MİRAS HUKUKU

3.10.2023
Konusu: gerçek kişinin ölümü üzerine sağlığında mal varlığında oluşan haklar sona erecek mi,
kime nasıl intikal edecek?

Ölüm ile muris (mirasbırakan)in mirasçıya intikal eden varlıkları terekesini oluşturur. Mv = tereke
doğru değil. Mv’nda yer almasına rağmen mameliki (parasal değeri olan haklar) ölümle sona
eren haklar da var. Yoksa normalde mv hakkının vasfı sağlıkta devredilebilen ölümle mirasçılara
geçebilen haklardır diye öğrendik. Ama istisnası var. O yüzden mv = tereke diyemem. Mesela
intifa, sükna hakkı istisnalar.
Terekede yer alan hak ve mallar - ölümle hak sona ermiyor. Ölen kişinin tlf üzerinde mülkiyeti
sona ermiyor kime geçecek diyoruz süjesi değişiyor.
Kredi borcunun intikal etmesi lazım ki ekonomik düzen devam etsin.

“Yakın aile bireylerini korumak kollamak” - en geleneksel işlevi.

Özellikle bundan önceki çağlarda tarım ekonomisinin geçerli olduğu, aile mülkiyeti tarım
topraklarının olması, aile dışına çıkmaması düşüncesi ister istemez o halde bu toprak, sahibi
öldükten sonra o aile bireylerine kalacak ki o toprağı işlemeye devam etsinler. Bu yüzden ki
birtakım mirasçıları mirasbırakan tarafından da kaldırılamayan saklı paylardan bahsediyoruz.

Acaba mirasçı kimdir? Mirasbırakanın iradesine mi bırakalım? Gerek mk gerek bk temel

prensibi irade özerkliği ilkesidir. Madem irade özerkliği geçerli, peki mirasçıların tespitinde de
kimin mirasçı olduğu tespitinde de miras bırakan kişinin de mirasçılarını tespit etmesi
konusunda mutlak özgürlük mü tanınmıştır? Miras hukukunun işlevlerinden birisi de avrupa'da
özellikle aile bireylerini korumak. Sosyal devlet düşüncesi,, sigortalar, ailenin mensuplarını
destekleme işlevleri güçlendikçe ailenin bu fonksiyonu zayıflaşmış diyebiliriz ama hala bu işlevi
var az da olsa eskiye göre, mirasbırakanın altsoyu ana babası eşi saklı pay mirasçısıdır.
Zorunlu mirasçı da denilebilir bunlara.

Trend → mirasbırakanın mirasçılarını belirlemesi ağırlık kazaıyor.

Miras hukukunun ikinci işlevidir.

Iradi mirasçılığın öne çıkmasını sağlayanların argümanı - eskiden farkllı olarak insanoğlunun
hayat süresi uzadı, bu da eskiden 40lı yaşlarda ölen kişinin 18 yaşında oğlu vardı. Artık 50
yaşında cocugu. Desteklemeye gerek yok zaten iş hayatına atılmışlar. Ayrıca desteklenme
ihtiyacına sahip değiller. O açıdan da saklı pay mirasçılarına gerek yok diyolrar.
Tek konusu su değil: ölümden sonraki mvleri inceleyen dal. Çünkü biz miras bırakanın
sağlığında yapmış olduğu karşılıksız işlemleriyle de ilgilencez. Sağlığında geçerli bir şekilde
kitaplarını otomobilini tarlasını A’ya bağışlamış. Vakfa bağışlamış. Saklıpaylı mirasçılar bu
bağışlamalara karşı harekete geçemeyeceklerse saklı pay lı mirasçı olmalarının anlamı kalmaz.
İvazsız olanların bazılarına bakıcaz sağlığında yaptığı.
Konumuz sadece vasiyetname değil.
Miras otomatik olarak bir an bile sahipsiz kalmaz. Ama isterse mirasçı mirası reddedebilir.
Çünkü zorla güzellik olmaz.
Yanlış bilgiye dayanan kişi Red beyanını iptal edebilir mi? (meğerse bu kadar borcu yokmuş
babamın)
Sözleşmenin hatalı iptaline ilişkin müessese var. Mk 5 köprüsünden geçerek kıyasen iptale
ilişkin düzenlemeyi tatbik ederek red beyanının iptaline izin verebiliriz.
Iptal hatasını öğrendiği günden itibaren 1 yıl. Halbuki 3 ay red süresi. Bu amaca aykırı birşey.
İrade sakatlığının iptaline ilişkin hükmü kıyasen uygulıcaz ve 3 ay uygulanacak. Mk miras
hukuku bahsinin kişiler aile eşya ve borçlar hukuku bağlantısını kurduk. Bize nasıl yardımcı
olabileceğini gördük.

Son yasal mirasçı devlet. Kendisine kalan mallarla sınırlı bir sorumluluk ancak bizimki şahsı mv
ile olmak üzere sınırsız bir sorumluluk.

Ölmeden önce birisine hakaret etmiş. Hem ceza hem bk anlamında maddi manevi tazminat
sebebi. Mv’daki tazminat borcu mk 25/4 Manevî tazminat istemi, karşı tarafça kabul edilmiş
olmadıkça devredilemez; miras bırakan tarafından ileri sürülmüş olmadıkça mirasçılara geçmez.

Cezaların şahsiliği ilkesi karşısında gel sen cezasini çek olmaz. Kamusal ilişkileri miras hukuku
dışında tutuyoruz. Adli para cezası, vergi cezası dahil olmak üzere. Ölümle düşer. Ama vergi
borcu özel hukuk ilişkisinden doğan borç değil. Kamusal borç o yükümlülüğün ölümü halinde ne
olur sorusunun cevabı o kamu hukuku kuralından arıcaz. Vergi borcu mükellefin ölümü yle
geçer mi cevabı için vergi usul kanununa bakıcaz. Mükellef ölürse onun vergi borcu
mirasçılarına intikal eder diyor. mk'Nin miras demek suretiyle atıf yaptığı için mirasçıların vergi
borcundan sorumlu olacağını söylüyoruz.

Eğer terekede miras bırakanın borcu varsa bu borç birden fazla borçluya intikal eder ve birden
fazla mirasçı müteselsilen borçlu olurlar. Bunun amacı alacaklı miras bırakan ölünce her birinin
tamamından isteyebilsin. Ç1 alacaklıya ben ⅓ mirasçıyım 300knın 100k sini al deseydi alacaklı
uğraşırdı. Kanun alacaklıyı koruyor.

300k 1/3ünden borçlu olmak 100k,100k,100k → müşterek borçluluk.

Miras hukukunun konusu ölenin özel hukuk ilişkilerinin tasfiye edilmesi. Ama kamusal borcun
kaynağı mirasa yönlendirme yaptıysa o zaman mirasa dahil olacak yukarıdaki örnek.

“Haklar” şeması

Ay 35 MADDE 35- Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir.

Miras hakkı kişisel mi mv hakkı alacak hakkı vs mı?? Hiçbiri. Mülkiyet hakkı gibi tek bir
kavramdan bahsetmiyoruz. Miras hakkı bir bileşke kavramdır. Haklar şemasında aramayın.
“Miras miras bırakanın ölümüyle açılır” → bundan doğan problemler en erken miras bırakanın
ölümüyle ileri sürülebilir diyor. O ana kadar muhtemel mirasçı olan kişi o andan itibaren mirasçı
sıfatı doğuyor. O andan evvel ortada ne bir teknik anlamda mirasçı ne de bir müstakbel mirasçı
veya müstakbel miras hakkı vardır. Örn satış sözleşmesinin konusu şey olabilir şimdiden
seneye tutacağım balıkları sana satıyorum. Ama sonra seneye felaket olmuş az balık tutabilmiş.
Şimdi satıcı alıcıya su kadar balık vericem dememişti. O yüzden problem yok.

Eğer müstakbel hak kavramını teknik anlamda kullanıyorsak şarta bağlı borçlar

Geçersen sınıfını hediye alıcam. Ama düşük not verdim geçmemesi için. Berfin müstakbel şarta
bağlı alacak hakkı var. Hukuken korunmuş berfin. Şart gerçekleşmiş sayılır çünkü dürüstlük
kuralına aykırı davranılırsa şart gerçekleşmiş sayılır. Biz bu gibi ihtimallerde müstakbel haklar
diyoruz. Acaba muhtemel mirasçı annem çok harcıyo bana hiçbişi kalmıcak. Tespit davası
açabilir mi? Acaba mirasçı olmayı bekleyen bir kişinin hukuken korunmuş bir durumu var mı?
Cevap: allah bilir kimin mirasçı olacağını. Sonuçta yarın cocuk ölebilir. O yüzden sadece ve
sadece muhtemel hak sahibisin hukuken korunan hakkın yok. Ancak o yüzden ölümden sonra
davalarını açabilirsin. Alacaklısı var mesela, ben şimdiden miras payını haczedicem diyo.
Yapamazsın ki daha mirasçı kim olacak bilmiyoruz yarın ölebilir yani çocuklar. Müstakbel
terimini kullanmıyoruz. Sadece ümit eden bir kişidir o. O yüzden tespit davası açamaz. Ancak
şartları varsa kısıtlanmasını isteyebilir. “Ben bunun mirasçısı olcam ondan” yoo bilmiyorsun
belki olamıcan.

Ay 35 - Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir.

Miras hakkı olmasaydı mülkiyet hakkı intifa hakkı olacaktı diyebiliriz. Miras hakkının iki
cephesine kanun koyucu işaret ediyor. Hem miras bırakma ben miras elde etme. Her ikisi de
ancak ölçülülük ilkesine riayet ettiğimiz ölçüde kanunla sınırlandırılabilir. Dolayısıyla miras
bırakma hakkı ancak bu temel prensibe uyarak yasa koyucu sınırlandırabilir. Bundan sonra
mirasçı olacak her şey su kadar vergi verecek diye kanun çıksa ölçülülük ilkesine aykırı
olur.aynı şey miras bırakma hakkı bakımından geçerli.

Miras hakkına karşı emeği ile kazanılmamış diyenler olmuştur tarihte. Mülkiyete bile karşı
çıkanlar var ama en azından emekle kazanılmış onlar. O rahatsızlığı miras vergisi koyarak
dengeleyebilir diyoruz. Miras hakkı olmayan bir mülkiyet hakkı da eksik olabilir. Çünkü insan
çocuğuna para bırakmak istiyor motivasyon oluyor diyenler var.

AY’daki kurallar özel hukuka doğrudan doğruya uygulanmazlar. Mirasbırakan bir vasiyetname
ile kızına malını bırakmış ve diyor ki onunla evlenmen şartı ile. Karısına dul kalması şartıyla
vermesi. Evlenip evlenmeme hakkı anayasal hakkı. Vasiyetname ile özgürlüğünü elinden
almaya kalkarsan ahlaka aykırı olur. Bir işlem ahlaka aykırı mı değil mi anayasal planda eşitliğe
vs bakıyoruz. Vasiyetnamenin ahlaka aykırı olup olmadığının tespitinde bu kurallara bakıcaz.

Temel kavramlar
- Mirasın açılması - ölüm anı mk 575. Ölüm anı bu kadar kritik olunca ölüm ne zaman
gerçekleşir - beyin ölümünün gerçekleştiği andır. Çok önemli bizim için. Çünkü bizim
hukukumuzda bir kişinin diğerine mirasçı olabilmesi için diğerinin sağ olması gerekir
ölüm anında. Birlikte ölüm karinesi var tespit edilemezse. Ölüme bağlı tasarruf
 terimindeki ölüme bağlılık → bunlar öyle işlemler ki tasarruf işlemi değil. Sadece işlem
anlamında. A bütün malını vasiyet etmiş. Borçlanılmamış, malı üzerinde tasarruf
etmemiş. Ölüme bağlı tasarruf. Alacağın temliki, ayni tasarruf işlemleriyle alakası yok.
- Muris - miras bırakan. gerçek kişi olmalı mirasbırakan. En son yasal mirasçı devlet.
Tüzel kişiler mirasçı olabilir ama miras bırakan olamaz. Bir gerçek kişinin ölümünde ister
zengin ister fakir olsun borcu da olsa sadece mirasbırakan olacaktır.
5 ekim 2023

- Mirasçı - mirasbırakanın ölümü üzerine ona külli halef olan kişilere denir. Otomatik
olarak onun yerine geçer. Yasal / iradi mirasçıları ikiye ayırırız. Tmk’da “ölüme bağlı
tasarruflar” diyor. Dikkat etmelyiz. Ölüme bağlı tasarrufların iki ana tipi bir kazandırmayı
düşünürsek birisi mirasçı atama (naspı)/mansup mirasçı.

Mirasçı atama Madde 516- Mirasbırakan, mirasının tamamı veya belli bir oranı (mv’da
ne varsa hepsi. Aktif ve pasifleri içeriyor) için bir veya birden çok kişiyi mirasçı atayabilir.
Bir kişinin, mirasın tamamını veya belli bir oranını almasını içeren her tasarruf, mirasçı
atanması sayılır.

Halbuki günlük hayatta vasiyettir ölüme bağlı tasarruf. MK 517’de yanlış ifade etmiştir.
Doğrusu vasiyettir.
Madde 517- Mirasbırakan, bir kimseye onu mirasçı atamaksızın belirli bir mal bırakma
yoluyla kazandırmada bulunabilir. (mirasçı atama tarzında olmayanlar vasiyettir diyo.
Terekemdeki arabayı A’ya bırakıyorum. Vasiyetin konusu belli bir şey olması zorunlu
değil.)

Atanmış mirasçıya iradi mirasçı denir. O da yasal mirasçı gibi hukuki pozisyonları hemen
hemen eşit, külli halefidir. Mirası açıldığı anda tereke bu kişilere iradi ve yasal
mirasçılara otomatik olarak intikal etmiştir. Taşınmazlar söz konusuysa bu intikal tescilsiz
gerçekleşmiştir. Taşınırlar - zilyetlik ve mülkiuey hakkı devrine gerek kalmaksızın
teslimsiz geçmiştir. Alacaklar - alacakların temlik işlemine gerek kalmaksızın otomatik
olarak intikal etmiştir.

hiçbir şey demeseydi yarısı yasalda kalacaktı. Yarısı f’ye bırakıyorum dedi ½ mirasçı
atadı. O zaman ½ de yasal mirasçı terekeyi paylaşacaklar. Mirasbırakan ne bilsin
garajdan çıkarmadığım arabamı f’ye bıraktım demiş. F vasiyet alacaklısı!. “Musaleh -
lehine vasiyet yapılan - vasiyet alacaklısı” tıpkı atanmış yasal mirasçılar gibi miras
açıldığı anda o da bir şey kazanmıştır. Tereke sayesinde miras hakkı kazandılar. Birden
fazla mirasçı varsa el birliğiyle. F * vasiyet alacaklısı mirasbırakan öldüğü anda bir
alacak hakkı kazandı. Rica edecek şimdi birisinden. Bana vasiyet konusu malı verir
misin. Mirasın intikali gerçekleştiği anda egemen hakkı yok, alacak hakkı var. Tarlamı
c’ye bırakıyorum, bankadaki su hesabımı ona bırakıyorum. Tarlam onun olsun. Vasiyet
diye anlıcaz. Tarla vasiyet edildiyse miras bırakan öldüğü an mirasçılara intikal etti.
Vasiyet alacaklısı vasiyet borçlularından hadi diyecek bana vasiyet alacağımı ifa edin!
Vasiyetnamenin tenfizi davası basit bir alacak ifa davası. Eğer bunlar gönül rızasıyla
geçirmezlerse dava açılacak. Bu neticede taşınmazlarda tescile zorlama davası. Eda
davası - hakim hükmüyle mülkiyeti kazanıyorsun. Vasiyetname hukuki sebep. Vasiyet
alacaklısı külli halefi değildir mirasbırakanın. Mirasbırakanın borçları vasiyet
alacaklısına intikal etmez! Borçlarından sorumlu değildir! Ama diğer mirasçılar
sorumludur.
Ölüme bağlı tasarruflarda bir kısmına biz mirasçı diyoruz. 516dakiler. Buna mukabil
miras yoluyla ölüme bağlı tasarruf yoluyla yine hak sahibi olabiliyor ama mirasçıların
“izni” gerekiyo

Vasiyet alacaklısı kimin halefidir? Mirasçıdan talep edeceği için mirasçının cüzi halefi
olur.
Zorla güzellik olmaz burada da geçerli. Vasiyet alacağı da reddedilebilir. Zaten tereke
borçlarından sorumlu olmadığın için çok ihtiyaç yok, neden reddetsin ki anlamında.
Atanmış / yasal mirasçı

Atama anlamında arzusu yoksa mirasçılık sıfatını kanuna göre anlıcaz.

Diyelim 3 çocuk da reddetmiş. Hepsi reddetmiş diyelim. Son mirasçı devlet. Vasiyet
alacağını devletten isteyeceksin. Devletin tereke borçlarından sorumluluğu yoktur!

Mirasçı ya da Vasiyet alacaklısı da miras bırakanın öldüğü anda hak ehliyetine sahip kişi
olarak hayatta olması gerekir. Eğer mirasbırakandan 1 saniye önce öldüyse ne mirasçı
ne de vasiyet alacaklısı sıfatını kazanabilir. Birlikte ölüm karinesi, sağ ve tam doğmak
kaydıyla ana rahmine düştüğü an kuralları miras hukuku olaylarında tatbik edilecektir. Bu
sayede ki babasını kaybetse de doğmadan, mirasçı olacak çünkü kişilik hakkını
kazanmış durumda bebek. Tmk 28/2: Çocuk hak ehliyetini, sağ doğmak koşuluyla, ana
rahmine düştüğü andan başlayarak elde eder.

Döllenme anı olarak anlarsak meseleyi çözeriz ister tüp bebek ister normal olsun.
Kanunun lafzına sıkı sıkıya bağlı kalırsan tüp bebek olmaz mesela bu da amaca uygun
değil.

Mv’nı kediye bırakmak → ancak hak ehliyetine sahip olmaları gerekir mirasçıların. Ancak
bu ihtimalle karşılaşmak yüksek. Bu durumda ne olacak?

Madde 577- Bu Kanuna göre mirasa ehil olmayanlar dışındaki herkes mirasçı olabileceği
gibi, vasiyet alacaklısı da olabilir.
Tüzel kişiliği bulunmayan bir topluluğa belli bir amaç için yapılan kazandırmaları, o
topluluk içindeki kişiler, mirasbırakan tarafından belirlenen bu amacı gerçekleştirme
kaydıyla birlikte edinmiş olurlar; amacın bu yolla gerçekleştirilmesine olanak yoksa,
yapılan kazandırma vakıf kurma sayılır.

