäáò Þ âñïã÷ßôé-
äáò åßíáé óõ÷íÞ. Åðßóçò ðéèáíÜ ôï Rapid - strept - test íá åßíáé èåôéêü (óå 50 -
80% ôùí ðåñéðôþóåùí) óôçí ïöåéëüìåíç óôï â-áéìïëõôéêü Streptococcus
group A áìõãäáëßôéäá.
Ç Ä.ä áðü ôçí ëïéìþäç ìïíïðõñÞíùóç èá âáóéóôåß óôçí âáñýôåñç åéêüíá
êáé óôçí åðéìïíÞ áõôÞò, óôçí ýðáñîç äéÜ÷õôçò ëåìöáäåíïðÜèåéáò (êáé óôï
ïðßóèéï ôñá÷çëéêü ôñßãùíï, óôéò ìáó÷Üëåò, óôéò âïõâùíéêÝò ÷þñåò), óôçí
ýðáñîç åíáíèÞìáôïò ìåôáîý ôïõ ïñßïõ ìáëèáêÞò - óêëçñÞò õðåñþáò (50-
70%), óôç äéüãêùóç Þðáôïò (30% ðåñßðïõ) êáé óðëçíüò (60% ðåñßðïõ), êá-
èþò êáé óôçí åìöÜíéóç åîáíèÞìáôïò åðß ÷ïñçãÞóåùò áìðéêéêéëßíçò (ó÷åäüí
90%) Þ áìïîõêéëßíçò. Åðßóçò óôç ãåíéêÞ áßìáôïò, ôá ïñïëïãéêÜ test êáé óôïí
âéï÷çìéêü Ýëåã÷ï (áýîçóç ôñáíóáìéíáóþí êáé áëêáëéêÞò öùóöáôÜóçò óôçí
ëïéìþäç ìïíïðõñÞíùóç).
Ç èåñáðåßá åêëïãÞò óõíίóôαôáé óôçí ÷ïñÞãçóç öáéíïîõìåèõëïðåíéêéëßíçò
(ðåíéêéëßíçò-V) Ospen 1.500.000 IU x 3 Þ 4 x 10 çìÝñåò (ìå Üäåéï óôïìÜ÷é).
Óôïõò áëëåñãéêïýò óôçí ðåíéêéëßíç áóèåíåßò ç ÷ïñÞãçóç åñõèñïìõêßíçò
500 mg x 4 x 10 çìÝñåò åßíáé ç åíáëëáêôéêÞ ëýóç.
Áñêåôïß óõããñáöåßò ðñïôåßíïõí óáí èåñáðåßá åêëïãÞò óôïõò ìç áëëåñãé-
êïýò óôçí ðåíéêéëßíç áóèåíåßò ôçí ÷ïñÞãçóç âåíæáèåíéêÞò ðåíéêéëßíçò
(Penadur-L.A.) 1.200.000 IU I.M. åöÜðáî.
ÅíáëëáêôéêÝò ëýóåéò åðßóçò áðïôåëïýí ç êåöáäñïîßëç, ïé íåþôåñåò ìá-
êñïëßäåò (êëáñéèñïìõêßíç, áæéèñïìõêßíç), ç êåöïõñïîßìç áîåôßë, ç êëéíäáìõ-
êßíç, ï óõíäõáóìüò áìïîõêéëßíçò-êëáâïõëáíéêïý ïîÝùò ê.ëð.
Ôï ôåëåõôáßï öÜñìáêï Ý÷åé êõñßùò èÝóç óôçí èåñáðåßá áñ÷üìåíïõ ðåñéá-
ìõãäáëéêïý öëÝãìïíá.
Ç èåñáðåßá ðñÝðåé íá åßíáé äåêáÞìåñçò äéÜñêåéáò (åêôüò ôçò áæéèñïìõêß-
íçò ç ïðïßá ÷ïñçãåßôáé x 3-5 çìÝñåò) äéüôé Ýôóé ìåéþíïíôáé ïé ðõþäåéò (ðåñéá-
ìõãäáëéêü áðüóôçìá) êáé ïé ìç ðõþäåéò åðéðëïêÝò (ñåõìáôéêüò ðõñåôüò,
ïîåßá óðåéñáìáôïíåöñßôéäá) ôçò ïîåßáò öáñõããïáìõãäáëßôéäáò. Ç ÷ïñÞãçóç
áíáëãçôéêþí, áíôéðõñåôéêþí Ý÷ïõí âÝâáéá ôçí èÝóç ôïõò óôçí èåñáðåßá (ðñï-
óï÷Þ óôçí áóðéñßíç óôá ðáéäéÜ ëüãù ôçò ó÷Ýóçò ìå ôï óýíäñïìï Reye).
Ç êáôÜêëéóç, ç ðüóç æåóôþí ñïöçìÜôùí, ïé ãáñãáñéóìïß ìå æåóôü áëáôüíå-
ñï ðïëëÝò öïñÝò ôçí çìÝñá êáèþò êáé ïé ãáñãáñéóìïß ìå áíôéóçðôéêÜ äéáëýìá-
ôá Ý÷ïõí åðßóçò ôç èÝóç ôïõò óôçí áíáêïýöéóç ôùí áóèåíþí áðü ôç óõìðôù-
ìáôïëïãßá ôïõò. Ôï áí èá äïèåß áíôéâéïôéêÞ èåñáðåßá óôçí ëïéìþäç ìïíïðõ-
ñÞíùóç (ç ïðïßá óõíÞèùò ïöåßëåôáé óôïí éü Epstein Barr) åßíáé áìöéëåãüìå-
íï. Áñêåôïß óõããñáöåßò ðÜíôùò, ëüãù ôïõ üôé óå Ýíá 30% ôùí ðåñéðôþóåùí
óõíõðÜñ÷åé â-áéìïëõôéêüò Streptococcus óôï åðß÷ñéóìá ôùí áìõãäáëþí, êá-
èþò êáé áíáåñüâéïé ìéêñïïñãáíéóìïß, ðñïôåßíïõí ÷ïñÞãçóç ðåíéêéëßíçò Þ
êëéíäáìõêßíçò åðß 10 çìÝñåò.
11. Κυνάγχη Plaut - Vincent

Ïöåßëåôáé óå ëïßìùîç ôùí áìõãäáëþí áðü ôï áôñáêôüìïñöï âáêôçñßäéï
(Fusobacterium nucleatum) êáé ôçí óðéñï÷áßôç ôùí Plaut - Vincent ôáõôü÷ñï-
íá. Óõ÷íÜ óõíõðÜñ÷åé åëêïìåìâñáíþäçò ïõëßôéäá. ×áñáêôçñéóôéêÞ åßíáé ç
Ýíôïíç äõóïóìßá ôïõ óôüìáôïò, åíþ áñêåôÝò öïñÝò õðÜñ÷ïõí ÷áìçëüò ðõ-
ñåôüò, ôñá÷çëéêÞ ëåìöáäåíßôéäá êáé óçìáíôéêÞ äõóêáôáðïóßá. ÐïëëÝò öïñÝò

ç ðñïóâïëÞ ôùí áìõãäáëþí åßíáé ìïíüðëåõñç. Ç èåñáðåßá åßíáé ç ßäéá ìå ôçí
ïîåßá âáêôçñéáêÞ áìõãäáëßôéäá. Áñêåôïß üìùò ðñïôåßíïõí ÷ïñÞãçóç ìåôñï-
íéäáæüëçò per os (Flagyl) 500 mg x 3 x 10 çìÝñåò êáèþò êáé ãáñãáñéóìïýò ìå
H2O2 3%.
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ÷ïñÞãçóçò ìåôñïíéäáæüëçò êáé ãéá äýï Þ ôñåéò çìÝñåò
åðéðëÝïí áðáãïñåýåôáé ñçôÜ ç ëÞøç áëêïüëçò ëüãù ðéèáíüôçôáò åìöÜíéóçò
Disulfiram like reaction. Åðßóçò, ç ÷ïñÞãçóÞ ôïõ ðáñáðÜíù öáñìÜêïõ êáëÜ
åßíáé íá êáèõóôåñåß åðß 2-3 çìÝñåò åÜí ðñïûðÞñîå ëÞøç ïéíïðíåýìáôïò.
12. Οξεία μικροβιακή σιαλαδενίτιδα

ÓõíÞèùò ïöåßëåôáé óôïí Staphylococcus aureus, åíþ ìåñéêÝò öïñÝò óôçí äç-
ìéïõñãßá ôçò öëåãìïíÞò óõíåéóöÝñïõí êáé ôá áíáåñüâéá ôïõ óôüìáôïò. Óå
Üôïìá ìåãÜëçò çëéêßáò, äéáâçôéêÜ, áíïóïêáôåóôáëìÝíá, íïóçëåõüìåíá ãéá
÷ñüíéá íïóÞìáôá Þ ðïõ Ý÷ïõí õðïâëçèåß óå ÷åéñïõñãéêÝò åðåìâÜóåéò (éäßùò
ôçò êïéëéáêÞò ÷þñáò), ôá ïðïßá óõ÷íÜ ëáìâÜíïõí êáé äéïõñçôéêÜ, áíôééóôáìé-
íéêÜ, áíôéêáôáèëéðôéêÜ êáé Üëëá öÜñìáêá, ôá ïðïßá ìðïñïýí íá äçìéïõñãÞ-
óïõí îçñïóôïìßá, ìðïñåß ç óéáëáäåíßôéäá íá ðñïêáëåßôáé áðü Pseudomonas,
Enterobacter, Klebsiella, Enterococci, Proteus êáé Candida.
Παρατηρείται óõíÞèùò äéüãêùóç, åñõèñüôçôá êáé ïßäçìá ôïõ äÝñìáôïò
ðáñÜ ôïí ðñïóâåâëçìÝíï óéåëïãüíï áäÝíá (ðáñùôßäá Þ õðïãíÜèéï óõíÞ-
èùò), åíþ áíåõñßóêåôáé ðüíïò, êáôÜ ôçí øçëÜöçóç, êáèþò êáé Ýêêñéóç ðýïõ
áðü ôï óôüìéï ôïõ ðüñïõ áõôïý.
ÅÜí ôï Üôïìï åßíáé âáñÝùò ðÜó÷ïí, ÷ñåéÜæåôáé åéóáãùãÞ óôï íïóïêïìåßï,
åíõäÜôùóç, èåñìÜ åðéèÝìáôá åðß ôùí ÷ùñþí ôùí áäÝíùí ðïõ ðÜó÷ïõí, êáëÞ
õãéåéíÞ ôïõ óôüìáôïò êáé äéáêïðÞ öáñìÜêùí ôá ïðïßá ðñïêáëïýí îçñïóôï-
ìßá (åÜí ôï åðéôñÝðåé ç êýñéá íüóïò ôïõò).
ÈåñáðåõôéêÜ ÷ïñçãïýíôáé áíôéâéïôéêÜ ôá ïðïßá íá êáëýðôïõí ôïí
Staphylococcus aureus êáé ôá áíáåñüâéá ôïõ óôüìáôïò. ¸ôóé ëïéðüí óõíéóôÜ-
ôáé ç ÷ïñÞãçóç áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçς 3 g x 4 I.V. Þ áìïîõêéëßíçò-êëá-
âïõëáíéêïý ïîÝïò 1,2 g x 3 Þ 4 I.V. åðß üóï äéÜóôçìá õðÜñ÷åé ç ïîåßá öëåã-
ìïíÞ συν 3-4 çìÝñåò åðéðñüóèåôá.
ÌåôÜ ôçí Ýîïäï áðü ôï íïóïêïìåßï ç áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ óõíå÷ßæåôáé åðß
ìßá åâäïìÜäá áêüìá.
ÅíáëëáêôéêÞ ëýóç åðß áëëåñãßáò óôçí ðåíéêéëßíç åßíáé ç êëéíäáìõêßíç
(Dalacin) 600 mg x 4 Þ 900 mg x 3 I.V. ¢ëëåò ÷ñÞóéìåò ãåíéêÜ èåñáðåõôéêÝò
áãùãÝò åßíáé ç êåöïõñïîßìç + ìåôñïíéäáæüëç, áíôéóôáöõëïêïêêéêÞ ðåíéêéëß-
íç (Diclocil) + ìåôñïíéäáæüëç (Flagyl). Óôéò âáñéÝò ðåñéðôþóåéò, üðïõ ç êáë-
ëéÝñãåéá äåßîåé Gram (-) ìéêñüâéá Þ ç õðïøßá åßíáé ðïëý ìåãÜëç, ç ðñïóèÞêç
êåöôáæéíôßìçò (Solvetan), êåöåðßìçò (Maxipime) Þ áæτρεονάμης (Azactam) èå-
ùñåßôáé ðïëý ÷ñÞóéìç.
Åðßóçò, óå ðåñéðôþóåéò åëáöñÜò öëåãìïíÞò óå ðåñéðáôçôéêÜ Üôïìá, üðïõ
óõíÞèùò ç öëåãìïíÞ ïöåßëåôáé óå áðüöñáîç ôùí ðüñùí ôùí óéåëïãüíùí
áäÝíùí áðü ëßèï, ôüôå ìðïñåß áñ÷éêÜ ç öëåãìïíÞ íá áíôéìåôùðéóèåß ìå öÜñ-
ìáêá per os, üðùò áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý 625 mg x 3-4 Þ 1 g x 2-3
x 10-14 çìÝñåò Þ êåöáëïóðïñßíç ðñþôçò ãåíåÜò (êåöáäñïîßëç - Moxacef 1 g
x 2 Þ 3) ãéá ôï ßäéï äéÜóôçìá. Ìüëéò ðåñÜóïõí ôá óçìåßá ôçò ïîåßáò öëåãìï-
íÞò ðñÝðåé íá áíåõñåèåß ï ðéèáíüò ëßèïò êáé íá áöáéñåèåß åíäïóêïðéêÜ Þ ìå

êëáóéêÝò ìåèüäïõò. Ç ÷ñÞóç áíáëãçôéêþí, áíôéöëåãìïíùäþí, èåñìþí åðéèå-
ìÜôùí, êáèþò êáé ç ôÞñçóç êáëÞò õãéåéíÞò óôüìáôïò èåùñïýíôáé áðáñáßôçôá.
ÅãñÞãïñóç ÷ñåéÜæåôáé ãéá ôçí ðéèáíüôçôá ôçò äçìéïõñãßáò áðïóôÞìáôïò
(éäßùò ðáñùôéäéêïý), ïðüôå ÷ñåéÜæåôáé äéÜíïéîç ìå éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ óôï
ðñïóùðéêü íåýñï.
13. Περιστεφανίτιδα - Οξύ οδοντοφατνιακό απόστημα

Ï ÙÑË ðñÝðåé íá Ý÷åé ìåñéêÝò ãåíéêÝò ãíþóåéò ãéá ôéò óõíçèéóìÝíåò ðáèÞóåéò
ôùí äïíôéþí êáé ôùí ðáñïäïíôéêþí éóôþí, äéüôé óõ÷íÜ êáëåßôáé íá ôéò áíôéìå-
ôùðßóåé, ëüãù åëëåßøåùò ïäïíôéÜôñïõ. ¸ôóé ëïéðüí óáí ðåñéóôåöáíßôéäá ïñß-
æåôáé ç öëåãìïíÞ ôçò êáëýðôñáò ôùí óùöñïíéóôÞñùí ïäüíôùí êáé ôùí óõíÞ-
èùò õðáñ÷üíôùí Üðù èõëÜêùí áõôþí. Ç ðáñáðÜíù öëåãìïíÞ åêäçëþíåôáé
ìå Ýíôïíï ðüíï, ï ïðïßïò óõ÷íÜ áíôáíáêëÜ óôï óýóôïé÷ï áõôß, êáèþò åðßóçò
ìå ìÝôñéï ðõñåôü êáé óõíïäü åðé÷þñéá ëåìöáäåíßôéäá. ÊáôÜ ôçí êëéíéêÞ åîÝ-
ôáóç, óôç ìåí åðéóêüðçóç äéáðéóôþíåôáé Ýíôïíç åñõèñüôçôá êáé ïßäçìá ôçò
êáëýðôñáò êáé ôùí ïýëùí ôïõ óùöñïíéóôÞñá, êáôÜ äå ôçí øçëÜöçóç ôçò ðå-
ñéï÷Þò åêëýåôáé Ýíôïíï Üëãïò, åíþ ìðïñåß íá äéáðéóôùèåß Ýîïäïò ðýïõ áðü
ôçí êáëýðôñá êáé áðü ôéò ïõëïäïíôéêÝò ó÷éóìÝò. Óõ÷íÞ åðéðëïêÞ ôçò ðåñéóôå-
öáíßôéäáò åßíáé ôï ìáóçôÞñéï áðüóôçìá. ÓõíÞèùò, áßôéá ôçò ðåñéóôåöáíßôéäáò
åßíáé ôá áíáåñüâéá ôïõ óôüìáôïò, ï â-áéìïëõôéêüò Streptococcus êáé ï
Staphylococcus aureus.
ÈåñáðåõôéêÜ, óôçí ïîåßá öÜóç ÷ïñçãïýíôáé áíôéâéïôéêÜ ôïõ ôýðïõ áìïîõ-
êéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý (625 mg Þ 1 g x 3) Þ óõíäõáóìïß êåöáëïóðïñßíçò
á´ ãåíåÜò ôýðïõ êåöáäñïîßëçò 1 g x 2 Þ 3 + ìåôñïíéäáæüëçò (Flagyl) 500 mg
x 3 x 10 çìÝñåò.
Åðßóçò, óå áëëåñãéêïýò óôçí ðåíéêéëßíç áóèåíåßò, äßäåôáé åíáëëáêôéêÜ
êëéíäáìõêßíç Þ ìáêñïëéäéêÜ áíôéâéïôéêÜ.
Óõ÷íÜ ÷ñåéÜæåôáé ÷ïñÞãçóç éó÷õñþí áíáëãçôéêþí - áíôéöëåãìïíùäþí
öáñìÜêùí (óõíÞèùò NSAIDs). ×ñÞóéìåò åßíáé êáé ïé óõ÷íÝò óôïìáôïðëýóåéò
ìå æåóôü áëáôüíåñï. ÌåôÜ ôçí ðáñÝëåõóç ôçò ïîåßáò öÜóçò, ï áóèåíÞò óõ-
íÞèùò õðïâÜëëåôáé óå áöáßñåóç ôïõ õðåýèõíïõ óùöñïíéóôÞñá áðü ôïí åé-
äéêü ïäïíôïóôïìáôïëüãï.
Ôï ïîý ïäïíôïöáôíéáêü áðüóôçìá ïöåßëåôáé óå öëåãìïíÞ ôïõ ðåñéáêñïñ-
ñéæßïõ, ðïõ åêäçëþíåôáé ìå Ýíôïíï áõôüìáôï Üëãïò ôï ïðïßï åðéôåßíåôáé ìå
ôçí åðßêñïõóç ôïõ õðåýèõíïõ äïíôéïý. Ç øçëÜöçóç ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ
áêñïññéæßïõ ôïõ õðåýèõíïõ äïíôéïý åßíáé åðþäõíç. Ç öáñìáêåõôéêÞ áãùãÞ
åßíáé ç ßäéá ìå ôçò ðåñéóôåöáíßôéäáò. ÌåôÜ ôçí ðáñÝëåõóç ôùí ïîÝùí öáéíï-
ìÝíùí, ãßíåôáé åíäïäïíôéêÞ èåñáðåßá Þ áöáßñåóç ôïõ õðåýèõíïõ äïíôéïý.
14. Δοθιήνας προδόμου ρινός

Õðåýèõíïò ìéêñïïñãáíéóìüò åßíáé óõíÞèùò ï Staphylococcus aureus. Ç óõì-
ðôùìáôïëïãßá ôïõ åßíáé êõñßùò ðüíïò. ÊáôÜ ôçí êëéíéêÞ åîÝôáóç ôá åõñÞìá-
ôá åßíáé áíÜëïãá ìå ôïõò äïèéÞíåò ôïõ äÝñìáôïò êáé ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðü-
ñïõ. Ï äïèéÞíáò áõôÞò ôçò ðåñéï÷Þò áíáöÝñåôáé éäéáßôåñá äéüôé åõñßóêåôáé
óå áíáôïìéêÞ ÷þñá, ç ïðïßá åðéêïéíùíåß ìå áíáóôïìùôéêÝò öëÝâåò ìå ôïõò
öëåâþäåéò êüëðïõò ôïõ åãêåöÜëïõ (óçñáããþäçò êüëðïò). Ëüãù ôçò ðáñá-
ðÜíù åðéêïéíùíßáò áðáãïñåýïíôáé ïé ÷åéñéóìïß, åíþ åßíáé áðáñáßôçôç ç ÷ïñÞ-

ãçóç áíôéóôáöõëïêïêêéêÞò áíôéâßùóçò åðß 10Þìåñï per os ð.÷. áìïîõêéëßíç-
êëáâïõëáíéêü ïîý (Augmentin-625 mg x 3 Þ 4, Fugentin-1 g x 2 Þ 3). Åðßóçò
ôïðéêÞ ÷ñÞóç öáñìÜêùí, üðùò éùäéïý÷ïõ ðïâéäüíçò (Betadine 10%) Þ êáé
ìïõðéñïóßíçò (Bactroban), èåùñåßôáé ÷ñÞóéìç. Ðñïóï÷Þ ÷ñåéÜæåôáé óôá ðñþ-
éìá óçìåßá èñïìâïöëåâßôéäáò ôçò ãùíéáßáò öëÝâáò (Üëãïò êáé åñõèñüôçôá
êáôÜ ôçí ðïñåßá áõôÞò, Üëãïò êáôÜ ôçí ðßåóç ôïõ óýóôïé÷ïõ Ýóù êáíèïý),
þóôå íá ðñïëçöèåß ç âáñýôáôç åðéðëïêÞ ôçò èñïìâïöëåâßôéäáò ôïõ óçñáã-
ãþäïõò êüëðïõ (I.V. áíôéâßùóç, áðïëßíùóç ôçò öëÝâáò).
15. Θυλακίτιδα προδόμου ρινός

Ïöåßëåôáé óõíÞèùò óå óôñåðôüêïêêïõò êáé óôïí Staphylococcus aureus êáé
óõ÷íÜ åßíáé åðáêüëïõèï ðõþäïõò ñéíßôéäαò Þ óðáíéþôåñá õðÜñîåùò îÝíïõ
óþìáôïò óôéò ñéíéêÝò èáëÜìåò ôùí ðáéäéþí.
×áñáêôçñßæåôáé áðü ýðáñîç åöåëêßäùí, ïé ïðïßåò êáëýðôïõí ôéò âÜóåéò
ôùí ôñé÷þí ôïõ ðñïäüìïõ ôçò ñéíüò, êáèþò êáé áðü ìÝôñéï ðüíï.
ÈåñáðåõôéêÜ óõíéóôÜôáé áíôéìåôþðéóç ôïõ ðñïäéáèåóéêïý ðáñÜãïíôá, áí
õðÜñ÷åé, åíþ ôïðéêÜ êáèáñßæïíôáé ïé åöåëêßäåò ìå ëåõêü ïéíüðíåõìá êáé óôç
óõíÝ÷åéá ãßíåôáé åðÜëçøç ôçò ðåñéï÷Þò ìå áëïéöÝò ôýðïõ Nebacetin Þ
Bactroban x 3 Ýùò 5 öïñÝò çìåñçóßùò x 10 çìÝñåò. ¢ëëïé óõíéóôïýí ÷ñÞóç
Betadine 10% ôïðéêÜ. ÅÜí ç êëéíéêÞ åéêüíá åßíáé âáñýôåñç, ÷ïñçãïýíôáé áíôé-
óôáöõëïêïêêéêÜ áíôéâéïôéêÜ (ð.÷. êåöáäñïîßëç tabs Moxacef 1 g x 2 Þ äéêëï-
îáêéëëßíç caps Diclocil 500 mg x 4 x 10Þìåñï Þ áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü
ïîý (Augmentin-625 mg x 3 Þ 4, Fugentin-1 g x 2 Þ 3) Þ óå áëëåñãéêïýò óôçí
ðåíéêéëßíç êëéíäáìõêßíç (caps Dalacin 300 mg x 3 Þ 4 x 10Þìåñï).
16. Οξεία παραρρινικολπίτιδα (ρινοκολπίτιδα)

Ðñüêåéôáé ãéá ëïßìùîç ôçò ñéíüò êáé ôùí ðáñáññéíßùí êüëðùí ôïõ áíþôåñïõ
áíáðíåõóôéêïý, ôçò ïðïßáò ïé êõñéþôåñïé åíå÷üìåíïé ðáèïãüíïé ìéêñïïñãáíé-
óìïß åßíáé áíÜëïãïé áõôþí ôçò Ï.Ì.Ð. ωôßôéäáò. Ç êëéíéêÞ åéêüíá ôçò ïîåßáò
âáêôçñéäéáêÞò ñéíïêïëðßôéäáò åßíáé ç ðïëõÞìåñç ñéíéêÞ áðüöñáîç-óõìöüñç-
óç, ðñïóùðáëãßá, êåöáëáëãßá, ðõþäçò êáôáññïÞ, ÷áìçëüò ðõñåôüò, ïäï-
íôáëãßá (óå ðåñßðôùóç éãìïñßôéäáò), áßóèçìá ðßåóçò êáé óõ÷íÜ äéáôáñá÷Þ ôçò
üóöñçóçò. ÐñÝðåé íá ãßíåôáé ðñïóåêôéêÞ äéáöïñïäéÜãíùóç áðü ôçí éïãåíÞ
ñéíïêïëðßôéäá (êïéíü êñõïëüãçìá), ç ïðïßá Ý÷åé áíÜëïãç åéêüíá, åßíáé ðïëý
óõ÷íüôåñç êáé äéáñêåß ëéãüôåñï, êáèþò êáé ôçí áëëåñãéêÞ Þ ìç áëëåñãéêÞ ñé-
íßôéäá, Ýôóé þóôå íá áðïöåýãåôáé ç Üóêïðç ÷ñÞóç áíôéâéïôéêþí. Áîßæåé åîáñ-
÷Þò íá ôïíéóôåß üôé ç äéÜãíùóç ôçò ïîåßáò âáêôçñéäéáêÞò ñéíïêïëðßôéäáò åßíáé
êëéíéêÞ (ðïëý ÷ñÞóéìç åßíáé ç åíäïóêüðçóç ôçò ñéíüò), ïé áêôéíïãñáößåò åëÜ-
÷éóôá ðñïóöÝñïõí, ìå ôçí åîáßñåóç ôçò CT åðß õðÜñîåùò åðéðëïêþí, êáé
üôé óôéò ðéï ðïëëÝò ìïñöÝò ñéíïêïëðßôéäáò ôá ôïðéêÜ óôåñïåéäÞ åßíáé ðïëý
åðéâïçèçôéêÜ óôçí èåñáðåßá áõôþí.
¾óôåñá áðü êáëëéÝñãåéá õëéêïý ôï ïðïßï åëÞöèç áðü ðáñáêÝíôçóç óôï
75% ôùí äåéãìÜôùí áðïìïíþíåôáé Str. pneumoniae êáé Haemophilus influen-
zae. Ôá õðüëïéðá èåùñïýìåíá õðåýèõíá ìéêñüâéá åõñßóêïíôáé óå ìéêñüôåñá
ðïóïóôÜ, üðùò Moraxella cattarrhalis 5%, Strept. pyogenes 6%, α-Streptococci
3%. Ï óôáöõëüêïêêïò áíåõñßóêåôáé óå áêüìá ÷áìçëüôåñá ðïóïóôÜ, åíþ ç
áíåýñåóç áíáåñüâéùí õðïäçëþíåé óõíÞèùò ïäïíôïãåíÞ éãìïñßôéäá. ÅðåéäÞ

ìåãÜëá ðïóïóôÜ ôùí Haemophilus influenzae (>30%) êáé ôçò Moraxella
catarrhalis (>80%) ðáñÜãïõí â-ëáêôáìÜóåò, èá ðñÝðåé ôá ÷ïñçãïýìåíá áíôé-
âéïôéêÜ íá êáëýðôïõí áõôÞ ôçí ðéèáíüôçôá. ¸ôóé, ðñïôéìÜôáé ç ÷ïñÞãçóç
áìïîõêéëßíçò-êëáâïõëáíéêü ïîý (Augmentin-625 mg x 3 Þ 4, Fugentin-1 g x 2
Þ 3) êáé óðáíéüôåñá êåöáëïóðïñéíþí â´ ãåíåÜò, üðùò êåöïõñïîßìç áîåôßë
(Zinadol 500 mg 1 x 2 x 12-14 çìÝñåò).
Ç êåöïõñïîßìç áîåôßë åßíáé ìÜëéóôá áðü ôá áíôéâéïôéêÜ ôá ïðïßá äßäïíôáé
ìå ãåìÜôï óôïìÜ÷é ãéá êáëýôåñç áðïññüöçóç. ¢ëëç åðéëïãÞ èá ìðïñïýóå íá
åßíáé ç êåöðñïæßëç (Procef).
Ç äéÜñêåéá èåñáðåßáò åßíáé äýï åâäïìÜäåò êáé åßíáé óýíçèåò ôçí ðñþôç
åâäïìÜäá íá äßíïõìå ìåãáëýôåñç äüóç, ëüãù ôçò äýóêïëçò öáñìáêïêéíçôéêÜ
ðåñéï÷Þò ðïõ áðïôåëïýí ïé ðáñáññßíéïé êüëðïé. ¢ëëåò åðéëïãÝò áðïôåëïýí ç
äïîõêõêëßíç (Vibramycin- 200 mg ôçí ðñþôç ìÝñá êáé 100 mg óôçí óõíÝ÷åéá Þ
óå ðéï óïâáñÝò ðåñéðôþóåéò 200 mg ôéò ðñþôåò ðÝíôå çìÝñåò êáé 100 mg ãéá
Üëëåò åðôÜ çìÝñåò -áöïñÜ çëéêßåò 9 åôþí êáé ðÜíù), ïé íåþôåñåò ìáêñïëßäåò
(êëáñιèñïìõêßíç, áæéèñïìõêßíç), ç co-trimoxazole, ï óõíäõáóìüò co-trimoxa-
zole ìå êëáñéèñïìõêßíç (Claripen, Klaricid), êáèþò êáé ï óõíäõáóìüò åñõèñï-
ìõêßíçò - áêåôõëïóïõëöéóïîáæüëçò (Pediazole), éäßùò óôá ðáéäéÜ.
Ïé áíáðíåõóôéêÝò êéíïëüíåò ìïîéöëïîáóßíç (400 mg x 1 x 12-14 ηìÝñåò) êáé
ç ëåâïöëáîáóßíç (500 mg x 1 x 12-14 ìÝñåò) Ý÷ïõí èÝóç óôçí èåñáðåßá ôçò
ïîåßáò ñéíïêïëðßôéäáò ôùí åíçëßêùí, óáí äñáóôéêÜ öÜñìáêá äåýôåñçò ãñáììÞò.
Åêôüò áðü ôçí áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ, ç ÷ïñÞãçóç áðïóõìöïñçôéêïý ôýðïõ
îõëïìåôáæïëßíçò (Otrivin 0,1%) 2 øåê. x 3 x 6-7 çìÝñåò áðïôåëåß ÷ñÞóéìç
åíÝñãåéá. Áñêåôïß ÷ïñçãïýí êáé áðïóõìöïñçôéêÜ áðü ôï óôüìá, åíþ Üëëïé ôï
áðïöåýãïõí ëÝãïíôáò üôé ôá öÜñìáêá áõôÜ ðñïêáëïýí ìåßùóç ôçò óôÜèìçò
ôùí áíôéâéïôéêþí óôï âëåííïãüíï ôùí ðáñáññéíßùí êüëðùí ëüãù óõññßêíù-
óçò áõôïý.
Åðß õðÜñîåùò ïäïíôïãåíïýò éãìïñßôéäáò, åêôüò áðü ôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ
áéôéïëïãéêïý ðáñÜãïíôá (ð.÷. óýãêëåéóç óôïìáôïêïëðéêïý óõñéããßïõ), áðáé-
ôåßôáé áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ ç ïðïßá íá êáëýðôåé êáé ôá áíáåñüâéá ôïõ óôüìáôïò.
¸ôóé, åßôå ç áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý óáí ìïíïèåñáðåßá, åßôå óõíäõá-
óìüò üðùò êåöáëïóðïñßíç â´ ãåíåÜò (ð.÷. êåöïõñïîßìç) + ìåôñïíéäáæüëç Þ
+ êëéíäáìõêßíç (Dalacin) åßíáé ïé êáëýôåñåò èåñáðåõôéêÝò ðñïóåããßóåéò.
Åðéðñüóèåôá, ç ÷ïñÞãçóç áíáëãçôéêþí, áíôéöëåãìïíùäþí êáèþò êáé ç
÷ñÞóç æåóôþí êïìðñåóþí óôá ôïé÷þìáôá ôùí ðáó÷üíôùí êüëðùí åðéâïçèïýí
óôç ãñÞãïñç ýöåóç ôçò óõìðôùìáôïëïãßáò.
ÅÜí ç êáôÜóôáóç ôïõ áóèåíïýò åßíáé óïâáñÞ, ðñüêåéôáé ãéá ðáíêïëðßôéäá
Þ ãéá óïâáñÞ Ýîáñóç ÷ñïíßáò ðáñáññéíïêïëðßôéäáò, ôüôå óõ÷íÜ áðáéôåßôáé åé-
óáãùãÞ ôïõ áóèåíïýò óôï íïóïêïìåßï êáé ÷ïñÞãçóç åíäïöëÝâéáò áãùãÞò
(êáëÜ èá åßíáé íá ðñïçãçèåß êáëëéÝñãåéá åßôå ýóôåñá áðü ðáñáêÝíôçóç ôïõ
éãìïñåßïõ Þ ìå åíäïóêïðéêÞ ëÞøç õëéêïý áðü ôïí ìÝóï ñéíéêü ðüñï óõíÞèùò).
¢ñéóôï öÜñìáêï èåùñåßôáé ï óõíäõáóìüò áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçò, ðïõ
êáé óáí ìïíïèåñáðåßá, óå äüóåéò 1,5 g - 3g x 4 I.V., ìðïñåß íá ìáò êáëýøåé ôá
ðáèïãüíá áßôéá. ¢ëëåò åíáëëáêôéêÝò ëýóåéò åßíáé áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü
ïîý, ç êåöïõñïîßìç, ç êåöïôáîßìç êáé åðß õðÜñîåùò ïäïíôïãåíïýò éãìïñßôé-
äáò óõíäõáóìïß ôùí äýï ðñïçãïýìåíùí öáñìÜêùí ìå ìåôñïíéäáæüëç Þ êëéí-
äáìõêßíç. ÅÜí åðßêåéôáé Þ õðÜñ÷åé åíäïêñáíéáêÞ åðéðëïêÞ, ìåãÜëç ðñïóï÷Þ
ðñÝðåé íá äßäåôáé óôçí áíÜãêç äéáâáôüôçôáò ôïõ áíôéâéïôéêïý áðü ôïí áéìá-
ôïåãêåöáëéêü öñáãìü (ç êëéíäáìõêßíç, ïé áìéíïãëõêïóßäåò ê.Ü. äåí äéÝñ÷ï-
íôáé ó÷åäüí êáèüëïõ ôï öñáãìü). Ï ÷ñüíïò ÷ïñçãÞóåùò I.V. áíôéâéïôéêþí,
áíÜëïãá êáé ìå ôçí áíôáðüêñéóç, åßíáé 5-7 çìÝñåò êáé óôç óõíÝ÷åéá ðåñíÜìå
óå ÷ïñÞãçóç ôùí öáñìÜêùí áðü ôï óôüìá. ÃåíéêÜ, óôéò ðéï ðïëëÝò ÷þñåò,
åÜí ðñïôéìçèåß ï óõíäõáóìüò áìðéêéëßíç-óïõëìðáêôÜìç óáí èåñáðåßá, óôç
óõíÝ÷åéá êáôÜ ôçí per os ÷ïñÞãçóç, ðñïôéìÜôáé ï óõíäõáóìüò áìïîõêéëßíç-
êëáâïõëáíéêü ïîý ãéá 10-15 çìÝñåò áêüìç.
17. Οξεία Πυώδης ρινίτιδα

Ç ïîåßá ðõþäçò áìöïôåñüðëåõñç ñéíßôéäá (ç ìïíüðëåõñç ðõþäçò ñéíéêÞ Ýê-
êñéóç óôá ðáéäéÜ åßíáé óõ÷íÜ Ýíäåéîç ýðáñîçò îÝíïõ óþìáôïò óôç ìýôç) åßíáé
óõ÷íÞ óôá ðáéäéÜ êáé óõíÞèùò åßíáé åêäÞëùóç ãåíéêüôåñçò öëåãìïíÞò ñéíüò
- ðáñáññéíßùí êáé ñéíïöÜñõããá. Ïé áéôéïëïãéêïß ðáñÜãïíôåò åßíáé ßäéïé ìå
ôïõò ôçò ïîåßáò ñéíïêïëðßôéäáò êáé ç èåñáðåßá åßíáé ç ßäéá. Óõ÷íÜ üìùò,
÷ñåéÜæïíôáé ôáêôéêÝò áíáññïöÞóåéò ôùí ðõùäþí åêêñßóåùí óôï éáôñåßï, ôü-
óï ãéá êáëýôåñç äñÜóç ôùí ôïðéêþí öáñìÜêùí, üóï êáé ãéá äéáôÞñçóç êáèá-
ñÞò ôçò ìýôçò. Åðßóçò, ç ÷ñÞóç óõ÷íþí ñéíïðëýóåùí ìå öõóéïëïãéêü ïñü Þ
Üëëùí ðáñüìïéùí äéáëõìÜôùí (Nasaline, Physiomer, Selva-N) åßíáé ðïëý õðï-
âïçèçôéêÞ.
18. Ερυσίπελας
Ðñüêåéôáé ãéá åðéöáíåéáêÞ êõôôáñßôéäá ïöåéëüìåíç óôïí â-áéìïëõôéêü
Streptococcus. Óõ÷íÜ ðñïóâÜëåôáé ôï ðñüóùðï êáé ìÜëéóôá áìöïôåñüðëåõ-
ñá, üðùò åðßóçò êáé ç ðåñéï÷Þ ôïõ ðôåñõãßïõ ôïõ ùôüò (ôüôå áðáéôåßôáé äéá-
öïñïäéÜãíùóç áðü ôçí ðåñé÷ïíäñßôéäá áõôïý).
ÊëéíéêÜ, ç âëÜâç ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ìéá åñõèñÞ ïéäçìáôþäç åðþäõíç
ðëÜêá ç ïðïßá öÝñåé ü÷èï, åíþ ìåñéêÝò öïñÝò óôçí åðéöÜíåéá ôçò ðëÜêáò
õðÜñ÷ïõí öõóáëßäåò Þ ðïìöüëõãåò. Óõ÷íÜ óõíõðÜñ÷åé õøçëüò ðõñåôüò (ôïõ
ïðïßïõ ç Üíïäïò ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ñßãïò), êáêïõ÷ßá êáé ëåìöáäåíïðÜèåéá.
ÄéáöïñïäéÜãíùóç ÷ñåéÜæåôáé áðü ôïí Ýñðçôá æùóôÞñá, ôç äåñìáôßôéäá åî
åðáöÞò êáé ôï áããåéïíåõñùôéêü ïßäçìá. Óôéò âáñéÝò ðåñéðôþóåéò, ÷ñåéÜæåôáé
åéóáãùãÞ óôï íïóïêïìåßï êáé ÷ïñÞãçóç ðåíéêéëßíçò G 2-3.000.000 ìïíÜäåò x
6 áíÜ 24ùñï ìÝ÷ñéò üôïõ õðï÷ùñÞóïõí åíôåëþò ôá ïîÝá öáéíüìåíá, åíþ óôç
óõíÝ÷åéá ÷ïñçãåßôáé öáéíïîõëïìåèõëïðåíéêéëßíç 1.500.000 IU x 3-4 ìå
Üäåéï óôïìÜ÷é ìÝ÷ñé íá óõìðëçñùèåß óõíïëéêÜ äéÜóôçìá äýï åâäïìÜäùí. Ðï-
ëý êáëÞ åðéëïãÞ åðßóçò èåùñåßôáé ï óõíäõáóìüò áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçò
(Begalin - P) óå äüóåéò 1,5 g - 3g x 4 Þ óå ðåñßðôùóç áëëåñãßáò óôéò â-ëáêôÜ-
ìåò ç êëéíäáìõêßíç (Dalacin) 600 mg x 4 Þ 900 mg x 3 I.V. Óôéò åëáöñüôåñåò
ðåñéðôþóåéò ìðïñåß åî áñ÷Þò íá ÷ïñçãçèåß ðåíéêéëßíç V, êåöáëïóðïñßíç á’ Þ
â’ ãåíåÜò, áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý Þ óå áëëåñãßá óôéò ðåíéêéëßíåò êáé
ôéò êåöáëïóðïñßíåò, ìáêñïëßäç Þ êëéíäáìõêßíç, áðü ôï óôüìá. Ôï óõíçèéóìÝ-
íï äéÜóôçìá áíôéâéïôéêÞò áãùãÞò åßíáé äýï åâäïìÜäåò.
Ëüãù ôïõ Ýíôïíïõ Üëãïõò, óõ÷íÜ åßíáé áíáãêáßá ç ÷ïñÞãçóç éó÷õñþí
áíáëãçôéêþí. ÔïðéêÜ ç ÷ñÞóç õãñþí, øõ÷ñþí êïìðñåóþí êáèþò êáé áíôéâéï-
ôéêþí êñåìþí (ð.÷. ìïõðéñïóßíç) ìðïñåß íá åßíáé õðïâïçèçôéêÞ.
19. Μολυσματικό κηρίο - Έκθυμα

Ðñüêåéôáé ãéá åðéðïëÞò öõóáëéäïöëõêôáéíþäç äåñìáôéêÞ öëåãìïíÞ. Ôï Ýêèõ-
ìá åßíáé åëêùôéêÞ ìïñöÞ ìïëõóìáôéêïý êçñßïõ. Ïé ðáñáðÜíù íïóïëïãéêÝò
ïíôüôçôåò ïöåßëïíôáé óõíÞèùò óôïí â-áéìïëõôéêü Streptococcus Þ óôïí
Staphylococcus aureus Þ êáé óå ìåéêôÞ ëïßìùîç áðü ôïõò ðñïáíáöåñüìåíïõò
ìéêñïïñãáíéóìïýò.
ÊëéíéêÜ ôï ìïëõóìáôéêü êçñßï ÷áñáêôçñßæåôáé áðü êçëéäïâëáôéäþäåò
åîÜíèçìá ôï ïðïßï óýíôïìá ìåôáôñÝðåôáé óå öõóáëéäïöëõêôáéíþäåò êáé ôå-
ëéêÜ óå åêôåôáìÝíåò ìåëéôü÷ñïåò åöåëêßäåò. Áíôßèåôá, ôï Ýêèõìá ÷áñáêôçñß-
æåôáé áðü ìéêñÜ Ýëêç, ôá ïðïßá ðåñéâÜëëïíôáé áðü åñõèñÜ Üëù êáé êáé êáëý-
ðôïíôáé áðü ðõþäåò Ýêêñéìá. ÌåñéêÝò öïñÝò ôï ìïëõóìáôéêü êçñßï êáé ôï Ýê-
èõìá óõíïäåýåôáé áðü ëåìöáäåíßôéäá. ÅðéðëïêÞ ôùí ðáñáðÜíù ìðïñåß íá åß-
íáé ç ïîåßá óðåéñáìáôïíåöñßôéäá, åíþ ñåõìáôéêüò ðõñåôüò äåí Ý÷åé ðáñáôç-
ñçèåß. Ãéá ôçí èåñáðåßá ðñïôéìþíôáé óõóôçìáôéêÜ áíôéâéïôéêÜ, üðùò áìïîõ-
êéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý 625 mg Þ 1 g x 3 Þ êåöáëïóðïñßíåò á´ ãåíåÜò (ð.÷.
êåöáäñïîßëç 1 g x 2 - 3). Óôïõò áëëåñãéêïýò óôçí ðåíéêéëßíç êáé óôéò êåöáëï-
óðïñßíåò ðñïôéìÜôáé ç ÷ïñÞãçóç êëéíäáìõêßíçò 300 mg x 4 áðü ôï óôüìá. Óõ-
íïëéêÜ ÷ïñçãåßôáé ç áíôéâßùóç åðß 10 çìÝñåò.
Ç ôïðéêÞ êáèáñéüôçôá êáé ðåñéðïßçóç ìå áíôéóçðôéêÜ óáðïýíéá êáé äéáëý-
ìáôá êáé ç åðÜëåéøç ìå áëïéöÞ ìïõðéñïóßíçò åßíáé ðïëý ÷ñÞóéìåò åíÝñãåéåò
(ìåñéêïß èåùñïýí üôé ôï ìïëõóìáôéêü êçñßï ìðïñåß íá èåñáðåõèåß êáé ìüíï ìå
ôçí ðñïáíáöåñüìåíç áãùãÞ x 12 ηìέρες).
20. Οξεία μικροβιακή λεμφαδενίτιδα

Ðñüêåéôáé ãéá öëåãìïíþäç, åðþäõíç äéüãêùóç ôùí ôñá÷çëéêþí ëåìöáäÝíùí,
åíþ óõ÷íÜ óõíõðÜñ÷åé ðõñåôüò. Ç äéüãêùóç ôùí ëåìöáäÝíùí ìðïñåß íá
ïöåßëåôáé óå ðëåéÜäá ëüãùí, üðùò ëïßìùîç áðü ìéêñïïñãáíéóìïýò (ìéêñüâéá,
éïß, ìýêçôåò ê.ëð.), áëëÜ êáé áðü ìåôáóôáôéêÝò íåïðëáóìáôéêÝò íüóïõò, íüóïõò
ôïõ Ä.Å. ÓõóôÞìáôïò (ëåõ÷áéìßåò, ëåìöþìáôá) και áãíþóôïõ áéôéïëïãßáò íüóïõò
(üðùò Kawasaki). ΚáôÜ óõíÝðåéá, áðáéôåßôáé ðñïóåêôéêÞ äéáöïñïäéÜãíùóç.
Ç ëïéìþäçò ëåìöáäåíßôéäá, áäñÜ, ìðïñåß íá ÷ùñéóôåß óå ôïðéêÞ (óôñåðôï-
êïêêéêÝò ëïéìþîåéò, óôáöõëïêïêêéêÝò ëïéìþîåéò, TBC, Üôõðá ìõêïâáêôçñßäéá,
ôïõëáñáéìßá, cat scratch disease, ðñùôïðáèÞò óýöéëç, åñðçôéêÞ ïõëïóôïìá-
ôßôéäá) êáé óå ãåíéêåõìÝíç (ëïéìþäçò ìïíïðõñÞíùóç, ëïéìþîåéò áðü CMV,
AIDS, ôïîïðëÜóìùóç, âñïõêÝëëùóç, äåõôåñïðáèÞò óýöéëç, äéÜ÷õôç éóôï-
ðëÜóìùóç).
Ç êÜèå ìéêñïâéáêÞ ëåìöáäåíßôéäá ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæåôáé áéôéïëïãéêÜ,
âñßóêïíôáò ôçí åóôßá ëïßìùîçò êáé ôïí õðåýèõíï ìéêñïïñãáíéóìü, ðñÜãìá ôï
ïðïßï äåí åßíáé ðÜíôá åöéêôü. Ïé óõ÷íüôåñåò ôïðéêÝò ëïéìþîåéò ðïõ ðñïêá-
ëïýí ëåìöáäåíßôéäåò óôïí ôñÜ÷çëï åßíáé ïé ëïéìþîåéò ôùí ðáñßóèìéùí áìõ-
ãäáëþí êáé ôçò óôïìáôéêÞò êïéëüôçôáò (ïäïíôéêÞò êáé ðåñéïäïíôéêÞò áéôéïëï-
ãßáò óõíÞèùò). ÓõíçèÝóôåñá åìðëåêüìåíá ìéêñüâéá åßíáé ï óôñåðôüêïêêïò, ï
óôáöõëüêïêêïò (Staphylococcus aureus) êáé ôá áíáåñüâéá ôïõ óôüìáôïò. Èå-
ñáðåõôéêÜ ÷ïñçãïýíôáé óõíÞèùò áíôéâéïôéêÜ üðùò êåöáëïóðïñßíåò á´ Þ â´ ãå-
íåÜò (ð.÷. êåöáäñïîßëç 1 g x 2 - 3 x 10 çìÝñåò- êåöïõñïîßìç áîåôßë 500 mg x
2 ãéá ôï ßäéï äéÜóôçìá) Þ áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý 625 mg x 3 Þ 4 x 10
çìÝñåò Þ óôïõò áëëåñãéêïýò óôçí ðåíéêéëßíç êáé ôéò êåöáëïóðïñßíåò, ìáêñï-
ëßäåò Þ êëéíäáìõêßíç. ÅÜí ç ðáñáðÜíù áãùãÞ äåí áðïäþóåé óôéò åðüìåíåò

äýï åâäïìÜäåò, ôüôå ÷ñåéÜæåôáé ðñïóåêôéêÞ åðáíåêôßìçóç ôùí äåäïìÝíùí êáé
áíáæÞôçóç ôçò õðåýèõíçò áéôßáò äéïãêþóåùò ôùí ëåìöáäÝíùí, áðü ôïí ìå-
ãÜëï ðßíáêá ôùí ðéèáíþí áéôéþí. Íá áíáöåñèåß åðßóçò åäþ, ðùò óõ÷íÜ ïé
áäåíïöëÝãìïíåò, ôùí ðáéäéþí éäßùò, áðáéôïýí íïóïêïìåéáêÞ íïóçëåßá, åíäï-
öëÝâéá áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ êáé ìåñéêÝò öïñÝò äéÜíïéîç êáé ðáñï÷Ýôåõóç ôùí
áðïóôçìÜôùí, óôá ïðïßá ïñéóìÝíåò öïñÝò áõôïß êáôáëÞãïõí.
21. Επιγλωττίτιδα
ºóùò ðñïôéìüôåñïò åßíáé ï üñïò ïîåßá õðåñãëùôôéäéêÞ ëáñõããßôéäá. Ðñüêåé-
ôáé ãéá ìéá óïâáñÞ ôá÷Ýùò åðéäåéíïýìåíç ïîåßá öëåãìïíÞ ôçò åðéãëùôôßäáò
êáé ôïõ õðåñãëùôôéäéêïý ëÜñõããá, ç ïðïßá ãñÞãïñá ìðïñåß íá êáôáëÞîåé óå
èáíáôçöüñï áðüöñáîç ôçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý, éäßùò óôá ðáéäéÜ. Óå ïñé-
óìÝíïõò áóèåíåßò, ëüãù óçøáéìßáò, óõíõðÜñ÷ïõí êáé Üëëåò ëïéìþîåéò, üðùò
ðíåõìïíßá, ìçíéããßôéäá, ðëåõñßôéäá ê.ëð.
Óõ÷íüôåñç áéôßá åßíáé óôá ìåí ðáéäéÜ ï áéìüöéëïò ôçò éíöëïõÝíôóáò ôýðïõ
Â, åíþ óôïõò åíÞëéêåò ìüíï ôï 20% ðñïêáëåßôáé áðü ôïí áéìüöéëï, êáèþò êáé
Üëëá ìéêñüâéá åßíáé õðåýèõíá, üðùò ï á-áéìïëõôéêüò óôñåðôüêïêêïò, ï ðõï-
ãüíïò óôñåðôüêïêêïò, ï ðíåõìïíéüêïêêïò, καθώς åðßóçò êáé ï ÷ñõóßæùí óôá-
öõëüêïêêïò.
Íåþôåñåò åðéäçìéïëïãéêÝò ìåëÝôåò óçìåéþíïõí ìéá ðïëý óçìáíôéêÞ ìåßù-
óç ôçò óõ÷íüôçôáò ôçò íüóïõ óôá ðáéäéÜ ìåôÜ ôïí åìâïëéáóìü ôïõ ðáéäéáôñé-
êïý ðëçèõóìïý êáôÜ ôïõ áéìüöéëïõ. Áíôßèåôá, ðáñïõóéÜæåôáé ìéá óôáèåñÞ
áýîçóç ôùí ðåñéðôþóåùí åðéãëùôôßôéäáò óå åíÞëéêåò (áðü 0,78/100.000 ôï
1975 óå 3,1/100.000 ôï 2000).
Ç ïîåßá åðéäåßíùóç ôçò êëéíéêÞò åéêüíáò óå êÜèå ëïßìùîç ôïõ áíþôåñïõ
áíáðíåõóôéêïý ìå ðõñåôü, óïâáñÞ ïäõíïöáãßá, óéåëüññïéá, äýóðíïéá (åéäé-
êÜ óôçí ýðôéá èÝóç), ôá÷ýðíïéá êáé óõñéãìü, ÷ùñßò åìöáíÞ áéôßá áðü ôïí
ïñïöÜñõããá èá ðñÝðåé íá åõáéóèçôïðïéïýí ôïí èåñÜðïíôá éáôñü óôï íá óõ-
ìðåñéëÜâåé óôç äéáöïñéêÞ äéÜãíùóç ôçí ïîåßá åðéãëùôôßôéäá.
Ç óõ÷íüôåñá ðñïóâáëüìåíç çëéêßá óôá ðáéäéÜ åßíáé äýï Ýùò ðÝíôå åôþí.
ÏðïôåäÞðïôå ï ãéáôñüò õðïøéáóôåß ôç íüóï áðáéôåßôáé Üìåóç åéóáãùãÞ óôï
íïóïêïìåßï.
ÅîÝôáóç åêëïãÞò ãéá ôç äéÜãíùóç ôçò ïîåßáò åðéãëùôôßôéäáò ôùí åíçëßêùí
åßíáé ç ðñïóåêôéêÞ, ðëÞñùò áôñáõìáôéêÞ åíäïóêüðçóç ôïõ áíþôåñïõ áíá-
ðíåõóôéêïý ìå åýêáìðôï ñéíïëáñõããïóêüðéï áðü Ýìðåéñï ÙÑË, åíþ ìéêñüôå-
ñç áîßá Ý÷åé ðëÝïí ç áêôéíïãñáößá ìáëáêþí ìïñßùí ôñá÷Þëïõ, üðïõ ôï «óç-
ìåßï ôïõ áíôß÷åéñá» åßíáé ÷áñáêôçñéóôéêü ãéá ôçí åðéãëùôôßôéäá. Äåí åðéôñÝðï-
íôáé “âßáéïé” ÷åéñéóìïß, üðùò åîÝôáóç ôçò óôïìáôéêÞò êïéëüôçôáò ìå ÷ñÞóç
ãëùóóïðéÝóôñïõ Þ ç ôïðïèÝôçóç öëåâïêáèåôÞñá åîùíïóïêïìåéáêÜ, éäßùò
óôá ðáéäéÜ.
ÅíäïíïóïêïìåéáêÜ åðéôñÝðåôáé ç ðñïóðÜèåéá åðéóêüðçóçò ìüíï áí õðÜñ-
÷ïõí ôá ìÝóá êáé ôï åîåéäéêåõìÝíï ðñïóùðéêü, ôï ïðïßï èá ìðïñåß íá ðñïâåß
óå åðåßãïõóá äéáóùëÞíùóç Þ ôñá÷åéïôïìÞ, åÜí áðáéôçèåß.
ÄéáöïñïäéÜãíùóç ÷ñåéÜæåôáé áðü ôçí éïãåíÞ ëáñõããïôñá÷åéïâñïã÷ßôéäá
(Croup), üðïõ ìðïñåß íá åßíáé ÷ñÞóéìç ç ðëáãßá áêôéíïãñáößá ìáëáêþí ìïñß-
ùí ôñá÷Þëïõ, óôçí ïðïßá ìðïñåß íá äéáðéóôùèåß ç äéüãêùóç ôçò åðéãëùôôßäáò
óôçí åðéãëùôôßôéäá Þ ç óôÝíùóç õðïãëùôôéäéêÜ, ìå öõóéïëïãéêü ìÝãåèïò åðé-

ãëùôôßäáς, óôï Croup (ç õðïãëùôôéäéêÞ óôÝíùóç öáßíåôáé êáëýôåñá óôçí
áêôéíïãñáößá ôñá÷Þëïõ Face). ¢ëëåò íïóïëïãéêÝò ïíôüôçôåò ðïõ ìðáßíïõí
óôçí äéáöïñïäéÜãíùóç åßíáé ç âáêôçñéáêÞ ôñá÷åéßôéäá, ç ãëùóóéêÞ áìõãäá-
ëßôéäá êáé ç äéöèåñßôéäá.
ÈåñáðåõôéêÜ, ôï óçìáíôéêüôåñï åßíáé ç ãñÞãïñç, ïñèÞ äéÜãíùóç, ç ïðïßá
èá áêïëïõèçèåß áðü Üìåóç äéáóùëÞíùóç óôá ðáéäéÜ (êáôÜ ðñïôßìçóç ñéíï-
ôñá÷åéáêÞ) Þ áðü ôñá÷åéïôïìÞ, åÜí áðïôý÷åé ç ðñïçãïýìåíç. ÊÜèå íïóïêï-
ìåßï ðñÝðåé íá Ý÷åé ðñùôüêïëëï áíôéìåôþðéóçò óôï ïðïßï èá ëáìâÜíïõí ìÝ-
ñïò Ýìðåéñïé ðáéäßáôñïé, åíôáôéêïëüãïé, ÙÑË êáé áíáéóèçóéïëüãïé. ×ñåéÜæåôáé
ðïëý ìåãÜëç ðñïóï÷Þ êáé óõ÷íÞ ðåñéðïßçóç ôïõ ôñá÷åéïóùëÞíá (áíáññüöç-
óç, åíóôÜëëáîç öõóéïëïãéêïý ïñïý), ëüãù ôïõ üôé óõ÷íÜ Ý÷ïõìå áðüöñáîç
áõôïý áðü ôéò åêêñßóåéò. Ðáëáéüôåñá å÷ïñçãåßôï ÷ëùñáìöáéíéêüëç (êßíäõíïò
áêïêêéïêõôôáñáéìßáò) êáé áìðéêéëßíç I.V. (75-100 mg áíÜ kg/day êáé 200
mg/kg/day óå 4 äüóåéò áíôßóôïé÷á). Ç êåöïõñïîßìç (75-100 mg áíÜ kg/day óå
3-4 äüóåéò) Þ êåöïôáîßìç (200 mg áíÜ kg/day óå 4 äüóåéò) Þôáí êáé åßíáé
åíáëëáêôéêÝò ëýóåéò.
¢ëëá ÷ñÞóéìá öÜñìáêá (äßäïíôáé ïé äüóåéò åíçëßêùí) åßíáé ï óõíäõáóìüò
êåöôñéáîüíçò 2 g x 2 êáé âáíêïìõêßíçò 1 g x 2 I.V, ç êëéíäáìõêßíç (Dalacin)
600 mg x 4 Þ 900 mg x 3 I.V. óå óõí÷ïñÞãçóç ìå êåöôñéáîüíç êáé ï óõíäõá-
óìïò áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçò 3 g x 4 I.V.
¢ëëïé ÷ïñçãïýí êáé åéóðíåüìåíá êïñôéêïóôåñïåéäÞ Þ, éäßùò óôçí áñ÷Þ, åé-
óðíåüìåíç ñáêåìéêÞ Þ êáé êïéíÞ áäñåíáëßíç (1 mg x 6) óå åéóðíïÝò.
Ôá êïñôéêïóôåñïåéäÞ äåí Ý÷ïõí áðïäåé÷èåß üôé âïçèïýí, ðáñüëá áõôÜ, áñ-
êåôïß ôá ÷ïñçãïýí, üðùò äåîáìåèáæüíç 8 mg x 3 Þ 4 óôïõò åíçëßêïõò.
Ï ìéêñüò áóèåíÞò ðáñáìÝíåé óôçí ìïíÜäá óõíÞèùò ãéá ëéãüôåñï áðü 72
þñåò, ïðüôå, áöüôïõ áðïäéáóùëçíùèåß êáé óôáèåñïðïéçèåß, åîÝñ÷åôáé êáé
ðáñáìÝíåé óå êáíïíéêü èÜëáìï, õðü åíäïöëÝâéá áíôéâßùóç, ãéá 4-5 çìÝñåò
áêüìá. ¼ôáí åîÝëèåé ôïõ íïóïêïìåßïõ, ëáìâÜíåé per os áãùãÞ ãéá ìéá áêüìá
åâäïìÜäá. Óçìåéþíåôáé üôé, ìåôÜ ôçí äéáóùëÞíùóç ìðïñåß íá ëçöèïýí êáë-
ëéÝñãåéåò ôïðéêÜ Þ áéìïêáëëéÝñãåéåò êáé, åÜí áðïìïíùèåß ï õðåýèõíïò ìéêñï-
ïñãáíéóìüò, íá ìåëåôçèåß ç åõáéóèçóßá ôïõ. Ç åéóðíïÞ øõ÷ñþí õäñáôìþí åß-
íáé ÷ñÞóéìç.
Ç åðéãëùôôßôéäá ôùí åíçëßêùí ÷ñåéÜæåôáé åéóáãùãÞ óôï íïóïêïìåßï êáé ÷ï-
ñÞãçóç áíÜëïãùí áíôéâéïôéêþí êáé ìå êáëÞ, üìùò, áíôéóôáöõëïêïêêéêÞ äñÜ-
óç. ÄéáóùëÞíùóç óôïí åíÞëéêá áðáéôåßôáé óðáíéþôåñá (ðÜíôùò êáé åäþ ðñÝ-
ðåé ç ðáñáêïëïýèçóç íá åßíáé óôåíÞ). Åîåñ÷üìåíïò ï áóèåíÞò ëáìâÜíåé ãéá
8-10 çìÝñåò per os áãùãÞ. Ðïëëïß óõíéóôïýí ôçí ÷ïñÞãçóç ñéöáìðéêßíçò åðß
ôåôñáÞìåñï ìåôÜ ôï ôÝëïò ôçò èåñáðåßáò ãéá åêñßæùóç ôçò ðéèáíÞò “öïñßáò”
áéìïößëïõ éíöëïõÝíôæáò. Åðßóçò, üóïé Ý÷ïõí Ýñèåé óå óôåíÞ åðáöÞ ìå ôïí ðÜ-
ó÷ïíôá ðñÝðåé íá ëÜâïõí åðß ôåôñáÞìåñï ñéöáìðéêßíç (åíÞëéêåò 600 mg/day,
ðáéäéÜ 20 mg/kg/day).
¼ðùò Þäç áíáöÝñèçêå, óå ïñéóìÝíåò ÷þñåò ç åõñåßá ÷ñÞóç ôïõ åìâïëß-
ïõ êáôÜ ôïõ áéìïößëïõ ôçò éíöëïõÝíôóáò ôýðïõ Â óôçí âñåöéêÞ êáé ðáéäéêÞ
çëéêßá Ý÷åé ó÷åäüí åîáöáíßóåé áõôÞí ôçí åðéêßíäõíç ãéá ôç æùÞ ëïßìùîç óôα
ðáéäéά. Åíèáññõíôéêü åßíáé üôé êáé óôç ÷þñá ìáò Ý÷åé åðéêñáôÞóåé ó÷åäüí êá-
èïëéêüò åìâïëéáóìüò êáôÜ ôïõ áéìïößëïõ ôçò éíöëïõÝíôóáò ôýðïõ Â.
22. Οξεία Λαρυγγοτραχειοβρογχίτιδα (Croup)

