Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.

M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

BAB 7 KESULTANAN MELAYU PAHANG, PERAK, TERENGGANU DAN SELANGOR

TOPIK 7.1 PENGASASAN KESULTANAN PAHANG, PERAK, TERENGGANU DAN SELANGOR

PAHANG

 Kesultanan Pahang telah diasaskan oleh keluarga diraja Kesultanan Melayu Melaka pada zaman kegemilangan kerajaan tersebut.

Seri Bija Diraja dilantik sebagai wakil kerajaan kesultanan Melayu Melaka untuk mentadbir Pahang.

Sultan Mansur Shah telah menghantar puteranya, Raja Muhammad sebagai Sultan Pahang semasa Melaka
diperintah.

Sultan Pahang dibantu oleh bangsawan dari Melaka iaitu Bendahara, Penghulu Bendahari, Temenggung dan
Hulubalang Besar serta pengikutnya untuk memerintah Pahang.

Tahun Raja Muhammad mula memerintah Pahang dengan menggunakan gelaran Sultan Muhammad Shah.
1470

Pusat pemerintahannya terletak di Pekan. Wilayah Pahang meliputi Sedili Besar hingga Terengganu.

1495 - Sultan Abdul Jamil Shah menjadi sultan ketiga yang memerintah Pahang.
1512

1
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu
Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

Dengan bantuan daripada Kesultanan Melayu Melaka, baginda berjaya mempertahankan Pahang daripada
ancaman kerajaan Siam.

1592 - Tiada waris selepas pemerintahan Sultan Abdul Ghafur Muhaiyuddin Shah kerana puteranya Raja Muda Abdullah
1614 mangkat.

1614 - Kesannya, Pahang diperintah oleh Kesultanan Johor Riau dan menjadi wilayah pegangan Bendahara Johor.
1884

12/12 Bendahara Siwa Raja Wan Ahmad ditabal sebagai Sultan Pahang yang baharu dengan menggunakan gelaran
/1884 Sultan Ahmad Al-Muazzam Shah.

UJI MINDA

Pada tahun 1884 Bendahara Siwa Raja Wan Ahmad

iaitu daripada keturunan Bendahara Johor telah
ditabal sebagai Sultan Pahang menggantikan waris
daripada Kesultanan Melayu Melaka. Mengapakah
wakil Bendahara Melaka tidak ditabal sebagai
Sultan?

2
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu
Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

PERAK

 Susur galur pemerintah Kesultanan Melayu Pahang dan Perak adalah keturunan langsung kesultanan Melayu Melaka.
 Dengan itu, kedua – dua negeri ini meneruskan legasi Kesultanan Melayu Melaka dalam institusi kesultanannya.
 Pada abad ke-16, keluarga diraja Kesultanan Melayu Melaka telah mengasaskan Kesultanan Perak.

Kronologi Peristiwa Pengasasan Kesultanan Perak

Alat Kebesaran Diraja

1. Sultan Mahmud Shah dan 2. Pembesar Perak, Tun Saban
keluarga terpaksa dan Nakhoda Kassim pergi ke
meninggalkan Melaka apabila Kampar Sumatera.
Portugis datang menyerang.
Baginda bersemayam di
Kampar, Sumatera.
Pedang Cura Si Cap Mohor
Manja Kini

3. Mereka menjemput Raja 4. Raja Muzaffar berangkat ke

Muzaffar, Putera Sultan Perak bersama – sama anak dan Nobat
Mahmud Shah untuk ditabalkan isteri serta pengikutnya dengan
sebagai Sultan Perak. diiringi alat kebesaran diraja.
Keris Surat Ciri

3
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu
Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

5. Tahun 1528 : Pemerintahan 6. Baginda mendirikan pusat

Kesultanan Perak diasaskan pemerintahan yang pertama di
oleh baginda dengan Tanah Abang, di pesisir Sungai
menggunakan gelaran Sultan Perak.
Muzaffar Shah.

7. Sultan Perak ke-15 iaitu 8. Keturunan Sultan Muzaffar

Sultan Iskandar Dzulkarnain Shah mewarisi takhta
telah memperkemaskan sistem Kesultanan Perak hingga hari
pentadbiran negeri Perak dan ini.
mula menggunakan Undang –
undang 99 Perak.

DYMM Sultan Nazrin Shah ibni Almarhum

Sultan Azlan Muhibbuddin Shah
UJI MINDA Sultan Perak ke-35
Pada pendapat anda, bagaimanakah
seseorang sultan / pemimpin
mengekalkan kedaulatan kerajaannya?

4
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu
Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

TERENGGANU

 Kesultanan Terengganu diasaskan pada awal abad ke-18 oleh keluarga diraja daripada keturunan Bendahara Johor Riau.
 Terengganu adalah wilayah naungan Kesultanan Johor Riau sejak abad ke-16.