→eğer bir hayvana kazandırma yapılmışsa yorum yoluyla kedi lehine bir mükellefiyet mi
var yoksa hayvanları koruma derneği lehine yapılmış bir kazandırma olarak yorumlayabilir
 miyiz böyle kıyasen yorumlıcaz. Hemen geçersiz sayma diyor. Hak ehliyetine sahip
olmayan bir şey varmış ortak payda bu. O yüzden benzeşiyorlar.

Tereke =değildir mv. Çünkü kural olarak mv hakları mirasçıya geçer ama istisna var. Örn
intifa ve sükna hakkı.

Nafaka alacakları da mirasçıya geçmez nitelikleri gereği. Satış sözleşmesinde bi tarafın

ölmesi sona erdirmez mirasçısına intikal eder ama vekalette öyle değil mesela.

Dernek üyeliği de üyenin ölümüyle son bulur. Dernek tüzüğünde mirasçı ??

Borçlar da elbette intikal eder yeter ki şahsa bağlı olmasın. Akşamları piyano çalmıcam
demiş ölmüş o borç çocuğa geçmez borcun niteliği gereği. Bir borçtan söz edebilmemiz
için mutlaka parasal olmasına gerek yok. Bu tarihi belgeleri inceleyebilirsin diye
anlaşmışlar.
Borcun niteliğine / alacağın niteliğine bakcaz. Hatır ilişkisi intikal etmez.

Manevi tazminat alacağının mirasçıya intikal edip edilemeyeceği tmk 25. İleri sürülmüş
değilse mirasçıya intikal etmiyor.

Terekede yer almayan (mirasbırakandan intikal etmeyen) ama ölümle bizzat ? -

destekten yoksun kalma tazminatı. Ölenden alacaklıya geçen bişi değil. ? sayfa 119.

Temel ilkeler
- Külli halefiyet - mirasbırakanın ölümü üzerine mirasçısına geçen tüm haklar ve
borçlar kendiliğinden külliyen geçer.

599
Madde 600- Vasiyet alacaklısı, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona; yoksa yasal veya
atanmış mirasçılara karşı kişisel bir istem hakkına sahip olur.

601/2 - Kendisine mirasbırakanın ölümünde ödenecek bir sigorta alacağı vasiyet edilen kimse,
sigorta sözleşmesinden doğan istem hakkını sigortacıya karşı doğrudan doğruya kullanabilir. →
bu hüküm olmasaydı önceden mirasçıdan isteyecekti hadi bana temlik edin. Buna ihtiyaç
kalmaksızın doğrudan sigortacıdan talep edebilecek alacağını. Bu istisna haricinde alacaklı
mirasçılara karşı ileri sürülecektir.

Eğer birden fazla mirasçı varsa tereke mallarına mv’dekilere elbirliğiyle iştiraken sahip
olmuşlardır. Malın mülkiyeti ise elbirliği ile malik olmuşlardır. Alacak ise elbirliğiyle alacak
olmuşlardır. Elbirliğiyle hak sahibinin mülkiyet özelinde konusurken müşterek mülkiyetten farkı
belirli paylara bölünmemiş olmasıdır. Tarlaya 3 kardeş mirasçı olmuşlarsa elbirliğiyle malik
olmuşlardır. Biri satmak istiyor. Pay devri yapamazlar elbirliğiyle malikler.
Mirasbırakan ölmüş ç1ç2ç3 eşit oranda mirasçı 1/3er. Hani payları yoktu elbirliği maliklerdi?
Elbirliğiyle mülkiyette payım yok. Şırayı sen burayı ben kullanıcam diye bişey yok. Her bir
atomunun ⅓’üne sahibiz. O 1/3ler ne? Bu ortaklığı dağıtıcaz bi gün. Paylaşırken biz neler alıcaz
tasfiye bakiyesi resmen. Taksim edeceğimiz zamanki alacağımızı ifade ediyor. Biri gitti bankaya
ben mirasçıyım al bak mirasçılık belgemi. ⅓ ben ⅓ ayca ⅓ o. 300k 100kyı bana ver. Veremez
banka. Çünkü elbirliğiyle malikler. Anca beraber kanca beraber. Hep birlikte gidecekler ya da
yetki verecekler temsil konusunda birine.

- Mirasbırakandan mirasçıya intikal eden borçlardan mirasçılar şahsi malvarlıkları

ile sorumludurlar
Senin arabana da haciz gelebilir eğer mirası reddetmediysen. Birden fazla mirasçı varsa miras
bırakanın borçlarından müteselsilen sorumludurlar. Müteselsil olunca alacaklı tüm borçlulara
birlikte başvurabilir. Zorunlu dava arkadaşlığı. Bir mirasçı orda diğeri burda. Hepsini takip etmek
zor. Birden fazla mirasçı müteselsilen sorumludur her birinden tamamını isteyebilirsin ben ⅓
mirasçıyım diyip kurtulamazsın. Sonra rücu edecek.

Şahsi sorumluluğun istisnası devlet. O farklı bir pozisyonda.

Kh elbirliğiyle şahsen sorumluluk müteselsil sorumluluk

10 ekim
Yasal mirasçılık

Kimin mirasçı olacağını yasaya göre belirlicez.

Mirasçılık sıfatının kazanılmasına yol açan iki ayrı olgu iradi ve yasal, kazanılan mirasçılık
statüsü bakımından farkı yok. Yasal da iradi de eninde sonunda külli halefi olarak tereke
üzerinde kendiliğinden haklara ve borçlara sahip olmuştur. Yasal mirasçılardan bir kısmı zümre
mirasçılar - alt soy büyükanne baba, bunlardan herhangi biri mirasçı sıfatını iktisap edemezse,
mirasçı olamaz. Mirasbırakan bugun öldü. Ç1,ç2ç3. Ç3 mirasbırakandan önce ölmüş mesela.
Niye önce ölen mirasçı olamıyor. Çünkü mirasçı olabilmek için hatta miras yoluyla tereke
üzerinde hak sahibi olabilmek için miras bırakanın ölümü anında hayatta olmak lazım. Bi saniye
önce öldüyse ya da birlikte ölüm karinesi varsa birbirlerine mirasçı olamazlar. Ç1’in kendi
çocuğu varmış. Torunu varmış. Zümre mirasçılar alanında halefiyet vardır. Önce ölüm nedeniyle
torun T alır. Zümrede halefiyet ilkesi. İradi mirasçı için hiç geçerli değil. Gözü gibi baktığı müzik
aleti var. Müzisyen bir ailenin bireyine vasiyet ediyor. İradi ve vasiyet alacaklılığında halefiyet
yoktur. a’YI mirasçı olarak atıyorum iradi mirasçı. İradi mirasçılık alanında halefiyet ilkesi geçerli
değildir çünkü. Külli halefiyet gibi durumlarda yasal ve iradi hepsi mirasçı.

1) Yasal mirasçılar

● Saklı paylı olanlar

Yasal mirasçı. Alt soy torunu da içeriyor bütün alt soy. İkinci zümre ana baba - sadece
miras bırakanın annesi babası saklı paylı mirasçıdır. Miras Bırakanın eşi de. Bunlar aynı
zamanda yasal mirasçı. Yasal mirasçıların miras hakları kuvvetlendirilmiş olanlar saklı
pay mirasçılarıdır. Mirasbırakan saklı pay olmayan yasal mirasçısını tamamen bırakabilir
dışarıda. Mirasın tamamını darüşşafakaya bırakabilir. Saklı payları koruyan davayı
kardeşler açamaz mesela. Miras bırakan sadece darüşşafakayı terekenin tamamı için
kardeşlerini mirasçılıktan uzaklaştırdı. Gerekçe kullanmasına gerek yok. Oysa bu
mirasbırakan darüşşafakaya veren, 3 çocuğu olsaydı, ç1 isterse ç2 ç3 de saklı paylarını
koruyacak olan davayı açıp saklı payları oranında darüşşafaka dan alabilirler. Tenkis.
Çocuğuna bırakmak istemeyen baba, cocuklarının tenkis davasını da açmasını
istemiyorsa sebepleri varsa ç1 ç2 ç3ü mirastan ıskat edebilir. Mirasçılıktan çıkartma.
Saklı Paylı mirasçıyı mirastan ıskat edebilmem için mk’da yer alan ıskat sebeplerinden
birine dayanmak zorundayım. Evlatlıktan red gibi. Kardeşleri ıskata gerek yok
uzaklaştırdı. Iskat için gerekçe lazım. Eğer cocuklarının ıskat sebebi de
gerçelşeirmedilerse anca sağlığında ikna edecek ve feragat edecek mirastan. Demek ki
saklı paylı mirasçılarına payları vermek zorunda. 3 cocuk vardı ya. Ç1 ç2 ç3 başka da
mirasçı yok. ⅓ ⅓ ⅓. Saklı payları ne kadar? Altsoyun saklı payı somut olayda yasal
miras payının yarısıdır. Ç1’in saklı payı ⅙. ç1’İn 1/3lük yasal miras payının 1/6sı saklı
pay.

Darüşşafaka iradi mirasçı. Bu iki sıfatlar aynı kişi üzerinde de birleşebilir. Mirasbırakan
yasal miras payı ç1 ç2 ç3 ve eş va diyelim . eş altsoy ile beraber mirasçı olursa yasal
miras payı 1/4tür. Geri kalan da çocuklarındır. ¼ ¼ ¼. Mirasbırakan eşimi mirasımın
yarısı için atıyorum demiş. 1/4tü zaten. Bide iradi mirasçı sıfatı tanımış ve bu iki sıfat
birbirinden bağımsızdır. ¼ yasal ¼ iradi mirasçıdır. Yasal mirasçılık ve iradi mirasçılığın
aynı kişide birleşmesi problem yaratabilir. Mesela miras bırakanın 3 çocuğu olsun bir
tanesini mirasının yarısı için mirasçı atamış. ⅓ oysaki. ⅓’ün yanına ⅙. Acaba
mirasbırakan yarısını ç1 alsın dedi o geri kalan yarıdan da ç1’in nemalanmasını istemiş
midir istememiş midir? Yoruma göre değişebilir. Yarısından pay almayacak şekilde diye
düşünüyor hoca. Artık geri kalan mirastan pay almaz ç1. Yorum meselesi tamamen. Bu
iki sıfat bir araya gelebilir ve ikiye ayırarak inceledik. Bir örnekte aynı kişi hem yasal hem
iradi diğerinde farklı kişiler.

Yasal mirasçı lehine vasiyet de bırakabilirim. Beşiktaş'taki daireyi E’ye bırakıyorum. Ne

demek istedin şimdi? Eş ve 3 cocuk. Eş 1/4ü alacak ç1ç2ç2ç3 ¼ alacaklar .eşin 1/4ünün
içinde daire de mi olacak? Evetse aslında mirasbırakan eşi lehine ölüme bağlı
kazandırmada bulundurmadı. Sadece bir paylaştırma kuralı koydu. Mirası dağıtırken
daire eşte kalsın diğerleri cocuklara gitsin. Dairenin değeri ¼ miras payının üzerindeyse
çocuklara ödemede bulunacak. Bu bir paylaştırma kuralı. Eş lehine vasiyette de
bulundurabilir. Açıkça yazmış- beşiktaştaki dairemi eşime bırakıyorum bunu paylaştırma
kuralı olarak değil vasiyet olarak yapıyorum ek olarak. Şüphe halinde paylaştırma kuralı
oldugunu sayıyorum diyor kanun. O yüzden açıkça yazman lazım o karineyi aşabilmek
için. Buna öğreti ön vasiyet diyor. Yasal mirasçı lehine vasiyet yani. Açıkça anlaşılması
lazım çünkü onun bir paylaştırma kuralı olduğunu kabul ediyoruz şüphe halinde!
 İradi veya yasal mirasçı lehine vasiyette de bulunulabilir. Sen istesen mirasçı sıfatını
reddedersin, vasiyet alacağını kabul edersin. Böylece terekedeki borçlardan
kutrtulursun.

● Olmayanlar

2) Iradi mirasçılar

1. Atama yapmadan ölürse yasal mirasçılara gider. Miras Bırakan mirasçı atama tarzında
değil de vasiyet tarzında kazandırmada bulunursa arkadaşım A’ya arabamı vasiyet
edştorum demişse mirasçılık sıfatı tamamen yasal mirasçılığa göre belirlenecektir.
Çünkü a bir vasiyet alacaklısıdır, mirasçı değildir.

2. İradi mirasçılık ve yasal mirasçılık yanyana olabilir. Mirasçı atama tarzında atanmışsa
geri kalan kısmı tmk 514/2 Mirasbırakanın üzerinde tasarruf etmediği kısım yasal
mirasçılarına kalır.

3. Atama tarzında tasarrufta bulunması lazım ve terekesinin tamamını atanmış mirasçılara

bırakması lazım. Terekenin yarısını a’ya yarısını b’ye bırakıyorum demiş mesela.
Sadece bu şart yetmez, çünkü saklı paylı mirasçıların çocukları var diyelim. Saklı paylı
mirasçılara tanınmış bu himaye kendiliğinden gerçekleşmez. Bu himaye saklı paylı
mirasçıya tanınan bir dava eliyle hayata geçirebilir. Yenilik doğuran dava. Süreye bağlı.
Ama saklı paylı mirasçı belki süreyi kaçırdığı için tenkis davasını açmadıysa o zaman a
b iradi mirasçı ½ terekeyi paylaşacaklar. Fakat saklı payını almak üzere dava açılırsa o
zaman yine yasal mirasçılığın ve iradi mirasçılığın yanyana oldugu hale geleceğiz yine.

M’nin ölümünde ç1ç2ç3 hayattadır. Çıkan vasiyetnamesinde m’nin darüşşafakayı terekesinin

tamamı için mirasçı atadığı görülmüştür. M’nin ölümünde oranları belirleyin.

Ölümünde tenkis davası açacaklar mı açamayacaklar mı belli değil. Belki saklı pay olarak
harekete geçmeyecekler. O dava sonucu yenilik doğuran hak geçmişe etkilidir. Sen davayı
kazandığın an yasal mirasçı olacaksın ve darüşşafaka azaltılmış mirasçı olacak. Açıldıgı an
itibariyle darüşşafaka tek mirasçıdır. Çünkü davayı acmaları lazım nirasçı olabilmek için. O
zaman geçmişe etkili bakıcaz. Sanki ilk andan saklı payları oranında mirasçı olmuşlar gibi
olacak.

Ç1ç2ç3 hepsi aynı anda tenkis davası açmak zorunda değiller. Zorunlu dava arkadaşı değiller.
Eşi cocuklarında bir tanesi darüşşafakaya verilmesine sinir olmadı. Ama hepsi saklı pay davası
açarlarsa hepsinin yasal miras payının tamamı ½ oranında darüşşafaka lehine olan kazandırma
eksilmiş olacaktır.

Evlilik içi dışı cocuk evlatlık ayrımı yok mk’da. Evlatlığı da mirasbırakanın alt soyundan sayıyor.
Dolayısıyla 3.gruba gerek yok aslında. Devlet de yasal mirasçı. Mirasbırakanın bazı kan
hısımları, eşi, alt soyu, devlet. Evlatlık ve evlatlığın altsoyu. Tıpkı mirasbırakanın çocuğu,
ölmüşse torunu gibi.

Kanun kan hısımlarınıın mirasçılığında zümre sistemi verilir. Parental sistem. Önemli olan konu
kan hısmının mirasbırakana olan hısımlık derecesi değildir. Önemli olan zümre dediğimiz hangi
yakınlık derecesinde olduğudur. Kanun kan hısımlarını çeşitli derecelere göre. zümre kelimesini
derece ile kullanmamak lazım!

Zümre - A ortak hasım ve ondan türeyenleri oluşturan gruba denir. B’nin de başında bulunduğu
bir alt zümre var. B cocugu. B’den türeyen x y z hem b alt zümresinin hem de a zümresinin de
mensubu. Bir ortak asıl ve ondan üreyenler. Mirasbırakanın bütün altsoyuna birinci zümre
diyoruz.

Madde 495- Mirasbırakanın birinci derece mirasçıları, onun altsoyudur. → 1.zümre

Çocuklar eşit olarak mirasçıdırlar.
Mirasbırakandan önce ölmüş olan çocukların yerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi
altsoyları alır.

Madde 496- Altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Bunlar eşit
olarak mirasçıdırlar. →2.zümre. (anne babanın da alt soyu. Amca dayı teyze hala ve çocukları)
Mirasbırakandan önce ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi
altsoyları alır.
Bir tarafta hiç mirasçı bulunmadığı takdirde, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.

Büyük ana ve büyük baba

Madde 497- Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları,
büyük ana ve büyük babalarıdır. Bunlar, eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş
olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.
Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babalardan biri altsoyu bulunmaksızın
mirasbırakandan önce ölmüşse, ona düşen pay aynı taraftaki mirasçılara kalır.
Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babaların ikisi de altsoyları bulunmaksızın
mirasbırakandan önce ölmüşlerse, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.
Sağ kalan eş varsa, büyük ana ve büyük babalardan birinin mirasbırakandan önce ölmüş olması
hâlinde, payı kendi çocuğuna; çocuğu yoksa o taraftaki büyük ana ve büyük babaya; bir taraftaki
büyük ana ve büyük babanın her ikisinin de ölmüş olmaları hâlinde onların payları diğer tarafa
geçer.

Kanun kan hısımlarının yasal mirasçılarını ilk 3 zümre ile sınırlandırmıştır. Dolayısıyla ilk 3
zümrede yoksan yasal mirasçı değilsin. Onlara mal bırakabilirsin atayabilirsin iradi mirasçı
yapabilirsin. Ama yasal mirasçı olamazlar.

Miras Bırakanın sağ kalan eşi varsa 3.zümrede sadece zümre başkanı ile onların çocukları.
(amca dayı hala). Eş olmasa 3.zümre de aşağıya doğru devam eder.
Belirli bir uzaklıktan sonra kan hısımlarına yasal mirasçılık tanımanın anlamı yok demiş bizim
kanun. Zümre mirasçıları neden kabul edilmiş peki → kan bağı varsa yakınlardır 3.zümreye
kadar. Öyle olmayabilir aslında fiiliyatta. Meğerki bir ıskat sebebi olsun onun dışında kuzen hiç
görmemiş olsan da yasal mirasçılık sıfatıyla piyango vurabilir. Fakat mirasbırakana gönülden
bağlı kan olmayan yasal mirasçı değildir. Olsa olsa mirasçı atama veya vasiyet tarzında hak
sahibi kılabilir.

1.grup kan hısımları. Yasal mirasçının dayısının eşi falan yasal mirasçı sıfatına sahip değiller.
Çünkü kan hısımlarından bahsediyoruz

Kanun zümre sisteminin hakim olduğu sistemde bazı prensipler kabul etmiş.