Ðñüêåéôáé ãéá ìéá ïîåßá éïãåíÞ, óõíÞèùò, ëïßìùîç ôïõ áíþôåñïõ êáé ôïõ êá-
ôþôåñïõ áíáðíåõóôéêïý óõóôÞìáôïò, ç ïðïßá ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ÷áìçëü
ðõñåôü, åéóðíåõóôéêü óõñéãìü, õðïãëùôôéäéêÞ óôÝíùóç, óõ÷íÜ õëáêþäç âÞ-
÷á êáé áíáðíåõóôéêÞ äõó÷Ýñåéá, ç ïðïßá åßíáé ðåñéóóüôåñï åìöáíÞò êáôÜ ôç
äéÜñêåéá ôçò åéóðíåõóôéêÞò öÜóçò ôïõ áíáðíåõóôéêïý êýêëïõ.
Ôï Croup åìöáíßæåôáé óõíÞèùò óå ðáéäéÜ çëéêßáò 6 ìçíþí - 3 åôþí, áëëÜ
óðáíéüôåñá ìðïñåß íá åìöáíéóôåß êáé óå ìåãáëýôåñá ðáéäéÜ Þ áêüìá êáé óå
åíÞëéêïõò.
ÐÜíù áðü 90% ôçò ðáèïëïãéêÞò áõôÞò ïíôüôçôáò ïöåßëïíôáé óå éïýò,
üðùò éïýò ðáñáúíöëïõÝíôæáò 74% (éäßùò ôýðïõ 1), éïýò ôïõ áíáðíåõóôéêïý
óõãêõôßïõ (R.S.V.) 10%, éïýò éíöëïõÝíôæáò Á êáé Â, êáèþò åðßóçò, áñêåôÜ
óðáíéüôåñá, óå áäåíïúïýò, åíôåñïúïýò êáé ñéíïúïýò. Óðáíéüôåñá äå, áêüìç êáé
ï éüò ôçò éëáñÜò åìðëÝêåôáé óôçí ðáèïãÝíåéá ôïõ Croup (õðÜñ÷ïõí åéäéêÜ
test, ìå ôá ïðïßá ìðïñåß áðü ôéò âñïã÷éêÝò åêêñßóåéò íá åõñåèåß ï áéôéïëïãé-
êüò ðáñÜãïíôáò, êõñßùò ãéá åðéäçìéïëïãéêïýò óêïðïýò).
Óå ðåñßðïõ 10% ôùí ðåñéðôþóåùí ôïõ Croup ìðïñåß íá êáëëéåñãçèïýí
áðü ôéò âñïã÷éêÝò åêêñßóåéò êáé áðü ôçí ôñá÷åßá ìõêüðëáóìá ôçò ðíåõìïíß-
áò (Mycoplasma pneumoniae), Moraxella catarrhalis, Staphylococcus aureus,
Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae êáé óðáíéüôáôá
Cryptosporidium sp.
×ñåéÜæåôáé äéáöïñïäéÜãíùóç áðü ôçí ïîåßá åðéãëùôôßôéäá, áðü ôç âáêôç-
ñéáêÞ ôñá÷åéßôéäá, áðü åéóñüöçóç îÝíïõ óþìáôïò, áðü ôç äéöèåñßôéäá, áðü
ôï ïðéóèïöáñõããéêü áðüóôçìá êáé ôï áããåéïíåõñùôéêü ïßäçìá.
Θεραπεία
ÐïëëÝò ðåñéðôþóåéò Croup ìðïñåß íá áíôéìåôùðéóèïýí åîùíïóïêïìåéáêÜ ìå ôçí
åéóðíïÞ øõ÷ñþí õäñáôìþí (ðáñáãùãÞ ìÝóù åéäéêþí õãñáíôÞñùí Þ íåöåëïðïéç-
ôþí) Þ áêüìá êáé ìå ôçí Ýêèåóç óå õãñÞ, øõ÷ñÞ áôìüóöáéñá. Óå ðåñßðôùóç ðïõ
ôá áðëÜ áõôÜ ìÝóá äåí áðïäþóïõí Þ, åî áñ÷Þò, åÜí ç êáôÜóôáóç ôïõ áóèåíïýò
åßíáé óïâáñÞ (äýóðíïéá, Ýíôïíïò óõñéãìüò, åéóïëêÝò óöáãÞò êáé ìåóïðëåýñéùí
äéáóôçìÜôùí, êõÜíùóç) ôüôå ÷ñåéÜæåôáé íïóïêïìåéáêÞ áíôéìåôþðéóç.
Ç ÷ïñÞãçóç O2 ìå øõ÷ñïýò õäñáôìïýò (ðáñáãüìåíïõò áðü íåöåëïðïéç-
ôÞ) ìå ôç ÷ñÞóç ìÜóêáò Þ ç ôïðïèÝôçóç ôïõ ìéêñïý áóèåíïýò óå ôÝíôá ïîõ-
ãüíïõ (ôï ôåëåõôáßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé üëï êáé ëéãüôåñï, äéüôé äåí ìðïñïýí ï
ãéáôñüò êáé ôï íïóçëåõôéêü ðñïóùðéêü íá ðáñáêïëïõèïýí Üìåóá ôïí áóèå-
íÞ) åßíáé ôï ðñþôï âÞìá ôçò áíôéìåôþðéóçò ôïõ áóèåíÞ.
Ðïëëïß óõíéóôïýí ôç ÷ïñÞãçóç ìßãìáôïò Çëßïõ-Ïîõãüíïõ ìå ôç óêÝøç
üôé ôï ðáñáðÜíù ìßãìá îåðåñíÜåé åõêïëüôåñá ôçí ðåñéï÷Þ áðüöñáîçò õðï-
ãëùôôéäéêÜ.
Åäþ êáé ìåñéêÜ ÷ñüíéá ç ÷ïñÞãçóç ñáêåìéêÞò åðéíåöñßíçò Þ áðëÞò áäñå-
íáëßíçò ìå ôç ÷ñÞóç íåöåëïðïéçôÞ áðïôåëåß âáóéêü ìÝñïò ôçò èåñáðåßáò ôïõ
Croup. ÐÜíôùò, ðñÝðåé íá åßíáé áðüëõôá êáôáíïçôü ôï üôé, áí êáé èåáìáôéêÜ,
ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò ÷ñÞóçò ôçò ñáêåìéêÞò åðéíåöñßíçò åßíáé ðáñïäéêÜ (ðå-
ñßðïõ ãéá äýï þñåò êáé óõ÷íÜ åìöáíßæåôáé rebound öáéíüìåíï ìåôÜ áðü äýï
- Ýîé þñåò) êáé üôé ç äéÜñêåéá ôçò íüóïõ êáé ç éïãåíÞò ëïßìùîç äåí åðçñåÜæï-
íôáé áðü ôç ÷ïñÞãçóÞ ôçò.
Ç ñáêåìéêÞ åðéíåöñßíç ìðïñåß âåâáßùò íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ðÜíù áðü ìéá

öïñÜ áíÜëïãá ìå ôçí áíôáðüêñéóç ôïõ áóèåíïýò, üìùò åßíáé äõíáôü íá åì-
öáíéóôïýí êáé áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò, üðùò ôá÷õêáñäßá. Åðß åëëåßøåùò ñá-
êåìéêÞò åðéíåöñßíçò ìðïñåß íá ÷ïñçãçèåß êáé ç áðëÞ L-åðéíåöñßíç (áäñåíáëß-
íç) ìå íåöåëïðïéçôÞ [1 mg - 2 mg áíÜëïãá ìå ôï âÜñïò, ôï éóôïñéêü êáé ôçí
êáôÜóôáóç ôïõ áóèåíïýò, áíÜ öïñÜ (áíÜ äýùñï), ìáæß ìå 4-5 ml öõóéïëïãé-
êïý ïñïý].
ÌÝ÷ñé ðñüóöáôá, ç ÷ñÞóç ôùí êïñôéêïóôåñïåéäþí óôï Croup Þôáí áìöé-
ëåãüìåíç. Íåüôåñåò üìùò åñãáóßåò öáßíåôáé üôé ðáãéþíïõí ôç ÷ñÞóç ôïõò
óôç íüóï. ×ïñçãïýíôáé óõíÞèùò 0,3-1 mg/kg äåîáìåèáæüíçò óå ìéá-ôñåéò äü-
óåéò áíÜ çìÝñá ãéá ìåñéêÝò çìÝñåò (3-6 óõíÞèùò), áñ÷éêÜ åíäïöëÝâéá êáé ìå-
ôÜ áðü ôçí Ýîïäï áðü ôï íïóïêïìåßï áðü ôï óôüìá óå óôáãüíåò óå ìåéïýìå-
íç äüóç.
¢ëëïé ÷ïñçãïýí ðñåäíéæïëüíç Þ ìåèõëðñåäíéæïëüíç åî’ áñ÷Þò Þ per os
óáí óõíÝ÷éóç ôçò áñ÷éêÞò áãùãÞò ìå äåîáìåèáæüíç. ÕðÜñ÷ïõí åðßóçò êáé åñ-
ãáóßåò ìå êáëÜ áðïôåëÝóìáôá, ìå ôç ÷ïñÞãçóç âïõäåóïíßäçò ìå íåöåëïðïé-
çôÞ êáé Ýôóé ç óõæÞôçóç ãéá ôïí êáëýôåñï ôñüðï ÷ïñÞãçóçò ôùí êïñôéêïóôå-
ñïåéäþí (áðü ôï óôüìá, I.V. Þ ìå íåöåëïðïéçôÞ) óõíå÷ßæåôáé.
Óå êÜðïéåò êëéíéêÝò êáé óå âáñéÝò ðåñéðôþóåéò ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé ç ñé-
ìðáâéñßíç (áíôééêü öÜñìáêï) óå åéóðíïÝò, ýóôåñá áðü íåöåëïðïßçóç, ìå ìÜ-
óêá Þ êáé ìÝóù áíáðíåõóôÞñá ìåôÜ ôç äéáóùëÞíùóç (ôïýôï ãßíåôáé ðåñéóóü-
ôåñï üôáí óõíõðÜñ÷åé êáé âñïã÷éïëßôéäá).
ÁíôéâéïôéêÜ óõíÞèùò óôï Croup äåí ÷ñåéÜæïíôáé, óå ðåñéðôþóåéò ðÜíôùò
ðïõ ôåêìçñéùèåß ìéêñïâéáêÞ óõììåôï÷Þ Þ ç õðïøßá áõôÞ åßíáé âÜóéìç ÷ïñçãïý-
íôáé áíôéâéïôéêÜ I.V. ôïõ ôýðïõ áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçò Þ êåöïõñïîßìçò ìå-
ñéêÝò öïñÝò óå óõíäõáóìü ìå êëáñéèñïìõêßíç Þ áæéèñïìõêßíç, þóôå íá êáëõ-
öèåß êáé ç ðåñßðôùóç óõììåôï÷Þò ôïõ μõêïðëÜóìáôïò ôçò ðíåõìïíßáò.
Óå óðÜíéåò ðåñéðôþóåéò, üðïõ ôá ðáñáðÜíù ìÝôñá äåí áðïäüóïõí Þ ç êá-
ôÜóôáóç ôïõ áóèåíïýò åßíáé âáñéÜ, ãßíåôáé êáôÜ ðñïôßìçóç áñ÷éêÜ âñïã÷ï-
óêüðçóç ìå ôï Üêáìðôï âñïã÷ïóêüðéï ãéá ðáñïäéêÞ âåëôßùóç ôïõ áóèåíïýò
êáé ìåôÜ äéáóùëÞíùóç (ðñïôéìÜôáé ç ñéíïôñá÷åéáêÞ) Þ óðáíéüôáôá åðß áðïôõ-
÷ßáò ôçò äéáóùëÞíùóçò ôñá÷åéïôïìÞ êáé íïóçëåßá óå ìïíÜäá åíôáôéêÞò èåñá-
ðåßáò. Ç áðïóùëÞíùóç ãßíåôáé óå 3-7 çìÝñåò, áíÜëïãá ìå ôçí êëéíéêïåñãá-
óôçñéáêÞ êáôÜóôáóç ôïõ áóèåíïýò.
ÃåíéêÜ, äåí ðñÝðåé íá ðáñáâáßíåôáé ï êáíüíáò “åÜí ï áóèåíÞò (óõíÞèùò
ìéêñü ðáéäß) åìöáíßæåé óçìåßá áíáðíåõóôéêÞò êüðùóçò êáé/Þ ôá áÝñéá áßìáôïò
åîáêïëïõèïýí íá åßíáé åðçñåáóìÝíá ðáñÜ ôç ÷ñÞóç üëùí ôùí óõíôçñçôéêþí
ìÝôñùí, ôüôå ç äéáóùëÞíùóç Þ óðáíéüôåñá ç ôñá÷åéïôïìÞ êáèßóôáôáé åðéâå-
âëçìÝíç”.
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá êáôáâÜëëïíôáé ðñïóðÜèåéåò êáôáóêåõÞò åìâïëßùí
êáôÜ ôùí éþí ðáñáúíöëïõÝíæáò 1, 2, 3, êáèþò êáé ôïõ R.S.V., ïé ïðïßïé åßíáé
êáé ïé êýñéïé áéôéïëïãéêïß ðáñÜãïíôåò ôïõ Croup. Ôá áñ÷éêÜ áðïôåëÝóìáôá
êñßíïíôáé åíèáññõíôéêÜ.
23. Εν τω βάθει φλεγμονές τραχηλοπροσωπικής χώρας

Ó’ áõôÝò ðåñéëáìâÜíïíôáé ôüóï ïé êõôôáñßôéäåò, üóï êáé óôá áðïóôÞìáôá. Ãéá
ôéò ìåí êõôôáñßôéäåò, ç êáôÜëëçëç áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ óå õøçëÝò äüóåéò áðï-
ôåëåß ôïí áêñïãùíéáßï ëßèï ôçò èåñáðåßáò, ìå ôáõôü÷ñïíç óôåíÞ ðáñáêïëïý-

èçóç ãéá ôçí ðåñßðôùóç ìåôÜðôùóçò ôçò êõôôáñßôéäáò óå áðüóôçìá.
Óôá áðïóôÞìáôá ðÜëé, ç óùóôÞ áíôéâéïôéêÞ áãùãÞ ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï
óôçí áíôéìåôþðéóÞ ôïõò, ðñÝðåé üìùò ó÷åäüí ðÜíôá íá óõíïäåýåôáé êáé ìå
êÜðïéá ÷åéñïõñãéêÞ åðÝìâáóç, ç ïðïßá ðñÝðåé íá ãßíåôáé Ýãêáéñá (ðáñáêÝíôç-
óç, äéÜíïéîç, áìõãäáëåêôïìÞ) ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç ßáóç ôïõ áóèåíïýò. Ïñé-
óìÝíåò öïñÝò, ç åîáóöÜëéóç ôïõ áåñáãùãïý åßíáé áðáñáßôçôç.
Ïé åí ôù âÜèåé öëåãìïíÝò ôïõ ôñá÷Þëïõ åßíáé ìéá ìåãÜëç ïìÜäá íïóïëï-
ãéêþí ïíôïôÞôùí, ïé ïðïßåò åêôåßíïíôáé áðü ôïí ðåñéáìõãäáëéêü öëÝãìïíá êáé
áðüóôçìá (ôá ïðïßá áíôéìåôùðßæïíôáé óõíÞèùò ó÷åôéêÜ åýêïëá) ìÝ÷ñé ôá óï-
âáñüôáôá ðëáãéïöáñõããéêÜ áðïóôÞìáôá, ôá ïðéóèïöáñõããéêÜ áðïóôÞìáôá Þ
ôéò éäéáßôåñá åðéêßíäõíåò ãéá ôç æùÞ öëåãìïíÝò, üðùò ç Ëïõäïâßêåéïò êõíÜã-
÷ç êáé ç åðéðïëÞò íåêñùôéêÞ ðåñéôïíßôéäá (superficial necrotizing fasciitis)
[áíáöÝñåôáé åäþ, áí êáé äåí áðïôåëåß êõñéïëåêôéêÜ åí ôù âÜèåé öëåãìïíÞ,
üìùò ç åðéêéíäõíüôçôÜ ôçò åßíáé ìåãÜëç].
Ïé ðñïáíáöåñèåßóåò öëåãìïíÝò åìöáíßæïíôáé, áíáëüãùò êáé ìå ôçí åíôï-
ðéóÞ ôïõò, ìå ðõñåôü, äõóêáôáðïóßá, äõóöáãßá, ôñéóìü, ραιβόκρανο, ñßãïò,
äýóðíïéá, åðþäõíç ôñá÷çëéêÞ ëåìöáäåíßôéäá Þ äéüãêùóç, åñõèñüôçôá Þ/êáé
ïßäçìá, ôùí âëåííïãüíùí ôçò áíþôåñçò áíáðíåõóôéêïðåðôéêÞò ïäïý Þ/êáé
ôïõ äÝñìáôïò ôïõ ôñá÷Þëïõ êáé ôïõ ðñïóþðïõ.
Ïé åí ôù âÜèåé öëåãìïíÝò ôïõ ôñá÷Þëïõ åßíáé óõíÞèùò ìåéêôÝò ëïéìþîåéò.
Áðü ôá áåñüâéá ðñùôïóôáôïýí ïé óôñåðôüêïêêïé (viridans êáé pyogenes), o
Staphylococcus aureus, o ðíåõìïíéüêïêêïò (Str. pneumoniae), o H. influenzae, o
H. parainfluenzae, ç E. coli êáé ç Klebsiella. Áðü ôá áíáåñüâéá, ïé áíáåñüâéïé
óôñåðôüêïêêïé (peptococci), ç Veillonela, ôï B. melanogenicus êáé ôï B. fragilis
åßíáé ôá óõíçèÝóôåñá. Ðïëý óõ÷íÜ, Ý÷ïõìå ðáñáãùãÞ â-ëáêôáìáóþí, ðñÜãìá
ôï ïðïßï ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé óïâáñÜ õð’ üøéí.
×ñÞóéìá öÜñìáêá ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí ðáñáðÜíù öëåãìïíþí èåù-
ñïýíôáé ï óõíäõáóìüò áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçò (Begalin-P, 3 g x 4 I.V.), ç
êëéíäáìõêßíç (Dalacin 600 mg x 4 Þ 900 mg x 3 I.V.) êáé ç áìïîõêéëßíç-êëáâïõ-
ëáíéêü ïîý (1,2 g x 3 Þ 4 I.V.). Ôá ðáñáðÜíù èåùñïýíôáé öÜñìáêá åêëïãÞò
êáé óáí ìïíïèåñáðåßá óôïõò ðåñéáìõãäáëéêïýò öëÝãìïíåò êáé áðïóôÞìáôá,
ùò êáëýðôïíôá åðáñêþò ôá áíáåñüâéá ôïõ óôüìáôïò, ôïõò â-áéìïëõôéêïýò
óôñåðôüêïêêïõò êáé ôïí Staphylococcus aureus.
¢ëëá ÷ñÞóéìá öÜñìáêá åßíáé ï óõíäõáóìüò êåöïõñïîßìçò 1.5 g x 4 êáé
âáíêïìõêßíçò 1 g x 2 Þ êëéíäáìõêßíçò 600 mg x 4 Þ 900 mg x 3 I.V. Þ ç ðéï
ðñïùèçìÝíç ìåñïðåìÝíç 2 g x 3 I.V.
Óôéò óïâáñüôåñåò åí ôù âÜèåé öëåãìïíÝò, óôá ðáñáðÜíù öÜñìáêá åðéðñï-
óôßèåíôáé ìéá áìéíïãëõêïóßäç (ãéá óõíåñãéêÞ äñÜóç åíáíôßïí ôïõ óôáöõëïêüê-
êïõ) êáé ìåñéêÝò öïñÝò ìéá íéôñïúìéäáæüëç, üðùò ç ìåôñïíéäáæüëç, üôáí äåí
÷ñçóéìïðïéåßôáé ç êëéíäáìõêßíç ãéá áýîçóç ôçò áíôéáíáåñüâéáò äñÜóçò. ¢ëëá
öÜñìáêá ÷ñÞóéìá ìðïñåß íá åßíáé ç éìéðåíÝìç, Üëëåò êåöáëïóðïñßíåò â’ ãåíå-
Üò, ç êåöôáæéíôßìç (üôáí ïé êáëëéÝñãåéåò äåßîïõí ýðáñîç øåõäïìïíÜäáò), ç áæ-
ôñåïíÜìç (üðùò êáé ç êåöôáæéíôßìç), ç êåöåðßìç, ç ôåúêïðëáíßíç (óå áíèåêôé-
êïýò Staphylococcus aureus), êáèþò êáé óðáíéþôåñá ç ÷ëùñáìöáéíéêüëç (óå
áëëåñãéêïýò óôçí ðåíéêéëßíç êáé óôéò êåöáëïóðïñßíåò áóèåíåßò).
Èåùñåßôáé óùóôü íá ðñïçãçèåß ôùí ðñþôùí äüóåùí áíôéâéïôéêþí ðáñáêÝ-
íôçóç ôùí áðïóôçìÜôùí êáé ëÞøç õëéêïý ãéá êáëëéÝñãåéá, ç ïðïßá èá ãßíåé ôü-
óï ãéá áåñüâéá üóï êáé ãéá áíáåñüâéá ìéêñüâéá, åíþ èá æçôçèåß êáé Üìåóç
÷ñþóç êáôÜ Gram ãéá ðñþôåò ðëçñïöïñßåò.
ÃåíéêÜ, ïé êáëëéÝñãåéåò ãéá áíáåñüâéá ìéêñüâéá åßíáé äýóêïëï íá ãßíïõí
óùóôÜ, ãé’ áõôü ÷ñåéÜæåôáé êáëÞ ëÞøç ôïõ õëéêïý, ãñÞãïñç ìåôáöïñÜ óôï åñ-
ãáóôÞñéï êáé êáëÞ ôå÷íéêÞ åðßóôñùóçò óôá êáôÜëëçëá èñåðôéêÜ õëéêÜ. Ç óõ-
íåñãáóßá ó’ áõôüí ôïí ôïìÝá ôïõ êëéíéêïý êáé ôïõ åñãáóôçñéáêïý éáôñïý èå-
ùñåßôáé áðáñáßôçôç. ÌåôÜ ôá áðïôåëÝóìáôá ôùí êáëëéåñãåéþí, ìðïñåß íá ãß-
íåé ôñïðïðïßçóç ôçò áãùãÞò ðñïò åõóôï÷üôåñá êáé ðéï ïéêïíïìéêÜ ó÷Þìáôá.
Åêôüò ôçò áíôéâéïôéêÞò áãùãÞò, óõ÷íÜ áðáéôåßôáé õðïóôÞñéîç ôïõ áóèå-
íïýò ìå ÷ïñÞãçóç ïñþí êáé çëåêôñïëõôþí, Ýíåêá ôçò óõ÷íÞò áäõíáìßáò per
os äéáôñïöÞò, ëüãù ôïõ åíôoíþôáôïõ ðüíïõ êáôÜ ôçí êáôÜðïóç, ðïõ óõ÷íÜ
Ý÷ïõí áõôïß ïé áóèåíåßò. Åðßóçò, ç áíáêïýöéóç ôïõ áóèåíïýò áðü ôïí ðüíï
êáé ç áíôéìåôþðéóç ôïõ ðõñåôïý ìå áíáëãçôéêÜ êáé áíôéöëåãìïíþäç öÜñìá-
êá (ïñéóìÝíïé ÷ïñçãïýí êïñôéêïóôåñïåéäÞ ãéá ëßãåò çìÝñåò) èåùñåßôáé óçìá-
íôéêü ôìÞìá ôçò óõíïëéêÞò áíôéìåôþðéóçò. ÔÝëïò, ç ôÞñçóç ïñèÞò óôïìáôé-
êÞò õãéåéíÞò ìå áíôéóçðôéêÜ äéáëýìáôá, âïýñôóéóìá ôùí äïíôéþí êáé ç ðáñá-
êïëïýèçóç ãéá åìöÜíéóç ìõêçôéÜóåùí ôçò áíþôåñçò ðåðôéêÞò ïäïý (þóôå íá
áíôéìåôùðéóôïýí êáôÜëëçëá áõôÝò) èåùñïýíôáé áðáñáßôçôåò åíÝñãåéåò.
Ç ÷ñÞóç æåóôþí äéáëõìÜôùí ãéá ãáñãÜñåò (éäßùò öõóéïëïãéêïý ïñïý) áë-
ëÜ êáé êáôÜðïóç (ôóÜé, ÷áìïìÞëé, äßêôáìï ê.ëð.) ðñïóöÝñïõí ðïëëÜ óôç åõü-
äùóç ôçò öëåãìïíÞò êáé ôçí êáëýôåñç áíôéìåôþðéóç áõôÞò (íá áðïöåýãïíôáé
ðÜíôùò ôéò ðñþôåò çìÝñåò, üôáí ðñüêåéôáé ãéá êáôáóôÜóåéò ìå ðïëý ìåãÜëá
ïéäÞìáôá êáé êßíäõíï áðüöñáîçò ôçò áíþôåñçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý, ëüãù
ôïõ èåùñçôéêïý êéíäýíïõ áýîçóçò áñ÷éêÜ ôïõ ïéäÞìáôïò).
24. Επιπλοκές μέσων ωτίτιδων - παραρρινοκολπίτιδων

Ενδοκρανιακές επιπλοκές λοιμώξεων κεφαλής και τραχήλου
Ïé öëåãìïíÝò ôùí ðáñáññéíßùí êüëðùí, ïîåßåò êáé ÷ñüíéåò, ìðïñïýí íá äü-
óïõí åðéðëïêÝò áðü ôïí ïöèáëìéêü êüã÷ï (ðñïäéáöñáãìáôéêÞ êõôôáñßôéäá,
êõôôáñßôéäá ôïõ êüã÷ïõ, õðïðåñéïóôéêü áðüóôçìá, áðüóôçìá ôïõ êüã÷ïõ,
èñïìâïöëåâßôéäá ôïõ óçñáããþäïõò êüëðïõ), áðü ôá ïóôÜ (ïóôåïìõåëßôéäá
ìåôùðéáßïõ ïóôïý, ïóôåïìõåëßôéäá Üíù ãíÜèïõ) êáé åíäïêñáíéáêÝò åðéðëïêÝò
(ìçíéããßôéäá, åðéóêëçñßäéï, õðïóêëçñßäéï, åíäïåãêåöáëéêü áðüóôçìá, èñïì-
âïöëåâßôéäá ôïõ óçñáããþäïõò êüëðïõ).
Ïé ïîåßåò êáé ÷ñüíéåò ùôßôéäåò äßíïõí åðéðëïêÝò, ïé ïðïßåò êëáóéêÜ ÷ùñß-
æïíôáé óå åíäïêñïôáöéêÝò (ðáñÜëõóç ôïõ VII, ëéèïåéäßôéäá, ëáâõñéíèßôéäá, ìá-
óôïåéäßôéäá) êáé óå åíäïêñáíéáêÝò (åðé-, õðï- êáé åíäïåãêåöáëéêü áðüóôçìá,
èñüìâùóç ôïõ óéãìïåéäïýò êüëðïõ, ìçíéããßôéäá, ùôéêüò õäñïêÝöáëïò).
Óôïí Ðßíáêá É öáßíïíôáé ïé óõíÞèùò õðåýèõíïé ìéêñïïñãáíéóìïß ôùí åðé-
ðëïêþí áíÜëïãá ìå ôçí ðñùôïðáèÞ åóôßá.
Ç èåñáðåõôéêÞ áíôéìåôþðéóç åßíáé óõíäõáóìüò ÷ïñçãÞóåùò öáñìÜêùí
(áíôéâéïôéêþí êõñßùò êáé, óðáíéüôåñá, åðß åãêåöáëéêïý ïéäÞìáôïò ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, ìáíéôüëçò, êïñôéêïóôåñïåéäþí ê.ëð.) êáé ÷åéñïõñãéêÞò ðáñåìâÜóåùò.
Ç ÷åéñïõñãéêÞ ðáñÝìâáóç óôñÝöåôáé óå áõôÞ êáè’ áõôÞ ôçí åðéðëïêÞ
(áíáññüöçóç áðïóôÞìáôïò, ðáñï÷Ýôåõóç öëåâùäþí êüëðùí, áðïëßíùóç
Ýóù óöáãßôéäáò ãéá áðïöõãÞ äéáöõãÞò åìâüëùí ðñïò ôçí óõóôçìáôéêÞ êõ-
êëïöïñßá, ÷åéñïõñãéêüò êáèáñéóìüò áðïëõììÜôùí ïóôïý ê.ëð.) êáé óôçí áíôé-
Πίνακας Ι
Οξεία μέση ωτίτιδα Streptococcus pneumoniae,

Haemophilus influenzae
Οξεία μαστοειδίτιδα Streptococcus pneumoniae,
σπάνια Staphylococcus aureus
Χρονία μέση ωτίτιδα Μεικτές λοιμώξεις από διάφορους συνδυασμούς
Χρονία μαστοειδίτιδα εκ των: Streptococcus milleri, Streptococcus
anginosus, Bacteroides fragilis,
εντεροβακτηριακά (Proteus sp, E. coli,
Klebsiella), Pseudomonas aeruginosa
Οξεία ρινοκολπίτιδα - οστεομυελίτιδα Όπως οξεία ωτίτιδα με συνηθέστερη συμμετοχή
μετωπιαίου - απόστημα κόγχου του Staphylococcus aureus
Χρόνια παραρρινοκολπίτιδα Streptococcus sp, Bacteroides sp, Staphylococcus
aureus, Haemophilus influenzae, εντεροβακτηριακά
Οξύ οδοντοφατνιακό απόστημα Streptococcus sp, Bacteroides sp, Fusobacter sp,
σπάνια Staphylococcus aureus
Δοθιήνες - Ψευδάνθρακες Staphylococcus aureus
ìåôþðéóç ôçò ðñùôïðáèïýò åóôßáò (õðü áíôéâéïôéêÞ êÜëõøç ðáñï÷Ýôåõóç

ôïõ ðÜó÷ïíôïò ðáñáññéíßïõ êüëðïõ Þ ìáóôïåéäåêôïìÞ åðß ùôïãåíïýò áéôßáò).
Ïé åðéðëïêÝò áðü ôïõò ïöèáëìïýò óå ïîåßåò Þ ÷ñüíéåò ðáñáññéíïêïëðßôé-
äåò, åêôüò áðü ôç ÷åéñïõñãéêÞ ðáñï÷Ýôåõóç ôùí ðáó÷üíôùí êüëðùí êáé ôçí
ðáñï÷Ýôåõóç õðïðåñéïóôéêþí áðïóôçìÜôùí Þ áðïóôçìÜôùí ôïõ êüã÷ïõ, ðå-
ñéëáìâÜíåé ôçí I.V. ÷ïñÞãçóç áíôéâéïôéêþí, ôá ïðïßá óôéò åðéðëïêÝò ôùí ïîåß-
ùí ðáñáññéíïêïëðßôéäùí åßíáé óõíÞèùò óõíäõáóìïß, ïé ïðïßïé êáëýðôïõí ôïí
óôáöõëüêïêêï, ôïí Streptococcus pneumoniae, ôïí Haemophilus influenzae
êáé ôçí Moraxella catarhalis, üðùò áìðéêéëßíç-óïõëìðáêôÜìç êáé êåöáëïóðï-
ñßíåò â´, óõíÞèùò, ãåíåÜò. Áíôßèåôá, óôéò åðéðëïêÝò áðü ÷ñüíéá ðáñáññéíï-
êïëðßôéäá Þ áðü ïäïíôïãåíÞ éãìïñßôéäá, ðñÝðåé ôá ÷ïñçãïýìåíá öÜñìáêá íá
Ý÷ïõí êáé êáëÞ áíôéáíáåñüâéá êÜëõøç (ð.÷. ìåôñïíéäáæüëç, êëéíäáìõêßíç, ðå-
íéêéëßíç G). Åðßóçò, óôéò ÷ñüíéåò ðáñáññéíïêïëðßôéäåò ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé êÜ-
ëõøç êáé ãéá Gram(-) ìéêñüâéá, üðùò ç øåõäïìïíÜäá, ï ðñùôÝáò êáé ç
Klebsiella (ìåñïðåíÝìç - êåöôáæéíôßìç - êåöåðßìç ê.ëð.). Ç ÷ñçóéìïðïßçóç
áðïóõìöïñçôéêþí ôçò ñéíüò åßíáé åðßóçò áðáñáßôçôç.
Ïé åðéðëïêÝò áðü ôá ïóôÜ ÷ñåéÜæïíôáé öÜñìáêá ìå ðïëý êáëÞ öáñìáêïêé-
íçôéêÞ óå áõôÜ, ôá ïðïßá èá ìðïñïýí íá äïèïýí ãéá ìåãÜëá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞ-
ìáôá, áñ÷éêÜ I.V. êáé ìåôÝðåéôá áðü ôï óôüìá. Ï óôáöõëüêïêêïò åßíáé åäþ ï
êýñéïò óôü÷ïò ôçò èåñáðåõôéêÞò áãùãÞò, Ýôóé ç áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü
ïîý, ç áìðéêéëßíç-óïõëìðáêôÜìç, ç êëéíäáìõêßíç, ç âáíêïìõêßíç êáèþò êáé ç
co-trimoxazïle èåùñïýíôáé êáëÝò ëýóåéò. ÐÜëé, ç áðïóõìöüñçóç èåùñåßôáé
áðáñáßôçôç ðñoóèÞêç.
Ïé åíäïêñïôáöéêÝò åðéðëïêÝò áðü ïîåßá Þ ÷ñüíéá ìÝóç ðõþäç ùôßôéäá
áðáéôïýí ðÝñáí ôçò ÷åéñïõñãéêÞò áíôéìåôùðßóåùò, ÷ïñÞãçóç áíôéâéïôéêþí ôï-
ðéêÜ [óéðñïöëïîáóßíç ìå ç ÷ùñßò êïñôéæüíç (Otospon, Droll), óôáãüíåò ðïëõìõ-
îßíçò + íåïìõêßíçò (ãéá ëßãåò ìÝñåò ëüãù ùôïôïîéêüôçôáò)] êáé óõóôçìáôéêÜ

(áìðéêéëßíç-óïõëìðáêôÜìç, êåöáëïóðïñßíåò â’, ã’ Þ ä’ ãåíåÜò, áæôñåïíÜìç,
áíôéóôáöõëïêïêêéêÝò ðåíéêéëëßíåò, âáíêïìõêßíç, ÷ëùñáìöáéíéêüëç ê.ëð.).
ÅéäéêÜ óôçí ðáñÜëõóç ôïõ VII, åÜí áõôÞ åßíáé óõíÝðåéá ïîåßáò ùôßôéäáò, èå-
ùñåßôáé üôé ç I.V. ÷ïñÞãçóç ð.÷. áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçò Þ êåöïõñïîßìçò
êáé ç ìõñéããïôïìÞ, ìå Þ ÷ùñßò ôïðïèÝôçóç óùëçíßóêùí áåñéóìïý, åßíáé áñêå-
ôÜ ìÝôñá ãéá èåñáðåßá, åêôüò êáé áí ìåôÜ ôçí åöáñìïãÞ ôïõò äåí Ý÷ïõìå âåë-
ôßùóç ôçò ðáñáëýóåùò, ïðüôå åðåìâáßíïõìå ãéá íá êÜíïõìå áðïóõìðßåóç
ôïõ VII.
Áíôßèåôá, åÜí ç ðáñÜëõóç ïöåßëåôáé óå ÷ïëïóôåáôùìáôþäç ×.Ì.Ð.Ù. (óå
ýðáñîç ÷ïëïóôåáôþìáôïò ìå Üëëá ëüãéá), ôüôå åßíáé áðáñáßôçôç ç, õðü áíôé-
âéïôéêÞ êÜëõøç, áöáßñåóç ôïõ ÷ïëïóôåáôþìáôïò (ìáóôïåéäåêôïìÞ) êáé ç
áðïóõìðßåóç ôïõ VII. Ôá äå ÷ïñçãïýìåíá áíôéâéïôéêÜ óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç
ðñÝðåé íá êáëýðôïõí, åêôüò ôá óõíçèéóìÝíá áßôéá ôçò ïîåßáò ùôßôéäáò, êáé ôá
áíáåñüâéá (Streptococcus milleri, Streptococcus auginosus, Bacteroides fra-
gilis, peptococcus ê.ëð.), ôá åíôåñïâáêôçñéáêÜ (Proteus sp, E. coli, Klebsiella)
êáé ôçí Pseudomonas aeruginosa óáí óõ÷íÜ áßôéá ×.Ì.Ð.Ù.
Óôéò åíäïêñáíéáêÝò åðéðëïêÝò, ïé ïðïßåò åêôüò áðü ôéò ïîåßåò êáé ÷ñüíéåò
ðáñáññéíïêïëðßôéäåò, ôéò ìÝóåò ðõþäåéò ùôßôéäåò êáé ôéò åðéðëïêÝò ôïõò ìðï-
ñåß íá ïöåßëïíôáé êáé óå Üëëåò ëïéìþîåéò ôïõ ôñá÷Þëïõ êáé ôïõ ðñïóþðïõ,
üðùò äïèéÞíåò-øåõäÜíèñáêåò ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ äÝñìáôïò ó÷Þìáôïò ôñáðå-
æßïõ, ç ïðïßá ðåñéêëåßåôáé ìåôáîý ôùí åîÞò íïçôþí ãñáììþí:
1. ôùí äýï ðïõ åíþíïõí ôïí Ýîù êáíèü êÜèå ðëåõñÜò ìå ôç óýóôïé÷ç óõã-
÷åéëßá,
2. áõôÞò ðïõ åíþíåé ôïõò äýï Ýîù êáíèïýò ìåôáîý ôïõò êáé
3. áõôÞò ðïõ åíþíåé ôéò äýï óõã÷åéëßåò,
üðùò, åðßóçò, êáé óå ïîÝá ïäïíôïöáôíéáêÜ áðïóôÞìáôá, éäßùò áõôÜ ôá ïðïßá
áöïñïýí ôïõò ôïìåßò êáé ôïõò êõíüäïíôåò ôçò Üíù ãíÜèïõ, ç áíôéâéïôéêÞ
áãùãÞ ðñÝðåé íá áñ÷ßóåé áí áõôü åßíáé äõíáôü (ð.÷. óå íïóçëåõôéêü êÝíôñï),
ýóôåñá áðü ôç ëÞøç êáëëéåñãåéþí (áßìáôïò, ðýïõ áðü ôï ðõïññïïýí áõôß,
ðýïõ ðáñáêÝíôçóçò ðÜó÷ïíôïò êüëðïõ). ÅÜí, üìùò, ï ãéáôñüò ðñùôïâÜè-
ìéáò ðåñßèáëøçò äåí Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá óôåßëåé Üìåóá (ìÝóá óå ìßá þñá)
ôïí áóèåíÞ óå ìåãÜëç ìïíÜäá, ïöåßëåé, éäßùò åðß ìçíéããßôéäïò Þ èñïìâþóåùí
öëåâùäþí êüëðùí, íá áñ÷ßóåé ôçí èåñáðåõôéêÞ áãùãÞ áìÝóùò. Åíþ óôçí
åðéäçìéêÞ ìçíéããßôéäá ôùí ðáéäéþí (ìåñéêïß èåùñïýí üôé ôï ßäéï éó÷ýåé êáé
óôïõò åíÞëéêåò), éäßùò ôçí ïöåéëüìåíç óå Haemophilus influenzae êáé Str.
pneumoniae, åßíáé îåêáèáñéóìÝíï üôé ðñÝðåé íá äßíåôáé áìÝóùò Þ ëßãá ëåðôÜ
áñãüôåñá áðü ôçí ðñþôç äüóç ôùí áíôéâéïôéêþí äåîáìåèáæüíç 0,15 mg/kg
âÜñïõò óþìáôïò êáé íá óõíå÷ßæåôáé áõôÞ áíÜ 6ùñï ìÝ÷ñé óõíüëïõ 16 äüóå-
ùí (åêôüò êáé áí åìöáíéóôïýí óïâáñÝò áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò, üðùò ìÝëáé-
íá ëüãù áéìïññáãßáò áðü ôï ãáóôñåíôåñéêü óùëÞíá), êÜôé áíÜëïãï äåí Ý÷åé
êáèéåñùèåß óôçí ùôïãåíÞ ìçíéããßôéäá.
Ôá áíôéâéïôéêÜ ôá ïðïßá èá ÷ïñçãçèïýí èá ðñÝðåé:
É. íá äéÝñ÷ïíôáé ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü,
ÉÉ. íá êáëýðôïõí ôïõò ðéèáíïýò ðáèïãüíïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò êáé
ÉÉÉ. íá äßíïíôáé óôéò ìÝãéóôåò äõíáôÝò äüóåéò åíäïöëÝâéá.
Ðåñß áéìáôïåãêåöáëéêïý öñáãìïý: Ï åí ëüãù öñáãìüò ÷ùñßæåé ôï Å.Í.Õ êáé

ôïí åãêÝöáëï áðü ôï åíäïáããåéáêü äéáìÝñéóìá. Ïé êõñéüôåñåò èÝóåéò ôïõ
öñáãìïý åßíáé ç áñá÷íïåéäÞò ìÞíéããá, ôï åðéèÞëéï ôùí ÷ïñéïåéäþí ðëåãìÜ-
ôùí êáé ôá åíäïèçëéáêÜ êýôôáñá ôùí áããåßùí ôçò ìéêñïêõêëïöïñßáò ôïõ
åãêåöÜëïõ. Ç äéáâáôüôçôá ôùí êõñéüôåñùí áíôéâéïôéêþí óôï Å.Í.Õ. öáßíåôáé
óôïí Ðßíáêá ÉÉ. ¼óïí áöïñÜ ôéò êéíïëüíåò, öáßíåôáé üôé ç ðåöëïîáóßíç åðéôõã-
÷Üíåé åðßðåäá óôï Å.Í.Õ. óôï 52-58% áõôþí ôïõ ïñïý, ç ïöëïîáóßíç 20-25%
êáé ç óéðñïöëïîáóßíç 4,5-16%. Óôïí Ðßíáêá ÉÉI öáßíïíôáé ïé äüóåéò ïñéóìÝíùí
÷ñÞóéìùí öáñìÜêùí ãéá ôéò åíäïêñáíéáêÝò åðéðëïêÝò.
Πίνακας ΙΙ
Πολύ καλή διαβατότητα Καλή διαβατότητα μόνο Πολύ μικρή ή καθόλου

ανεξάρτητα από επί φλεγμονής των διαβατότητα
φλεγμονή μηνίγγων μηνίγγων
Χλωραμφαινικόλη Αμπικιλίνη Ερυθρομυκίνη
Co-trimoxazole Πενικιλίνη G Κεφοξιτίνη
Ριφαμπικίνη Μεθικιλίνη Γενταμυκίνη
Μετρονιδαζόλη Δικλοξακιλίνη Τομπραμυκίνη
Μεζλοκιλίνη Καρμπενικιλίνη Αμικασίνη
Τικαρσιλίνη Νετιλμικίνη
Τετρακυκλίνη Βενζαθενική Πενικιλίνη
Βανκομυκίνη Λινκομυκίνη
Καναμυκίνη Κλινδαμυκίνη
Κεφοταξίμη Πολυμυξίνες
Κεφταζιντίμη Αμφοτερικίνη Β
Κεφτριαξόνη Κεφαμανδόλη
Κεφουροξίμη Κεφαλοθίνη
Κεφραδίνη
Πίνακας ΙΙΙ
Μετρονιδαζόλη 500 mg x 3 / 24ωρο

Ορνιδαζόλη 500 mg x 2 / 24ωρο
Αμπικιλίνη 2 g x 6 / 24ωρο
Κεφταζιντίμη 2 g x 3 ή 4 / 24ωρο
Κεφοταξίμη 2 g x 4 ή 6 /24ωρο
Κεφτριαξόνη 2 g x 2 / 24ωρο
Δικλοξακιλίνη 2 g x 6 / 24ωρο
Χλωραμφαινικόλη 50 mg / kg ΒΣ σε 4 ίσες δόσεις
Πενικιλίνη G 4.000.000 IU x 6 / 24ωρο
Βανκομυκίνη 500 mg x 4 /24ωρο
Μεροπενέμη 2 g x 3/ 24ωρο
ÅÜí áðáéôçèåß ç ÷ïñÞãçóç áìéíïãëõêïóéäþí, áõôÝò ðñÝðåé íá äßíïíôáé åí-

äïñá÷éáßá Þ óðáíéüôåñá åíôüò ôùí êïéëéþí ôïõ åãêåöÜëïõ, ð.÷. ôïìðñáìõêß-
íç ìÝ÷ñé 8 mg / 24ùñï åíäïñá÷éáßá. Óôïí Ðßíáêá IV öáßíïíôáé ìåñéêÜ áðïäå-
êôÜ ó÷Þìáôá ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí äéÜöïñùí åíäïêñáíéáêþí åðéðëïêþí.
Πίνακας IV
Εγκεφαλικά αποστήματα Πενικιλίνη G + Μετρονιδαζόλη + Κεφταζιντίμη.

(επί-υπό- σκληρίδια, ενδοεγκεφαλικά) Επί υποψίας σταφυλοκοκκικής συμμετοχής +
Δικλοξακιλλίνη ή Βανκομυκίνη (ενδοραχιαία ή
και I.V.)
Μηνιγγίτιδα από οξεία ωτίτιδα ή οξεία Κεφτριαξόνη ή Κεφοταξίμη (±) Δικλοξακιλλίνη
παραρρινοκολπίτιδα ή Αμπικιλίνη-Σουλμπακτάμη
Εναλλακτικά Χλωραμφαινικόλη + Αμπικιλίνη
Μηνιγγίτιδα από χρόνια ωτίτιδα - χρόνια Πενικιλίνη G + Μετρονιδαζόλη + Κεφταζιντίμη
παραρρινοκολπίτιδα - μαστοειδίτιδα (±) Δικλοξακιλλίνη ή Βανκομυκίνη
(ενδοραχιαία). Στη χρόνια ωτίτιδα - μαστοειδίτιδα
λόγω συχνής ψευδομοναδικής συμμετοχής
χορηγείται μερικές φορές και Τομπραμυκίνη
ενδοραχιαία ή και I.V.
Θρόμβωση φλεβώδους κόλπου Δικλοξακιλίνη ή Βανκομυκίνη (ενδοραχιαία ή
και I.V.) + Μεροπενέμη ή Κεφταζιντίμη ή άλλη
Κεφαλοσπορίνη τρίτης γενεάς (εάν δεν υπάρχει
φόβος για ψευδομονάδα) + Μετρονιδαζόλη.
Íá óçìåéùèåß åäþ üôé ç ÷ëùñáìöáéíéêüëç, ëüãù ôçò éäéïóõóôáóéáêÞò

áðëáóôéêÞò áíáéìßáò, ôçí ïðïßá ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé óå < 1:25.000 áóèå-
íåßò ðïõ ôç ëáìâÜíïõí, êáôÜ ðïëëïýò óõããñáöåßò ðñÝðåé íá ÷ïñçãåßôáé ìü-
íï óå ðåñéðôþóåéò, ðïõ äåí åßíáé äõíáôÞ ç ÷ñçóéìïðïßçóç Üëëùí áèùüôåñùí
öáñìÜêùí. Ç åíäïöëÝâéá áãùãÞ ðñÝðåé íá óõíå÷ßæåôáé åðß 2-6 åâäïìÜäåò,
áíÜëïãá ìå ôçí åðéðëïêÞ êáé ôçí áíôáðüêñéóç óôç ÷åéñïõñãéêÞ êáé ôç öáñìá-
êåõôéêÞ áãùãÞ, åîáêïëïõèåß äå åðß 2-6 ìÞíåò ìå áãùãÞ áðü ôï óôüìá.
ÐáñáêÜôù áíáöÝñïíôáé ïñéóìÝíåò óçìáíôéêÝò ðáñáôçñÞóåéò üóïí áöïñÜ
ôï ìç÷áíéóìü êáé ôç èåñáðåßá ôùí åíäïêñáíéáêþí åðéðëïêþí, ùò óõíÝðåéá
ëïéìþîåùí óôçí êåöáëÞ êáé ôïí ôñÜ÷çëï.
1. Ç èñüìâùóç ôïõ óçñáããþäïõò êüëðïõ êáé Üëëåò åíäïêñáíéáêÝò åðéðëï-
êÝò, ùò óõíÝðåéá öëåãìïíþí ôùí ðñïóèßùí Üíù ïäüíôùí, ãßíåôáé ìÝóù
èñïìâþóåùò ôçò ãùíéáßáò êáé ôçò Üíù ïöèáëìéêÞò öëÝâáò.
2. Óðáíéüôáôá, ïäïíôïöáôíéáêÜ áðïóôÞìáôá ïðéóèßùí ïäüíôùí, ìÝóù ðôåñõ-
ãïåéäïýò öëåâþäïõò ðëÝãìáôïò - êÜôù ïöèáëìéêÞò öëÝâáò, ìðïñïýí íá
äþóïõí åíäïêñáíéáêÝò åðéðëïêÝò.
3. ´Áëëç óðÜíéá áéôßá åíäïêñáíéáêþí åðéðëïêþí åßíáé ïé åðéìïëõóìÝíïé äéçèç-
ôéêïß êáñêßíïé, éäßùò ôçò âÜóåùò ôïõ êñáíßïõ (ð.÷. ñéíïöÜñõããá).
4. Ç íáöóéêéëßíç èåùñåßôáé ðñïôéìüôåñç áðü ôçí äéêëïîáêéëßíç ãéá ôéò óôáöõ-
ëïêïêêéêÝò åíäïêñáíéáêÝò åðéðëïêÝò, üìùò áõôÞ äåí äéáôßèåôáé óôç ÷þñá
ìáò.
5. Ç êåöåðßìç (ðáëáéüôåñá ç êåöôáæéíôßìç) Ý÷åé ôçí êáëýôåñç áíôéøåõäïìï-

íáäéêÞ äñÜóç áðü üëåò ôéò õðüëïéðåò, ìÝ÷ñé óÞìåñá äéáôéèÝìåíåò, êåöá-
ëïóðïñßíåò. ÓõíÝðåéá ôïýôïõ, üôáí õðïøéáæüìáóôå øåõäïìïíáäéêÞ óõì-
ìåôï÷Þ óå åíäïêñáíéáêÞ åðéðëïêÞ, ðñÝðåé íá ðñïôéìÜôáé áõôÞ.
6. Ôïí áéìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü äéÝñ÷ïíôáé áðü ôéò êåöáëïóðïñßíåò ìüíï
ïé ôçò ôñßôçò êáé ôåôÜñôçò ãåíåÜò, åíþ áðü ôç äåýôåñç ãåíåÜ ôïí äéÝñ÷å-
ôáé ìÝôñéá ç êåöïõñïîßìç.
7. Óôá íåïãíÜ êáé ôá âñÝöç ìÝ÷ñé çëéêßáò 3 ìçíþí, ïé åíäïêñáíéáêÝò åðéðëï-
êÝò ùò óõíÝðåéá ïîåßáò ìÝóçò ùôßôéäáò, ìðïñåß íá ïöåßëïíôáé êõñßùò óå
Gram(-) ìéêñïïñãáíéóìïýò, üðùò E. coli, ïðüôå ç èåñáðåõôéêÞ áãùãÞ ðñï-
óáñìüæåôáé áíÜëïãá.
8. ¢ëëåò êáôáóôÜóåéò, ïé ïðïßåò ìðïñïýí íá äþóïõí åíäïêñáíéáêÝò åðéðëï-
êÝò êáé ïé ïðïßåò äåí Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå öëåãìïíÝò êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ,
åßíáé:
I. Ôñáýìáôá, êáêþóåéò êñáíßïõ, ÍÑ× åðåìâÜóåéò.
II. ÁéìáôïãåíÞò åðÝêôáóç ëïéìþîåùò áðü áðïìáêñõóìÝíåò åóôßåò
(ðíåõìïíéêü áðüóôçìá, âáêôçñéáêÞ åíäïêáñäßôéäá)
III. ÓõããåíÞò êáñäéïðÜèåéá éäßùò êõáíùôéêïý ôýðïõ ð.÷. ôåôñáëïãßá Fallot.
IV. ÊáôáóôÜóåéò áíïóïêáôáóôïëÞò.
V. ¢ãíùóôåò áéôßåò (20% ôùí åíäïêñáíéáêþí áðïóôçìÜôùí åßíáé
êñõøéãåíÞ).
9. Ïé óõããåíåßò êõáíùôéêÝò êáñäéïðÜèåéåò ðñïêáëïýí åíäïêñáíéáêÝò åðé-
ðëïêÝò ðéèáíüôáôá ìÝóù âáêôçñéáêÞò åíäïêáñäßôéäáò.
10.Åðß õðÜñîåùò éíïêõóôéêÞò íüóïõ êáé ðïëõðïäéÜóåùò ñéíüò-ðáñáññéíßùí Þ
êáé åðß áðëÞò ðïëõðïäéÜóåùò, ïé ôõ÷üí ðáñáññéíïêïëðßôéäåò ìðïñåß íá
ïöåßëïíôáé êáé óå Pseudomonas aeruginosa ìå óõíÝðåéá áõôÝò êáé ïé åðé-
ðëïêÝò ôïõò íá ÷ñåéÜæïíôáé ðéèáíÜ áíôéìåôþðéóç ìå áíôéøåõäïìïíáäéêÜ
öÜñìáêá (êåöôáæéíôßìç, êåöåðßìç ê.ëð.).
25. Ερπητική Ουλοστοματίτιδα - Φαρυγγοαμυγδαλίτιδα

Ðñüêåéôáé ãéá íüóï ôçò ðáéäéêÞò êáé åöçâéêÞò çëéêßáò, éäßùò, êáé ïöåßëåôáé óå
ðñùôïðáèÞ ëïßìùîç áðü ôïí éü ôïõ áðëïý Ýñðçôá (óõíÞèùò ôýðïõ 1,
HSV-1). ×áñáêôçñßæåôáé áðü õøçëü ðõñåôü, áäõíáìßá êáôÜðïóçò êáé ðïëëá-
ðëÜ áöèüìïñöá Ýëêç-åîåëêþóåéò óôïí âëåííïãüíï ôïõ óôüìáôïò êáé éäßùò
óôá ïýëá, óôçí õðåñþá êáé óôçí ãëþóóá. Óõ÷íÜ óõíõðÜñ÷åé åðþäõíç ôñá÷ç-
ëéêÞ ëåìöáäåíßôéäá, åíþ óõ÷íÜ ðñïóâÜëëïíôáé ïé ðáñßóèìéåò áìõãäáëÝò, ïé
ïðïßåò óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò áðïôåëïýí ôçí êýñéá èÝóç ðñïóâïëÞò ìå
ðéèáíÞ, ôçí ëÜèïò äéÜãíùóç ôçò ïîåßáò áìõãäáëßôéäáò. Ïé åîåëêþóåéò êáé ç
äõóöïñßá, ôçí ïðïßá áõôÝò ðñïêáëïýí, ðåñíïýí ìåôÜ áðü 1-2 åâäïìÜäåò.
ÈåñáðåõôéêÜ ç êáëÞ åíõäÜôùóç, ç áíáëãçóßá (÷ùñßò ÷ñÞóç óáëõêéëéêþí), ôá
áíôééêÜ (üðùò áκõêëïâßñç (Zovirax) óõóôçìáôéêÜ (200-400 mg x 5 per os x
8-10 çìÝñåò), âáëáκõêëïâßñç- Valtrex (500 mg-1 g per os x 2 Þ 3) ãéá ôï ßäéï
äéÜóôçìá, ïé ãáñãáñéóìïß ìå ÷ëéáñü Þðéï äéÜëõìá ìáãåéñéêÞò óüäáò êáé ç
áíÜðáõóç âïçèïýí óôç áíôéìåôþðéóç ôçò íüóïõ. ÌåñéêÝò öïñÝò åðéâÜëëåôáé
ç åéóáãùãÞ óôï íïóïêïìåßï, ëüãù ôçò áäõíáìßáò ëÞøçò ôñïöÞò, öáñìÜêùí
êáé õãñþí áðü ôï óôüìá. ÓðÜíéá, ìðïñåß íá óõíõðÜñ÷ïõí Üëëåò åêäçëþóåéò
ðñùôïðáèïýò åñðçôéêÞò ëïßìùîçò, üðùò åñðçôéêÞ ìçíéããïåãêåöáëßôéäá, åñ-
ðçôéêÞ êåñáôïåðéðåöõêßôéäá, åñðçôéêÞ áéäéïêïëðßôéäá ê.ëð. Èá ðñÝðåé íá óç-

ìåéùèåß, åðßóçò, üôé Ýíáò áñéèìüò ôùí ðáó÷üíôùí èá åìöáíßóïõí õðïôñïðÝò
äåõôåñïðáèïýò åñðçôéêÞò óôïìáôßôéäáò (ôï áíÜëïãï ôïõ åðé÷åßëéïõ Ýñðçôá)
ìå åìöÜíéóç ëßãùí öõóáëßäùí óôá ïýëá Þ ôçí óêëçñÞ õðåñþá, ìå Þðéá äéá-
äñïìÞ êáé ðïñåßá. Ïé õðïôñïðÝò áõôÝò ìðïñåß íá åßíáé ðçãÞ ìåôÜäïóçò ðñù-
ôïðáèïýò íüóïõ óå Üôïìá, ôá ïðïßá äåí Ý÷ïõí áíôéóþìáôá êáôÜ ôïõ éïý Þ íá
åßíáé áéôßá åðÝêôáóçò ôçò íüóïõ óôïõò ïöèáëìïýò Þ ôá ãåííçôéêÜ üñãáíá,
ôïõ éäßïõ ôïõ ðÜó÷ïíôá, áí äåí ëáìâÜíïíôáé ôá áíáãêáßá ìÝôñá õãéåéíÞò.
Πίνακας V. Παιδιατρικές δόσεις κύριων αντιβιοτικών per os
Φάρμακο per os Δόση Αριθμός Δόσεων

Πενικιλίνη V 25-50 mg/kg/day 4
Αμοξυκιλίνη 30-90 mg/kg/day 3
Αμοξυκιλίνη-κλαβουλανικό 30-50 mg/kg/day 3
Αμπικιλίνη 50-100 mg/kg/day 4
Δικλοξακιλίνη 25-50 mg/kg/day 4
Κεφαδροξίλη 30 mg/kg/day 2
Κεφακλόρη 20-40 mg/kg/day 3
Κεφουροξίμη Αξετίλ 30 mg/kg/day 2
Κεφπροζίλη 15-30 mg/kg/day 2
Κεφποντοξίμη 10 mg/kg/day 2
Λορακαρμπέφη 15-30 mg/kg/day 2
Κεφιξίμη 8 mg/kg/day 1-2
Ερυθρομυκίνη 30-50 mg/kg/day 4
Κλαριθρομυκίνη 15 mg/kg/day 2
Αζιθρομυκίνη 5 mg/kg/day (1η δόση 10 mg/kg/day) 1
Κλινδαμυκίνη 10-25 mg/kg/day 3-4
Co-trimoxazole (TMP-SMX) 8 mg/40 mg/kg/day 2
Μετρονιδαζόλη 15-30 mg/kg/day 3
Πίνακας VΙ. Παιδιατρικές δόσεις κύριων αντιβιοτικών I.V.
Φάρμακο Δόση Αριθμός Δόσεων

Πενικιλίνη G 25.000-300.000 I.U./kg/day 6
Αμπικιλίνη 100-200 mg/kg/day 4-6
Τικαρσιλίνη 200-300 mg/kg/day 4-6
Κεφουροξίμη 50-100 mg/kg/day 3-4
Κεφοξιτίνη 50-150 mg/kg/day 3-4
Κεφοταξίμη 200 mg/kg/day 3
Κεφτριαξόνη 50-75 mg/kg/day 2
Κεφταζιντίμη 50-150 mg/kg/day 3
Κλινδαμυκίνη 25-40 mg/kg/day 4
Χλωραμφαινικόλη 50-100 mg/kg/day 4
Αμικασίνη 15 mg/kg/day 2
Γενταμυκίνη 3-7,5 mg/kg/day 3
Τομπραμυκίνη 3-5 mg/kg/day 3
Νετιλμικίνη 5,5-8 mg/kg/day 3
Βανκομυκίνη 50 mg/kg/day 4
Μετρονιδαζόλη 30 mg/kg/day 3
Πίνακας VII. Δοσολογία αντιβιοτικών per os στους ενήλικες
Φάρμακο Δόση Αριθμός Δόσεων/24ωρο

Πενικιλίνη V 1.500.000 Ι.U. 3ή4
Αμοξυκιλίνη 500 mg-1.000 mg 3
Αμοξυκιλίνη- 625 mg 3ή4
κλαβουλανικό 1g 2ή3
Αμπικιλίνη 500 mg-1.000 mg 4
Δικλοξακιλίνη 500 mg-1.000 mg 4
Κεφαδροξίλη 1g 2ή3
Κεφακλόρη 500 mg 3ή4
Κεφουροξίμη 500 mg 2
Κεφπροζίλη 500 mg 2
Κεφποντοξίμη 200 mg 2
Λορακαρμπέφη 400 mg 2
Κεφιξίμη 400 mg ή 1
200 mg 2
Κλινδαμυκίνη 150-450 mg 4
Δοξυκυκλίνη 100 mg 2 αρχικά, μετά 1
Σιπροφλοξασίνη 500-750 mg 2
Οφλοξασίνη 400 mg 2
Μοξιφλοξασίνη 400 mg 1
Μετρονιδαζόλη 500 mg 3
Ριφαμπικίνη 300 mg ή 2
600 mg 1
TMP-SMX 1 tabl forte 2
Πίνακας VIII. Δοσολογία αντιβιοτικών I.V. στους ενήλικες
Φάρμακο Δόση Αριθμός Δόσεων/24ωρο

Πενικιλίνη G 2.000.000 Ι.U. 6-12
Αμπικιλίνη-σουλμπακτάμη 1,5-3 g 4
Δικλοξακιλίνη 1-3 g 4
Πιπερακιλίνη 4g 4
Τιρκασιλίνη 4g 4
Κεφαζολίνη 1g 3ή4
Κεφουροξίμη 750-1.500 mg 3ή4
Κεφοξιτίνη 1-2 g 4-6
Κεφοταξίμη 1-2 g 4-6
Κεφταζιντίμη, Κεφεπίμη 2g 3
Κεφτριαξόνη 1-2 g 1ή2
Ερυθρομυκίνη 500 mg - 1 g 4
Κλινδαμυκίνη 900 mg 3
600 mg 4
Δοξυκυκλίνη 100 mg 2 πρώτη ημέρα
100 mg 1 μετά
Χλωραμφαινικόλη 50 mg/kg/day σε 4 δόσεις
Αμικασίνη 15 mg/kg/day σε 2 δόσεις
Γενταμυκίνη 3-5 mg/kg/day σε 3 δόσεις
Τομπραμυκίνη 3-5 mg/kg/day σε 3 δόσεις
Νετιλμικίνη 150-300 mg 1ή2
Σιπροφλοξασίνη 400 mg 2ή3
Οφλοξασίνη 400 mg 2
Μοξιφλοξασίνη 400 mg 1
Βανκομυκίνη 500 mg / 1 g 4/2
Μετρονιδαζόλη 30 mg/kg/day σε 2-3 δόσεις
Ιμιπενέμη 500 mg - 1 g 3ή4
Αζτρεονάμη 1-2 g 3ή4
Μεροπενέμη 1-2 g 3
ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ
ΣΥΝΗΘΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ
ΓΙΑ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΕΡΟΥ
ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ
ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟΣ (Strep. pneumoniae)

Ï ðíåõìïíéüêïêêïò åßíáé Ýíáò Gram èåôéêüò, ìå êÜøá, äéðëüêïêêïò, ï ïðïßïò
åìöáíßæåé ðÜíù áðü 90 ïñüôõðïõò êáé åßíáé ãíùóôü üôé ðñïêáëåß ìåôáîý Üë-
ëùí ðíåõìïíßá, ìçíéããßôéäá êáé óçøáéìßá. Óôçí ðåñéï÷Þ ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ
ôñá÷Þëïõ åßíáé óõ÷íÜ õðåýèõíïò ãéá ôçí åìöÜíéóç Ï.Ì.Ð.Ù., ïîåßáò ñéíïêïë-
ðßôéäáò, ìáóôïåéäßôéäáò êáé Üëëùí ùôïãåíþí êñïôáöéêþí êáé åíäïêñáíéáêþí
åðéðëïêþí, õðïðåñéïóôéêïý áðïóôÞìáôïò ôïõ ïöèáëìéêïý êüã÷ïõ êáé Üëëùí
ñéíïãåíþí ïöèáëìéêþí êáé åíäïêñáíéáêþí åðéðëïêþí êáèþò êáé óðáíéüôåñá
åßíáé õðåýèõíïò ôçò åðéãëùôôßôéäáò. ÕðÜñ÷ïõí ôñéþí åéäþí åìâüëéá (ìå 7, 13
êáé 23 ïñüôõðïõò) êáôÜ ôïõ Strep. pneumoniae, ôá ïðïßá Ý÷ïõí ðñïëçðôéêÞ
áîßá.
¢ôïìá, ôá ïðïßá ðÜó÷ïõí áðü ÷ñüíéåò íüóïõò (üðùò óáê÷áñþäç äéáâÞ-
ôç), áíïóïêáôáóôïëÞ, áíáôïìéêÞ Þ ëåéôïõñãéêÞ áóðëçíßá, äñåðáíïêõôôáñéêÞ
áíáéìßá, åßíáé êáðíéóôÝò Þ çëéêéùìÝíïé, Ý÷ïõí áõîçìÝíç åõáéóèçóßá óôéò ëïé-
ìþîåéò áðü ðíåõìïíéüêïêêï.
Ôçí ôåëåõôáßá åéêïóáåôßá ï ðíåõìïíéüêïêêïò Ý÷åé áíáðôýîåé óçìáíôéêÞ
áíôï÷Þ óôéò â-ëáêôÜìåò êáé Üëëá áíôéâéïôéêÜ, üðùò ôá ìáêñïëéäéêÜ. Ï ìç÷á-
íéóìüò áíôï÷Þò, óôéò â-ëáêôÜìåò, äåí åßíáé ç ðáñáãùãÞ â-ëáêôáìáóþí, áëëÜ
ç ðáñáãùãÞ äåóìåõôéêþí-åîïõäåôåñùôéêþí, ôùí áíôéâéïôéêþí, ðñùôåúíþí.
ÊáôÜ óõíÝðåéá, ç ðñïóèÞêç ð.÷. êëáâïõëáíéêïý ïîÝοò óôçí áìïîõêéëßíç äåí
åðéöÝñåé êáìßá áýîçóç óôçí äñáóôéêüôçôÜ ôçò êáôÜ ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ ìé-
êñïâßïõ.
Óôïõò ðíåõìïíéüêïêêïõò ìå ÷áìçëÞ áíôï÷Þ óôçí ðåíéêéëßíç (MIC ÷áìçëü-
ôåñç áðü 0,12 mcg/ml) ç áìïîõêéëßíç (óå äüóç 40-50 mg/kg/day) áëëÜ êáé ç
êëéíäáìõêßíç, ìáêñïëßäåò, êåöáëïóðïñßíåò êáé ç ôñéìåèïðñßìç+óïõëöáìå-
èïîáæüëç áíáìÝíïíôáé íá åßíáé áðïôåëåóìáôéêÜ öÜñìáêá.
Óôïõò ðíåõìïíéüêïêêïõò ìå ìÝôñéá áíôï÷Þ óôçí ðåíéêéëßíç (MIC=0,12-1
mcg/ml) ç ÷ïñÞãçóç áìïîõêéëßíçò óå äüóç 90 mg/kg/day óôá ðáéäéÜ (áõôü
åðéôõã÷Üíåôáé ìå ôïí óõíäõáóìü susp Augmentin êáé Amoxil, þóôå íá êáëý-

