СЕМИНАРЫН АЖИЛ №7
ХИЧЭЭЛИЙН СЭДЭВ №7 . 1
“Дансны авлагын удирдлага”
ДАСГАЛ №1 ҮНДСЭН АСУУЛТ
1. Байгууллага зээлийн борлуулалтыг
хэрэглэгчид санал болгосноор тэднийг татах,
хадгалах, өрсөлдөөн хүчтэй байх боломжийг
олгодог.
a. Үнэн
b. Худал
2. Цувааны шинжилгээг /time-series analysis/
хийснээр тодорхой хугацаанд гарсан трендийг
ашиглах боломжтой.
a. Үнэн
b. Худал
3. Жижиг бизнесүүдийн хувьд мэдээллийг
цуглуулах, шинжлэх, ба зээлийн
борлуулалтын хэмжээг нэмэгдүүлэхэд хялбар
байдаг.
a. Үнэн
b. Худал
4. Бэлэн мөнгөний хөнгөлөлтийг нэмэгдүүлснээр
шинэ харилцагчидтай холбоотой дансны
авлагын хөрөнгө оруулалт нэмэгддэг.
a. Үнэн
b. Худал
5. Дансны авлагын наслалтын /aging account
receivable/ аргыг ашиглаж авлага цуглуулах
дундаж хугацааг тооцдог.
a. Үнэн
b. Худал
ДАСГАЛ №2 ҮНДСЭН АСУУЛТ
1. Байгууллагын дансны авлага юуг илэрхийлдэг
вэ? Байгууллагын зээлийн бодлого гэж юу вэ?
2. Зээлийн сонголтын үйл ажиллагаанд юу юу
багтдаг вэ? “Таван С”-ийн аргыг тайлбарлаж,
доторх үзүүлэлт тус бүрийг тодорхойлно уу.
3. Байгууллагын зээлийн стандартыг өөрчлөх
шийдвэрийг шинжлэхэд ямар үндсэн
үзүүлэлтүүдийг анхаарах шаардлагатай вэ?
Зээлийн стандартыг чангатгах үндсэн давуу
болон сул талууд юу вэ?
4. Зээлийн нөхцөл гэж юу вэ? Зээлийн
нөхцөлийн гурван бүрэлдэхүүн хэсэг юу вэ?
Зээлийн нөхцөл дансны авлагын хөрөнгө
оруулалтанд ямар нөлөө үзүүлдэг вэ?
5. Байгууллага хөнгөлөлтийн хувь хэмжээг
буруулахад борлуулалтын хэмжээ, дансны
авлагын хөрөнгө оруулалтын хэмжээ,
СЭЗИС САНХҮҮГИЙН УДИРДЛАГЫН ТЭНХИМ
САНХҮҮ УДИРДЛАГА II
найдваргүй авлагын зардал, нэгж
бүтээгдэхүүний ашигт ямар нөлөө үзүүлэх вэ?
6. Авлага цуглуулах бодлого гэж юу вэ? Зээлийн
бодлого болон авлага цуглуулах бодлогын үр
ашигт байдлыг шинжихэд дансны авлагын
насжилтын аргыг хэрхэн ашиглаж болох
талаар тайлбарла.
7. Дансны авлага цуглуулах түгээмэл аргууд
болон дансны авлага цуглуулах бодлогын
давуу болон сул талуудыг тайлбарла.
ДАСГАЛ №3 БОДЛОГОТОЙ ТЕСТ
1. Дансны авлагын өөрчлөлт. Тара текстиль
компанийн жилийн зээлийн борлуулалтын
орлого 360 сая, авлага цуглуулах дундаж
хугацаа 60 хоног, Тара компанийн нэгж
бүтээгдэхүүний үнэ $60 ба хувьсах зардал $55.
Компани дансны авлагаа өөрчлөхөөр
төлөвлөж байгаа бөгөөд өөрчилсний үр дүнд
борлуулалт болон авлага цуглуулах дундаж
хугацаа тус тус 20 хувиар өснө. Найдваргүй
авлагад өөрчлөлт гарахгүй. Компанийн
алдагдсан боломжийн зардал дансны авлагын
хөрөнгө оруулалтын 14% бол.
A. Өөрчлөлтийн дүнд бий болох нэмэгдэл
ашгийг /борлуулалтаас хамаарах/ тооцно
уу.
B. Дансны авлагын ахиуц хөрөнгө оруулалт
хэд болох вэ?
C. Дансны авлагын ахиуц хөрөнгө
оруулалтын зардал хэд вэ?
D. Компани энэ өөрчлөлтийг хийх нь зүйтэй
юу?
2. Зээлийн стандартыг чангаруулах. Михайл
хувцасны үйлдвэрлэл эрхэлдэг байгууллага
зээлээр борлуулалтын өртөг нь хэт өндөр
байна гэж үзсэн. Зээлийн стандартаа
чангаруулсан тохиолдолд байгууллагын
найдваргүй авлагын зардал борлуулалтын
орлогын 5 хувиас 2 болж буурах боломжтой.
Харин өөрчлөлтийг хийснээр байгууллагын
борлуулалтын орлого $100,000 байсан нь
буурч $90,000 болж буурна. Байгууллагын
хувьсах зардал бараа бүтээгдэхүүн борлуулах
үнийн 50 хувьтай тэнцүү. Энэхүү өөрчлөлт нь
 СЕМИНАРЫН АЖИЛ №7 САНХҮҮ УДИРДЛАГА II