Zümre sistemine hakim olan ilkeler

- Zümreler arasında öncelik ilişkisi vardır. Mutlak anlamda. Ön zümre, arkadan
gelenlerin mirasçılığına engel olur. m’Nin ölümünde birinci zümrede bir yasal mirasçı
varsa yasal 2.zümreye geçmez. Veya tam tersi 1.de yok 2.de varsa miras 3.zümreye
geçemez. Mirasbırakanın ölümünde kendisinden önce ölen çocuğunun cocugu t varmış.
Annesi babası b sağ. Tek yasal mirasçısı 1.zümrede yer alan torun T. 1.zümrede bir
tanecik bile mensubun olması 2.zümrenin geçilmesine engel olur. Ana baba miras
bırakanın 1.dereceden kan hısmı ama 2.dereceden kan hısmı torun alıyor çünkü medeni
hukuktaki gibi derecelendirilmiyor zümreye göre. Ana babaya da bir tür intifa hakkı
verelim diyenler olmuştur hep ama kanuna alınmadı.
Anne baba ikinci zümre. Torun anne ve babaya mirasın geçmesine engel olur. Zümreler
arasında mutlak anlamda öncelik var. Aynı şekilde 2de insan varsa 3 e geçmesine engel.

- Her bir zümre içinde de öncelik ilişkisi vardır. M ölümünde annesi babası sağ.
Ç1,ç2,ç3 sağ. C2’nin cocugu t1, sırasıyla t1 t2. Ç1ç1ç2 hayatta olduğu sürece torunlara
geçmez. ? zümrede halefiyet prensibi - ç1 miras bırakandan önce ölmüşse ona
geçmesi gereken pay onun alt soyuna geçer ama ç2 ç3ün de ölmüş olması gerekir.
Zümre mensubunun yerini kendi alt soyu alır. Tmk 495 te 1.zümre için, 496 497 her
birinde buna değinmiş.

Cocugun varlığı toruna geçmesine engel.

Önce ölüme şunlar da denktir: mirasçılıktan ıskat (mirasbırakan kendisine karşı aile
hukukundan yükümlülüklerini ihlal eden cocugunu iskat etmiş), mirasın reddi, ivazsız
feragat, Kendisi taraf olmasa bile, yoksunluk (kendiliğinden devreye girer.) cezaların
şahsiliğine benziyor. Seni ıskat etmişse cocugunun ne günahı var.

Ç3 mirastan ıskat edilmiş. Onun yerine zümrede halefiyet prensibi gereğince t3’e
geçecek. Aynı şey redde de ıvazsız feragatte yoksunlukta da geçerli.

örn babası parayı almış feragat etmiş torun da mirasçı olamıyor.

 M’nin ölümünde çocuk Ç kendisinden önce ölmüş. Annesi a babası B. k1 k2 Yarım kan
hısmı k3 sağ. A ve b arasında paylaşılacak a ve b sağ olduğu sürece. Eşit
paylaştırılacak. A ½ b ½ şeklinde kazanacaklar tamamını. Kardeşlere geçmedi. Zümre
başlarının önceliği ilkesi. Bunlardan birinin önceden ölümü red ıskat feragat gibi sebeple
mirasçılık sıfatını elde edemezse a m’den önce ölmüş olsun o zaman a’ya düşmesi
gereken pay a’nın alt soyuna kalacaktır. İkinci zümre mirasçılığı söz konusu a ½ b ½.
Ama a önce ölmüş oldugu için k3 k2 k1’e düşecek. ½ yi 3e bölerek ⅙ ⅙ ⅙ paylaşacak
kardeşler. Aynısı b için de geçerli. Zümrede halefiyet prensibi nedeniyle. B nin alt soyu
k1 ve k2. Baba da ölseydi ihtimali.

Sonuçta: k1 ⅙ + ¼ k2 de. Oysa k3 sadece anne ⅙ alacak.

Zümre içinde de öncelik ilişkisini gördük.

495/3: Mirasbırakandan önce ölmüş olan çocukların yerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi
altsoyları alır.
496/2: Mirasbırakandan önce ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet
yoluyla kendi altsoyları alır.
497/2: Mirasbırakandan önce ölmüş olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede
halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.

Halefiyet prensibini kanun koyucu önce ölüm ihtimali bakımından açıkça yazmış. Mk diğer
maddelerinden su sonuca varıyoruz. Bu prensip sadece önce ölüm yüzünden mirasçı
olunamayan hallere mahsus değildir. Mirasçılıktan ıskat, yoksunluk, feragat, red gibi bir
sebeple elde edemeyen mirasçının yerine de zümrede halefiyet gereğince kendi alt soyu
alır. Ivazlı feragatle ivaszız arasınd fark avr. İvazsız feragat eden - parayı almış mirastan feragat
etmiş. Sözleşmede aksi yoksa alt soyunu da etkiler. Feragat bakımından ivazsız feragatte etkili
bu ilke.

Önce ölüm halinde t’Nin halefiyeti hali sadece önce ölüme bağlı değildir!!!

12 ekim 2023
Zümrede halefiyet prensibi bakımından şu önemli!!!!

Halefiyet sadece zümre mirasçıları açısından geçerli. Zümre mirasçıları kimler → kan hısımları
zümre. Ama kanun evlatlık ve alt soyunu da ekliyor.

M - eşi sağ. Çocukları ç. m’Nin cocugu başkasından ç2. Ayrıca e’nin de başkasından cocugu
var ç3 (x). Ç3 m’ye yasal mirasçı değil zaten. Eşi ¼ mirasçı olacak geri kalan 3/4ü ç1 ve ç2
paylaşacak. E önce ölmüş m’den. Mirastan feragat etmiş e bir daire karşılığında. Mirastan ivazlı
feragatsa alt soyu da etkiliyor. Karşılıklı şurası: ivazsız feragat etmiş e. Ivazsızda da ivazsoz
fergata eden kişiye düşen mrias payı eş mirasçı olamazsa herhangi bit seceple onun alt soyuna
geçmez. m’Nin ölümünde e= ¼ ç2= ⅜ ç1= ⅜. Ama e ölmüş. Dolayısıyla zümrede halefiyet
prensibi nedeniyle eşe düşmesi gereken ¼ ç1 ve ç3 arasında ⅛ ⅛ paylaşılır ???? tamamen
yanlış olur. Ama yargıtay kararı. Eş bir zümre mirasçısı değildir.

Yargıtay sanıyor ki ç1 ölen annesi üzerinden mirasçı oluyor zannediyor. Ç1 direkt

mirasbırakanın zaten,ondan alıyor. Babasından. Dolayısıyla tamamen yanlış olur.

Doğrusu: eş sağ değilse miras mirasçı olduğunu tespit ettiğimiz pay olarak eşit paylaştırılacaktır.
C1 ve c2. ½ ½. Ç3 olsa olsa onun iradi mirasçısı olabilr. Eşimin çocuğu ç3’ü şu kadar mirasçı
atıyorum. Ama biz şuan yasal mirasçılardayız.

E mirasçı olamazsa diğerlerine dağıtıcaz. M öldü. M’dn 5 gün sonra eşi e öldü. Iki miras intikali
var. Önce m öldü. Onun mirasını dağıtıcaz. Eşi e sağ. ¼ e. Zümreye ¾ kalacak ⅜ ç2 ⅜ ç1
dağıtıcaz. Bu ayrı. Sonra e’Nin mirasını dağıtıcaz.

E’nin ölümünde kendisinden önce ölen M. ortak cocuk ç2. Ç1 m’Nin. Ç3 e’nin. KM kendi mv.
Bide ¼ kazanmıştı miras payı. KM + ¼ oldu. Bunu dağıtıcaz. Alt soyu var mı var. Ç3 ve ç2si
var. ½ ç2 ½ ç3e geçti. Hukuken değil ama fiilen ç3’e kökü m’nin mvye dayanan mv kayması
gerçekleşit ama hukuken annesinden e’den miras aldı. Bir tabloda sadece bir kişinin mirasını
dağıtacaksın aksi halde karışır iş.

M’nin ölümünde ç1 ç2 ç3 ç4 cocukları. Ç4ün çocukları t5 t6. Ç3- t4. Ç2-t3 t2. Ç1 t1. Böyleyse
herkes sağ ise. Zümre başlığı olan çocuklar kendi çocuklarının mirasçı olmalarına engel
olacaklar 1/4er olacak. Ç1 ç2 ç3ç4 eşit.

M’nin ölümünde ç1 ölmüş önce. Ç1 hattından t1 yararlanacak. t1=¼.

Ç1 ve ç2 önce ölmüş. Şimdi mirasbırakandan ayrılan 4 kol var yine. 5 değil. T3 ve t2 beraber.
Zümrede halefiyet nedeniyle t1 ¼. t3=⅛ t2=⅛. Birisi tek başına alırken hattı birisi paylaşıyorlar.

Ç1 ölmüş önceden veya mirasçı olamamış çünkü 10k karşılığında ivazlı feragat etmiş
mirasçıdan. Bu t1’in de mirasçılığına engel olur. Ç1 de t1 de olamadı mirasçı. Bu durumda ç1
hattı köreldi gitti. 3 hat var artık. Ç2 ⅓ …

M öldü. Anne a baba b. Her halükarda ikisi de sağsa ikiye ayrılacak hat. B önce ölmüşse b’Nin
alt soyuna düşecek. A ve b önce ölmüş. Ikinci zümrede kimse yok. Büyükbaba büyükanne.
Hepsi sağsa 4ü de, a ve b 1/2ler ¼ ¼ ¼ ¼ paylaşacaklar. Baba tarafından kimse kalmamış
olabilir. Amca da ölmüş. O zaman tamamen körelmiş dikkate almıcaz ve dicez ki anneanne ½
dede ½. Anneanne dede teyze ve dayı ölmüş çocuğu var diyelim. Anne Anne ölmüşse ona
düşmesi gereken pay kuzene ve teyzeye dağıtıcaz.

Hiçbir kan hısmı yoksa devlete kalıyor ancak.

Çiftliğimi a’ya bırakıyorum demiş kan hısmı yok. A vasiyet alacaklısı tayin etmiş daha fazla malı
varmış. Mirasçı da yok başka.
Mirasın hazineye kadar inmesi için ne yasal ne iradi mirasçısının olması lazım.

Eğer miras bırakan çiftliğimi a’ya bırakıyorum hatta a’ya vasiyet ediyorum demişse mv’Nın
tamamı veya neredeyse tamamı çiftliğinden ibaret ise ölüme bağlı tasarruftaki vasiyet
ediyorum”a itibar etmicez bunu mirasçı atama olarak kabul edicez!!!

Madde 516- Mirasbırakan, mirasının tamamı veya belli bir oranı için bir veya birden çok kişiyi
mirasçı atayabilir. Bir kişinin, mirasın tamamını veya belli bir oranını almasını içeren her
tasarruf, mirasçı atanması sayılır.

Çiftliği a’ya vasiueyt ediyorum demişim ben. Ama çiftlik zaten tamamıymış. Bakma vasiyet
dediğime, atamış mirasçı olmuş. Lafza değil içine bakcaz. Aynı zamanda mv’nın tamamına
yakında o zaman anlarız ki mirasbırakan çiftliği bıraktığı kişiyi külli halef olarak bırakıyor
borçlarından sorumlu olarak bırakıyor. Atama mı vasiyet mi sorunu. Kelimelere değil
tasarrufun içeriğine bakmak gerekir.

Zümre sisteminde bir mirasçı miras bırakana birden fazla hat ile bağlanmış olabilir. Kardeş
çocuklarının evlenmesi mesela. Birden fazla hat ile bağlı kişi çift hattan miras alacaktır dicez.

M’nin ölümünde kendisinden önce annesi ve babası ölmüştür. Cocugu yoktur. Kendisinden
önce ölen kardeşi k1’in cocugu Y1 sağdır. Diğer cocuk y2 kendisinden önce ölmüştür. K2 de
ölmüş çocuğu y3 de ölmüş. Fakat y2 ve y3 ölmeden önce evlenmişler ve çocukları Z olmuş. Bir
de m’nin diğer kardeşi K3 sağ.

Önce yukarı gitcez ama olmadı aşağı. 3 tane alt hat. k3= ⅓. K1 önce ölmüş ⅓ ikiye bölünecek
y1 ⅙. Z ⅙ alacak y2nin cocugu. K2’ye geldik önce ölmüş. Hattı 1/3 y3’e kalmış. Zümrede
halefiyet z’ye kalmış. Burdan da ⅓ almış. z= ⅓ +⅙ aldı. Çift hattan mirasçılık.

Evlilik dışı hısımlar

Madde 498- Evlilik dışında doğmuş ve soybağı, tanıma veya hâkim hükmüyle kurulmuş olanlar,
baba yönünden evlilik içi hısımlar gibi mirasçı olurlar. ->luzumsuz bir madde. aym zaten evlilik
dışı ve içi cocukları eşit görmüştü. 90 öncesinde baba tarafından evlilik içi dışı ayrımı vardı. Dışı
ayrımı içten yarım pay daha az alıyorlardı. Baba ile çocuğu arasındaki soybağı otomatik kurulmaz
tanıma babalık davası evlilik yoluyla. Onun dışında doğal soybağı baba ile olanı tanımıyoruz
hukuken. Başka türlü tanımıyoruz. Dış olanı ya tanııyaak ya babalık davası açılacak. Annelik
açısından ise doğal soybağı bir şeye gerekmiyor. Tekrar etmiş sadece,gerek yoktu buna.

Tanıma nasıl gerçekleşir: mutlaka sağlararası değil, vasiyetnamesiyle bile tanıyabilir evlilik dışı
çocuğunu.

17 ekim 2023

Babalık davası - anne ve cocuk. 301. Süresi 303: doğumdan başlayarak 1 yıl geçmekle düşer.
2013 yılına kadar bir süre vardı aym iptal etti. Çocuğun dava açma hakkı ergin olmasından
itibaren 1 yıllık süre ile sınırlıydı 2013ten itibaren bu. Çocuğun babalık davası açma süreye bağlı
değil.

Evlatlık ve evlatlığın alt soyu

Madde 500- Evlâtlık ve altsoyu, evlât edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. Evlâtlığın
kendi ailesindeki mirasçılığı da devam eder. Evlât edinen ve hısımları, evlâtlığa mirasçı
olmazlar.

Önceki mk döneminde aile hukuku meselesiydi. Şimdi böyle bir opsiyon yok. Kan hısmı
gibi mirasçı olur lafı 314/2: Evlâtlık, evlât edinenin mirasçısı olur.

Bazı hallerde evlatlık ve altsoyunun mirasçılığı kan hısmından farklı olacak görücez.

Mirasbırakan M cocugu Ç1 Ç2 E ve e cocugu EÇ. ⅓ ⅓ ⅓ cocuk.

M evlatlığını geride bırakarak ölmüş. Annesi a babası sağ. Anne babaya 2.zümreye yani
geçmeyecektir öncelik ilişkisi var.

Mademki evlatlık E ile altsoyu EÇ saydık, bunlar aynı zamanda bütün mirasbırakanın alt
soyunda olduğu gibi saklı paylı mirasçısı olacaktır. Kan hısmı gibi mirasçı olacaktır
lafıyla.

Bütün 1.zümre mirasçılar (sınırlı olmamak üzere çünkü eş ve anne baba da var) aynı
zamanda saklı paylı mirasçıdır.

Evlatlığın yerine zümrede halefiyet yerine EÇ yer alacaktır. Şu durumlarda: ıskat, önce
ölüm, mirasın reddi, yoksunluk, ivazsız feragat. İvazlı feragat sözleşmede ??? tatbik
edemiyoruz öncelik prensibini. İstisnaen sözleşmede hüküm varsa.

Evlatlık ve alt soyu 1zümreue dahil.

Madde 500- Evlâtlık ve altsoyu, evlât edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. Evlâtlığın
kendi ailesindeki mirasçılığı da devam eder. Evlât edinen ve hısımları, evlâtlığa mirasçı
olmazlar.

314/2: Evlâtlık, evlât edinenin mirasçısı olur.

→ çözüm şu: evlatlığın ve altsoyunun mirasçılığı sınırlıdır. Sadece evlat edinene mirasçı
olurlar. Evlat edinenin hısımlarından miras almaları söz konuus olamaz. Mademki
evlatlık ve altsoyu sadece evlat edinene mirasçı oluyorlar :
M ölmüş. Evlatlığı var E. m nin mirasını dağıtıyoruz. E de önce ölmüş olsun. Zümrede
halefiyet prensibi gereğince evlat edinen E yerine ç1 ç2 alacaktır ama E almayacktır
çübkü evlatlık sadece kendisini evlat edinene mirasçı olacaktır. Büyük e sağ olmadığı
için mirasçı olamıyor ve alt soyu alıyor. Normal şartlarda tam evlat edinme sistemini
kabul etseydi böyle bir hüküm yer almazdı. Miras hukuku kısmında evlatlık diye kısım
açılmazdı . ama evlatlık ve altsoyu sadece ve sadece evlat edinene mirasçı olur diyince
küçük e’nin m’den miras alması mümkün değildir. e’Nin mirasçılığı sınırlıdır.

Evlatlık ve altsoyunun mirasçılığı tek yönlüdür. Evlatlık evlat edinene mirasçı oldu.
Yoksa evlat edinen E yasal mirasçı olmadı.

Büyük E evlat edinen ç1 ç2 ve evlatlığı e. Kardeş gibi büyümüşler. Küçük evlatlık e vefat
etmiş. Küçük e’nin mirasını dağıtacağız. Kardeş gibi büyüdüğü ç1ç2 ve E var kendisini
evlat edinen. Evlatlık ilişkisi tek yönlü. Büyük e ölseydi küçüğe kalacaktı. Ama evlat
edinene miras geçmeyecek evlatlığın. Evlatlığın tabi kan hısmı olan gerçek ana
babasıyla olan ilişkisi devam ediyor. Tamam evlat edinince E ile küçük arasında
soybağı kuruldu ve anne babayla koptu ya da kurulmadı hiç, ama miras hukuku
bakımından miras ilişkisi devam ediyor. Gerek gerçek anne babasından miras alabilir
gerek kan hısımlarına miras gider. Dolayısıyla küçük e’Nin vefatında çocuğu yoksa
kendi ana babasına, yoksa gerçek kan hısmı olan kardeşleri… ama büyük E, Ç1Ç2
değil.

Evlat edinen eğer evlatlığın mirasçısı olursa o zaman evlat edinme kurumu kötüye
kullanılabilir diye gerekçe var. Ama saçma. Sistem aksıyor bu yüzden. Bir yandan
soybağını kuruyorsun ama farklı yapıyorsun mirası.

E ölürse 3e bölünecek ç1ç2küçüke. Küçük e ölürse yukarıya gitmeyecek hiç alakası

kalmayan anne babasına veya kan hısımlarına gidecek. Bunu gören evlat edinmek
isteyenler rahatsız oluyorlar. Niye ç1ç2ye gitmiyor diye. Ben evlat edincem ama ya
böyle olursa. Diğer gerekçe geleneksel düşünceler.