ðôåôáé êáé ç ðåñßðôùóç üôé ç ëïßìùîç ïöåßëåôáé óå ìç ôõðïðïéçìÝíï
Haemophilus influenzae êáé óôçí Moraxella catarrhalis) êáé óå äüóç 4,5-6 g/day
óôïõò åíçëßêïõò çìåñçóßùò, óå ôñåéò äüóåéò åßíáé ç êáëýôåñç åðéëïãÞ óôïõò
ìç áëëåñãéêïýò óôçí ðåíéêéëßíç áóèåíåßò. ¢ëëåò åðéëïãÝò åßíáé ïé áíáðíåõóôé-
êÝò êéíïëüíåò ìïîéöëïîáóßíç êáé ëåâïöëáîáóßíç (éäßùò áí åíôüò ôïõ ðñï-
çãïýìåíïõ ìÞíá åß÷å ÷ñçóéìïðïéçèåß áìïîõêéëßíç), ç êëéíäáìõêßíç, ç ëéíåæï-
ëßäç, ç êåöôñéáîüíç (ðáñåíôåñéêÜ) êáé ç ôõãêåκéêëßíç (Tygacil) åðßóçò ðáñå-
íôåñéêÜ.
Óôïõò ðíåõìïíéüêïêêïõò ìå ðïëý õøçëÞ áíôï÷Þ óôçí ðåíéêéëßíç (MIC ðÜ-
íù áðü 2 mcg/ml), üôáí ðñïêáëïýí óïâáñÝò ëïéìþîåéò, öÜñìáêá üðùò âáí-
êïìõêßíç, ôåúêïðëáíßíç (Targocid), ñéöáìðéêßíç, ïé áíáðíåõóôéêÝò êéíïëüíåò
ìïîéöëïîáóßíç êáé ëåâïöëáîáóßíç ðáñåíôåñéêÜ êáé óå äéÜöïñïõò óõíäõá-
óìïýò ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí.
Óôçí êáèçìåñéíÞ ðñáêôéêÞ, ç ÷ñÞóç áìïîõêéëßíçò óå óõíäõáóìü ìå áìï-
îõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý (Amoxil + Augmentin Þ Fugentin) åßíáé ÷ñÞóéìç ôá-
êôéêÞ óôéò óïâáñÝò Ï.Ì.Ð. ωôßôéäåò êáé ïîåßåò ñéíïêïëðßôéäåò, üðïõ ìðïñåß ï
áéôéïëïãéêüò ðáñÜãïíôáò íá åßíáé Strep. pneumoniae ìå ìÝôñéá áíôï÷Þ, ìç ôõ-
ðïðïéçìÝíïò Haemophilus influenzae Þ Moraxella catarrhalis.
Ç ÷ñüíéá ÷çìåéïðñïöýëáîç, ãéá ðñüëçøç ëïéìþîåùí ôïõ áíþôåñïõ áíá-
ðíåõóôéêïý Ý÷åé åíï÷ïðïéçèåß, ãéá ôï öáéíüìåíï áõîçìÝíçò áíτοχήò óôá áíôé-
âéïôéêÜ, ôïõ ðíåõìïíéüêïêêïõ áëëÜ êáé Üëëùí ìéêñïâßùí êáé êáëü åßíáé íá
áðïöåýãåôáé.
ΣΤΑΦΥΛΟΚΟΚΚΟΣ ΧΡΥΣΙΖΩΝ (Staphylococcus aureus)

Ï ÷ñõóßæùí óôáöõëüêïêêïò åßíáé Ýíáò Gram èåôéêüò, áåñüâéoò êõñßùò, êüê-
êïò. Áðïéêßæåé ôï äÝñìá êáé óõ÷íÜ ôïõò ñþèùíåò. Ðñïêáëåß ìåôáîý Üëëùí ëïé-
ìþîåéò ÷åéñïõñãéêþí ôñáõìÜôùí, ðíåõìïíßá êáé óçøáéìßá. Óôçí ðåñéï÷Þ ôçò
êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ åßíáé óõ÷íÜ õðåýèõíïò ãéá ôçí åìöÜíéóç äïèéÞ-
íùí, åîùôåñéêÞò ùôßôéäáò, ÷ñüíéáò ñéíïêïëðßôéäáò êáé ôùí åíäïêñáíéáêþí
åðéðëïêþí ôçò, ïóôåïìõåëßôéäáò, åí ôù âÜèåé áðïóôçìÜôùí ôïõ ôñá÷Þëïõ êáé
ôïõ óõíäñüìïõ ôïîéêïý shock (Toxic Shock Syndrome).
Ïé ðéï ðïëëïß óôáöõëüêïêêïé ðáñÜãïõí ðåíéêéëéíÜóåò êáé â-ëáêôáìÜóåò ìå
áðïôÝëåóìá íá áäñáíïðïéïýí öÜñìáêá ôýðïõ ðåíéêéëßíçò (ü÷é ôéò áíôéóôáöõ-
ëïêïêêéêÝò ðåíéêéëßíåò), áìðéêéëßíçò, áìïîõêéëßíçò, êåöáëïóðïñéíþí (ïé êåöá-
ëïóðïñßíåò á´ ãåíåÜò åßíáé óõíÞèùò äñáóôéêÝò), ðéðåñáêéëßíçò ê.ëð.
Ïé óõíäõáóìïß ìåñéêþí åê ôùí ðñïçãïýìåíùí öáñìÜêùí ìå êëáâïõëáíé-
êü ïîý Þ óïõëìðáêôÜìç (áìðéêéëßíç-óïõëìðáêôÜìç Þ áìïîõêéëßíç-êëáâïõëá-
íéêü ïîý ê.ëð.) åðáíáöÝñïõí ôç äñáóôéêüôçôá ôïõò êáôÜ ïñéóìÝíùí óôåëå÷þí
ôïõ óôáöõëüêïêêïõ óå óçìáíôéêü âáèìü.
Ïé ìáêñïëßäåò åßíáé óõíÞèùò äñáóôéêÝò êáôÜ ôïõ óôáöõëüêïêêïõ, áëëÜ
óõ÷íÜ áíôï÷Þ åìöáíßæåôáé ðïëý ãñÞãïñá, ãåãïíüò ðïõ éó÷ýåé êáé ãéá ôç ñéöá-
ìðéêßíç, ç ïðïßá äåí ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìüíç ôçò ãéá ôç èåñáðåßá ôùí
óôáöõëïêïêêéêþí ëïéìþîåùí.
¢ëëá öÜñìáêá ÷ñÞóéìá êáôÜ ôïõ óôáöõëüêïêêïõ ìðïñåß íá åßíáé ç êëéí-
äáìõêßíç, ôï öïõóéäéêü ïîý (Fucidin), ç ôñéìåèïðñßìç+óïõëöáìåèïîáæüëç,
ïé áìéíïãëõêïóßäåò êáé ïé êéíïëüíåò.
ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΣΥΝΗΘΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ • 75
Ãéá ôïõò áíèåêôéêïýò óôç ìåèéêéëßíç óôáöõëüêïêêïõò (MRSA) ëýóåéò

áðïôåëïýí ç âáíêïìõêßíç, ç ôåúêïðëáíßíç, ç íôáðôïìõêßíç (ðñüêåéôáé ãéá Ýíá
ëéðïðåðôßäéï, ôï ïðïßï Ý÷åé Ýíäåéîç åðßóçò êáôÜ ôùí áíèåêôéêþí óôçí âáíêï-
ìõêßíç, Staph. áureus êáé Enterococci sp, êáèþò êáé êáôÜ ôùí áíèåêôéêþí óôçí
ðåíéêéëßíç Streptococcus pneumoniae) êáé ç ëéíåæïëßäç. ºóùò ïé óõíäõáóìïß
ñéöáìðéêßíçò ìå áíáðíåõóôéêÞ êéíïëüíç Þ ôñéìåèïðñßìç + óïõëöáìåèïîáæü-
ëç íá åßíáé ÷ñÞóéìïé åðßóçò. Ãéá ôçí åêñßæùóç ôçò öïñåßáò ôùí ñùèþíùí,
üðïõ áõôü ÷ñåéÜæåôáé, ç ÷ñÞóç ôïðéêÞò ìïõðéñïóßíçò (Bactroban oint) x 3 x
10 çìÝñåò ìáæß ìå ôïí óõíäõáóìü ñéöáìðéêßíçò êáé ôñéìåèïðñßìçò + óïõëöá-
ìåèïîáæüëçò, áðü ôï óôüìá x 10 çìÝñåò, ìðïñåß íá åßíáé åðéôõ÷Þò. Äõóôõ÷þò,
ëüãù ìåãÜëçò êáôáíÜëùóçò ðñïùèçìÝíùí áíôéâéïôéêþí Þäç Ý÷ïõí åìöáíé-
óôåß ðïëõáíèåêôéêïß óôáöõëüêïêêïé áêüìç êáé óôçí âáíêïìõêßíç (VRSA).
ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟΣ (Streptococcus)
Ï óôñåðôüêïêêïò åßíáé Ýíáò Gram èåôéêüò, áåñüâéoò êüêêïò. Ðñïêáëåß ìåôá-
îý Üëëùí ëïéìþîåéò ôïõ äÝñìáôïò, ÷åéñïõñãéêþí ôñáõìÜôùí, ðíåõìïíßá, åí-
äïêáñäßôéäá, óçøáéìßá êáé óýíäñïìï ôïîéêïý shock. Óôçí ðåñéï÷Þ ôçò êåöá-
ëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôçí åìöÜíéóç öáñõããßôéäáò,
ïóôñáêéÜò, áìõãäáëßôéäáò, ðåñéáìõãäáëéêïý áðïóôÞìáôïò êáé Üëëùí åí ôù
âÜèåé áðïóôçìÜôùí ôïõ ôñá÷Þëïõ, êáèþò êáé íåêñùôéêÞò ðåñéôïíéßôéäáò. Ôï
ðéï óçìáíôéêü óôÝëå÷ïò ãéá ôéò ëïéìþîåéò ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ åß-
íáé ï â-áéìïëõôéêüò óôñåðôüêïêêïò ïìÜäáò Á (ðõïãüíïò óôñåðôüêïêêïò). Ìç
ëïéìþäåéò åðéðëïêÝò ôùí ëïéìþîåùí áõôïý ìðïñåß íá åßíáé ï ñåõìáôéêüò ðõ-
ñåôüò êáé ç ïîåßá óðåéñáìáôïíåöñßôéäá.
Óôçí äéÜãíùóç ôçò óôñåðôïêïêêéêÞò áìõãäáëßôéäáò ìðïñåß íá âïçèÞóåé ç
êáëëéÝñãåéá Þ ôï Rapid-Strept.-Test.
ÖÜñìáêï åêëïãÞò êáôÜ ôùí áíáöåñèåéóþí ëïéìþîåùí åßíáé ç ðåíéêéëßíç Þ
óå áëëåñãßá óå áõôÞí ç êëéíäáìõêßíç Þ ôá ìáêñïëéäéêÜ áíôéâéïôéêÜ.
Ïé êåöáëïóðïñßíåò, ç áìðéêéëßíç-óïõëìðáêôÜìç, ç áìïîõêéëßíç-êëáâïõëá-
íéêü ïîý êáé ç âáíêïìõêßíç Þ ç ôåúêïðëáíßíç åßíáé åðßóçò äñáóôéêÜ öÜñìáêá,
áëëÜ ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìüíï óå óïâáñÝò ëïéìþîåéò (åí ôù âÜèåé
áðïóôÞìáôá êáèþò êáé íåêñùôéêÞ ðåñéôïíéßôéäá) Þ êáé óå áíïóïëïãéêÜ áíå-
ðáñêÞ Üôïìá.
ΑΙΜΟΦΙΛΟΣ ΙΝΦΛΟΥΕΝΤΣΑΣ ΚΑΙ ΜΟΡΑΞΕΛΛΑ ΚΑΤΑΡΡΟΪΚΗ

(Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis)
Ï áéìüöéëïò ôçò ιíöëïõÝíôóáò (Çaemophilus influenzae) åßíáé Ýíáò Gram áñ-
íçôéêüò âÜêéëïò, ï ïðïßïò ðñïêáëåß ìåôáîý Üëëùí ðíåõìïíßá, âñïã÷ïðíåõìï-
íßá, âñïã÷ßôéäá, áñèñßôéäá, óçøáéìßá êáé ìçíéããßôéäá.
Óôçí ðåñéï÷Þ ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ åßíáé õðåýèõíïò ãéá ñéíïêïë-
ðßôéäá, Ï.Ì.Ð.Ù., õðåñãëùôôéäéêÞ ëáñõããßôéäá (åðéãëùôßôôéäá), êõôôáñßôéäá
ôïõ äÝñìáôïò, åðéðåöõêßôéäá êáé öëåãìïíÞ ôçò óôáöõëÞò óå ïñéóìÝíåò ðåñé-
ðôþóåéò.
Óå ðïëëÝò ÷þñåò, ç åõñåßá ÷ñÞóç ôïõ åìâïëßïõ, êáôÜ ôïõ áéìïößëïõ ôçò
éíöëïõÝíôóáò ôýðïõ Â, óôçí âñåöéêÞ êáé ðáéäéêÞ çëéêßá Ý÷åé ó÷åäüí åîáöáíß-
óåé ôçí ðáéäéêÞ õðåñãëùôôéäéêÞ ëáñõããßôéäá, åíþ Ý÷åé ðéèáíÜ ìåéþóåé ôçí
ðíåõìïíßá, ôçí óçøáéìßá êáé ôçí ìçíéããßôéäá, ðïõ ïöåßëïíôáé óôïí óõãêåêñé-
ìÝíï ìéêñïïñãáíéóìü. Åíèáññõíôéêü åßíáé üôé êáé óôç ÷þñá ìáò Ý÷åé åðéêñá-
ôÞóåé, ó÷åäüí êáèïëéêüò åìâïëéáóìüò, êáôÜ ôïõ áéìïößëïõ ôçò éíöëïõÝíôóáò
ôýðïõ Â.
Áíôßèåôá, ç åðßðôùóç ôçò ñéíïêïëðßôéäáò êáé ôçò Ï.Ì.Ð.Ù., ïé ïðïßåò ïöåß-
ëïíôáé óôïõò ôýðïõò Á êáé C-F (ìç ôõðïðïéçìÝíïé áéìüöéëïé), äåí öáßíåôáé íá
Ý÷åé áëëÜîåé.
ÐÜíù áðü ôï 35% ôùí áéìüöéëùí ôçò éíöëïõÝíôóáò ðáñÜãïõí â-ëáêôáìÜ-
óåò ìå áðïôÝëåóìá íá áäñáíïðïéïýí öÜñìáêá ôýðïõ áìðéêéëßíçò Þ áìïîõêé-
ëßíçò.
Ç μïñáîÝëëá ç êáôáññïúêÞ (Moraxella catarrhalis) åßíáé Ýíáò Gram áñíçôé-
êüò äéðëüêïêêïò, ï ïðïßïò óõ÷íÜ áðïéêßæåé óáí óáðñüöõôï ôïí ñéíïöÜñõããá
ôùí ðáéäéþí êáé ìåôáôñÝðåôáé óå ðáèïãüíï áßôéï ìåôÜ áðü éïãåíåßò ëïéìþîåéò
ôïõ áíþôåñïõ áíáðíåõóôéêïý óõóôÞìáôïò. Åßíáé õðåýèõíç ãéá ôçí åìöÜíéóç
âñïã÷ßôéäáò, ñéíïêïëðßôéäáò êáé Ï.Ì.Ð.Ù.
ÐïëëÝò áðü ôéò ðáñáðÜíù ëïéìþîåéò (üðùò êáé áñêåôÝò ïöåéëüìåíåò óå
ìç ôõðïðïéçìÝíïõò áéìüöéëïõò éíöëïõÝíôóáò) áõôïúþíôáé.
ÐÜíù áðü ôï 80% ôùí Moraxella catarrhalis ðáñÜãïõí â-ëáêôáìÜóåò ìå
áðïôÝëåóìá íá áäñáíïðïéïýí áíôéâéïôéêÜ ôýðïõ áìïîõêéëßíçò. ÖÜñìáêá, ôá
ïðïßá åßíáé ÷ñÞóéìá üôáí ïé ðñïêáëïýìåíåò ëïéìþîåéò ðñÝðåé íá èåñáðåýï-
íôáé, åßíáé ïé êåöáëïóðïñßíåò â´ êáé ã´ ãåíåÜò, ç áìðéêéëßíç-óïõëìðáêôÜìç, ç
áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý, ïé êéíïëüíåò (óéðñï-, ëåâï-, ìïîéöëïîáóßíç,
ü÷é óôá ðáéäéÜ), ïé íåüôåñåò ìáêñïëßäåò êáé ç ôñéìåèïðñßìç + óïõëöáìåèï-
îáæüëç.
Óå ðåñßðôùóç óïâáñþí ëïéìþîåùí, üðùò ôçò õðåñãëùôôéäéêÞò ëáñõããßôé-
äáò, åðéâÜëëåôáé ç åíäïöëÝâéá ÷ïñÞãçóç áíôéâéïôéêþí, üðùò êåöôñéáîüíçò,
êåöïôáîßìçò, áìðéêéëßíçò-óïõëìðáêôÜìçς ê.ëð.
Óôçí êáèçìåñéíÞ ðñáêôéêÞ, üðùò Þäç Ý÷åé áíáöåñèåß, ç ÷ñÞóç áìïîõêéëß-
íçò óå óõíäõáóìü ìå áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý (Amoxil + Augmentin Þ
Fugentin) åßíáé ÷ñÞóéìç ôáêôéêÞ óôéò óïâáñÝò Ï.Ì.Ð. ωôßôéäåò êáé ïîåßåò ñéíï-
êïëðßôéäåò, üðïõ ï áéôéïëïãéêüò ðáñÜãïíôáò ìðïñåß íá åßíáé Strep.
pneumoniae ìå ìÝôñéá áντοχή, ìç ôõðïðïéçìÝíïò Çaemophilus influenzae Þ
Ìoraxella catarrhalis.
ΨΕΥΔΟΜΟΝΑΔΑ Η ΑΕΡΙΟΓΟΝΟΣ (Pseudomonas aeruginosa)

Ç øåõäïìïíÜäá åßíáé Ýíáò áñíçôéêüò êáôÜ Gram âÜêéëïò ôçò ïéêïãÝíåéáò ôùí
åíôåñïâáêôçñéïåéäþí, ï ïðïßïò ðñïêáëåß åõêáéñéáêÝò ëïéìþîåéò, óôï åíäïíï-
óïêïìåéáêü ðåñéâÜëëïí, éäßùò óå ìïíÜäåò åíôáôéêÞò èåñáðåßáò (ÌÅÈ), ìïíÜ-
äåò åãêáõìÜôùí, óå ÷åéñïõñãçìÝíïõò êáé óå áíïóïêáôåóôáëìÝíïõò áóèåíåßò
(÷çìåéïèåñáðåßá, HIV ëïßìùîç). Ðñïêáëåß ìåôáîý Üëëùí âáñéÜ, ðéèáíÜ èáíá-
ôçöüñï óçøáéìßá, ëïéìþîåéò ÷åéñïõñãéêþí ôñáõìÜôùí, ðíåõìïíßá, ðõåëïíå-
öñßôéäá, ïóôåïìõåëßôéäá, ëïéìþîåéò äÝñìáôïò êáé ìáëáêþí éóôþí êáé Üëëá.
Óôçí ðåñéï÷Þ ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ åõèýíåôáé óõ÷íÜ ãéá ôçí äéÜ-
÷õôç åîùôåñéêÞ ùôßôéäá (ç ïðïßá ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæåôáé ìå ôïðéêÜ öÜñìá-
êá êáé ìÝôñá, óôïõò áíïóïåðáñêåßò ðÜó÷ïíôåò êáé åíäå÷ïìÝíùò ìå per os
áíôéóôáöõëïêïêêéêÜ áíôéâéïôéêÜ), ôçí íåêñùôéêÞ (êáêïÞèç) åîùôåñéêÞ ùôßôéäá,
ôçí íåïãíéêÞ ìÝóç ùôßôéäá, ôçí ×.Ì.Ð. ωôßôéäá êáé ôéò åðéðëïêÝò ôçò, ôç ÷ñü-
íéá ñéíïêïëðßôéäá óå äéáóùëçíùìÝíïõò áóèåíåßò êáé óå áóèåíåßò ìå éíïêõóôé-
ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΣΥΝΗΘΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ • 77
êÞ íüóï êáé ñéíéêïýò ðïëýðïäåò, ôçí ðåñé÷ïíäñßôéäá ôïõ ùôéêïý ðôåñõãßïõ,

ôçí ëïßìùîç ôïõ äÝñìáôïò ìåôÜ áðü ôñá÷åéïóôïìßá ê.ëð.
Ïé óïâáñÝò ëïéìþîåéò ïé ïöåéëüìåíåò óôçí øåõäïìïíÜäá, ëüãù ôïõ üôé
áõôÞ åìöáíßæåé óõ÷íÜ ìåãÜëç áíôï÷Þ óå ðïéêéëßá áíôéâéïôéêþí, ðñÝðåé íá áíôé-
ìåôùðßæïíôáé Üìåóá ìå åíäïöëÝâéá ÷ïñÞãçóç, óõíÞèùò óõíäõáóìþí áíôéâéï-
ôéêþí, ìåôÜ áðü ôç ëÞøç êáëëéÝñãåéáò, áëëÜ ÷ùñßò ôçí áíáìïíÞ ôùí áðïôåëå-
óìÜôùí ôçò.
ÖÜñìáêá, ôá ïðïßá åßíáé ÷ñÞóéìá åßíáé ïé áíôéøåõäïìïíáäéêÝò ðåíéêéëßíåò
[(ðéðåñáêéëßíç ÷ùñßò Þ ìå ôáæïìðáêôÜìç (Tazosin)-Ôéêáñóéëßíç ìå êëáâïõëá-
íéêü ïîý (Timentin)], ïé êåöáëïóðïñßíåò êåöôáæéíôßìç (Solvetan) êáé êåöåðßìç
(Maxipime), ç éìéðåíÝìç-óéëáóôáôßíç (Primaxin) êáé ç ìåñïðåíÝìç (Meronem),
ç áæôñåïíÜìç (Azactam), ïé áìéíïãëõêïóßäåò, ç óéðñïöëïîáóßíç êáé ç êïëé-
óôßíç.
ÕðÜñ÷ïõí ùôéêÝò Þ ïöèáëìéêÝò óôáãüíåò, ïé ïðïßåò ðåñéÝ÷ïõí óéðñïöëï-
îáóßíç ìå (Otospon) Þ ÷ùñßò êïñôéêïóôåñïåéäÝò (Droll), Üëëåò ðïõ ðåñéÝ÷ïõí
ðïëõìõîßíç Â (Synalar Otic) Þ áìéíïãëõêïóßäåò ìå êïñôéêïóôåñïåéäÝò
(Tobradex), ïé ïðïßåò åßíáé ÷ñÞóéìåò ãéá ôç èåñáðåßá ôçò åîùôåñéêÞò ùôßôéäáò
êáé äéÜöïñùí ìïñöþí ôçò ×.Ì.Ð. ωôßôéäáò. Íá óçìåéùèåß åäþ üôé ç øåõäïìï-
íÜäá, óôéò åðéöáíåéáêÝò ëïéìþîåéò ôçò, åìöáíßæåé áîéïóçìåßùôç åõáéóèçóßá
óôá äéáëýìáôá ïîéêïý ïîÝοò, ðñÜãìá ôï ïðïßï Ý÷åé êëéíéêÞ óçìáíôéêüôçôá.
ΑΝΑΕΡΟΒΙΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ - ΦΑΡΥΓΓΑ - ΚΕΦΑΛΗΣ

ΚΑΙ ΤΡΑΧΗΛΟΥ
ÕðÜñ÷ïõí ðåñßðïõ 100 åêáôïììýñéá áíáåñüâéá ìéêñüâéá áíÜ êõâéêü åêáôï-
óôü óÜëéïõ. ÁõôÜ ìðïñåß íá åßíáé Gram áñíçôéêïß âÜêéëïé (Bacteroides fragilis,
óðÜíéá óôçí ðåñéï÷Þ ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ, Prevotella melaninogeni-
ca, and Fusobacterium sp) Þ Gram èåôéêïß êüêêïé (peptococci êáé peptostrep-
tococci).
Ïé íüóïé ðïõ ðñïêáëïýí óôçí êåöáëÞ êáé ôïí ôñÜ÷çëï åßíáé áðïóôÞìáôá
(ðåñéáìõãäáëéêü êáé Üëëá åí ôù âÜèåé áðïóôÞìáôá ôïõ ôñá÷Þëïõ êáèþò êáé
íåêñùôéêÞ ðåñéôïíéßôéäá óå óõíåñãáóßá ìå áåñüâéïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò óõ-
íÞèùò), ïäïíôïöáôíéáêÜ áðïóôÞìáôá, ðåñéïäïíôßôéäá, Ëïõäïâßêåéá êõíÜã÷ç,
íüóïò Lemiere, óôïìáôßôéäá, óéáëáäåíßôéäá, êõíÜã÷ç êáé óôïìáôßôéäá ôïõ
Vincent, ×.Ì.Ð. ωôßôéäá êáé åðéðëïêÝò áõôÞò (üðùò åãêåöáëéêÜ áðïóôÞìáôá),
÷åéñïõñãéêÝò ëïéìþîåéò, ÷ñüíéá ñéíïêïëðßôéäá ê.ëð.
Ïé êáëëéÝñãåéåò ãéá áíåýñåóç áíáåñüâéùí ìéêñïïñãáíéóìþí ðñÝðåé íá
ëáìâÜíïíôáé ýóôåñá áðü óõíåííüçóç ìå ôï åñãáóôÞñéï êáé ìå éäéáßôåñç ðñï-
óï÷Þ óôçí ÷ñÞóç êáôÜëëçëùí èñåðôéêþí õëéêþí, äéüôé ïé êáëëéÝñãåéåò ãéá
áíáåñüâéá ìéêñüâéá åßíáé äýóêïëï íá ãßíïõí óùóôÜ, ãé’ áõôü ÷ñåéÜæåôáé êáëÞ
ëÞøç ôïõ õëéêïý, ãñÞãïñç ìåôáöïñÜ óôï åñãáóôÞñéï êáèþò êáé êáëÞ ôå÷íé-
êÞ åðßóôñùóçò.
¼ðïôå õðÜñ÷ïõí åõñÞìáôá üðùò:
1. Äõóïóìßá óå ëïßìùîç ôñáýìáôïò 2. üôáí õðÜñ÷ïõí ðïëëÜ åßäç ìéêñï-
ïñãáíéóìþí óôçí Gram ÷ñþóç 3. üôáí Ý÷ïõìå «áñíçôéêÞ» êáëëéÝñãåéá óå
ðñïöáíÞ ëïßìùîç 4. ýðáñîç áÝñá óôïõò éóôïýò, êëéíéêÜ Þ óôçí áðåéêüíéóç,
ôüôå èá ðñÝðåé ç õðïøßá áíáåñüâéáò ëïßìùîçò íá åßíáé éó÷õñÞ.
ÐïëëÜ áðü ôá áíáåñüâéá ìéêñüâéá ðáñÜãïõí â-ëáêôáìÜóåò, Ýôóé ç ðåíé-

êéëßíç, ç ïðïßá ðáëáéüôåñá Þôáí êáëÞ åðéëïãÞ, ðïëëÝò öïñÝò äåí åðáñêåß.
ÖÜñìáêá, ôá ïðïßá åßíáé ÷ñÞóéìá, óáí ìïíïèåñáðåßá Þ óå äéÜöïñïõò óõí-
äõáóìïýò, ãéá ôéò áíáåñüâéåò ëïéìþîåéò ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ åßíáé
ç êëéíäáìõêßíç, ç ìåôñïíéäáæüëç (ðÜíôá óå óõíäõáóìü ìå Üëëá áíôéâéïôéêÜ
äéüôé äåí êáëýðôåé ôïõò áåñüâéïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò), ç êåöïîéôßíç (Mefoxil),
ç éìéðåíÝìç-óéëáóôáôßíç (Primaxin), ç åñôáðåíÝìç (Invanz), ç ìåñïðåíÝìç
(Meronem), ïé νεώτερες áíáðíåõóôéêÝò êéíïëüíåò όπως η μοξιφλοξασίνη
(Avelox, Octegra), ç áìðéêéëßíç-óïõëìðáêôÜìç, ç áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü
ïîý, ç ðéðåñáêéëßíç ìå ôáæïìðáêôÜìç (Tazosin) êáé ç ôéêáñóéëßíç ìå êëáâïõ-
ëáíéêü ïîý (Timentin).
ΚΥΗΣΗ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ
ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ (ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ –
ΑΝΤΙΙΚΑ - ΑΝΤΙΜΥΚΗΤΙΑΣΙΚΑ)
Ïé ëïéìþîåéò ôïõ áíþôåñïõ áíáðíåõóôéêïý åßíáé óõ÷íÝò óå üëåò ôéò çëéêßåò

êáé óôá äýï öýëá. Åîáßñåóç äåí áðïôåëåß ç ðåñßïäïò ôçò åãêõìïóýíçò, üðïõ
ìÜëéóôá õðÜñ÷ïõí åíäåßîåéò üôé ëüãù áëëáãþí ôïõ áíïóïëïãéêïý óõóôÞìá-
ôïò (ðéóôåýåôáé üôé óõìâáßíåé ìéá áëëáãÞ áðü ôçí áíïóßá êõôôáñéêïý ôýðïõ
ðñïò ôçí áíïóßá ÷õìéêïý ôýðïõ) õðÜñ÷åé áõîçìÝíç åõðÜèåéá êáé óïâáñüôç-
ôá ôùí ëïéìùäþí íïóçìÜôùí óôéò åãêýïõò. Åßíáé åðßóçò ãíùóôü üôé ôï êáëý-
ôåñï åßíáé ïé Ýãêõåò ãõíáßêåò íá ìç ëáìâÜíïõí öÜñìáêá êáôÜ ôçí êýçóç.
¼ìùò, ïé ëïéìþîåéò ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæïíôáé óùóôÜ üôáí åðéóõìâáßíïõí,
ãéáôß äéáöïñåôéêÜ ìðïñåß íá âëÜøïõí ðåñéóóüôåñï ôç ìçôÝñá êáé ôï Ýìâñõï.
¸÷åé âñåèåß üôé ôï 86% ôùí åãêýùí ëáìâÜíïõí öÜñìáêá êáôÜ ôçí êýçóç, óõì-
ðåñéëáìâáíïìÝíùí ôùí óêåõáóìÜôùí óéäÞñïõ êáé ôùí âéôáìéíþí. ÌåôÜ ôéò âé-
ôáìßíåò êáé ôï óßäçñï, ôá óõ÷íüôåñá ëáìâáíüìåíá öÜñìáêá åßíáé ôá áíôéìéêñï-
âéáêÜ.
Ùò ôåñáôïãÝíåóç ïñßæåôáé ç äïìéêÞ Þ ëåéôïõñãéêÞ äõóãåíåóßá ôùí åìâñõ-
úêþí ïñãÜíùí êáé ôåñáôïãüíï ëÝãåôáé ïðïéïóäÞðïôå ðáñÜãïíôáò äñá êáôÜ
ôçí åìâñõúêÞ áíÜðôõîç êáé ðñïêáëåß ìüíéìç áëëïßùóç ôçò ìïñöÞò Þ ôçò ëåé-
ôïõñãßáò ôùí åìâñõúêþí ïñãÜíùí.
Ïé ìåßæïíåò óõããåíåßò áíùìáëßåò ëáìâÜíïõí ÷þñá óôï 2-4% üëùí ôùí íå-
ïãíþí, åíþ ç óõíïëéêÞ åðßðôùóç ôùí åëáóóüíùí äéáìáñôéþí åêôéìÜôáé óôï
9%. Ï ñüëïò ðïõ ðáßæïõí ôá öÜñìáêá åßíáé ìÜëëïí ìéêñüò. Õðïëïãßæåôáé üôé
ðåñßðïõ ôï 1% ôïõ óõíüëïõ ôùí óõããåíþí äéáìáñôéþí óõó÷åôßæïíôáé ìå Ýê-
èåóç óå öÜñìáêá, ïé ïðïßåò êáé ìðïñïýí íá áðïöåõ÷èïýí èåùñçôéêÜ. Ç ðå-
ñßïäïò ôçò ìÝãéóôçò åõáéóèçóßáò óå ôåñáôïãüíá åßíáé áõôÞ ôçò ðñþéìçò ïñ-
ãáíïãÝíåóçò. Ç Ýêèåóç óôï öÜñìáêï ãýñù óôç óýëëçøç Þ ôçí åìöýôåõóç
ïäçãåß ôï ðéèáíüôåñï óå áõôüìáôç áðïâïëÞ.
ÄïìéêÝò áíùìáëßåò ìðïñåß íá óõìâïýí åÜí ç Ýêèåóç ãßíåé ìåôáîý 4çò êáé
10çò åâäïìÜäïò êýçóçò. Áñãüôåñá óôçí åìâñõúêÞ áíÜðôõîç, ç Ýêèåóç óå ôå-
ñáôïãüíï åßíáé ðïëý ðéï áðßèáíï íá ðñïêáëÝóåé äïìéêÝò áíùìáëßåò, áëëÜ
ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé ëåéôïõñãéêÝò, êõñßùò íåõñïóõìðåñéöïñéêïý ôýðïõ,
éäßùò åÜí ç Ýêèåóç åßíáé ðáñáôåôáìÝíç.
Οι κατηγορίες του FDA για την ασφάλεια των φαρμάκων κατά την κύηση
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
A Ελεγχόμενες μελέτες σε ανθρώπους δεν έδειξαν εμβρυϊκό κίνδυνο. Αυτά
τα φάρμακα είναι τα ασφαλέστερα
B Μελέτες σε ζώα έδειξαν κανένα κίνδυνο για το έμβρυο αλλά δεν έγιναν
ελεγχόμενες μελέτες σε ανθρώπους ή οι μελέτες σε ζώα έδειξαν έναν
κίνδυνο για το έμβρυο, αλλά οι καλά ελεγχόμενες μελέτες σε ανθρώπους
δεν έδειξαν τέτοιο κίνδυνο
C Δεν υπάρχουν επαρκείς μελέτες σε ανθρώπους ή σε ζώα,
ή ανεπιθύμητες επιδράσεις στα έμβρυα φάνηκαν σε μελέτες σε ζώα αλλά
δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα από ανθρώπους. Χρήση μόνο αν δεν
υπάρχουν ασφαλέστερα εναλλακτικά φάρμακα ή αν το όφελος
υπερσκελίζει τον κίνδυνο
D Υπάρχουν ενδείξεις ότι υπάρχει κίνδυνος για το ανθρώπινο έμβρυο,
αλλά τα οφέλη ίσως υπερσκελίζουν τον κίνδυνο σε κάποιες περιστάσεις
(π.χ. καταστάσεις απειλητικές για τη ζωή, σοβαρές διαταραχές για τις
οποίες ασφαλέστερα φάρμακα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ή είναι
αναποτελεσματικά)
X Αποδεδειγμένοι εμβρυϊκοί κίνδυνοι, που υπερσκελίζουν οποιοδήποτε
πιθανό όφελος
Ãéá íá õðÜñ÷åé èåñáðåõôéêÞ êáèïäÞãçóç, áíáðôý÷èçêå áðü ôï FDA Ýíá

óýóôçìá ôáîéíüìçóçò ôçò áóöÜëåéáò ôùí öáñìÜêùí, ôï ïðïßï ðåñéëáìâÜíåé
5 êáôçãïñßåò êéíäýíïõ ó÷åôéêÜ ìå ôç ÷ñÞóç öáñìÜêùí óôçí êýçóç, üðùò öáß-
íåôáé óôïí ðáñáπÜνù ðßíáêá.
Óôç óõíÝ÷åéá èá ãßíåé áíáöïñÜ óôéò êõñéüôåñåò êáôçãïñßåò áíôéëïéìùäþí
ðáñáãüíôùí êáé óôïí êßíäõíï ðïõ åìðåñéÝ÷ïõí áíáöïñéêÜ ìå ôçí åðßäñáóÞ
ôïõò óôï áíèñþðéíï Ýìâñõï, ìå âÜóç ôçí ôáîéíüìçóç ôïõ FDA.
ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
1) Πενικιλίνες, β-λακτάμες: Κατηγορία Β
Èåùñïýíôáé ôá áóöáëÝóôåñá áíôéâéïôéêÜ êáôÜ ôçí êýçóç êáé ìðïñïýí íá ÷ï-
ñçãçèïýí êáé óôá ôñßá ôñßìçíá ôçò êõÞóåùò, üðùò êáé ïé óõíäõáóìïß ôïõò ìå
ôïõò áíáóôïëåßò ôùí â-ëáêôáìáóþí. ×ñåéÜæåôáé, üìùò, íá ãßíåôáé áýîçóç ôçò
äüóçò åîáéôßáò ôçò ãñçãïñüôåñçò áðïìÜêñõíóçò ôïõ öáñìÜêïõ êáôÜ ôçí
êýçóç êáé, åðïìÝíùò, ôçò ÷áìçëüôåñçò óõãêÝíôñùóÞò ôïõ óôï ðëÜóìá ôçò
åãêýïõ, þóôå íá áðïöåýãåôáé ç õðïèåñáðåßá. Óå ðåñßðôùóç áëëåñãßáò óôçí
ðåíéêéëßíç, ïé ìáêñïëßäåò ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ùò åíáëëáêôéêÜ öÜñ-
ìáêá.
2) Μακρολίδες: Κατηγορία Β ή C
ÌéêñÝò ðïóüôçôåò ôùí öáñìÜêùí áõôþí ðåñíïýí ôïí ðëáêïýíôá êáé ãåíéêÜ
èåùñïýíôáé áóöáëÞ öÜñìáêá êáôÜ ôçí êýçóç. Ùóôüóï, êÜðïéåò ìåëÝôåò
áíáöÝñïõí áõîçìÝíç åðßðôùóç êáñäéáããåéáêþí áíùìáëéþí óôï Ýìâñõï ìåôÜ
ΚΥΗΣΗ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ • 81
áðü ÷ïñÞãçóç åñõèñïìõêßíçò, óå ïðïéïäÞðïôå ôñßìçíï ôçò êýçóçò. Åðßóçò,

áíáöÝñåôáé üôé õðÜñ÷åé ðéèáíÞ óõó÷Ýôéóç ìåôáîý ÷ñÞóçò åñõèñïìõêßíçò
áðü ôç ìçôÝñá êáé ðõëùñéêÞò óôÝíùóçò ôïõ ðáéäéïý ìüíï óå Ýêèåóç óå ðï-
ëý ðñþéìá óôÜäéá ôçò êõÞóåùò. ÅðïìÝíùò, åßíáé êáëýôåñá íá áðïöåýãåôáé ç
÷ïñÞãçóç ôçò åñõèñïìõêßíçò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò êýçóçò. Åðßóçò, ç ÷ñÞóç
ôïõ estolate Üëáôïò ôçò åñõèñïìõêßíçò óõó÷åôßóôçêå ìå çðáôïôïîéêüôçôá
ôçò ìçôÝñáò, üôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôï äåýôåñï ôñßìçíï ôçò êýçóçò. Ùò ðñïò
ôéò íåüôåñåò ìáêñïëßäåò, üðùò ç ñïîéèñïìõêßíç êáé ç áæéèñïìõêßíç, ïé ìåëÝ-
ôåò ðïõ Ýãéíáí äåí ôéò êáôáôÜóóïõí óôá ìåßæïíá ôåñáôïãüíá êáé ôéò èåùñïýí
áóöáëåßò, ìå åîáßñåóç ôçí êëáñéèñïìõêßíç ðïõ ôçí êáôáôÜóóïõí óôçí êáôç-
ãïñßá C.
3) Κεφαλοσπορίνες: Κατηγορία Β
Ðåñíïýí üëåò ôïí ðëáêïýíôá. Ï ÷ñüíïò çìßóåéáò æùÞò ôïõò åëáôôþíåôáé ëü-
ãù ôçò áõîçìÝíçò íåöñéêÞò êÜèáñóçò óôçí åãêõìïóýíç. Äåí Ý÷ïõí áíáöåñ-
èåß áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò óå Ýìâñõá êáôÜ ôç ÷ïñÞãçóÞ ôïõò óôç äéÜñêåéá
ôçò êýçóçò.
4) Αμινογλυκοσίδες: Κατηγορία D
¼ëåò åßíáé ùôïôïîéêÝò óôïõò åíÞëéêåò êáé ç óôñåðôïìõêßíç åßíáé óßãïõñá ôï-
îéêÞ ãéá ôï ïõò ôïõ åìâñýïõ, ðñïêáëþíôáò âëÜâç óôïí ðñüóèéï êáé ïðßóèéï
ëáâýñéíèï. Ãéá ôï ëüãï áõôü äåí ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ùò ðñþôçò ãñáì-
ìÞò èåñáðåßá óå ðåñéðôþóåéò öõìáôßùóçò ôçò åãêýïõ. ÕðÜñ÷ïõí ëßãåò ðëç-
ñïöïñßåò ó÷åôéêÜ ìå ôç ÷ñÞóç ôùí õðïëïßðùí áìéíïãëõêïóéäþí êáôÜ ôçí êý-
çóç, ðáñüôé ç ãåíôáìõêßíç èá ðñÝðåé íá ÷ïñçãåßôáé áí õðÜñ÷åé êëéíéêÞ Ýíäåé-
îç, ìå ôáêôéêü Ýëåã÷ï ôùí åðéðÝäùí ôçò, þóôå íá áðïöåõ÷èåß ç ôïîéêüôçôá. Ç
÷ïñÞãçóç óôç ìçôÝñá ìðïñåß íá ïäçãÞóåé óå ôïîéêÜ åðßðåäá óôï Ýìâñõï, áë-
ëÜ áõôü ìðïñåß íá áðïöåõ÷èåß ÷ñçóéìïðïéþíôáò ìéêñüôåñåò äéáéñåìÝíåò äü-
óåéò. Áí êáé Ý÷åé áíáöåñèåß íåöñï- êáé ùôïôïîéêüôçôá óå ðñüùñá íåïãíÜ êáé
åíçëßêïõò ðïõ èåñáðåýèçêáí ìå ãåíôáìõêßíç Þ óôñåðôïìõêßíç, óõããåíåßò
áíùìáëßåò ëüãù Ýêèåóçò êáôÜ ôçí êýçóç äåí Ý÷ïõí äéáðéóôùèåß. Áðü ôéò áìé-
íïãëõêïóßäåò, ìüíï ç ãåíôáìõêßíç ôïðïèåôåßôáé óôçí êáôçãïñßá C.
Ùò ðñïò ôçí åîùôåñéêÞ ùôßôéäá, õðÜñ÷ïõí ëßãåò ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÜ ìå
ôç ÷ñÞóç ôïðéêÜ áìéíïãëõêïóéäþí. Ìå åîáßñåóç ôç óôñåðôïìõêßíç ðïõ áíôåí-
äåßêíõôáé áõóôçñÜ óôçí êýçóç, ç ôïðéêÞ èåñáðåßá ìå ãåíôáìõêßíç ìðïñåß íá
÷ñçóéìïðïéçèåß óå óïâáñÝò ðåñéðôþóåéò. ÅðåéäÞ ìðïñåß íá óõìâåß óõóôçìá-
ôéêÞ áðïññüöçóç ôùí ôïðéêÜ ÷ïñçãïýìåíùí áìéíïãëõêïóéäþí, ðñÝðåé íá
÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìüíï áí ôï üöåëïò îåðåñíÜ ôïí êßíäõío ÷ïñÞãçóçò.
5) Τετρακυκλίνες: Κατηγορία D.
Óå áõôÝò ðåñéëáìâÜíïíôáé ç äïîõêõêëßíç êáé ç ìéíïêõêëßíç êáé ìðïñïýí íá
ðñïêáëÝóïõí êáöå-êßôñéíï ÷ñùìáôéóìü ôùí ïäüíôùí, äõóðëáóßá ôïõ óìÜë-
ôïõ Þ íá åíáðïôåèïýí óôá ìáêñÜ ïóôÜ ôïõ åìâñýïõ êáé íá êáèõóôåñÞóïõí
ôçí áíÜðôõîÞ ôïõò, áí ÷ïñçãçèïýí ìåôÜ ôï ðñþôï ôñßìçíï ôçò êõÞóåùò, ëü-
ãù ôïõ üôé ó÷çìáôßæïõí óýìðëåãìá ìå ôï ïñèïöùóöïñéêü áóâÝóôéï. Ôá äü-
íôéá óôï Ýìâñõï áñ÷ßæïõí íá ðñïóëáìâÜíïõí ìÝôáëëá ìåôÜ ôç 14ç åâäïìÜ-
äá êõÞóåùò êáé áõôÞ ç äéåñãáóßá óõíå÷ßæåôáé ìÝ÷ñé 2-3 ìÞíåò ìåôÜ ôç ãÝííç-
óç. Êçëßäåò óôïõò íåïãéëïýò ïäüíôåò åßíáé ðéï ðéèáíü íá ó÷çìáôéóôïýí áí ïé

ôåôñáêõêëßíåò ÷ïñçãçèïýí ìåôÜ ôéò 24 åâäïìÜäåò êõÞóåùò. Åðßóçò, ìðï-
ñïýí íá ðñïêáëÝóïõí çðáôïôïîéêüôçôá óôç ìçôÝñá (ïîý ëéðþäåò Þðáñ) êáé
ëüãù áõôïý, ðñüùñï ôïêåôü Þ åíäïìÞôñéï èÜíáôï Þ êáé èÜíáôï ôçò ìçôÝñáò,
åÜí ãßíåôáé ÷ñüíéá ÷ñÞóç ôåôñáêõêëéíþí Þ ÷ïñçãïýíôáé ìåãÜëåò äüóåéò. ÐÜ-
íôùò, äåí åßíáé ôåñáôïãüíåò ãéá ôï Ýìâñõï áí ç Ýêèåóç ãßíåé óôï 1ï ôñßìçíï
ôçò êýçóçò. Ìßá áðïäåêôÞ ÷ñÞóç ôïõò åßíáé óôç èåñáðåßá ôçò ìçôñéêÞò óý-
öéëçò óå ãõíáßêåò áëëåñãéêÝò óôçí ðåíéêéëßíç.
6) Λινκοζαμίδες: Κατηγορία Β
Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ ðåñéëáìâÜíåôáé ç êëéíäáìõêßíç, ç ïðïßá åýêïëá ðåñíÜ
ôïí ðëáêïýíôá. Áí êáé õðÜñ÷ïõí ëßãåò ìåëÝôåò ãéá ôç ÷ñÞóç ôçò óôçí êýçóç,
ç êëéíéêÞ åìðåéñßá äåß÷íåé üôé åßíáé ó÷åôéêÜ áóöáëÞò.
7) Κινολόνες: Κατηγορία C
Ç èåñáðåßá ìå êéíïëüíåò, êáé åéäéêüôåñá ìå öèïñéïêéíïëüíåò, óå ïñéóìÝíá åß-
äç æþùí óõó÷åôßóôçêå ìå ïîåßá áñèñïðÜèåéá ôùí áñèñþóåùí ðïõ öïñôßæï-
íôáé ðåñéóóüôåñï. Ðáñüëï ðïõ ç åðßäñáóç áõôÞ óðÜíéá ðáñáôçñåßôáé óôïí
Üíèñùðï, ç ôïîéêüôçôá ðïõ ðáñáôçñÞèçêå óôá æþá ïäÞãçóå óôïí ðåñéïñé-
óìü ôçò ÷ñÞóçò ôùí öáñìÜêùí áõôþí áðü ôá ðáéäéÜ êáé ôéò åãêýïõò.
ÌåëÝôåò áíáöïñéêÜ ìå ôçí åðßäñáóç ôùí êéíïëïíþí óôï Ýìâñõï ôïõ áí-
èñþðïõ óõìðÝñáíáí üôé ôï öÜñìáêï äåí Þôáí ôåñáôïãüíï ïýôå êáôÜ ôï ðñþ-
ôï ôñßìçíï ôçò êýçóçò ïýôå óôá Üëëá äýï.
Ùóôüóï, ïé êéíïëüíåò ãåíéêÜ äå óõíéóôþíôáé êáôÜ ôçí êýçóç ðáñÜ ìüíï
ãéá ëïéìþîåéò, ðïõ äåí ìðïñïýí íá èåñáðåõôïýí ìå Üëëá áíôéâéïôéêÜ. Åßíáé
ìÜëëïí áðßèáíï üôé ïé öèïñéïêéíïëüíåò Ý÷ïõí âëáðôéêÞ äñÜóç óôï Ýìâñõï.
¼ìùò, ç åðßäñáóÞ ôïõò óôéò áñèñþóåéò åßíáé õðü Ýñåõíá áêüìá êáé äåí áðï-
äåß÷èçêå üôé äåí õðÜñ÷åé êßíäõíïò. Ãéá ôï ëüãï áõôü, êáëü åßíáé íá áðïöåý-
ãåôáé ç ÷ñÞóç ôïõò êáôÜ ôçí êýçóç, åöüóïí õðÜñ÷ïõí áóöáëÝóôåñá êáé êá-
ëýôåñá ìåëåôçìÝíá áíôéâéïôéêÜ, ðïõ ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí åíáëëáêôé-
êÜ. Óõíéóôþíôáé êáôÜ ôçí êýçóç ìüíï ãéá ôç èåñáðåßá ðïëõáíèåêôéêþí ëïéìþ-
îåùí êáé ãéá ôçí ðñïöýëáîç ôçò ìçôÝñáò ìåôÜ áðü Ýêèåóç óå Üíèñáêá áíèå-
êôéêü óå ðåíéêéëßíç.
8) Σουλφοναμίδες: Κατηγορία C, μετά τις 34 εβδομάδες D

Áí êáé ïé ðáñÜãïíôåò áõôïß åýêïëá ðåñíïýí ôïí ðëáêïýíôá, ôá åðßðåäá óôï
áßìá ôïõ åìâñýïõ åßíáé ìéêñüôåñá áðü ü,ôé ôçò ìçôÝñáò. Ìðïñïýí óçìáíôéêÜ
åðßðåäá ôïõ öáñìÜêïõ íá ðáñáìåßíïõí óôïí ïñü ôïõ íåïãíïý ãéá ìåñéêÝò
çìÝñåò ìåôÜ ôïí ôïêåôü. Ìðïñïýí íá åêôïðßóïõí ôç ÷ïëåñõèñßíç áðü ôéò èÝ-
óåéò óýíäåóÞò ôçò ìå ôéò ðñùôåÀíåò ôïõ ðëÜóìáôïò, åðåéäÞ ôç óõíáãùíßæï-
íôáé, ïðüôå åãåßñïõí áíçóõ÷ßá áí ÷ïñçãçèïýí êïíôÜ óôïí ôïêåôü ãéá ôçí ðñü-
êëçóç õðåñ÷ïëåñõèñéíáéìßáò êáé ðõñçíéêïý éêôÝñïõ óôï íåïãíü. Ï ðëáêïý-
íôáò ìðïñåß íá ïäçãåß óôçí êÜèáñóç ôçò ìç óõíäåäåìÝíçò ÷ïëåñõèñßíçò, áë-
ëÜ ìåôÜ ôç ãÝííçóç äåí õðÜñ÷åé Üëëïò ôÝôïéïò ìç÷áíéóìüò. Ï êßíäõíïò åßíáé
ìåãáëýôåñïò ãéá ôá ðñüùñá íåïãíÜ, ãé’ áõôü ôï öÜñìáêï äåí ðñÝðåé íá ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé åéäéêÜ óå ðñüùñï ôïêåôü. Åðßóçò, ìðïñåß íá ðñïêëçèåß áéìüëõ-
óç óå íåïãíÜ ðïõ Ý÷ïõí Ýëëåéøç ôïõ åíæýìïõ G6PD êáé ðïõ ïé ìçôÝñåò ôïõò
Ýëáâáí óïõëöïíáìßäåò áñãÜ óôçí êýçóç. Äå âñÝèçêå óõó÷Ýôéóç ìåôáîý

óïõëöïíáìéäþí êáé óõããåíþí áíùìáëéþí, áêüìá êáé áí ÷ñçóéìïðïéïýíôáí ìá-
æß ìå ôñéìåèïðñßìç. Ç ôñéìåèïðñßìç êáôáôÜóóåôáé ùò êáôçãïñßá C êáé èåùñåß-
ôáé áðü Üëëåò ìåëÝôåò üôé óõó÷åôßæåôáé ìå áíùìáëßåò äéÜðëáóçò êáé åßíáé ôåñá-
ôïãüíïò óå æþá, åðåéäÞ áíáóôÝëëåé ôï ìåôáâïëéóìü ôïõ öïëéêïý ïîÝïò.
Óå ìßá ìåëÝôç, ùóôüóï, âñÝèçêå ðéèáíÞ óõó÷Ýôéóç ôçò ÷ïñÞãçóçò óïõë-
öáìåèïîõäéáæßíçò óôï 2ï êáé 3ï ìÞíá ôçò êýçóçò ìå áíùìáëßåò óôï ìåóïêïé-
ëéáêü äéÜöñáãìá ôïõ åìâñýïõ êáé ôçò ÷ïñÞãçóçò óïõëöáèåéïõñßáò ïðïôå-
äÞðïôå óôçí êýçóç ìå ñáéâïúððïðïäßá.
9) Χλωραμφαινικόλη: Κατηγορία C
ÐåñíÜ ôïí ðëáêïýíôá êáé öôÜíåé óå óçìáíôéêÜ åðßðåäá óôï áßìá ôïõ åìâñýïõ.
Äå öáßíåôáé íá áõîÜíåé ôçí åðßðôùóç óõããåíþí áíùìáëéþí. Óå ðñüùñá íåï-
ãíÜ êáé óå õøçëÝò äüóåéò ðñïò ôï ôÝëïò ôçò êýçóçò Þ óôïí ôïêåôü ìðïñåß íá
ðñïêáëÝóåé ôï Gray baby syndrome. Áõôü îåêéíÜ óõíÞèùò ìåôÜ áðü 2-9 çìÝ-
ñåò áðü ôçí Ýíáñîç ôçò èåñáðåßáò, ïöåßëåôáé óôéò áíåðáñêåßò ïäïýò áðïäü-
ìçóçò ôçò ìç óõæåõãìÝíçò ÷ëùñáìöáéíéêüëçò óôá áíþñéìá ðáéäéÜ êáé êáôÜ
óõíÝðåéá óôç óõóóþñåõóç ôïõ öáñìÜêïõ óôï áßìá. ÐåñéëáìâÜíåé åìÝôïõò,
Üñíçóç ëÞøçò ôñïöÞò, äéÜôáóç ôçò êïéëéÜò, êõÜíùóç, óôá÷ôïãêñß ÷ñþìá
äÝñìáôïò êáé õðïèåñìßá. Ôï 40% ôùí íåïãíþí ïäçãåßôáé óå êáñäéáããåéáêü
shock êáé èÜíáôï ðåñßðïõ ôçí 5ç çìÝñá.
Åðßóçò, ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé áéìüëõóç óå íåïãíÜ ðïõ Ý÷ïõí Ýëëåéøç ôïõ
åíæýìïõ G6PD.
ÅðïìÝíùò, ç ÷ëùñáìöáéíéêüëç ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí êýçóç ìü-
íï óå êáôáóôÜóåéò áðåéëçôéêÝò ãéá ôç æùÞ, üôáí äåí õðÜñ÷åé Üëëç åíáëëáêôé-
êÞ ëýóç.
10) Νιτροφουραντοϊνη: Κατηγορία Β

×ñçóéìïðïéåßôáé óõ÷íÜ óôçí êýçóç ãéá ôç èåñáðåßá êáé ôçí ðñïöýëáîç áðü
ëïéìþîåéò ôùí ïõñïöüñùí ïäþí êáé äå âñÝèçêå íá óõó÷åôßæåôáé ìå óõããåíåßò
äéáìáñôßåò. Ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé áéìüëõóç óå íåïãíÜ ìå Ýëëåéøç ôïõ åíæý-
ìïõ G6PD. Êáëü åßíáé íá ìç ÷ïñçãåßôáé ðñïò ôï ôÝëïò ôçò êýçóçò, åðåéäÞ ôá
åíæõìéêÜ óõóôÞìáôá óôá åñõèñÜ áéìïóöáßñéá ôïõ íåïãíïý äåí åßíáé þñéìá
(÷áìçëÜ åðßðåäá ãëïõôáèåéüíçò) êáé ìðïñåß íá ðñïêëçèåß áéìüëõóç.
11) Βανκομυκίνη: Κατηγορία C

¸÷åé ùôïôïîéêÞ äñÜóç óôï Ýìâñõï, ïðüôå êáëü åßíáé íá áðïöåýãåôáé ç ÷ñÞ-
óç ôçò, åêôüò åÜí ôï üöåëïò õðåñâáßíåé ôïí êßíäõíï. ÐÜíôùò, äå óõó÷åôßæå-
ôáé ìå óõããåíåßò äéáìáñôßåò. Ï êßíäõíïò íåöñïôïîéêüôçôáò åßíáé ðáñüìïéïò
óå åãêýïõò êáé ìç.
12) Αζτρεονάμη: Κατηγορία Β

×ñçóéìïðïéåßôáé êõñßùò ùò åíáëëáêôéêü öÜñìáêï ôùí áìéíïãëõêïóéäþí, ÷ù-
ñßò íåöñï- Þ ùôïôïîéêüôçôá. Äåí õðÜñ÷ïõí êáëÜ åëåãìÝíåò ìåëÝôåò óå áí-
èñþðïõò, áëëÜ äåí åßíáé ôåñáôïãüíï óå ôñùêôéêÜ. ÐåñíÜ ôïí ðëáêïýíôá. Êá-
ëü åßíáé íá áðïöåýãåôáé ôïõëÜ÷éóôïí êáôÜ ôï 1ï ôñßìçíï ôçò êýçóçò.
13) Καρβαπενέμες: Κατηγορία C ή Β

Ó÷åôéêÜ ìå ôçí éìéðåíÝìç-óéëáóôáôßíç, äåí õðÜñ÷ïõí äåäïìÝíá ãéá ôçí áóöÜ-
ëåéÜ ôçò êáôÜ ôçí êýçóç, áëëÜ äå öáßíåôáé ôåñáôïãüíïò óå æþá. Êáëü åßíáé
íá áðïöåýãåôáé ôïõëÜ÷éóôïí êáôÜ ôï 1ï ôñßìçíï ôçò êýçóçò.
Ç ìåñïðåíÝìç êáôáôÜóóåôáé óôçí êáôçãïñßá Â êáé èåùñåßôáé áóöáëÞò êá-
ôÜ ôï 2ï ìéóü ôçò êýçóçò (ìåôÜ ôéò 28 åâäïìÜäåò). ÅÜí ìßá Ýãêõïò üíôùò
÷ñåéÜæåôáé èåñáðåßá ìå ìåñïðåíÝìç, ôï üöåëïò öáßíåôáé íá õðåñóêåëßæåé ôïí
êßíäõíï.
14) Μετρονιδαζόλη: Κατηγορία Β

Äå öáßíåôáé íá ðñïêáëåß áõîçìÝíï êßíäõíï ãéá áðïâïëÞ, áí ëçöèåß óôçí áñ-
÷Þ ôçò êýçóçò. Ïé ìåëÝôåò äåß÷íïõí üôé äåí åßíáé ôåñáôïãüíï ãéá ôï Ýìâñõï,
áí êáé ôï èÝìá áõôü Þôáí áìöéëåãüìåíï ìÝ÷ñé ðñéí ëßãá ÷ñüíéá. Ôá óçìåñéíÜ
äåäïìÝíá äå äåß÷íïõí üôé ç ìåôñïíéäáæüëç ðñïêáëåß êÜðïéï êßíäõíï óôï Ýì-
âñõï óå ïðïéïäÞðïôå óôÜäéï ôçò êõÞóåùò. Ãéá êÜðïéåò êáôáóôÜóåéò áðïôå-
ëåß ôï öÜñìáêï åêëïãÞò. Áí êáé ðñïêáëåß ìåôáâïëÝò óôï ãåíåôéêü õëéêü êáé
êáñêßíï óôá æþá, äå âñÝèçêå íá Ý÷åé ôÝôïéá åðßäñáóç óôïõò áíèñþðïõò.
ΑΝΤΙΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Ανθερπητικά
Ακυκλοβίρη: Κατηγορία Β
Áðü ôéò ìåëÝôåò ðïõ Ýãéíáí, äå âñÝèçêå áõîçìÝíïò êßíäõíïò áðïâïëþí êáôÜ
ôç ÷ïñÞãçóÞ ôçò óå ïðïéïäÞðïôå ôñßìçíï ôçò êýçóçò. Åðßóçò, äåí ðáñáôç-
ñÞèçêå áýîçóç ôùí óõããåíþí áíùìáëéþí êáôÜ ôç ÷ïñÞãçóç áêõêëïâßñçò óå
åãêýïõò. Áêüìç, öÜíçêå üôé ç ÷ïñÞãçóç áêõêëïâßñçò ìåôÜ ôéò 36 åâäïìÜäåò
êýçóçò åëáôôþíåé ôïí êßíäõíï ìåôÜäïóçò ôïõ éïý, ôéò êëéíéêÝò åñðçôéêÝò âëÜ-
âåò êáé ôçí áíÜãêç ãéá êáéóáñéêÞ ôïìÞ (ðñïêåéìÝíïõ ãéá åñðçôéêÞ ëïßìùîç
ôùí ãåííçôéêþí ïñãÜíùí). Ç ÷ñÞóç ôçò áêõêëïâßñçò óôçí åãêõìïóýíç äå óõ-
ó÷åôßóôçêå ìå êáìßá åðéðëïêÞ ôçò êýçóçò ïýôå ìå áíåðéèýìçôåò åíÝñãåéåò
óôï Ýìâñõï Þ ôï íåïãíü, åêôüò áðü ðáñïäéêÞ ïõäåôåñïðåíßá. ÐÜíôùò, êáëü
åßíáé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìå ðñïóï÷Þ êáé ìå åëÜôôùóç ôçò äüóçò ÷ïñÞãçóçò,
ôüóï áðü ôï óôüìá, üóï êáé åíäïöëåâßùò êáé ìüíï óå ðåñéðôþóåéò áðïäå-
äåéãìÝíçò åíåñãïý ëïßìùîçò, åðåéäÞ ðñüêåéôáé ãéá öÜñìáêï ìå áíôé-DNA éäéü-
ôçôåò. Ùóôüóï, åéäéêÜ ç ôïðéêÞ ÷ïñÞãçóÞ ôçò ðñïêáëåß åëÜ÷éóôç óõóôçìáôé-
êÞ áðïññüöçóç.
Βαλακυκλοβίρη: Κατηγορία Β
Éó÷ýåé ü,ôé êáé ãéá ôçí αêõêëïâßñç, áöïý ç βáëáêõêëïâßñç ìåôáâïëßæåôáé óå
αêõêëïâßñç óôï áßìá. ÐÜíôùò, ç åìðåéñßá ÷ïñÞãçóÞò ôçò êáôÜ ôçí êýçóç åß-
íáé ðïëý ðåñéïñéóìÝíç.
Φαμσικλοβίρη: Κατηγορία Β
Óå ìåëÝôåò óå æþá âñÝèçêå üôé åßíáé êáñêéíïãüíï, áëëÜ ü÷é åìâñõïôïîéêü Þ
ôåñáôïãüíï. ×ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ëïéìþîåéò ìå ôïí éü ôïõ Ýñðçôá ôýðïõ 1 êáé
2 êáé ôïí éü ôïõ Ýñðçôá æùóôÞñá-áíåìåõëïãéÜò. ÐÜíôùò, ç åìðåéñßá ÷ïñÞãç-

óÞò ôçò êáôÜ ôçí êýçóç åßíáé ðïëý ðåñéïñéóìÝíç.
Κατά της γρίπης

Αμανταδίνη: Κατηγορία C
Áðïäåß÷ôçêå åìâñõïôïîéêÞ êáé ôåñáôïãüíïò óå æþá óå õøçëÝò äüóåéò, áëëÜ
åßíáé ðåñéïñéóìÝíá ôá äåäïìÝíá ãéá ôçí áóöÜëåéÜ ôçò óôçí êýçóç. Óå êÜðïéåò
ðåñéðôþóåéò öÜíçêå üôé ðñïêáëåß óôï 1ï ôñßìçíï êáñäéáêÝò âëÜâåò óôï Ýì-
âñõï.
Ριμανταδίνη: Κατηγορία C
Θεωρείται ασφαλέστερη από την αμανταδίνη έναντι του ιού της γρίπης τύπου Α.
Οσελταμιβίρη (Tamiflu): Κατηγορία C

