DAVA DİLEKÇESİ

İdari uyuşmazlık tespiti (kamu gücü ölçütü, kamu yararı ölçütü-karma ölçüt)

İdari uyuşmazlık—->idari yargı (adli yargının görev alanına girmediğini yaz.

Yargı denetimi dışında bırakılmış durum yok.

danıştay-vergi mahkemesi- idare mahkemesi (bu üçünden birisine açacağız)

Danıştaya açılacaksa—-> Danıştay kanunu 24. Maddeye bakacağız. Eğer görev alanına
giriyorsa direkt Danıştay Başkanlığı’na yazacağız. Diğerlerine bakmamıza gerek yok.
Eğer Danıştaya girmiyorsa 2. Bakacağımız yer Vergi Mahkemesi —-> vergi uyuşmazlığı
varsa vergi mahkemesine açılır.
Bu ikisinin görev alanına girmiyorsa İdare Mahkemesine girer çünkü genel mahkeme idare
mahkemesidir. Görev yönünden DANIŞTAYDA görev ve yetkiye bakmaya gerek yok.
Olayda idare mahkemesine giriyorsak ilgili kanununda özel bir kanun verilmediyse idari
yargılama usulündeki 5 özel yetkiye bakacağız. Bu 5 özele ilişkin birisi vergi , 1 tanesi tam
yargı davası 3 tanesi iptal davası. Genel yetkide ya idari işlem ya da idari sözleşme var.
Bununla ilgili işlemi yapan idare mahkemesi yetkilidir. Hangi idare yaptıysa onun bulunduğu
idare mahkemesine gidilir. Genelde böyle. Özel yetki kuralında iseyse 5 kurala göre a
şıkkında idari işlemin nerede yapıldığıyla ilgiliyse o yer mahkemesi, idari eylemdeyse idari
eylemin görüldüğü ya da idari eylemin yapıldığı yer mahkemesi görevlidir. 5 özel yetkiye
girmiyorsa genel yetkiye geçiyoruz.

DAVACI: olayda kim ise onu yazıyoruz.

O kişinin dava ehliyeti var mı yok mu bunu inceliyoruz.
Objektif ve subjektif dava ehliyetine bakarız. (Hak ehliyeti+fiil ehliyeti) fiil ehliyeti yoksa kanuni
temsilcisi aracılığıyla dava açabilir.
Subjektif dava ehliyeti—-> ne tür bir dava açacağız. (TAM YARGI-İPTAL-HEM İPTAL HEM
TAM YARGI) olayda hangi olay öncelikliyse onu açacağız. İkisinin de açılacağı durumda
seçenek olarak önce iptal davasını açın.
Eğer iptal davasıysa kanunda ek şart olarak menfaat ihlali olmalı ve bu menfaat ihlali güncel,
meşru ve kişisel olmalı.
Eğer tam yargı davasıysa bir hak ihlali gerekli ve bu hak ihlali kişisel ve doğrudan olmalı.
Olayla ilgili değerlendirmeyi yap. Olaya entegre et. Davada ne olması gerektiğini seç.

DAVALI: Husumet Kuralları

İdari işlemi yapan kişinin bunu iptal etmeye kesin ve yetkili olması gerekiyor. Davalı idarenin
teşkilat içindeki ve tüzel kişiliği olan birisini seç. Direkt tüzel kişiliği olan bir makam varsa onu
seç ya da devlet tüzel kişiliği olan bir bakanlık vs varsa onu seçebilirsin.
Kim varsa onu yazabiliriz, khk ile yapılan var, Danıştay ile hiç tüzel kişiliğe gerek kalmadan
açılabilen var