Evlatlık ve altsoyunun mirasçılığı da katmerli bir yandan. Hem evlat edinenin hem öz
kan hısımlarının mirasçısı. Çünkü bağ kopmadı. O bakımdan da bir eleştiri konusu olur.

Evlatlık ve altsoyunun evlat edinene sadece mirasçı oldığını, normal şartlarda zümre
prensibini tatbik ettiğimizi, sınırlı olacağı,
Evlatlığın kendi öz ana babası ile mirasçılık bağı aşağı yukarı kopmuş değil
işlemektedir.

Sağ kalan eşin yasal mirasçılığı

!!! eş, mirasbırakanın zümresine dahil bir kişi değildir bu yüzden de özellikle
zümrede halefiyet prensibi tatbik edilmez!!!!!

Eşin yasal mirascılıgı bakımından zümrede halefiyetin geçerli olmayacağı:

M ölmüş. Eş e. Cocuk ç1 ç2 ç3. Sağ kalan eş varsa önce eşin kanunda gösterilen yasal miras
payını alıp kalanını zümreye dağıtıcaz. Eş hangi zümre ile mirasçı oluyorsa farklı farklı
göstermiş. Eş m’nin altsoyu ile beraber mirasçı oluyorsa, eşin miras payı 1/4tür.

E= ¼. Zümreye kaldı ¾. Ç1ç2ç3 1/4er pay alacaklar.

Eş eğer ana baba zümresi ile mirasçı olacaksa yasal miras payı 2/4=½. Bunu ayırıcaz kalanını
zümreye dağııtcaz. Çocukları kendisinden önce ölmüş mesela. Anası babası sağ hala. 1/2 . geri
kalan 1/2yi ikiye bölcez.

A da b de önce ölmüş ama kardesi K hayatta. Yine aynı şeyi uygulıcaz. Kalan 2/4 kardeşin.

Eğer eş 3.zümre başları ve onların çocukları ile mirasçı oluyorsa → amcası halası teyzesi. Eşin
miras payı 3/4 . geri kalanı zümreye dağıtıcaz.

Onun dışındaki hallerde eş 1 tam.

Sağ kalan eş
Madde 499- Sağ kalan eş, birlikte bulunduğu zümreye göre mirasbırakana aşağıdaki oranlarda
mirasçı olur:
1. Mirasbırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte biri,
2. Mirasbırakanın ana ve baba zümresi ile birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısı,
3. Mirasbırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı
olursa, mirasın dörtte üçü, bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.

Eşin mirasçılığını güçlendirmeye çalışıyor kanunlar. Eşin varlığı kuzenlere gitmesini engelliyor
mesela.

Eş önce ölmüşse. M’nin ölümünde ç1ç2ç3 sağ. Ayrıca e’Nin baskasindan olan cocugu x sağ. X
yasal mirasçısı değil m’Nİn. Ç1ç2ç3 kendilerinden önce ölen annelerinin yerine geçerek miras
alma durumu yok. Ç1ç2ç3 mirasçı olma sebepleri babalarından almaları.

M. ç1ç2 ve yeni eş E. e’yle olan evliliinden ç3. Bide e’Nin ayrı cocugu x (ç4).

M öldü. E sağ ise e=¼ aldı. Geri kalan ¾ ç1ç2ç3 paylaşacaklar.

E önce ölmüş veya reddetmiş yoksun kalmış ya da feragat etmiş. Ya da ivazsız olarak feragat
etmiş: özelliği zümrede halefiyet prensibi ivazsız feragatte de işler!!!!!!!!!! Srabilir.
Eş eğer önce ölmüşse e’Nin yerini kendi altsoyu alacaktır diyo mahkeme. E önce ölmüşse e’nin
1/4ünü ç3 ve ç5e vericez. Ç5 m’nin mirasçısı olmadığı halde nemalandı. Tamamen yanlış.

Doğrusu: e önce ölmüşse ¼ hattı körelmiş. M’den çıkan hat sayısınca böleceksin ç1ç2ç3 var. ⅓
⅓ ⅓. Öbür çözüm tamamen yanlış.

Eş zümre mirasçısı olmadığı için halefiyet prensibi uygulanmaz.!

Ölüm sadece evlilik ilişkisine son vermez. M ile e arasındaki mal rejimi sona erdi. Şimdi katılma
rejiminden olanı tasfiye etmemiz lazım.

Önce evlenme sona ermesi sonucunda ??? artık değer 1/2sinden

?
Ya sağ kalan eşin mvda artırma olacak ya da ölen alaakı çıkrsa bu sefer sağ kalan elin mv da ?

Önce mal rejimini tasfiye edicez. Ölenin mvda katılma alacağı yA DA BORCU olacak. Ondan
sonra mirası dağıtırken terekede ne var tarla banka taşınır var bide sağ kalan eşine katılma
borcu veya alacağı var. Ve buna göre paylaştıırcaz. Ama bunun için önce mal rejimini tasfiye
etmemiz lazım. Sonra mirasın tasfiyesine geçiyoruz.

Sağ kalan eşin mirasçı olabilmesi için m ile e arasında kurulmuş geçerli bir evlilik bağı gerekir.
Nişanlıyken ölmüşse yapcak bişi yok yasal mirasçı değil.

Mirasçılığın söz konusu olabilmesi için evlilik ilişkisinin ölüm anında devam ediyor olması lazım.
Boşanma kararı kesinleşmişse eski eş ölen eşin yasal mirasçısı olmaz.

Madde 181- Boşanan eşler, bu sıfatla birbirlerinin yasal mirasçısı olamazlar ve boşanmadan
önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendilerine sağlanan hakları, aksi tasarruftan
anlaşılmadıkça, kaybederler.
→ boşanma sadece yasal mirasçılığına son vermedi eşin, evliyken yapılan örneğin vasiyet
bırakmış bunlar da sona erer meğerki “boşansak bile mirasçı atıyorum” demediyse. Sadece
yasal değil iradi mirasçılığıa da son verdi aksinden anlaşılmıyorsa. Boşanma tıpkı bir hukuki
işlemin causası gibi yasala son veriyorsa iradiliğine de son verebilir. Sonuçta o kazandırmayı eşi
sıfatıyla yapıyor. Causa sebep düştü. Hoca o yüzden iradi sona ermesini de mantıklı buluyor.

Boşanma davası açılmış kesinleşmemişken birisi öldü: örn kadının canına tak etmiş boşanma
davası açarken daha da üzükmüş ölmüş. Sağ kalan koca neredeyse ölümüne sebebiyet verdi
bide mirasçı mı olacak. Boşanma davası açıldıktan sonra davacı eş ölürse davalı mirasçı olmaz
kusurlu oldugu anlaşılmazsa. Davalı olarak da ölebilirdi. O uüzden iptal edildi. 2011den itibaren
181 böyle şuan.

Dava devam ederken ölen eşin mirasçılarından birisinin ister davalı ister davacı, “davaya devam
etmesi” .. bu davada sağ kalan eşin kusurunun ispatlanması halinde… demek ki ölen elin
mirasçılarının bu davaya devam ettirilmesi.. O zaman sağ kalan eş ölen eşe yasal veya iradi
mirasçı olamaz. Bunun olabilmesi için mirasçılarının davaya” devam edip boşanmada kusurlu
olacağı kesinleşecekti deyip ispatlamaları gerekir. Bu davada hangisinin daha ağır kusurlu
olduğuna bakılacak.

Butlan sebeplerinden bahsettik.

Dikkat::: 499 3. Mirasbırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte
mirasçı olursa, mirasın dörtte üçü, bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.

→ m ölümünde altsoyundan kimse kalmamış. İkinci zümrede de kalmamış. 3.zümreye geçti. Eşi
e de sağ. Yukarıdkai zümrede büyükanne büyükbabaları sağ. Eş - ¾. Geriye kaldı 1/4ü 4e
1/16şar paylaşacaklar.

Büyük Babası ölmüş. Babasının kardeşi Amcası var. Amca da eşle beraber olabilir. Eş yine ¾.
Geri kalan 1/4ün 1/8i annentarafına ⅛ baba tarafına.

Birtek amca oldugu için 1/8i amca aldı.

Amca öldü kuzen K sağ. Eşle beraber zümre başları ve onların çocukları! Bunlar yoksa eş tek!

Kuzenler varsa mesela ya da çocukları eş tam mirasçı. Eşle beraber paylaşmayı hak edenler
yok!.

Bu olayda mirasbırakanın anne tarafından zümre başı sağ. Her halukarda eş ¾ alacak. Peki
zümrenin mirasını 1/4ü nasıl dağıtıcaz. Lafzına bakarsak 3.zümre başları ve onların cocuklaır
olur demek ki kzeunler olamıyor ¼ anneanne ve dededye vercez. Ama bizim amacımız eşin
miras oayını çoğaltmaktı. Şimdi eşin varlığından eş değil de anneanne dede yararlandı. Amaç o
değilki. Deniliyor ki hükmün lafzına göre eş ¾ geri kalan ⅛ anneanne ⅛ dede. K =0. Ama amaç
k’yı dışlamak değil. Eş zaten ¾ e mahkumsa, o zaman mirası normal zümre sistemine göre
dağıtmak mantıklı ditor hoca! Kuzene 1/8i vermeliyiz. Ama hoca amaca göre hükmü zorluyor.
Hoca amacına göre daralttı. Teleolojik redüksyion. Bazen lafzı amacını aşan bir ifade taşıyabilir.

Eğer 3.zümre başları veya çocukları yoksa eş mirası tek başına sahiplenir. Eğer mirasbırakanın
ne kan hsımı ne eşi yoksa miras hazineye devredilir.

19.10.2023
Çift hattan mirasçılık değil de miras bırakanın ölümünde geride kalan iki geçerli evlilikten
bahsedildiğinde eşe düşen miras payını nasıl dağıtcaz?

Bugün dahi mahkemelerin önüne geliyor. Biz bi miras intikali olayıyla karşılaştığımızda o olayla
ilgili ölümle ilgili miras paylarını ?
Mirasçıları miras paylarını mirasın geçişinde hep mirasın geçişinde olan kanuna göre belirlicez.
Mirasbırakan 2000 de ölmüş. Mirasçı ve saklı oay kardeşi saklı paylı mirasçı o sırada. Sonra
kaldırıldı. ÖNEMLİ OLAN MİRASIN AÇILDIĞI AN.

1926 öncesi - yarg kararlarında bugün gündeme gelse 1926dan önce ölen birisi
paylaştırılmamış arazisi diyelim. Ölü gözüküyor tapuda diyelim. Torun çocuklarından birisi
harekete geçti mirasçılık belgesi alacak. İntikal gerçekleştirilecek tapuda. Hakim neye bakacak
kök muristen başlayacak. Onun mirasını dağıtmaya başlıyoruz soyağacında. İki cocugu var. İki
eş bırakmış geride o dönemde. Nasıl dagıtcaz? Eğer söz konusu bir tarım arazisi ise arazi
kanununa göre paylaştırılır ve taa tanzimat döneminde kanunname

Biz mirası mirasbırakanın öldüğü andaki kanuna göre paylaştrıyoruz. Bunu bil.

1926 öncesi evlenmiş birkaç kadınla. 1940ta vedat etti. 1940da vefat ettiği zaman geride iki tane
eş bıraktı ve onların zamannda yapılan evlilik geçerli.

M öldü. Cocuklar ç1ç2ç3 sağ. Iki eşi var. Miras altsoyla beraber eş ¼. Eşlere ¼’ü
paylaştıracağız. ⅛ ve ⅛. Zümre bakımından bişi değişmez.

Birisi 2010 yılında evliliğine rağmen nasıl olduysa ikinci kez evlenmiş. İkincisi mutlak butlan. Bu
mutlak butlan sebeplerinin nispi butlan sebeplerinden farkı - evlendiği eşin vasfında hata
mesela nispi butlan. Mutlak butlan daha cok kamu düzenine ilişkin savcı bile dava açabiliyor.

Mutlak butlanla sakat olan evlilik hakkında butlan kararı çıkana kadar geçerli bi evlenme. İki
defa evlenmeyi başarmış. Sonra ölmüş ama henüz butlan davası falan açılmamış. E1 de e2 de
sağ. Ama e2 de mutlak butlan sebebi var. Bu ikinci evliliğin mnin ölümünden sonra butlanı dava
edilebilir mi? Tmk 159 Mirasçıların dava hakkı Madde 159- Evlenmenin butlanını dava etme
hakkı mirasçılara geçmez. Ancak, mirasçılar açılmış olan davayı sürdürebilirler. Dava
sonucunda evlenme sırasında iyiniyetli olmadığı anlaşılan sağ kalan eş, yasal mirasçı
olamayacağı gibi, daha önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendisine sağlanan hakları
da kaybeder.

147/3: Evliyken yeniden evlenen bir kimsenin önceki evliliği mutlak butlan kararı verilmeden
önce sona ermişse ve ikinci evlenmede diğer eş iyiniyetli ise, bu evlenmenin butlanına
karar verilemez. →savcı mutlak butlan davası açamaz e2 iyi niyetliyse.

M öldü. Geride iki eş kaldı. Yine aynı problemle karşı karşıyayız. Eşin mirasçı payı 1/4ü e1 ve
e2 arasında 1/8 ⅛ paylaştırıcaz.

Devletin yasal mirasçılığı:

Yaşam süresi uzadığı için bakımevinde geçiriyorsa orda vefat ettiyse sosyal hizmetler kanunu:
mirasın kuruma geçmesi madde 28. Madde 28 – Kuruma bağlı kuruluşlarda bakılmakta iken
mirasçı bırakmaksızın ölen kimselerin mirası Kuruma geçer. Kurum terekenin borcundan ancak,
kendisine geçen mallar ölçüsünde sorumlu olur.
Normalde devlete geçmesi lazım. Hazine avukatı kurum avukatına karşı dava açıyor. Hüküm
açık çünkü.

Kurum terekenin borcundan ancak, kendisine geçen mallar ölçüsünde sorumlu olur → tıpkı
hazine mirasçılığına oldugu gibi ölenin borçlarından sadece kendisine kalan mallardan
sorumludur.

Yasal veya iradi mirasçı kalmadıysa devletin mirasçılığı olur.

Devlet yasal mirasçı ise borçlardan sorumluluğu sınırlı.

Kimsesi kalmamış. Falancayı ½ ¼ hazineyi ¼ mirasçı atayabilir.

Madde 594- Mirasbırakanın mirasçısı bulunup bulunmadığı veya mirasçıların tamamı

bilinmiyorsa, sulh hâkimi uygun araçlarla ve bir ay ara ile iki defa ilân yapıp hak sahiplerini son
ilândan başlayarak en geç bir yıl içinde mirasçılık sıfatlarını bildirmeye çağırır. İlân süresinde
kimse başvurmazsa ve sulh hâkimi de hiçbir mirasçı tespit edememişse, miras sebebiyle
istihkak davası açma hakkı saklı kalmak üzere miras Devlete geçer.

→ miras çoktan devlete geçti aslında. Bu sadece bir tespit hükmü. Miras açıldığı anda devlete
geçti.

Defteri tutulur hazineye kalan mirasın. Çünkü ne kaldı belli olsun da sınırın ne olduğunu
anlayalım.

Saklı paylı mirasçılar

Yasal mirasçılardan bazılarının mirasçılıkları geliştirilmiş. Ama bugün için kabul edilen esas -
eğer mirasbırakan saklı paylı mirasçıları göz ardı edip de başka bir iradi mirasçıya bırakmışsa
mirasbırakanınn ölümnde atanmış kişi mriasçı olmultur. Saklı paylı mirasçı mirasçı olmamıştır.
Saklı paylı mirasçılık otomatik gerçekleşmez. Mirasbırakanın en erken ölümünde harekete geçip
tenkis davası açıp bu davayı kazanmadıklaır müddetçe kazanamazlar bu saklı payı.

Saklı paylı mirasçılardan her biri kendi saklı payını korumak için kendi saklı payı oranında tenkis
davasını süresi içinde açarsa hakim onun sakl payona hükmeder. Bu bozucu yenilik doğuran
kararıyla hakimin hükmettiği oranda kendiliğinden aşağı çekilmiş olur.

Geçmişe etkilidir. Ne malum onun dava açacağı. Veya süreyi kaçıracak. Mirasçısı o anda
darüşşafaka dır. Belki o tablo değişir ilerde bilemeyiz.
Saklı pay kurulması kendiliğinden değil açacağı tenkis davası ile açılıyor.
514/2 - tasarruf etmediği kısım mirasçılara kalır.

Saklı paylı mirasçı davayı açınca saklı payını elde etmiş oluyor. Terekenin tamamı üzerinde
mirasçı sıfatıyla hak sahibi oluyor. Terkee malları bölüştürülecek sana ¼ klalacak. Hakkı
terekenin tümünedir. Basit bit alacak hakkı değil. 400knın 100ksı değil yani. Saklı paylı mirasçı
tenkis davasını açtı, kavuştu payına, o da tüm mallar üzerinde elbirliğiyle hak sahibi oldu ve
müteselsilen sorumlu oldu borçlarından. Diğer mirasçılardan bir rica bana 100k verir misiniz
değil. Ama bazen mirasbırakanlar saklı payları gözden çıkarmış. Ama tamamen de gözden
çıkaramıyor. Elindeki imkan şu: çocukları arasında ⅓ ⅓ ⅓ her birnin saklı payı ⅙. Oğlanları
gözden çıkarmış onlara ⅙ vermiş geri kalanı kızıma demiş. Bu geçerli. Çünkü saklı payları
vermiş. Baba vefat edince terekeye elbirliğiyle hak sahibi oldu. Babanın korktugu basına geldi.
Şunu yapabilir: dolaylı bir şekilde - oğullarıma sadece ve sadece saklı pay bırakıyoruk ⅙ ⅙.
Onlar saklı paylarını terekeden para olarak alsınlar. Fabrika kızımda kalsın diyebilir. Bu bir
taksim paylaştırma kuralıdır. Sen bunu al sen bunu al.

Bizim hukukumuzda ayni etkili paylaştırma kuralı mümkün değildir. Yine tereke kız ve oğullarına
yine elbirliğiyle hak sahibi oldu.
- Bizde saklı pay himayesi tamamına
- Paylaştırma kuralı yoktur ayni etkili. Sadece paylaştırma kuralı paylaştırmada talep hakkı
verir.

Saklı pay himayesini sadece şöyle dğünmeuin - mirasbırakan darışşafakaya bıraktı iradi mirasçı
yaptı. Bu ölüme bağlı tasarrufa karşı dilerse saklı paylılar tenkis davası açabilirler. Sadece bu
himayeyi ölüme bağlı tasarruflardan ibaret zannetmeyin. Saklı paylarına 5 kr istemiyor. Terekeyi
sıfırlar yavaş yavaş bağışlar. Neye yaradı saklı pay. O yüzden kanun koyucu bu davayı sadece
darülşşakadaya karşı değil, miras bırakanın sağlığında yaptığı bazı tasarrufların da tenkis
davası açabileceğini söylüyor. Ölümünden 6 ay önce terekesini bağışlamışsa tenkis davası açıp
bu bağışlamayı geçersiz hale getirebilirler.