Óå ìåëÝôåò óå æþá öÜíçêå üôé õðÞñ÷å äïóïåîáñôþìåíç áýîçóç ôçò åðßðôù-
óçò ðïéêéëßáò åëáóóüíùí óêåëåôéêþí äéáìáñôéþí ìå ôç ÷ñÞóç ôïõ öáñìÜêïõ.
ÅðåéäÞ, üìùò, ïé ìåëÝôåò óå æþá äåí åßíáé áðüëõôá ðñïãíùóôéêÝò ôçò áíèþ-
ðéíçò áíôáðüêñéóçò êáé äåí õðÜñ÷ïõí éêáíÝò êáé êáëÜ ó÷åäéáóìÝíåò ìåëÝôåò
ðÜíù óå åãêýïõò, ç ïóåëôáìéâßñç ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åãêõìïóýíç
ìüíï åÜí ôï åðéäéùêüìåíï üöåëïò îåðåñíÜ ôïí åíäå÷üìåíï êßíäõíï ãéá ôï Ýì-
âñõï.
Ζαναμιβίρη (Relenza): Κατηγορία C

ÌåëÝôåò óå ðïíôéêïýò êáé êïõíÝëéá Ýäåéîáí üôé ôï öÜñìáêï äéÝñ÷åôáé ôïí ðëá-
êïýíôá, ùóôüóï äåí ðáñáôçñÞèçêå åìâñõïôïîéêüôçôá Þ äõóðëáóßåò êáôÜ ôçí
åíäïöëÝâéá ÷ïñÞãçóç ôïõ öáñìÜêïõ. Óå Üëëç ìåëÝôç óå æþá öÜíçêå áýîçóç
óôçí åðßðôùóç åëáóóüíùí äéáìáñôéþí óôï óêåëåôü ôùí åìâñýùí. Åîáéôßáò ôçò
ìç ýðáñîçò êáëÜ åëåã÷üìåíùí ìåëåôþí ó÷åôéêÜ ìå ôç ÷ïñÞãçóç ζáíáìéâßñçò
óå åãêýïõò, ç ÷ñÞóç ôçò êáôÜ ôçí êýçóç ðñÝðåé íá ðåñéïñßæåôáé üôáí ôï áíá-
ìåíüìåíï üöåëïò åßíáé ìåãáëýôåñï áðü ôïí åíäå÷üìåíï êßíäõíï ãéá ôï Ýìâñõï.
ÅðåéäÞ ôï öÜñìáêï ÷ïñçãåßôáé åíäïññéíéêÜ, ßóùò ç ÷ñÞóç ôïõ êáôÜ ôçí êýçóç
íá åßíáé ðñïôéìüôåñç áðü ôç ÷ñÞóç ôçò ïóåëôáìéâßñçò, áöïý ï êßíäõíïò ëüãù
óõóôçìáôéêÞò áðïññüöçóçò ôïõ öáñìÜêïõ åßíáé ìéêñüôåñïò.
Κατά του ιού ηπατίτιδας C

Ριμπαβιρίνη: Κατηγορία Χ
Åßíáé äïóïåîáñôþìåíá ôåñáôïãüíï öÜñìáêï óå üëåò ôéò ìåëÝôåò óå æþá. Ðá-
ñüôé ïé ðåñéðôþóåéò áíèñþðéíçò Ýêèåóçò óå áõôü åßíáé ëßãåò, ôá Centers for
Disease Control and Prevention (CDC) èåùñïýí üôé áíôåíäåßêíõôáé óôçí êýçóç.
Κατά του κυτταρομεγαλοϊού

Γκανσικλοβίρη: Κατηγορία C
Ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óôçí åãêõìïóýíç ìüíï ãéá ëïéìþîåéò áðåéëçôéêÝò
ãéá ôç æùÞ Þ óå áíïóïêáôåóôáëìÝíïõò ìå óïâáñÞ ëïßìùîç áðü êõôôáñïìåãá-
ëïúü, üðùò óå áìöéâëçóôñïåéäßôéäá Þ óå ìåôáìïó÷åõìÝíïõò.
Φωσκαρνέτ: Κατηγορία C
Åßíáé öÜñìáêï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá üëïõò ôïõò éïýò ôïõ Ýñðçôá (ôýðïõ
1, 2, 6), ôïí CMV, ôïí éü Epstein-Barr, ôïí éü HIV êáé ôïí éü ôïõ Ýñðçôá-æùóôÞ-
ñá. Èåùñåßôáé öÜñìáêï ðñþôçò åðéëïãÞò ãéá åãêýïõò ìå ëïßìùîç ìå HIV êáé
áìöéâëçóôñïåéäßôéäá áðü CMV ðïõ áðåéëåß ôçí üñáóç. Óôïõò åíÞëéêåò åßíáé
íåöñïôïîéêü, ãé’ áõôü áðáéôåßôáé Ýëåã÷ïò ôïõ áìíéáêïý õãñïý êáé ôùí íåöñþí
ôïõ åìâñýïõ.
ΑΝΤΙΜΥΚΗΤΙΑΣΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Αμφοτερικίνη Β: Κατηγορία Β
ÊáôÜ ôç ÷ñÞóç ôçò óå ðåñéóóüôåñåò áðü 30 êõÞóåéò, äå âñÝèçêáí óõããåíåßò
áíùìáëßåò. ×ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç èåñáðåßá ôçò óõóôçìáôéêÞò éóôïðëÜóìù-
óçò, êïêêéäéïåéäïìýêùóçò, ìïõêïñìýêùóçò, êñõðôïêüêêùóçò êáé êáíôéíôßá-
óçò. ÅðåéäÞ äåí åßíáé ìåãÜëïò ï áñéèìüò ôùí ìåëåôþí, êáëü åßíáé íá ÷ñçóé-
ìïðïéåßôáé ìüíï óôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ åíäåßêíõôáé.
Φλουκοναζόλη και Ιτρακοναζόλη: Κατηγορία C

ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò áíáöïñÝò ãéá óõããåíåßò áíùìáëßåò óõó÷åôéæüìåíåò ìå ôç
÷ñÞóç ôçò öëïõêïíáæüëçò êáôÜ ôçí êýçóç. Ôá åêôåèåéìÝíá íåïãíÜ åß÷áí
áíùìáëßåò ôïõ êñáíßïõ, ëõêüóôïìá, áíùìáëßåò ôùí Üíù Üêñùí ðïõ Ýìïéáæáí
ìå ôï óýíäñïìï Antley Bixler. Áí êáé õðÜñ÷ïõí ðåñéïñéóìÝíá äåäïìÝíá, ðé-
óôåýåôáé üôé åßíáé ôåñáôïãüíï óôï ðñþôï ôñßìçíï ìå óõíå÷Þ ÷ïñÞãçóç äüóå-
ùí 400 mg çìåñçóßùò Þ ðåñéóóüôåñï.
Ó÷åôéêÜ ìå ôçí éôñáêïíáæüëç, õðÜñ÷ïõí áíáöïñÝò üôé ðñïêáëåß åëëåßìμá-
ôá ôùí Üêñùí, ùóôüóï Üëëåò ìåãÜëåò ìåëÝôåò Ýäåéîáí üôé êáíÝíá áðü ôá äýï
öÜñìáêá äåí åßíáé ôåñáôïãüíï.
Κλοτριμαζόλη: Κατηγορία Β
Óå ìßá ìåãÜëç ìåëÝôç áíáöïñéêÜ ìå ôçí áóöÜëåéá ôçò êëïôñéìáæüëçò óôçí
êýçóç öÜíçêå üôé ôï öÜñìáêï äåí åßíáé ôåñáôïãüíï. Ç ôïðéêÞ ÷ñÞóç ôçò ìå
ôç ìïñöÞ óôáãüíùí, üðùò êáé ç êïëðéêÞ ÷ñÞóç ôçò, äåí Ýäåéîáí íá ðñïêá-
ëïýí óõããåíåßò áíùìáëßåò óôá Ýìâñõá êáé ìðïñåß íá ãßíåé ìå áóöÜëåéá êáôÜ
ôçí êýçóç. Óå ðåñéðôþóåéò ùôïìýêùóçò, ïé óôáãüíåò êëïôñéìáæüëçò ìðï-
ñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ìå áóöÜëåéá êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò êýçóçò ãéá ôï-
ðéêÞ èåñáðåßá.
Γκριζεοφουλβίνη: Κατηγορία C
ÌåëÝôåò óå æþá Ýäåéîáí áõîçìÝíï áñéèìü áíùìáëéþí êåíôñéêïý íåõñéêïý óõ-
óôÞìáôïò êáé óêåëåôïý. ÃåíéêÜ, åßíáé åìâñõïôïîéêü êáé êáñêéíïãüíï óôá æþá.
ÕðÜñ÷ïõí áíáöïñÝò êáé ãéá óéáìáßá äßäõìá ìåôÜ áðü ÷ñÞóç ôçò.
Κετοκοναζόλη: Κατηγορία C
Βρέθηκε τερατογόνο στα ποντίκια.
Μικοναζόλη: Κατηγορία C
ÊáôÜ ôç ÷ñÞóç ôçò óå êïëðßôéäá, äå öÜíçêå íá áõîÜíåé ôçí åðßðôùóç ôùí óõã-
ãåíþí áíùìáëéþí.
Νυστατίνη: Κατηγορία C
Äåí áíáöÝñèçêáí óõããåíåßò áíùìáëßåò êáôÜ ôç ÷ñÞóç ôçò óôçí êýçóç.
Ôï CDC ðñïôåßíåé ôçí ôïðéêÞ ÷ïñÞãçóç ãéá 7 çìÝñåò áæïëþí ãéá ôç èåñá-
ðåßá ôçò ìõêçôéáóéêÞò êïëðßôéäáò êáôÜ ôçí êýçóç. ÅðéðëÝïí, ôá éìéäáæüëéá èå-
ùñïýíôáé ðéï áóöáëÞ êáé ðéï áðïôåëåóìáôéêÜ êáôÜ ôçí êýçóç áðü ôç íõóôá-
ôßíç êáé ãé’ áõôü ðñïôåßíïíôáé ùò èåñáðåßá ðñþôçò ãñáììÞò óôéò Ýãêõåò ãõ-
íáßêåò.
ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟ ΚΟΚΚΙΩΜΑ ΜΕΣΗΣ
ΓΡΑΜΜΗΣ
Ï üñïò åßíáé ðéá áäüêéìïò êáé áðëÜ äéáôçñåßôáé ãéá íá ðåñéãñÜøåé ìéá ðïéêé-
ëßá íïóïëïãéêþí ïíôïôÞôùí, ïé ïðïßåò Ý÷ïõí óáí êïéíü ÷áñáêôçñéóôéêü ôçí
åìöÜíéóç ìç åðïõëïýìåíùí äéçèçôéêþí åëêþóåùí ôçò ìýôçò, ôçò õðåñþáò
êáé ãåíéêþôåñá ôçò ìÝóçò ãñáììÞò ôïõ ðñïóþðïõ.
Ï áñéèìüò ôùí íüóùí, ïé ïðïßåò ìðïñïýí íá åìöáíéóôïýí ì’ áõôüí ôïí
ôñüðï, åßíáé ðïëý ìåãÜëïò. Åäþ èá ðåñéãñáöïýí ïé ðéï óõ÷íÝò, ïé ïðïßåò åß-
íáé: 1) ç íüóïò Wegener, 2) ç ðïëýìïñöç äéêôýùóç (ðñüêåéôáé ãéá Ýíá NK/Ô
- ëÝìöùìá óôçí ðñáãìáôéêüôçôá), 3) ç óáñêïåßäùóç, 4) ôï ñéíïóêëÞñùìá,
5) ç TÂC êáé 6) ç éóôïðëÜóìùóç. ¢ëëåò óðáíéüôåñåò, óÞìåñá, íüóïé, üðùò ç
ëÝðñá Þ ç óýöéëç êáèþò êáé ìõêçôéÜóåéò óå áíïóïêáôåóôáëìÝíïõò Þ äéáâç-
ôéêïýò áóèåíåßò, üðùò ç ìïõêïñìýêùóç, áðëþò áíáöÝñïíôáé.
1. Íüóïò Wegener (êïêêéùìÜôùóç ìå ðïëõáããåéßôéäá åßíáé ï ðéï åðéêñá-

ôÞò íÝïò üñïò). Ðñüêåéôáé ãéá íüóï Üãíùóôçò áéôéïëïãßáò. Ç áíáëïãßá ðñï-
óâïëÞò áíäñþí - ãõíáéêþí åßíáé 2:1. Ôï 1936, ï Wegener ðåñéÝãñáøå ôç íü-
óï, ç ïðïßá ÷áñáêôçñßæåôáé áðü áããåéßôéäá êáé íåêñùôéêü êïêêßùìá êáé ðñï-
óâÜëëåé ôüóï ôï áíþôåñï êáé êáôþôåñï áíáðíåõóôéêü, üóï êáé ôï ïõñïðïéç-
ôéêü óýóôçìá. Ç íüóïò èåùñåßôáé óõóôçìáôéêÞ ðáñ’ üëï ðïõ ìðïñåß íá îåêé-
íÞóåé áðü ôï áíþôåñï áíáðíåõóôéêü Þ êáé íá ðáñáìåßíåé åíôïðéóìÝíç óå áõ-
ôü åðß ìáêñü äéÜóôçìá (åíôïðéóìÝíç ìïñöÞ).
ÊëéíéêÜ ç íüóïò ÷áñáêôçñßæåôáé ìå ýðïõëç áñãÞ åéóâïëÞ ñéíéêÞò áðüöñá-
îçò, ñéíéêÞò Ýêêñéóçò êáèáñÞò áñ÷éêÜ, ïñïáéìáôçñÞò áñãüôåñá êáé óçìáíôé-
êïý âáèìïý áíÜðôõîç åöåëêßäùí óôéò ñéíéêÝò èáëÜìåò, ïé ïðïßåò, üôáí áðï-
ìáêñõíèïýí, áöÞíïõí áéìÜóïõóá åðéöÜíåéá. Óôïõò ðåñéóóüôåñïõò áóèåíåßò
ôá ðáñáðÜíù óçìåßá êáé óõìðôþìáôá áêïëïõèïýíôáé áðü êáêïõ÷ßá, íõ÷ôåñé-
íïýò éäñþôåò, áäõíáìßá, ìåôáíáóôåõôéêÝò áñèñáëãßåò, êáèþò êáé âÞ÷á, áéìü-
ðôõóç, áéìáôïõñßá, ëüãù ðñïóâïëÞò ôùí ðíåõìüíùí êáé ôùí íåöñþí. Óå ðñï-
÷ùñçìÝíåò ðåñéðôþóåéò, óôéò ìåí ñéíéêÝò èáëÜìåò åìöáíßæïíôáé åëêþóåéò êáé
íÝêñùóç áñ÷éêÜ ôïõ âëåííïãüíïõ, áñãüôåñá íÝêñùóç ôïõ ÷üíäñïõ êáé ôùí
ïóôþí ôïõ ñéíéêïý äéáöñÜãìáôïò ìå áðïôÝëåóìá äéÜôñçóç áõôïý êáé ôåëéêÜ
ðñïêýðôåé óáí áðïôÝëåóìá åöéððéïåéäÞò ìýôç. Áðü ôï êáôþôåñï áíáðíåõóôé-
êü åìöáíßæïíôáé óðÞëáéá óôéò áêôéíïãñáößåò èþñáêá, åíþ ïé âëÜâåò ôùí íå-
öñþí êáôáëÞãïõí óå íåêñùôéêÞ óðåéñáìáôïíåöñßôéäá, ìå áðïôÝëåóìá ôçí åì-

öÜíéóç åîåëéóóüìåíçò íåöñéêÞò áíåðÜñêåéáò, ç ïðïßá åßíáé êáé ç óõ÷íüôåñç
áéôßá èáíÜôïõ. Óôçí ìáëèáêÞ êáé ôçí óêëçñÞ õðåñþá ìðïñåß íá åìöáíéóôïýí
íåêñùôéêÝò âëÜâåò, ïé ïðïßåò äýóêïëá ìðïñïýí íá äéáöïñïäéáãíùóôïýí áðü
ôçí ðïëýìïñöç äéêôýùóç (ñéíéêü, NK/Ô-non Hodgkin ëÝìöùìá).
Ðåñßðïõ 10% ôùí ðáó÷üíôùí åìöáíßæïõí õðïãëùôôéäéêÞ ðñïóâïëÞ êáèþò
êáé ðñïóâïëÞ ôçò ôñá÷åßáò ìå áðïôÝëåóìá óôÝíùóç áõôþí ôùí ðåñéï÷þí. Áë-
ëÜ êáé 20% åìöáíßæïõí âáñçêïÀá áãùãéìüôçôáò (ëüãù áíÜðôõîçò êïêêéùìÜ-
ôùí óôï ìÝóï ïõò Þ ëüãù ÷ñüíéáò åêêñéôéêÞò ùôßôéäáò óáí áðïôÝëåóìá áðü-
öñáîçò ôçò åõóôá÷éáíÞò óÜëðéããáò áðü ôá êïêêéþìáôá) Þ íåõñïáéóèçôÞñéá
Þ êáé ìåéêôÞ âáñçêïÀá. Åðßóçò, ç åìöÜíéóç óõ÷íþí áíèåêôéêþí óôçí êïéíÞ
áãùãÞ ñéíïêïëðßôéäùí åßíáé áñêåôÜ óõíçèéóìÝíç.
ÅñãáóôçñéáêÜ, ðñÝðåé íá ãßíïíôáé ôïõëÜ÷éóôïí Ro èþñáêá (F+P), Ro êá-
ôÜ Waters, CT ñéíüò - ðáñáññéíßùí, ãåíéêÞ áßìáôïò, ÔÊÅ, ïõñßá, êñåáôéíßíç,
ãåíéêÞ ïýñùí. Óáí åéäéêÞ åîÝôáóç ãéá ôç íüóï èåùñåßôáé ç äéåñåýíçóç ãéá ôçí
ýðáñîç ôùí C-ANCA (Cytoplasmic staining of Antineutrophil Cytoplasmic
Antibodies) áíôéóùìÜôùí. Ç åéäéêüôçôá êáé ç åõáéóèçóßá ôçò ðáñáðÜíù åîÝ-
ôáóçò óå ðñï÷ùñçìÝíç íüóï Wegener áíÝñ÷åôáé óå 90%.
Áîßæåé åäþ íá áíáöåñèåß üôé ç ðáñáêïëïýèçóç ôùí ôßôëùí ôùí C-ANCA
ìðïñåß íá åßíáé ðïëý ÷ñÞóéìç ãéá ôçí áíß÷íåõóç ôùí õðïôñïðþí ôçò íüóïõ,
ðïëý ðñéí ãßíïõí Ýêäçëåò êëéíéêÜ.
Ç äéÜãíùóç, üìùò, ôçò íüóïõ ìðáßíåé ìå ôçí éóôïðáèïëïãéêÞ åîÝôáóç, ç
ïðïßá áêïëïõèåß ôç âéïøßá, ç ïðïßá èá ðñÝðåé íá åßíáé ìåãÜëá êïììÜôéá éóôþí
(óõíÞèùò ñéíéêïý âëåíïãüííïõ), ôá ïðïßá èá ëáìâÜíïíôáé áðü ôá üñéá Ýëêùóçò
êáé öáéíïìåíéêÜ õãéïýò éóôïý êáé èá ðåñéëáìâÜíïõí êõñßùò ôìÞìá áðü áõôüí.
ÃåíéêÜ, ç óùóôÞ äéÜãíùóç áðáéôåß ôçí Üñéóôç óõíåñãáóßá åíüò ÙÑË, åíüò
ðáèïëüãïõ êáé åíüò ðáèïëïãïáíáôüìïõ. Ëüãù ôçò ðïëõðëïêüôçôáò ôçò ãå-
íéêåõìÝíçò íüóïõ, êáèþò êáé ôùí ðáñåíåñãåéþí ôùí ÷ñçóéìïðïéïõìÝíùí
öáñìÜêùí, ôç ãåíéêÞ åðïðôåßá ôïõ áóèåíïýò èá ðñÝðåé íá ôçí Ý÷åé ï Ýìðåé-
ñïò ðáèïëüãïò êáé ìå ôç óõíåñãáóßá ôïõ ÙÑË, ôïõ ðíåõìïíïëüãïõ êáé ôïõ
íåöñïëüãïõ èá ðñïóöÝñåôáé ôï êáëýôåñï óôïí áóèåíÞ.
Ç äéáöïñïäéÜãíùóç ôçò íüóïõ ðñÝðåé íá ãßíåôáé éäéáßôåñá áðü ôá õðüëïé-
ðá íïóÞìáôá, ôá ïðïßá åìðëÝêïíôáé óôçí ïíôüôçôá ôïõ “èáíáôçöüñïõ êïê-
êéþìáôïò ôçò ìÝóçò ãñáììÞò” áëëÜ êáé áðü ôï óýíäñïìï Churg - Strauss
(åùóéíïöéëßá, óõóôçìáôéêÞ íåêñùôéêÞ áããåéßôéäá, Üóèìá êáé éóôïñéêü áôïðßáò)
Þ ôéò åðéèåôéêÝò ìõêçôéÜóåéò (ìïõêïñìýêùóç, áóðåñãßëëùóç), ïé ïðïßåò åì-
öáíßæïíôáé óõíÞèùò óå Ýäáöïò óáê÷áñþäïõò äéáâÞôç Þ Üëëçò áíïóïêáôá-
óôïëÞò.
Ðáëáéüôåñá ç ðñüãíùóç ôçò íüóïõ ôïõ Wegener Þôáí ðïëý êáêÞ, ìå óý-
íçèåò áðïôÝëåóìá ôçí ìïéñáßá êáôÜëçîç óå Üëëïôå Üëëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
ÈåñáðåõôéêÜ, ç ÷ïñÞãçóç êïñôéêïóôåñïåéäþí ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôçò
íüóïõ, Üëëáîå ñéæéêÜ ôçí ðñüãíùóÞ ôçò. ÓÞìåñá, áíÜëïãá ìå ôçí Ýêôáóç ôçò
íüóïõ êáé ôçí ôá÷ýôçôá åîÝëéîÞò ôçò, ÷ñçóéìïðïéïýíôáé èåñáðåõôéêÜ:
á. Ç ôñéìåèïðñßìç - óïõëöáìåèïîáæüëç 160 mg + 800 mg x 2 (óå ôïðéêÞ
ðñïóâïëÞ ìüíï ôïõ áíþôåñïõ áíáðíåõóôéêïý, áñãÞ åîÝëéîç).
â. Ðñåäíéæïëüíç 1 mg/kg/ çìÝñá óå ìßá äüóç, áñ÷éêÜ I.V., ìåßùóç ôçò äüóçò
áñãüôåñá êáé per os ÷ïñÞãçóç êáé
ã. Êõêëïöùóöáìßäç 2 mg/kg/ çìÝñá per os.
ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟ ΚΟΚΚΙΩΜΑ ΜΕΣΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ • 91
Ôá ðáñáðÜíù öÜñìáêá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå äéÜöïñïõò óõíäõáóìïýò êáé

ãéá ìåãÜëá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá (ãéá ðáñÜäåéãìá ç êõêëïöùóöáìßäç ÷ñçóé-
ìïðïéåßôáé ãéá üëï ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, ðïõ ç íüóïò åßíáé åíåñãÞ, óõí Ýíá
÷ñüíï áêüìá). Íá óçìåéùèåß åðßóçò åäþ ãéá Üëëç ìéá öïñÜ üôé, ëüãù ôùí ðá-
ñåíåñãåéþí ôçò öáñìáêïèåñáðåßáò ôüóï ôçò ðñåäíéæïëüíçò (ìå ôéò ãíùóôÝò
ðáñåíÝñãåéåò ôçò ìáêñï÷ñüíéáò êïñôéæïíïèåñáðåßáò) üóï êáé ôçò êõêëïöù-
óöáìßäçò (áìçíüññïéá, óôåéñüôçôá, áëùðåêßá, áéìïññáãéêÞ êõóôßôéäá, êáôá-
óôïëÞ ôïõ ìõåëïý) ôçí åðéìÝëåéá êáé ôçí åõèýíç ôçò èåñáðåßáò ðñÝðåé íá ôçí
Ý÷åé ï ðáèïëüãïò éáôñüò óå óõíåñãáóßá ìå ôïõò Üëëïõò åéäéêïýò óõíáäÝë-
öïõò ôïõ, ðïõ åìðëÝêïíôáé óôç íüóï.
¢ëëá öÜñìáêá (äåýôåñçò ãñáììÞò), ôá üðïéá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êáôÜ ôçò
íüóïõ, åßíáé ç áæáèåéïðñßíç êáé ç ìåèïôñåîÜôç. Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò ç
ðëáóìáöáßñåóç ìðïñåß íá Ý÷åé åõåñãåôéêÜ áðïôåëÝóìáôá, åíþ ôï ìïíïêëùíé-
êü áíôßóùìá rituximab, óå óõíäõáóìü ìå ãëõêïêïñôéêïóôåñïåéäÞ, ðÞñå
Ýãêñéóç áðü ôï FDA ãéá ÷ñÞóç êáôÜ ôçò íüóïõ ôï 2011.
Ï ñüëïò ôçò ÷åéñïõñãéêÞò óôç íüóï åßíáé ãåíéêÜ ðåñéïñéóìÝíïò óôçí êá-
ëÞ âéïøßá, ç ïðïßá ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé. Óå ìåñéêïýò, ðÜíôùò, áóèåíåßò åß-
íáé ðéèáíü íá ÷ñåéáóôåß ç ôïðïèÝôçóç óùëçíßóêïõ áåñéóìïý, ç äéåíÝñãåéá
ôñá÷åéïôïìÞò Þ Üëëùí åðåìâÜóåùí ãéá áðåëåõèÝñùóç ôçò áíáðíåõóôéêÞò
ïäïý óå ðåñéðôþóåéò óôåíþóåùò ôçò ôñá÷åßáò Þ õðïãëùôôéäéêÞò óôåíþóåùò
ôïõ ëÜñõããá, êáèþò åðßóçò, üôáí ç íüóïò ðåñÜóåé óå ýöåóç, åßíáé ðéèáíÞ ç
äéåíÝñãåéá ñéíïðëáóôéêÞò ãéá äéüñèùóç ôùí ðáñáìïñöþóåùí áõôÞò. Áñêå-
ôÝò öïñÝò, ëüãù ôùí êïêêéùìÜôùí óôéò ñéíéêÝò èáëÜìåò, Ý÷ïõìå óáí áðïôÝ-
ëåóìá ôçí ÷ñüíéá áðüöñáîç ôùí ñéíïäáêñõúêþí ðüñùí ïðüôå, ðÜíôá óå ðå-
ñéüäïõò ýöåóçò ôçò íüóïõ, ðéèáíÜ íá áðïäåé÷èåß áðáñáßôçôç ç äéåíÝñãåéá
åíäïóêïðéêÞò áóêïñéíïóôïìßáò. Ï óõ÷íüò êáèáñéóìüò êáé ç ôïðéêÞ ðåñéðïß-
çóç ôïõ åóùôåñéêïý ôçò ñéíüò åßíáé åðßóçò êáèïñéóôéêÞò óçìáóßáò êáé ðéèá-
íÜ èá ðñïëÜâïõí ôç äçìéïõñãßá óõíå÷åéþí ìÝóá óå áõôÞí. Ï ðáñáðÜíù êá-
èáñéóìüò ðñÝðåé íá ãßíåôáé áðü ôïí ÙÑË, åíþ ðñÝðåé íá äéäá÷èåß áðü áõôüí,
óôïí áóèåíÞ, ç ÷ñÞóç ìåèüäùí êáèáñéóìïý êáé êáëÞò õãéåéíÞò ôçò ìýôçò ìå
ðëýóåéò áõôÞò, êáèþò êáé ç ïñèÞ ÷ñÞóç äéÜöïñùí óõíäõáóìþí ñéíéêþí áëïé-
öþí.
2. Ðïëýìïñöç äéêôýùóç. ÌåôÜ áðü ðïëëÝò óõæçôÞóåéò öáßíåôáé üôé ðñü-

êåéôáé ãéá Ýíá NK/Ô-non Hodgkin ëÝìöùìá, ôï ïðïßï éóôïëïãéêÜ áíôáðïêñßíå-
ôáé óôçí éóôïëïãéêÞ ðåñéãñáöÞ ôçò ëåìöùìáôïåéäïýò êïêêéùìÜôùóçò áðü
ôïí Libowitz. Ç íüóïò åìöáíßæåôáé éäßùò óôïõò ÁóéÜôåò êáé óôïõò êáôïßêïõò
ôçò ÊåíôñéêÞò êáé Íïôßïõ ÁìåñéêÞò (óôïõò ÊáõêÜóéïõò åðéêñáôïýí ôá B cell
non Hodgkin ëåìöþìáôá), åßíáé éäéáßôåñá åðéèåôéêÞ ôïðéêÜ êáé åîåëßóóåôáé
ãñÞãïñá óå âáèåéÝò åëêþóåéò ôïõ âëåííïãüíïõ ôùí ñéíéêþí èáëÜìùí, ðïõ
ðñï÷ùñïýí óå âÜèïò êáé êáôáóôñÝöïõí ÷üíäñï êáé ïóôÜ, ìå áðïôÝëåóìá ôçí
åðÝêôáóç ôçò íüóïõ óôïõò ðáñáññßíéïõò êüëðïõò, ôïõò êüã÷ïõò êáé ôçí
õðåñþá. Åðéìüëõíóç ôçò âëÜâçò ïäçãåß óå ôïðéêÞ öëåãìïíÞ, áëëÜ êáé ãåíé-
êÞ óÞøç ìåñéêÝò öïñÝò. Ï åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò åßíáé ßäéïò ìå ôç íüóï ôïõ
Wegener áðü ôçí ïðïßá áðáéôåßôáé äéáöïñïäéÜãíùóç, ç ïðïßá ôåëéêÜ ãßíåôáé
ìå ôç âéïøßá êáé ôç ðñïóåêôéêÞ éóôïðáèïëïãéêÞ åîÝôáóç. Ç èåñáðåßá åßíáé ç
åîùôåñéêÞ áêôéíïâïëßá, óõíÞèùò ìå ÷çìåéïèåñáðåßá, üðùò ð.÷. CHOP
(cyclophosphamide, doxorubicin, vincristine, prednisone) ìå ó÷åôéêÜ êáëÜ
áðïôåëÝóìáôá. Íá óçìåéùèåß üôé óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò õðÜñ÷åé ãåíéêåõìÝ-

íç ðñïóâïëÞ áðü ôç íüóï ìå äñáìáôéêÞ óõìðôùìáôïëïãßá êáé èáíáôçöüñá
ðïñåßá ðáñÜ ôçí åíôáôéêÞ-åðéèåôéêÞ ÷çìåéïèåñáðåßá.
3. Óáñêïåßäùóç. Ðñüêåéôáé ãéá ìéá óõóôçìáôéêÞ êïêêéùìáôþäç íüóï, ç

ïðïßá ìðïñåß íá ðñïóâÜëåé êÜèå üñãáíï ôïõ óþìáôïò. Ç ÷áñáêôçñéóôéêÞ
éóôïëïãéêÞ åéêüíá ôçò íüóïõ åßíáé ôï ìç ôõñïåéäïðïéçìÝíï êïêêßùìá. Áðü
ôïõò ðÜó÷ïíôåò áðü ôç íüóï, ìüíï ôï 1% åìöáíßæåé ñéíéêÞ óõììåôï÷Þ. Áíôß-
èåôá ôï 88% åìöáíßæåé êÜðïéåò áíùìáëßåò óôçí Ro èþñáêá (óõíÞèùò ðáñá-
ðõëáßá áìöïôåñüðëåõñç ëåìöáäåíïðÜèåéá), 22% Ý÷ïõí äéüãêùóç ëåìöáäÝ-
íùí, 22% ïöèáëìéêÞ ðñïóâïëÞ, 18% äåñìáôéêÞ ðñïóâïëÞ, 6% Ý÷ïõí ðñïóâï-
ëÞ ôùí ðáñùôßäùí (ìå Þ ÷ùñßò ðÜñåóç ôïõ ðñïóùðéêïý íåýñïõ) êáé ôùí ìéêñþí
ïóôþí ôùí ÷åñéþí, åíþ ôï ÊÍÓ ðñïóâÜëëåôáé óôï 5% ôùí ðåñéðôþóåùí.
Ç ñéíéêÞ ðñïóâïëÞ áöïñÜ óå óõììåôï÷Þ ôïõ äÝñìáôïò ìå âëáôßäåò óõñ-
ñÝïõóåò, ïé ïðïßåò ôåëéêÜ ó÷çìáôßæïõí ïæßá. ÅíäïññéíéêÜ, åìöáíßæïíôáé êñïý-
óôåò êáé õðïâëåííïãüíéá ïæßá (ôá ïðïßá åßíáé õðåýèõíá ãéá ôçí åìöÜíéóç ôïõ
âëåííïãüíïõ “äßêçí ëéèïóôñþôïõ”).
Ç óõìðôùìáôïëïãßá áöïñÜ ñéíéêÞ áðüöñáîç êáé ýðáñîç ìåñéêþí êñïõ-
óôþí (óå ìéêñüôåñç Ýêôáóç áðü ôç íüóï Wegener).
Óðáíéüôáôá, ìðïñåß êáíåßò íá äåé äéÜôñçóç ôïõ ñéíéêïý äéáöñÜãìáôïò óôç
óáñêïåßäùóç. Ç äéåñåýíçóç ðåñéëáìâÜíåé ïðùóäÞðïôå ôçí Ro èþñáêá, üðïõ
ìðïñåß íá áíåõñåèïýí ðíåõìïíéêÞ ßíùóç êáé ðõëáßá ëåìöáäåíïðÜèåéá (åõñÞ-
ìáôá ôá ïðïßá èá ìáò êáôåõèýíïõí ðñïò ôç äéÜãíùóç ôçò óáñêïåéäþóåùò),
êáèþò åðßóçò êáé áéìáôïëïãéêü, âéï÷çìéêü Ýëåã÷ï, ðñïóäéïñéóìü åðéðÝäùí
ôïõ ìåôáôñåðôéêïý åíæýìïõ óôï áßìá (ACE), êáèþò êáé åîåôÜóåéò ïýñùí. Ç
åðéâåâáßùóç, âÝâáéá, èá ãßíåé ìå ôç âéïøßá êáé ôçí éóôïëïãéêÞ åîÝôáóç. Íá óç-
ìåéùèåß åäþ üôé, üðùò êáé óå üëåò ôéò âëÜâåò “èáíáôçöüñïõ êïêêéþìáôïò ôçò
ìÝóçò ãñáììÞò”, èá ðñÝðåé íá ëáìâÜíïíôáé áñêåôÜ éóôïôåìÜ÷éá, êáôÜ ôçí
þñá ôçò âéïøßáò, þóôå åêôüò áðü ôçí åîáóöÜëéóç åðÜñêåéáò õëéêïý ãéá ôçí
éóôïðáèïëïãéêÞ åîÝôáóç, íá óôÝëíïíôáé êáé éóôïôåìÜ÷éá ãéá êáëëéÝñãåéá
(óôÝëíïíôáé éäßùò éóôïôåìÜ÷éá êáé ü÷é áðëÝò ëÞøåéò åðé÷ñéóìÜôùí). Ôçò âéïøß-
áò ðñïçãåßôáé êáëüò êáèáñéóìüò ôùí ñéíéêþí êïéëïôÞôùí áðü êÜèå êñïýóôá,
þóôå íá áðïêáëõöèïýí ôá êáëýôåñá óçìåßá ãéá ëÞøç ôùí éóôïôåìá÷ßùí.
Åêôüò áðü ôéò êïéíÝò êáëëéÝñãåéåò, æçôïýíôáé êáé êáëëéÝñãåéåò ãéá ìýêç-
ôåò, TBC êáé Üôõðá ìõêïâáêôçñßäéá.
ÈåñáðåõôéêÜ ôá óõìðôþìáôá áðü ôç ñéíéêÞ óáñêïåßäùóç õðï÷ùñïýí ìå
ôç èåñáðåßá ôçò óõóôçìáôéêÞò íüóïõ. ÅÜí õðÜñ÷åé ìüíï ôïðéêÞ ðñïóâïëÞ
ôïõ âëåííïãüíïõ, ôüôå ôá ôïðéêÜ êïñôéêïóôåñïåéäÞ õðü ìïñöÞ øåêáóìþí Þ
óðáíéüôåñá ç õðïâëåííïãüíéá Ýã÷õóç åíÝóéìùí êïñôéêïóôåñïåéäþí (ðñïóï-
÷Þ Ý÷ïõí áíáöåñèåß ðåñéðôþóåéò ôýöëùóçò ýóôåñá áðü Ýã÷õóç êïñôéêïóôå-
ñïåéäþí åíäïññéíéêÜ) åßíáé õðïâïçèçôéêÞ. Åðßóçò, ç ÷ñÞóç per os êïñôéêï-
óôåñïåéäþí ãéá ìéêñÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá åßíáé ÷ñÞóéìç ãéá ôç èåñáðåßá ôçò
ñéíéêÞò óáñêïåéäþóåùò.
4. ÑéíïóêëÞñùìá. Ïöåßëåôáé óôçí Klebsiella rhinoscleromatis êáé ðñüêåé-

ôáé ãéá åíäçìéêÞ íüóï óôçí ÁíáôïëéêÞ Åõñþðç, ÊåíôñéêÞ ÁìåñéêÞ êáé ôçí
ÁöñéêÞ.
ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟ ΚΟΚΚΙΩΜΑ ΜΕΣΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ • 93
×áñáêôçñßæåôáé áðü ôñßá êëéíéêÜ óôÜäéá, ôá åîÞò:

• 1ï óôÜäéï: êáôáññïúêü, üðïõ ðáñáôçñåßôáé ðõþäçò äýóïóìç ñéíüññïéá, ç
ïðïßá êñáôÜåé ãéá áñêåôÝò åâäïìÜäåò,
• 2ï óôÜäéï, áôñïöéêü, êáôÜ ôï ïðïßï Üöèïíåò ìåãÜëåò êñïýóôåò ãåìßæïõí
ôç ìýôç êáé ôÝëïò
• 3ï óôÜäéï, êïêêéùìáôþäåò, üðïõ ïæßäéá êáôáêëýæïõí éäßùò ôç ìýôç áëëÜ,
ðéï óðÜíéá, êáé ôï öÜñõããá, ôï ëÜñõããá, ôçí ôñá÷åßá êáé ôïõò âñüã÷ïõò.
ÊáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôïõ ôåëéêïý óôáäßïõ Ý÷ïõìå óõññïÞ ôùí âëáâþí, Ýíù-
óç áõôþí êáé ôÝëïò óôÝíùóç ôçò ìýôçò, ôïõ öÜñõããá, ôïõ ëÜñõããá, ôçò
ôñá÷åßáò áëëÜ êáé ôùí âñüã÷ùí. Ç äéÜãíùóç åðéâåâáéþíåôáé ìå ôçí éóôï-
ðáèïëïãéêÞ åîÝôáóç êáé ôçí êáëëéÝñãåéá.
Ç èåñáðåßá ðáëáéüôåñá ãéíüôáí ìå ÷ïñÞãçóç streptomycin åðß Ýíá ìÞíá,
ç ïðïßá áêïëïõèåßôï áðü ôåôñáêõêëßíç ãéá ìåñéêÝò áêüìá åâäïìÜäåò. ÓÞìå-
ñá ïé ôåôñáêõêëßíåò, óå ìáêñï÷ñüíéá ÷ïñÞãçóç, èåùñïýíôáé ôá öÜñìáêá
åêëïãÞò, åíþ ç óéðñïöëïîáóßíç, ç ñéöáìðéêßíç êáé ãéá ôéò äéÜöïñåò åðéëïéìþ-
îåéò ç êëéíäáìõêßíç êáé ïé êåöáëïóðïñßíåò, éäßùò ôçò ôñßôçò ãåíåÜò, èåùñïý-
íôáé åðßóçò ÷ñÞóéìá öÜñìáêá. ÌåñéêÝò öïñÝò åßíáé áðáñáßôçôç ç äéÜíïéîç
ôùí óôåíþóåùí ìå ÷ñÞóç Laser CO2.
5. TÂC. ÓðÜíéá ìðïñåß íá åìöáíéóôåß ç öõìáôßùóç êáé óôïí ñéíéêü âëåííï-

ãüíï. ÊëéíéêÜ åìöáíßæåôáé ñéíéêÞ Ýêêñéóç ìåñéêÝò öïñÝò áéìáôçñÞ, ñéíéêÞ áðü-
öñáîç êáé óå ðñï÷ùñçìÝíá óôÜäéá Ýëêùóç êáé ôåëéêÜ äéÜôñçóç ôïõ ñéíéêïý
äéáöñÜãìáôïò. Ç äéáðßóôùóç óõíýðáñîçò åíåñãïý ðíåõìïíéêÞò öõìáôéþóå-
ùò âïçèÜåé óôç äéÜãíùóç, ç ïðïßá ðÜíôùò åðéâåâáéþíåôáé ìå ôçí éóôïëïãéêÞ
åîÝôáóç êáé ôçí êáëëéÝñãåéá ãéá ôï ìõêïâáêôçñßäéï ôçò öõìáôéþóåùò. Åðß-
óçò, ç Üìåóç ÷ñþóç êáôÜ Ziehl Nielsen êáèþò êáé ç Mantoux ìå PPD Þ Üëëåò
íåüôåñåò äéáãíùóôéêÝò ìÝèïäïé, üðùò åßíáé ôá IGRA (interferon-g release
assays), ïé ïðïßåò ðïëëÝò öïñÝò åßíáé ðéï áêñéâåßò ãéá ôç äéáöïñïäéÜãíùóç
áðü ôá Üôõðá ìõêïâáêôçñßäéá, åßíáé ÷ñÞóéìá äéáãíùóôéêÜ test.
ÈåñáðåõôéêÜ ç ÷ïñÞãçóç áíôéöõìáôéêþí öáñìÜêùí (ñéöáìðéêßíç, óôñå-
ðôïìõêßíç, åèáìâïõôüëç, ðõñáæéíáìßäç, éóïíéáæßäç ê.ëð.) óå äéÜöïñïõò óõí-
äõáóìïýò êáé ãéá ìåãÜëá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá (ð.÷. Ýíá ÷ñüíï) åßíáé ç èåñá-
ðåßá åêëïãÞò ôçò íüóïõ.
6. ÉóôïðëÜóìùóç. Åìöáíßæåôáé óôéò ðåäéÜäåò ôùí ìåãÜëùí ðïôáìþí ôçò

Âïñåßïõ êáé ÊåíôñéêÞò ÁìåñéêÞò, áëëÜ êáé óôçí ÍïôéïáíáôïëéêÞ Åõñþðç, ôçí
ÁíáôïëéêÞ Áóßá, ìÝñç ôçò ÁöñéêÞò êáé óôçí Áõóôñáëßá. ×áñáêôçñßæåôáé áðü
åëêùôéêÝò âëÜâåò ôçò ìýôçò, ôïõ óôüìáôïò êáé ôïõ ëÜñõããá êáèþò êáé áðü
ãåíéêåõìÝíá óçìåßá êáé óõìðôþìáôá (ðõñåôüò, ëåìöáäåíßôéäá, ðñïóâïëÞ ôùí
ðíåõìüíùí, ôùí ïöèáëìþí, ôïõ Ê.Í.Ó., çðáôïìåãáëßá, óðëçíïìåãáëßá). Õðåý-
èõíïò ìéêñïïñãáíéóìüò åßíáé ôï Histoplasma capsulatum, ôï ïðïßï áíåõñßóêå-
ôáé óôá éóôïëïãéêÜ ðáñáóêåõÜóìáôá, áëëÜ ìðïñåß íá áðïìïíùèåß êáé ýóôåñá
áðü êáëëéÝñãåéá. ¼ôáí ôåèåß ç äéÜãíùóç êáé óôéò óïâáñÝò ìïñöÝò ôçò íüóïõ
(ïé Þðéåò Þ ïé áóõìðôùìáôéêÝò óõ÷íÜ áõôïúþíôáé) ç èåñáðåßá ãßíåôáé ìå ôç ÷ï-
ñÞãçóç áìöïôåñéêßíçò B I.V. Þ ôçí ÷ñÞóç Üëëùí áíôéìõêçôéáóéêþí öáñìÜêùí,
üðùò éôñáêïíáæüëçò. Íá óçìåéùèåß üôé ç äéÜ÷õôç ìïñöÞ ôçò íüóïõ åßíáé óõ-
÷íÞ óå ýðáñîç AIDS.
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΝΙΚΗΣ ΑΠΝΟΙΑΣ –
ΡΟΧΑΛΗΤΟ
Ôçí ôåëåõôáßá åéêïóáåôßá üëï êáé ðéï óõ÷íÜ äéáãéãíþóêåôáé ôï óýíäñïìï ôçò
õðíéêÞò Üðíïéáò, åíþ ç ó÷Ýóç ôïõ ñï÷áëçôïý ìå áõôü Ý÷åé ãßíåé êáëýôåñá êá-
ôáíïçôÞ.
Ó÷åäüí üëåò ïé éáôñéêÝò åéäéêüôçôåò Üðôïíôáé äéáãíùóôéêÜ Þ êáé èåñáðåõ-
ôéêÜ ìå ôï óýíäñïìï ôçò õðíéêÞò Üðíïéáò êáé ôï ñï÷áëçôü.
¸ôóé, ôüóï ïé Ùôïñéíïëáñõããïëüãïé, ïé Ðíåõìïíïëüãïé, ïé Ðáéäßáôñïé, ïé
Íåõñïëüãïé, ïé Øõ÷ßáôñïé, ïé Êáñäéïëüãïé, ïé åéäéêïß Éáôñïß äéáôáñá÷þí ôïõ
ýðíïõ, ïé Áíáéóèçóéïëüãïé, ïé Åíäïêñéíïëüãïé, ïé Ãíáèï÷åéñïõñãïß, ïé Ðëá-
óôéêïß ×åéñïõñãïß, üóï êáé ïé Ðáèïëüãïé, ïé Ãåíéêïß Éáôñïß áëëÜ êáé ïé áóêïý-
íôåò ôçí ÉáôñéêÞ ÷ùñßò åéäéêüôçôá, ðñÝðåé íá Ý÷ïõí âáóéêÝò ãíþóåéò ãéá ôéò
ðáñáðÜíù íïóïëïãéêÝò ïíôüôçôåò, ïé ïðïßåò áöïñïýí ðïëý ìåãÜëï ìÝñïò
ôïõ ãåíéêïý ðëçèõóìïý êáé Ý÷ïõí áñêåôÝò öïñÝò óïâáñÝò åðéðôþóåéò (ôñï-
÷áßá êáé Üëëá áôõ÷Þìáôá, õøçëüôåñï ðïóïóôü õðåñôÜóåùò, êáñäéïáããåéá-
êþí íüóùí ê.ëð.).
Óáí õðíéêÞ Üðíïéá ïñßæåôáé ç äéáêïðÞ ôçò ñïÞò ôïõ áÝñá ãéá ðÜíù áðü 10
äåõôåñüëåðôá êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôïõ ýðíïõ, åíþ óáí õðüðíïéá ïñßæåôáé ç ðá-
ñïäéêÞ ìåßùóç ôïõ åéóðíåüìåíïõ üãêïõ áÝñá ãéá ôïõëÜ÷éóôïí ôï ßäéï ÷ñïíé-
êü äéÜóôçìá.
ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò äéáöïñåôéêïß ôýðïé ôïõ óõíäñüìïõ:
1. ÁðïöñáêôéêÞ õðíéêÞ Üðíïéá, üðïõ ç äéáêïðÞ Þ ç ìåßùóç ôçò ñïÞò ôïõ
áÝñá ïöåßëåôáé óå áðüöñáîç êÜðïéïõ Þ êÜðïéùí óçìåßùí ôçò áíþôåñçò
áíáðíåõóôéêÞò ïäïý.
2. ÊåíôñéêÞ õðíéêÞ Üðíïéá, ç ïðïßá åßíáé áðïôÝëåóìá ôçò êåíôñéêÞò áðåíåñ-
ãïðïßçóçò ôùí áíáðíåõóôéêþí ìõþí.
3. ÌåéêôÞ õðíéêÞ Üðíïéá, ç ïðïßá óõíÞèùò îåêéíÜ óáí êåíôñéêÞ êáé ãñÞãï-
ñá åðéðñïóôßèåôáé áðïöñáêôéêü óôïé÷åßï.
Áðü Üðïøç óõ÷íüôçôáò ôï óýíäñïìï áðïöñáêôéêÞò õðíéêÞò Üðíïéáò
(ÓÁÕÁ) åßíáé ðïëý óõ÷íüôåñï áðü ôïõò Üëëïõò äýï ôýðïõò. Ôï ÓÁÕÁ óõíï-
äåýåôáé óõ÷íÜ áðü ñï÷áëçôü. Óáí ñï÷áëçôü äå ìðïñåß íá ïñéóôåß ï êõñßùò
åéóðíåõóôéêüò Þ÷ïò ðïõ ðáñÜãåôáé áðü ôçí äüíçóç ôùí ôïé÷ùìÜôùí ôïõ öÜ-
ñõããá, ôçò ìáëèáêÞò õðåñþáò êáé ôçò óôáöõëÞò êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôïõ
ýðíïõ. Ôï ñï÷áëçôü åìöáíßæåôáé óå ðåñßðïõ 50% ôùí áíäñþí êáé 30% ôùí
ãõíáéêþí. Õðïëïãßæåôáé üôé ôï ìéóü ðåñßðïõ ôùí ðáñáðÜíù áôüìùí ñï÷áëß-

æïõí ó÷åäüí óå êÜèå êáôÜêëéóç ãéá ýðíï.
Ôï ñï÷áëçôü èåùñÞèçêå áíÝêáèåí ùò öõóéïëïãéêÞ ðáñáëëáãÞ ôçò áíá-
ðíïÞò, áðëþò åíï÷ëçôéêÞ ãéá ôïõò ðáñáêïéìþìåíïõò. Áðü ôá ôÝëç ôçò äåêá-
åôßáò ôïõ ‘60, êáôüðéí ìåëÝôçò ôùí áóèåíþí ìå ôï óýíäñïìï ôçò áðïöñáêôé-
êÞò õðíéêÞò Üðíïéáò, áðïêáëýöèçêå üôé áõôïß ñï÷Üëéæáí åðß ðïëëÜ ÷ñüíéá Þ
ðïëëÝò äåêáåôßåò ðñéí ôçí Ýíáñîç ôùí óõìðôùìÜôùí.
Ç óõ÷íüôçôá ôïõ ÓÁÕÁ õðïëïãßæåôáé óå 4% óôï ãåíéêü ðëçèõóìü êáé
5-10% óôïõò åíÞëéêåò Üíäñåò. Ôï ÓÁÕÁ åßíáé ðïëý óõ÷íüôåñï óôïõò Üíäñåò
êáé óôïõò ðá÷ýóáñêïõò. ÃåíéêÜ äå, åßíáé óðÜíéï óôéò ðñïåììçíïðáõóéáêÝò
ãõíáßêåò.
Ãéá ôï ìç÷áíéóìü ãåíÝóåùò ôïõ ñï÷áëçôïý êáé ôïõ ÓÁÕÁ åíï÷ïðïéïýíôáé
êõñßùò ôÝóóåñéò áíáôïìéêïß ðáñÜãïíôåò:
1. Ç áíåðÜñêåéá ôïõ ôüíïõ ôùí ìõþí ôçò ãëþóóáò, ôïõ öÜñõããá êáé ôçò
õðåñþáò, ç ïðïßá åõèýíåôáé ãéá ôçí áäõíáìßá äéáôÞñçóçò áíïé÷ôÞò ôçò
áíþôåñçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý êáôÜ ôçí åéóðíåõóôéêÞ öÜóç ôïõ áíáðíåõ-
óôéêïý êýêëïõ. Ç ÷ñÞóç áëêïüë, âåíæïäéáæåðéíþí, õðíùôéêþí, áñêåôþí
áíôéêáôáèëéðôéêþí, áíôééóôáìéíéêþí êáé Üëëùí êáôáóôáëôéêþí öáñìÜêùí
ôïõ ÊÍÓ, ìÝóù êåíôñéêÞò êáôáóôïëÞò ôïõ ìõúêïý ôüíïõ åðéäåéíþíïíôáò
ôçí ðáñáðÜíù ðáñÜìåôñï, áõîÜíïõí ôçí âáñýôçôá ôïõ ñï÷áëçôïý êáé
ôïõ ÓÁÕÁ.
2. Áðüöñáîç áðü ìÜæåò, üðùò õðåñôñïöéêÝò ðáñßóèìéåò áìõãäáëÝò, õðåñ-
ôñïöéêÝò áäåíïåéäåßò åêâëáóôÞóåéò, êýóôåéò, üãêïé, ó÷åôéêÞ Þ áðüëõôç ìå-
ãáëïãëùóóßá.
3. Õðåñâïëéêü ìÞêïò êáé ðÜ÷ïò ìáëèáêÞò õðåñþáò êáé óôáöõëÞò.
4. Áðüöñáîç ñéíüò (áðü óêïëßùóç ñéíéêïý äéáöñÜãìáôïò, ðïëýðïäåò, õðåñ-
ôñïöéêÝò êÜôù ñéíéêÝò êüã÷åò, üãêïõò, áëëåñãéêÞ ñéíßôéäá), ç ïðïßá åßíáé
õðåýèõíç ãéá Ýíôïíá áñíçôéêÞ ðßåóç, ç ïðïßá áíáðôýóåôáé óôéò åõÝíäïôåò
ðåñéï÷Ýò ôçò áíþôåñçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý êáé Ý÷åé óáí áðïôÝëåóìá ôçí
óýìðôùóç áõôþí êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôçò åéóðíïÞò.
Ôá Üôïìá ôá ïðïßá ðÜó÷ïõí áðü ÓÁÕÁ åìöáíßæïõí Ýíôïíç êüðùóç êáôÜ
ôçí äéÜñêåéá ôçò çìÝñáò, Ýíôïíç õðíçëßá, ðñùéíïýò ðïíïêåöÜëïõò, äéáôáñá-
÷Ýò ôçò ìíÞìçò, áíéêáíüôçôá êáé ìåñéêÝò öïñÝò áéöíßäéï èÜíáôï. Óõ÷íÜ ôá
Üôïìá áõôÜ åìöáíßæïõí åðßóçò áñôçñéáêÞ õðÝñôáóç, óôåöáíéáßá íüóï, áñ-
ñõèìßåò, Ýìöñáãìá ìõïêáñäßïõ, áããåéáêÜ åãêåöáëéêÜ åðåéóüäéá êáé íõχôåñé-
íÝò áöõðíßóåéò.
Ç õðíçëßá åßíáé õðåýèõíç ãéá ðïëëÜ ôñï÷áßá áôõ÷Þìáôá, äéüôé ïé áóèåíåßò
êïéìïýíôáé êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôçò ïäÞãçóçò. Ç Ýíôïíç õðíçëßá åëÝã÷åôáé ìå
ôï M.S.L.T. (Multiple Sleep Latency Test) êáôÜ ôï ïðïßï ðñïóöÝñåôáé ç äõíá-
ôüôçôá ýðíïõ, ýóôåñá áðü ôï õðíïãñÜöçìá (åßôå ôï ðñùéíü ìåôÜ áðü áõôü,
åßôå ôï åðüìåíï) ôñåéò öïñÝò êáé ìåôñéÝôáé ï ìÝóïò ÷ñüíïò ðïõ ÷ñåéÜæåôáé íá
êïéìçèåß ôï Üôïìï (áõôüò ðñÝðåé íá åßíáé öõóéïëïãéêÜ >7 min êáôÜ ìÝóï
üñï).
Ç äéÜãíùóç ôïõ ñï÷áëçôïý êáé ôïõ ÓÁÕÁ ôßèåôáé êõñßùò áðü ôï éóôïñéêü
ôïõ áóèåíïýò, ôï ïðïßï ëáìâÜíåôáé áðü ôïí ßäéï áëëÜ êáé áðü Üôïìá ôá ïðïßá
êïéìïýíôáé-æïõí ìáæß ôïõ êáé áðü ôç öõóéêÞ åîÝôáóç, ç ïðïßá ðåñéëáìâÜíåé
ðëÞñç ÙÑË åêôßìçóç ìå åîÝôáóç ôçò ìýôçò, ôïõ ñéíïöÜñõããá, ôçò óôïìáôé-
êÞò êïéëüôçôáò, ôïõ óôïìáôïöÜñõããá, ôïõ õðïöÜñõããá êáé ôïõ ëÜñõããá. Ìå
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΝΙΚΗΣ ΑΠΝΟΙΑΣ – ΡΟΧΑΛΗΤΟ • 97
ôç ÷ñÞóç ôïõ åýêáìðôïõ ñéíïöáñõããïëáñõããïóêïðßïõ êáé åíþ ï áóèåíÞò åß-

íáé óå ýðôéá èÝóç ãßíåôáé ç äïêéìáóßá ôïõ Muller (εισπνοή ìå êëåéóôÞ ôçí ìý-
ôç êáé ôï óôüìá þóôå íá äçìéïõñãçèåß ç ìÝãéóôç áñíçôéêÞ ðßåóç). ÌåôÜ ôçí
ðáñáðÜíù äïêéìáóßá ìðïñåß íá ãßíïõí êáé Üëëïé Ýëåã÷ïé, üðùò ç äéáðßóôùóç
ôçò åðßðôùóçò, óôï ìÝãåèïò ôïõ áåñáãùãïý, ôçò ðñïâïëÞò ôçò êÜôù ãíÜèïõ
êáé ôçò åîüäïõ ôçò ãëþóóáò áðü ôï óôüìá (åðß áýîçóçò ôïõ ìåãÝèïõò ôïõ
áåñáãùãïý áíáìÝíåôáé èåôéêÞ åðßäñáóç ôùí åéäéêþí ïäïíôéêþí óõóêåõþí-
íáñèÞêùí).
Ìå ôçí äïêéìáóßá Muller åëÝã÷ïõìå ôçí ðåñéï÷Þ áðüöñáîçò. Áí áõôÞ ïöåß-
ëåôáé óå ðëáäáñüôçôá êáé óýìðôùóç ôùí ôïé÷ùìÜôùí ôïõ õðïöÜñõããá êáé/ç
ôïõ ëÜñõããá, ç UPPP (Uvulopalatopharyngoplasty - óôáöõëïûðåñùéïöáñõã-
ãïðëáóôéêÞ) Þ ç LAUP (Laser Assisted Uvulopalatoplasty - óôáöõëïûðåñùéï-
ðëáóôéêÞ ìå ôçí âïÞèåéá Laser) äåí áíáìÝíåôáé íá âïçèÞóïõí ôïí áóèåíÞ,
üóïí áöïñÜ ôï ÓÁÕÁ. Ìüíç ëýóç öáßíåôáé íá åßíáé ôüôå ç n-C.P.A.P. (nasal
Continuous Positive Airway Pressure - ÷ïñÞãçóç áÝñá óõíå÷ïýò èåôéêÞò ðßå-
óçò ìå ôç ÷ñÞóç ñéíéêÞò ìÜóêáò) Þ ç ôñá÷åéïôïìÞ, åêôüò êáé áí ï áóèåíÞò ÷Ü-
óåé ðïëëÜ êéëÜ êáé ç äïêéìáóßá Muller áñíçôéêïðïéçèåß, ïðüôå ðéèáíÜ ç UPPP
íá ãßíåé áðïôåëåóìáôéêÞ.
Ó÷åôéêÜ ðñüóöáôá, Ý÷åé ðñïôáèåß ç äéåíÝñãåéá ôçò äïêéìáóßáò Muller ìå
ôçí ÷ïñÞãçóç áíáéóèçóéïëïãéêþí åíäïöëåâßùí öáñìÜêùí (üðùò ðñïðïöü-
ëçò Þ ìéäáæïëÜìçò) êáé ôçí ôå÷íçôÞ Ýëåõóç ýðíïõ. Âåâáßùò, áõôÞ ç äéáäéêá-
óßá (sleep endoscopy) ðñÝðåé íá ãßíåôáé ìüíï åíäïíïóïêïìåéáêÜ êáé ìå ôçí
éáôñéêÞ ïìÜäá óå ðëÞñç åôïéìüôçôá, ãéá áíôéìåôþðéóç åíäå÷üìåíïõ óõìâÜ-
íôïò áðþëåéáò ôïõ áåñáãùãïý.
Ç äéåíÝñãåéá õðíïãñáöÞìáôïò ãéá ôçí åðéâåâáßùóç ôçò äéÜãíùóçò êáé ôïí
êáèïñéóìü ôçò âáñýôçôáò ôïõ óõíäñüìïõ èåùñåßôáé ðëÝïí åíôåëþò áðáñáß-
ôçôç. ÊáôÜ ôï õðíïãñÜöçìá, ï áóèåíÞò ìÝíåé ãéá ìéá íý÷ôá óôï íïóïêïìåßï
êáé êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôïõ ýðíïõ ãßíïíôáé ÇÅÃ, ÇÊÃ, ÇëåêôñïöèáëìïãñÜöç-
ìá, ÇëåêôñïìõïãñÜöçìá óôïõò Üíùèåí ôïõ õïåéäïýò ìýåò, êáèþò êáé óôïõò
ðñüóèéïõò êíçìéáßïõò ìýåò, ìåôñéÝôáé ç ñïÞ áÝñá áðü ôçí ìýôç êáé ôï óôü-
ìá, åêôéìÜôáé ï êïñåóìüò ôïõ Ï2, ç èÝóç ôïõ ýðíïõ êáèþò êáé ç áñôçñéáêÞ
ðßåóç óõíå÷þò.
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá, Ý÷ïõí åðéíïçèåß áñêåôÝò óõóêåõÝò ìå ôéò ïðïßåò
ìðïñåß Ýíá õðíïãñÜöçìá, ëéãüôåñùí ðáñáìÝôñùí, íá ãßíåé êáô’ïßêïí. ÕðÜñ-
÷ïõí ðëåïíåêôÞìáôá êáé ìåéïíåêôÞìáôá ôçò ìåèüäïõ êáèþò êáé õðïóôçñéêôÝò
êáé ðïëÝìéïé ôçò, öáßíåôáé üìùò, üôé ìðïñåß, óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, íá ÷ñç-
óéìïðïéçèåß óáí screening test.
Ìå ôï õðíïãñÜöçìá ìðïñåß íá åêôéìçèåß ç ýðáñîç, ï ôýðïò (áðïöñáêôé-
êü, êåíôñéêü, ìéêôü) êáé ç âáñýôçôá ôïõ óõíäñüìïõ õðíéêÞò Üðíïéáò. Áõôü ãß-
íåôáé õðïëïãßæïíôáò ôï äåßêôç áðíïéþí (ï áñéèìüò áðíïéþí áíÜ þñá ýðíïõ),
ôï äåßêôç õðïðíïéþí (ï áñéèìüò õðïðíïéþí áíÜ þñá ýðíïõ) êáé ôïí äåßêôç
áðíïéþí-õðïðíïéþí (ï áñéèìüò áðíïéþí + áñéèìüò õðïðíïéþí áíÜ þñá
ýðíïõ). ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò áðüøåéò ãéá ôïí áñéèìü áðíïéþí + õðïðíïéþí, ï
ïðïßïò èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé êáé ôïí ÷áñáêôçñéóìü ôçò âáñýôçôáò ôïõ óõí-
äñüìïõ óôïõò åíÞëéêåò. ¸íáò åõñÝùò áðïäåêôüò êáíüíáò åßíáé üôé, üôáí ï
åîåôáæüìåíïò Ý÷åé êÜôù áðü 5 Üðíïéåò êáé õðüðíïéåò áíÜ þñá ýðíïõ èåùñåß-
ôáé üôé äåí ðÜó÷åé áðü ôï óýíäñïìï. ¢ðíïéåò êáé õðüðíïéåò ðÜíù áðü 5 êáé
ëéãüôåñåò áðü 30 áíÜ þñá ýðíïõ êáé ìå êïñåóìü ïîõãüíïõ ìåãáëýôåñï áðü
85% èåùñïýíôáé óõìâáôÝò ìå Þðéï óýíäñïìï õðíéêÞò Üðíïéáò. Ôï ìÝôñéï