Eğer olayda bir idari işlem varsa ve bu idari işlemler bireysel bir idari işlemse idari işlemin
bildirim tarihi yazılacak. Bazı durumlarda ıhtıla tarihi de yazılabilir. Bazı durumlarda tebliğe
gerek yok. Ama kişinin menfaati ihlal edilmişse ıhtıla tarihi önemli. (Ihtıla: kişi ne zaman
farkına vardı bunun) Ya da yerleşim yeri bilinmiyorsa gazetede yayınlanır ve 15 gün sonra
dava açılma süresi başlar.
Eğer düzenleyici işlem varsa ilan edilme olabilir ya da Resmi Gazetede yayınlanmış olabilir.
Olayda idari eylem varsa o zaman 2 bilgi var: İdari eylemin gerçekleşme tarihi- o idari eylemi
kişi ne zaman öğrendi- bazen ikisi aynı anda olabilir.
İdari eylemde zorunlu idari başvuru olacak, o idari başvurunun tarihi de yazılabilir. Olaya
göre başlıklar yazılır. Hepsi birden yazılmayacak. Olaya özgü olan yazılacak.
Genel esaslar: 7 ve 8. Madde. Hangi tarihte başlar, tatiller buna dahil mi (dahil değil), eğer
haftasonuna denk gelirse bir sonraki iş gününe uzar. Eğer adli tatile denk geliyorsa 1 hafta
ek süre verilir. Bunlar genel esaslar.
Davaya özel esaslar da olabilir. Eğer tam yargı davası açılacaksa md.12 ve 13 önemlidir.
Eğer idari işlemden kaynaklanan zarar varsa 12 uygulanır, idari eylemden kaynaklanırsa 13.
Madde. Eğer idari işlem ise sadece madde 7 veya 8le çözülebilir, ancak dava açma süresini
etkileyen 10. Ve 11. Madde de uygulanabilir. Bunlar gerekli değilse yazmaya gerek yok.

Uyuşmazlık Konusu: Boş bırak……

Hukuki gerekçeler: İptal davası açılacaksa hukuka aykırılık sebeplerini açıklayacaksın. İdari
işlemin en az 5 unsurunda hukuki uyuşmazlık tespit etmek gerekiyor. Birden fazla varsa onu
da yaz.
Yetki-şekil- konu- sebep-amaç Bu unsurlara aykırılıkları yaz.
Eğer olayda bir zarar görüldüyse ve tam yargı davası açılıyorsa (idari işlemden de
kaynaklanabilir idari eylemden de kaynaklanabilir) ve idarenin sorumluluğunu ileri süreceksek
hukuki gerekçeler altında idarenin sorumluluk esaslarını yaz. Hizmet kusuru tespit
edilebiliyorsa öncelikle hizmet kusurunu yaz. Olaydaki verileri çekerek idarenin davranışının
oluşturduğu bir zarar varsa maddi-manevi zarar var (maddi- üzüntü elem) ikisi arasındaki
illiyet bağını açıkla. Sonradan hangi hukuki esasa dayandırılacağını yaz. Öncelik hizmet
kusuru. Eğer bu yoksa kusursuz sorumluluk esaslarına dayandır. Hizmet kusurunu ucundan
yakalarsak bunu iddia et, kusuru olmasa dahi şu esasa göre sorumlu tutulduğunu kusursuz
sorumluluk esasını belirt. (Tehlike sorumluluğu- sosyal risk- kamu külfetlerine eşitlik ilkesi vs)
yaz.

Deliller: Bir idari işlemin iptali için idari işlemin bildirimi, zararın tazminini istiyorsa hastaneden
alınan belgeler gibi yazılacak. İlgili kanun maddelerini de yaz.

Netice ve talep: Eğer iptal davasıysa yukarıda belirtilen sebeplerle idari işlemin iptalini talep
ediyorum yazacağız. Bazı durumlarda yürütmenin durdurulmasını da isteyebiliriz. Eğer
yürütmenin durdurulması istenebiliyorsa bunun değerlendirilmesi gerekiyor. Eğer yürütmenin
durdurulması gerekmiyorsa müvekkilin lehineyse yazın.

Eğer tam yargı davasıysa zararın miktarıdır ve … kadar maddi tazminat, …. Manevi tazminat
istemini isteyeceğiz.