Muvazaa?

Dilersen geçersizliğini ileri sürmezsin tenkisini istersin. Ya da muvazaa kesin hükümsüz istersin
ya da daha cok tasvşye: bu görünüşteki satış esasen muvazaalıdır tapu iptal tescil davasını
talep ediyorum. Bir an için muvazaa iddiamı kabul etmezseniz terditli dava o zaman tenkis
davası istiyorum. Bunu terditli olarak yapabilirsin.

Saklıpay oranları
Olayda ilk mirasçıyı tespit et
Saklı pay
Madde 506- Saklı pay aşağıdaki oranlardan ibarettir: 1. Altsoy için yasal miras payının yarısı, 2.
Ana ve babadan her biri için yasal miras payının dörtte biri, 3. (Mülga: 4/5/2007-5650/2 md.) 4.
Sağ kalan eş için, altsoy veya ana ve baba zümresiyle birlikte mirasçı olması hâlinde yasal
miras payının tamamı, diğer hâllerde yasal miras payının dörtte üçü.

M öldü. Hatlar ç1ç2ç3 her biri ⅓. 1/3ün yarısı ⅙ saklı pay. 3 çocuk değil de 2 cocuk olsaydı
ç1ç2. Her birinin ½. He birinin saklı payı ¼ olacaktı. Önce yasal miras payını bulcaz sonra
altsoysa 506ya göre saklı payına bakıcaz

½ a ½ b ⅛ annenin ⅛ babanın.
Kardeşlerinki 2007den beri çıkarıldı.
Evlatlık ve altsoy altsoyun içinde zaten.

Eş: tek bir saklı payı yok kimle mirasçı olursa ona göre değişiyor.

Diğer haller: 3.zümre başları ve onların çocukları veya tek başına. Tek başına ise miras payı 1 ,
3/4ü saklı pay.

Madde 505- (Değişik birinci fıkra: 4/5/2007-5650/1 md.) Mirasçı olarak altsoyu, ana ve babası
veya eşi bulunan miras bırakan, mirasının saklı paylar dışında kalan kısmında → tasarruf nisabı
veya serbest tasarruf oranı diyoruz. ölüme bağlı tasarrufta bulunabilir.

M ölümünde eşi e ve 3 cocugu ç1ç2ç3 sağdır. Mirasbırakanın saklı paylı mirasçılarını ve

tasarruf nisabını hesaplayın.

Önce eş: eşi ¼. 3 çocuğu var onlara da 1/4er kalıyor.

Saklı pay çocukları 1/8er . eşin: aynı. Toplam saklı pay ⅝. Terkesinin 3/8i kadar serbest.
Aşıyorsa o zaman saklı payları ihlal etti demektir ve tenkis davası açabileektir.

Önce saklı paylı mirasçılar ve toplamı. Serbest tasarruf oranını hesaplıcaz ve bakıcaz.
Kazandırmalar bu serbest tasarruf oranını aştı mı aşmadı mı. Bi gram bile aştıysa tenkis
davasını açabilcez.

Soru: aşağıdaki ihtimallerde saklı paylarını mirasçıların paylarını ve tasarruf miktarını

hesaplayınız.
M nin ölümünde 2020de ölmüş. Hayatta bulunan yakınları eşi e annesi a halası h kardeşi k1ve
k1in oğlu y1 sağ. Kendisinen önce ölmüş olan k2’nin karısı ke sağ. Yine kendisinden önce
ölmüş k3ün kızı y2 ve evlatlığı küçük e hayattadır. Çıkan vasiyetnamede yakın arkadaşı ü’ye
otomobilini bırakmıştır.

Kimler mirasçı kimler mirasçı değil gerekçesi ile yazınız da sorabilir.

Vasiyet alacalısı ü mirasçı değil.

Kimler mirasçı değil neden kimler miasçı neden?

Mirasbırakanın sağ kalan eşini 2.zümreyle mirasçılığı söz konusu. Eşin miras payı ½ oluyor
yasal. Kenara bırakalım. Geriye kaldı ½. Tespit ettiğimiz yasal mirasçılara dağıtıcaz. Anne ¼
yasal miras payı. Kalan ¼ babaya düşmesi gereken k1k2k3 aralarında paylalmaşarı gerekior
noralde. K2nin eşi hayatta ama eş olduğu için tıkandı, geçmez çünkü yasal mşrasçıcı
değil zümrede halefiyet kendi alt soyuna geçer eğer geçemiyorsa. K2 hattı yok. Kalan
1/4lük a=¼. ⅛ olarak iki cocuk. Y1 mirasçı olamayacak çünkü burada zümre başı k1 sağ. Y1 e
geçmesine engel olack. Zümre içinde öncelik prensibi. K1 - ⅛. K3- hattı- 2 kişi var normalde
ama evlatlık sadece evlat edinenin olacağı için mden miras alamaz. Dolayısıyla k3e düşmesi
gereken ⅛ y2ye düşecek zümrede halefiyet prensibi nedeniyle.

Ama hden hiç bahsetmedik. Çünkü 3.zümreye gitmiyoruz. 2.zümrede mirasçıların olması halaya
geçmesine engel olacaktır.

E ½ a ¼ k1 ⅛ y2 ⅛

Saklı payları:
2.zümreyle beraber mirasçı oldıgı için miras payının tamamı 1/2si aynı zamanda eşin miras
payı.
Anne - 4te 1 - 1/16.
K1 - mirasçı ama 0 saklı pay.
Y2 - 0 . yasal mirasçı olsa da.

Tasarruf nisabı- toplam saklı pay ½ + 1/16= 9/16 tasarruf nisabı 7/16. En fazla 7/16su kadar
tasarruf edebilir.

24.10.2023
12a-i öğrencinin sorduğu soru hakkında yazılmış. Ders yükünü aşıyor ama okuyabilirsin.

Kanuna göre miras bırakanın üzerinde tasarruf etmediği kısım yasal mirasçılarına kalır. 514/2.
Geri kalan kısım yasal mirasçılara nasıl kalacak ve ne oranda? Yasal mirasçılık payı neyse ona
göre dağıtırız. ⅝ kaldıysa yasal miras paylarına payları oranında dağıtılır mantıklı. Yasal miras
payları farklı ise mantıklı olan çözüm sonuca bakınca garip: örnek: geirde eşi e ve ç yi bırakan
m, mirasının 3/8i için a’yi mirasçı atamış.

e= ¼. Saklı pau da ¼. Altsoyla beraber oldu mirasçı çünkü. ç’Nin ¾ kaldı. Saklı payı ysal miras
payının yarısı ⅜. Torunun sp ysal miras payının yarısı. Bütün altsoyun sp aynı. Yasal miras
payının yarısı. Toplam sp = ⅝. Tasarruf nisabı ⅜. M: ayı ⅜ için mirasçı atıyorum. Böylece
tereke ⅝ kaldı.bir kısmını eş bir kısmını ç alacak. Tasarruf etmediği kısım yasal mirasçılara
kalacak çünkü. 5/8i ç ve e nasıl paylaşacaklar? Yasa mirsas payları neyse ona göre
paylaşsınlar. E -¼. 5/8in 1/4ü. 5/8in 3/4ünü ç alsın. Mantıklı gözüküyor. 5/32. 514/2 dediği tek
şey m’Nin üzerinde atsarruf etmediğ ikısım yasal mitsçılara kalır. Ama arkasını getirmemiş.
Nasıl kalacak o rakam? Mantıken yasal miras paylarına göre alsınlar dedik. E- 5/32 aldı. Saklı
payı ¼. Saklı payı 8/32. Eş saklı payını alamadı. Mirasbıırakan saklı paylara tecavüz mü
etmişti? Tasarruf nisabını aşmamış. Eş saklı payını alamadı. Bizim yapmış olduğumuz işlem
yüzünden eş saklı payını alamadı. Eşin saklı payı ve cocugunku farklı oldugu için eş almadı.
Isviçre: bu durumu tespit etmiş. Bu durumda eş ç’ye karşı tenkis davası açıp saklı payına
ulaşabilir. Saklı payları koruyan tenkis davası mirasbırakanın saklı paylarına tecavüz edenine
karşı açılır. Burada a’ya karşı kimse tenlis davası açacak durumda değil.

Hoca: böyle durumlarda e’Nin saklı payını alamamasının sebebi bakiyeyi paylaşırken yasal
miras oranlarına göre dağıtmamızdır. O yüzden önce saklı payları teslim etmeliyiz. Verdiğin
zaman saklı payları ¼ yani 8/32 geri kalanını çye verirsin sorun yok olur. Kısaca 514 miras
bırakanın terekesinin kime kalacağını söylemiş ama yasal mirasçılara dağıtırken bu olayda
dağıtırken saklı payları farklı ise saklı payları himaye eden bir aritmetik yapmamız lazım.

Sınavda çıkmaz.

Tasarruf nisabı ⅜. 3/8in rakamsal değerini bulmamız lazım. Mirasbırakanın geride bıraktığı
terekesinin parasal değeri. Kaç liralık tasarruf edilebilir buna bakıcaz. 3/8lik rakamı aşıor mu
aşmıyor mu. Miras Bırakanın tasarrufları 3/8e eşitse sorun yok. Veya azsa tenkis edeceğimiz
bişi yok. Ama mriasbıraknaı tasarruf 3/8i 1 kuruş fazlaysa saklı pay ihlal edilir ve tenkis davası
açılması gerekir.

Toplam saklıpaylar ⅝.
Tasraruf nisabı ⅜.
Mirasbırakanın tenkise tabi sağlararası kazandırmaların ve tenkise tabi ölüme bağlı
kazandırmalarının toplamı = x tl. X 3/8den büyük mü? Büyükse o zaman tenkis problemi var.
Tasarruf nisabını aşıyor demek oluyor.
Neyin 3/8i peki? Terekenin. Tereke ne peki?

Madde 507- Tasarruf edilebilir kısım (tasarruf nisabı), terekenin mirasbırakanın ölümü
günündeki durumuna göre hesaplanır. ->mirasın açıldığı gün itibariyle terekesinin miktarı.
Hesap yapılırken, mirasbırakanın borçları (kamusal olabilir özel hukuktan kaybaklanabilir),
cenaze giderleri (defin, tören..), terekenin mühürlenmesi ve yazımı giderleri (envanterinin
çıkarılması), mirasbırakan ile birlikte yaşayan ve onun tarafından bakılan kimselerin üç aylık
geçim giderleri terekeden indirilir.

Önce 507’ye göre tereke aktiflerini hesaplıcaz. Haklar örn taşınmazlar banka hesabı alacaklar
… eşi varsa öldüğü sırada, mal rejimi sonra erdi mal rejimi tasfiyesi sonucunda eşinden katılma
alacağı mı çıktı mesela., tereke aktifleridir bunlar. Mirasın açıldığı an itibariyle değer biçiyoruz.
Tarla mesela.

Vasiyet borcunu çıkarmıcaksın ama!!! Çünkü daha verilmedi ki. Belki tenkis etcez belki etmicez.
Şu an net değerini bulmaya çalışıyoruz. Vasiyet borcu net değil belki tenkis edilecek belki
edilmeyecek. Dolayısıyla vasiyet borçlarını asla çıkarmıyoruz. Vasiyet mirasçının borcu. !!!!
dikkat. Vasiyet borcunu düşmüyorsun aktifinden!!!!! Kredi borcunu düşüyorsun mesela.

Tereke aktifinden borçları çıkarıcaz 507/2. (indirilecek borçlar: mirasbırakanın borçları,

cenaze giderleri, terekenin mühürlenmesi ve yazımı giderleri, mirasbırakan ile birlikte yaşayan
ve onun tarafından bakılan kimselerin üç aylık geçim giderleri - mirasçı olmaları şart değil)

Bu kişiler aynı zamanda mirasçı ise Bu 3 aylık alacak onun miraspayından düşülmeyecek!!!!! Bu
ayrı o ayrı.

tereke aktifi - borçlar = net tereke + 508

Burada kalsak hiç adil olmayan sonuçlara varırız. Çünkü bunun bilincinde olan M, terekesini
sağa sola dağıtır. “Eğer mirasbırakan sağlığında şı kazandırmaları yapmamış olsaydı ne
olacaktı”? Net tereke değerine kağıt üzerinde bazı şeyler eklicez.

Sağlararası karşılıksız kazandırmalar

Madde 508- Mirasbırakanın sağlararası karşılıksız kazandırmaları, tenkise tâbi oldukları
ölçüde, tasarruf edilebilir kısmın hesabında terekeye eklenir.

Farazi olarak eklenir. Gerçekte belki hiç saklı paylar falan aşılmış değil sorun yok dicez. Şu an
farazi tereke değeri buluyoruz.

Hesap terekesi (farazi tereke değeri)= net tereke + 508 uyarınca sağlararası ivazsız
kazandırmalar (565te 4 kalem) + 509 uyarınca mirasbırakanın sigorta alacakları +
denkleştirmeye tabi kazandırmalar

3/8i hesaplıcaz aşılmış mı aşılmamışsa. Aşılmamışsa problem yok. Aşılmışsa hangi

kazandırmadan ne kadar kırpacaımıza geçeceğiz.

Net terekeyi hesapladık.

Denkleştirmeye tabi kazandırmalar: mk 669 vd. Bir çocugu olsun. Ve m, cocuklarından birine
sağlığında iş kurması için sermaye olarak bir miktar para vermiş olsun. 100k bağış yapmış.
Kucuk Cocuk daha ortaokulda. O da büyüyünce ona da verir. Ama m vefat etmiş. Tereke 500k
bırakmış.

500k - ç1 ç2 ama ç1 ztn zamanında 100k almış. Bu 100kyı hesaba katacak mıyız? Kanun 669
vd’da mirastan denkleştirme bahsi altında şunu düzenliyot:

Madde 669/2: Mirasbırakanın çeyiz veya kuruluş sermayesi vermek ya da bir malvarlığını
devretmek veya borçtan kurtarmak ve benzerleri gibi karşılık almaksızın altsoyuna yapmış
olduğu kazandırmalar, aksi mirasbırakan tarafından açıkça belirtilmiş olmadıkça,
denkleştirmeye tâbidir.

Mirasbırakanın altsoyu arasında eşitlikten hareket etmiş olmasıdır düşüncesi var kanun
koyucuda. Mirasbırakan ben bunu sana miras payından mahsup etmek üzere veriyorum demek
oluyor denkleştirme. Sen zaten alacaktın ya miras payını, şimdi adeta avans olarak verdim.
Eğer öyleyse bu 100k denkleştirmeye tabi ise tereke 600k olacktı. 300k 300k olacaktı. Şu halde
ç2 300 alacak, ç1 200 alacak.

Mirasla denkleştirme iki şekilde olacaktır: mahsuben veya fiilen denkleştirme. Örn tarla olsa ç1
diyebilir ki ivazsız kazandırma yapılan, al dükkanı terekeyi iade ediyorum paylaşalım. Bu da
mahsuben denkleştirme veya mirasta iade.
Biz eğer kazandırmanın denkleştirmeye tabi olduğu tespit ettiysek her halükarda terekeye
eklenecektir. Hatta terekeye eklenmeyecektir, terekeden çıkmamıştır bile diye düşünüyor hoca.
Önce denkleştirmeye tabi kazansırma var mı yok mu tespit ediyoruz. Ç1 lehine yapılan
kazanırma denkleştirmeye tabi olmasaydı mesela al bunu miras payondan mahsuben
vermiyorum deseydi mesela. O zaman 500ü 250 250 paylaşmamız gerekecek. Ama adil değil.
Bu tarz kazandırmalar karine olarak denkleştirmeye tabi olacaktır meğerki aksi mirasbırakan
tarafından açıkça belirtilmiş olsun.

Ama eğer söz konusu ivazsız kazandırmanı lehdarı altsoy değil de diğer bir yasal mirasçı ise o
zaman karine tam tersi yönde:

669/1: Yasal mirasçılar, mirasbırakandan miras paylarına mahsuben elde ettikleri sağlararası
karşılıksız kazandırmaları, denkleştirmeyi sağlamak için terekeye geri vermekle birbirlerine
karşı yükümlüdürler.

Ben bunu sana miras payını mahsuben veriyorum. Derse ayrı.

Denkleştirmeyi biz kağıt üzerinde ekliyoruz.

Örnek: m 500k tereke bırakmıştı, 100kyı denkleştirmeden kurtatmış ben bunu üstün tutuyorum
diper çocuktan demiş mesela. Eğer kazandırma tenkise tabi ise kağıt üzerinde net terekeye
kazandırmayı ekleriz.

500 tereke + 100 farazi ekledik(tenkise tabi sağlararası kazandırma) = 600 - ç1 300 ç2 300.
Saklı pau 150 150. 600 üzerinden saklı paylar toplamı 300. Ama bu 100lık kazandırma yapmış
sorun yok yani. Ç1 ç2den hiçbişi isteyemez.

Denkleştirmeye tabi olsaydı:

Tereke 600. Ç1 miras payo 300 ç2 300. Mirasta denkleştirmeye ilişkin kurallar saklı payları
korumaz. Tenkis kuralları sp korur. Denkleştirilecek değer adeta terekeden çıkmamıştır. Miras
payını mahsup etmen için vermişim zaten.

Hesap sırasında önce sağlar arası kazandırma denlleştiemey tabi mi? Tabi ise ekliyoruz
çıkmamışcasına terekeye.

Bir kazandırmanın ortak paydası m’nin sağlığında ve ivazsız kazandırmalarıdır. Altsoya

yapılmışsa 669/2 - karine - m’nin altsoy mirasçıları arasında eşitlik olarak hareketettiğini
varsayarım. Altsoya yapılan borçlar çeyiz kuruluş sermayesi .. ve benzerleri karine olarak
denkleştirmeye tabidir.

Ve benzerleri ile ne denmek istenmektedir? Yargıtay: ilk 4 kazandırmabın altında yatan

düşünceler. Özellikle ilk ikisinde çeyiz ve kurukuş sermayesinde alt soyla yapmış olduğu ve
ekonomik bağımsızlığı için yapılmış kazandırmalardır. O yüzden diyoruz ki vb kelimesiyle
altsoya yapılan ivazsız kazanıdmalardan altsoyun hayata ekonomik bağımsızlığı için yapılan
kazandırmaları kastetmişyir diyoruz. Dünyayı gezmesi için para verdiyse olmaz.

Diğer fikir: daha basit bir çözüm: hayır, altsoya yapılan sağlararası ivazsız kazandırmalar
arasında ayrım yapılmamalı, altsoya yapılan tüm ivazsız sağlararası kazandırmalar
denkleştirmeye tabidir. Ekonomik bağımsızlığa bakılmasına gerek yoktur.