дансны авлагын хөрөнгө оруулалтанд
өөрчлөлт оруулахгүй гэж үзэж байгаа.
A. Борлуулалтын орлогын бууралтаас
байгууллагын ашиг ямар хэмжээгээр
буурах вэ?
B. Байгууллага зээлийн стандартаа
чангаруулах нь зүйтэй юу? Тайлбарла.
3. Зээлийн стандартыг бууруулах. Люьюс
компани борлуулалтаа нэмэгдүүлэхийн тулд
зээлийн стандартаа сулруулсан бөгөөд үүний
дүнд борлуулалтын орлого 10,000-ээс 11,000
болж өснө. Авлага цуглуулах дундаж хугацаа
45-аас 60 хоног болж өснө. Найдваргүй авлага
борлуулалтын орлогын 1%-иас 3% болж өснө.
Нэгжийн үнэ $40, хувьсах зардал $31.
A. Компанийн хөрөнгө оруулалтын
шаардлагатай өгөөж 25%. Компанийн
төлөвлөсөн өөрчлөлтөнд зөвлөгөө өгнө үү.
Найдваргүй орлого 1%-иас 1.5% болж өснө.
Компанийн ижил эрсдэлтэй хөрөнгө
оруулалтын шаардлагатай өгөөж 20% .
(Жилийг 365 хоногтойгоор тооц.)
A. Дээрх өөрчлөлтийг хэрэгжүүлэхэд
борлуулалтын ахиуц орлого хэд болох вэ?
B. Дансны авлагын ахиуц зардал хэд болох
вэ?
C. Найдваргүй авлагын ахиуц зардал хэд
болох вэ?
D. Зээлийн нөхцөлийг өөрчлөх хэрэгтэй юу?

4. Бэлэн мөнгөний хөнгөлөлт. Одоогоор

Гарднер компани бараа бүтээгдэхүүнээ
зээлээр борлуулахдаа ямар ч хөнгөлөлт
үзүүлдэггүй. Тус байгууллага нь харилцагч 10
хоногийн дотор төлбөрөө төлсөн тохиолдолд
авагчид 3%-ийн хөнгөлөлт үзүүлэх боломжийг
судалж байгаа. Байгууллагын авлага
цуглуулах дундаж хугацаа 50 хоног, 60,000
ширхэг бараа бүтээгдэхүүн борлуулдаг бөгөөд
нэгж бүтээгдэхүүний үнэ $32, хувьсах зардал
нэгжид $20 байна. Байгууллага зээлийн
нөхцөлд өөрчлөлт оруулснаар борлуулалт
63,000 ширхэг болж өсөж энэ борлуулалтын
70% нь хөнгөлөлт эдлэх ба авлага цуглуулах
дундаж хугацаа 35 хоног болж буурна.
A. Компанийн ижил эрсдэлтэй хөрөнгө
оруулалтын шаардлагатай өгөөж 25% бол
энэ хөнгөлөлтийг хэрэгжүүлэх хэрэгтэй
юу?
5. Зээлийн хугацааг уртасгах. Паркер тоол
компани зээлийн хугацаагаа 30-аас 60 болгож
уртасгах боломжийг судалж байгаа. Бүх
харилцагчид энэ хугацаанд төлбөрөө хийдэг.
Одоогоор компанийн борлуулалтын орлого
$450,000 бөгөөд хувьсах зардал нь $345,000
байна. зээлийн нөхцөлийг өөрчилснөөр
борлуулалтын орлого 510,000 болж өснө.

СЭЗИС САНХҮҮГИЙН УДИРДЛАГЫН ТЭНХИМ