óýíäñïìï ÷áñáêôçñßæåôáé áðü äåßêôç áðíïéþí-õðïðíïéþí ìåôáîý 31 êáé 59
êáé ÷åéñüôåñï êïñåóìü ïîõãüíïõ ìåôáîý 80 êáé 84%. Óáí óïâáñü óýíäñïìï
õðíéêÞò Üðíïéáò èåùñåßôáé áõôü, üðïõ ï äåßêôçò áðíïéþí-õðïðíïéþí åßíáé ðÜ-
íù áðü 60 êáé ï ÷åéñüôåñïò êïñåóìüò ïîõãüíïõ ëéãüôåñïò áðü 79%. ¼ôáí ï
äåßêôçò áðíïéþí-õðïðíïéþí äåí óõìöùíåß, áðü Üðïøç âáñýôçôáò, ìå ôïí êï-
ñåóìü ôïõ ïîõãüíïõ, ëáìâÜíåôáé õðüøç, ãéá ôïí ÷áñáêôçñéóìü ôçò âáñýôç-
ôáò ôïõ óõíäñüìïõ, ç ÷åéñüôåñç ðáñÜìåôñïò.
Óôá ðáéäéÜ åßíáé ãåíéêÜ ðáñáäåêôü üôé äåí ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí êáèüëïõ
Üðíïéåò êáé õðüðíïéåò, óå êáèçìåñéíÞ âÜóç (åíäå÷ïìÝíùò ðáñïäéêÝò Üðíïéåò
óå ðåñéðôþóåéò ïîåßáò ßùóçò ôïõ áíþôåñïõ áíáðíåõóôéêïý íá åßíáé áíåêôÝò),
ãéá íá ÷áñáêôçñéóôïýí áõôÜ óáí õãéÞ.
ÊáôÜ êáéñïýò Ý÷ïõí äïêéìáóôåß äéÜöïñåò èåñáðåßåò ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç
ôïõ ñï÷áëçôïý êáé ôïõ ÓÁÕÁ. Áñ÷éêÜ, óõíéóôÜôáé áðþëåéá âÜñïõò, áðïöõãÞ
áëêïïëïý÷ùí ðïôþí êáé êáðíßóìáôïò, áíôééóôáìéíéêþí, çñåìéóôéêþí, áíôéêá-
ôáèëéðôéêþí êáé Üëëùí öáñìÜêùí, ôá ïðïßá óõíåéóöÝñïõí óôçí ìõúêÞ ÷áëÜ-
ñùóç, êáèþò êáé áðïöõãÞ êáôÜêëéóçò óå ýðôéá èÝóç (ìåñéêÝò öïñÝò âïçèÜ-
åé ôï ñÜøéìï ìéáò ìðÜëáò ôÝííéò óôï ðßóù ìÝñïò ôçò ðõæÜìáò). ¸÷ïõí åðßóçò
äïêéìáóôåß äéÜöïñá öÜñìáêá, üðùò ç ðñïôéðôυëßíç êáé ðéï ðñüóöáôá ç
öëïõοξåôßíç (áíôéêáôáèëéðôéêÜ öÜñìáêá ôá ïðïßá, ìåéþíïõí ôï ÷ñüíï ýðíïõ
óå R.E.M. öÜóç) ìå ìÝôñéá áðïôåëÝóìáôá.
Áðü ôá óõíôçñçôéêÜ ìÝóá ç ÷ñÞóç n – CPAP (êáé ôùí ðáñáëëáãþí ôçò) äß-
íåé ðïëý êáëÜ áðïôåëÝóìáôá, ðáñ’ üôé ç ìÜóêá äåí åßíáé åýêïëá áíåêôÞ áðü
ôïõò áóèåíåßò. Óå áñêåôïýò ðÜó÷ïíôåò ç ÷ñÞóç åéäéêþí ïäïíôéêþí óõóêåõþí
- íáñèÞêùí, ïé ïðïßïé ðñïùèïýí ôçí êÜôù ãíÜèï (éäßùò) ðñïò ôá ìðñïóôÜ,
ìðïñåß íá åßíáé åðéâïçèçôéêÞ êáé êáëýôåñá áíåêôÞ áðü ôçí n – CPAP, ç ïðïßá
ðÜíôùò åßíáé ôï gold standard ôçò áíôéìåôþðéóçò ôïõ óïâáñïý ÓÁÕÁ. Óå ìå-
ñéêÝò ðåñéðôþóåéò ñï÷áëçôïý, ïöåéëüìåíåò óå áðüöñáîç ôçò ñéíüò, ç ÷ñÞóç
áõôïêüëëçôùí õðïáëëåñãéêþí ôáéíéþí, ïé ïðïßåò ôïðïèåôïýíôáé óôç ÷üíäñéíç
ìïßñá ôçò ñéíéêÞò ðõñáìßäáò Þ åíäïññéíéêþí íáñèÞêùí, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ
ýðíïõ, ìðïñåß íá åßíáé ÷ñÞóéìç ãéá ôçí åëÜôôùóç ôïõ ñï÷áëçôïý.
Ùò ÷åéñïõñãéêÝò èåñáðåßåò áíáöÝñïíôáé ç ôñá÷åéïôïìÞ (ç ïðïßá ðïëý
óðÜíéá ðéá ãßíåôáé éäéáßôåñá ìåôÜ ôç ÷ñÞóç ôçò n - CPAP), ç áìõãäáëåêôïìÞ,
ç äéáöñáãìáôïðëáóôéêÞ, ç ïñèïãíáèéêÞ ÷åéñïõñãéêÞ (ìå ðïëý êáëÜ ðïóïóôÜ
åðéôõ÷ßáò), ç áíÜñôçóç ôïõ õïåéäïýò ïóôïý, êáèþò åðßóçò, áðü ôïí Ikematsu
(1952) êáé ôïí Fujita (1981), ç UPPP. Ðéï ðñüóöáôá, áñ÷éêÜ óôçí Ãáëëßá áðü
ôïí Yves-Victor Kamami êáé áñãüôåñá óôçí õðüëïéðç Åõñþðç êáé ôçí Â. Áìå-
ñéêÞ ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ãéá ôçí èåñáðåßá ôïõ Þðéïõ ÓÁÕÁ êáé éäßùò ôïõ ñï÷á-
ëçôïý ç LAUP. Ôï Laser ôï ïðïßï êõñßùò Ý÷åé ÷ñçóéìïðïéçèåß åßíáé ôï CO2.
Åðßóçò, Üëëåò ìÝèïäïé, üðùò ÷ñÞóç ñáäéïóõ÷íïôÞôùí Þ ôïðïèÝôçóç åéäéêþí
åìöõôåõìÜôùí óôçí ìáëèáêÞ õðåñþá, Ý÷ïõí ðñïôáèåß éäßùò ãéá ôçí áíôéìå-
ôþðéóç ôïõ ñï÷áëçôïý.
Ç UPPP åßíáé ç ðéï óõ÷íÞ ÷åéñïõñãéêÞ åðÝìâáóç ãéá ôï ÓÁÕÁ. Ðñùôïðå-
ñéãñÜöçêå áðü ôïí Ikematsu óôçí Éáðùíßá ôï 1952 óáí èåñáðåßá ãéá ôï ñï-
÷áëçôü. ÊáôÜ ôçí åðÝìâáóç áõôÞ áöáéñåßôáé ìÝñïò ôçò ìáëèáêÞò õðåñþáò,
ç óôáöõëÞ, êáèþò êáé ïé ðáñßóèìéåò áìõãäáëÝò, åíþ ïé ïðßóèéåò ðáñßóèìéåò
êáìÜñåò, äéáôçñïýìåíåò, ðåñéóôñÝöïíôáé ðñïò ôá åìðñüò êáé ñÜâïíôáé óôéò
ðñüóèéåò ðáñßóèìéåò êáìÜñåò. Ç åðÝìâáóç ãßíåôáé ìå ãåíéêÞ áíáéóèçóßá. Ôá
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΝΙΚΗΣ ΑΠΝΟΙΑΣ – ΡΟΧΑΛΗΤΟ • 99
áðïôåëÝóìáôÜ ôçò, üóïí áöïñÜ ôç óçìáíôéêÞ ìåßùóç Þ êáé åîÜëåéøç ôïõ ñï-
÷áëçôïý, åßíáé ðïëý êáëÜ (90% âåëôßùóç Þ åîÜëåéøç), åíþ ìüíï ôï 50% ôùí
áôüìùí ðïõ ðÜó÷ïõí áðü ìÝôñéï Þ Þðéï ÓÁÕÁ åìöáíßæïõí ìåßùóç ôùí
áðíïéþí êáé ôùí õðïðíïéþí ðÜíù áðü 50%.
Óå ðåñßðôùóç ðïõ ç õðåñôñïößá ôçò âÜóçò ôçò ãëþóóáò åìðëÝêåôáé óôï
óýíäñïìï, ç ìÝóç ãëùóóåêôïìÞ ìå Laser åíäåßêíõôáé. Åðßóçò, ç ðñïùèçôéêÞ
åðÝìâáóç ôïõ ãåíåéïãëùóóéêïý ìõüò, ìå ðñüóèéá ïóôåïôïìßá ôçò ðåñéï÷Þò
ôïõ ãåíåéáêïý öýìáôïò ôçò êÜôù ãíÜèïõ, åðéëåêôéêÜ ìðïñåß íá åßíáé ÷ñÞóéìç.
Ç LAUP ãßíåôáé ìå ôïí áóèåíÞ õðü ôïðéêÞ áíáéóèçóßá ìå ôç ÷ñÞóç Laser
CO2. Ðñïáíáéóèçóßá (âåíæïäéáæåðßíåò ê.ëð.) êáëýôåñá íá ìçí ÷ñçóéìïðïéåß-
ôáé. ÊáôÜ ôçí LAUP, âñá÷ýíåôáé ç óôáöõëÞ êáé ç ìáëèáêÞ õðåñþá ãéá íá äç-
ìéïõñãçèïýí êáéíïýñéåò áíáôïìéêÝò óõíèÞêåò, þóôå íá åîáöáíßæåôáé ôï ñï-
÷áëçôü, åíþ äåí èá åìöáíßæåôáé ñéíéêÞ áíÜññïéá. Ç ðáñáðÜíù åðÝìâáóç åß-
íáé ìéá áóöáëÞò ôå÷íéêÞ, áñêåôÜ áðïôåëåóìáôéêÞ óôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ êá-
ëïÞèïõò ñï÷áëçôïý. Ãéá íá åðéôåõ÷èïýí ôá åðéèõìçôÜ áðïôåëÝóìáôá, ÷ñåéÜ-
æïíôáé 2-4 LAUP áíÜ áóèåíÞ (ìå ìåóïäéÜóôçìá 40-60 çìåñþí ìåôáîý 2 åðåì-
âÜóåùí).
Óçìåéþíåôáé üôé, ç ÷ñÞóç ôçò LAUP, ìåôÜ ôïí ðáñáôåôáìÝíï áñ÷éêü åíèïõ-
óéáóìü Ý÷åé ìåéùèåß ñéæéêÜ, ôüóï ëüãù ôçò áíáðïôåëåóìáôéêüôçôáò óôçí áíôé-
ìåôþðéóç ôïõ óõíäñüìïõ, üóï êáé ëüãù ôïõ Ýíôïíïõ öáñõããéêïý Üëãïõò, ôï
ïðïßï ðñïêáëåß.
Ìéá êáéíïýñãéá ÷åéñïõñãéêÞ ìÝèïäïò, ç ïðïßá öáßíåôáé íá õðüó÷åôáé ðïë-
ëÜ (óå åðéëåãìÝíïõò áóèåíåßò) åßíáé ç âçìáôïäüôçóç ôïõ õðïãëùóóßïõ íåý-
ñïõ ìå åìöýôåõóç åéäéêÞò óõóêåõÞò, ç ïðïßá ìïéÜæåé ìå ôïõò êáñäéáêïýò âç-
ìáôïäüôåò.
Óôéò ðåñéðôþóåéò óïâáñïý êáé ìåôñßïõ ÓÁÕÁ áðïöåýãåôáé ç ÷ñÞóç âåíæï-
äéáæåðéíþí, õðíùôéêþí, áíôééóôáìéíéêþí, áíáëãçôéêþí (ðåèéäßíç, êùäåÀíç), êá-
èþò êáé ãåíéêÜ öáñìÜêùí ôá ïðïßá Ý÷ïõí êáôáóôáëôéêÞ äñÜóç óôï ÊÍÓ, ðñï-
åã÷åéñçôéêÜ êáé ìåôåã÷åéñçôéêÜ. Ï ëüãïò åßíáé üôé ïé áóèåíåßò, ïé ïðïßïé ðÜ-
ó÷ïõí áðü ôï ðáñáðÜíù óýíäñïìï, Ý÷ïõí éäéáßôåñç åõáéóèçóßá óå áíÜëïãá
öÜñìáêá êáé ìðïñåß, óáí áðïôÝëåóìá ôçò ÷ïñÞãçóÞò ôïõò, íá Ý÷ïõìå áêüìá
êáé áíáðíåõóôéêÞ ðáýëá.
ÅÜí, ãéá ïðïéïäÞðïôå ëüãï, áóèåíÞò, ï ïðïßïò ðÜó÷åé áðü ÓÁÕÁ, ÷ñåéá-
óôåß íá ÷åéñïõñãçèåß ìå ãåíéêÞ áíáéóèçóßá, ï õðåýèõíïò ÷åéñïõñãüò ðñÝðåé
íá ó÷åäéÜóåé ìå ôïí áíáéóèçóéïëüãï ðïëý ðñïóåêôéêÜ êáé ìáæß íá áðïöáóß-
óïõí ôï êÜèå ôé [ðñïáíáéóèçóßá (åÜí ÷ñåéÜæåôáé), ôñüðï äéáóùëÞíùóçò, ðéèá-
íÞ ìåôáöïñÜ óôçí ìïíÜäá åíôáôéêÞò èåñáðåßáò ìåôåã÷åéñçôéêÜ, ðéèáíÞ êáèõ-
óôÝñçóç áðïóùëÞíùóçò ãéá ìåñéêÝò çìÝñåò ê.ëð.]. ¢ëëùóôå, ôüóï ç äéáóù-
ëÞíùóç, üóï êáé ç ôñá÷åéïôïìÞ åßíáé åîáéñåôéêÜ äýóêïëåò ëüãù ôïõ üôé ï
áóèåíÞò óõ÷íüôáôá åßíáé ðá÷ýóáñêïò.
Ó÷åôéêÜ ðñüóöáôá ðåñéãñÜöçêå áðü ôçí êáèçãÞôñéá áíáéóèçóéïëïãßáò
ôïõ ðáíåðéóôçìßïõ ôïõ Toronto F. Chung, ìéá ìÝèïäïò (ïêôþ ðáñáìÝôñùí) ìå
êáëÞ ðéèáíüôçôá ðñüâëåøçò, ôçò ýðáñîçò ÓÁÕÁ, óå Ýíá äåäïìÝíï Üôïìï, ç
ïðïßá åßíáé áðëÞ êáé åýêïëá åöáñìüóéìç. Ðñüêåéôáé ãéá ôçí STOP-bang üðïõ
S=Snoring, T=Tired, O=Observed apneas, P=blood Pressure, b=BMI (ðÜíù
áðü 35), a=age (ðÜíù áðü 50), n=neck circumference (ðÜíù áðü 40) êáé
g=gender (ï Üíäñáò èåùñåßôáé ðéï åðéññåðÞò óôï ÓÁÕÁ). ¼ôáí ôï score åß-
íáé ðÜíù Þ ßóï ìå 3, ç ðéèáíüôçôá ýðáñîçò ìÝôñéïõ-óïâáñïý ÓÁÕÁ åßíáé ðï-
ëý óçìáíôéêÞ. ÅÜí ç STOP-bang óõíäõáóôåß ìå ôïí ðñïóäéïñéóìü ôùí äéôôáí-

èñáêéêþí óôïí ïñü (HCO-3 ðÜíù Þ ßóá ìå 28 mmol/L) ôüôå ç åéäéêüôçôá ôçò
ìåèüäïõ áõîÜíåé. Ç ðñïóèÞêç ôïõ ðñïóäéïñéóìïý ôçò âáñýôçôáò õðíçëßáò,
ìå ôçí êëßìáêá Epworth èá ìðïñïýóå, åíäå÷ïìÝíùò, íá áõîÞóåé ôï ðïóïóôü
áêñßâåéáò ðñüâëåøçò ôùí ðáó÷üíôùí, áðü ìÝôñéï-óïâáñü ÓÁÕÁ.
Åðßóçò, åßíáé ãíùóôü üôé, ýóôåñá áðü åðåìâÜóåéò óôçí áíþôåñç áíáðíåõ-
óôéêÞ ïäü óå áóèåíåßò ðÜó÷ïíôåò áðü ôï ÓÁÕÁ, ç Üêñéôç áðïóùëÞíùóç, ç
÷ñÞóç êáôáóôáëôéêþí öáñìÜêùí, êáèþò êáé ç åëëéðÞò ðáñáêïëïýèçóç,
Ý÷ïõí óáí áðïôÝëåóìá óïâáñüôáôåò åðéðëïêÝò, όπως πνευμονικό οίδημα ή
áêüìç êáé ôïí áðü áóöõîßá èÜíáôï ôïõ ðÜó÷ïíôïò, áðü óõíÝñãåéá ôïõ ìåôåã-
÷åéñçôéêïý ïéäÞìáôïò, óôçí áíáðíåõóôéêÞ ïäü με την êáôáóôáëôéêÞ äñÜóç
ôùí öáñìÜêùí óôï ÊÍÓ.
Ôï ìåôåã÷åéñçôéêü áðïôÝëåóìá ôçò UPPP Þ Üëëçò åðÝìâáóçò ãéá èåñá-
ðåßá ôïõ ÓÁÕÁ ðñÝðåé íá åêôéìÜôáé ìåôÜ áðü 6-12 ìÞíåò, ìå ëÞøç ëåðôïìå-
ñïýò éóôïñéêïý êáé ìå íÝï õðíïãñÜöçìá. Óå ðåñßðôùóç óïâáñïý ÓÁÕÁ
÷ñåéÜæåôáé, ìåñéêÝò öïñÝò, óõíäõáóìüò óõíôçñçôéêþí êáé ÷åéñïõñãéêþí ôå-
÷íéêþí ãéá ôçí áíôéìåôþðéóÞ ôïõ.
Íá óçìåéùèåß üôé, ç ðá÷õóáñêßá, ç ïðïßá äåí ìðïñåß íá åëåã÷èåß ìå äßáé-
ôá, ðéèáíÜ íá ÷ñåéÜæåôáé åðåìâÜóåéò, üðùò äéáìåñéóìáôïðïßçóç ôïõ óôïìÜ-
÷ïõ (ç ïðïßá ðÜíôùò åßíáé éäéáßôåñá âáñéÜ åðÝìâáóç ãéá ôïõò ðÜó÷ïíôåò áðü
ÓÁÕÁ), þóôå ç åðéèõìçôÞ áðþëåéá âÜñïõò íá óõíåéóöÝñåé óôçí áíôéìåôþðéóç
ôïõ óõíäñüìïõ êáé ôïõ ñï÷áëçôïý.
ÓõìðåñáóìáôéêÜ, ôï ÓÁÕÁ ãéá íá äéáãíùóôåß êáé íá áíôéìåôùðéóôåß óùóôÜ
÷ñåéÜæåôáé ôçí óõíåñãáóßá ðïëëþí éáôñéêþí åéäéêïôÞôùí êáé Üëëùí åðéóôçìü-
íùí, üðùò äéáéôïëüãùí êáé øõ÷ïëüãùí.
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΠΡΟΣΩΠΟΥ
ΚΑΙ ΤΡΑΧΗΛΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Πρόλογος
Ï ðïëõóÞìáíôïò ñüëïò ôïõ ãåíéêïý ãéáôñïý óôç óùóôÞ áíôéìåôþðéóç ôïõ
áóèåíïýò åßíáé åìöáíÞò, éäéáßôåñá óôéò ìÝñåò ìáò, ðïõ äßíåôáé ìåãÜëç Ýìöá-
óç óôçí áíáâÜèìéóç ôçò ðñùôïâÜèìéáò öñïíôßäáò õãåßáò. Óôçí ðåñßðôùóç
ôïõ ðïëõôñáõìáôßá, ç óõìâïëÞ ôïõ ãåíéêïý ãéáôñïý óôçí ðñùôïâÜèìéá áíôé-
ìåôþðéóç åßíáé ðïëëÝò öïñÝò êáèïñéóôéêÞ ãéá ôçí ßäéá ôç æùÞ ôïõ áóèåíïýò
êáé ãåíéêüôåñá ãéá ôçí ðïñåßá ôçò êáôÜóôáóÞò ôïõ.
Ïé ôñáõìáôéóìïß ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ ðñïóþðïõ êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ áðïôåëïýí
Ýíáí îå÷ùñéóôü êëÜäï óôçí åéäéêüôçôá ôïõ ôñáýìáôïò, ìå ôïí ïðïßï áó÷ïëïý-
íôáé óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí, áñ÷éêÜ, ó÷åôéêÜ Üðåéñïé ãéáôñïß, üðùò
åéäéêåõüìåíïé ÷åéñïõñãéêÞò, ãåíéêÞò éáôñéêÞò, ÙÑË êáé áãñïôéêïß éáôñïß óôá ðå-
ñéóóüôåñá íïìáñ÷éáêÜ êáé Üëëá ìéêñüôåñá íïóïêïìåßá ôçò ÷þñáò, êáèþò êáé
óôá êÝíôñá õãåßáò. Ç ãíþóç, üìùò, ôçò óùóôÞò áíôéìåôþðéóçò ôùí êáêþóåùí
óôçí ðåñéï÷Þ áõôÞ èá áðïäåé÷èåß óùôÞñéá óå áñêåôÝò ðåñéðôþóåéò êáôÜ ôá
ðñþôåò êñßóéìåò þñåò ìåôÜ ôïí ôñáõìáôéóìü, éäéáßôåñá óå áðïìáêñõóìÝíåò
ðåñéï÷Ýò, áðü ôéò ïðïßåò ç ìåôáöïñÜ ôïõ áóèåíïýò ìÝ÷ñé ôïí ôüðï ôçò åîåé-
äéêåõìÝíçò éáôñéêÞò öñïíôßäáò åßíáé ÷ñïíïâüñá. Ç äåäïìÝíç Ýëëåéøç ôìçìÜ-
ôùí Ãíáèï÷åéñïõñãéêÞò êáé ÐëáóôéêÞò ÷åéñïõñãéêÞò óôçí ðëåéïøçößá ôùí ðå-
ñéöåñéêþí íïóïêïìåßùí ôçò ÷þñáò åðéôåßíåé ôï ðñüâëçìá.
Ôï ðáñüí ðüíçìá áðåõèýíåôáé óå íÝïõò óõíáäÝëöïõò, éäßùò åéäéêåõüìå-
íïõò ãåíéêÞò éáôñéêÞò, ÙÑË, ÷åéñïõñãéêÞò êáèþò êáé óôïõò áãñïôéêïýò éá-
ôñïýò, ìå ôçí åëðßäá üôé èá ôïõò âïçèÞóåé óôá ðñþôá ôïõò âÞìáôá óôç äéÜ-
ãíùóç êáé áíôéìåôþðéóç ôùí ðñïâëçìÜôùí áõôÞò ôçò ó÷åôéêÜ Üãíùóôçò ðôõ-
÷Þò ôçò éáôñéêÞò (áí êáé ç äéåèíÞò âéâëéïãñáößá åßíáé áñêåôÜ ðëïýóéá), ç
ïðïßá, óçìåéùôÝïí, äå äéäÜóêåôáé ó÷åäüí êáèüëïõ óôï ðñïðôõ÷éáêü åðßðåäï.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ε. ΚΥΡΜΙΖΑΚΗΣ
ΙΑΤΡΟΣ ΩΡΛ-ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΚΟΥΔΟΥΝΑΡΑΚΗΣ
ΙΑΤΡΟΣ
Εισαγωγή
Ç ìåãÜëç áýîçóç ôùí ôñï÷áßùí áôõ÷çìÜôùí, êáèþò êáé ç áõîçìÝíç óõììå-
ôï÷Þ óå óõíáãùíéóôéêÜ óðïñ áðïôåëïýí ôéò êýñéåò áéôßåò áýîçóçò ôùí ôñáõ-
ìáôéóìþí ðñïóþðïõ êáé ôñá÷Þëïõ. Íá óçìåéùèåß åî áñ÷Þò üôé, ç ÷ñÞóç ôçò
æþíçò áóöáëåßáò, ôïõ êñÜíïõò, êáèþò êáé ï÷çìÜôùí ôá ïðïßá äéáèÝôïõí áå-
ñüóáêïõò, êáôÜ ìåãÜëï âáèìü ìåéþíåé ôç óõ÷íüôçôá êáé ôç âáñýôçôá ôùí
áíáöåñüìåíùí ôñáõìáôéóìþí.
Ïé ôñáõìáôéóìïß ôïõ ðñïóþðïõ êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ ìðïñåß íá áðåéëÞóïõí
ôç æùÞ ôïõ èýìáôïò (áðüöñáîç áíáðíåõóôéêÞò ïäïý, ìåãÜëåò áéìïññáãßåò
áðü ôñþóç ôñá÷çëéêþí êõñßùò áããåßùí, óõíýðáñîç ìå êáêþóåéò êïéëéÜò, èþ-
ñáêá êáé ÊÍÓ), íá äçìéïõñãÞóïõí áîéüëïãç áíáðçñßá áðü ôñáõìáôéóìü æùôé-
êþí ïñãÜíùí (ìÜôéá, þôá) êáé íá áðïôåëÝóïõí óçìáíôéêÞ áéôßá óïâáñþí êï-
óìçôéêþí ðñïâëçìÜôùí. Ëüãù ôùí ðáñáðÜíù ðñÝðåé íá ìðïñïýí íá áíôéìå-
ôùðßæïíôáé áðïôåëåóìáôéêÜ áðü ôïí ãåíéêü éáôñü êáôÜ ôéò ðñþôåò êáèïñéóôé-
êÝò þñåò áðü ôçí ðñüêëçóÞ ôïõò.
Ç ôåëéêÞ áíôéìåôþðéóç ôùí óïâáñþí ôñáõìáôéóìþí ôçò ðáñáðÜíù áíáöå-
ñüìåíçò ðåñéï÷Þò ôïõ óþìáôïò ëáìâÜíåé ÷þñá óå ïñãáíùìÝíá êÝíôñá äåõ-
ôåñïâÜèìéáò Þ ôñéôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò êáé áðáéôåß ðïëëÝò öïñÝò ôç óõíåñ-
ãáóßá ïìÜäáò åéäéêþí, üðùò ùôïñéíïëáñõããïëüãïõ, ãíáèïðñïóùðéêïý ÷åé-
ñïõñãïý, ðëáóôéêïý ÷åéñïõñãïý, ïöèáëìéÜôñïõ, íåõñï÷åéñïõñãïý ê.ëð.
Αρχική εκτίμηση και αντιμετώπιση

Ôá ôñáýìáôá ôïõ ðñïóþðïõ êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ ìðïñåß íá åêôåßíïíôáé áðü ôï
áðëü èëáóôéêü ôñáýìá ìÝ÷ñé ôï óïâáñüôáôï ôñáõìáôéóìü ôçò ðáñáðÜíù ðå-
ñéï÷Þò (êÜôáãìá Le Fort III- êÜôáãìá ëÜñõããá).
ÅÜí ðñüêåéôáé ãéá âáñý ôñáõìáôéóìü Þ åÜí óõíõðÜñ÷ïõí êáêþóåéò ôçò
êïéëéÜò, èþñáêá, Ê.Í.Ó., ç äéáôÞñçóç áíïé÷ôÞò ôçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý êáé ç
áðñüóêïðôç áíáðíåõóôéêÞ ëåéôïõñãßá åßíáé óáöþò ç ðñþôç ðñïôåñáéüôçôá.
ÅÜí ï ôñáõìáôßáò åßíáé óå êþìá Þ åÜí Ýíá áóôáèÝò êÜôáãìá ôçò êÜôù ãíÜ-
èïõ Þ áêüìá êáé ç ðôþóç ôçò ãëþóóáò ðñïò ôá ðßóù åßíáé ç áéôßá ôçò áäõíá-
ìßáò áíáðíïÞò, ç ÷ñÞóç åíüò óôïìáôïöáñõããéêïý Þ ñéíïöáñõããéêïý áåñá-
ãùãïý Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôç ëýóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò.
ÅÜí ðáñüëá áõôÜ ç áíáðíïÞ äåí åßíáé éêáíïðïéçôéêÞ, ç åíäïôñá÷åéáêÞ äéáóù-
ëÞíùóç åßíáé áðáñáßôçôç (áðáãïñåýåôáé óå ðåñßðôùóç êáôÜãìáôïò ôçò ÁÌÓÓ).
Ç ôñá÷åéïôïìßá ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé ìéá êáé áðáéôåß éäéáßôåñç åìðåéñßá
ãéá ôçí åêôÝëåóÞ ôçò. Áíôßèåôá, ç êñéêïèõñåïôïìßá åßíáé ìéá åýêïëç êáé ðïë-
ëÝò öïñÝò óùôÞñéá åðÝìâáóç, ç ïðïßá èá ìðïñïýóå íá åêôåëåóôåß áðü ôïí
ãåíéêü ãéáôñü êÜôù áðü ïñéóìÝíåò ðñïûðïèÝóåéò, óå óõíèÞêåò áíôéìåôþðé-
óçò ðåñéóôáôéêþí óôï êÝíôñï õãåßáò Þ óôï éáôñåßï.
Äåýôåñç ðñïôåñáéüôçôá áðïôåëåß ç äéáôÞñçóç éêáíïðïéçôéêÞò êáñäéáêÞò
ëåéôïõñãßáò (åîþèçóçò óôç óõãêåêñéìÝíç ðåñßðôùóç). Ïé áéìïññáãßåò óôïõò
ôñáõìáôéóìïýò ðñïóþðïõ êáé ôñá÷Þëïõ ìðïñïýí íá ïöåßëïíôáé óå ñÞîç ôñá-
÷çëéêþí áããåßùí Þ áêáôÜó÷åôåò ñéíïññáãßåò. Åðßóçò, ç óõíýðáñîç éäßùò êïé-
ëéáêþí ôñáõìáôéóìþí, ïé ïðïßïé Ý÷ïõí ùò áðïôÝëåóìá èëÜóåéò ðáñåã÷õìáôé-
êþí ïñãÜíùí (Þðáñ, óðëÞíáò) êáé ôá êáôÜãìáôá ôùí ìçñþí êáé ôçò ëåêÜíçò
(ìðïñåß íá óõíïäåýïíôáé áðü ñÞîåéò ìåãÜëùí áããåßùí) åßíáé áéôßåò ôïõ õðï-
âïëáéìéêïý shock.
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ • 103
Ç áíôéìåôþðéóç ôïõ õðïâïëáéìéêïý shock óôñÝöåôáé óôï óôáìÜôçìá ôçò

áéìïññáãßáò, üðïõ áõôü åßíáé äõíáôüí (åðéðùìáôéóìüò ñéíüò, áðïëßíùóç áã-
ãåßùí, ðßåóç ôïõ ôñáýìáôïò) êáèþò êáé óôçí Ýã÷õóç õãñþí åíäïöëåâßùò
(2-3 lt óôá 30-60 ðñþôá min, äýï ìåãÜëïé öëåâïêáèåôÞñåò). Ôá õãñÜ ðïõ
ðñïôéìïýíôáé êáôÜ óåéñÜ åßíáé: áßìá, ðëÜóìá, ðáñÜãùãá ðëÜóìáôïò (ð.÷.
Haemacell), ïñüò Ringer-Lactate, ïñüò NaCl 0,9% êáé Dextrose 5%. Áðü ôçí
ðáñáôéèÝìåíç óåéñÜ åýêïëá öáßíåôáé üôé ï ïñüò ï ðåñéÝ÷ùí äåîôñüæç äåí
Ý÷åé èÝóç óôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ õðïâïëáéìéêïý shock ðáñÜ ìüíï óôéò ðåñé-
ðôþóåéò ðïõ êáíÝíá Üëëï äéÜëõìá ãéá åíäïöëÝâéá ÷ïñÞãçóç äåí äéáôßèåôáé.
Åðß óïâáñþí ðåñéðôþóåùí ç ÷ñÞóç óõìðáèçôéêïìéìçôéêþí öáñìÜêùí
(íôïðáìßíç, íôïâïõôáìßíç) ìðïñïýí íá âïçèÞóïõí êáé íá äþóïõí ôï ÷ñüíï
ãéá íá ìåôáöåñèåß ï ðÜó÷ùí óå ïñãáíùìÝíï êÝíôñï, üðïõ ìéá ÷åéñïõñãéêÞ
åðÝìâáóç èá ìðïñïýóå íá äþóåé ôç ëýóç, óôáìáôþíôáò ôçí áéìïññáãßá.
Ιστορικό και φυσική εξέταση

¾óôåñá áðü ôçí ðñþôç áíôéìåôþðéóç ôùí óïâáñþí ðåñéóôáôéêþí êáé áíÜëï-
ãá ìå ôç âáñýôçôÜ ôïõò ÷ñåéÜæåôáé ç ëÞøç åíüò éóôïñéêïý, ôï ïðïßï èá áêï-
ëïõèçèåß áðü ìéá ðëÞñç åîÝôáóç ôçò êåöáëÞò, ôïõ ôñá÷Þëïõ êáé ôïõ õðüëïé-
ðïõ óþìáôïò.
ËåðôïìÝñåéåò, üðùò ç ôá÷ýôçôá ôïõ ï÷Þìáôïò êáôÜ ôï áôý÷çìá, åÜí
õðÞñ÷áí êáé ëåéôïýñãçóáí ïé áåñüóáêïé, ôï áí öïñïýóå ôï èýìá æþíç, êá-
èþò êáé ïé ëïéðÝò óõíèÞêåò ôïõ áôõ÷Þìáôïò áëëÜ êáé êáôÜ ôï ÷ñüíï ôçò ìå-
ôáöïñÜò ôïõ ðÜó÷ïíôá, ìðïñåß íá áðïôåëïýí ðïëýôéìá óôïé÷åßá.
Ç öõóéêÞ åîÝôáóç ðñÝðåé íá ãßíåôáé ôï ãñçãïñüôåñï äõíáôü, äéüôé ôï óõ-
íåðáêüëïõèï ïßäçìá ìðïñåß íá áëëïéþóåé ôá åõñÞìáôá ôïõ åîåôáóôÞ. ÐñÝðåé
íá åðéóêïðçèåß êáé íá øçëáöçèåß üëç ç ðåñéï÷Þ êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ, áñ-
÷ßæïíôáò áðü ôçí êïñõöÞ ôïõ êñáíßïõ. Åðß õðÜñîåùò åõáéóèçóßáò êáôÜ ìÞ-
êïò ôçò ÁÌÓÓ áõôü ðñÝðåé íá èåùñçèåß óáí ýðïðôï óçìåßï åîáñèñÞìáôïò Þ
êáôÜãìáôïò áõôÞò êáé τότε íá áêéíçôïðïéείται Üìåóá ç ÁÌÓÓ, ìÝ÷ñéò üôïõ ç
ðëÞñçò íåõñïëïãéêÞ êáé áêôéíïëïãéêÞ åîÝôáóç åðéâåâáéþóåé Þ êáôáññßøåé ôçí
õðïøßá.
Óçìåßá óôá ïðïßá ðñÝðåé íá åðéìåßíåé ï ãéáôñüò êáôÜ ôçí åîÝôáóç åßíáé:
• Óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ ìåôþðïõ, üðïõ õðÜñ÷ïíôá êáôÜãìáôá ôùí ôïé÷ùìÜôùí
ôïõ ìåôùðéáßïõ ðáñáññßíéïõ êüëðïõ ìðïñïýí íá óõíïäåýïíôáé áðü óçìá-
íôéêÝò âëÜâåò ôïõ ÊÍÓ.
• Óôçí ðåñéï÷Þ ôçò ìýôçò, üðïõ Ýíá õðïâëåííïãïíïðåñé÷üíäñéï áéìÜôùìá
óôï ñéíéêü äéÜöñáãìá ìðïñåß åýêïëá íá äéáöýãåé ìå áðïôÝëåóìá óïâáñÝò
äõóìïñößåò Þ êáé åðéêßíäõíåò åíäïêñáíéáêÝò åðéðëïêÝò ýóôåñá áðü ôçí
åðéìüëõíóç ôïõ áéìáôþìáôïò.
• Óôçí ðåñéï÷Þ ôùí æõãùìáôéêþí ïóôþí. Óõ÷íÜ Ýíá êÜôáãìá ôùí æõãùìá-
ôéêþí ïóôþí äéáöåýãåé ëüãù ôïõ óõíõðÜñ÷ïíôïò ïéäÞìáôïò, ôï ïðïßï êñý-
âåé ôçí åìâýèéóç áõôïý.
• Óôçí Üíù êáé êÜôù ãíÜèï, åîåôÜæïíôáò áíþìáëç êéíçôéêüôçôá áõôþí, äéá-
ôáñá÷Ýò óýãêëåéóçò ôùí äïíôéþí Þ êáé áðþëåéá áõôþí.
• Ïé åãêåöáëéêÝò óõæõãßåò ðñÝðåé íá åîåôÜæïíôáé ìå ëåðôïìÝñåéá (éäéáßôåñç
ðñïóï÷Þ óôï ôñßäõìï êáé ôï ðñïóùðéêü íåýñï).
• ÊáôÜ ôçí øçëÜöçóç ôïõ ôñá÷Þëïõ ðéèáíüí íá áíôéëçöèåß ï åîåôÜæùí
õðïäüñéï åìöýóçìá. Áõôü ìðïñåß íá óçìáßíåé êÜôáãìá ôïõ ëÜñõããá Þ ðéï

ãåíéêÜ ôïõ ôñá÷åéïâñïã÷éêïý äÝíôñïõ.
• Ðåñéï÷Ýò ôùí ìáëáêþí éóôþí ðïõ áðáéôïýí éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ åßíáé: á) ïé
ðåñéï÷Ýò áð' üðïõ äéÝñ÷åôáé ôï ðñïóùðéêü íåýñï â) ïé ðåñéï÷Ýò ôùí âëå-
öÜñùí ã) ï ðüñïò ôçò ðáñùôßäáò.
• Ôá áéóèçôÞñéá üñãáíá ðñÝðåé íá åîåôÜæïíôáé ìå ðñïóï÷Þ ôüóï åðéóêïðé-
êÜ üóï êáé ìå ôïí áäñü Ýëåã÷ï ôçò ëåéôïõñãéêüôçôÜò ôïõò (äéáðáóþí ãéá
ôçí áêïÞ, äõíáôüôçôá äéáâÜóìáôïò ê.ëð. ãéá ôçí üñáóç).
Θλαστικά τραύματα
Óõ÷íÜ ôá èëáóôéêÜ ôñáýìáôá êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ èá áðïêáôáóôáèïýí
áðü ôïí ãåíéêü éáôñü óôï óçìåßï ôçò ðñþôçò áíôéìåôþðéóçò ôïõ ôñáõìáôßá.
ÅÜí âÝâáéá ôá ôñáýìáôá áõôÜ åßíáé éäéáßôåñá åêôåôáìÝíá, áðåéëïýí íá áöÞ-
óïõí óïâáñÝò äõóìïñößåò óôïí ðÜó÷ïíôá, åßíáé äõíáôÞ ç åýêïëç êáé ãñÞãï-
ñç ìåôáöïñÜ ôïõ (óå 3-6 þñåò áðü ôïí ôñáõìáôéóìü) óå ïñãáíùìÝíï êÝíôñï
Þ äåí õðÜñ÷åé ç áðáéôïýìåíç åìðåéñßá, åßíáé êáëýôåñá íá óôÝëíåôáé ï ðÜó÷ùí
óå åéäéêü ÷åéñïõñãü êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ Þ ðëáóôéêü ÷åéñïõñãü ãéá ôçí
ïñéóôéêÞ áíôéìåôþðéóç. ÂÝâáéá, áêüìá êáé óôçí ðåñßðôùóç ôçò ìåôáöïñÜò
ôïõ ôñáõìáôßá åßíáé áðáñáßôçôïò ï Üìåóïò êáëüò êáèáñéóìüò ôïõ ôñáýìáôïò
ìå Üöèïíï öõóéïëïãéêü ïñü êáé áíôéóçðôéêÜ äéáëýìáôá, þóôå íá áðïöåõ÷èåß
ç åðéìüëõíóç áõôïý.
ÂáóéêÝò áñ÷Ýò, ôéò ïðïßåò ðñÝðåé üëïé ïé ãéáôñïß íá Ý÷ïõí õðüøç ôïõò,
üóïí áöïñÜ ôá èëáóôéêÜ ôñáýìáôá ðñïóþðïõ êáé ôñá÷Þëïõ åßíáé οι åîÞò:
1. Åßíáé áðáñáßôçôïò ï êáèáñéóìüò ôïõ ôñáýìáôïò ìå áðïóôåéñùìÝíï öõ-
óéïëïãéêü ïñü êáé áíôéóçðôéêü äéÜëõìá (ü÷é ïéíüðíåõìá, äéüôé êáõôçñéÜæï-
íôáé ôá õãéÞ öõóéïëïãéêÜ ÷åßëç ôïõ ôñáýìáôïò).
2. Ç ðñïöýëáîç áðü ôïí ôÝôáíï ìå åðáíáëçðôéêÞ äüóç ôåôáíéêïý åìâïëßïõ
(Ô) Þ äéðëïý äéöèåñßôéäáò åíçëßêïõ-ôåôÜíïõ (dT) Þ êáé ìå ÷ïñÞãçóç áí-
èñþðéíïõ áíôéôåôáíéêïý ïñïý (ï ïðïßïò ðïôÝ äåí ÷ïñçãåßôáé óôï ßäéï ìÝ-
ñïò ìå ôï åìâüëéï) åßíáé áðü ôéò ðñþôåò ìáò åíÝñãåéåò êáé åîáñôÜôáé áðü
ôïõò ðñïçãïýìåíïõò åìâïëéáóìïýò, ðïõ Ý÷åé êÜíåé ôï Üôïìï êáôÜ ôïõ ôå-
ôÜíïõ. Íá óçìåéùèåß åäþ, üôé åðß ÷ïñçãÞóåùò ïñïý Þ êáé åìâïëßïõ ðñÝ-
ðåé ôïýôï, êáèþò êáé ï ôüðïò ÷ïñçãÞóåþò, ôïõò íá áíáãñÜöïíôáé óáöþò
óôï ðáñáðåìðôéêü óçìåßùìá, áí ï ðÜó÷ùí ìåôáöåñèåß óå Üëëï êÝíôñï.
Äõóôõ÷þò óôçí ÷þñá ìáò ëüãù áíåðáñêïýò åìâïëéáóìïý ôùí åíçëßêùí ç
óõ÷íüôçôá ôïõ ôåôÜíïõ åßíáé áðáñÜäåêôá õøçëÞ.
3. Ôá ÷åßëç ôùí ôñáõìÜôùí óõìðëçóéÜæïíôáé ìå ëåðôÝò äéáêåêïììÝíåò ñá-
öÝò ìå ëåðôÞ, êõñôÞ, ôÝìíïõóá (äÝñìáôïò) âåëüíá êáé ñÜììá 5-0 Þ 6-0 íÜ-
õëïí (ð.÷. Ethylon).
4. Ïé ôñß÷åò ôïõ ðñïóþðïõ ìðïñïýí íá îõñéóôïýí, ôá öñýäéá üìùò ðïôÝ äåí
îõñßæïíôáé.
5. Ôá îÝíá óþìáôá êáé ïé íåêñùìÝíïé éóôïß áöáéñïýíôáé. Âåâáßùò, ç íåáñï-
ðïßçóç ðñÝðåé íá åßíáé ðïëý ðåñéïñéóìÝíç, ëüãù ôïõ üôé ç ðïëý êáëÞ áé-
ìÜôùóç ôïõ äÝñìáôïò ôïõ ðñïóþðïõ êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ äßíïõí ôç äõíáôü-
ôçôá åðéâéþóåùò ôìçìÜôùí, ôá ïðïßá ïðïõäÞðïôå áëëïý óôï óþìá èá íå-
êñþíïíôáí.
6. ÐñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ëåðôÜ åñãáëåßá ðëáóôéêÞò ÷åéñïõñãéêÞò.
7. Ïé ñáöÝò ðñÝðåé áðëÜ íá óõìðëçóéÜæïõí ôïõò éóôïýò, ÷ùñßò íá ôïõò óößã-

ãïõí.
8. ÅÜí ôá ôñáýìáôá åßíáé âáèéÜ êáé ÷ñåéÜæåôáé ñáöÞ óå äýï Þ ôñßá óôñþìá-
ôá, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ôá äéáìðåñÞ ôñáýìáôá ôïõ ÷åßëïõò, ãéá ôïí âëåí-
íïãüíï ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðïññïöÞóéìï ñÜììá (vicryl Þ dexon) 4-0, åíþ êáé
ãéá ôïõò ìõò áðïññïöÞóéìï 3-0 Þ 4-0.
9. Ãéá ôéò õðïäüñéåò ñáöÝò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ñÜììá vicryl Þ dexon êáé åíôá-
öéáóìüò ôùí êüìðùí.
10. Ôá ñÜììáôá, éäßùò óôï ðñüóùðï, ðñÝðåé íá áöáéñïýíôáé óýíôïìá (óå 4-6
çìÝñåò), ïðüôå ôï ôñáýìá ìðïñåß íá óõãêñáôçèåß ìå áðïóôåéñùìÝíåò êïë-
ëçôéêÝò ôáéíßåò (steri-strip).
11. Ç ÷ïñÞãçóç áíôéâéþóåùò óôá áðëÜ èëáóôéêÜ ôñáýìáôá ôïõ ðñïóþðïõ êáé
ôïõ ôñá÷Þëïõ èá åîáñôçèåß áðü ôçí ðéèáíüôçôá åðéìüëõíóçò (ðáñïõóßá
÷þìáôïò êáé Üëëùí îÝíùí óùìÜôùí åíôüò áõôþí), áðü ôïí ÷ñüíï ðïõ ìå-
óïëÜâçóå áðü ôïí ôñáõìáôéóìü ìÝ÷ñé ôïí ÷åéñïõñãéêü êáèáñéóìü êáé áðü
ôçí áíïóïëïãéêÞ êáôÜóôáóç ôïõ ðÜó÷ïíôïò (ðéï åýêïëá èá ÷ïñçãçèåß
áíôéâßùóç óå Ýíáí äéáâçôéêü Þ Üëëïí Ý÷ïíôá êÜðïéá áíïóïëïãéêÞ áíåðÜñ-
êåéá). Ðñïôéìþíôáé ï óõíäõáóìüò áìïîõêéëßíçò-êëáâïõëáíéêïý ïîÝοò (óå
ñõðáñÜ ôñáýìáôá), êåöáëïóðïñßíåò ðñþôçò ãåíéÜò, üðùò êåöáäñïîßëç
(Moxacef) 1 g x 2 Þ 3 Þ äåýôåñçò ãåíéÜò [ð.÷. êåöïõñïîßìç áîåôßë (Zinadol,
Nelabocin) 500 mg x 2] per os åðß 6-8 çìÝñåò.
Κατάγματα οστών προσώπου

Κατάγματα ρινικών οστών
Ôï ðéï óõ÷íü êÜôáãìá ôïõ ðñïóþðïõ áöïñÜ åêåßíï ôùí ñéíéêþí ïóôþí. Ç äéá-
ðßóôùóç ðáñïõóßáò êáôÜãìáôïò ôùí ñéíéêþí ïóôþí èá ãßíåé áðü ôç äõóìïñ-
ößá ôçò ðåñéï÷Þò ôçò ìýôçò (åìâýèéóç ôçò ñÜ÷çò ôçò), ôçí ýðáñîç ïéäÞìá-
ôïò, ñéíïññáãßáò ê.ά.
Ï áóèåíÞò ðÜíôá èá ðñÝðåé íá åîåôÜæåôáé ãéá ôç óõíýðáñîç áéìáôþìáôïò
ôïõ äéáöñÜãìáôïò. Ç áíåýñåóç ìéáò ìáëáêÞò, êëõäÜæïõóáò ìÜæáò êáôÜ ôçí
øçëÜöçóç ôïõ äéáöñÜãìáôïò ìå ôá äÜêôõëá Þ Ýíáí âáìâáêïöüñï óôõëåü åß-
íáé ôï åýñçìá, ðïõ èá ìáò ïäçãÞóåé óôï íá èÝóïõìå ôç äéÜãíùóç ôïõ õðï-
âëåííïãïíïðåñé÷üíäñéïõ áéìáôþìáôïò ôïõ ñéíéêïý äéáöñÜãìáôïò. Ç ïñéóôéêÞ
áíôéìåôþðéóç ôïõ áéìáôþìáôïò êáé ôïõ óïâáñïý êáôÜãìáôïò ôùí ñéíéêþí
ïóôþí ìå ðáñåêôüðéóç ðñÝðåé íá ãßíåôáé áðü ôïí åéäéêü ÙÑËüãï éáôñü, ï
ïðïßïò ïöåßëåé íá ðñïâåß óå áíÜôáîç ôïõ êáôÜãìáôïò êáé óå äéÜíïéîç ôïõ áé-
ìáôþìáôïò, ôïðïèÝôçóç ðáñï÷Ýôåõóçò êáé ðùìáôéóìïý. Åðßóçò, áðáñáßôçôç
èåùñåßôáé ç ÷ïñÞãçóç áíôéâéïôéêÞò áãùãÞò (åðß óïâáñþí ôñáõìáôéóìþí êáé
åðß õðÜñîåùò áðïóôÞìáôïò êáëü èá Þôáí ôï áíôéâéïôéêü íá äéÝñ÷åôáé ôïí áé-
ìáôïåãêåöáëéêü öñáãìü).
Óôçí ðñùôïâÜèìéá áíôéìåôþðéóç áðáéôåßôáé ç êáôáóôïëÞ ôçò ñéíïññáãßáò
ìå ôç ÷ñÞóç ðñüóèéïõ (åðé)ðùìáôéóìïý, ç Ýíáñîç ÷ïñÞãçóçò áíôéâéïôéêÞò
áãùãÞò êáé, ôï êõñéüôåñï ßóùò, ç ïñèÞ åîÝôáóç ðïõ èá ïäçãÞóåé óôçí áðï-
êÜëõøç ôçò õðÜñîåùò áéìáôþìáôïò ôïõ äéáöñÜãìáôïò. Óçìåéþíåôáé, åðßóçò,
üôé åßíáé äõíáôü íá åìöáíéóôåß åãêåöáëïíùôéáßá ñéíüññïéá ýóôåñá áðü ôñáõ-
ìáôéóìü ôçò ìýôçò, êÜôé ðïõ ðñÝðåé íá Ý÷åé õðüøéí ôïõ ï ãåíéêüò ãéáôñüò.
Κατάγματα της κάτω γνάθου

Ôï êÜôáãìá ôçò êÜôù ãíÜèïõ åßíáé ôï äåýôåñï óå óõ÷íüôçôá óôïí óêåëåôü
ôïõ ðñïóþðïõ. Óçìåßá êáé óõìðôþìáôá óõìâáôÜ ìå áõôü åßíáé ç äéáôáñá÷Þ
óôç óýãêëåéóç ôùí äïíôéþí, ï ðüíïò êáôÜ ôç ìÜóçóç, ôï ïßäçìá êáé ç äõ-
óìïñößá êáôÜ ìÞêïò ôïõ ïóôïý, ç êéíçôéêüôçôá ôùí äïíôéþí, ôá åíäïóôïìáôé-
êÜ ôñáýìáôá êáé ç áíþìáëç êéíçôéêüôçôá ôçò êÜôù ãíÜèïõ. Ç öõóéêÞ åîÝôá-
óç ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíåé åðéóêüðçóç êáé øçëÜöçóç Ýîù êáé åíäïóôïìáôé-
êÜ. Ôá óçìåßá óôá ïðïßá óõìâáßíåé óõ÷íüôåñá ôï êÜôáãìá åßíáé ç ãùíßá ôçò
êÜôù ãíÜèïõ (~28%) êáé ï êüíäõëïò (~24%).
Ç ôåëéêÞ áíôéìåôþðéóç áõôþí ôùí êáôáãìÜôùí ìðïñåß íá ãßíåé ìå áíïé÷ôÞ
áíÜôáîç êáé ÷ñÞóç óõñìÜôùí, ðëáêþí êáé âéäþí Þ ìå êëåéóôÞ áíÜôáîç ìå ôç
÷ñÞóç äïêþí ãýñù áðü ôá ïäïíôéêÜ ôüîá, Üíù êáé êÜôù, êáé ìå ôç âïÞèåéá
åëáóôéêþí Ýëîåùí Þ óõñìÜôùí ìåôáîý ôùí äïêþí.
ÊáôÜ ôç ìåôáöïñÜ ôïõ áóèåíïýò ÷ñÞóéìç åßíáé ç ôïðïèÝôçóç ôïõ åðéäÝ-
óìïõ ôýðïõ Barton, ï ïðïßïò åöáñìüæåôáé ìåôáîý êÜôù ãíÜèïõ êáé êïñõöÞò
ôçò êåöáëÞò, ìåéþíïíôáò ôçí êéíçôéêüôçôá ôçò ãíÜèïõ, Üñá êáé ôïí ðüíï ôïõ
áóèåíïýò. Íá óçìåéùèåß üôé üëá ôá êáôÜãìáôá ôçò êÜôù ãíÜèïõ èåùñïýíôáé
åî ïñéóìïý áíïé÷ôÜ (ëüãù ôçò ðïëý óôåíÞò åðáöÞò ôïõ âëåííïãïíïðåñéïóôÝ-
ïõ ìå ôï ïóôïýí) êé Ýôóé ç ÷ïñÞãçóç áíôéâéïôéêÞò áãùãÞò óõíÞèùò ðáñåíôå-
ñéêÜ [ð.÷. áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý, êåöïõñïîßìç, êëéíäáìõêßíç] åßíáé
áðáñáßôçôç.
Κατάγματα της άνω γνάθου

Ôá ðáñáðÜíù êáôÜãìáôá ÷áñáêôçñßæïíôáé áðü: 1) áíþìáëç êéíçôéêüôçôá ôçò
õðåñþáò óå ó÷Ýóç ìå ôï õðüëïéðï ðñïóùðéêü êñáíßï 2) êéíçôéêüôçôá ôïõ óõì-
ðëÝãìáôïò ñéíüò êáé õðåñþáò 3) áíþìáëç êéíçôéêüôçôá üëïõ ôïõ ìÝóïõ ôñé-
ôçìïñßïõ ôïõ ðñïóþðïõ. Ç äéáßñåóç ôùí êáôáãìÜôùí ôçò Üíù ãíÜèïõ êáôÜ
Le Fort åßíáé áñêåôÜ éêáíïðïéçôéêÞ, ôüóï ãéá äéáãíùóôéêïýò, üóï êáé ãéá èåñá-
ðåõôéêïýò óêïðïýò.
Ôï êÜôáãìá Le Fort I åßíáé áõôü ðïõ áöïñÜ ìüíï ôçí õðåñþá êáé åßíáé ïñé-
æüíôéï, äéåñ÷üìåíï ðÜíù áðü ôéò ñßæåò ôùí Üíù äïíôéþí. Óõ÷íÜ óõíõðÜñ÷åé
äéáôáñá÷Þ óôç óýãêëåéóç.
Ôï Le Fort II êÜôáãìá åßíáé ðõñáìïåéäÝò êáé ðåñéëáìâÜíåé ôçí õðåñþá êáé
ôï ìÝóï ôñéôçìüñéï ôïõ ðñïóþðïõ ìå ôéò ãñáììÝò ôïõ íá óõíáíôéïýíôáé óôï
ñéæïññßíéï.
×áñáêôçñßæåôáé áðü áíþìáëç êéíçôéêüôçôá êáé ôçò ìýôçò, êáèþò êáé óïâá-
ñÞ ñéíïññáãßá.
ÔÝëïò, ôï êÜôáãìá Le Fort III åßíáé ôï óïâáñüôåñï êáé áðïôåëåß äéá÷ùñéóìü
ôïõ ðñïóùðéêïý áðü ôï åãêåöáëéêü êñáíßï.
Ôá ðáñáðÜíù êáôÜãìáôá êáé éäßùò ôá Le Fort II êáé ÉÉÉ áðáéôïýí áíïé÷ôÞ, óõ-
íÞèùò, áíÜôáîç êáé ïðùóäÞðïôå ðñÝðåé íá ãßíåôáé õðü ãåíéêÞ áíáéóèçóßá óå
ïñãáíùìÝíá êÝíôñá. Óå åðßðåäï ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò ðñÝðåé íá ãßíåôáé
áíÜó÷åóç ôçò óõíõðÜñ÷ïõóáò ñéíïññáãßáò, äéáöýëáîç áíïé÷ôÞò ôçò áíá-
ðíåõóôéêÞò ïäïý (óõíÞèùò ç ðñïóðßðôïõóá ðñïò ôá ðßóù ìáëèáêÞ õðåñþá
Þ ôá ðÞãìáôá ôïõ áßìáôïò ðñïêáëïýí áðüöñáîç áõôÞò) êáé áíôéìåôþðéóç ôïõ
ðéèáíïý õðïâïëáéìéêïý shock.
Ç äéáöýëáîç áíïé÷ôÞò ôçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý ìðïñåß íá áðáéôÞóåé Ýëîç

ôïõ êáôåáãüôïò ôìÞìáôïò, áíáññüöçóç, ÷ñÞóç óôïìáôïöáñõããéêïý áåñáãù-
ãïý, êáèþò êáé óùóôÞ èÝóç ìåôáöïñÜò ôïõ áóèåíïýò (óå äåîéÜ ðëÜãéá èÝóç).
Íá óçìåéùèåß åäþ üôé, ôá ðåñéóóüôåñá êáôÜãìáôá ôçò Üíù ãíÜèïõ åßíáé
áíïé÷ôÜ, åðéêïéíùíïýí äå, åßôå ìå ôçí óôïìáôéêÞ, åßôå ìå ôç ñéíéêÞ êïéëüôçôá,
ðñÜãìá ôï ïðïßï êÜíåé áðáñáßôçôç ôçí áíôéâéïôéêÞ êÜëõøç ôïõ ðÜó÷ïíôá (ç
ðåíéêéëßíç, ç áìïîõêéëßíç êáé óõíäõáóìüò áìïîõêéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý èå-
ùñïýíôáé êáôÜëëçëá öÜñìáêá).
Κατάγματα του ζυγωματικού και του εδάφους του κόγχου

Ôá êáôÜãìáôá ôïõ æõãùìáôéêïý ÷áñáêôçñßæïíôáé: 1) áðü äéðëùðßá, éäßùò êá-
ôÜ ôçí ðñïóðÜèåéá üñáóçò ðñïò ôá Üíù (åìðëïêÞ êÜôù ïñèïý ìõüò),
2) õðáéóèçóßá ôçò ðáñåéÜò (êÜêùóç õðïêüã÷éïõ íåýñïõ), 3) ìåôáôüðéóç ôïõ
ïöèáëìéêïý âïëâïý ðñïò ôá êÜôù, 4) øçëÜöçóç áíùìáëßáò óôï êÜôù ÷åßëïò
ôïõ êüã÷ïõ, 5) åðéðÝäùóç óå óýãêñéóç ìå ôï õãéÝò ôçò ðáñåéÜò, 6) ðåñéêïã-
÷éêÞ åê÷ýìùóç.
Ôá ðáñáðÜíù êáôÜãìáôá ðñÝðåé íá áíáôÜóóïíôáé êáé íá áêéíçôïðïéïýíôáé
óôáèåñÜ ìå áíïé÷ôÝò ìåèüäïõò áíÜôáîçò. ÓðïñáäéêÜ êáé éäßùò ãéá êáôÜãìá-
ôá ôïõ æõãùìáôéêïý ôüîïõ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáé êëåéóôÞ ìÝèïäïò
áíÜôáîçò.
Óå ðåñßðôùóç êáôÜãìáôïò åäÜöïõò ôïõ êüã÷ïõ ôýðïõ blow-out ìðïñåß íá
Ý÷ïõìå åíüöèáëìï êáé ðñüðôùóç óôïé÷åßùí ôïõ êüã÷ïõ åíôüò ôïõ óýóôïé÷ïõ
éãìïñåßïõ Üíôñïõ. Ç áíÜôáîç åßíáé áíïé÷ôÞ ìÝóù ìéáò Caldwell-Luc åðåìâÜ-
óåùò êáé ÷ñÞóçò ïóôéêïý áõôïìïó÷åýìáôïò Þ óõíèåôéêïý õëéêïý, ôï ïðïßï èá
êáëýøåé ôï Ýëëåéììá ôïõ åäÜöïõò ôïõ êüã÷ïõ.
Κατάγματα μετωπιαίου κόλπου

×áñáêôçñßæïíôáé áðü åìâýèéóç ôïõ ôïé÷þìáôïò ôïõ ìåôùðéáßïõ êüëðïõ, ñé-
íïññáãßá êáé, åðß êáôÜãìáôïò ôïõ ïðéóèßïõ ôïé÷þìáôïò, áðü åãêåöáëïíù-
ôéáßá ñéíüññïéá.
Ç óçìáóßá ôïõò, üóïí áöïñÜ ôçí ðñùôïâÜèìéá ðåñßèáëøç åßíáé üôé ìðï-
ñåß íá óõíõðÜñ÷ïõí ìå âáñéÝò êáêþóåéò ôïõ ÊÍÓ êáé ÷ñåéÜæïíôáé Üìåóá ÙÑË
êáé íåõñï÷åéñïõñãéêÞ åêôßìçóç êáé áíôéìåôþðéóç (áðáñáßôçôç èåùñåßôáé ç
äéåñåýíçóç ìå áîïíéêÞ ôïìïãñáößá).
Ãåíéêüôåñá, ïé ôåëéêïß óôü÷ïé óå ðåñßðôùóç êáôÜãìáôïò ôïõ ðñïóþðïõ

åßíáé:
Ç áíÜôáîç óå áíáôïìéêÞ èÝóç ôùí ïóôþí.
Ç áóöáëÞò êáé óôáèåñÞ áêéíçôïðïßçóç áõôþí õðü óõíèÞêåò áíáðíåõ-
óôéêÞò åðÜñêåéáò êáé éêáíïðïéçôéêÞò äéáôñïöÞò ôïõ ðÜó÷ïíôá.
Ï Ýëåã÷ïò ôçò ðéèáíÞò ëïßìùîçò.
Ç Üìåóç ìåôåã÷åéñçôéêÞ öõóéïèåñáðåõôéêÞ áðïêáôÜóôáóç ôïõ ôñáõìáôßá.
Ακτινολογικός έλεγχος καταγμάτων προσώπου

Ï áêôéíïëïãéêüò Ýëåã÷ïò èá åðéâåâáéþóåé Þ èá ìáò âïçèÞóåé íá èÝóïõìå ôç
äéÜãíùóç ôùí êáôáãìÜôùí, ôá ïðïßá áíÝäåéîå ç öõóéêÞ åîÝôáóç. ×ñÞóéìåò
áêôéíïãñáößåò óå ðñùôïâÜèìéï åðßðåäï ðåñßèáëøçò åßíáé:
ÐëÜãéåò áêôéíïãñáößåò êñáíßïõ-ñéíéêþí ãéá ôç äéÜãíùóç éäßùò ôùí êáôáã-

ìÜôùí ôùí ñéíéêþí.
Ç ðùãùíïññéíéêÞ (Waters) êáé ìåôùðïññéíéêÞ (Caldwell) áêôéíïãñáößá
êñáíßïõ åßíáé ÷ñÞóéìåò ãéá ôç äéÜãíùóç êáôáãìÜôùí ôïõ ìÝóïõ ôñéôçìïñßïõ
ôïõ ðñïóþðïõ (ð.÷. æõãùìáôéêþí) êáé ðáñáññéíßùí êüëðùí.
ËïîÝò-ðëÜãéåò áêôéíïãñáößåò ôçò êÜôù ãíÜèïõ, éäéáßôåñá ÷ñÞóéìåò ãéá ôá
êáôÜãìáôá ôùí êëÜäùí ôçò êÜôù ãíÜèïõ.
ÅéäéêÞ ðñïâïëÞ ãéá ôï æõãùìáôéêü ôüîï (Townes).
Éäéáßôåñá ÷ñÞóéìï åßíáé ôï ïñèïðáíôïìïãñÜöçìá ãéá ôç äéÜãíùóç ôùí êá-
ôáãìÜôùí ôùí ãíÜèùí, áëëÜ óðÜíéá áõôü äéáôßèåôáé óå ÷þñï ðñùôïâÜèìéáò
ðåñßèáëøçò.
Ç áîïíéêÞ ôïìïãñáößá åßíáé ç óçìáíôéêüôåñç åîÝôáóç óå ìåñéêÜ êáôÜãìá-
ôá ôïõ ðñïóùðéêïý êñáíßïõ (äåí åßíáé óõ÷íÜ äéáèÝóéìç óôçí ðñùôïâÜèìéá
ðåñßèáëøç).
Τραύματα οφθαλμού - ωτός