PRATİK

1) Olayda iptal davası vardır. İptal davası kişinin uğradığı menfaat ihlalini geçmişse yönelik
olarak iptali istenir. İdari işlemi geçmişe yürürlü olarak kaldırmak istiyoruz. Ama her
zaman bu olmaz, genel düzenleyici işlemlerde geleceğe yönelik olarak kaldırma söz
konusudur. Ama bireysel idari işlemse geçmişe yürürlü olarak ortadan kalkar. Objektif
niteliği var. Aynı statüdeki herkes bu sonuçtan yararlanabiliyor. Sadece davayı açan kişi
değil herkesi etkiler. Hukuka aykırı olan işlemin ortadan kaldırılması geçmişe yönelik
olarak ortadan kaldırılır. Olayda genel düzenleyici idari işlem var.
2)
 DANIŞTAY BAŞKANLIĞINA
İdare tek yanlı olarak kamu gücünü kullanmıştır dolayısıyla kamu gücü ölçütüne göre burada
idari yargıya gitmesi gerekir.

İdari uyuşmazlık var. Tek yanlı olarak kamu gücü kullanarak kamu gücü ölçütüne göre idari
yargıya gitmesi gerekir. Adli yargının görev alanına giren bir durum yok- Yargı dışı bırakılış bir
durum yok.
Danıştay md. 24’e giren bir durum var.Düzenleyici işlemde Danıştay madde 24 de olabilir
idare mahkemesi de olabilir. Burada ölçüt ülke çapında mı değil mi buna bakıyoruz.
Bakanlık, kamu niteliğindeki meslek kuruluşlarının çıkartmış olduğu düzenleyici işlemler
danışaya açabilir. Yetki unsuruna girmemize gerek yok çünkü Danıştaya açıldı. Hem görevli
hem yetkili tek mahkeme danıştaydır.

DAVACI: EĞİTİM-SEN
Öncelikle objektif dava ehliyetine bakarız. HAK+FİİL EHLİYETİ. Eğitimsen bir tüzel kişilik.
Hem hak hem fiil ehliyetine sahip.
Subjektif dava ehliyeti: İptal davası olduğuna göre menfaat ihlali gerek. Meşru,güncel ama
kişisel değil. (Kişiselliği tartış) Burada Danıştayın görüşü dar yoruma tabidir. Kendi kuruluş
kanununda ya da kuruluş tüzüğünde üyeleri adına dava açma yetkisinin ilgili kuruma dava
açma ehliyetinin açması gerekir. Sendikalarda genellikle üyeleri adına dava açma ehliyeti
verilmiştir. Kişisellik kriteri Danıştayın dar yorumunda sağlar.

DAVALI: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (belediye olsaydı falanca belediye başkanlığına

yazmamız gerekirdi)

Tüzel kişilik şartı: Milli eğitim bakanlığı merkezden yönetim teşkilatında devlet tüzel kişiliği
altında. Bu sebeple tüzel kişiliği var.
Dava özel şartı: Bu işlemi yapmaya kesin ve nihai olarak yetkili mi, yetkiliyse yetkide
paralellik ilkesine göre işlemi ortadan kaldırmaya da yetkilidir. Olayda yetkilidir.

DAVA AÇMA SÜRESİ: Bu yönetmelik tüm ülkeyi etkilediği için resmi gazetede yayımlanır.
RG yayım tarihi: 26.09.2023
İdari başvuru tarihi: 27. 10.2023
7. Madde ve 8. Madde gereği 60 günlük süre var. Resmi gazeteyi yayım tarihinden itibaren
60 günlük süre var. Burada resmi gazete yayım tarihi izleyen 60 gün içerisindedir.
Kasımda açılmalı kaçmış Buradaki idari başvuru ihtiyari bir idari başvuru. Burada davaya
özel olarak IYUK m.11 - üst makama başvuru. Üst makamı yoksa aynı makama idari başvuru
yapabiliriz. Üst makama olmasa da eğer ihtiyari idari başvuru yaparsak bu tarihte dava açma
süresi kesilir. İdare cevap verdiği zaman açılır. İdarenin cevabını 30 gün bekleriz. Vermezse
zımni red kabul edilir. Ve kesinti durur. İşlemeye devam eder. Dolayısıyla 27.10da idari
başvuru yapmış. Süre kesildi. 30 gün idare cevap vermedi zımni red 27.11de tekrar başladı.
27.12de süre biter. Biz 25.12de dilekçe yazıyoruz. Yani süre bitmedi.

UYUŞMAZLIK KONUSU:….