İş kurması için sermaye için para vermiş cocuguna: aksini açıkça belirterek bu kazandırmayı
denkleştirmeye tabi ıkadıgını belirtilmiş olabilir o zaman tenkise tabi olur.

Ben cocuguma yat hediye edicem ama böyle bişi varmış. Ben kızımı daha cok seviyorum daha
cok alsın. Miras payını mahsuben olmasın istiyorum. Yasal miras payını düşmesin desin.

Sonuçta bu bir ölüme bağlı tasarruftur. Hakim fikir: ölüme bağlı tasarruf oldugu halde 669/2 yi
denkleştirmeye tabi olmasından kurtu ???? bağışlama sözleşmesi yaparken bilgisayar çıktısı
altına imza bunu yazması yeterli diyorlar. Kanun diyor ki açıkça demiş. Miras payını mahsup
etme. Acaba mirasbırakanın bu şekildeki açık beyanları değil de açık davranışları aynı anlama
gelir mi? M feratı kayırmak istiyor ve taşınır malını bağışlamak niyetinde. Bunu satış olarak
göstermiş ama bağışlama. Muvazaalı işlem. Görünürde satış. Oysa gizli işlem bağışlama.
Satışın akıbeti →muvazaalı işlem kesin hükümsüz. Bağışlama→ eğer alttaki işlem şekle bağlı
ise yukarıdaki işlemin şekle bağlı olması yetmez, taşınırların taşınırın bağışlanması şekle adi
yazılı şekil. Ama geçersiz bir taşınır bağış sözleşmesi yerine getirilmişse ifa ile o geçersizlik
düzelir. Bağışlama şekle aykırı yapıldı ama ifa ile düzeldi. Taşınır bağışlaması geçerli.
Taşınmaz olsaydı şekle aykırı. Ifa edilmekle düzelmez. Ama taşınırda ekle aykırılık ifa ile
düzeliyor. Gizli bağışlama geçerli. Bunu denkleştirmeden kurtarmak feratı kaytarmak için
yapmıştın. Bu otomobilin ferata bağışlanması denkleştirmeye tabi midir değil midir? Evet hayır
farklı kararlar var. Açık ile ne kastedilmek isteniyor bu tartışılıyor.

26.10.2023
Miras Bırakanın saklı paylarını bulduk kesirli nisabı bulduk ve daha sonra somut olayda ne
kadarlık tasarrufta bulunursa saklı payları aşar diye kesirli yi rakama çevirmemiz lazım. Bunun
için de terekenin amountunu bilmemiz gerekir.

Bunu yaparken terekenin aktif ve pasiflerine değer biçicez dedik. İster istemez bir değerleme
yapmak lazım. Mirasın açıldığı an itibariyle terekeye bir değer biçiyoruz. Birinci işlem şu:
tereke aktifinden 507yi çıkarıyoruz net terekeyi buluyoruz.

Sonra net terekeye m’nin sağlararası ivazsız kazandırmalarından denkleştirmeye tabi

olanların değerini ekledik. Mirasbırakanın hangi kazandırmalarının denklşeitrmeye tabi
olduğunu TMK 669 söyler. Bunu net terekeye ekliyoruz. Sağlararası ivazsız
kazandırmanın denkleştirmeye tabi olup olmadığı konusunda 669.madde ikili ayırım
yapmış. İkinci fıkrası: Mirasbırakanın çeyiz veya kuruluş sermayesi vermek ya da bir
malvarlığını devretmek veya borçtan kurtarmak ve benzerleri gibi karşılık almaksızın
altsoyuna (evlatlık, altsoyu, torun da olabilir) yapmış olduğu kazandırmalar, aksi
mirasbırakan tarafından açıkça belirtilmiş olmadıkça, denkleştirmeye tâbidir.

Meğerki m, bu kazandırmayı obun miras payına ek olarak yaptığını ifade etmiş olsun. Bu ifade
yoksa denkleştirme yapılır.

M nin davranışlarından da bu kazandırmayı yaparken denkleştirmeden çıkardığı da olabilir mi

böyle kararlar da var bazıları da sadece açık beyan olmalı diyor. İcapta bulundu bu malı sana 5
liraya satıyorum kafa salladı açık beyan bu. Öyle anlarsak mirastan mal kaçırmak için cocuguna
bir malı bağışlamış olma ihtimalinde bunu denlleştireye tabi olmaktan kurtarır denebilir. Diğer
görüş der ki açıkça diyo o yüzden açıkça irade beyanına ihtiyaç olacaktır denilebilir. Aksini iddia
eden kişi iddiasını ispatlamalı.

Acaba bu karinenin kapsamına alsyoya yapılan hangi ivazsız kazandırmalar bu karinenin

devreye girmesini sğla? Bir görüş der ki tümünün ortak özelliği ivazsız olmasıdır. Altsoya
yapılan ivazsız kazandırmaların hepsi denkleştirmeye tabidir.

Madde 674- Çocukların eğitim ve öğrenimi için yapılan giderler sebebiyle geri verme
yükümlülüğü, mirasbırakanın aksini arzu ettiği ispat edilmedikçe, ancak alışılmış ölçüleri aşan
kısım için mevcuttur. → denkleştirmeye tabi değildir. Yurdışında okutmuş belki olabilir. Ama
altsoya yapılan her türlü ivaszı kazandırmanın denlleitimre kkarinesinde bile bunlar
dekleştirmeye tabi değildir.

Madde 675- Olağan hediyeler ile evlenme sırasında yapılan geleneğe uygun giderler
denkleştirmeye tâbi değildir.
Altsoy hısımlarının evlenmelerinde, alışılmış ölçüler içinde yapılan çeyiz giderleri hakkında
denkleştirmeye tâbi tutmama arzusunun bulunduğu asıldır.

Bu iki tanesini dışlarsak mirasbırakanın altsoya yaptıg tum ivazsız kazandırmalar

denkleştirmeye tabidir.

Diğer görüş: hayır her türlü ivazsız kazandırma değil 669daki çeyiz ve kuruluş sermayesinin
ortak özelliği alt soya destek olmaktır. Dolaysısıyla 669/2de ilk iki şıktakı kazanıdmrnaın ortak
özelliği olan destekleme amacı güden bağışlamalar denkleştirmeye tabidir yoksa al yurtdışında
istediğin gibi gez diye verilen yat debkleştirmey tabi değildir bu görüş çerv.evesinde.

Kanun denkleştirme yükümlülüğü gerek altsoy gerekse diğer yasal mirasçılar bakımından diyor.
İradi mirasçılar bugün için geçerli görüşe göre denkleştirme yükümlülüğü altında değildir. Yasal
mirasçılar öyledir. Yasal mirasçıların alt soy dışındakilerin yani mesela üst soy eş, lehine yapılan
ivazsız kazandırmalar denkleştirmeye tabi değildir diyor karine tam tersi bu sefer. 669/1Madde
669- Yasal mirasçılar, mirasbırakandan miras paylarına mahsuben elde ettikleri sağlararası
karşılıksız kazandırmaları, denkleştirmeyi sağlamak için terekeye geri vermekle birbirlerine karşı
yükümlüdürler.
Denkleştirmeye tabi olduğunu tespit ettiysek net terekeye eklicez. Çünkü denkleştirme
yükümlüsü mesela m’den sağlığında 1000 tl mahsup etmek üzere almış. Nasıl denkleştiricez?
Denkleştirme davasına kalmıştır. Istersen denkleştirme konusu malı terkeye aynen iade
edersin. Bununla beraber terekeyi paylaşırsınız. Ikinisi hesaben. Para söz konusuysa mesela,
1000 tlyi miras payını hesaplarız, 3 cocuk var ⅓ ⅓. Net tereke + denkleştirmeye tabi
kazandırmaların 1/3ü senin miras payındır. Şimdi almış olduğun parayı düş burdan. Birisi aynen
birisi hesaben iade.

10 sene evvel kuruluş sermayesi vermiş 10k tl. Şimdi pul oldu. 10k tlyi mi miras payından
düşücez. Denkleştirme sırasındaki değer çıkarılır. Yani enflasyona göre arttırıcaz o parayı
günümüze. Değerleme yapıcaz.

Eğer aynen değil de terekeden düşüyorsa bunu denkleştirme anındaki değerine iade edeceksin
diyor.

Para bakımından her halükarda denkleştirme yapıcaz. Aynen bir malı verirken değerlemeye
gerek yok. Denkleştirme anındaki değeri.

yargıtay uygulamasında fazlaca uygulanmış bir konu değildi 80lerde. Isviçreliler de kabul ediyor
ki çok karışık onlarınki. Bir yandan kanton sisteminden fransız alman karışık olmuş. Pratik
önemi şu: yakın zamana kadar denkleştirme uygulanmayan bir müessese olarak kalmış.

+ Tenkise tabi kazandırmalar eklicez.

Tereke = net tereke 500 + 100 (davayı öyle açışsın çünkü) = 600. Ikiuye bölüdm 300 300. Saklı
payı 150 150. Ç1 100kyi almıştı. Terekeden çıkan 500k. 500ü ikiye böldüm 250 250. Ç2 saklı
payını aldı. Ses çıkaracak hiç bişi yok. Tenkis davası hakim kararıyla reddedilecek.

Halbuki bu denkleştirmeye tabidir deseydin o zaman 500 +100 o zaman 300 300 ama tereke
500. Ben 300 sen 200 alacaksın 100 almışsın zaten. Denkleştirme tüm yasal miras payını,
tenkis ise sırf saklı payı koruyan bir müessese.

Saklı paylı olmayan kişi zaten tenkis talep edemez. Ancak bu kişi denkleştirme talep edebilir.
Bambaşka korumalar sağlıyor.

M, bu kazandırmanın denkleştirmeye tabi olmadığı izlenimini vermişti. 669/2 nin çürütülmesi için
m’Nİn davranışlarının açık olmasını yeterli görüyor. Bu denkleştirmeye tabi olabilir mi? Aç
davayı terditli olarak. 100k böyle böyle yapılmış denkleştirmeye tabiydi, denkleştirmeye tabi
olsun. Eğer hakim bir an için kabul etmeyecek olursanız o zaman tenkisini talep ediyoruz.
Yargıtay da bunu kabul ediyor. Şu an tenkis ve denkleştirme arasındaki ilişkiyi söyledik.

Bir yasal mirasçının denkleştirme borçlusu olabilmesi için yasal mirasçı sıfatını kazanması
gerek. M, sağlığında cocuk ve t var. T ‘ye kuruluş sermayesi vermiş. T sağ. Denkleştirme
borçlusu değil çünkü ç sağ. Mirasçısı olmadı ki t m’Nin. T lehine yapılan kazanıdmrada t mirasçı
sıfatını kzanmadı ki. Ama şöyle olsaydı:

Ç öldü. T mirasçı oldu. T denkleştirme borçlusu. T lehine yapılan kazandırma sırasında

denkleştirmeye tabi olabilmesi için t’Nin mirasçı olup olmaması gibi bir şeye bakalım mı?
Saçma. Kazandırma yapılan anda önemli değil. Miras açıldığı sırada sağlığında almış mı
almamış mı denkleştirme bu önemli yani.

T de ölmüş. t’Nin yerine de çocuğu almış. Mirasta denkleştirme yükümlülüğü ile zümrede
halefiyet nedeniyle tç’ye geçer. Birazdan bakıcaz. Fiilen denkleştirmeye tabi kazandırma
yetmez,
Mirasın açılmasından önce ya da sonra mirasçılık sıfatını kaybeden iade yükümlülüğü onun
yerini alan mirasçıya geçer”. → tç’ye denkleştirme borcu geçer. (torun çocuğu).

Tçnin denkleştirme borcu miras payındaki artış oraından sınırlandırmak. Babasının iade
borcunu üstlenmiş oldu mk 670.

Denkleştirmeye tabi sağlararası ivazsız kazandırma - Madde 508- Mirasbırakanın sağlararası

karşılıksız kazandırmaları, tenkise tâbi oldukları ölçüde, tasarruf edilebilir kısmın hesabında
terekeye eklenir.
—> sadece tenkise tabi olan sağlararası kazandırmalar ekleniyor. Mk 565 söylüyor. Tam 4 bent
halinde sayıyor. Mirasbırakanın hangi sağlararası ivazsız kazandırmaları tenkise tabidir diye.
Bunun dışındakiler eklenmiyor.

Tenkis bahsine geçince tenkisi ikiye ayrıcaz. Tenkise tabi kazandırmalar diyince bundan iki şey
anlcıaz. Tenkise tabi ölüme bağlı kazandırmalar. M, arkadaşına evini vasiyet etmiş. 2- tenkise
tabi sağlararası kazandırmalar. 565in 4 saydığı bunlar. Mnin ölüme bağlı kazandırmalarının
tamamı hiçbir süre sınırlaması olmaksızın ölüme bağlı kazandırmaların hepsi istisnasız tenkise
tabidir. 50 sene önceki vasiyetnamesinde evini arkadaşına bırakmışsa ve fakat saklı payları ihlal
ediyorsa tenkis davası açılabilir. 50 sene de 50 dk önce de yapsa iki vasiyet de ölüm anında
önemli olacak. O yüzden önemli değil. Ama kime yapılmış vs hiç ayrınıt yok. Tüm ölüme bağlı
tasarruflar tenkise tabi. Buna mukabil sağlığında yapılan ivazsız kazanıdmrlaıarın sadece 4
benttekiler tenkise tabidir
Ekliyoruz ya net terekeye, sadece sağlararası ivazsız kazandırmalarını ekliyoruz. Bazen m,
arkadaşına 1000 tl vasiyet etmiş. Tenkise tabi saklı payları aşıyorsa. Terekeyi eklicek miyiz.
TEREKEDEN ÇIKMADI Kİ. NET TEREKEYE EKLEMİYORUZ. TENKİS ETCEZ ONLARI AMA
HESABA NİYE EKLEYELİM Kİ ÇIKMADI TEREKEDEN.

M sarf etmiş sağlığında, bir an için bunlar terekeden çıkmasaydı nasıl olurdu bunu anlamaya
çalışıyoruz. Hangilerini tenkise tabi oldugunu 565 4 bent halinde saymış.

Ben 565 bent 3e göre m’Nin ölümünden geriye doğru 1 yıl içinde yaptığı tüm bağışlamaları
tenkise tabidir. Bunu bilen mirasbırakan çocuklarından bir tanesini kayırmak istiyo araziyi
bağışlıcak. Ben tapuya gidiyim satmış gibi gözükeyim tarlamı. Ama bağışlama aslında.
Ölümden sonra kız cocuk tenkis davasını açabilir. Neyi ispatlıcak ancak ivasız kazandırmaya
karşı açılabilir. Bağışlama oldugunu ispatlıcak ki tenkisini isteyevbilsin. Elimizde bu var. Bundan
evvel, çok daha elverişli bişi var. Kız Cocuk olarak tenkis davası açacağın yerde burda tapuda
taşınmaz muvazaalı satış gösterilmiş. Malum bk 19 muvazaa nedeniyle kesin hükümsüzdür.
Alttaki işlem bağışlama sözleşmesi şekle aykırılık nedeniyle kesin hükümsüz. Erkek cocuk
lehine tescil bir yolsuz tescildir. Geçerli bir sebebi yok çünkü. Yolsuz tescile karşı üstelik hiçbir
süre sınırlaması olmaksızın (ayni dava) tapu iptal tescil davasını açabilirsin.

Muvazaa sebebiyle açabilirsin. Şu da mümkün: 3lü terdit ilişkisi. tAşınmaz oğlana bağışanmış
ama satış gösterilmiş. Ispatlamayı göze aldın: yapılan satış sözleşmesi muvazaalıdır.
Terekeden mal çıkmamıştır. Mirasçılar adına tapu tescil davası. Yolsuz tescilin düzeltilmesi
davası. Eğer bunu kabul etmezseniz muvazaa iddiamız ispatlanamadığı düşünürseniz o zaman
ortada bir satış var. Satışa karşı yapacak hiçbirşey yok ne denkleştirme ne tenkis. Ama şu
mümkün: muvazaalı işlemin tarafları biz. Mirasçılardan birisi bu muvazaalı diyo ipsatlıcak.
Taraflar arası işlemin muvazaalı olduğunu taraflar ancak aksini iddia ettikleri işlem senetle ise
ancak senetle ispatlamaları gerekecek. Senede karşı senetle ispat. Ama hmk 201 vd 3.kişiler
bundan muaftır denmiş. Yolsuz tescilin düzeltilmesi davasını açan mirasçı bu davayı acaba ne
sıfatla açıyor? Ben öldüm mirasçım efeye açtı davayı. Külli halef yani mirasçı olarak mı açıyor o
zaman hmk senetle senet ona uygulanacak. Ancak 3çkişi sıfatıyla açıyorsa o zaman senede
karşı senetle ispat kuralı tanıkla gösterebilecek mesela. Hocaya göre: tapu iptal tesicl davasını
saklı payl mirasçılar açar ve bu davayı külli halef sıfatıyla açar. Bı yüzden senede karşı ispat
kuralı onu da bağlar. Buna mukabil benim mirasçım kendisine dayanan hakka dayanarak sana
dava açıyorsa ispat bakımından senet kuralına tabi değildir. Kendisine kanunun a-bahşettiği
dava tenkis davasıdır. Hmk 201deki kurala takılmayoz. Fakat tapu iptal tescil davasında takılırız.

Yargıtay: 74te: ibk: hocanın görüşünün önemi yok. Hepimizi bu bağlar: muris muvazaası
(mirasçılardan mal kaçırmak kastı) davalarında saklı payları olsun olmasın, bu iddialarını her
türlü delille ispatlayabilirler. Davacının eli rahat. Tnaık dahil. Hakime diyor ki ayrgotay, bak
bakalım tapudaki işlem tarihinde baba ile oğlunun banka hesapları arasında oynama var mı?
Bak o çevrede babanın oğluna tarlasını satması mutat mıdır? Bak bakalım ölümünden 3 ay
önce tarlayı satmasına ihtiyacı var mıydı? Tanık anne yok para almadı çocuklardan diyor. Bu
durumda iş kolay. Halbuki muris muvazaası dışındaki muvazaa iddialarında senetle bağlısınız.
Istersen 10 tanık getir hakim dinlemez.

Hesap sırasında: eğer siz olaydan taşınmaz satışının bağışlama olarak yapıldığını gmrüyosanız
taşınmazın deüerini terekeye eklemiceksiniz. Siz terekenden çıkmadığını, terekede nereye dahil
edeceksiniz tereke aktifine. O eklenecek değer değil.