Åðß õðÜñîåùò óïâáñþí ôñáõìáôéóìþí ôïõ ïöèáëìïý áðáéôåßôáé ãñÞãïñç
ïöèáëìïëïãéêÞ åêôßìçóç. Ïé ðáñáêÜôù áñ÷Ýò ðñÝðåé íá áêïëïõèïýíôáé:
Ðñïåéäïðïéåßôáé ï áóèåíÞò íá ìç óõóðÜ ôá âëÝöáñÜ ôïõ.
Áðáãïñåýåôáé ç áöáßñåóç ïðïéïõäÞðïôå îÝíïõ óþìáôïò, ôï ïðïßï åîÝ÷åé
áðü ôïí âïëâü ëüãù êéíäýíïõ ðñïðôþóåùò ðåñéå÷ïìÝíïõ áõôïý.
ÅðéäÝíåôáé, ÷ùñßò éäéáßôåñç ðßåóç, ï ðÜó÷ùí ïöèáëìüò ýóôåñá áðü ðëý-
óç êáé ÷ñÞóç áíôéâéïôéêþí êïëëõñßùí, ÷ùñßò íá áóêåßôáé ðßåóç åðß áõôïý.
×ïñçãïýíôáé áíáëãçôéêÜ êáèþò êáé óõóôçìáôéêÞ áíôéâßùóç.
Ï áóèåíÞò äéáêïìßæåôáé óå ýðôéá èÝóç óå ïñãáíùìÝíï êÝíôñï.
Ïé ìéêñüôåñåò êáêþóåéò, üðùò áéìïññáãßåò áðü ôïí åðéðåöõêüôá, åðéðï-
ëÞò îÝíá óþìáôá êáé áìõ÷Ýò ôïõ êåñáôïåéäïýò, ìðïñïýí íá áíôéìåôùðéóôïýí
óôï åðßðåäï ôçò ðñùôïâÜèìéáò ðåñßèáëøçò. Óõ÷íÜ áðáéôåßôáé êáëÞ ðëýóç
ôïõ ïöèáëìïý ìå áðïóôåéñùìÝíï öõóéïëïãéêü ïñü (NaCl 0,9%) ýóôåñá áðü
÷ñÞóç ôïðéêïý áíáéóèçôéêïý (êïëëõñßïõ ôåôñáêáÀíçò). Ç áöáßñåóç ôùí îÝíùí
óùìÜôùí ãßíåôáé ìå ðñïóåêôéêÞ ÷ñÞóç ïîýáé÷ìùí åñãáëåßùí. Áêïëïõèåß åí-
óôÜëáîç êïëëõñßùí áíôéâéïôéêþí Þ ôïðéêÞ åöáñìïãÞ áíôéâéïôéêÞò áëïéöÞò
(ð.÷. τïìðñáìõêßíç) êáé ðéåóôéêÞ åðßäåóç, ãéá íá åîáóöáëßóïõìå ôçí áêéíçôï-
ðïßçóç ôïõ âëåöÜñïõ. Ç åðßäåóç ðñÝðåé íá áöáéñåßôáé 24-36 þñåò ìåôÜ ôçí
ôïðïèÝôçóÞ ôçò. Ç ÷ñÞóç êïëëõñßùí êïñôéêïåéäþí äåí åíäåßêíõôáé.
Ïé óïâáñÝò êáêþóåéò ôïõ ùôüò (ðôåñõãßïõ, Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ, ìÝóïõ
ùôüò) åßíáé áðáñáßôçôï íá áíôéìåôùðßæïíôáé áðü ôïí ÙÑËüãï. Åëáöñüôåñá
èëáóôéêÜ ôñáýìáôá ôïõ ðôåñõãßïõ ìðïñïýí íá áðïêáôáóôáèïýí Üìåóá.
Íá óçìåéùèåß üôé ç ùôïññáãßá ìðïñåß íá åßíáé áðïôÝëåóìá åßôå êáôÜãìá-
ôïò âÜóåùò êñáíßïõ êáé ñÞîåùò ôïõ ôõìðáíéêïý õìÝíá, åßôå êáôÜãìáôïò ôïõ
ðñïóèßïõ ïóôÝéíïõ ôïé÷þìáôïò ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ, ýóôåñá áðü ðñü-
óêñïõóç ôïõ ãåíåßïõ åðß óôåñåÜò åðéöÜíåéáò êáé ìåôáâßâáóçò ôçò äýíáìçò
ìÝóù ôïõ êïíäýëïõ ôçò ãíÜèïõ óå áõôü. Ôï êÜôáãìá ôïõ ðñïóèßïõ ôïé÷þìá-
ôïò ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ ìðïñåß íá óõíõðÜñ÷åé ìå êÜôáãìá ôïõ êïíäý-
ëïõ ôçò ãíÜèïõ Þ Üëëï êÜôáãìá áõôÞò. Èåùñåßôáé, åðßóçò, óçìáíôéêü íá ãß-
íåôáé áäñüò Ýëåã÷ïò ôçò áêïÞò ìå ôï äéáðáóþí (äïêéìáóßåò Rinne êáé Weber,
éäßùò ìå ôï äéáðáóþí ôùí 512 Hz).
TΡΑΧΗΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Κακώσεις λάρυγγα - τραχείας
Σçìåßá êÜêùóçò ôïõ ëÜñõããá åßíáé ôï âñÜã÷ïò öùíÞò, ï óõñéãìüò, ç äý-
óðíïéá, ç áéìüðôõóç êáé ôï õðïäüñéï åìöýóçìá. Åðß õðÜñîåùò ëáñõããïôñá-
÷åéáêïý äéá÷ùñéóìïý, ç ôñá÷åßá ìðïñåß íá óõóôáëèåß åíôüò ôïõ êáôþôåñïõ
ôñá÷Þëïõ. Ç ðáñáðÜíù âëÜâç ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ðëÞñç áöùíßá åêôüò ôùí
ðáñáðÜíù åõñçìÜôùí (áéìüðôõóç, õðïäüñéï åìöýóçìá ôñá÷Þëïõ).
Ïé áêôéíïãñáößåò, ïé ïðïßåò âïçèïýí óôç äéÜãíùóç, åßíáé ïé ðñïóèéïðß-
óèéåò êáé ðëÜãéåò ôñá÷Þëïõ êáé èþñáêá, üðïõ ìðïñåß íá äéáðéóôùèåß ç ýðáñ-
îç åëåýèåñïõ áÝñá óôá ìáëáêÜ ìüñéá ôïõ ôñá÷Þëïõ, ðíåõìïèþñáêáò, áéìï-
èþñáêáò êáé êáôÜãìáôá ÁÌÓÓ.
Óôï óçìåßï áõôü èåùñåßôáé óêüðéìï íá áíáöåñèåß ç áíôéìåôþðéóç ôçò
áíáðíåõóôéêÞò áðüöñáîçò óõíåðåßá ôñáýìáôïò, áíÜëïãá ìå ôï óçìåßï ðïõ
áõôÞ åíôïðßæåôáé:
Åðßðåäï öÜñõããá. Ïé ìåãÜëïé ôñáõìáôéóìïß ôùí ãíÜèùí, ôçò ãëþóóáò
êáé ãåíéêÜ ôçò óôïìáôéêÞò êïéëüôçôáò ìðïñåß íá áðïöñÜîïõí ôçí áíáðíåõóôé-
êÞ ïäü óôï åðßðåäï ôïõ öÜñõããá åßôå ëüãù ðôþóåùò ôçò ìáëèáêÞò õðåñþ-
áò Þ ôçò ãëþóóáò ðñïò ôá ðßóù, åßôå ëüãù õðÜñîåùò ðçãìÜôùí áßìáôïò,
áðïëåóèÝíôùí äïíôéþí Þ êáé ïäïíôïóôïé÷éþí, ôá ïðïßá ðñïêáëïýí ôçí áðü-
öñáîç.
Óôéò êáôáóôÜóåéò áõôÝò ãßíåôáé Üìåóïò êáèáñéóìüò ôçò óôïìáôéêÞò êïéëü-
ôçôáò êáé ôïõ öÜñõããá áðü ôá ðÞãìáôá (÷ñÞóç éó÷õñÞò áíáññüöçóçò) êáé
áðü êÜèå Üëëï áíôéêåßìåíï, ôï ïðïßï ìðïñåß íá óõìâÜëëåé óôçí áðüöñáîç
(äüíôéá, ïóôéêÝò ðáñáó÷ßäåò, ïäïíôïóôïé÷ßåò). Ôáõôü÷ñïíá, ãßíåôáé ðñïåôïé-
ìáóßá ãéá ðéèáíÞ åðåßãïõóá äéáóùëÞíùóç (áðáãïñåýåôáé óå ðåñéðôþóåéò êá-
ôáãìÜôùí ôçò ÁÌÓÓ) Þ êñéêïèõñåïôïìÞ. ÅðáíáëáìâÜíåôáé åäþ üôé ç ôñá÷åéï-
ôïìÞ ðñÝðåé íá ãßíåôáé ìüíï üôáí õðÜñ÷åé ç áíÜëïãç åìðåéñßá Þ áí ç êáôÜ-
óôáóç åßíáé áðåéëçôéêÞ ãéá ôç æùÞ ôïõ ðÜó÷ïíôá, êáé ïé Üëëåò óùóôéêÝò åíÝñ-
ãåéåò Ý÷ïõí áðïôý÷åé.
Ðñéí ôç äéåíÝñãåéá äéáóùëÞíùóçò Þ êñéêïèõñåïôïìÞò, ç Ýëîç ôçò ãëþó-
óáò ìå ôç ÷ñÞóç ìåãÜëçò äéáìÝôñïõ ñáììÜôùí, ôá ïðïßá äéÝñ÷ïíôáé áðü ôçí
êïñõöÞ ôçò, ç Ýëîç ôçò Üíù ãíÜèïõ áðü ôçí ðñüóèéá Üíù öáôíéáêÞ áðüöõ-
óç, êáèþò êáé ç Ýëîç ôçò êÜôù ãíÜèïõ áðü ôéò ãùíßåò áõôÞò ðñïò ôá Üíù,
áðïôåëïýí ðñÜîåéò ðïõ ìðïñåß íá áðåëåõèåñþóïõí ìéá êëåéóôÞ áíáðíåõóôé-
êÞ ïäü óå ðåñéðôþóåéò êáôÜãìáôïò ôùí ãíÜèùí êáé ðôþóåùò áõôþí Þ ôçò
ãëþóóáò ðñïò ôá ðßóù.
Åðßðåäï ëÜñõããá. ¼ôáí õðÜñ÷ïõí óçìåßá êÜêùóçò êÜôù áðü ôï õïåéäÝò
ïóôü, ìå áðüöñáîç ôçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý, ç ðéèáíüôçôá ôïõ ëáñõããéêïý
ôñáýìáôïò åßíáé ìåãÜëç.
Ç êñéêïèõñåïôïìÞ, ðïõ èá áêïëïõèçèåß áðü åíäïôñá÷åéáêÞ äéáóùëÞíù-
óç, åßíáé ç ôá÷ýôåñç ìÝèïäïò, ãéá íá åðéôý÷ïõìå äéÜíïéîç ôçò áíáðíåõóôéêÞò
ïäïý. ¼ôáí ç åíäïôñá÷åéáêÞ äéáóùëÞíùóç áðáãïñåýåôáé (êÜôáãìá ÁÌÓÓ) Þ
åßíáé ôå÷íéêÜ áäýíáôç, ç êñéêïèõñåïôïìÞ êáé ç ìÝóù áõôÞò äéáóùëÞíùóç
ðñÝðåé íá áíôéêáôáóôáèåß ôï ôá÷ýôåñï äõíáôü áðü ôõðéêÞ ôñá÷åéïôïìÞ, ëüãù
ôïõ áõîçìÝíïõ êéíäýíïõ äçìéïõñãßáò ôñáõìáôéóìïý ôïõ êñéêïåéäïýò ÷üí-
äñïõ, ï ïðïßïò èá Ý÷åé ùò óõíÝðåéá ôçí õðïãëùôôéäéêÞ óôÝíùóç.
Åðßðåäï ôñá÷åßáò. Åðß õðÜñîåùò ôñáõìáôéóìïý êáé áíáðíåõóôéêÞò áðü-

öñáîçò êÜôù áðü ôçí êñéêïèõñåïåéäéêÞ ìåìâñÜíç, ç ÷áìçëÞ ôñá÷åéïôïìÞ åß-
íáé ç áðáñáßôçôç åíÝñãåéá, åÜí áðïôý÷åé ç äéáóôïìáôéêÞ åíäïôñá÷åéáêÞ äéá-
óùëÞíùóç (ìÝãéóôïò ÷ñüíïò ãéá ôç äéáóùëÞíùóç 60 sec). Óå ðåñßðôùóç
áíïé÷ôþí ôñáõìÜôùí ôïõ êáôþôåñïõ ôñá÷Þëïõ åßíáé ðéèáíÞ ç áíåýñåóç, ìå-
ôÜ ôçí áöáßñåóç ôùí ðçãìÜôùí Þ åðéäÝóìùí, ôçò ôñá÷åßáò óå åëåýèåñç åðé-
êïéíùíßá ìå ôï ðåñéâÜëëïí. ÓõíÞèùò, ôüôå õðÜñ÷åé ëáñõããïôñá÷åéáêüò äéá-
÷ùñéóìüò êáé ç äéáóùëÞíùóç áðü ôçí ðñïâÜëëïõóá ôñá÷åßá åßíáé ç êáôÜëëç-
ëç åíÝñãåéá.
ÌåôÜ ôçí åîáóöÜëéóç áíïé÷ôÞò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý êáé áíáðíïÞò, èåù-
ñåßôáé ÷ñÞóéìç ç ôïðïèÝôçóç åíüò ñéíïãáóôñéêïý óùëÞíá (Levine) ãéá ôçí
áöáßñåóç ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôïõ óôïìÜ÷ïõ (öáãçôü, áßìá, ãáóôñéêÜ õãñÜ),
þóôå íá ìåéùèåß ï êßíäõíïò åìåôïý êáé åéóñïöÞóåùò.
Ôï öïýóêùìá ôïõ áåñïèáëÜìïõ óå ðåñßðôùóç õðÜñîåùò êáôÜëëçëïõ åí-
äïôñá÷åéáêïý óùëÞíá èåùñåßôáé ÷ñÞóéìï, áëëÜ èá ðñÝðåé íá åßíáé ãíþóôçò ï
ãéáôñüò ãéá ôçí ðéèáíüôçôá ðñïêëÞóåùò õðïãëùôôéäéêþí óôåíþóåùí (åðß
÷ñçóéìïðïßçóçò ôïõ cuff ãéá ðïëëÝò çìÝñåò Þ åðß õøçëÞò ðßåóçò áõôïý).
Αιμορραγία τραχήλου
Ïé ôñá÷çëéêÝò êáêþóåéò ìðïñåß íá Ý÷ïõí óáí óõíÝðåéá áñôçñéáêÞ Þ öëåâéêÞ
áéìïññáãßá, ç ïðïßá áí åêäçëùèåß óáí áéìÜôùìá, åêôüò ôïõ áéìïññáãéêïý
shock, ôï ïðïßï ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé, ìðïñåß íá åðéöÝñåé áðüöñáîç ôçò
áíáðíåõóôéêÞò ïäïý áðü ðßåóç. Óôéò óðÜíéåò ðåñéðôþóåéò óôéò ïðïßåò, ýóôå-
ñá áðü ìßá ôñá÷çëéêÞ êÜêùóç, Ýíá áíôéêåßìåíï åîÝ÷åé áðü ôïí ôñÜ÷çëï (ð.÷.
ìá÷áßñé) ðïôÝ äåí ðñÝðåé íá åðé÷åéñåßôáé ç áöáßñåóÞ ôïõ, åÜí ï áóèåíÞò äå
âñåèåß óôï ÷åéñïõñãåßï (ëüãù áõîçìÝíçò ðéèáíüôçôáò áéìïññáãßáò Þ Üëëùí
åðéðëïêþí).
Ç áíôéìåôþðéóç ôçò áéìïññáãßáò ôïõ ôñá÷Þëïõ ðåñéëáìâÜíåé ôç äéáôÞñç-
óç áíïé÷ôÞò ôçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý, ôç èåñáðåßá ôïõ shock, óýìöùíá ìå ôá
ðñïçãïýìåíá, êáé ôï óôáìÜôçìá ôçò áéìïññáãßáò.
Ôï óôáìÜôçìá ôçò áéìïññáãßáò èá ãßíåé ìå ôç ÷ñÞóç ðéåóôéêÞò åðßäåóçò
êáé ü÷é ðåñßäåóçò. Áðáãïñåýåôáé, äçëáäÞ, ç ÷ñÞóç åðéäÝóìùí, ï ïðïßïé ðåñé-
ôõëßãïíôáé ãýñù áðü ôïí ôñÜ÷çëï, äéüôé ç áýîçóç ôïõ ìåãÝèïõò ôïõ áéìáôþ-
ìáôïò Þ ôï ïßäçìá ìðïñåß íá êÜíïõí ôçí ðåñßäåóç íá äñÜóåé óáí âñü÷ïò.
ÅÜí õðïðôåõüìáóôå ôçí ýðáñîç ìéáò áñôçñéáêÞò áéìïññáãßáò óå Ýíá
áíïé÷ôü ôñáýìá êáé ç ÷ñÞóç ôçò ðßåóçò áðïôý÷åé, ìðïñåß íá ãßíåé ðñïóðÜèåéá
ìå Üìåóç üñáóç (ðïôÝ ôõöëÜ) íá áíáãíùñéóôåß ôï õðåýèõíï áããåßï, íá óõë-
ëçöèåß êáé áðïëéíùèåß ìå åëåýèåñï ìåôÜîéíï Þ vicryl ñÜììá [ìÝãåèïò ñÜììá-
ôïò áðü 0-(3-0) áíÜëïãá ìå ôï ìÝãåèïò ôïõ áããåßïõ]. ÅðáíáëáìâÜíåôáé üôé, ç
ôõöëÞ ðñïóðÜèåéá óýëëçøçò ìåãÜëùí ìáæþí ìáëáêþí éóôþí åßíáé åðéêßíäõ-
íç, äéüôé ïé êáêþóåéò áããåßùí ìç åõèõíüìåíùí ãéá ôçí áéìïññáãßá Þ íåýñùí
(ðíåõìïíïãáóôñéêü, öñåíéêü) åßíáé ðéèáíÝò.
Íá óçìåéùèåß åäþ üôé, ï ôñáõìáôéóìüò áðü ðõñïâüëï üðëï, äéáìðåñÞò Þ
ìç, êáèþò êáé áðü íýóóïíôá Þ ôÝìíïíôá üñãáíá ÷ñåéÜæïíôáé åêôßìçóç áðü
Ýìðåéñï ÷åéñïõñãü êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ êáé óõ÷íÜ ÷åéñïõñãéêÞ äéåñåýíçóç
ýóôåñá áðü áêôéíïãñáößåò, CT, áããåéïãñáößá, ïéóïöáãïãñÜöçìá ê.ëð.
Κακώσεις τραχηλικών νεύρων

Ôá ôñá÷çëéêÜ íåýñá ôá ïðïßá óõíÞèùò åìðëÝêïíôáé óå ôñá÷çëéêïýò ôñáõìá-
ôéóìïýò åßíáé:
1) Ôï ðíåõìïíïãáóôñéêü êáé ôï êÜôù ëáñõããéêü: Õðïøßá âëÜâçò ôïõò èá
äçìéïõñãÞóåé ôï âñÜã÷ïò öùíÞò êáé ç äéÜãíùóç èá åðéâåâáéùèåß ìå ôçí Ýì-
ìåóç ëáñõããïóêüðçóç êáé ôçí åýêáìðôç Þ ôçí Üêáìðôç åíäïóêüðçóç, ïé
ïðïßåò óõíÞèùò ãßíïíôáé áðü ôïí åéäéêü ÙÑËüãï.
Íá óçìåéùèåß åäþ üôé, ç áìöïôåñüðëåõñç âëÜâç ôùí êÜôù ëáñõããéêþí åß-
íáé óðÜíéá áëëÜ éäéáßôåñá åðéêßíäõíç, äéüôé Ý÷åé ùò óõíÝðåéá ôçí áìöïôåñü-
ðëåõñç ðáñÜëõóç ôùí öùíçôéêþí ÷ïñäþí óå ðáñÜìåóç èÝóç (Üíïéãìá ãëùô-
ôßäáò 3-5 mm) ìå áðïôÝëåóìá áðïõóßá âñÜã÷ïõò öùíÞò áëëÜ ýðáñîç óïâá-
ñÞò óõíÞèùò äýóðíïéáò, ç ïðïßá êÜíåé áðáñáßôçôç ôç äéáóôïìáôéêÞ Þ äéáñ-
ñéíéêÞ äéáóùëÞíùóç ôçò ôñá÷åßáò, ôçí êñéêïèõñåïôïìÞ Þ ôçí ôñá÷åéïôïìÞ.
2) Ôï ðáñáðëçñùìáôéêü íåýñï: Ôïýôï åëÝã÷åôáé ìå ôçí åîÝôáóç ôçò ëåéôïõñ-
ãéêüôçôáò ôïõ óýóôïé÷ïõ óôåñíïêëåéäïìáóôïåéäïýò êáé ôñáðåæïåéäïýò ìõüò.
3) Ôï õðïãëþóóéï íåýñï: ÅÜí Ý÷åé ôñáõìáôéóôåß, ç ãëþóóá áðïêëßíåé, êá-
ôÜ ôçí Ýîïäï ôçò áðü ôï óôüìá, ðñïò ôçí ðëåõñÜ ôïõ ôñáõìáôéóìïý.
4) Ôï öñåíéêü íåýñï: ÅëÝã÷åôáé ìå ôçí öõóéêÞ åîÝôáóç (ìåßùóç áíáðíåõ-
óôéêïý øéèõñßóìáôïò óôç óýóôïé÷ç ðíåõìïíéêÞ âÜóç, ìåßùóç êéíçôéêüôçôáò
êÜôù ïñßïõ ðíåýìïíá óôçí åðßêñïõóç êáôÜ ôçí åéóðíïÞ-åêðíïÞ), ôçí áêôéíï-
ãñáößá èþñáêïò (face êõñßùò) êáèþò êáé ôçí áêôéíïóêüðçóç.
Τραυματισμός τραχηλικού οισοφάγου

Ï ôñáõìáôéóìüò áõôïý óðÜíéá õðÜñ÷åé ìüíïò ôïõ êáé ÷áñáêôçñßæåôáé áðü
ôñéãìü õðïäïñßïõ åìöõóÞìáôïò, äõóöáãßá, ïäõíïöáãßá, êáé áäõíáìßá êáôá-
ðüóåùò, ðïõ Ý÷åé ùò óõíÝðåéá ôçí Ýîïäï óéÝëïõ áðü ôï óôüìá.
Ç äéáðßóôùóç áõôïý èá ÷ñåéáóôåß ïéóïöáãïãñÜöçìá (ìå õäáôïäéáëõôÞ
ïõóßá, ð.÷. ãáóôñïãñáößíç) êáé ïéóïöáãïóêüðçóç, ôá ïðïßá èá ãßíïõí âÝâáéá
óå ïñãáíùìÝíá êÝíôñá.
Τραυματισμός της ΑΜΣΣ και του ΝΜ

Óå êÜèå ðåñßðôùóç, Ýóôù êáé ìéêñÞò õðïøßáò êáêþóåùò ôçò ÁÌÓÓ, ðñÝðåé íá
ãßíåôáé êáôÜëëçëç áêéíçôïðïßçóç ôçò êáé ç ìåôáöïñÜ ôïõ ðÜó÷ïíôïò íá ãßíå-
ôáé ìå éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ. Åäþ èá õðåíèõìßóïõìå üôé, óå üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò
ðïõ õðÜñ÷åé õðïøßá êáôÜãìáôïò Þ åîáñèñÞìáôïò ôçò ÁÌÓÓ (áíÜëïãá ìå ôïí
ìç÷áíéóìü êÜêùóçò, ôçí åõáéóèçóßá êáôÜ ìÞêïò áõôÞò êáé ôá íåõñïëïãéêÜ
åõñÞìáôá) áðáãïñåýåôáé ç äéáóôïìáôéêÞ åíäïôñá÷åéáêÞ äéáóùëÞíùóç êáé
ðñÝðåé, åðß áðüöñáîçò ôçò áíþôåñçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý, íá ãßíåôáé êñéêï-
èõñåïôïìÞ Þ ôñá÷åéïôïìÞ êáé ìÝóù áõôþí äéáóùëÞíùóç. Ôá ðáñáðÜíù âÝ-
âáéá èá ãßíïõí, åÜí ç áðëÞ áíáññüöçóç êáé ïé ëïéðïß ÷åéñéóìïß áíáæùïãüíç-
óçò (Ýëîç ãëþóóáò ê.ëð.), ïé ïðïßïé èá ãßíïõí ðñïóåêôéêÜ êé åíþ óõã÷ñüíùò
áêéíçôïðïéåßôáé ç ÁÌÓÓ ìå åéäéêü êïëÜñï (åÜí äéáôßèåôáé), ìå ÷ñÞóç ëåõêï-
ðëÜóô êáé óêëçñþí ðñïóêåöÜëùí äåîéÜ êáé áñéóôåñÜ ôïõ ôñá÷Þëïõ êáé ôçò
êåöáëÞò, áðïôý÷ïõí.
ÌåôÜ ôçí áñ÷éêÞ áíôéìåôþðéóç ôùí ôñá÷çëéêþí ôñáõìáôéóìþí èá ÷ñåéá-
óôåß ç ìåôáöïñÜ ôïõ áóèåíïýò óå ïñãáíùìÝíï êÝíôñï, þóôå íá áíôéìåôùðé-
óôïýí ïñéóôéêÜ ïé êáêþóåéò ôïõ. Íá óçìåéùèåß üôé ç óõíïäåßá áðü ãéáôñü åß-
íáé áðáñáßôçôç óôïõò ðáñáðÜíù ôñáõìáôéóìïýò, äéüôé áéìáôþìáôá Þ ïéäÞìá-

ôá ôçò ðåñéï÷Þò ìðïñåß íá åîåëé÷èïýí ôá÷ýôáôá ìå áðïôÝëåóìá áíáðíåõóôé-
êÞ áðüöñáîç. Èåùñåßôáé áðáñáßôçôïò ìÜëéóôá ï åöïäéáóìüò ôïõ ãéáôñïý êá-
ôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò ìåôáöïñÜò ìå set êñéêïèõñåïôïìÞò-ôñá÷åéïôïìÞò, ïñïýò,
set äéáóùëÞíùóçò, êáèþò êáé åðåßãïíôá êáñäéïëïãéêÜ öÜñìáêá (áäñåíáëßíç,
íôïðáìßíç, íôïâïõôáìßíç, áôñïðßíç ê.ëð.).
Τραυματισμός εγκεφάλου - Κλίμακα Γλασκόβης (Glasgow coma

scale)
Σõ÷íÜ ìå ôïõò ôñáõìáôéóìïýò ôïõ ðñïóþðïõ êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ óõíõðÜñ÷ïõí
ôñáõìáôéóìïß ôïõ ÊÍÓ êáé éäßùò ôïõ åãêåöÜëïõ. Ç áñ÷éêÞ áíôéìåôþðéóç ôïõ
áóèåíïýò ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíåé ôçí åîáóöÜëéóç ôçò âáôüôçôáò ôïõ áåñá-
ãùãïý, ôçí åðáñêÞ áíáðíåõóôéêÞ êáé êáñäéáêÞ ëåéôïõñãßá, ôçí áêéíçôïðïßç-
óç ôçò ÁÌÓÓ, ôçí áíôéìåôþðéóç êÜèå åíåñãïý áéìïññáãßáò êáé ôçí ôïðïèÝôç-
óç åðáñêþí åíäïöëÝâéùí ãñáììþí. Áêïëïõèåß ç åêôßìçóç ôïõ åðéðÝäïõ óõ-
íåéäÞóåùò, ôïõ ìåãÝèïõò ôùí êïñþí ôùí ïöèáëìþí, ôçò áíôßäñáóçò áõôþí
óôï öùò, ôçò êéíçôéêüôçôáò ôùí ïöèáëìþí, êáèþò êáé ôçò êéíçôéêüôçôáò ôùí
Üíù êáé êÜôù Üêñùí. Ç êáñäéáêÞ óõ÷íüôçôá, ç áñôçñéáêÞ ðßåóç, ç èåñìïêñá-
óßá, ï áñéèìüò áíáðíïþí êáé ôá åõñÞìáôá áðü ôçí íåõñïëïãéêÞ åîÝôáóç ðñÝ-
ðåé íá êáôáãñÜöïíôáé áíÜ þñá ãéá ðåñßðïõ 24 þñåò, áíÜëïãá âåâáßùò êáé ìå
ôçí âáñýôçôá ôïõ ôñáõìáôéóìïý.
Ç êëßìáêá Ãëáóêüâçò åßíáé Ýíáò áðëüò, êáèáñÜ êëéíéêüò êáé éäéáßôåñá ÷ñÞ-
óéìïò ôñüðïò íá êáôáãñÜöåôáé ç âáñýôçôá ôïõ ôñáõìáôéóìïý ôïõ ÊÍÓ. Áõ-
ôÞ ç êáôáãñáöÞ ðñÝðåé íá ãßíåôáé êáôÜ ôçí ðåñéóõëëïãÞ ôïõ ôñáõìáôßá, êá-
ôÜ ôçí åßóïäï ôïõ óå íïóçëåõôéêü ßäñõìá êáé áñêåôÝò öïñÝò êáôÜ ôéò ðñþôåò
þñåò ìåôÜ ôïí ôñáõìáôéóìü, þóôå ôï äõíáôüí ãñçãïñüôåñá íá ëáìâÜíïíôáé
ïé êáôÜëëçëåò áðïöÜóåéò (áíÜãêç ãéá áðåéêïíéóôéêü Ýëåã÷ï ð.÷. CT Þ MRI, ìå-
ôáöïñÜ óå Íåõñï÷åéñïõñãéêü êÝíôñï, èåñáðåõôéêÞ ðáñÝìâáóç, äéáóùëÞíù-
óç ê.ëð.). ÊáôÜ ôçí åöáñìïãÞ ôçò êëßìáêáò Ãëáóêüâçò ãßíåôáé åêôßìçóç
É. Ôïõ áíïßãìáôïò ôùí ìáôéþí (äåí åßíáé áíïé÷ôÜ ðïôÝ=1 âáèìüò, ôá áíïßãåé
ìüíï ìå åðþäõíï åñÝèéóìá=2, ôá áíïßãåé ìå ôï ðñüóôáãìá=3, ôá áíïéãï-
êëåßíåé êáíïíéêÜ=4 âáèìïß)
ÉÉ. Ôçò êáëýôåñçò áíôßäñáóçò óå ðñïóôÜãìáôá (êáìßá áðÜíôçóç=1 âáèìüò,
áêáôáíüçôåò ëÝîåéò-ëüãïò=2, áôáßñéáóôåò ëÝîåéò-ëüãïò=3, áðïðñïóáíá-
ôïëéóìÝíïò óå ÷þñï, ÷ñüíï Þ êáé ôüðï áëëÜ äýíáôáé íá óõæçôÜ=4, ðñï-
óáíáôïëéóìÝíïò êáé óõæçôÜ=5 âáèìïß)
ÉÉÉ. Ôçò êáëýôåñçò êéíçôéêÞò áðÜíôçóçò (êáìßá áðÜíôçóç=1 âáèìüò, áíþìá-
ëç Ýêôáóç=2, áíþìáëç êÜìøç=3, êÜìøç ìå áðüóõñóç=4, åíôïðßæåé ôá
åðþäõíá åñåèßóìáôá=5, õðáêïýåé óå åíôïëÝò=6 âáèìïß).
ÔéìÝò êëßìáêáò êÜôù ôïõ 12 äåß÷íïõí óïâáñü ôñáýìá ôçò êåöáëÞò, åíþ
êÜôù ôïõ 8 áðïôåëïýí éó÷õñÞ Ýíäåéîç ãéá äéáóùëÞíùóç. ¼ôáí ç êëßìáκá
åöáñìïóôåß Üìåóá ìðïñåß íá áðïôåëÝóåé ðñïãíùóôéêü äåßêôç. Èåùñåßôáé üôé
áñ÷éêÞ ôéìÞ êëßìáêáò ìåôáîý 3 êáé 5 áðïôåëåß Ýíäåéîç ãéá ðéèáíÞ èáíáôçöü-
ñï âëÜâç, åíþ ôéìÝò ðÜíù áðü 8 áêïëïõèïýíôáé óõíÞèùò áðü êáëÞ ðñüãíù-
óç. Íá óçìåéùèåß üôé õðÜñ÷ïõí áíÜëïãåò ôñïðïðïéçìÝíåò êëßìáêåò ãéá âñÝ-
öç êáé ðáéäéÜ, åíþ óå äéáóùëçíùìÝíá Üôïìá äßäåôáé éäéáßôåñç Ýìöáóç óôçí
êáëýôåñç êéíçôéêÞ áðÜíôçóç.
Διασωλήνωση της τραχείας

ÐñÝðåé íá ãßíåôáé ôï ðïëý ìÝóá óå 60 sec, åíþ ôáõôü÷ñïíá ðñïåôïéìÜæåôáé ôï
set êñéêïèõñåïôïìÞò-ôñá÷åéïôïìÞò. ÓõíéóôÜôáé ãéá ôïõò Üíäñåò óùëÞíáò
äéáìÝôñïõ 7,5-8 mm, åíþ ãéá ôéò ãõíáßêåò 6,5-7 mm. Óôá ðáéäéÜ, ðñáêôéêÜ
ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óùëÞíáò ðïõ ìðïñåß íá ðñïóáñìïóôåß óôï Üíïéã-
ìá ôçò ìýôçò ôïõò.
Ôï êåöÜëé ôïðïèåôåßôáé óôçí ëåãüìåíç sniffing position (êÜìøç áõ÷Ýíá -
åëáöñÜ Ýêôáóç áôëáíôïúíéáêÞò Üñèñùóçò), ôï ëáñõããïóêüðéï êñáôéÝôáé ìå
ôï áñéóôåñü ÷Ýñé, äå óôçñßæåôáé óôá äüíôéá, ìðáßíåé óôç äåîéÜ ðëåõñÜ ôïõ
óôüìáôïò êáé áíáóçêþíåé ôç ãëþóóá êáé ôï Ýäáöïò ôïõ óôüìáôïò. Ç êïñõöÞ
ôïõ ëáñõããïóêïðßïõ êåêáììÝíïõ åëÜóìáôïò åéóÜãåôáé áíÜìåóá óôç âÜóç
ôçò ãëþóóáò êáé ôçí åðéãëùôôßäá, ãéá íá áðïêáëõöèåß ï ëÜñõããáò.
Ïé öùíçôéêÝò ÷ïñäÝò ðñÝðåé íá öáßíïíôáé êáëÜ, åíþ ï ôñá÷åéïóùëÞíáò ðåñ-
íÜ áíÜìåóÜ ôïõò. Óôçí êáëÞ ïñáôüôçôá ôùí öùíçôéêþí ÷ïñäþí ìðïñåß íá âïç-
èÞóåé ç ðñïóåêôéêÞ ðßåóç ôïõ ëÜñõããá (óôïí êñéêïåéäÞ ÷üíäñï) ðñïò ôá êÜôù.
ÌåôÜ ôçí åéóáãùãÞ ôïõ åíäïôñá÷åéáêïý óùëÞíá öïõóêþíåé ôï cuff. ÐñÝðåé
íá ðñïôéìïýíôáé óùëÞíåò ìå cuff ÷áìçëÞò ðéÝóåùò Þ ìå äýï cuff. ÌåôÜ ôçí åé-
óáãùãÞ ôïõ ôñá÷åéïóùëÞíá, åíþ ãßíåôáé áåñéóìüò ìå ambu, áêñïþíôáé êáé ïé
äýï ðíåýìïíåò, ãéá íá äéáðéóôùèåß üôé ï óùëÞíáò åßíáé óôçí ôñá÷åßá êáé ü÷é
óôïí ïéóïöÜãï Þ óå Ýíáí áðü ôïõò äýï âñüã÷ïõò. Áêïëïõèåß óôåñÝùóç ôïõ
óùëÞíá ìå ëåõêïðëÜóô êáé ôáêôéêüò áåñéóìüò (ðåñßðïõ 13-16 áíáðíïÝò/min).
Ðïëý ÷ñÞóéìç ìÝèïäïò ãéá ôéò äýóêïëåò äéáóùëçíþóåéò åßíáé ç ìå ôçí âï-
Þèåéá éíïïðôéêïý âñïã÷ïóêïðßïõ, ç ïðïßá, üìùò, áðáéôåß åîïðëéóìü êáé åìðåé-
ñßá, ðïõ óðÜíéá äéáôßèåíôáé óå ðñùôïâÜèìéï åðßðåäï.
Kρικοθυρεοτομή
Ç èÝóç ôïõ êñéêïèõñåïåéäïýò äéáóôÞìáôïò áíåõñßóêåôáé ìå Ýêôáóç ôçò êå-
öáëÞò ôïõ áññþóôïõ êáé øçëÜöçóç ôïõ êÜôù ïñßïõ ôïõ èõñåïåéäïýò ÷üí-
äñïõ, êáèþò êáé ôïõ Üíù ÷åßëïõò ôïõ êñéêïåéäïýò. Ç ðåñéï÷Þ åßíáé ó÷åôéêÜ
÷ùñßò áããåßá. Áêéíçôïðïéåßôáé ìå ôï áñéóôåñü ÷Ýñé ï ëÜñõããáò, åíþ ìå ôï äå-
îéü ãßíåôáé, ìå ôç âïÞèåéá íõóôåñéïý Þ áêüìá êáé ìõôåñïý ìá÷áéñéïý, ôïìÞ ôïõ
äÝñìáôïò êáé ôçò êñéêïèõñåïåéäïýò ìåìâñÜíçò áìÝóùò Üíùèåí ôïõ Üíù ÷åß-
ëïõò ôïõ êñéêïåéäïýò. Áêïëïõèåß äéåýñõíóç ôçò ôïìÞò êáé óôç óõíÝ÷åéá ôï-
ðïèåôåßôáé ìÝóù áõôÞò ìéêñüò ôñá÷åéïóùëÞíáò Þ åðß áíÜãêçò, óùëÞíáò ôïõ
ôýðïõ ôïõ êáôþôåñïõ ìÝñïõò åíüò óôõëü äéáñêåßáò (ðñïóï÷Þ óôïí ôñáõìá-
ôéóìü ôïõ ïðéóèßïõ ôïé÷þìáôïò ôçò ôñá÷åßáò Þ ôïõ ëÜñõããá). Ç áéìïññáãßá
åßíáé óðÜíéá êáé ç áíÜãêç áíáññïöÞóåùò ðåñéïñéóìÝíç.
ÐáñáëëáãÞ ôçò êñéêïèõñåïôïìÞò åßíáé êñéêïèõñåïåéäÞò ðáñáêÝíôçóç,
üðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé 4-5 öëåâïêáèåôÞñåò 14 Þ 16 G, ãéá íá äéáðåñáóôåß ç
êñéêïèõñåïåéäéêÞ ìåìâñÜíç ìÝ÷ñé íá åðéôåõ÷èåß ìïíéìüôåñç äéÜíïéîç ôçò áíá-
ðíåõóôéêÞò ïäïý. Ç êñéêïèõñåïôïìÞ áíôåíäåßêíõôáé óôá ìéêñÜ ðáéäéÜ.
Τραχειοτομή
¼ðùò Ý÷åé Þäç áíáöåñèåß ðñÝðåé íá ãßíåôáé ìüíï üôáí ï åîïðëéóìüò êáé ç
åìðåéñßá ôïõ ãéáôñïý åðáñêïýí ãéá ôçí åêôÝëåóÞ ôçò Þ, óðáíéüôáôá, óå áðåë-
ðéóôéêÝò êáôáóôÜóåéò, üðïõ êÜèå óùóôéêÞ ðñïóðÜèåéá (üóïí áöïñÜ σôçí
åîáóöÜëéóç âáôüôçôáò ôçò áíáðíåõóôéêÞò ïäïý) Ý÷åé áðïôý÷åé.
¼ðïõ åßíáé äõíáôüí, ðñÝðåé íá ðñïçãçèåß ç ôïðïèÝôçóç åíäïôñá÷åéáêïý

óùëÞíá Þ âñïã÷ïóêïðßïõ, éäßùò óôá ðáéäéÜ.
Ï Üññùóôïò ðñÝðåé íá ôïðïèåôçèåß ýðôéïò ìå ôïí ôñÜ÷çëï óå ó÷åôéêÞ
õðåñÝêôáóç (ðñïóï÷Þ óå êáêþóåéò ôçò ÁÌÓÓ). Ç ôïðéêÞ áíáéóèçóßá ãßíåôáé
êáëÜ áíåêôÞ óôïõò åíÞëéêåò êáé ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå Ýíåóç îõëïêáÀíçò 2% ìå
Þ ÷ùñßò áäñåíáëßíç 1:200.000, áðü ôï äÝñìá ìÝ÷ñé ôï ðñüóèéï ôïß÷ùìá ôçò
ôñá÷åßáò. ÊáôÜ ôçí åðåßãïõóá ôñá÷åéïôïìÞ, ç ôïìÞ ãßíåôáé êÜèåôá áðü ôï êÜ-
ôù ÷åßëïò ôïõ êñéêïåéäïýò ÷üíäñïõ ìÝ÷ñé ôç óôåñíéêÞ åíôïìÞ.
Ç äåñìáôéêÞ ôïìÞ âáèýíåôáé ìÝ÷ñé ôéò ìõϊêÝò ôáéíßåò (ìýåò êÜôùèåí ôïõ õï-
åéäïýò), ïé ïðïßåò ÷ùñßæïíôáé êÜèåôá ìåôáîý ôïõò êáôÜ ôç ìÝóç ãñáììÞ êáé Ýë-
êïíôáé ðñïò ôá ðëÜãéá. ÔåëéêÜ, áðïêáëýðôåôáé ç ðñïôñá÷åéáêÞ ðåñéôïíßá, ðïõ
óêåðÜæåé ôçí ôñá÷åßá êáé ôïí éóèìü ôïõ èõñåïåéäïýò. Ï éóèìüò ôïõ èõñåïåé-
äïýò Ýëêåôáé ðñïò ôá êÜôù, óõíÞèùò, Þ óõëëáìâÜíåôáé áíÜìåóá óå äýï áéìï-
óôáôéêÝò ëáâßäåò êáé äéá÷ùñßæåôáé. Áíáãíùñßæåôáé ç ôñá÷åßá êáé äéáôÝìíåôáé
(áíïßãåôáé ðáñÜèõñï) ïðùóäÞðïôå ðéï êÜôù áðü ôï ðñþôï çìéêñßêéï (äéáôÝìíï-
íôáé 1-2 çìéêñßêéá). Áêïëïõèåß ôïðïèÝôçóç ôïõ ôñá÷åéïóùëÞíá, öïýóêùìá ôïõ
cuff, áåñéóìüò êáé áíáññüöçóç áßìáôïò êáé åêêñßóåùí. Óôç óõíÝ÷åéá ãßíåôáé
áðïëßíùóç ôïõ éóèìïý ôïõ èõñåïåéäïýò, êáèþò êáé ôïðïèÝôçóç óôçñéêôéêþí
ñáììÜôùí óôá ðëÜãéá ôçò ôïìÞò ôçò ôñá÷åßáò ãéá áíáãíþñéóç ôçò èÝóåùò ôçò
ôñá÷åéïôïìÞò åðß ôçò ôõ÷áßáò åîüäïõ ôïõ ôñá÷åéïóùëÞíá.
Ìåñéêïß Üññùóôïé (éäßùò ìå ÷ñüíéá áíáðíåõóôéêÜ ðñïâëÞìáôá) åßíáé äõíá-
ôüí íá ðáñïõóéÜóïõí Üðíïéá åîáéôßáò áäõíáìßáò äéåãÝñóåùò ôïõ êÝíôñïõ
ôçò áíáðíïÞò. Ç Üðíïéá áõôÞ ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæåôáé ìå ôå÷íçôÞ áíáðíïÞ.
Ç ôïìÞ ôïõ äÝñìáôïò äåí ðñÝðåé íá óõññÜðôåôáé Þ íá åðéäÝíåôáé ðïëý óöé-
÷ôÜ, ãéáôß ìðïñåß íá Ý÷ïõìå áíÜðôõîç õðïäïñßïõ åìöõóÞìáôïò Þ ðíåõìïìå-
óïèùñÜêéïõ (Ýíá ñÜììá óå êÜèå ìåñéÜ ôçò ôïìÞò áñêåß).
ÁíÜìåóá óôï ãåßóï ôïõ ôñá÷åéïóùëÞíá êáé óôï äÝñìá ôïõ ôñá÷Þëïõ ôï-
ðïèåôåßôáé ãÜæá 10x10 cm.
Ç äéáäåñìéêÞ ôñá÷åéïóôïìßá äåí öáßíåôáé íá Ý÷åé èÝóç óôçí åðåßãïõóá
åîáóöÜëéóç ôïõ áåñáãùãïý.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Ç åðåßãïõóá áíôéìåôþðéóç ôùí ôñáõìÜôùí ôïõ ðñïóþðïõ êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ
áêïëïõèåß ìéá Á-Â-C ìíçìïôå÷íéêÞ äéáäéêáóßá, üðïõ Á: airway (breathing),
B: bleeding êáé C: cervical spine. Ïé ìåãÜëïé ôñá÷çëïðñïóùðéêïß ôñáõìáôé-
óìïß ìðïñåß íá áðïôåëïýí ìÝñïò óõíèåôüôåñùí ôñáõìáôéóìþí Þ íá õðÜñ-
÷ïõí ìüíïé ôïõò. Ç åðåßãïõóá óðïõäáéüôçôÜ ôïõò Ýãêåéôáé óôï üôé ìðïñåß íá
ðñïêáëÝóïõí áíáðíåõóôéêÞ áðüöñáîç êáé óðáíéüôåñá ïëéãáéìéêü shock. Äåí
ðñÝðåé íá ðáñáëåßðåôáé ç åîÝôáóç ãéá áðåéëçôéêÝò ãéá ôç æùÞ êáêþóåéò ôçò
êïéëéÜò, ôïõ èþñáêá Þ ôïõ ÊÍÓ, áöïý åîáóöáëéóôåß åðáñêÞò áíáðíåõóôéêÞ
êáé êáñäéáêÞ ëåéôïõñãßá, äéüôé ç áíôéìåôþðéóç áõôþí ðñïçãåßôáé.
Ç óõíåéóöïñÜ ôïõ ãåíéêïý éáôñïý óôçí áñ÷éêÞ áíôéìåôþðéóç ôùí ôñáõìá-
ôéóìþí ðñïóþðïõ êáé ôñá÷Þëïõ åßíáé óðïõäáßá êáé ðñÝðåé áõôüò íá ãßíåé ïé-
êåßïò ìå ôïõò ÷åéñéóìïýò ôÝôïéùí êáôáóôÜóåùí.
Èåùñåßôáé üôé ç Üñôéá ãíþóç ôçò êáñäéïáíáðíåõóôéêÞò áíáæùïãüíçóçò
åßíáé ðñïáðáéôïýìåíç ãéá ôïí ðåñáéôÝñù ÷åéñéóìü ôÝôïéùí óïâáñþí ôñáõ-
ìáτισμών.
ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ
ΛΑΡΥΓΓΑ
Ï êáñêßíïò ôïõ ëÜñõããá áðïôåëåß ôï 2% ðåñßðïõ üëùí ôùí êáñêßíùí ôïõ óþ-
ìáôïò êáé ãéá ôïõò ðåñéóóüôåñïõò óõããñáöåßò åßíáé ï óõ÷íüôåñïò êáñêßíïò
ôçò ðåñéï÷Þò ôçò êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ (åîáéñïýìåíùí ôùí êáñêßíùí ôïõ
äÝñìáôïò).
ÊáôÜ ôï 1993 óôéò ÇÐÁ åìöáíßóôçêáí 12.600 ðåñéðôþóåéò êáñêßíïõ ôïõ
ëÜñõããá. Áðü áõôÝò óôï 65% ç íüóïò Þôáí åíôïðéóìÝíç óôï ëÜñõããá, óôï
30% óõíõðÞñ÷áí ëåìöáäåíéêÝò ìåôáóôÜóåéò, åíþ óôï 5% õðÞñ÷áí êáé áðï-
ìáêñõóìÝíåò ìåôáóôÜóåéò êáôÜ ôçí áñ÷éêÞ áíáêÜëõøç ôçò íüóïõ. Ç óõ÷íü-
ôçôá ôïõ ãëùôôéäéêïý ðñïò ôï õðåñãëùôôéäéêü êáñêßíùìá Þôáí 3 ðñïò 1.
Ç óõ÷íüôçôá ôçò íüóïõ áõîáíüôáí åêåßíç ôçí ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï êáé óôá äýï
öýëá ìå ôçí ðÜñïäï ôçò çëéêßáò, üìùò ôá÷ýôåñá ç áýîçóç áöïñïýóå óôéò
ãõíáßêåò. Ôï 1959 ç áíáëïãßá ðáó÷üíôùí áíäñþí - ãõíáéêþí Þôáí 7:1, åíþ ôï
1988 Þôáí 4:1. ÁõôÞ ç áýîçóç ôçò íüóïõ óôéò ãõíáßêåò öáßíåôáé íá åß÷å ó÷Ý-
óç êõñßùò ìå ôçí áýîçóç ôçò óõ÷íüôçôáò ôïõ êáðíßóìáôïò óôï ãõíáéêåßï
ðëçèõóìü. Ìåôáîý 1990-2009 åìöáíßóôçêå ìéá ðôþóç ôçò óõ÷íüôçôáò ôïõ
êáñêßíïõ ôïõ ëÜñõããá 20%-50%, áíÜëïãá ìå ôçí ðïëéôåßá óôéò Ç.Ð.Á., ãåãï-
íüò ðïõ åß÷å íá êÜíåé ìå ìåßùóç ôçò åðßðôùóçò ôçò íüóïõ, ó÷åäüí áðïêëåé-
óôéêÜ óôïõò Üíäñåò. ÊáôÜ ôï 2012 óôéò ÇÐÁ åìöáíßóôçêáí 12.360 ðåñéðôþ-
óåéò êáñêßíïõ ôïõ ëÜñõããá, åíþ ðÝèáíáí ëüãù ôçò íüóïõ 3.650 Üôïìá. Ç
áíáëïãßá ðáó÷üíôùí áíäñþí - ãõíáéêþí Þôáí 3-4:1. Ôï óýíïëï ôùí êáñêéíù-
ìÜôùí óôçí êåöáëÞ êáé ôïí ôñÜ÷çëï êáôÜ ôï ßäéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá Þôáí ðå-
ñßðïõ 52.000.
Óå Üëëåò ÷þñåò (ôçò Íüôéáò ÁìåñéêÞò, Ãáëëßá êáé Üëëåò) ç óõ÷íüôçôá ôïõ
ãëùôôéäéêïý ðñïò ôï õðåñãëùôôéäéêü êáñêßíùìá åßíáé ó÷åäüí 1 ðñïò 1. Ôï
õðïãëùôôéäéêü êáñêßíùìá åßíáé ðïëý óðáíéüôåñï.
Το καρκίνωμα ôïõ ëÜñõããá åßíáé ôï óõ÷íüôåñï êáêïÞèåò íåüðëáóìá áõ-
ôïý êáé êáôÜ êáíüíá ðñüêåéôáé ãéá ìáëðéãéáêïý (áêáíèïêõôôáñéêïý) ôýðïõ
(áíáëïãßá ó÷åäüí 99%). ¢ëëá óðáíéüôåñá êáêïÞèç íåïðëÜóìáôá åßíáé ôá åê
åëáóóüíùí óéåëïãüíùí áäÝíùí, óáñêþìáôá, ëåìöþìáôá, íåõñïåíäïêñéíéêÜ
êáñêéíþìáôá êáé ôá áäåíïêáñêéíþìáôá.
ÁõôÞ ç óõíôñéðôéêÞ õðåñï÷Þ ôùí áêáíèïêõôôáñéêþí êáñêéíùìÜôùí áðïäß-
äåôáé óôï üôé ç ìåí ðåñéï÷Þ ôùí ãíÞóéùí öùíçôéêþí ÷ïñäþí êáé ôï Üíù ôåôáñ-
ôçìüñéï ôçò ïðßóèéáò åðéöÜíåéáò ôçò åðéãëùôôßäáò êáëýðôåôáé áðü ðëáêþäåò

åðéèÞëéï, ôï äå êñïóóùôü êõëéíäñéêü åðéèÞëéï, ðïõ êáëýðôåé ôçí õðüëïéðç
åðéöÜíåéá ôçò ëáñõããéêÞò êïéëüôçôáò, ìåôáðëÜóóåôáé, ðñéí áðü ôçí áíÜðôõ-
îç ôïõ êáñêéíþìáôïò, óå ðëáêþäåò, ðéèáíüí áðü ôçí åðßäñáóç ôïõ êáðíßóìá-
ôïò Þ ôéò ñõðáíôéêÝò ïõóßåò ôçò áôìüóöáéñáò (íÝöïò, êáõóáÝñéá ê.ëð.).
Ï êáñêßíïò ìðïñåß íá áíáðôõ÷èåß óå ïðïéïäÞðïôå óçìåßï ôçò ëáñõããéêÞò
êïéëüôçôáò. Ïé äéÜöïñåò, üìùò, åíôïðßóåéò ôïõ ôáîéíïìïýíôáé óôéò ðáñáêÜôù
4 êáôçãïñßåò:
1. ÕðåñãëùôôéäéêÞ, üôáí ç åíôüðéóç ðåñéïñßæåôáé óå ðåñéï÷Þ, ðïõ åêôåßíåôáé
áðü ôï åëåýèåñï ÷åßëïò ôçò åðéãëùôôßäáò ìÝ÷ñé êáé ôéò íüèåò öùíçôéêÝò
÷ïñäÝò.
2. ÃëùôôéäéêÞ, üôáí ç åíôüðéóç áöïñÜ ôéò ãíÞóéåò öùíçôéêÝò ÷ïñäÝò. Ôï êÜ-
ôù üñéï ôçò åðÝêôáóçò ôïõ üãêïõ, ãéá íá ÷áñáêôçñéóôåß áõôüò ãëùôôéäé-
êüò, äåí ðñÝðåé íá õðåñâáßíåé ôï 1 cm áðü ôï åëåýèåñï ÷åßëïò ôçò ÷ïñ-
äÞò.
3. ÕðïãëùôôéäéêÞ, üôáí ï üãêïò âñßóêåôáé óôçí õðïãëùôôéäéêÞ ðåñéï÷Þ, ôçò
ïðïßáò ôï Üíù üñéï áðÝ÷åé 1 cm áðü ôï åëåýèåñï ÷åßëïò ôùí ãíÞóéùí öù-
íçôéêþí ÷ïñäþí.
4. ÄéáãëùôôéäéêÞ, üôáí ïé üãêïé äéÝñ÷ïíôáé äéá ôçò ëáñõããéêÞò êïéëßáò ãéá íá
êáôáëÜâïõí ôéò íüèåò êáé ôéò ãíÞóéåò öùíçôéêÝò ÷ïñäÝò.
Ç áñ÷éêÞ Ýêöõóç ôïõ êáñêßíïõ, Üëëïôå ôá÷ýôåñá êáé Üëëïôå âñáäýôåñá,
åðåêôåßíåôáé óôïõò ãýñù éóôïýò ìå äéÞèçóç ôïõ âëåííïãüíïõ Þ ôïõ õðïâëåí-
íïãüíïõ êáé óôç óõíÝ÷åéá êáé Ýîù ôçò ëáñõããéêÞò êïéëüôçôáò, êõñßùò äéá ôçò
ëåìöéêÞò êáé óðáíéüôåñá äéá ôçò áéìáôéêÞò ïäïý.
Ç åõ÷Ýñåéá êáé ç óõ÷íüôçôá ôçò ìåôÜóôáóçò ôïõ êáñêßíïõ ôïõ ëÜñõããá
óôá ôñá÷çëéêÜ ëåìöïãÜããëéá åîáñôÜôáé êõñßùò áðü ôçí ðõêíüôçôá ôïõ ëåì-
öéêïý äéêôýïõ ôçò ðåñéï÷Þò óôçí ïðïßá åíôïðßæåôáé áñ÷éêÜ ï üãêïò. Ç õðåñ-
ãëùôôéäéêÞ ðåñéï÷Þ ðáñï÷åôåýåé ôç ëÝìöï ðñïò ôá Üíù äéá ôïõ Üíù ëåìöéêïý
äéêôýïõ, ôï ïðïßï åßíáé áñêåôÜ ðõêíü êáé óõíïäåýïíôáò ôçí Üíù ëáñõããéêÞ
áñôçñßá êáé öëÝâá äéáôéôñáßíåé ôç èõñåïûïåéäÞ ìåìâñÜíç êáé êáôáëÞãåé óôçí
Üëõóï ôùí åí ôù âÜèåé ôñá÷çëéêþí ëåìöïãáããëßùí. Ç ãëùôôéäéêÞ ðåñéï÷Þ êáé
éäßùò ïé ãíÞóéåò öùíçôéêÝò ÷ïñäÝò Ý÷ïõí åëÜ÷éóôá õðïôõðþäç ëåìöáããåßá.
Ç äå õðïãëùôôéäéêÞ ðåñéï÷Þ, üðùò êáé ç õðåñãëùôôéäéêÞ, Ý÷åé åðßóçò áñêåôÜ
áíåðôõãìÝíï ëåìöáããåéáêü äßêôõï, ðïõ ðáñï÷åôåýåôáé ðñïò ôá êÜôù, äçëá-
äÞ óôá ðñïôñá÷åéêÜ êáé ðñïëáñõããéêÜ ëåìöïãÜããëéá. Áðü åêåß ç ëÝìöïò ôçò
õðïãëùôôéäéêÞò ðåñéï÷Þò êáôåõèýíåôáé óôçí êáôþôåñç ìïßñá ôçò áëýóïõ ôùí
åí ôù âÜèåé ôñá÷çëéêþí ëåìöïãáããëßùí, óôçí ðáñáôñá÷åéáêÞ Üëõóï êáé ðñïò
ôï ìåóïèùñÜêéï.
¸ôóé, ïé õðåñãëùôôéäéêïß êáé ïé õðïãëùôôéäéêïß êáñêßíïé êÜíïõí åõêïëüôå-
ñá êáé ôá÷ýôåñá ôñá÷çëéêÝò ìåôáóôÜóåéò óå áíôßèåóç ìå ôïõò êáñêßíïõò ôùí
ãíÞóéùí öùíçôéêþí ÷ïñäþí, ðïõ ðïëý óðáíéüôåñá êáé óõíÞèùò, ìüíï óå
ðñï÷ùñçìÝíá óôÜäéá ìåèßóôáíôáé.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ
ΥðÜñ÷ïõí äéÜöïñïé ðñïäéáèåóéêïß ðáñÜãïíôåò ðïõ åíï÷ïðïéïýíôáé ãéá ôïí
êáñêßíï ôïõ ëÜñõããá. Ôï êÜðíéóìá êáðíïý èåùñåßôáé ï êýñéïò ðáñÜãïíôáò,
åíþ ç ÷ñÞóç áëêïïëïý÷ùí ðïôþí ìÜëëïí Ý÷åé óõíåñãéêü ñüëï óôçí áíÜðôõîç
ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΛΑΡΥΓΓΑ • 117
ôçò íüóïõ, éäßùò óôçí õðåñãëùôôéäéêÞ ðåñéï÷Þ. Ç ãáóôñïïéóïöáãïëáñõããéêÞ

ðáëéíäñüìçóç öáßíåôáé åðßóçò üôé ðáßæåé ñüëï óôçí áíÜðôõîç ôïõ êáñêßíïõ ôïõ
ëÜñõããá, éäßùò óôïõò ìç êáðíßæïíôåò. ¢ëëïé äåõôåñåýïíôåò áéôéïëïãéêïß ðáñÜ-
ãïíôåò èåùñïýíôáé ôï ðáèçôéêü êÜðíéóìá, Þ äéáâßùóç óå ìïëõóìÝíç áôìüóöáé-
ñá, ç Ýêèåóç óå áêôéíïâïëßá, ç èçëùìÜôùóç ôïõ ëÜñõããá (HPV ëïßìùîç-óôïí
êáñêßíï ôïõ ïñïöÜñõããá ç ðáñïõóßá HPV äéáäñáìáôßæåé ðïëý ðéï åðéâåâáéù-
ìÝíï ñüëï, ç ðñüãíùóç äå ôïõ êáñêéíþìáôïò, ðïõ óõó÷åôßæåôáé ìå ôïí HPV åß-
íáé êáëýôåñç, Ýôóé þóôå íá õðÜñ÷åé óýóôáóç, ãéá äéåñåýíçóç åÜí ï éüò õðÜñ-
÷åé óôï éóôïëïãéêü õëéêü, ãéá ëüãïõò åíäå÷üìåíçò ôñïðïðïßçóçò ôçò èåñáðåõ-
ôéêÞò áãùãÞò), ç ëáñõããéêÞ êåñÜôùóç, ç åðáããåëìáôéêÞ Ýêèåóç óå Üóâåóôï
(áìßáíôï), óå óêüíç îýëïõ, óå áÝñéï ìïõóôÜñäáò êáé óå ðáñÜãùãá äéõëéóôçñß-
ïõ ðåôñåëáßïõ. Ìåñéêïß èåùñïýí üôé ôï êÜðíéóìá ìáñé÷ïõÜíáò åßíáé Ýíáò Üë-
ëïò ðñïäéáèåóéêüò ðáñÜãïíôáò ãéá ôçí áíÜðôõîç êáñêßíïõ ëÜñõããá. Åðßóçò,
ôï óýíäñïìï ôçò óéäçñïðåíéêÞò äõóöáãßáò Plummer-Vinson (Patterson-Kelly)
Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôçí áíÜðôõîç ïðéóèïêñéêïåéäïýò êáñêßíïõ.
ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ
Ï ôñüðïò åðÝêôáóçò ôïõ ëáñõããéêïý êáñêéíþìáôïò åîáñôÜôáé áðü ôçí èÝóç
ôçò ðñùôïðáèïýò åóôßáò. Ïé õðåñãëùôôéäéêïß üãêïé åðåêôåßíïíôáé ìÝóù ôçò
åðéãëùôôßäáò ãéá íá ðñïóâÜëïõí ôïí ðñïåðéãëùôôéäéêü ÷þñï êáé ôá ãëùóóï-
åðéãëùôôéäéêÜ âïèñßá. ¢ëëåò öïñÝò åðåêôåßíïíôáé êáé åéóâÜëïõí óôïí áðéïåé-
äÞ âüèñï êáé áðü åêåß óõíÞèùò åðåêôåßíïíôáé ðñïò ôá êÜôù ðñïò ôçí ïðéóèï-
êñéêïåéäÞ ðåñéï÷Þ. ÅÜí ç âëÜâç åðåêôáèåß âáèýôåñá, óôïí ðáñáãëùôôéäéêü
÷þñï, ôüôå åðéôñÝðåôáé ç ÷ùñßò åìðüäéá åðÝêôáóÞ ôçò ðñïò ôá ðÜíù Þ êÜôù.
Ïé ãëùôôéäéêïß üãêïé îåêéíïýí óõíÞèùò áðü ôï ðñüóèéï ìéóü ôùí ãíÞóéùí
öùíçôéêþí ÷ïñäþí. ¼ôáí ðñïóâëçèåß ï ÷þñïò ôïõ Reinke, ìðïñåß íá ãßíåé
åðÝêôáóç ðñïò ôá åìðñüò êáé ðñïò ôá ðßóù üðùò êáé ðñïò ôá Ýîù, ìå áðï-
ôÝëåóìá ðñïóâïëÞ ôçò ðñüóèéáò ãùíßáò, ôùí áñõôáéíïåéäþí ÷üíäñùí êáé
ôùí öùíçôéêþí ìõþí. Óå ìåôÝðåéôá óôÜäéá ç íüóïò åéóâÜëëåé óôçí ëáñõããéêÞ
êïéëßá êáé óôïí ðáñáãëùôôéäéêü ÷þñï êáé ìÝóù áõôïý ìðïñåß íá åðåêôáèåß óå
üëï ôï ëÜñõããá Þ áêüìá êáé åîùëáñõããéêÜ.
Ïé õðïãëùôôéäéêïß üãêïé åðåêôåßíïíôáé áìöïôåñüðëåõñá êáé óõ÷íÜ ðñï-
óâÜëëïõí ôéò ãíÞóéåò öùíçôéêÝò ÷ïñäÝò Þ ãåíéêüôåñá åðçñåÜæïõí ôçí êéíçôé-
êüôçôá ôùí öùíçôéêþí ÷ïñäþí åßôå äéçèþíôáò ôïõò öùíçôéêïýò ìýåò Þ ôï êÜ-
ôù ëáñõããéêü íåýñï.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ - ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Ïé ãëùôôéäéêïß êáñêßíïé ðñïêáëïýí óõíÞèùò ãñÞãïñá óõìðôþìáôá ëüãù ôçò
áëëáãÞò ôçò ðïéüôçôáò ôçò öùíÞò (âñÜã÷ïò). Ôï âñÜã÷ïò áõôü ïöåßëåôáé åß-
ôå óôçí ðáñåìâïëÞ ôçò ìÜæáò ìåôáîý ôùí öùíçôéêþí ÷ïñäþí, åßôå óå äéáôá-
ñá÷Þ ôçò öõóéïëïãéêÞò ëåéôïõñãßáò ôïõ âëåííïãüíïõ ôùí öùíçôéêþí ÷ïñäþí
(ìéêñÝò ìÜæåò, ðñþéìá Ca) áëëÜ áêüìá êáé óå ðáñÜëõóç ôïõ öùíçôéêïý ìõüò
Þ óðáíéüôåñá ôïõ êÜôù ëáñõããéêïý íåýñïõ.
Ïé õðåñãëùôôéäéêïß üãêïé ðñïêáëïýí áñãüôåñá óõìðôþìáôá êáé ìÜëéóôá
áñêåôÝò öïñÝò áâëç÷ñÜ (äõóöáãßá, ïäõíïöáãßá, hot potato voice, áíôáíá-
êëáóôéêÞ ùôáëãßá). Ïé õðïãëùôôéäéêïß üãêïé ðñïêáëïýí üøéìá äýóðíïéá, áéìü-
ðôõóç Þ äõóöùíßá.
Áðü ôç óôéãìÞ ðïõ èá åðÝëèåé åîùëáñõããéêÞ åðÝêôáóç ôüôå óõ÷íÜ åìöá-