Kronologi Peristiwa Pengasasan Kesultanan Terengganu

TUN ZAINAL ABIDIN

Tahun 1708 :
 Sultan Abdul Jalil menganugerahkan
Terengganu kepada Tun Zainal Abidin.
 Putera Bendahara Johor Riau yang
ke-11 (Tun Habib Abdul Majid)
 Putera angkat Raja Patani yang
digelar Nang Chayam (Raja Kuning)

 Baginda berangkat ke Terengganu dengan diiringi :

- 80 orang ahli keluarga Patani
- Tokoh – tokoh agama seperti Qadhi Wan Imam Mahmud dan Che Buang
- Keris diraja dan keris panjang Nang Chayam turut dibawa

Tahun 1708 :

 Baginda mengasaskan Kesultanan Terengganu dengan menggunakan gelaran Sultan Zainal Abidin I.

5
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu
Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

 Baginda mendirikan pusat pemerintahan yang pertama di Tanjung Baru, Kuala Berang.

 Wilayah Terengganu meliputi Kemaman hingga Besut.

 Keturunan Sultan Zainal Abidin I mewarisi takhta Terengganu sehingga kini.

 Pemodenan yang dibawa oleh Sultan Zainal Abidin III (1881 – 1918) menjadikan banginda antara sultan
yang masyhur.

Sumbangan Sultan Zainal Abidin III

Penggubalan Undang – Penubuhan mahkamah Memperkemaskan sistem Pembinaan Istana Maziah

undang Tubuh atau Undang syariah dan pasukan polis sukat dan timbang
– undang Bagi Diri kerajaan
Terengganu

6
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu
Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

SELANGOR

 Sejak abad ke-16, Selangor adalah sebahagian daripada wilayah naungan Kesultanan Johor Riau.
 Kesultanan Selangor diasaskan pada abad ke-18 oleh keluarga diraja Bugis yang berpengaruh dalam Kesultanan Johor Riau.

Baginda telah ditabalkan

Ramai masyarakat Bugis sebagai Sultan Selangor
menetap di Selangor oleh Sultan Mahmud
pada abad ke-18. Shah dan dianugerahkan
nobat dan mohor.

Daeng Chelak Tahun 1766 : Baginda

(keturunan Bugis) mengasaskan
merupakan Yang di- Kesultanan Selangor
pertuan Muda dengan menggunakan
Kesultanan Johor Riau gelaran Sultan
ketika itu. Salehuddin Shah.

Raja Lumu iaitu putera  Baginda mendirikan pusat

Daeng Chelak pemerintahan pertama di
Kuala Selangor.
menghadap Sultan
Mahmud Shah (sultan  Keturunan Sultan
Perak) untuk Salehuddin Shah mewarisi
mendapatkan takhta Selangor hingga
hari ini.
pengiktirafan.

7
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu
Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

 Antara sultan Selangor yang masyhur.

 Semasa pemerintahan baginda, banyak jalan raya dan landasan kereta api dibina.

 Terdapat peningkatan bilangan rumah dan kedai di Kuala Lumpur dan Klang.

 Sambutan keramaian Jubli Emas di Klang merupakan antara dorongan rakyat

terhadap kebijaksanaan pemerintahan baginda selama 40 tahun.
Sultan Ala’iddin Suleiman Shah
(1898 – 1938)

Kebijaksanaan pemerintah penting dalam

sesebuah negara. Bersetujukah anda?
Jelaskan kesan pemerintah yang bijaksana.

8
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu
Modul Sejarah Tingkatan 2 Cikgu Fazitah A.M [0146591520]
Minggu 31 SMK Nabawan 2021

KEPENTINGAN KESINAMBUNGAN PENGASASAN KESULTANAN PAHANG, PERAK,

SELANGOR DAN TERENGGANU KEPADA WARISAN PENTADBIRAN NEGARA :

Membantu dalam menjamin

kecekapan, kejujuran, Menjadi garis panduan untuk
keadilan, ketelusan serta pemimpin dalam mentadbir
kelicinan pentadbiran dan negara.
pemerintahan.

Melahirkan taat setia rakyat Menjamin pemimpin

kepada pemimpin yang menunaikan tanggungjawab
dipilih. kepada rakyat.

9
Objektif pembelajaran :
 Murid dapat Menyenaraikan keunikan warisan Kesultanan Melayu Melaka di Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu dari aspek sistem pemerintahan, agama Islam dalam
pemerintahan, adat istiadat, persuratan dan ekonomi.
 Menjana idea iktibar yang diperolehi daripada sejarah Kesultanan Melayu