Muris merte taşınmazı bağılmaış ama satış gösermiş. Herkes bunun muvazaalı olduğunu biliyor
dava açıp tescili düzeltebilirler. Mert uyanık. Bunu bildiği için melise satmış ve melis lehine tescil
gerçekleşmiş. İspatladım muvazaalıydı. Ama sana karşı açacağım sırada mal melise uçmuş
gitmiş. Melise karşı durumdan habersizse mümkün değil iyniyetle mülkiyeti kazandı.
Ben mertten hiç mi bişi isteyemem peki? Sz olabilmesi için sebepteki eksikliğe rağmen
kazanması gerekirdi. Burda kazanamadı zaten. Yarg: mülkiyet hakkının ihlali = hukuka aykırı fiil
haksız fiil. Nedensellik kusur kast var. O zaman taşınmazın değerini haksız fiil tazminatı olarak
istersin. Bu davanın zamanaşımı süresi: ? zamanşmı sor bi. 10 yılık zamanaşımı süresine tabi
oldugu halde her ne hikmetse bu davada zamanaşımı işlemez diyor . bu olsa olsa vicdani bişi
dayanağı yok.

74 tarihli ibk karşısında miras bırakanın mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla başvurduğu
işlem halinde hiç tenkise gitmemiz gerek yok yolsuz tescilin düzeltilmesi dabasıyşa terekeden
çıkmamış sayılacak zaten tamamen mirasçılar arasında paylaştırırsınız. Terditli de açabilirsiniz.
Muvazaalı görmüyorsanız tenkis davası diyebilirsiniz.

Madde 565- Aşağıdaki karşılıksız kazandırmalar, ölüme bağlı tasarruflar gibi tenkise tâbidir: 1.
Mirasbırakanın, mirasçılık sıfatını kaybeden yasal mirasçıya miras payına mahsuben yapmış
olduğu sağlararası kazandırmalar, geri verilmemek kaydıyla altsoyuna malvarlığı devri veya
borçtan kurtarma yoluyla yaptığı kazandırmalar ya da alışılmışın dışında verilen çeyiz ve kuruluş
sermayesi, →kısaca denkleştirmeye tabi kazandırmalar.

31.10.2023
Net tereke (aktif - 507) + denkleştirmeye tabi sağlararası kazandırmalar + 508 (tenkise tabi
sağlararası kazandırmalar) + sigorta sözleşmesi ayrılma değeri 509 = X

Tenkis edilecek kazandırma var mı yok mu? Şunlar çıkmasaydı terekeden ne olacaktı? Bunun
üzerinden tasarruf nisabı aşılmış mı aşılmamış mı.

İadeye tabi kazandırma varsa öyle veya böyle terekeye girecektir. Hatta çıkmamıştır bile
denebilir. Ya denkleştirmeye tabi kazandırma terekeye aynen iade edilecektir, ya da bir şeyi
iade etmezsin de miras payından düşersin.
Denkleştirmeye tabi kazandırma eklenecektir demesine gerek yoktu her halükarda bu terekeye
girecek aynen iade hesaben iade. 669 uyarınca denkleitmye tabi olup olmadığını tespit
ediyoruz.

508 diyor ki mirasbırakanın sağlararası tenkise tabi olanlar bir ann için terkeey eklenecektir.
Zamanında sana 10k bağışlamış. Çıkmasaydı terekeden +10k olacaktı o zaman sp alabilecek
miydin? Ona bakcaz.

508 bizi 565.maddeye gönderiyor.

Tenkise tâbi kazandırmalar
Madde 565- Aşağıdaki karşılıksız kazandırmalar, ölüme bağlı tasarruflar gibi tenkise tâbidir:
1. Mirasbırakanın, mirasçılık sıfatını kaybeden yasal mirasçıya miras payına mahsuben yapmış
olduğu sağlararası kazandırmalar, geri verilmemek kaydıyla altsoyuna malvarlığı devri veya
borçtan kurtarma yoluyla yaptığı kazandırmalar ya da alışılmışın dışında verilen çeyiz ve kuruluş
sermayesi, →süre sınırlaması yok
2. Miras haklarının ölümden önce tasfiyesi maksadıyla yapılan kazandırmalar,
3. Mirasbırakanın serbestçe dönme hakkını saklı tutarak yaptığı bağışlamalar ve ölümünden
önceki bir yıl içinde âdet üzere verilen hediyeler dışında yapmış olduğu bağışlamalar,
4. Mirasbırakanın saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla yaptığı açık olan kazandırmalar.

Normal şartlarda 669 denkleştirmeye tabi olan kazandırma kurtualmış olabilir. Öen alt soyuna iş
kurmak için sermaye vermiştir miras payından mahsup etme demiştir baba. Normalde mahsup
edilecekken mirasbırakan açıkça denkleştirmeden kurtarmış. Veya mirasbırakan
kurtarmamıştır da denlleştimeye tabi olan kişi mesela önce ölüm ret feragat nedeniyle yasl
mirasçı sıfatı kazanamadıysa o kazanma da denkleştirmeye tabi olmaktan çıkmıştır. Fakat
dikkat denkleştirmeye tabi kazandırma aldın ama bunu iade etmekle mükellefsin. Hatta belki
cebinden vermen gerekecek bunu gördü mirası reddetti. Miras borcundan kurtardı kendisini.
Ama alt syou var. Altsoyun denkleştirme borçlusu olacak. Ama böyle bişi yoksa mirasçı sıfatını
kazanamıyorsa denkleştirme borcundan kurtuldu kendisi. Veya mirasbırakan kendisi
kurtarmıştır.

Denkleştirmeye tabi kazandırma, denlleştiemeye tabi olmaktan kurtarılmışsa bu kazandırma

tenkise tabi hale gelmiştir. Bir kazandırmanın denkleştirmeye tabi olması açısından geriye doğru
sınırlama yoktur. 30 sene önce de vermiş olsa sermaye, denkleştirmeye tabidir. Ne zaman
yapılmış olursa olsun kurtarılmışsa yine süre sınırlaması olmaksızın yine tenkise tabidir. O
zaman tenkise tabi olarak hesap sırasında eklicez. Ama arada bir nüans var. Bunu hesaben
ekledik ve bakıcaz bu farazi değer üzerinden mirasçılar sp almışlar mı almmaışlkar mı belki de
almışlar.

23. OLAY!!! KİTAPTA.

Denkleitmeye tabi olan kazandırma denkleştirmeye tabi olmaktan çıkmışsa veya

kurtatılmışsa buun tenkise tabi kazandırma olarak ekliyoru zsüre kısıtlaması yok!
Bir miras hukuku olayında sağlararası kazandırma varsa: bu kazandırma denkleştirmeye tabi
mi buna bakacaksın!! Eğer dnekleitmeye tabi ise 565/1 uyarınca terekeye ekleyebiliyor
muyuz?

565/2: Miras haklarının ölümden önce tasfiyesi maksadıyla yapılan kazandırmalar,

→parayı verdi seni feragat ettirdi. Feragat bedeli belki de splerin splerini ihlal edecek
yükseklikte. O yüzden hesap sırasında ivazlı feragat eden yasal mirasçının bu feragat
karşısında almış olduğu bedeli 565/2 uyarınca net terekeye bir an için ekliyoruz. Sonra bakıcaz
diğerlerinin sp zedelemiş mi no mu diye.

565/3: Mirasbırakanın serbestçe dönme hakkını saklı tutarak yaptığı bağışlamalar (bağışlamayı
serbestce geri alma hakkını tutarsam akdi geri dönme hakkıdır. Bu yalpalayan bir kazandırmai
yeterince sağlam değil o yüzden bunun da tenkise tabi olduğunu söylemiş. Bunun da süresi
yoktur.) ve ölümünden önceki bir yıl içinde âdet üzere verilen hediyeler dışında (eğitim vs
denkleitiemeye tabi değildi çeyiz) yapmış olduğu bağışlamalar, →cocugu evleinirken
bağışlama yapmış yeğeni nişanlanırken bağışlamalara karışamazsın. Ama onun dışında m’nin
ölümünden 1 sene önce yapılmış bağışlamaları kanun koyucu kötü gözle görmüş. Sp’li
mirasçıların spleri almamaları için yapılmış gibi görülmüş. Bunlar tenkise tabidir demiş. Yeter ki
mutat bağışlama olmasın.

30 yaşında trafik kazasında ölse bile bu durum geçerli.

“Yapmış olduğu bağışlama”? M, ölümünden 5 sene evvel arkadaşına tarlasını bağışlama

vaadinde bulunmuş. Sadece borçlandırıcı işlem. Bunu 6 ay önce ifa etmiş. Bu kazandırma 1 yıl
önceye girer mi? Elden bağışlamlaarda sorun yok ama bugün bağılmaış meğerse çok önce vaat
edilmiş. Tasarruf işlemine mi borçlandırıcı işleme mı bakıcaz? Tasarruf işlemine bakılmalı.
Bağışlamanın ifa edildiği tarih 1 sene içinde ise yeterli olur. Ifa hiç edilmediyse yani ölüm
sonrasına kalmışsa çok tart hakim fikir 565/3 uyarınca ölüm sonrasında kalanlarda tatbik ediyor
ama bu çok ayrıntı.
Hakim fikir “yapılmış” kelimesine itibar edilerek

1 sene çok kısa bir süre. Mehaz kanunda ya 3 ya 5 yıl.

4. Mirasbırakanın saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla yaptığı açık olan kazandırmalar.
→ elimizdeki son şans! Bu hükmü lafzına göre tatbik ederseniz bu amaçla yaptığını ispat etmek
çok zor. Ama yargıtay uygulaması 3teki sürenin kısa olması nedeniyle bu 4çbente büyük yer
sağlamış: spleri etkisiz kılma amacını yargıtay istikrarlı olarak doğrudan kast olmasa da
ihtimali kast olsa bile bu hüküm içinde kabul editor. niyetim doğrudan bu değil ama bunları
hesaba kattığın zaman spleri alamayacağı mümkün. Olası kast. Doğrudan kast sadece değil,
splerin splerine ulaşamayabileceklerini görebilecek durumda olması yeterkidir diyor. Böylece
bent 4ün kapsamı muazzam geniş. Kararlara bak, bent 4 uyarınca içtihat çok. Çünkü kast
unsurunu yargıtay cok genişletmiş. Bu da yoksa kazandırma tenkise tabi olmayacaktır
3e tekrar dönelim: bir kazandırmanın bir kısmı ivazlı bir kısmı ivazsız olabilir. Karma bağışlama.
70 tllık kalemi 50 tl ye satmak 20tlsini bağışlamak. Karma bağışlamalarda bağışlama işleminin
bağışlama teşkil eden kısmı eğer bent 3 kapsamına giriyorsa tenkise tabidir. Ama bir bağışlama
karma mı yoksa muvazaalı mı dikkat etmek gerekir. 100tllik mali 50 tlye satmış gibi gözüküp 50
tl almamış bile, muvazaalı.

Ölümden geri ye 1 sene içinde olan bağışlamalar demiş. M’nin sağlığında vakıf kurması -
bağışlama değildir ama o da ivazsız bir işlem.

Madde 108- Vakfedenin mirasçıları ile alacaklılarının, bağışlamaya ve ölüme bağlı tasarruflara
ilişkin hükümler uyarınca dava hakları saklıdır. (tenkis davası) bent 3 ün kapsamına giriyorsa ya
da splerden mal kaçırmak bent 4 buna karşı

Taşınmazların şu şu şu amaçlarla olan vakfa tahsis ediyorum dediyse bunu net terekeye
ekleyecek miyiz? Hayır. Çünkü ölüme bağlı tasarruf değerlerini net terekeye eklemiyoruz.
Gerekirse tenkis edicez ama hesap terekesine eklemiyoruz.

Karma bağışlama ile bırakmış olabilir. 40tlye satmış. 60lık bağış var.
Çeyiz,sermaye, borçtan kurtarma, mv devri ve benzerleri diyince tart. Başlıyor her türlü
bağışlama mı yoksa destekleme amaçlı olanlar mı ona göre cevap vericez!! Buna dikkat et
cevap verirken. Kanaatimce su görüş dikkate alınmalıdır de. gerekçeniz önemli!

Bent 4 bakımından yargıtay bu kastın doğrudan kast olmasını ramıyor olası kast da önemli
demiş. Bu kastın karşı tarafça bilinebilir olması önemli değil bilmese bile tatbik ediyoruz.

MK 509 uyarınca hayat sigortası kaldı en son.

Madde 509- Mirasbırakanın kendi ölümünde ödenmek üzere üçüncü kişi lehine hayat sigortası
sözleşmesi yapması veya böyle bir kişiyi sonradan lehdar olarak tayin etmesi ya da sigortacıya
karşı olan istem hakkını sağlararası veya ölüme bağlı tasarrufla karşılıksız olarak üçüncü kişiye
devretmesi hâlinde, sigorta alacağının mirasbırakanın ölümü zamanındaki satın alma değeri
terekeye eklenir.

Ttk 1500 ayrılma değerinin tenkise tabi oldugu yazılmış.

X değerini bulduk.

Hesap terekesini toplamı X.Tasarruf nisabı ⅜ diyelim. M, en fazla x.⅜ kadar kazandırmada
bulunabilirmiş. X 800 tl ise 300 tl yani.

Acaba tenkise tabi kazandırmalar toplamı ve x.⅜ arasındaki ilişki ne? Eğer tenkise tabi
kazandırma büyükse ondan, tenkis etmemiz lazım. Ama eğer küçükse sorun yok işi bitirirsin.
Mirasbırakan tasarruf nisabını ihlal etmemştir nokta.
Tenkis edecek miyiz peki? Tenkise tabi kazandırmalarımız iki tane. Biz 565te 4 tane, 509
tenkise tabi tuttuk onlar sağlararası ivazsız kazanıdmrlardan tenkise tabi olanlardı ama bide
hesap terekesine eklemediğimiz ölüme bağlı tasarruf ları var. Mirasbırakanın bütün ölüme bağlı
tasarrufları vasiyet, atama tarzındaki, hepsi tenkise tabidir şartları varsa yani spleri ihlal
ediyorsa.

Tenkise tabi kazanfımaları ikiye ayırırız. Tenkise tabi ölüme bağlı kazandırmalar (1 ay önce, 3
sene, 10 sene önce yapılmış hepsi çünkü mirasın açıldığı an hüküm ifade ediyor.) + tenkise tabi
sağlararası kazandırmalar (x’i bulurkenehsaba katmıştık) x.3/8den büyük mü küçük mü.

M, bir kısmını aşmıştır genelde. Bir kısmını tenkis etmek yeterlidir. O zaman soru şu: birine
bisiklet birine ev vasiyet etmiş birine de para bağışlamış. Birine de arsa bağışlamış. E hepsinin
toplamı geçiyor bir kısmını kırpsak spler spleree ulaşacaklar. Peki hangisinden tenkisat
yapıcam? Tenkiste sıra meselesi şimdi.

Tenksite sıra: kanun, tenkise tabi ölüme bağlı kazandırmalar ile sağlararası kazandırmalar
arasında öncelik ilişkisi var.

Önce m’nin ölüme bağlı kazanıdmrlaaıt tasarruf edilecektir. Eğer ölüme bağlı tasarrufların
tenkisi neticesinde sağlararası na gerek olmayacaksa hiç ona geçmicez. Önce ÖBTLER,
SONRA GEREKİRSE SAĞLARARASI KAZANDIRMALAR TENKİS EDİLİR.

Madde 570/1: Tenkis, saklı pay tamamlanıncaya kadar, önce ölüme bağlı tasarruflardan; bu
yetmezse, en yeni tarihli sinden en eskisine doğru geriye gidilmek üzere sağlararası
kazandırmalardan yapılır.

1.KURAL: Önce öbt tenkis edilir. Sonra sağlararası kazanıfmrların tenkisine geçilir.

2. Kural Birden fazla öbt varsa ve bir kısmı yeterli ise bizim için, orantılı olarak tenkis
edilir. Vasiyetname tarihlerinin falan önemi yoktur!

3.kural: öbt tenkis ettik sıfırladık. Ama hala sp mirasçı sp alamıyor. Ölümden evvel baya
boşaltmış demekki. Şimdi saplararına gitcez. Onların tenkisine gidince sıra ilişkisi var. Önce en
yeni tarihli sağlararası kazandırmayı tenkis ediyoruz. Hala sp ulaşamadık, ihlal varsa hala, bir
sonrakine. Kanun koyucunun gözünde en yeni tarihl kazandırma en mirasçının haklarını ihlal
eden kazandırma.

4.kural: 570/2: Kamu tüzel kişileri ile kamuya yararlı dernek ve vakıflara yapılan ölüme bağlı
tasarruflar ve sağlararası kazandırmalar en son sırada tenkis edilir. →kamuya yararlı dernek:
cb ilan etmesi gerekiyor. Her dernek sayılmaz. Amacın öyle olması değil. İdari kararla bu
statüye ulaşır. Amaç malum bu kamuya yararlı vakıflara stk da deniyor, deniliyor ki sosyal
devletin görevlerinin ifasına yardımcı olur. Çağdaş demokrasilerde bunların kalkındırılması
önemlidir.
1967 - vehbi koç kanun çıkartmşlar. Lex koç. Vergi avantajı sağlar bu kişiler lehine kamuya
yararlı tkler. Bağışlamak istiyorsun ama spler var. O zaman çok karışık ama daha bunları
koruyan düzenleme getirildi ve dneki ki eğer bunlar lehine yapılmış kazandırma vrsa sp oranları
azaltılır.

Kamuya yararlı dernek varsa kazandırma varsa ARTIK SPLER DEĞİŞMİYOR . ama iş tenkise
geldiğinde birden fazla tasarruf varsa bunlar son sırada yer alacak diyor kanun koyucu.

Bir yorum problemi: ölüme bağlı tasarruflar ve sağlararası kazandırmalar en son sırada
→simgeden al

2 kasım 2023
Sıralama yapmamız lazım.

Eğer hem öbt hem tenkise tabi sağlararları kazandırma varsa önce öbt sonra sağlararasına geç.
Eğer tenkisi gereken birden fazla öbt varsa, ve bunların tenkisi gerekiyorsa bunların oranına
göre dağıtacaksın birbirlerine oranına göre hesaplayıp aşan kısmı tenkis edeceksin. Vasiyetlerin
ne zaman yapıldığının önemi yok
Birden fazla sağlararası kazandırmanın tenkisi varsa o zaman ölüme en yakın tarihli olandan işe
başlıcaz.

Tüm bunların dışında bir de ktk ve kamuya yararli dernek lehine olan kazandırmalar bakımından
farklı bir esas var: eğer böyle bir kazandırma varsa, o zaman önce diğerlerini tenkis edeceksin
sonra bunun tenkisine geçeceksin.

Üstün tutulması gereken fikir: bir olayda bana yapılmış hem de bir ktk lehine bir de kamu
kuruluşuna vasiyet var diyelim. Bu durumda önce öbtler tenkis edilecektir. Önce alelade sonra
ktk lehine öbt tenkis edilir. Bu sistem dahilindeki tenkisten sonra hala varsa sğalararasına geçip
yine önce alelade olan, sonra ktk lehine sağlararası kazandırmadan tenkis edeceğiz.