íßæåôáé áíôáíáêëáóôéêÞ ùôáëãßá, ðüíïò Þ ìÜæá óôïí ôñÜ÷çëï (ìðïñåß íá ïöåß-
ëåôáé åßôå óå äéïãêùìÝíïõò ìåôáóôáôéêïýò ëåìöáäÝíåò Þ óðáíéüôåñá óå
áðåõèåßáò åðÝêôáóç ôïõ ëáñõããéêïý üãêïõ).
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ

Óå êÜèå áóèåíÞ ðïõ åìöáíßæåé ôá ðñïáíáöåñèÝíôá óõìðôþìáôá êáé éäßùò
âñÜã÷ïò öùíÞò, ôï ïðïßï åðéìÝíåé ðÜíù áðü 10-15 çìÝñåò, èá ðñÝðåé ìÝóá
óôçí åîÝôáóç êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ íá ðåñéëáìâÜíåôáé êáé ç ðëÞñçò åîÝôá-
óç ôïõ ëÜñõããá êáé ôïõ õðïöÜñõããá. Áõôü åðéôõã÷Üíåôáé ìå ôçí Ýììåóç ëá-
ñõããïóêüðçóÞ êáé, áí õðÜñ÷ïõí áìöéâïëßåò Þ ï áóèåíÞò Ý÷åé Ýíôïíá áíôá-
íáêëáóôéêÜ, ç ÷ñÞóç ôïõ Üêáìðôïõ ëáñõããïöáñõããïóêïðßïõ 90° Þ ôïõ åý-
êáìðôïõ ëáñõããïöáñõããïóêïðßïõ äßíïõí ó÷åäüí ðÜíôá ôç ëýóç ìå ôçí Üøï-
ãç åðéóêüðçóç ôçí ïðïßá ðñïóöÝñïõí.
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò åðéóêüðçóçò éäéáßôåñç óçìáóßá äßäåôáé óå ôõ÷üí
õðÜñ÷ïõóåò âëÜâåò óôïí õðåñãëùôôéäéêü ëÜñõããá, óôéò öùíçôéêÝò ÷ïñäÝò,
õðïãëùôôéäéêÜ, óôç âÜóç ôçò ãëþóóáò, óôïõò áðéïåéäåßò âüèñïõò, ïðéóèï-
êñéêïåéäéêÜ êáé óôï ïðßóèéï ôïß÷ùìá ôïõ öÜñõããá. ÅëÝã÷åôáé ìå ðñïóï÷Þ ç
êéíçôéêüôçôá ôùí öùíçôéêþí ÷ïñäþí (ãéá ðñþéìåò áëëïéþóåéò ôçò öõóéïëïãé-
êÞò êéíçôéêüôçôáò, ç åîÝôáóç ìå óôñïâïóêüðéï èåùñåßôáé ç ðëÝïí åéäéêÞ).
ÌåôÜ ôçí åðéóêüðçóç ôïõ ëÜñõããá-õðïöÜñõããá èá ðñÝðåé íá ãßíåôáé
éäéáßôåñá ðñïóåêôéêÞ øçëÜöçóç ôïõ ôñá÷Þëïõ ãéá ôçí åýñåóç äéïãêùìÝíùí
ëåìöáäÝíùí ëüãù ìåôáóôÜóåùí. ÐñÝðåé åðßóçò íá åëÝã÷åôáé ç êéíçôéêüôçôá
ôïõ ëÜñõããá óå ó÷Ýóç ìå ôá ãýñù üñãáíá ãéá íá åíôïðßæåôáé ç ðéèáíÞ ìåãÜ-
ëç åîùëáñõããéêÞ åðÝêôáóç ôïõ üãêïõ.
ÅÜí êáôÜ ôçí åîÝôáóç ôïõ ôñá÷Þëïõ âñåèåß ìüñöùìá óõìâáôü ìå ëáñõã-
ãïêÞëç èá ðñÝðåé ï éáôñüò íá ìçí îå÷íÜåé üôé ç óõíýðáñîç êáñêßíïõ ëÜñõã-
ãá êáé ëáñõããïêÞëçò õðïëïãßæåôáé ìåôáîý 5% êáé 29% ôùí ðåñéðôþóåùí (ëá-
ñõããïêÞëçò).
ÌåôÜ ôï ôÝëïò ôçò êëéíéêÞò åîåôÜóåùò êáé åðß ìåãÜëùí üãêùí ðñÝðåé íá
ðñïçãçèåß ôçò áìÝóïõ ëáñõããïóêïðÞóåùò êáé ôçò âéïøßáò, ç áîïíéêÞ ôïìï-
ãñáößá ëÜñõããá êáé ôñá÷Þëïõ ãéá íá áðïöåõ÷èåß ç óýã÷õóç óôá åõñÞìáôá
áõôÞò, ëüãù ìåôåã÷åéñçôéêþí ïéäçìÜôùí.
ÌåôÜ ôç äéåíÝñãåéá ôçò áîïíéêÞò ôïìïãñáößáò ãßíåôáé áðáñáßôçôá ìéêñï-
ëáñõããïóêüðçóç, õðü ãåíéêÞ áíáéóèçóßá, êáôÜ ôçí ïðïßá åêôüò áðü ôç ëÞøç
âéïøßáò ãßíåôáé óôáäéïðïßçóç ôïõ üãêïõ (åêôßìçóç ìåãÝèïõò, åðÝêôáóçò, êé-
íçôéêüôçôáò êñéêïáñõôáéíïåéäþí áñèñþóåùí ê.ëð.). Óùóôü åßíáé íá ãßíïõí
åðßóçò ïéóïöáãïóêüðçóç, âñïã÷ïóêüðçóç, ðñïóåêôéêÞ åîÝôáóç ôïõ ïñïöÜ-
ñõããá êáé ôïõ ñéíïöÜñõããá, ëüãù ôïõ üôé ôï ðïóïóôü ýðáñîçò óýã÷ñïíïõ
üãêïõ (ýðáñîç ôáõôü÷ñïíïõ äåýôåñïõ ðñùôïðáèïýò üãêïõ) åßíáé 2-8%. Ìå-
ôÜ ôï ðÝñáò ôçò ìéêñïëáñõããïóêüðçóçò, áêïëïõèåß íÝá ðñïóåêôéêÞ øçëÜöç-
óç ôïõ ôñá÷Þëïõ ðñéí ôçí áöýðíéóç ôïõ áóèåíïýò, ëüãù ôïõ üôé êáôÜ ôç
äéÜñêåéá ôçò ìõï÷Üëáóçò ìðïñåß íá øçëáöçèïýí êáëýôåñá ìéêñïß ëåìöáäÝ-
íåò (ðñïóï÷Þ íá ìçí ðéÝæïíôáé ôáõôü÷ñïíá ïé âïëâïß ôùí êáñùôßäùí, ëüãù
ôïõ üôé õðÜñ÷åé ðåñßðôùóç íá åðÝëèåé êáñäéáêÞ áíáêïðÞ Þ óïâáñÞ âñáäõ-
êáñäßá). ÕðÜñ÷ïõí ðåñéðôþóåéò (ðáñÜëõóç öùíçôéêþí ÷ïñäþí, ðïëý ìåãÜëïé
üãêïé ê.ëð.), üðïõ ç åíäïôñá÷åéáêÞ äéáóùëÞíùóç åßíáé ðïëý äýóêïëç Þ êáé

ðéèáíÜ áäýíáôç. Óå áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò ãßíåôáé ðñïóðÜèåéá äéáóùëÞíùóçò
ìå îýðíéï ôïí áóèåíÞ ìå åíäïóêïðéêÞ üñáóç, ÷ñçóéìïðïéþíôáò óáí óôõëåü-
ïäçãü ôïõ ôñá÷åéïóùëÞíá, ôï åýêáìðôï éíïâñïã÷ïóêüðéï, åðß óõíáíôÞóåùò
óïâáñÞò äõóêïëßáò ãßíåôáé õøçëÞ ôñá÷åéïôïìÞ õðü ôïðéêÞ áíáéóèçóßá êáé
óôç óõíÝ÷åéá áêïëïõèåß ç ìéêñïëáñõããïóêüðçóç, åíþ ç áíáéóèçóßá ÷ïñçãåß-
ôáé ìÝóù ôïõ óùëÞíá ôñá÷åéïóôïìßáò.
Åðß èåôéêÞò âéïøßáò êáé åÜí áðáéôåßôáé ëáñõããåêôïìÞ, ç åðÝìâáóç èá ðñÝ-
ðåé íá åêôåëåóôåß ôï ðïëý ìÝóá óå 72 þñåò (åéäéêÜ áí êáôÜ ôçí õøçëÞ ôñá-
÷åéïôïìÞ Ý÷åé èé÷ôåß ï üãêïò).
Ôá åõñÞìáôá èá ðñÝðåé óôç óõíÝ÷åéá íá êáôáãñÜöïíôáé êáé íá ó÷åäéÜæï-
íôáé óå åéäéêÜ ðñïôõðùìÝíá ó÷åäéáãñÜììáôá, þóôå íá åßíáé óôç äéÜèåóç ôùí
èåñáðüíôùí éáôñþí êÜèå óôéãìÞ.
¼ëïé ïé áóèåíåßò èá ðñÝðåé íá õðïâÜëëïíôáé óå áêôéíïãñáößåò èþñáêá
(F+P), þóôå íá åëá÷éóôïðïéåßôáé ç ðéèáíüôçôá õðÜñîåùò óýã÷ñïíïõ ðíåõìï-
íéêïý üãêïõ Þ ìåôáóôÜóåùí óôïõò ðíåýìïíåò. ÅÜí ï üãêïò åßíáé õðåñãëùôôé-
äéêüò Þ õðïãëùôôéäéêüò, ìåãÜëïò Þ ìå ýðáñîç ëåìöáäåíéêþí ìåôáóôÜóåùí,
áðáñáßôçôï åßíáé íá ãßíåôáé ðéï åêôåôáìÝíïò Ýëåã÷ïò ãéá ìåôáóôÜóåéò (ECHO
Þðáôïò êáé Üíù êïéëßáò, CT èþñáêá, óðéíèçñïãñÜöçìá ïóôþí ê.ëð.), þóôå ç
åêôÝëåóç Üóêïðùí ìåãÜëùí áêñùôçñéáóôéêþí åðåìâÜóåùí íá áðïöåýãåôáé.
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá, ç åîÝôáóç PET-CT (Positron emission tomography-
computed tomography), ìå ôçí åíäïöëÝâéá ÷ñÞóç 2-deoxy-2-(18F)fluoro-D-
glucose êåñäßæåé Ýäáöïò óôá åêôåôáìÝíá êáñêéíþìáôá ôïõ ëÜñõããá, Üëëá êáé
Üëëùí ðåñéï÷þí ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ, ôüóï êáôÜ ôçí áñ÷éêÞ äéå-
ñåýíçóç ôçò ôïðéêÞò êáé áðïìáêñõóìÝíçò ýðáñîçò íüóïõ êáé ôçò ýðáñîçò
Üëëùí óõã÷ñüíùí íåïðëáóìÜôùí, üóï êáé óôç äéåñåýíçóç õðïôñïðÞò Þ ìå-
ôáóôÜóåùí ìåôÜ ôçí áñ÷éêÞ èåñáðåßá.
Ç óôáäéïðïßçóç ôïõ êáñêßíïõ ôïõ ëÜñõããá âáóßæåôáé óôï óýóôçìá ÔÍÌ
äéåèíþò.
Ç óýã÷ñïíç äéåèíþò áðïäåêôÞ óôáäéïðïßçóç óýìöùíá ìå ôçí A.J.C.C. êáé
ôçí U.I.C.C öáßíåôáé óôïí Ðßíáêá É.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ç óýã÷ñïíç èåñáðåõôéêÞ ðñïóÝããéóç ôïõ êáñêßíïõ ôïõ ëÜñõããá ãßíåôáé ìå
óõíåñãáóßá ðïëëþí éáôñéêþí åéäéêïôÞôùí. ÓõíÞèùò åðéêåöáëÞò ôçò ïìÜäáò
åßíáé ï ÷åéñïõñãüò êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ áëëÜ åîßóïõ ðïëýôéìá ìÝëç áõôÞò
åßíáé ï áêôéíïèåñáðåõôÞò, ï ðáèïëüãïò ïãêïëüãïò, ï áêôéíïëüãïò, ï ðõñçíé-
êüò éáôñüò, ï ëïãïèåñáðåõôÞò, êáèþò êáé ï øõ÷ïëüãïò.
×åéñïõñãéêÞ èåñáðåßá. ÁíÜëïãá ìå ôï óôÜäéï ôïõ üãêïõ åöáñìüæïíôáé
äéÜöïñåò ÷åéñïõñãéêÝò åðåìâÜóåéò üðùò:
1. ÁíïéêôÞ ÷ïñäåêôïìÞ (ãéá ìéêñïýò üãêïõò ôçò ìåìâñáíþäïõò ìïßñáò ôùí
öùíçôéêþí ÷ïñäþí).
2. ÅíäïóêïðéêÞ áöáßñåóç ôïõ üãêïõ ìå ôç ÷ñÞóç Laser CO2 (áíÜëïãá ìå ôçí
åìðåéñßá êáé ôç öéëïóïößá ôïõ ÷åéñïõñãïý ìðïñåß íá áöáéñåèïýí áðü ìé-
êñïß ãëùôôéäéêïß Þ õðåñãëùôôéäéêïß üãêïé ìÝ÷ñé íá ãßíåé õðåñãëùôôéäéêÞ åí-
äïóêïðéêÞ ëáñõããåêôïìÞ Þ êáé áêüìç ìåãáëýôåñåò ìåñéêÝò ëáñõããåêôï-
ìÝò).
3. ÌåñéêÝò ëáñõããåêôïìÝò (ïñéæüíôéá ãéá õðåñãëùôôéäéêïýò üãêïõò, êÜèåôç

ãéá ìåãÜëïõò ãëùôôéäéêïýò üãêïõò, 3/4 ëáñõããåêôïìÞ ê.ëð.). Óôéò ìåñéêÝò
ëáñõããåêôïìÝò èá ðñÝðåé íá áêïëïõèïýíôáé áõóôçñÜ ôá êñéôÞñéá åðéëï-
ãÞò ôùí áóèåíþí.
4. ÏëéêÞ ëáñõããåêôïìÞ ãéá ìåãÜëïõò üãêïõò (éäßùò Ô4) êáé óõ÷íÜ åðß áðïôõ-
÷ßáò ìåñéêÞò ëáñõããåêôïìÞò Þ åðß õðïôñïðÞò, ýóôåñá áðü áêôéíïâïëßá Þ
ìåôÜ áðü ôáõôü÷ñïíç ÷çìåéï-áêôéíïèåñáðåßá.
5. Ïé ìåôáóôáôéêïß ëåìöáäÝíåò ôïõ ôñá÷Þëïõ áíôéìåôùðßæïíôáé ìå äéÜöïñåò
ôå÷íéêÝò ëåìöáäåíéêþí êáèáñéóìþí (ñéæéêüò, ôñïðïðïéçìÝíïò ñéæéêüò,
åêëåêôéêüò ëåìöáäåíéêüò êáèáñéóìüò). Ïé åêëåêôéêïß ëåìöáäåíéêïß êáèá-
ñéóìïß ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óõíÞèùò óå N0 ôñÜ÷çëï, üôáí ç ðéèáíüôçôá
áöáíþí ìåôáóôÜóåùí åßíáé ðÜíù áðü 15% (üãêïò õðåñãëùôôéäéêüò ≥Ô2,
üãêïò ãëùôôéäéêüò ≥Ô3 Þ óå êÜèå ðåñßðôùóç õðïãëùôôéäéêïý üãêïõ).
Áêôéíïèåñáðåßá. Åßíáé ôï äåýôåñï éó÷õñü üðëï êáôÜ ôïõ êáñêßíïõ ôçò êå-
öáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ. ×ñçóéìïðïéåßôáé óáí ìïíïèåñáðåßá, óå Ô1 Þ Ô2
üãêïõò ôïõ ãëùôôéäéêïý êáé õðåñãëùôôéäéêïý ëÜñõããá, ìå åöÜìéëëá áðïôåëÝ-
óìáôá ìå ôçí ÷åéñïõñãéêÞ èåñáðåßá, üôáí ãßíåôáé áðü Ýìðåéñï áêôéíïèåñá-
ðåõôÞ, éäßùò üôáí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïé óýã÷ñïíåò ôå÷íïëïãßåò üðùò I.M.R.T.
(intensity modulated radiation therapy).
Óå ìåãáëýôåñïõò üãêïõò, üðïõ èá ÷ñåéáæüôáí ïëéêÞ ëáñõããåêôïìÞ, óå
ðïëëÜ êÝíôñá óôçí ðñïóðÜèåéá äéÜóùóçò ôïõ ëÜñõããá, êÜíïõí ôáõôü÷ñïíç
÷çìåéï-áêôéíïèåñáðåßá [ìå ìåãÜëåò äüóåéò (7.500 CGy-centigray) ìå õðåñ-
êëáóìáôïðïßçóç] êáé óôç óõíÝ÷åéá ðáñáêïëïõèïýí ìå ðñïóï÷Þ ôïí áóèåíÞ
ãéá ðéèáíÞ õðïôñïðÞ. Åðß õðïôñïðÞò åêôåëåßôáé óõíÞèùò ïëéêÞ ëáñõããåêôï-
ìÞ.
Óå ôñÜ÷çëï N0 êáé N1 ç áêôéíïâïëßá Ý÷åé åðßóçò ðïëý êáëÜ áðïôåëÝóìá-
ôá. Áíôßèåôá, óå N2 êáé N3 ôñÜ÷çëï áðáéôåßôáé óõíÞèùò ñéæéêüò Þ ôñïðïðïéç-
ìÝíïò ñéæéêüò ëåìöáäåíéêüò êáèáñéóìüò êáé óôç óõíÝ÷åéá óõìðëçñùìáôéêÞ
áêôéíïèåñáðåßá.
Ãåíéêüôåñá, ç ôÜóç åßíáé üôáí ç ðñùôïðáèÞò åóôßá áíôéìåôùðéóèåß ìå ÷åé-
ñïõñãéêÞ åðÝìâáóç Ýôóé íá áíôéìåôùðßæïíôáé êáé ïé ôñá÷çëéêÝò ìåôáóôÜóåéò,
áí áíôßèåôá ç ðñùôïðáèÞò åóôßá áíôéìåôùðéóèåß ìå áêôéíïâïëßá êáé ï ôñÜ÷ç-
ëïò åßíáé ìÝ÷ñé êáé Í1, ìå áêôéíïâïëßá áíôéìåôùðßæåôáé êáé ç ìåôáóôáôéêÞ íü-
óïò.
Ç ôáõôü÷ñïíç ÷çìåéï-áêôéíïèåñáðåßá óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò åßíáé
äñáóôéêÞ êáé óå N2 êáé N3 ôñÜ÷çëï.
Áõôü ðïõ åðßóçò ðñÝðåé íá ãßíåé êáôáíïçôü åßíáé üôé, ç áêôéíïèåñáðåßá
Ý÷åé áñêåôÝò êáé óïâáñÝò åðéðëïêÝò (óïâáñÞ âëåííïãïíßôéäá, ïéäÞìáôá ëÜ-
ñõããá, ÷ïíäñïñáäéïíÝêñùóç ëÜñõããá, ìõåëßôéäá ê.Ü.) ãéá ôéò ïðïßåò ðñÝðåé
íá åíçìåñþíåôáé ï áóèåíÞò êáé íá êáôáâÜëëåôáé êÜèå äõíáôÞ ðñïóðÜèåéá ãéá
ôçí ðñüëçøÞ ôïõò Þ ìåôÜ ôçí åêäÞëùóÞ ôïõò íá áíôéìåôùðßæïíôáé ìå ôç óõ-
íåñãáóßá ÷åéñïõñãïý êáé áêôéíïèåñáðåõôÞ ìå ôïí êáëýôåñï äõíáôü ôñüðï.
×çìåéïèåñáðåßá. ÊáôÜ ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá êáé ç ÷çìåéïèåñáðåßá Üñ÷éóå
íá ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï óôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ åêôåôáìÝíïõ ëáñõããéêïý
êáñêéíþìáôïò. Áñ÷éêÜ ôá ÷çìåéïèåñáðåõôéêÜ öÜñìáêá (μðëåïìõêßíç, Cis-
ðëáôßíá, κáñìðïðëáôßíá, 5-FU, μéôïìõêßíç ê.Ü.) åß÷áí ÷ñçóéìïðïéçèåß óå äéÜ-
öïñïõò óõíäõáóìïýò, ðÜíôá óáí åðéêïõñéêü ìÝóï ôçò ÷åéñïõñãéêÞò èåñá-
ðåßáò Þ ôçò áêôéíïèåñáðåßáò. Ïé áñ÷éêÝò ìåëÝôåò áðÝôõ÷áí, ðáñÜ ôï üôé ðïë-
ëÝò öïñÝò ï üãêïò åîáöáíéæüôáí óå êëéíéêü åðßðåäï, íá äåßîïõí óôáôéóôéêÜ

óçìáíôéêÞ äéáöïñÜ óôçí åðéâßùóç ôùí áóèåíþí.
Óå íåüôåñåò ìåëÝôåò, üìùò, áðïäåß÷èçêå ðùò ï óõíäõáóìüò ÷çìåéïèåñá-
ðåßáò-ñéæéêÞò áêôéíïèåñáðåßáò åßíáé ðïëý õðïâïçèçôéêüò, üôáí ãßíåôáé ðñï-
óðÜèåéá äéáôçñÞóåùò ôïõ ëÜñõããá. Ç ôáõôü÷ñïíç ÷çìåéï-áêôéíïèåñáðåßá ìå
÷ñÞóç Cis-ðëáôßíáò (êýñéï öÜñìáêï), 5-FU, κáñìðïðëáôßíáò êáé ôåëåõôáßá
ôáîáíþí, üðùò Docetaxel åßíáé ôï êýñéï üðëï óôçí ðñïóðÜèåéá äéáôÞñçóçò
ôïõ ëÜñõããá. Ç åéóáãùãéêÞ ÷çìåéïèåñáðåßá ìå äéÜöïñï áñéèìü êýêëùí óõí-
äõáóìïý Cis-ðëáôßíáò, 5-FU êáé Docetaxel åßíáé õðü ìåëÝôç. Ç ÷ñÞóç åðßóçò
ôïõ ìïíïêëùíéêïý áíôéóþìáôïò Cetuximab (Erbitux), ôï ïðïßï åßíáé Ýíáò
Epidermoid Growth Factor Receptor áíáóôïëÝáò, öáßíåôáé íá åßíáé äñáóôéêüò
óå óõã÷ïñÞãçóç ìå áêôéíïèåñáðåßá.
Ç ÷çìåéïèåñáðåßá åîáêïëïõèåß êáé óÞìåñá íá ðáßæåé óçìáíôéêü, ðáñçãï-
ñçôéêü ñüëï, óå åêôåôáìÝíïõò áíåã÷åßñçôïõò êáñêßíïõò ôïõ ëÜñõããá, óå
õðïôñïðÝò, êáèþò êáé óôçí áðïìáêñõóìÝíç ìåôáóôáôéêÞ íüóï.
Ç ÷çìåéïèåñáðåßá, áíÜëïãá ìå ôïõò óõíäõáóìïýò ôùí öáñìÜêùí, Ý÷åé
ðïëëÝò ðáñåíÝñãåéåò (âëåííïãïíßôéäá, êáôáóôïëÞ ôïõ ìõåëïý ôùí ïóôþí, óç-
øáéìßá, ðíåõìïíéêÞ ßíùóç, áéìïññáãéêÞ êõóôßôéäá, áëùðåêßá, ðåñéöåñéêÞ íåõ-
ñßôéäá, íåõñïáéóèçôÞñéá âáñçêïÀá, íåöñéêÞ áíåðÜñêåéá ê.ëð.), êáé ðñÝðåé íá
ãßíåôáé áðü Ýìðåéñï ïãêïëüãï ðáèïëüãï.
Óõíäõáóìïß èåñáðåéþí. Óå íåïðëÜóìáôá Ô3 êáé Ô4 êáèþò êáé ãåíéêüôåñá
óå üãêïõò óôáäßïõ III êáé IV ÷ñçóéìïðïéïýíôáé äéÜöïñïé óõíäõáóìïß ôùí èå-
ñáðåéþí, üðùò ðñïåã÷åéñçôéêÞ áêôéíïèåñáðåßá + ÷åéñïõñãéêÞ èåñáðåßá
(óðáíéüôåñá), ÷åéñïõñãéêÞ + ìåôåã÷åéñçôéêÞ áêôéíïèåñáðåßá (óõ÷íüôåñá),
ôáõôü÷ñïíç ÷çìåéïèåñáðåßá + áêôéíïèåñáðåßá, ÷çìåéïèåñáðåßá åéóáãùãÞò
+ áêôéíïèåñáðåßá ê.ëð.
Óôïõò ðßíáêåò ÉÉ, ÉÉÉ êáé IV öáßíïíôáé ïé åíäåßîåéò ôçò ïñéæüíôéáò, ôçò êÜèå-
ôçò ëáñõããåêôïìÞò, êáèþò êáé ï ÷ùñéóìüò ôùí êáñêéíùìÜôùí ôïõ ëÜñõããá
óå óôÜäéá áíÜëïãá ìå ôï Ô ôï N êáé ôï Ì.
Óå ðåñéðôþóåéò ïëéêÞò ëáñõããåêôïìÞò ç áðïêáôÜóôáóç ôçò öþíçóçò
êáé ôçò åðéêïéíùíßáò åðé÷åéñåßôáé ìå:
• ôçí ïéóïöáãïöùíßá
• ôïí çëåêôñïíéêü ëÜñõããá êáé
• ôçí ÷ñÞóç äéÜöïñùí ôñá÷åéïïéóïöáãéêþí âáëâßäùí (ð.÷. Blom êáé Singer-
Provox) ìå êáëÜ óõíÞèùò áðïôåëÝóìáôá.
ÌåôÜ ôçí èåñáðåßá ï áóèåíÞò ðñÝðåé íá ðáñáêïëïõèåßôáé óå ôáêôÜ ÷ñïíé-

êÜ äéáóôÞìáôá áðü ôïí/ôïõò èåñÜðïíôåò éáôñïýò, ôá ïðïßá áñáéþíïõí ìå ôï
ðÝñáóìá ôïõ ÷ñüíïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá áíÜ Ýíá-åíÜìéóç ìÞíá ôï ðñþôï Ýôïò,
áíÜ äßìçíï ôï äåýôåñï (ïé ðéï ðïëëÝò õðïôñïðÝò óõìâáßíïõí åíôüò ôùí äýï
ðñþôùí åôþí), áíÜ ôñßìçíï ôá åðüìåíá ôñßá Ýôç êáé áíÜ åîÜìçíï ìåôÜ ôçí ðå-
íôáåôßá, åöüñïõ æùÞò. ÊáôÜ ôéò åðáíåîåôÜóåéò áíáæçôïýíôáé, õðïôñïðÞ (ôï-
ðéêïðåñéï÷éêÞ), áðïìáêñõóìÝíåò ìåôáóôÜóåéò êáé äåýôåñá ðñùôïðáèÞ íåï-
ðëÜóìáôá, ìå ôçí êëéíéêÞ åîÝôáóç êáé ìå ôïí êáôÜëëçëï áðåéêïíéóôéêü-åñãá-
óôçñéáêü Ýëåã÷ï. Ç ðéèáíüôçôá õðïèõñåïåéäéóìïý, åðßóçò, ðñÝðåé íá äéåñåõ-
íÜôáé, åÜí Ý÷åé ãßíåé áêôéíïâïëßá åõñÝùò ðåäßïõ Þ/êáé ëïâåêôïìÞ ôïõ èõñåï-
åéäïýò áäÝíá. Ç ëåéôïõñãßá ôïõ èõñåïåéäïýò áäÝíá èá ðñÝðåé íá Ý÷åé ðñïó-
äéïñéóôåß ðñéí ôçí áñ÷Þ ôçò áêôéíïèåñáðåßáò. Åðßóçò, ç óôïìáôéêÞ õãéåéíÞ ôïõ
ðÜó÷ïíôïò ðñÝðåé íá Ý÷åé âåëôéùèåß, áðü ôïí ïäïíôßáôñï ôïõ, üóï ðåñéóóü-
ôåñï ãßíåôáé ðñéí ôçí Ýíáñîç áêôéíïèåñáðåßáò êáé èá ðñÝðåé íá äéáôçñåßôáé óå
êáëü åðßðåäï óôçí óõíÝ÷åéá. ÐñÝðåé âåâáßùò íá êáôáâÜëëåôáé êáé êÜèå äõíá-
ôÞ ðñïóðÜèåéá, þóôå ï áóèåíÞò íá äéáêüøåé ôï êÜðíéóìá êáé ôçí ëÞøç áëêï-
ïëïý÷ùí ðïôþí.
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι. Κατάταξη κατά ΤΝΜ του καρκίνου του λάρυγγα
Γλωττιδική μοίρα Υπογλωττιδική Υπεργλωττιδική μοίρα Λεμφαδενικές Απομακρυσμένες

μοίρα μεταστάσεις μεταστάσεις
Τ1 Όγκος, ο οποίος Τ1 Όγκος, Τ1 Όγκος, ο οποίος Νχ Τυχόν λεμφαδενι- Μχ Απομακρυσμέ-

περιορίζεται στις ο οποίος περιορίζεται σε μια κές μεταστάσεις δεν νες μεταστάσεις
γνήσιες φωνητικές εντοπίζεται περιοχή του υπεργλωτ- μπορούν να δεν μπορούν να
χορδές (μπορεί να υπογλωττιδικά τιδικού λάρυγγα, χωρίς εκτιμηθούν εκτιμηθούν
έχει προσβληθεί η επηρεασμό της
πρόσθια ή οπίσθια κινητικότητας της
γωνία) με ανεπηρέα- φωνητικής χορδής
στη κινητικότητα
Τ1 Α Όγκος N0 Δεν υπάρχουν Μ0 Δεν υπάρχουν

περιορισμένος στην λεμφαδενικές μετα- απομακρυσμένες
μία φωνητική χορδή στάσεις μεταστάσεις
Τ1 Β Όγκος, ο N1 Μετάσταση σε ένα Μ1 Υπάρχει

οποίος επεκτείνεται ομόπλευρο τραχηλικό κάποια ή κάποιες
και στις δύο φωνητι- λεμφαδένα (μικρότε- απομακρυσμένες
κές χορδές ρο ή ίσο των 3cm) μεταστάσεις
T2 Όγκος, ο οποίος Τ2 Όγκος, Τ2 Όγκος, ο οποίος Ν2Α Μετάσταση σε

επεκτείνεται ο οποίος επεκ- προσβάλλει πάνω από ένα ομόπλευρο
υπεργλωττιδικά ή τείνεται στην μια περιοχή του υπερ- λεμφαδένα διαμέτρου
υπογλωττιδικά χωρίς γλωττίδα με ή γλωττιδικού λάρυγγα ή > 3 cm αλλά μικρό-
(Α) ή με (Β) επηρεα- χωρίς επηρεα- επεκτείνεται στην τερο ή ίσο από 6 cm
σμένη κινητικότητα σμό της γλωττίδα ή σε άλλη
της φωνητικής κινητικότητας κοντινή περιοχή (π.χ.
χορδής της φωνητικής βλεννογόνος βάσης
χορδής γλώσσας) και δεν προ-
καλεί ακινησία της
φωνητικής χορδής
Τ3 Όγκος, ο οποίος Τ3 Όγκος, ο Τ3 Ο όγκος περιορίζε- Ν2Β Μεταστάσεις σε

παραμένει ενδολα- οποίος ται στον λάρυγγα, πολλαπλούς ομόπλευ-
ρυγγικά αλλά επιφέ- περιορίζεται υπάρχει ακινησία της ρους λεμφαδένες εκ
ρει ακινησία της στο λάρυγγα με φωνητικής χορδής των οποίων κανείς
φωνητικής χορδής. ακινησία της ή/και μπορεί να προ- δεν έχει διάμετρο
Μπορεί να υπάρχει φωνητικής σβάλλει τον προεπι- > 6 cm
εισβολή στον παρα- χορδής γλωττιδικό χώρο, το
γλωττιδικό χώρο ή έσω τοίχωμα του απιο-
προσβολή του έσω ειδούς βόθρου, την
πετάλου του θυρεο- οπισθοκρικοειδή περ-
ειδούς χόνδρου ιοχή ή το έσω πέταλο
του θυρεοειδούς χόν-
δρου
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι. Κατάταξη κατά ΤΝΜ του καρκίνου του λάρυγγα (συνέχεια)
Γλωττιδική μοίρα Υπογλωττιδική Υπεργλωττιδική μοίρα Λεμφαδενικές Απομακρυσμένες

μοίρα μεταστάσεις μεταστάσεις
Τ4 Όγκος, ο οποίος Τ4 Όγκος, Τ4 Ο όγκος επεκτείνε- N2C Μεταστάσεις σε

επεκτείνεται ο οποίος επεκ- ται εξωλαρυγγικά αμφοτερόπλευρους ή
εξωλαρυγγικά τείνεται εξωλα- Τ4Α και Τ4Β (όπως ετερόπλευρους
Τ4Α (τραχεία, μαλα- ρυγγικά αριστερά) τραχηλικούς λεμφα-
κοί ιστοί του τραχή- Τ4Α (όπως αρι- δένες κανείς εκ των
λου, οισοφάγος, θυ- στερά) οποίων δεν έχει διά-
ρεοειδής αδένας, Τ4Β (προσβολή μετρο > 6 cm
μύες της γλώσσας) προσπονδυλι-
Τ4Β (όπως δεξιά) κού διαστήμα-
τος-μεσοθω-
ρακίου, περιβο-
λή καρωτίδας)
N3 Μετάσταση σε
οποιονδήποτε
αδένα/ες με διάμετρο
> 6 cm
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ. Προϋποθέσεις για εκτέλεση οριζόντιας υπεργλωττιδικής

λαρυγγεκτομής
1. ÐñÝðåé íá õðÜñ÷åé üñéï ôïõëÜ÷éóôïí 5 mm ìåôáîý ôïõ êÜôù ïñßïõ ôïõ üãêïõ êáé ôçò ðñï-
óèßáò ãùíßáò
2. Ïé ãíÞóéåò öùíçôéêÝò ÷ïñäÝò ðñÝðåé íá Ý÷ïõí êáíïíéêÞ êéíçôéêüôçôá
3. Ìðïñåß íá áöáéñåèåß ìüíï ï Ýíáò áñõôáéíïåéäÞò ÷üíäñïò
4. Íá ìçí õðÜñ÷åé êëéíéêÞ Þ áêôéíïëïãéêÞ Ýíäåéîç ðñïóâïëÞò ôïõ èõñåïåéäïýò ÷üíäñïõ
5. Íá ìçí õðÜñ÷åé Ýíäåéîç ðñïóâïëÞò ôçò ðñüóèéáò ôñá÷çëéêÞò ÷þñáò (óêëçñßá óôçí ðñüóèéá
ôñá÷çëéêÞ ÷þñá Þ ýðáñîç äéïãêùìÝíùí ëåìöáäÝíùí óôï õðåñõïåéäéêü äéÜóôçìá Þ áíôßóôïé-
÷á ìå ôçí èõñïûïåéäéêÞ ìåìâñÜíç åßíáé áíôÝíäåéîç ãéá óõíôçñçôéêÞ åðÝìâáóç)
6. Óå ðåñßðôùóç üãêïõ åðåêôåéíïìÝíïõ óôç ãëþóóá äåí ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé êáèÞëùóç ôçò
ãëþóóáò Þ åðÝêôáóç óå áõôÞí ðéï êïíôÜ áðü 5 mm áðü ôéò ðåñéêå÷áñáêùìÝíåò èçëÝò Þ ôï
ôõöëü ôñÞìá
7. Äåí ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé åðÝêôáóç åßôå óôï ïðéóèïêñéêïåéäÝò äéÜóôçìá Þ óôï ìåóïáñõôáéíï-
åéäÝò äéÜóôçìá. ÐñïóâïëÞ ôçò ðñïóðïíäõëéêÞò ðåñéôïíßáò áðïôåëåß áíôÝíäåéîç ãéá ïñéæü-
íôéá ëáñõããåêôïìÞ.
8. Ç êïñõöÞ ôïõ áðéïåéäïýò âüèñïõ ðñÝðåé íá åßíáé åëåýèåñç íüóïõ
9. ÃåíéêÜ, üãêïò äéáìÝôñïõ ìåãáëýôåñçò áðü 3 cm Þ ýðáñîç êáèçëùìÝíùí ôñá÷çëéêþí ëåì-
öáäÝíùí áðïôåëåß áíôÝíäåéîç ãéá óõíôçñçôéêÞ ÷åéñïõñãéêÞ åðÝìâáóç
10. Ï áóèåíÞò ðñÝðåé íá Ý÷åé éêáíïðïéçôéêÜ óðéñïìåôñéêÜ åõñÞìáôá
11. Ï áóèåíÞò ðñÝðåé íá åßíáé çëéêßáò êÜôù ôùí 65 åôþí (ó÷åôéêÞ ðñïûðüèåóç).
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ. Προϋποθέσεις εκτέλεσης κάθετης λαρυγγεκτομής
1. ÐñÝðåé íá õðÜñ÷åé ôïõëÜ÷éóôïí ìßá êéíçôÞ ãíÞóéá öùíçôéêÞ ÷ïñäÞ.

2. ÅÜí ðñïóâÜëëåôáé êáé ç áíôßèåôç öùíçôéêÞ ÷ïñäÞ ðñÝðåé íá åßíáé ðñïóâåâëçìÝíï ëéãüôåñï
ôïõ 30% áõôÞò.
3. ÅÜí ï üãêïò åðåêôåßíåôáé ðÜíù áðü 10 mm õðïãëùôôéäéêÜ, áõôü áðïôåëåß áíôÝíäåéîç ãéá
êÜèåôç ëáñõããåêôïìÞ.
4. ÅðÝêôáóç ôïõ üãêïõ ðñïò ôá Üíù ìå ðñïóâïëÞ ôçò ëáñõããéêÞò êïéëßáò Þ ôçò íüèáò öùíç-
ôéêÞò ÷ïñäÞò áðïôåëåß, åðßóçò, áíôÝíäåéîç ãéá ôçí åðÝìâáóç.
ΠΙΝΑΚΑΣ IV. Κατάταξη σε στάδια του λαρυγγικού καρκίνου κατά Τ.Ν.Μ.
Κατηγορία Τ Κατηγορία N
NΟ N1 N2 N3
Tls 0 - - -
Τ1 I III IV IV
Τ2 II III IV IV
Τ3 III III IV IV
Τ4 IV IV IV IV
Η ύπαρξη οποιοσδήποτε απομακρυσμένης μετάστασης, ανεξάρτητα από κατηγορία Τ ή Ν,
τοποθετεί τον καρκίνο σε στάδιο IV.
ΩΡΛ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
(Ωτορινολαρυγγολογικοί Αφορισμοί)
(PEARLS IN OTORHINOLARYNGOLOGY)
1. Ìïíüðëåõñç äéüãêùóç áìõãäáëÞò éäßùò óå åíÞëéêá, ðñÝðåé íá èåùñåß-

ôáé üôé åßíáé ëÝìöùìá Þ Ca (êáêüçèåò íåüðëáóìá, óõ÷íüôáôá áêáíèïêõôôáñé-
êü êáñêßíùìá) ìÝ÷ñé íá áðïäåé÷èåß ôï áíôßèåôï.
2. Ìïíüðëåõñç åêêñéôéêÞ ùôßôéäá ìðïñåß íá ïöåßëåôáé óå Ca ñéíïöÜñõã-

ãá, ñéíüò, ðáñáññéíßùí êüëðùí Þ óå üãêï ôïõ ðëáãéïöáñõããéêïý äéáóôÞìá-
ôïò, Üñá ÷ñÞæåé ÙÑË äéåñåýíçóçò.
3. ¸ëêïò óôá ÷åßëç Þ óôçí óôïìáôéêÞ êïéëüôçôá, ôï ïðïßï äåí êëåßíåé

ýóôåñá áðü èåñáðåßá 2 Ýùò 4 åâäïìÜäùí, ìðïñåß íá åßíáé Ca Þ ðïìöïëõãþ-
äåò íüóçìá êáé ÷ñåéÜæåôáé âéïøßá ãéá äéåõêñßíçóç ôçò áéôéïëïãßáò ôïõ.
4. ÂñÜã÷ïò öùíÞò, ôï ïðïßï ðáñáôåßíåôáé ðÝñá ôùí äýï åâäïìÜäùí,

÷ñåéÜæåôáé ÙÑË äéåñåýíçóç äéüôé ìðïñåß íá õðïêñýðôåé:
É) Íåüðëáóìá öùíçôéêþí ÷ïñäþí Þ ëÜñõããá-õðïöÜñõããá ãåíéêüôåñá
(êáëüçèåò Þ êáêüçèåò)
II) ÐáñÜëõóç öùíçôéêÞò ÷ïñäÞò ïöåéëüìåíç óå êáëïÞèç áßôéá (üðùò éï-
ãåíÞ íåõñßôéäá, ðåñéêáñäßôéäá, ðåñéöåñéêÞ íåõñïðÜèåéá, ìõïðÜèåéá) Þ
êáêïÞèç íåïðëÜóìáôá (ðíåýìïíá, ïéóïöÜãïõ, èõñåïåéäïýò, ìåóïèù-
ñáêßïõ) Þ
ÉÉÉ) Áêéíçóßá-êáèÞëùóç öùíçôéêÞò ÷ïñäÞò ïöåéëüìåíç óå áñèñßôéäá ôçò
êñéêïáñõôáéíïåéäïýò Üñèñùóçò.
5. Äõóöáãßá, ç ïðïßá åðéìÝíåé ðÜíù áðü 2 Ýùò 4 åâäïìÜäåò êáé ìÜëéóôá

óôá óôåñåÜ ìðïñåß íá õðïêñýðôåé êáêüçèåò íåüðëáóìá ôïõ õðïöÜñõããá,
ôçò âÜóåùò ôçò ãëþóóáò, ôïõ õðåñãëùôôéäéêïý ëÜñõããá Þ ôïõ ïéóïöÜãïõ,
Üñá ÷ñåéÜæåôáé ÙÑË äéåñåýíçóç.
6. Óðßëïò, ï ïðïßïò áëëÜæåé ÷ñþìá, åìöáíßæåé êíçóìü, ìåãáëþíåé, ðïíÜåé,

áéìïññáãåß Þ åìöáíßæåé äïñõöüñåò âëÜâåò, ðñÝðåé íá åîáéñåßôáé êáé íá óôÝë-
íåôáé ãéá âéïøßá äéüôé ìðïñåß íá õðïêñýðôåé êáêüçèåò ìåëÜíùìá.
7. ¾ðáñîç åñõèñÞò ðëÜêáò óôïí âëåííïãüíï ôïõ óôüìáôïò (åñõèñïðëá-

êßá), ç ïðïßá äåí õðï÷ùñåß ìå ôçí óõíôçñçôéêÞ áãùãÞ ìåôÜ áðü 2 Ýùò 3 åâäï-
ìÜäåò ðñÝðåé íá õðïâÜëëåôáé óå âéïøßá, äéüôé óõ÷íÜ (50%) ðñüêåéôáé ãéá Ca
in situ Þ äéçèçôéêü êáé óå 40% ç éóôïëïãéêÞ èá äåßîåé óïâáñÞ äõóðëáóßá.
8. Ç ýðáñîç ëåõêÞò ðëÜêáò óôïí âëåííïãüíï ôïõ óôüìáôïò (ëåõêïðëá-

êßá) åðéâÜëëåé ôç äéáêïðÞ êáðíßóìáôïò êáé áëêïüëçò, ôçí ðåñéïäéêÞ ðáñáêï-
ëïýèçóç ôçò âëÜâçò (åðéóêüðçóç, øçëÜöçóç) êáé åêëåêôéêÜ Üìåóåò âéïøßåò
áíÜëïãá ìå ôï éóôïñéêü êáé ôçí êëéíéêÞ åîÝôáóç. Óå ðåñßðôùóç ìç õðï÷þñç-
óçò Þ åðÝêôáóçò Þ ýðïðôçò éóôïëïãéêÞò áðÜíôçóçò, ç âëÜâç ðñÝðåé íá áöáé-
ñåßôáé áðü åéäéêü êáé íá óôÝëíåôáé ãéá íÝá éóôïðáèïëïãéêÞ åêôßìçóç.
9. ÌéêñÝò ñéíïññáãßåò, ïé ïðïßåò åðÝñ÷ïíôáé êáé óôáìáôïýí áõôüìáôá êáé

óõíïäåýïíôáé Þ ü÷é áðü ñéíéêÞ áðüöñáîç, ÷ñåéÜæïíôáé ÙÑË äéåñåýíçóç äéüôé
ìðïñåß íá õðïêñýðôïõí êáêïÞèç íåïðëÜóìáôá ñéíüò, ðáñáññéíßùí êüëðùí Þ
ñéíïöÜñõããá. Åðßóçò, êáôáóôÜóåéò, üðùò íüóïò Wegener, ÷ñüíéåò öëåãìï-
íÝò, ÷ñÞóç áíôéðçêôéêþí öáñìÜêùí Þ áéìáôïëïãéêÜ íïóÞìáôá (ëåõ÷áéìßá,
èñïìâïðåíßá ê.ëð.), ìðïñåß íá ðáñïõóéáóôïýí ìå ìéêñÝò åðáíáëáìâáíüìåíåò
ñéíïññáãßåò.
10. Ïîåßá êõíÜã÷ç, ç ïðïßá èåñáðåýåôáé ìå óùóôÜ öÜñìáêá êáé äåí õðï-
÷ùñåß ìåôÜ 4-5 çìÝñåò, ÷ñÞæåé äéåñåõíÞóåùò, äéüôé ìðïñåß íá õðïêñýðôåé
óýíäñïìï ëïéìþäïõò ìïíïðõñçíþóåùò, ïîåßá ëåõ÷áéìßá, áêïêêéïêõôôáñáé-
ìßá Þ Üëëåò áéìáôïëïãéêÝò äéáôáñá÷Ýò.
11. Õðåñôñïößá ïýëùí, ç ïðïßá äåí ïöåßëåôáé óå ýðáñîç ïäïíôéêÞò ôñõ-

ãßáò (ðÝôñáò), ðñÝðåé íá äéåñåõíÜôáé äéüôé ìðïñåß íá õðïêñýðôåé ïîåßá ìïíï-
êõôôáñéêÞ ëåõ÷áéìßá Þ íá ïöåßëåôáé óå öÜñìáêá (äéöáéíõëõäáíôïÀíç, íéöåäé-
ðßíç, êõêëïóðïñßíç).
12. Ìïíüðëåõñç éãìïñßôéäá èá ðñÝðåé íá äéåñåõíÜôáé ãéá ïäïíôïãåíÞ

ðñïÝëåõóç. Íá óçìåéùèåß üôé ç èåñáðåßá ôçò ïäïíôïãåíïýò éãìïñßôéäáò åßíáé
äéáöïñåôéêÞ áðü ôç èåñáðåßá ôçò ñéíïãåíïýò (áíôéìåôþðéóç ôçò ðáèïëïãßáò
ôïõ Þ ôùí õðåýèõíùí äïíôéþí, áíôéâéïôéêÞ êÜëõøç ãéá áíáåñüâéá âáêôçñßäéá
óôïìáôéêÞò êïéëüôçôáò ê.ëð. èåùñïýíôáé áðáñáßôçôåò åíÝñãåéåò ãéá ôç èåñá-
ðåßá ôçò ïäïíôïãåíïýò éãìïñßôéäáò).
13. Åðß ùôáëãßáò, ìå áñíçôéêÞ äéåñåýíçóç ôùí þôùí, ðñÝðåé íá ãßíåôáé

ðëÞñçò ùôïñéíïëáñõããïëïãéêÞ åîÝôáóç, êáèþò êáé äéåñåýíçóç êáé Üëëùí ðå-
ñéï÷þí ôïõ óþìáôïò (êáñäéÜò, ðíåõìüíùí, ìåóïèùñáêßïõ ê.ëð.) êëéíéêÜ êáé
åñãáóôçñéáêÜ äéüôé, ôá áßôéá ôçò áíôáíáêëáóôéêÞò ùôáëãßáò (áèþá êáé åðéêßí-
äõíá) åßíáé ðÜñá ðïëëÜ.
14. Æïýìå óôçí åðï÷Þ ôïõ AIDS. Ç óêÝøç ãéá HIV ëïßìùîç êáé ç áðüöáóç
ãéá êáôÜëëçëç äéåñåýíçóç, þóôå íá êáôáññéöèåß Þ íá áðïäåé÷èåß ç õðïøßá
ìáò ðñÝðåé íá ìðáßíåé ïðïôåäÞðïôå ôï éóôïñéêü (ôï ïðïßï ðñÝðåé íá ëáìâÜíå-
ôáé ìå ðñïóï÷Þ, ëåðôïìåñåéáêÜ êáé ìå äéáêñéôéêüôçôá) êáé ç êëéíéêÞ åîÝôáóç
ìáò äåßîïõí üôé ç ðéèáíüôçôá ìéáò ôÝôïéáò ëïßìùîçò åßíáé ìåãÜëç. Óå êÜèå ðå-
ΩΡΛ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ • 127
ñßðôùóç, üðïõ êÜðïéï Þ êÜðïéá áðü ôá ðáñáêÜôù óçìåßá õðÜñ÷ïõí, èåùñåß-

ôáé áðáñáßôçôç ç äéåñåýíçóç ãéá HIV ëïßìùîç (öïñåßá, ARC, ðëÞñåò AIDS) ìå
ôéò êáôÜëëçëåò åîåôÜóåéò (Elisa, Western Blot ê.ëð.).
É. Áìöïôåñüðëåõñç äéüãêùóç ðáñùôßäùí (êáëïÞèåéò ëåìöïåðéèçëéáêÝò
êýóôåéò).
II. Õðåñôñïößá áäåíïåéäþí åêâëáóôÞóåùí óå Üôïìá ðÜíù áðü 12 Þ êáôÜ
Üëëïõò 14 åôþí.
III. Åðß õðÜñîåùò ôñé÷ùôÞò ëåõêïðëáêßáò.
IV. Åðß áóõíÞèéóôùí ëïéìþîåùí êåöáëÞò êáé ôñá÷Þëïõ Þ óõíÞèùí ëïéìþ-
îåùí áíèåêôéêþí óôéò óõíÞèåéò öáñìáêåõôéêÝò áãùãÝò.
V. Åðß õðÜñîåùò óáñêþìáôïò Kaposi (äåñìáôéêü Þ âëåííïãüíéï) Þ Non
Hodgkin ëÝìöùìá (éäßùò ôùí åîùáäåíéêþí ìïñöþí).
VI. Åðß õðÜñîåùò äéÜ÷õôçò êáíôéôéÜóåùò óôüìáôïò, õðïöÜñõããá, ïéóïöÜ-
ãïõ.
VII.Óå ýðáñîç óõíäñüìïõ Ramsay-Hunt, óå ýðáñîç ëåìöáäåíïðÜèåéáò ìå
áñíçôéêÞ äéåñåýíçóç, óå áíèåêôéêÞ óôç èåñáðåßá Ï.Ì.Ð.Ù.
VIII.Óå ðáñÜëõóç ôïõ ðñïóùðéêïý íåýñïõ, ç ïðïßá ÷áñáêôçñßóôçêå óáí
Bell êáé äåí âåëôéþèçêå óå åýëïãï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
I×. Óå äéÜ÷õôç åîùôåñéêÞ ùôßôéäá, üôáí äåí áðáíôÜ óôç óõíÞèç èåñáðåßá
êáé üôáí äåí õðÜñ÷ïõí Üëëåò áéôßåò áíïóïêáôáóôïëÞò (äéáâÞôçò, èå-
ñáðåßá ìå áíïóïêáôáóôáëôéêÜ öÜñìáêá ê.ëð.).
×. Óå åðéìÝíïõóá ùôïìýêùóç, ç ïðïßá äåí ïöåßëåôáé óå Üëëïõò åìöáíåßò
ëüãïõò.
XI. Åðß ýðáñîçò áöèþí óôïìáôéêïý âëåííïãüíïõ ìå Üôõðç åìöÜíéóç êáé
ðïñåßá.
15. ¼ôé êëéíéêÜ ìïéÜæåé óáí ÷ñüíéá ñéíßôéäá, áëëåñãéêÞ Þ áããåéïêéíçôéêÞ,

ìðïñåß íá ïöåßëåôáé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá óå êáêïÞèç íåïðëÜóìáôá (ñéíéêïý
âëåííïãüíïõ, ëÝìöùìá, ëåõ÷áéìßá), óå êïêêéùìáôþäåéò íüóïõò (ð.÷. óáñêï-
åßäùóç), óå áããåéßôéäåò (ð.÷. Wegener ê.Ü.), óå öÜñìáêá (ðáñáôåôáìÝíç ôïðé-
êÞ ÷ñÞóç áããåéïóõóðáóôéêþí, óõóôçìáôéêÞ ÷ñÞóç ïñìïíþí, áíôéèõñåïåéäé-
êþí Þ áíôéõðåñôáóéêþí öáñìÜêùí), óå åéäéêÝò öëåãìïíÝò (ìõêçôéÜóåéò, TBC,
óýöéëç, ëÝðñá, ñéíïóêëÞñùìá ê.Ü). ÓõìðåñáóìáôéêÜ ëïéðüí, ðáñáôåéíüìåíç
ñéíßôéäá, ç ïðïßá äåí áíôáðïêñßíåôáé óå ôïðéêÝò èåñáðåßåò (êïñôéêïóôåñïåé-
äÞ, âñùìéïý÷ï éðñáôñüðéï, íåäï÷ñùìßëç ê.ëð.), ðñÝðåé íá õðïâÜëëåôáé óå
ðëÞñç äéåñåýíçóç áðü ôïí åéäéêü ÙÑË.
16. Ìïíüðëåõñç ýðáñîç ðõþäïõò åêêñßìáôïò, óôçí ìýôç ìéêñïý ðáé-

äéïý, õðïäçëþíåé óõíÞèùò ôçí ýðáñîç îÝíïõ óþìáôïò óôçí ðõïññïïýóá ñé-
íéêÞ èáëÜìç (Ýíá áðü ôá ðéï áñíçôéêÜ óåíÜñéá åßíáé ç ýðáñîç ìéêñÞò ìðáôá-
ñßáò óôçí/óôéò ñéíéêÝò èáëÜìåò, ïðüôå ðïëëÝò öïñÝò, óõíõðÜñ÷åé åëáöñÜ ñé-
íïññáãßá, åíþ åðßóçò óõ÷íÜ ïäçãåß ôá÷ýôáôá óå äéÜôñçóç ôïõ ñéíéêïý äéá-
öñÜãìáôïò). Óðáíéüôåñá, áôñçóßá ñéíéêÞò èáëÜìçò (óõããåíïýò áéôéïëïãßáò)
ìðïñåß íá åßíáé ç áéôßá ôïõ ðõþäïõò åêêñßìáôïò.
17. Óõ÷íüôáôá ôñá÷çëéêÝò ëåìöáäåíéêÝò äéïãêþóåéò (áêüìá êáé êõóôé-

êÝò) óå Üôïìá ìåãáëýôåñá ôùí 40 åôþí (ü÷é áðïêëåéóôéêÜ), ôá ïðïßá óõíÞèùò
êáðíßæïõí êáé ðßíïõí, ïöåßëïíôáé óå ìåôáóôáôéêÞ íüóï, óõíçèÝóôáôá áðü
áêáíèïêõôôáñéêü êáñêßíùìá (Ca) ôùí âëåííïãüíùí ôçò áíþôåñçò áíáðíåõ-

óôéêïðåðôéêÞò ïäïý. Ç áíïé÷ôÞ âéïøßá åßíáé ôï ôåëåõôáßï âÞìá óôçí äéåñåýíç-
óç áõôþí ôùí ìáæþí. ÁíÜëïãá ìå ôçí öéëïóïößá ôïõ éáôñïý êáé ôçí ðåñßðôù-
óç, ðñÝðåé íá ðñïçãçèïýí:
É. Ðïëý êáëÞ ëÞøç éóôïñéêïý.
ÉÉ. ÐëÞñçò öõóéêÞ åîÝôáóç ÷ñçóéìïðïéþíôáò êáé äéÜöïñá åýêáìðôá Þ êáé
Üêáìðôá åíäïóêüðéá.
ÉÉÉ. Áêôéíïäéáãíùóôéêüò Ýëåã÷ïò.
ÉV. Áéìáôïëïãéêüò êáé âéï÷çìéêüò Ýëåã÷ïò.
V. F.N.A.B ôçò ìÜæáò.
VI. Ðáíåíäïóêüðçóç õðü ãåíéêÞ áíáéóèçóßá êáé ëÞøç ôõöëþí âéïøéþí
áðü ôïõò âëåííïãüíïõò ôïõ ñéíïöÜñõããá, ôçò âÜóçò ôçò ãëþóóáò,
ôçò óýóôïé÷çò áìõãäáëÞò (ïñéóìÝíïé êÜíïõí ìïíüðëåõñç Þ êáé áìöï-
ôåñüðëåõñç áìõãäáëåêôïìÞ), êáèþò êáé âéïøßá áðü êÜèå ýðïðôç ìá-
êñïóêïðéêÜ ðåñéï÷Þ (óå Üãíùóôç ðñùôïðáèÞ íüóï).
Ç áíïé÷ôÞ âéïøßá ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå óõíèÞêåò ôÝôïéåò ðïõ, áí ç ôá÷åßá
âéïøßá äåßîåé áêáíèïêõôôáñéêü Ca, íá ìðïñåß Üìåóá íá ðñáãìáôïðïéçèåß ëåì-
öáäåíéêüò êáèáñéóìüò (ñéæéêüò Þ ôñïðïðïéçìÝíïò ñéæéêüò).
¢ëëá áßôéá ôñá÷çëéêþí äéïãêþóåùí ìðïñåß íá åßíáé:
I. ÓõããåíÞ (ð.÷. âñáã÷éáêÝò êýóôåéò).
II. ÔñáõìáôéêÜ.
III. Öëåãìïíþäç.
IV. ÌåôáâïëéêÜ (üæïé ôïõ èõñåïåéäïýò).
V. ¢ëëåò íåïðëáóìáôéêÝò íüóïé, ðñùôïðáèåßò Þ ìåôáóôáôéêÝò (ëåìöþìáôá,
óáñêþìáôá, ìåôáóôáôéêÜ ìåëáíþìáôá Þ áäåíïêáñêéíþìáôá) áðü ôçí ðå-
ñéï÷Þ ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ Þ åêôüò áõôÞò (ð.÷. ìåôáóôáôéêÜ êá-
êïÞèç íåïðëÜóìáôá ãáóôñåíôåñéêïý, ìáóôïý, ðíåýìïíá ê.Ü.).
Íá óçìåéùèåß üôé, ãéá êõóôéêÝò ëåìöáäåíéêÝò ìåôáóôÜóåéò óõ÷íÜ õðåýèõ-
íá åßíáé ôá èçëþäç êáñêéíþìáôá ôïõ èõñåïåéäïýò áäÝíá êáé ôá áêáíèïêõôôá-
ñéêÜ êáñêéíþìáôá ôïõ äáêôõëßïõ ôïõ Waldeyer, ôá ïðïßá óõíÞèùò Ý÷ïõí ó÷Ý-
óç ìå ôïí éü HPV (ôåëåõôáßá õðÜñ÷ïõí ðñïôÜóåéò ãéá åìâïëéáóìü êáôÜ ôïõ
HPV ü÷é ìüíï ãéá ôçí ðñüëçøç ôïõ êáñêßíïõ ôïõ ôñá÷Þëïõ ôçò ìÞôñáò áëëÜ
êáé ãéá ôçí ðñüëçøç ôïõ êáñêßíïõ ôïõ ïñïöÜñõããá. Ï åìâïëéáóìüò áõôüò,
ìÜëéóôá, ðñïôåßíåôáé íá ãßíåôáé êáé óôá äýï öýëëá).
18. Ç ðëýóç ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ, ãéá áöáßñåóç âýóìáôïò êõøÝ-
ëçò, ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé ïðïôåäÞðïôå ï áóèåíÞò ðÜó÷åé Þ öÝñåé:
É. Óáê÷áñþäç äéáâÞôç [êßíäõíïò áíÜðôõîçò íåêñùôéêÞò (êáêïÞèïõò)
åîùôåñéêÞò ùôßôéäáò].
ÉÉ. Áðü öëåãìïíÞ ôïõ Ýîù áêïõóôéêïý ðüñïõ Þ ôïõ ìÝóïõ ùôüò.
ÉÉÉ. ÄéÜôñçóç ôïõ ôõìðáíéêïý õìÝíá.
Åðßóçò, ç ðëýóç ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé óôá ðáéäéÜ, éäßùò áõôÜ êÜôù ôùí
äÝêá åôþí, ëüãù áôåëïýò óõíåñãáóßáò.
19. Éó÷õñü, ôá÷Ýùò åðéäåéíïýìåíï öáñõããéêü Üëãïò, ôï ïðïßï äåí åñìç-

íåýåôáé áðü ôá åõñÞìáôá óôïí ïñïöÜñõããá ìðïñåß íá ïöåßëåôáé óå ãëùóóé-
êÞ áìõãäáëßôéäá (éäßùò üôáí Ý÷åé ðñïçãçèåß áìõãäáëåêôïìÞ) Þ óå åðéãëùôôß-
ôéäá (õðåñãëùôôéäéêÞ ëáñõããßôéäá), ç ïðïßá åßíáé óôçí óçìåñéíÞ åðï÷Þ ðéï óõ-
÷íÞ óôïõò åíÞëéêåò.
20. Ïé Üöèåò ôïõ óôüìáôïò åßíáé ëåõêùðÜ Ýëêç (ìéêñÜ, ìåãÜëá, åñðçôü-
ìïñöá), ôá ïðïßá ðåñéâÜëëïíôáé áðü åñõèñÜ Üëù êáé óõíÞèùò åìöáíßæïíôáé
óôç ãëþóóá, óôçí õðåñþá, óôï åóùôåñéêü ôùí ðáñåéþí êáé ôùí ÷åéëÝùí. Ï
ðüíïò åßíáé Ýíôïíïò êáé êñáôïýí áíÜëïãá ìå ôï ìÝãåèüò ôïõò áðü 5-14 çìÝ-
ñåò. Ç áéôéïëïãßá ôùí áöèþí åßíáé Üãíùóôç, áëëÜ ç åðéêñáôÝóôåñç èåùñßá åß-
íáé üôé ïöåßëïíôáé óå áíïóïëïãéêïýò ëüãïõò êáé ôï stress. Ôï ôñáýìá êáé ï
ôïðéêüò åñåèéóìüò ðñïäéáèÝôïõí óôçí åìöÜíéóÞ ôïõò.
Ïé åðéìÝíïõóåò Þ ìå Üôõðç åìöÜíéóç êáé ðïñåßá Üöèåò ìðïñåß íá ó÷åôßæï-
íôáé ìå íüóïõò üðùò:
É. Íüóïò Crohn.
ÉÉ. ÊïéíÞ ðÝìöéãá.
ÉÉÉ. ÊõêëéêÞ ïõäåôåñïðåíßá.
IV. Óýíäñïìï Behcet.
V. ÐåìöéãïåéäÝò ôùí âëåííïãüíùí.
VI. ÄåõôåñïðáèÞ åñðçôéêÞ óôïìáôßôéäá.
VII.ÊïéëéïêÜêç (äõóáíåîßá óôçí ãëïõôÝíç-Celiac disease).
VIII.Óýíäñïìo PFAPA (Periodic Fever, Aphthous stomatitis, Pharyngitis,
Adenitis).
21. Óáí ÷ñüíéïò âÞ÷áò ìðïñåß íá ïñéóôåß ç ðáñáôåéíüìåíç ðáñïõóßá âÞ-

÷á ãéá ðÜíù áðü Ýíá ìÞíá. Óõ÷íÝò áéôßåò ôïõ ðñïò ôéò ïðïßåò ðñÝðåé íá óôñÝ-
öåôáé ç äéåñåýíçóç åßíáé:
I. ÖÜñìáêá, üðùò á-ÌÅÁ (ACE inhibitors), óáñôÜíåò (Angiotensin II
receptor blockers).
II. ÏðéóèïñéíéêÞ Ýêêñéóç (postnasal drip), ÷ñüíéá ñéíïêïëðßôéäá.
III. ÃáóôñïïéóïöáãïëáñõããéêÞ ðáëéíäñüìçóç.
IV. Âñïã÷éêü Üóèìá (cough variant asthma).
V. ÊÜðíéóìá.
22. Ôï áããåéïïßäçìá åßíáé ìéá êáôÜóôáóç äõíçôéêÜ åðéêßíäõíç ãéá ôç æùÞ, ç