HUKUKİ GEREKÇELER:
YETKİ-ŞEKİL- KONU- SEBEP- AMAÇ
Amaç unsuru: Bu yönetmelik amaç unsuruna aykırıdır. Bir sürü bu şekilde mağdur olan
cocuk var. Bu amaçla amaç unsuruna aykırılık teşkil eder.

Sebep unsuru: O işlemden önce çıkan ve ilgili idareyi o işlemi yapmaya iten sebep. İdareyi
bu işleme sokan sebep hukuka aykırıdır. Sebeple konu arasında bir bağlantısı var.
Konu unsuru: Bir statü değişikliği yapıyor. Bir yönetmelikle O öğrenci statüsündeki kişilerin
statüsünü değiştiriyor.
Yürütmenin durdurulmasıyla ilgili kriterleri kaşılıyor mu karşılamıyor mu bunları da
yazabilirsin.

DELİLLER:
Resmi gazetede yayınlanması, idari başvuru dilekçesi, IYUK ve ilgili maddeler.

NETİCE VE TALEP: İşlemin iptali ve yürütmenin durdurulması kararı istenmelidir.

Kanun yolu: Eğitim sen aleyhine sonuçlanırsa hangi kanun yoluna başvurulabilir.
Davayı Danıştayda açtığımız için temyiz için tekrar Danıştaya gidilir. Danıştay İdari Dava
Daireleri Kuruluna gidilir.
Hangi tarihten itibaren- ne kadar süre içerisinde- hangi mahkemeye gidicek- temyiz yolunda
hangi kararlar verilebilir. (onama-bozma) Temyizden sonra mahkeme idare dava daireleri
kurulu olduğu için ısrar kararı da verebilir.

2. Soru

TAM YARGI DAVASI

İdari yargı düzeni. Burada hizmet yürüten bir kamu görevlisi olduğundan kamu hizmeti
görülmekte karma ölçüt söz konusudur.
Danıştay kanunu md. 24’e giren bir durum var mı, vergi uyuşmazlığı var mı, idare
mahkemesi.
Tam yargı davasına ilişkin yetki kuralını uyguluyoruz (5 özel yetki kurulundan) a şıkkı idari
işlemden kaynaklı.
Burada bir idari eylemden kaynaklanan bir durum söz konusu. Eylemin yapıldığı yer idare
mahkemesi.

DAVACI: bay T

Hak ehliyeti+fiil ehliyeti vardır.

Subjektif olarak: hak ihlali ve bu hak ihlalinin doğrudan ve kişisel olması gerekiyor. Tam yargı
davası.

DAVALI: Polis Akademisi emniyet müdürlüğüne- o da içişleri bakanlığına bağlıdır. Dolayısıyla

içişleri bakanlığına açılabilir. Emninet müdürlüğüne açılacaksa KHKya göre cevap vermemiz
lazım
Tüzel kişilik +Bütçe
İçişlerine açılırsa bütçe konusunda içişleri bakanlığı devlet tüzel kişiliğine sahip olduğundan
devlet hazinesinden her şeyi karşılayabilir.

Dava açma süresi: idari eylemiden kaynaklandığından idari eylemin gerçekleştiği tarih:
07.05.2023
Öğrenme tarihinden itibaren 1 yıllık, gerçekleşme süresi 5 yıllık süreye sahip. (07.05.2023)
Aynı zamanda idari başvuru tarihine ihtiyaç var:İdari eylemden kaynaklanan bir dava olduğu
için İYUK m.13. Eğer zorunlu başvuru yapılmamışsa süre hiç başlamamış sayılır ve idari dava
açılamaz. ıyuk13 YAPIŞTIR.

UYUSMAZLIK KONUSU:….
Hukuki uyuşmazlık:

Risk ilkesi gereği idarenin kusursuz sorumluluk ilkelerinden idarenin tehlilke sorumluluğuna
gidilebilir. Aynı zamanda idarenin hizmet kusuruna da gidilebilir idarenin önlem almamasıyla
ilgili
İdari davranış-zarar-illiyet bağı

Delil: hastane raporları vs.

NETİCE VE TALEP: İdarenin maddi ve manevi tazminat (miktar belirt)