ïðïßá ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ôçí ýðáñîç åíüò êáëÜ ðåñéãåãñáììÝíïõ ïéäÞìáôïò
ìå óêëçñÞ óýóôáóç. Ôï ìåãáëýôåñï ðïóïóôü ðåñéóôáôéêþí áöïñÜ ôçí êåöáëÞ
êáé ôïí ôñÜ÷çëï, êõñßùò ôï ðñüóùðï, ôá ÷åßëç, ôç ãëþóóá êáé ôï ëÜñõããá.
Áéôßåò ôïõ ðñïò ôéò ïðïßåò ðñÝðåé íá óôñÝöåôáé ç äéåñåýíçóç åßíáé:
É. ÁíåðÜñêåéá Þ äõóëåéôïõñãßá ôïõ áíáóôïëÝá ôçò C1 åóôåñÜóçò óõããå-
íïýò áéôéïëïãßáò (óðÜíéá).
ÉÉ. α-MEA (ACE inhibitors) ðïëý óõ÷íÜ.
III. ÓáñôÜíåò (Angiotensin II receptor blockers) óðÜíéá.
IV. ÁëëåñãéêÞ áíôßäñáóç õðåñåõáéóèçóßáò ôýðïõ É.
V. ÖõóéêÜ áßôéá (øý÷ïò, æÝóôç, ðßåóç, Ýêèåóç óôïí Þëéï).
VI. Âñþóç äéáöüñùí ôñïöþí (îçñïß êáñðïß, øÜñé, áõãÜ, öñÜïõëåò, óïêï-
ëÜôá, ãÜëá ê.Ü).
VII.ÍåïðëÜóìáôá éäßùò ëåìöþìáôá (óðÜíéá).
VIII.Íüóïé ôïõ óõíäåôéêïý éóôïý-êïëëáãüíïõ, üðùò Óõóôçìáôéêüò Åñõèç-
ìáôþäçò Ëýêïò, áããåéßôéäåò (óðÜíéá).
23. Ôñéóìüò ïñßæåôáé ç ëéãüôåñï ôïõ öõóéïëïãéêïý Þ/êáé ç äõóêïëßá ôçò

äéÜíïéîçò ôïõ óôüìáôïò. Ç áðüóôáóç ìåôáîý ôùí Üíù êáé êÜôù ðñïóèßùí ôï-
ìÝùí óôïõò õãéåßò (óå Üôïìá ôá ïðïßá äéáèÝôïõí äüíôéá) åßíáé áðü 35-60 mm.
ÄéÜíïéîç áðü 35-25 mm ïñßæåôáé óáí ôñéóìüò ðñþôïõ âáèìïý, áðü 25-10 mm
äåõôÝñïõ, áðü 10-1 mm ôñßôïõ âáèìïý åíþ ç ðëÞñçò áäõíáìßá äéÜíïéîçò ôïõ
óôüìáôïò êáëåßôáé ðëÞñçò ç ïëéêüò ôñéóìüò. Ïé áéôßåò ôïõ ôñéóìïý åßíáé ðïë-
ëÝò êáé ïñéóìÝíåò åßíáé åðéêßíäõíåò ãéá ôçí æùÞ.
Óå êÜèå ðåñßðôùóç áóèåíïýò ìå ôñéóìü áíÜëïãá ìå ôï éóôïñéêü êáé ôç öõ-
óéêÞ åîÝôáóç ç äéáöïñïäéÜãíùóç ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíåé:
I. Ôïðéêïýò öëÝãìïíåò, ëïéìþîåéò êáé áðïóôÞìáôá üðùò ðåñéáìõãäáëé-
êü, ìáóçôçñéáêü, ðëáãéïöáñõããéêü áðüóôçìá, ðåñéóôåöáíßôéäá, âá-
êôçñéäéáêÞ ðáñùôßôéäá, åîùôåñéêÞ ùôßôéäá êáé Üëëá.
II. Ôïí ôÝôáíï (óôçí ÅëëÜäá áëëÜ êáé óå Üëëåò ÷þñåò ôï åðßðåäï ôùí åì-
âïëéáóìþí óôïõò åíçëßêïõò åßíáé éäéáßôåñá ÷áìçëü), ìçíéããßôéäá, åãêå-
öáëéêÜ áðïóôÞìáôá.
III. ÖÜñìáêá êáé äçëçôÞñéá, üðùò öáéíïèåéáæßíç, ìåôïêëïðñáìßäç, áëïèÜ-
íéï, ôñéêõêëéêÜ áíôéêáôáèëéðôéêÜ, óôñõ÷íßíç.
IV. ÍåïðëÜóìáôá ãýñù áðü ôçí êñïôáöïãíáèéêÞ Üñèñùóç (Ê.Ã.Í.È.Á.).
V. Ôñáýìáôá ôùí ãíÜèùí, ôùí ìáóçôÞñéùí ìõþí, ôïõ êñïôáöéêïý êáé ôïõ
æõãùìáôéêïý ïóôïý.
VI. Áñèñßôéäåò ôçò Ê.Ã.Í.È.Á. êáé ôï ëåãüìåíï óýíäñïìï áõôÞò.
VII.ÅðéðëïêÝò áêôéíïèåñáðåßáò ôçò ðåñéï÷Þò.
VIII.Ôåôáíßá, õóôåñßá êáé Üëëá.
24. Âñïõîéóìüò êáëåßôáé ï Þ÷ïò, ï ïðïßïò ðáñÜãåôáé áðü ôçí áêïýóéá óõ-
íÞèùò, ôñéâÞ ìåôáîý ôùí äïíôéþí ôçò Üíù êáé ôçò êÜôù ãíÜèïõ. ÓõíçèÝóôá-
ôá óõìâáßíåé êáôÜ ôçí äéÜñêåéá ôïõ ýðíïõ êáé ï ðÜó÷ùí äåí ãíùñßæåé ôçí
ýðáñîç ôïõ. Ìðïñåß íá óõíõðÜñ÷åé ìå óýíäñïìï õðíéêÞò Üðíïéáò, ìå ãá-
óôñïïéóïöáãéêÞ ðáëéíäñüìçóç, êáèþò êáé ìå áã÷þäåéò óõíäñïìÝò. Åêäçëþ-
íåôáé ìå êåöáëáëãßåò, áõ÷åíáëãßåò êáé Üëãïò óôçí ðåñéï÷Þ ôçò Ê.Ã.Í.È.Á.
Óôçí öõóéêÞ åîÝôáóç ìðïñåß íá âñåèåß áðü Þðéá Ýùò óïâáñÞ êáôáóôñïöÞ
ôùí ìõëþí ôùí äïíôéþí êáèþò êáé óðáóìüò ôùí ìáóçôÞñéùí ìõþí. Ç èåñá-
ðåßá óôñÝöåôáé ôüóï óôéò óõíõðÜñ÷ïõóåò ðáèÞóåéò, üóï êáé ìå ôçí âïÞèåéá
åéäéêþí ïäïíôéêþí óõóêåõþí óôïí ßäéï ôïí âñïõîéóìü.
25. Ç äõóïóìßá-êáêïóìßá ôïõ óôüìáôïò ãßíåôáé óõ÷íüôåñá áíôéëçðôÞ

áðü ôïõò åõñéóêüìåíïõò óôï ðåñéâÜëëïí ôïõ ðÜó÷ïíôá áðü üôé áðü ôïí ßäéï.
Åßíáé óõ÷íü öáéíüìåíï êáé êáôÜ ðåñßðïõ 80% ïöåßëåôáé óå óôïìáôïïäïíôéêÝò
ðáèÞóåéò. Óå ðåñßðôùóç áóèåíïýò ìå êáêïóìßá áíÜëïãá ìå ôï éóôïñéêü êáé
ôç öõóéêÞ åîÝôáóç óôçí äéáöïñïäéÜãíùóç ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíïíôáé:
I. Áðïéêßåò âáêôçñéäßùí óôçí ñÜ÷ç ôçò ãëþóóáò ìå óõíýðáñîç Þ ü÷é ôñé-
÷ùôÞò «ãëùóóßôéäáò» - îçñïóôïìßáò.
II. Íüóïé ôïõ ðåñéïäïíôßïõ, üðùò ïõëßôéäá Þ ðåñéïäïíôïðÜèåéá.
III. Ðïëõôåñçäïíéóìüò ïäüíôùí-êáêÞ óôïìáôéêÞ õãéåéíÞ.
IV. ÅëêïíåêñùôéêÞ ïõëßôéäá-êõíÜã÷ç.
V. ÎÝíá óþìáôá ñéíüò, ñéíüëéèïé, ïäïíôïãåíÞò éãìïñßôéäá, áôñïöéêÞ ñéíß-
ôéäá (üæáéíá).
VI. ÍåêñùôéêÜ íåïðëÜóìáôá óôüìáôïò, öÜñõããá, ñéíüò, ðáñáññéíßùí, ëÜ-
ñõããá.
VII.ÐáèÞóåéò ðíåõìüíùí, üðùò âñïã÷éåêôáóßåò, áðïóôÞìáôá, íåêñùôéêÜ
íåïðëÜóìáôá, îÝíá óþìáôá.
VIII.Åêêïëðþìáôá ïéóïöÜãïõ.
IX. ÃáóôñïïéóïöáãéêÞ ðáëéíäñüìçóç.
X. ÄéáâçôéêÞ êåôïîÝùóç, ïõñáéìßá, çðáôéêÞ áíåðÜñêåéá.
XI. Ðñüóöáôç ÷ñÞóç óêüñäïõ, êñåììõäéïý, áëêïüëçò, êáðíïý êáé Üëëùí
ðôçôéêþí ôñïöþí êáé ðïôþí.
XII.Øõ÷ïãåíÞò êáêïóìßá óå Ýäáöïò íåõñïøõ÷éáôñéêþí äéáôáñá÷þí.
26. Îçñïóôïìßá åßíáé ç îçñüôçôá ôçò óôïìáôéêÞò êïéëüôçôáò, ç ïðïßá

ïöåßëåôáé óå ìåßùóç Þ áðïõóßá Ýêêñéóçò óÜëéïõ. Ç îçñïóôïìßá ðñïäéáèÝôåé
óå êáêïóìßá, ðïëõôåñçäïíéóìü, ìõêçôßáóç, äõóêïëßá ìÜóçóçò êáé êáôÜðï-
óçò, ìåßùóç ôçò ãåõóôéêÞò ëåéôïõñãßáò, ïõëßôéäá, äõóêïëßá óôçí ÷ñÞóç ôå-
÷íçôþí ïäïíôïóôïé÷éþí êáé ãåíéêüôåñá óå êáêÞ óôïìáôéêÞ õãéåéíÞ. Åßíáé ðïëý
óõ÷íÞ êáôÜóôáóç óôïõò çëéêéùìÝíïõò. Óå êÜèå ðåñßðôùóç áóèåíïýò ìå áíá-
öåñüìåíç îçñïóôïìßá, áíÜëïãá ìå ôï éóôïñéêü êáé ôç öõóéêÞ åîÝôáóç, ç äéá-
öïñïäéÜãíùóç ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíåé:
I. Íüóïõò ôïõ êïëëáãüíïõ êáé éäßùò ôçí íüóï ôïõ Sjïgren.
II. Áññýèìéóôï óáê÷áñþäç äéáâÞôç.
III. Éóôïñéêü áêôéíïèåñáðåßáò óôçí êåöáëÞ êáé ôïí ôñÜ÷çëï.
IV. Éóôïñéêü ÷çìåéïèåñáðåßáò (óõíÞèùò ðáñïäéêÞ îçñïóôïìßá)
V. ×ñÞóç öáñìÜêùí êáé ïõóéþí (áíôé÷ïëéíåñãéêÜ, áíôéêáôáèëéðôéêÜ, áíôé-
õðåñôáóéêÜ, äéïõñçôéêÜ, ðáëáéüôåñá, éäßùò, áíôééóôáìéíéêÜ, áðïóõìöï-
ñçôéêÜ, âñïã÷ïäéáóôáëôéêÜ, áíôéðáñêéíóïíéêÜ, áíôéøõ÷ùóéêÜ, áã÷ïëõ-
ôéêÜ, ÷ñÞóç êáðíïý, êÜííáâçò, ìåðåñéäßíçò, ìåèáíäüíçò, ìåèáìöåôá-
ìßíçò êáé ðïëëþí Üëëùí). ÁíáöÝñåôáé üôé ç óõ÷íüôåñç áéôßá îçñïóôï-
ìßáò åßíáé ôá öÜñìáêá êáé üôé ðÜíù áðü 400 Ý÷ïõí åíï÷ïðïéçèåß ãéá áõ-
ôü ôï óýìðôùìá.
VI. Ôçí óáñêïåßäùóç.
VII.Ôçí áìõëïåßäùóç.
VIII.Ôçí óõíå÷Þ óôïìáôéêÞ áíáðíïÞ ëüãù ñéíéêÞò áðüöñáîçò.
IX. HIV ëïßìùîç.
27. Ç ðåñéöåñéêÞ ðáñÜëõóç-ðÜñåóç ôïõ ðñïóùðéêïý íåýñïõ ìðïñåß íá

ïöåßëåôáé óå ó÷åôéêÜ ðñïöáíåßò áéôßåò, üðùò ôñáýìá (éáôñïãåíÝò Þ ìç), íåï-
ðëÜóìáôá ðáñùôßäáò, íåïðëÜóìáôá ìÝóïõ Þ Ýîù ùôüò, óáñêïåßäùóç êáé Üë-
ëá. Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò óõóôçìáôéêÝò Þ ôïðéêÝò ëïéìþîåéò åßíáé ç áéôßá
ôçò ðáñÜëõóçò áõôïý. ¸ôóé ðáñáëýóåéò-ðáñÝóåéò ôïõ ðñïóùðéêïý íåýñïõ
âëÝðïõìå:
I. Óå éäéïðáèÞ ðáñÜëõóç (Bell), ç ïðïßá ãéá ôïõò ðåñéóóüôåñïõò ïöåßëå-
ôáé óôïí éü ôïõ áðëïý Ýñðçôá (HSV).
II. Óôï Ramsay-Hunt syndrome, ôï ïðïßï ïöåßëåôáé óôïí éü áíåìåõëïãéÜò-
æùóôÞñá (VZV).
III. Óå ïîåßá ìÝóç ðõþäç ùôßôéäá-ìáóôïåéäßôéäá.
IV. Óå ÷ñüíéá ìÝóç ðõþäç ùôßôéäá, éäßùò ôçí ÷ïëïóôåáôùìáôþäç ìïñöÞ.
V. Óôç íüóï Lyme.
VI. Óå ëïßìùîç áðü HIV, êáèþò êáé TBC ùôßôéäá-ìáóôïåéäßôéäá.
VII.Óå ëïéìþäç ìïíïðõñÞíùóç (éüò Epstein-Barr), ïðüôå ìðïñåß ç ðáñÜëõ-
óç-ðÜñåóç íá åßíáé áìöïôåñüðëåõñç.
VIII.Óå íåêñùôéêÞ (êáêïÞèç) åîùôåñéêÞ ùôßôéäá.
28. Öáñõããéêüò êüìâïò («õóôåñéêüò» êüìâïò) åßíáé ç óõ÷íÞ åêåßíç êáôÜ-

óôáóç êáôÜ ôçí ïðïßá ðåñéãñÜöåôáé áßóèçìá îÝíïõ óþìáôïò Þ êüìâïõ Þ óý-
óöéîçò óôïí õðïöÜñõããá ÷ùñßò äõóêáôáðïóßá óôéò ôñïöÝò, ÷ùñßò ïäõíïöá-
ãßá Þ áðþëåéá âÜñïõò êáé ìå áñíçôéêÞ öõóéêÞ åîÝôáóç ôïõ ëáñõããïöÜñõããá
êáé ôçò õðüëïéðçò ðåñéï÷Þò ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ. ÏñéóìÝíïé áóèå-
íåßò áíáöÝñïõí ó÷åôéêÞ äõóêïëßá óôçí êáôÜðïóç ôïõ óÜëéïõ ôïõò.
Öáßíåôáé üôé Üíèñùðïé ìå Ýíôïíï Üã÷ïò, ìå ãáóôñïïéóïöáãéêÞ ðáëéíäñü-
ìçóç êáé óðáóìü ôïõ êñéêïöáñõããéêïý ìõüò åìöáíßæïõí óõ÷íüôåñá öáñõã-
ãéêü êüìâï. ÊáôÜ ôçí åêôßìçóç ôïõ áóèåíïýò èá ðñÝðåé íá áíáæçôïýíôáé åê-
äçëþóåéò êáôÜèëéøçò, áã÷þäïõò óõíäñïìÞò Þ Üëëùí íåõñïøõ÷éáôñéêþí íü-
óùí êáé íá æçôåßôáé, üðïõ ÷ñåéÜæåôáé âïÞèåéá áðü ôïí åéäéêü øõ÷ßáôñï.
Óôçí äéáöïñïäéÜãíùóç, åðß Üôõðçò óõìðôùìáôïëïãßáò-åõñçìÜôùí, óõ-
ìðåñéëáìâÜíïíôáé ðáèÞóåéò, üðùò óðáóìüò ïéóïöÜãïõ, ìÜæåò ôñá÷Þëïõ-èõ-
ñåïåéäïýò Þ ìåóïèùñáêßïõ, ïé ïðïßåò ðéÝæïõí ôïí ïéóïöÜãï, íåïðëÜóìáôá
ïéóïöÜãïõ-õðïöÜñõããá-ëÜñõããá, ìåìâñÜíåò ïéóïöÜãïõ, ìõáóèÝíåéá, ðïëõ-
ìõïóßôéäá êáé áëëÜ íåõñïìõúêÜ íïóÞìáôá.
Óôçí Üôõðç óõìðôùìáôïëïãßá, ýðïðôï éóôïñéêü êáé óôá ìç ôõðéêÜ åõñÞìá-
ôá áíáöÝñïíôáé:
I. Ðüíïò óôïí ôñÜ÷çëï Þ ïðéóèïóôåñíéêÜ.
II. Áðþëåéá âÜñïõò.
III. Áðüôïìç Ýíáñîç óå çëéêßåò Üíù ôùí 45 åôþí.
IV. Éóôïñéêü óçìáíôéêÞò ÷ñÞóçò êáðíïý, áëêïüëçò.
V. ¾ðáñîç øçëáöçôþí ìáæþí.
VI. ÌõúêÞ áäõíáìßá.
VII.Äõóêáôáðïóßá óôá óôåñåÜ áñ÷éêÜ êáé óôá õãñÜ áñãüôåñá.
VIII.ÁíáãùãÞ ôñïöþí, åéóñïöÞóåéò.
IX. ÓôáäéáêÞ åðéäåßíùóç ôùí óõìðôùìÜôùí.
Óå áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò, ÷ñåéÜæåôáé ðëçñÝóôåñïò Ýëåã÷ïò, üðùò åêôßìç-
óç áðü Íåõñïëüãï, ïéóïöáãïãáóôñïóêüðçóç, âáñéïý÷ï ãåýìá, áðåéêüíéóç
ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ ôñá÷Þëïõ, ôïõ ìåóïèùñáêßïõ êáé ôïõ èþñáêá ìå CT, MRI
êáé Üëëåò ìåèüäïõò áíÜëïãá.
¼óïí áöïñÜ ôçí èåñáðåõôéêÞ áíôéìåôþðéóç ôïõ öáñõããéêïý êüìâïõ
÷ñåéÜæåôáé êáèçóõ÷áóìüò êáé óå ðåñßðôùóç ãáóôñïïéóïöáãéêÞò ðáëéíäñü-
ìçóçò áíôéìåôþðéóç áõôÞò. ÁíáöÝñåôáé üôé öÜñìáêá ôýðïõ gabapentin âïç-
èïýí óôéò ðåñéðôþóåéò ýðáñîçò óðáóìïý óôïí êñéêïöáñõããéêü ìý (Üíù ïéóï-
öáãéêü óöéãêôÞñá).
29. Ως ïîåßá ðôþóç ôçò áêïÞò ïñßæåôáé ç ìåßùóç ôçò áêïÞò óå ôñåéò óõ-
íå÷åßò óõ÷íüôçôåò êáôÜ 30 ôïõëÜ÷éóôïí db åíôüò ôï ðïëý ôñéþí çìåñþí. Óõ-
÷íÜ ôï ðñüâëçìá åßíáé ìïíüðëåõñï, ãßíåôáé áíôéëçðôü êáôÜ ôçí áöýðíéóç êáé
áöïñÜ ðåñßðïõ 1/5.000 Üôïìá áíÜ Ýôïò.
Ôçò ðéï ðïëëÝò öïñÝò åßíáé áãíþóôïõ áéôéïëïãßáò êáé ïíïìÜæåôáé éäéïðá-
èÞò ïîåßá ðôþóç ôçò áêïÞò (É.Ï.Ð.Á). ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò êõñßùò èåùñßåò ó÷åôé-
êÜ ìå ôçí áéôéïëïãßá ôçò É.Ï.Ð.Á.: α) Ç èåùñßá ôùí éïãåíþí ëïéìþîåùí β) Ç ôï-
ðéêÞ áõôïÜíïóç íüóïò êáé γ) Ç ïîåßá áðüöñáîç ìéêñïáããåßùí ôïõ êï÷ëßá.
¢ëëåò áéôßåò, ïé ïðïßåò ìðïñåß íá ðñïêáëÝóïõí ïîåßá ðôþóç ôçò áêïÞò åßíáé:
I. Ôñáýìá.
II. ÊáôÜäõóç, óÞêùìá âÜñïõò, áåñïðïñéêÝò ðôÞóåéò êáé Üëëåò êáôáóôÜ-
óåéò, ïé ïðïßåò ðñïêáëïýí áõîïìåéþóåéò ôçò äéáöïñÜò ðßåóçò ôïõ ðå-
ñéâÜëëïíôïò ìå ôï Ýóù-ìÝóï ïýò êáé ôï åíäïêñÜíéï. Óå áõôÝò ôéò ðåñé-
ðôþóåéò ìðïñåß íá äçìéïõñãçèåß ðåñéëåìöéêü óõñßããéï.
III. ÙôïôïîéêÜ öÜñìáêá (áìéíïãëõêïóßäåò, ðëáôßíá, âáíêïìõêßíç, öïõñï-
óåìßäç, óáëéêõëéêÜ).
IV. Ëïéìþîåéò (ìçíéããßôéäá, íüóïò Lyme, éïãåíÞò ðáñùôßôéäá, éëáñÜ, HIV
êáé åñðçôéêÞ ëïßìùîç).
V. Áêïõóôéêü-áéèïõóáßï íåõñßíùìá, óêëÞñõíóç êáôÜ ðëÜêáò, íüóïò
Meniere, óýíäñïìï Cogan, åíåñãïðïßçóç íåõñïóýöéëçò.
VI. ÁéìáôïëïãéêÜ íïóÞìáôá, üðùò ëåõ÷áéìßá, äñåðáíïêõôôáñéêÞ êáé ìéêñï-
äñåðáíïêõôôáñéêÞ áíáéìßá, ìáêñïóöáéñéíáéìßá ôïõ Waldenstrom, áëç-
èÞò ðïëõåñõèñáéìßá.
Áðü èåñáðåõôéêÞò Üðïøçò óôçí É.Ï.Ð.Á. ôá óõóôçìáôéêÜ êáé ôá åíäïôõ-
ìðáíéêÜ, ìå äéáöüñïõò ôñüðïõò, ÷ïñçãïýìåíá êïñôéêïóôåñïåéäÞ Þ êáé ï óõí-
äõáóìüò ôùí äõï ðñïçãïõìÝíùí öáßíåôáé íá âïçèïýí. ÁíáöÝñåôáé üôé óå ìå-
ñéêÝò åðéëåãìÝíåò ðåñéðôþóåéò, ç ÷ñÞóç ôïõ õðåñâáñéêïý ïîõãüíïõ ìðïñåß
íá äñÜóåé åõåñãåôéêÜ.
30. Ï êáñêßíïò ôïõ ñéíïöÜñõããá åßíáé óõíÞèùò áêáíèïêõôôáñéêü êáñêß-

íùìá, ôï ïðïßï êáôÜ WHO ÷ùñßæåôáé éóôïëïãéêÜ óå ôýðï:
É. ÊåñáôéíïðïéçìÝíï êáñêßíùìá (êáëÜ, ìÝôñéá, ðôù÷Ü êåñáôéíïðïéçìÝíï)
åßíáé ó÷åôéêÜ óðÜíéï êáé åßíáé áíÜëïãï ìå ôá ëïéðÜ áêáíèïêõôôáñéêÜ
êáñêéíþìáôá ôçò áíþôåñçò áíáðíåõóôéêïðåðôéêÞò ïäïý. Áõôü Ý÷åé ôçí
÷åéñüôåñç ðñüãíùóç ëüãù ôïõ üôé åßíáé áêôéíÜíôï÷ï
ÉÉ. Ìç êåñáôéíïðïéçìÝíï
ÉÉÉ. Áäéáöïñïðïßçôï Þ êáêüçèåò ëåìöïåðéèçëßùìá (ôï óõíçèÝóôåñï üëùí).
Åßíáé ðïëý óõ÷íüôåñá áðáíôþìåíï óôçí Íüôéá Êßíá êáé óôçí Íïôéïáíáôï-
ëéêÞ Áóßá (Ìáëáéóßá, Éíäïíçóßá, ÔáúëÜíäç, Öéëéððßíåò êáé ÂéåôíÜì), üðùò êáé
óå Åóêéìþïõò ôïõ ÊáíáäÜ, ôçò ÁëÜóêáò êáé ôçò Ãñïéëáíäßáò. Ó÷åôéêÜ óõ÷íü
åßíáé áõôü ôï íåüðëáóìá êáé óå ðëçèõóìïýò ôçò Âïñåßïõ ÁöñéêÞò, üðùò óôï
Ìáñüêï, ôçí Ôõíçóßá, ôçí Áëãåñßá áëëÜ êáé ôçí ÌÜëôá. Ï éüò Epstein-Barr
(óçìåéþíåôáé üôé ëüãù ôçò áíïóïëïãéêÞò áðÜíôçóçò ôïõ ïñãáíéóìïý ðáñÜ-
ãïíôáé äéÜöïñá, éäßùò áíôé-IgA, áíôéóþìáôá êáôÜ ôïõ éïý, ôá ïðïßá åßíáé ÷ñÞ-
óéìá ãéá ôçí ðñþéìç äéÜãíùóç ôçò íüóïõ áëëÜ êáé ãéá ôçí Ýãêáéñç áíß÷íåõóç
ôçò õðïôñïðÞò) áëëÜ êáé äéáôñïöéêÝò óõíÞèåéåò, üðùò ç êáôáíÜëùóç ðá-
óôþí øáñéþí, åðéäñþíôáò óå «êáôÜëëçëï» ãåíåôéêü õðüóôñùìá öáßíåôáé üôé
Ý÷ïõí áéôéïëïãéêÞ óõó÷Ýôéóç ìå ôçí íüóï. Ôï óõãêåêñéìÝíï íåüðëáóìá áðá-
íôÜôáé áêüìá êáé óå ðáéäéêïýò ðëçèõóìïýò êáé äåí Ý÷åé óçìáíôéêÞ ó÷Ýóç ìå
ôçí ÷ñÞóç êáðíïý.
Ç íüóïò ðáñïõóéÜæåôáé ìå:
É. ËåìöáäåíéêÞ ôñá÷çëéêÞ áóõìðôùìáôéêÞ ìåôáóôáôéêÞ äéüãêùóç (óõ÷íÜ
óôï ïðßóèéï ôñá÷çëéêü ôñßãùíï êáé êÜðïéåò öïñÝò áìöïôåñüðëåõñá),
ç ïðïßá åìöáíßæåôáé óôï 50% ôùí ðáó÷üíôùí.
ÉÉ. ÑéíéêÜ óõìðôþìáôá (30%), üðùò ñéíéêÞ áðüöñáîç, Þðéá Þ óçìáíôéêÞ
åðßóôáîç, ïðéóèïñéíéêÞ Ýêêñéóç.
ÉÉÉ. ÙôïëïãéêÜ óõìðôþìáôá (ðåñßðïõ 20% ôùí ðáó÷üíôùí åìöáíßæïõí åê-

êñéôéêÞ ùôßôéäá, åéóïëêÞ ôïõ ôõìðáíéêïý õìÝíá ëüãù äõóëåéôïõñãßáò
ôçò åõóôá÷éáíÞò óÜëðéããáò, âáñçêïÀá áãùãéìüôçôáò, åìâïÝò êáé
ùôáëãßá, ðéï óðÜíéá).
ÉV. ÍåõñïëïãéêÜ óõìðôþìáôá, ôá ïðïßá ðáñïõóéÜæïõí ôï 20% ôùí ðáó÷ü-
íôùí, ìå ðéï óýíçèåò ôçí åðßìïíç êåöáëáëãßá. Ðéï óðÜíéá åìöáíßæïíôáé
ðáñáëýóåéò êñáíéáêþí íåýñùí åßôå áðü ôçí ðñïóâïëÞ ôïõ óçñáããþ-
äïõò êüëðïõ (III, ÉV, V, VI) åßôå áðü ðñïóâïëÞ ôùí êñáíéáêþí ôñçìÜôùí
êáé ôùí íåýñùí ôïõ ðëáãéïöáñõããéêïý äéáóôÞìáôïò (IX, X, XI, XII). Áêü-
ìá óðáíéüôåñá åìöáíßæåôáé óýíäñïìï Horner.
ÊáôÜ ôçí åíäïóêüðçóç ôïõ ñéíïöÜñõããá, óõíÞèùò åðéóêïðåßôáé ìÜæá
ó’ áõôüí, ç ïðïßá ïñéóìÝíåò öïñÝò ìðïñåß íá åßíáé åîáéñåôéêÜ ìéêñÞ, ðáñÜ ôçí
ýðáñîç ìåãÜëùí ëåìöáäåíéêþí Þ êáé êÜðïéùí, óõíÞèùò ìéêñþí, áðïìáêñõ-
óìÝíùí ìåôáóôÜóåùí. ÐïëëÝò öïñÝò, ï üãêïò åßíáé êñõììÝíïò ìÝóá óôïí âü-
èñï ôïõ Rosenmuller Þ åßíáé ðëÞñùò õðïâëåííïãüíéïò êáé Ýôóé äåí åßíáé áíôé-
ëçðôüò óôç åíäïóêüðçóç.
Áðáñáßôçôá ðñéí ôçí âéïøßá ðñÝðåé íá ãßíåôáé CT êáé MRI óðëá÷íéêïý êñá-
íßïõ, åãêåöÜëïõ êáé ôñá÷Þëïõ. Ç ÷ñÞóç ïëüóùìïõ PET-CT SCAN ìðïñåß íá
âïçèÞóåé óôç áíáêÜëõøç ìåôáóôáôéêÞò íüóïõ, óôç åíôüðéóç äåýôåñùí ðñù-
ôïðáèþí íåïðëáóìÜôùí, êáèþò êáé óôç ðáñáêïëïýèçóç, ìåôÜ ôçí èåñáðåßá,
ðéèáíÞò ôïðéêïðåñéï÷éêÞò õðïôñïðÞò Þ áðïìáêñõóìÝíçò ìåôÜóôáóçò.
Áðü ôïõò äéïãêùìÝíïõò ëåìöáäÝíåò åßíáé êáëýôåñá ç âéïøßá íá ëáìâÜíå-
ôáé ìå ôçí ÷ñÞóç FNAB.
Óôçí äéáöïñïäéÜãíùóç ôùí ìáæþí ôïõ ñéíïöÜñõããá óõìðåñéëáìâÜíïíôáé:
I. Áäåíïåéäåßò åêâëáóôÞóåéò.
II. Ëåìöþìáôá.
III. Ñáâäïìõïóáñêþìáôá.
IV. Ðëáóìáôïêõôþìáôá.
V. Áäåíïêáñêéíþìáôá.
VI. Ìåëáíþìáôá.
VII.Ìçíéããéþìáôá.
VIII.¼ãêïé (êáëïÞèåéò êáé êáêïÞèåéò) áðü åëÜóóïíåò óéåëïãüíïõò áäÝíåò.
IX. ×ïñäþìáôá.
X. Êñáíéïöáñõããéþìáôá.
XI. ¢ëëá óðáíéüôåñá êõóôéêÜ êáé óõìðáãÞ ìïñöþìáôá.
Ç èåñáðåßá, ìåôÜ áðü ôçí ëåðôïìåñÞ óôáäéïðïßçóç êáôÜ TNM [åäþ áîßæåé
íá áíáöåñèåß üôé ç óôáäéïðïßçóç N åßíáé ìïíáäéêÞ óôï êáñêßíùìá ôïõ ñéíï-
öÜñõããá óå ó÷Ýóç ìå ôá Üëëá êáñêéíþìáôá ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ
(N1=ìïíüðëåõñïò/ïé áäÝíáò/åò ìéêñüôåñïò/ïé ôùí 6 cm óôçí ìåãáëýôåñç
ôïõ(ò) äéÜìåôñï, Üíùèåí ôïõ õðåñêëåßäéïõ âüèñïõ- N2=Áìöïôåñüðëåõñïé
ëåìöáäÝíåò ìéêñüôåñïé ôùí 6 cm óôçí ìåãáëýôåñç ôïõò äéÜìåôñï Üíùèåí
ôùí õðåñêëåßäéùí âüèñùí- N3a=ËåìöáäÝíáò Þ ëåìöáäÝíåò ìåãáëýôåñïò/ïé
ôùí 6 cm ÷ùñßò åðÝêôáóç óôïõò õðåñêëåßäéïõò âüèñïõò- N3b=ËåìöáäÝíáò
Þ ëåìöáäÝíåò ïðïéïõäÞðïôå ìåãÝèïõò ìå åðÝêôáóç óôïõò õðåñêëåßäéïõò âü-
èñïõò)] åîáôïìéêåýåôáé êáé ãßíåôáé óõíÞèùò ìå óõíäõáóìü áêôéíïèåñáðåßáò
(åõñÝùò ðåäßïõ) êáé ÷çìåéïèåñáðåßáò. Ç ÷åéñïõñãéêÞ ôçò âÜóåùò ôïõ êñá-
íßïõ åßíáé ìéá äåýôåñç åðéëïãÞ, óõíÞèùò ìåôÜ áðü ìéêñÝò ôïðéêÝò õðïôñïðÝò.
Ç ÷åéñïõñãéêÞ, åðßóçò, Ý÷åé ôçí èÝóç ôçò óôéò ôñá÷çëéêÝò ìåôáóôÜóåéò, ìå ôçí
ìïñöÞ äéÜöïñùí ëåìöáäåíéêþí êáèáñéóìþí (óõíÞèùò ìåôÜ áðü áðïôõ÷ßá
ôçò áêôéíï÷çìåéïèåñáðåßáò), êáèþò êáé óðáíéüôåñá óå ðåñéïñéóìÝíåò áðïìá-

êñõóìÝíåò ìåôáóôÜóåéò üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ìå ëïâåêôïìÞ ðíåýìïíá. ¢ëëåò
èåñáðåßåò, üðùò ç öùôïäõíáìéêÞ èåñáðåßá, ç áíïóïèåñáðåßá, ç âñá÷õèåñá-
ðåßá êáé ç óôåñåïôáêôéêÞ áêôéíïèåñáðåßá, Ý÷ïõí ôçí èÝóç ôïõò óå åðéëåãìÝ-
íåò ðåñéðôþóåéò. Ç ìåôáèåñáðåõôéêÞ ðáñáêïëïýèçóç, ãéá õðïôñïðÝò-ìåôá-
óôÜóåéò Þ êáé ãéá ìåôáèåñáðåõôéêÝò åðéðëïêÝò, ðñÝðåé íá åðåêôåßíåôáé ðïëý
ðÝñáí ôçò ðåíôáåôßáò ìéá êáé ç âéïëïãéêÞ óõìðåñéöïñÜ ôùí ñéíïöáñõããéêþí
êáñêéíùìÜôùí äéáöÝñåé ôùí õðïëïßðùí ôçò êåöáëÞò êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ.
31. Ç äéÜôñçóç ôïõ ñéíéêïý äéáöñÜãìáôïò ìðïñåß íá áöïñÜ ôï ÷üíäñéíï

Þ/êáé ôï ïóôÝéíï ôìÞìá ôïõ êáé óõíÞèùò (60-70%) åßíáé áóõìðôùìáôéêÞ êáôÜ-
óôáóç.
¼ôáí õðÜñ÷åé óõìðôùìáôïëïãßá, óõíÞèùò õðÜñ÷åé óõñéãìüò êáôÜ ôçí åé-
óðíïÞ (óå ìéêñÝò ðñüóèéåò äéáôñÞóåéò), åðßóôáîç, äçìéïõñãßá êñïõóôþí óôéò
ñéíéêÝò èáëÜìåò êáé ñéíéêÞ áðüöñáîç, êáêïóìßá, üðùò åðßóçò êáé óõìðôþìá-
ôá ôçò ðáèïëïãßáò, ç ïðïßá ìðïñåß íá åõèýíåôáé ãéá ôçí äéÜôñçóç.
Ç óõ÷íüôåñç áéôßá ôùí äéáôñÞóåùí åßíáé ôá ôñáýìáôá ôá ïðïßá ÷ùñßæïíôáé óå:
É. éáôñïãåíÞ [ìåôÜ áðü äéáöñáãìáôïðëáóôéêÞ-ñéíïäéáöñáãìáôïðëáóôéêÞ
(éäßùò üôáí óõíïäåýïíôáé áõôÝò ïé åðåìâÜóåéò ìå ìåãÜëåò åêôïìÝò
÷üíäñïõ-ïóôïý êáé ìå ìåãÜëåò äéáôñÞóåéò ôïõ âëåííïãïíïðåñé÷ïí-
äñßïõ, ïé ïðïßåò äåí áðïêáôáóôÜèçêáí), áìöïôåñüðëåõñåò çëåêôñï-
êáõôçñéÜóåéò ãéá Ýëåã÷ï åðßóôáîçò, ñéíïãáóôñéêïß óùëÞíåò, ðïëý ðéå-
óôéêïß ñéíéêïß ðùìáôéóìïß ê.Ü.].
ÉÉ. åîùôåñéêÜ ôñáýìáôá (ôñï÷áßá-êôõðÞìáôá-ðôþóåéò) ìå êÜôáãìá ôïõ ñé-
íéêïý äéáöñÜãìáôïò êáé äçìéïõñãßá õðïâëåííïãïíïðåñé÷ïíäñßïõ áéìá-
ôþìáôïò Þ áðïóôÞìáôïò.
ÉÉÉ. áðü áõôïôñáõìáôéóìïýò éäßùò ìå ôï óõíå÷Ýò «êáèÜñéóìá»-îýóéìï ôçò
ñéíüò ìå ôá äÜ÷ôõëá Þ îÝíá óþìáôá.
Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò áóèåíþí ìå äéÜôñçóç ôïõ ñéíéêïý äéáöñÜãìá-
ôïò áíÜëïãá ìå ôï éóôïñéêü êáé ôç öõóéêÞ åîÝôáóç ç äéáöïñïäéÜãíùóç ðñÝ-
ðåé íá ðåñéëáìâÜíåé:
É. ÓõóôçìáôéêÜ íïóÞìáôá, üðùò êïêêéùìÜôùóç ôïõ Wegener (êïêêéùìÜ-
ôùóç ìå ðïëõáããåéßôéäá), íüóïò Crohn, óáñêïåßäùóç, óõóôçìáôéêüò
åñõèçìáôþäçò ëýêïò, Üëëåò íüóïé ôïõ êïëëáãüíïõ.
ÉÉ. Ëïéìþîåéò, üðùò ëÝðñá, TBC, óýöéëç, ìïõêïñìýêùóç êáé Üëëåò åðéèå-
ôéêÝò ìõêçôéÜóåéò, óõíÞèùò óå áíïóïêáôåóôáëìÝíïõò áóèåíåßò.
ÉÉÉ. ÍåïðëÜóìáôá, üðùò NK/Ô-ëÝìöùìá (ôï ëåãüìåíï ðáëáéüôåñá èáíáôç-
öüñï êïêêßùìá ôçò ìÝóçò ãñáììÞò), Üëëá ëåìöþìáôá, êáñêéíþìáôá.
ÉV. ×ñÞóç ôïðéêþí öáñìÜêùí êáé ïõóéþí, üðùò êïêáÀíçò, áðïóõìöïñçôé-
êþí, üðùò öáéíõëåöñßíçò, êïñôéêïóôåñïåéäþí (ðïëý óðÜíéá).
V. ×ñÞóç óõóôçìáôéêþí öáñìÜêùí, üðùò ôçò bevacizumab (ðñüêåéôáé ãéá
Ýíá ìïíïêëùíéêü áíôé-áããåéïãåííåôéêü áíôßóùìá-VEGF inhibitor, ôï
ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé åõñÝùò óôçí Ïãêïëïãßá) êáé ôçò docetaxel (ðñü-
êåéôáé ãéá ÷çìåéïèåñáðåõôéêü öÜñìáêï, ôï ïðïßï áíÞêåé óôçí êáôçãï-
ñßá ôùí ôáîáíþí-taxanes group).
VI. ÎÝíá óþìáôá êáé éäßùò äéóêïåéäåßò ìðáôáñßåò, ïé ïðïßåò ôá÷Ýùò ðñï-
êáëïýí äéÜôñçóç äéáöñÜãìáôïò, óõíÞèùò óå ìéêñÜ ðáéäéÜ, ìå ìåéêôü
ìç÷áíéóìü (÷çìéêü-çëåêôñéêü-ìç÷áíéêü).
Ç äéÜãíùóç ôçò áéôßáò åßíáé óõíÞèùò ðñïöáíÞò êáé âáóßæåôáé óôï éóôïñé-
êü êáé ôçí öõóéêÞ åîÝôáóç, ç ïðïßá ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíåé êáé åíäïóêüðçóç

ôçò ñéíüò. Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò, èá ÷ñåéáóôïýí åîåéäéêåõìÝíåò åîåôÜ-
óåéò, üðùò éóôéêÝò êáëëéÝñãåéåò, âéïøßåò, áðåéêüíéóç êñáíßïõ-èþñáêá, åîåôÜ-
óåéò áßìáôïò (Ô.Ê.Å., c-ANCA, Üëëåò), ïýñùí ê.ëð.
Ç èåñáðåßá åßíáé áéôéïëïãéêÞ êáé óå ìéêñÝò áóõìðôùìáôéêÝò, ìåôáôñáõìá-
ôéêÝò äéáôñÞóåéò äåí åßíáé áðáñáßôçôç. Óå ìåãÜëåò äéáôñÞóåéò, ç áíôéìåôþðé-
óç åßíáé äýóêïëç êáé ìðïñåß íá åßíáé óõíôçñçôéêÞ (÷ñÞóç ñéíïðëýóåùí, ñéíé-
êþí áëïéöþí, åéäéêþí óéëéêïíïý÷ùí Buttons) Þ ÷åéñïõñãéêÞ ìå ÷ñÞóç äéáöü-
ñùí ìåèüäùí êáé êñçìíþí ìå áìößâïëá áðïôåëÝóìáôá.
32. Ïé åìâïÝò åßíáé èüñõâïé, ïé ïðïßïé ãßíïíôáé áíôéëçðôïß áðü ôïõò ðÜó÷ï-
íôåò, éäßùò óôá áõôéÜ Þ ôçí êåöáëÞ, óõíçèÝóôåñá åðß õðÜñîåùò çóõ÷ßáò êáé
ôéò ðéï ðïëëÝò öïñÝò åíôïíüôåñá êáôÜ ôçí íõχôåñéíÞ êáôÜêëéóç. Áöïñïýí
Ýíá ìåãÜëï ðïóïóôü ôïõ ãåíéêïý ðëçèõóìïý (ðåñßðïõ 15%).
Ïé åìâïÝò ÷ùñßæïíôáé áäñÜ óå õðïêåéìåíéêÝò (ïé ïðïßåò åßíáé ðïëý óõ÷íüôå-
ñåò, öáßíåôáé üôé ðáñÜãïíôáé óå êÜðïéï Þ êÜðïéá ôìÞìáôá ôçò áêïõóôéêÞò
ïäïý, áðü äéÜöïñåò áéôßåò, äåí åßíáé äõíáôüí íá ãßíïõí áíôéëçðôÝò áðü ôïí
åîåôáóôÞ, óõ÷íÜ óõíïäåýïíôáé áðü ìåßùóç ôçò áêïõóôéêÞò éêáíüôçôáò, åðéäåé-
íþíïíôáé áðü êáôáóôÜóåéò Üã÷ïõò-êáôÜèëéøçò êáé ãéá ôéò ïðïßåò äåí õðÜñ÷åé
êáèïñéóôéêÞ-ìïíáäéêÞ èåñáðåßá) êáé óå áíôéêåéìåíéêÝò, óõíÞèùò óöýæïõóåò
[(ïé ïðïßåò åßíáé äõíáôüí óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò, éäßùò ìå ôçí áêñüáóç, íá
ãßíïõí áíôéëçðôÝò áðü ôïí åîåôáóôÞ, ïöåßëïíôáé óå áããåéáêÜ áßôéá (óôåíþóåéò
êáñùôßäùí, áããåéáêïýò üãêïõò êïíôÜ óôï áõôß, åíäïêñÜíéåò áñôçñéïöëåâþ-
äåéò äõóðëáóßåò, õðåñêéíçôéêÞ êõêëïöïñßá, áõîçìÝíç åíäïêñÜíéá ðßåóç, óöá-
ãéôéäéêü «èñüéóìá» ê.ëð.) êáé ìõúêÜ áßôéá (óõóðÜóåéò ìõþí ôçò õðåñþáò, ôïõ
ìõüò ôïõ áíáâïëÝá êáé ôïõ ôåßíïíôïò ôï ôýìðáíï ìý ê.ëð.)].
¼ôáí ïé åìâïÝò åßíáé ìïíüðëåõñåò õðïêåéìåíéêÝò (éäßùò üôáí óõíïäåýï-
íôáé áðü óýóôïé÷ç íåõñïáéóèçôçôéáêÞ âáñçêïÀá), åêôüò áðü ôï ëåðôïìåñÝò
éóôïñéêü, ôçí ðëÞñç ÙÑË-ùôïíåõñïëïãéêÞ åîÝôáóç êáé ôïí áêïïëïãéêü Ýëåã-
÷ï, èá ðñÝðåé íá æçôåßôáé MRI, ìå ÷ñÞóç ðáñáìáãíçôéêÞò ïõóßáò ãéá íá áðï-
êëåéóôåß ç ýðáñîç üãêïõ óôçí ðåñéï÷Þ ôçò ãåöõñïðáñåãêåöáëéäéêÞò ãùíßáò
(áéèïõóáßï óâÜííùìá, ìçíéããßùìá ê.Ü.).
Ôï ßäéï éó÷ýåé óå ðåñéðôþóåéò êáôÜ ôéò ïðïßåò ç (ùôï)íåõñïëïãéêÞ åîÝôá-
óç áíáäåßîåé ðáèïëïãéêÜ åõñÞìáôá, ïðüôå êáôáóôÜóåéò, üðùò áðïìõåëéíùôé-
êÝò íüóïé (óêëÞñõíóç êáôÜ ðëÜêáò), áããåéáêÜ åãêåöáëéêÜ åðåéóüäéá êáé Üë-
ëåò ðáèÞóåéò ôïõ Ê.Í.Ó., èá ðñÝðåé íá áðïêëåßïíôáé.
Óå ðåñßðôùóç óöõæïõóþí åìâïþí ðñÝðåé óôç öõóéêÞ åîÝôáóç íá ðåñéëáì-
âÜíåôáé êáé ç áêñüáóç ôïõ ôñá÷Þëïõ êáé ôçò ðåñéùôéêÞò-êñáíéáêÞò ðåñéï÷Þò.
ÁíÜëïãá ìå ôï éóôïñéêü êáé ôá åõñÞìáôá ôçò öõóéêÞò åêôßìçóçò, åîåôÜóåéò,
üðùò áããåéïãñáößá, MRA, triplex êáñäéÜò êáé ôñá÷çëéêþí áããåßùí, åêôßìçóç èõ-
ñåïåéäéêÞò ëåéôïõñãßáò, åîåôÜóåéò áßìáôïò êáé Üëëá ìðïñåß íá åßíáé ÷ñÞóéìåò.
ÊáôÜ ôçí ëÞøç ôïõ éóôïñéêïý óå áóèåíåßò ìå åìâïÝò ðñÝðåé íá äéåñåõíÜ-
ôáé ç ðéèáíüôçôá áéôßùí, üðùò ðñåóâõáêïõóßá, ÷ñüíéá Ýêèåóç óå èüñõâï, ëÞ-
øç öáñìÜêùí éêáíþí íá ðñïêáëÝóïõí åìâïÝò êáé ç óõíýðáñîç Üëëùí ùôï-
ëïãéêþí (ùôáëãßá, ùôüññïéá, áßóèçìá ùôéêÞò ðßåóçò) Þ êáé íåõñïëïãéêþí óõ-
ìðôùìÜôùí-óçìåßùí (áóôÜèåéá, ßëéããïò, äéðëùðßá, äõóêáôáðïóßá, äõóáñèñßá
êáé Üëëá), êáèþò êáé ï âáèìüò åðçñåáóìïý ôïõ ðÜó÷ïíôá áðü ôéò åìâïÝò
(äéáôáñá÷Ýò ýðíïõ, äõóêïëßá óõãêÝíôñùóçò, óïâáñÞ áã÷þäçò óõíäñïìÞ,
öïâßåò ãéá õðïêñõðôüìåíåò íüóïõò ê.ëð.).
ΘΕΜΑΤΑ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΑΣ • 137
Βιβλιογραφία
1. ÌÜñôçò ×ñÞóôïò, ÃíáèïðñïóùðéêÞ ×åéñïõñãéêÞ (1974)

2. Óêåýáò Áíôþíéïò, Åðßôïìç Ùôïñéíïëáñõããïëïãßá (1978)
3. ×åëéäüíçò ÅììáíïõÞë, Óýã÷ñïíç Ùôïñéíïëáñõããïëïãßá (2002)
4. ÊõñìéæÜêçò Å. Äéïíýóéïò: ÌåëÝôç ôçò áðïôåëåóìáôéêüôçôáò ôçò ÷ñÞóçò
ôïõ CO2 Laser óôï óýíäñïìï ôçò áðïöñáêôéêÞò Üðíïéáò êáôÜ ôïí ýðíï êáé
óôï éó÷õñü «êáëïÞèåò» ñï÷áëçôü. ÄéäáêôïñéêÞ äéáôñéâÞ-ÐáíåðéóôÞìéï
ÊñÞôçò (2001)
5. ÊõñìéæÜêçò Å. Äéïíýóéïò, ÊïõäïõíáñÜêçò ÅëåõèÝñéïò: Ôñáõìáôéóìïß ôïõ
ðñïóþðïõ êáé ôïõ ôñá÷Þëïõ-ðñùôïâÜèìéá áíôéìåôþðéóç (2008)
6. Óðõñßäïõ ÊÊ, Áëåîüðïõëïò Ê, ÐåëôÝêçò Ã, ÖñáãêÜêçò Á, ÐáëÜóêáò Ä,
ÊõñìéæÜêçò ÄÅ: ×ñÞóç áíôéâéïôéêþí – áíôééêþí – áíôéìõêçôéáóéêþí öáñìÜ-
êùí óå ëïéìþîåéò ôïõ áíùôÝñïõ áíáðíåõóôéêïý êáôÜ ôçí êýçóç (Ãáëçíüò,
2010; 52(1): 29 – 48)
7. Boies, Fundamentals of Otolaryngology (1989)
8. Crumley Roger, Lange medical book: Current Emergency Diagnosis and
Treatment: Maxillofacial and Neck Trauma (Third edition-1991)
9. Åliastam Michael – Hernbach George – Bresler Michael, Manual Åðåßãïõ-
óáò ÉáôñéêÞò (1986)
10. Klippel Allen - Anderson Charles, Åã÷åéñßäéï ÷åéñïõñãéêþí ôå÷íéêþí ãéá ôçí
áíôéìåôþðéóç åðåéãüíôùí ðåñéóôáôéêþí (1981)
11. Paparella – Schumrick – Gluckman – Meyerhoff, Otolaryngology (Third edi-
tion-1991)
12. Edwards WH Jr, Morris JA Jr, DeLozier JB 3rd, Adkins RB Jr. Airway
injuries. The first priority in trauma. Am Surg. 1987 Apr; 53(4):192-7.
13. Gerst PH, Sharma SK, Sharma PK. Selective management of penetrating
neck trauma. Am Surg. 1990 Sep; 56(9):553-5
14. Kucik CJ, Clenney T, Phelan J. Management of acute nasal fractures. Am
Fam Physician. 2004 Oct 1; 70(7):1315-20
15. Rodney R. Million, Nicholas J. Cassisi. Management of Head and Neck
Cancer: A Multidisciplinary Approach. (Second Edition-1993)
16. Schaefer SD, Close LG. Acute management of laryngeal trauma. Update.
Ann Otol Rhinol Laryngol. 1989 Feb; 98(2):98-104
17. Silegy T, Scheer P. Management of traumatic facial injuries. J Calif Dent
Assoc. 2004 Oct; 32(10):839-43
18. Vassiliou P, Baker J, Henderson S, Alo K, Velmahos G, Demetriades D.
Aerodigestive injuries of the neck. Am Surg. 2001 Jan; 67(1):75-9.
19. Regezi J. A., Sciubba J.J.: Oral Pathology (Third edition-1999)
20. The Merck Manual, online edition (2013)
21. Fairbanks D. N .F.: Antimicrobial Therapy in Otolaryngology-Head and
Neck Surgery (11th edition-2003)
22. Fairbanks D. N .F., Fujita S.: Snoring and Obstructive Sleep Apnea (Second
edition-1994)
23. Scott-Brown’s: Otolaryngology, Head and Neck Surgery (7th edition-2008)
24. E-Medicine, online textbook (2014)
25. Johnson-Yu: Infectious diseases and antimicrobial therapy of the Ears,
Nose and Throat (1997)
26. Becker W., Naumann H. H., Pfaltz C. R.: Ear, Nose, and Throat Diseases
(Second edition-1994)
27. Lalwani A. K.: Current diagnosis and treatment. Otolaryngology-Head and
Neck Surgery (Second edition-2008)
28. Dr. Quinn’s Online textbook of Otolaryngology (2014)
29. Shockley W. W., Pillsbury III H. C.: The Neck. Diagnosis and Surgery (1994)
30. Gates G.A.: Current therapy in Otolaryngology-Head and Neck Surgery (5th
edition-1994)
ΘΕΜΑΤΑ ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΑΣ • 139
Ορισμένα χρήσιμα websites
aap.org
cdc.gov
emedicine.medscape.com/infectious_diseases
emedicine.medscape.com/otolaryngology
entnet.org
entusa.com
eof.gr
fda.gov
hopkinsmedicine.org
med.stanford.edu
merckmanuals.com/professional
ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth
sleepapnea.org
utmb.edu
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
ΤΙΤΛΟΙ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
(μέχρι 31-Ιανουαρίου-2015)
- Ãåííçèåßò óôçí ÁèÞíá óôéò 17/11/1959

- Ðôõ÷ßï ÏäïíôéáôñéêÞò (ëßáí êáëþò- 8 êáé 9/25) êáé ÉáôñéêÞò (Üñéóôá- 9 êáé
6/19) ôïõ Áñéóôïôåëåßïõ Ðáíåðéóôçìßïõ Èåóóáëïíßêçò
ÕÐÇÑÎÅ
- ÅðéìåëçôÞò Â’ Ùôïñéíïëáñõããïëïãßáò óôï ÂåíéæÝëåéï Í. Çñáêëåßïõ
- ÅðéìåëçôÞò Â’ Ùôïñéíïëáñõããïëïãßáò óôï Ð.Á.Ã.Í.Ç. Çñáêëåßïõ
- ÅðéìåëçôÞò Á’ Ùôïñéíïëáñõããïëïãßáò óôï Ã.Í. Ñåèýìíïõ
- ÓõíôïíéóôÞò ÄéåõèõíôÞò ÅÓÕ óôï Ã.Í. Çìáèßáò (ìïíÜäá ÂÝñïéáò) (ÌÜñ-
ôéïò 2008-ÉáíïõÜñéïò 2015)
- Ðñüåäñïò ôïõ Åðéóôçìïíéêïý Óõìâïõëßïõ ôïõ Ã.Í. Çìáèßáò (ìïíÜäá ÂÝ-
ñïéáò) áðü ôïí ÌÜéï του 2014 ìÝ÷ñé ôïí Ιανουάριο ôïõ 2015
- Ãåíéêüò ÃñáììáôÝáò ôçò ÙÑË Åôáéñåßáò ÊñÞôçò
- ÌÝëïò ôïõ ÄÓ ôçò ÐáíåëëÞíéáò ÙÑË åôáéñåßáò
- ÌÝëïò ôçò ÅëëçíéêÞò Åôáéñåßáò Ëïéìþîåùí
ÅÉÍÁÉ
- ÌÝëïò ôçò European Rhinologic Society
- ÌÝëïò ôçò New York Academy of Science
- ÄéäÜêôùñ ôïõ ðáíåðéóôçìßïõ ÊñÞôçò ìå "Üñéóôá" áðü ôï 2001
- Ãåíéêüò ÃñáììáôÝáò ôçò ÅëëçíéêÞò ÑéíïëïãéêÞò Åôáéñåßáò áðü ôïí Öå-
âñïõÜñéï ôïõ 2012
- ÓõããñáöÝáò ðåñßðïõ 200 Üñèñùí óå Ýãêõñá åðéóôçìïíéêÜ ðåñéïäéêÜ (ôá
63 óå äéåèíÞ)
- ¸÷åé ðñáãìáôïðïéÞóåé ðÜíù áðü 400 áíáêïéíþóåéò Þ äéáëÝîåéò óå åëëçíé-
êÝò êáé äéåèíåßò åêäçëþóåéò.
- ÖÝñåé ôïí âáèìü ôïõ åöÝäñïõ õðßáôñïõ ôïõ Åëëçíéêïý Óôñáôïý
- Ìåôåêðáßäåõóç óôçí Ñéíïëïãßá-Ñéíï÷åéñïõñãéêÞ ãéá 9 ìÞíåò óôçí ÏõôñÝ-
÷ôç Ïëëáíäßáò (1998-1999)
- ÐáíôñåìÝíïò êáé ðáôÝñáò äýï áãïñéþí 20 êáé 12 åôþí.
Στοιχεία επικοινωνίας
DIONYSIOS E. KYRMIZAKIS, MD, DDS, PhD

OTORHINOLARYNGOLOGIST
Email: dkyrmiz@yahoo.com

ΩΡΛ θεματα και κλινικα διαμαντια (pearls)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

ΩΡΛ θεματα και κλινικα διαμαντια (pearls)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ΩΡΛ θεματα και κλινικα διαμαντια (pearls)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΘΕΜΑΤΑ

Ευγενική προσφορά της

Η φωτογράφιση για το εξώφυλλο έγινε από τον συνάδελφο Νίκο Χρυσοχοΐδη

Τελευταία ενημέρωση Ιανουάριος 2015

Όλα τα δικαιώματα είναι καταχωρημένα.

Ìå éäéáßôåñç ÷áñÜ áðïäÝ÷ôçêá ôç ðñüóêëçóç íá ðñïëïãßóù ôï âéâëßï ôïõ

Η ιατρική είναι μια δυναμική συνεχώς εξελισσόμενη επιστήμη.

«ZÞóå óáí íá Þôáí íá ðåèÜíåéò áýñéï. ÌÜèáéíå óá íá Þôáí íá æÞóåéò ãéá

«Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν»

«Εν οίδα ότι ουδέν οίδα»

Το παρόν βιβλίο διανέμεται δωρεάν

ΚΑΝΟΝΕΣ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΣ - ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ

¢ëëïé ðáñÜãïíôåò, ïé ïðïßïé ëáìâÜíïíôáé õðüøéí ìáò êáé Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå

¼óïí áöïñÜ ôï ìéêñïïñãáíéóìü èá ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé õðüøç:

ÔÝëïò, üóïí áöïñÜ ôï åðéëåãÝí áíôéìéêñïâéáêü èá ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé

ÔÝëïò, ç ÷ñÞóç åíüò áíôéìéêñïâéáêïý-áíôéëïéìþäïõò (êáé ãåíéêþôåñá êÜ-

Μηχανισμός δράσεως αντιμικροβιακών φαρμάκων

Πίνακας Ι. Κατάταξη αντιμικροβιακών φαρμάκων ανάλογα

Ôçí áíôéìéêñïâéáêÞ ôïõò äñÜóç (ìéêñïâéïêôüíï Þ ìéêñïâéïóôáôéêÞ) ôá

ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΩΝ

Αντισταφυλοκοκκικές Πενικιλίνες Αντιψευδομοναδικές ή ευρέως φάσματος

per os=Από το στόμα, Πρ=Παρεντερική Χορήγηση, IM=Ενδομυϊκή Χορήγηση

Πενικιλίνη G και συναφή παράγωγα

Ενδείξεις - Τρόπος Χορήγησης - Κύριες Ανεπιθύμητες Ενέργειες

Ïé ðåíéêéëßíåò áäñáíïðïéïýíôáé áðü Ýíæõìá, ðïõ êáëïýíôáé â-ëáêôáìÜóåò.

Αμπικιλίνη - Αμοξυκιλίνη και συναφή παράγωγα

Οι αμινοπενικιλίνες χορηγούνται I.M., I.V. και per os.

Óå åíäïíïóïêïìåéáêïýò áóèåíåßò ç I.V. ÷ïñÞãçóÞ ôïõò êáëýðôåé ôéò ðå-

Αντιψευδομοναδικές ή ευρέως φάσματος πενικιλίνες

Ïé óõíäõáóìïß ôéêáñóéëßíç-êëáâïõëáíéêü ïîý êáé ðéðåñáêéëßíç-ôáæïìðá-

Ïé êåöáëïóðïñßíåò ôñßôçò ãåíåÜò Ý÷ïõí åîáéñåôéêÞ äñáóôéêüôçôá Ýíáíôé

Α’ γενεάς Β’ γενεάς Γ’ γενεάς Δ’ γενεάς

Áðü ôéò êåöáëïóðïñßíåò á´ ãåíåÜò óôçí ÷þñá ìáò ðñáêôéêÜ êõêëïöïñåß

Οι κåöáëïóðïñßíåò, üðùò ç êåöïõñïîßìç áîåôßë, ç êåöðñïæßëç êé Üëëåò

3) Καρβαπενέμες (ιμιπενέμη-σιλαστατίνη, μεροπενέμη,

Μακρολίδες (ερυθρομικίνη, ροξιθρομυκίνη,

Ïé ðéï ÷ñÞóéìåò êéíïëüíåò óôéò ëïéìþîåéò ôïõ áíþôåñïõ áíáðíåõóôéêïý óõ-

óç (åêôüò áðü ðïëý óõãêåêñéìÝíåò ðáèïëïãéêÝò êáôáóôÜóåéò) ôçò ÷ñÞóçò

Åêôüò ôùí ãåíéêþí ðáñåíåñãåéþí êáé áíôåíäåßîåùí ôùí ôåôñáêõêëéíþí,

Ç êëéíäáìõêßíç äåí ðñÝðåé íá óõí÷ïñçãåßôáé ìå ìáêñïëéäéêÜ áíôéâéïôéêÜ

ïðïßá óõ÷íÜ åìöáíßæïõí ðáñåíÝñãåéåò, åíþ áëëçëåðéäñïýí ìå ðïëëÝò Üëëåò

ÃåíéêÜ, ïé ìõêçôéÜóåéò äéáéñïýíôáé óå ðñùôïðáèåßò, ïé ïðïßåò áöïñïýí óå

Âïñéêïíáæüëç: ×ïñçãåßôáé per os êáé I.V. ×ñÞóéìç ãéá ôçí åðéèåôéêÞ

1. Περιγεγραμμένη εξωτερική ωτίτιδα

¼ôáí ðáñïõóéáóôåß ôï Ýìâïëï ìðïñåß íá ãßíåé äéÜíïéîç êáé ðáñï÷Ýôåõóç

2. Διάχυτη εξωτερική ωτίτιδα

ç ÷ñÞóç åíüò åéäéêïý öõôéëéïý (otowick) Þ ìéáò ëåðôÞò ëùñßäáò áðïóôåéñùìÝ-

3. Νεκρωτική (κακοήθης) διάχυτη εξωτερική ωτίτιδα

ÊëéíéêÜ äéáêñßíïõìå ôñßá óôÜäéá:

ÊëéíéêÞ åéêüíá: Éó÷õñÞ ùôáëãßá, ðõþäåò äýóïóìï Ýêêñéìá, ïßäçìá ôïõ

íéáêÞ ðñïóâïëÞ) èá ðñÝðåé ôá ÷ñçóéìïðïéïýìåíá öÜñìáêá íá äéÝñ÷ïíôáé ôïí

ÊëéíéêÞ åéêüíá: Áßóèçìá âÜñïõò óôï áõôß, êíçóìüò, âáñçêïÀá áãùãéìüôç-

5. Ωτικός έρπητας ζωστήρας (Σύνδρομο Ramsay-Hunt)

ÊëéíéêÞ åéêüíá: Éó÷õñÞ ùôáëãßá, ðåñéöåñéêÞ ðáñÜëõóç ôïõ ðñïóùðéêïý

Valtrex (1 g x 2 Þ 3) ãéá ôï ßäéï äéÜóôçìá. Åðáëåßøåéò ôçò ðåñéï÷Þò ôïõ åîáí-

6. Οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα

ÊëéíéêÞ åéêüíá: Ùôáëãßá, âáñçêïÀá, ðõñåôüò, íáõôßá, Ýìåôïé, äéÜññïéá óôá

8. Χρονία μέση πυώδης ωτίτιδα

ÊëéíéêÞ åéêüíá: πõþäçò äýóïóìç ùôüññïéá (óõíÞèùò äéáëåßðïõóá), âáñç-