Şu da ileri sürülebilir: hayır biz önce olayda arkadasa 1000 tl bağışlamış, başkasına 1000 tl
vasiyet etmiş bide 1000 ktk vasiyet etmiş. Önce 1000tllik arkadaşı lehine vasiyet, sonra , sonra
ktk. Fikri tutarsız önce öbt sonra sapkrarası temel prensip olmalı.

Uygulama:
Önce öbt, sonra sağlararası kazandırmalar. Birden fazla öbt varsa oranla.

M, geriye ç ve tereke bırakmış 40k.

Net terekeyi hesaplatır sınavda.

Ölümünden önce 20k bağışlamış a’ya ölümünden 1 ay evvel, b’ye vasiyet etmiş 30k.
Ç’nin saklı payı ihlal edilmiş midir edildiyse ç, korumak için tenkis davasını kime kaç para için
açacaktır?
SP=1/2 .
Önce hesap terekesi yapıcaz. Net tereke 40k ama splerin ihlali için gerekiyorsa kağıt üzerinde
bazı rakamları eklememiz gerekiyor.

565 dört kalemden biri. 1 yıl içerisinde yapmış olduğu tenkise tabidir.

A lehine kazandırma tenkise tabi olmaktan nasıl kurtarırız? A’nın çok önemli bir düğünü var
mutat hediye. bu olayda pek mümkün değil çünkü terekenin yarısı mutat sayılmaz. Ama mutat
bağışlama yoksa tenkise tabi olur.

Hesap 40 + 20 (565/3) = 60k tl. 60k tl üzerinden SPÇ = 30k tl.

Terekeden 40 çıkmış b’ye 30unu verirsek ç saklı payını alamıyor. O halde b lehine olan absiyet
tasarruf nisabını aşıyor. Tasarruf nisabı = ½ → 30. 30+20 50 tenkise tabi. Tasarruf nisabı 30du.
20k aşmış vaziyette.

20lik A ve B lehine kazandırmadan indirmemiz lazım. 50’Nin 20sine dokuncaz. Hangi sıra
dahilinde indiricez? Önce öbt sonra sağlararası kazandırma. Olayda da b lehine tenkis davası
açar ve 20k tenkis ettiririz, iş bitti. Sonuç: b lehine olan kazandırma azaltılacktır 20sini. O zaman
b’ye 10k kalıyor. Terekemizde fiilen 40 çıkmıştı. 10u b ye verdik. 30 ç saklı payını aldı.

Önce ÖBT vasiyeti tenkis ettik temizledik hi. Sağlararasına el atmak gerek kalmadı.

Vasiyet edilen şey b lehine olan eşya olsaydı 30luk, o zaman nasıl tenkis edilecekti?
Terekemdeki otomobilimi b’ye vasiyet ediyorum. M ölünce terekesinden ne çıktı otomobil be 10k
banka hesabı. Nasıl kırpcaz değerini? Değerinde bir eksilme olmaksızın bölünemeyen mal
basiueye konu olmuşsa ve bir kısmını asiyet etmek gerekiyorsa o zaman kanun b’ye bir seçimlik
hak vermiştir sonra göreceğiz.

Tenkiste sıra
Madde 570- Tenkis, saklı pay tamamlanıncaya kadar, önce ölüme bağlı tasarruflardan; bu
yetmezse, en yeni tarihlisinden en eskisine doğru geriye gidilmek üzere sağlararası
kazandırmalardan yapılır.
Kamu tüzel kişileri ile kamuya yararlı dernek ve vakıflara yapılan ölüme bağlı tasarruflar ve
sağlararası kazandırmalar en son sırada tenkis edilir.

Birden fazla ÖBT: oranlayacağız. Tarihinin önemi yoktur. Madde 563- Tenkis, mirasbırakanın
arzusunun başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça, mirasçı atanması yoluyla veya diğer
bir ölüme bağlı tasarrufla elde edilen kazandırmaların tamamında, orantılı olarak yapılır.
→ sıra ilişkisi yoktur yani.

Olay: m, 60klık tereke bırakmış. Çocukları ç1 ç2. Arkadasına a’ya 20k vasiyet etmiş. B ye 30 c
ye 10k vasiyet etmiş.
Önce mirasçıları tespit edicez. Ç1ç2 - ½, ½ yasal miras payı. SPÇ: ¼, 1/4 . TOPLAM sp=½.
Tasarruf nisabı 1/2 .
Terekeye eklenecek bir değer yok çünkü bunlar ölüme bağlı tasarruf. Tereke 60k. Tasarruf
nisabı 30. Tasarruf nisabı aşılmış mı aşılmamış mı?

Ne kadarlık vasiyetler var? A lehine 20 b 30 c 10. M’nin yaptığı tüm öbtler ne zaman yapılırsa
yapılsın istisnasız tenkise tabidir. 565tekiler sağlararası kazandırmalar. Karşımızda vasiyetler
varsa her zaman tenkis edileceğini biliyoruz süre sınırlaması yok tenkise tabidir. Bi Tek
deminkinden farklı olarak net terekeye eklemiyoruz bunlar zaten terekenin içindeki meblağlar.
Tereke 60 tasarruf nisabı 30. 60klık öbt var. Oysa tasarruf nisabı 30du. 30luj ihlal var.
Mirasbırakan yapmış oldugu vasşyetlerle spli mirasçıların splerini 30klık tecavüzde bulunmuş. bi
yerden kırpmamız lazım şimdi. Tereke 60 zaten. 20a 30 b 10 c yaparsa tereke bitti zaten. Ç1 ç2
0 0. Splerini ihlal etmiş oldu. ¼ ¼ 15 15. Splerine ulaşmak isteyen ç1 ç2, bub kazandırmaları
tenkis edebililer. Tamamına gerek yok. 60lığın 30unu indirsek yetiyor. Nasıl tenkis edicez?
Oranla tenkis ediecez. 2,3,1. Toplam 6 birim. 30un 6da birini c’den … hesaplıcaz. C- 5k kesicez.
5k vericez c’ye. Aynı şeyi diğerleine de yapcaz.

M - ç1ç2ç3. Tereke 60k. Vasiyet var. Birbirine orantılı 20 30 10 arasında 2 3 1 oran kurduk ve
indirmem gereken meblağı indirdim 563 uyarınca. Şimdi aşağıdakinde Deminkinden tek farkı şu:
vasiyet lehrarları aslında spler:

Madde 561- Saklı pay sahibi mirasçılara ölüme bağlı tasarrufla yapılan ve tasarruf
edilebilir kısmı aşan kazandırmaların onların saklı paylarını aşan kısmı orantılı olarak
tenkise tâbi olur.

Örnek: tereke 60. Ç1ç2ç3 ç1 40 ç2 20lik vasiyette bulunmuş. Ç1 ç2 ç3 ym payı ⅓ . ⅙ sp.

Tasarruf nisabı ½. Mirasbırakan tasarruf nisabını kaç tl aşmış? Tenkise tabi kazandırma var mı?
Var. olayda toplam ne kadarlık tenkise tabi kazandırma var / m spleri ne kadar ihlal etmiştir? 30
lirası tasarruf nisabı. M en fazla 30klık kazandırma yaparsa spleri ihlal etmeyecek. O ise 60k lık
öbt yapmış. 30k ihlal var. Terekede 60 var. Ç1 40 ç2 20. Tereke 0. Kim sp alamadı? Ç3. - 10k.
Hani 30k aşılmıştı? Ç1 ç2 içinde sp var. Gerçekte ç1 be ç2ye yapılan kazandırma sp aşan kısım
toplamda 40lık bir kazandırma var aslında gerçekte çünkü onlar her halükarda 10k alacaklardı.
30+10 40klık bir tasarruf var aslında. 561- bu olayda 10klık ihlalin ç1 ve ç2den tenkis ederken
onların saklı paylarını aşan kısmı birbirine oranlıcaksın diyo. 30 , ç2 açısından 10. 3e 1 yani ¾
ç1den ¼ ç2den keseceksin diyor. Esasen spye yapılan kazandırmanın spui aşan kısmı
gerçekten ona yapılan kazandırmadır.

Oranlıcaz dedik yalnız lehtar sp ise dikkat. - hoca: spyo aşan kısım ona yapılan kazandırmadır.
10luj ihlalin 4te 3ünü ç1den kesicez. 7,5 ç1den. Kağıtta ve seste var.

N68 - Vasiuetlerden birisi 3.kiş lehine biri sp lehine. Spyi aşan kısımı gerçek kazandırmadır. 561
c.1.
Eğer bir öbt sap lehine yapılmışsa orantıyı yaparken spnin spsini aşan kısmını dikkate alıyoruz.
Çünkü zaten spsini alacak.

N 70. Hem sağlararası hem vasiyet var. Eşi e kalmış. Terekeden en fazla çıka çıka 10k çıkmış
net tereke. M, a’ya 20k bağışlamış ölümünden 9 ay evvel diperine

tereke hesabını yaparken bazı kalemlerin eklenmesi bazılarının eklenmemesi. A lehine b lehine
c lehine kazandırma da tenkise tabidir. Vasiyetlerin hepsi zaten tenkise tabi.

Net tereke 10k. Kağıt üzerinde eklenecek - sağlararası kazandırmalar. 565teki kalemlere
bakarak. Hangi bende göre eklicez? Bent 3. 1 yıl. Mutat benzemiyor çünkü çıka çıka 10k çıkmış
tereke. O yüzden tenkise tabi. Hesap terekemiz 10luk net tereke + 20 + 10 40lık.
Eşin miras payı 1 tam, sp ¾. 506.madde.

Tasarruf nisabı ¼ o zaman. Hesap terekesi 40, tasarruf nisabı 10k. Aşmış mı aşmamış mı buna
bakcaz.

A lehine 20 b 10, c lehine 5 vasşyet. Toplam 35lik kazandırma yapmış. 25 aşmış. 25lik ihlal avr.
25i kırpcaz. Önce öbt. 25 in 5i tamamı gidecek c’den. Hakim tamamının tenkisine karar verecek.
Hala 20k ihlal var. En yakın tarihli sağlararası. en yakınsa direkt ondan alıcaz. Hala tenkise
ihtiyacımız var. 10 tenkis etcez. A’dan da 10 ksını isticez. Sadece tespitten ibaret olmıcak bide
eda edimi olacak.

Mirasçılardan birisi reddetmiş. Önce ölüm. Iskat. Feragat. Yoksunluk. –> mirasçılık sıfatının
kazanılmasını engelleyen haller.

Önce ölüm ve red:

M - ç1 ç2 ç3. Tasarruf nisabı ister istemez ½ çünkü ⅓ ⅓ ⅓ çocuklar. Spler ⅙ ⅙ ⅙. Toplamda
3/6 tasarruf nisabı 3/6 ½. Bu değişmez kural. Ç1 diyelim ki mirası reddetmiş. Miras açıldığı
andan itibaren mirasçı olmayaacapı anlamına gelir. Zümrede halefiyet prensibi ile yerini alacak
altsoyu yoksa, bir zümre mirasçısı red ıskat yoksunluk önce ölüm gibi bir sebeple mrası
olamıyorsa onun altsoyu onun yerini alır. Yoksa, bu lrnekte yok, o hat körelmiş 2 hatta
ayrılacaktır. Ç2 ç3 ½ ½ paylaşılır. ¼ ¼ spler. Toplam 2/4. Tasarruf nisabı yine ½.

Ç1in bir altsoyu olsaydı T1 T2 yine tasarruf nisabı değişmeyecekti.

Ret yüzünden tasarruf nisabı değişsin örnekte: m ölmüş. Eşi bar. Üstsoyundan babası sağ.
Kardeşi var. Anne reddetti / önce öldü. Reddetmeseydi a varken: 1/2si sp ½. Zümreye kadı ½. B
¼. B sp 1/16. A ¼ sp 1/16. A reddedilmiş. A’nın miras payı olan ¼ çocugu k’ya zümrede
halefiyet ile kalmış. Ama knin sp 0. Redden evvel sp e= ½. Sp b 1/16. Anne 1/16. Kardeş sp
değil. Reddeden a’nın sp oranı tasarruf nşsabını n artmasına sebep oldu çünkü kardeş sp değil.

7 kasım
Iskat feragat gibi işlemlerin tasarruf işlemi üzeirnde etkisi olabiliyordu. Red veya önce ölümde
nasıldı: reddeden kişinin yerini başka bir zümre mirasçısı alıyorsa ister istemez değişiyor işin
rengi.
Önce ölüm veya mirasın reddi halinde eğer zümre değişiyorsa isyer istemez tasarruf nisabı da
değişecektir. Bunun sebebi mirsçıkğın değişmesinden kaynaklanıyor. Annesi eşi sağ kardeşi. E
½ a ½. Sğ eş ½. A’nın ⅛. Toplam sp ⅝. Tasarruf nisabı ⅜. Anne diyelim ki reddetti mirası. Miras
k’ya geçti. E ½ k ½. Spsi 0 . tsarruf nisabı değişti.

Esas zorluk: mirastan ıskat edilmiş. Iskat: mşrasbırakana karşı bazı hareketlerşn m tarafından
adeta cesalandırılması. Kendiliğinden devreye girmedi. Aile hukukundan yükümlüüklerini ihlal
ettiyse kanun koyucu m’nin tercihine bırakıyor. Buna katlanır bu davranışa isterse. Yine de
kabul eder mirasçısı olarak ya da çıkartır.

Mirasbırakanın ç1 ç2. Ç1 cocugu t1. Ç1 i ıskat etmiş m’yi öldürmeye teşebbüs etmiş veya
dövmüş babasını. M de ç1’i ıskat etmiş. Ç1 ıskat oldu. T mirasbırakan olsun mu olmasın mı?
olsun . ıskat şahsi sonuçlar doğurur. Ç1 mirasçı olamaz ama onun yerini zümrede halefiyet ile T
alır. O da ıskat edilmiş değilse tabi.

Madde 511- Mirasçılıktan çıkarılan kimse, mirastan pay alamayacağı gibi; tenkis davası da
açamaz. (Ç1)
Mirasbırakan başka türlü tasarrufta bulunmuş olmadıkça (ç1 önce ölmüş gibi t ‘ye geçecek.
M eşi e. Annesi a babası b. Çocugu ç. Ç ıskat edilmiş. Iskat öncesi: eş ile 1.zümre. ¾ cocuk ¼ eş.
Ç ıskat edilmiş. Iskattan sonra: anne baba ile eş mirasçı olacak. Eş ½. A b 1/4. ¼. Başka tasarrufta
bulunmuş değilse tıpkı red ve önce ölümde olduğu gibi oldu. Buray akdar bir incelik yok. Ancak
MŞRASBIRAKAN BAŞKA BİR TASARRUFTA BULUNMUŞ OLMADIKÇA. M, ISKAT EDİLEN KİŞİNİN
YASAL MİRAS PAYI ÜZERİNDE SERBSSTÇE TASARRUF EDEBİLRİSİJ. DİĞERŞERİ NEDEN BİZE
BIRAKMADIN DİYEMEZ. Iskattan sonra evet mirasbırakan başka bir tasarrufta bulunmamışsa
yukarıdakiler doğru. Ama m, ç’yi mirastan ıskat ettim, onun payı 3/4tü. Onun miras payını olduğu
gibi darüşşafakaya bırakıtorum diyebilir. Bu durumda yasal mirasçı sıfatını kazanamsı gereken E A
ve B darüşşafakaya karşı SPLlerini talep edemeyecekler. Iskat öncesinde bir tek E’nin ¼ m vardı,
a ve b’Nin sp yoktu. Iskattan sonra da splerde b,r değişiklik yoktur çünlü madem ıskat etmeyi
tercihbettn, olduğu gib senin tasarruf nisabına girer. 511/2 ilk başından çıkardık bunu. Demek ki m,
ıskat ettiği kişinin miras payı üzerinde dilediği gibi tsarruf. 3/4ün tamamını bana bıraksa anne
baba eş bana karşı tenkis davası AÇAMAZLAR. Çünkü tasarruf nisabı ıskattan sonra 1/4tü eşin sp
o kadar. Bunun istisnası var:), mirasçılıktan çıkarılan kimsenin miras payı, o kimse
mirasbırakandan önce ölmüş gibi, mirasçılıktan çıkarılanın varsa altsoyuna, yoksa
mirasbırakanın yasal mirasçılarına kalır. (yalnız, çıkatrtılan kişinin yerini alan altsoy varsa ve o
altsoy sp mirasçıysa - m, ç’yi ıskat etmiş ama t var. T spsini ister. T ve ç’Nin aynı sp. Bunun sebebi
ıskatın şahsi olması. Spsini alır diyor. Annesini ıskat etse anne nin yerini alan kardeşi artık sp değil.
Tek örneği ilk zümre.
Mirasçılıktan çıkarılan kimsenin altsoyu, o kimse mirasbırakandan önce ölmüş gibi saklı payını
isteyebilir.
M - ç1 ç2 ç3 . ç3’ü ıskat. Onun cocugu t var. Ç1 ⅓. Ç2 ⅓. T ⅓ - sp ⅙ bişi değişmedi o halde
ıskat halinde bir an için ıskat olmasaydı
Anne baba ym oldu ama onlar sp olamayacaklar çünkü ıskattan önce nasılsa ıskattan sonra da
öyle olacak. Bunun gerekçesi mirasbırakan aksine tasarrufta bulunmadıkça. Iskattan diğer yasal
mirasçılar yararlanmış olmazlar. Iskat edilenin miras payını tasarruf nisabına eklemiş oluyoruz.

Feragat
İvazlı ivazsız olabilir ve su bakımdan fark var: ivazsız feragatte tıpkı iskatte oldugu gibi. Feragat
edenin alt soyunun mirasçılığını engellemez. f’Nin altsoyu varsa yerini alır. Aynı durum ıskatta.
Ama ivazlı ise ve feragat sözleşmesinde aksi kararlaştırılmış değilse ivazlı feragat kural olarak
altsoyunun mirasçılığını engeller.

M, eşi E. ç1 ç2. Ç2 m ile feragat sözleşmesi yapmış. 100k karşılığında ivazlı. Ç2 mirasçı
olamadı ama T var çocuğu. Ivazdan t’nin yararlanacağını düşünmüş kanun koyucu . ivazlı T’ye
etki eder ve T de feragat yüzünden mirasçı olamayacaktır.

Peki ç2’ye düşmesi gereken sp düşmeyince ç1 mi yararlanacak? Ç2’nin feratai üzerine miras
payları eş ¼. Ç1 3/4 yasal miras payı. Sp’si ¾’ün yarısı mı yoksa feragat öncesi 3/8di ym, 3/16
sp, acaba hala 3/16 mı yoksa ⅜ mi olacak? Feragati saplamışsa mirasbırakan, ç’nin saklı payı
da tasarruf nisabına dahil olmuştur. Iskattaki gibi oldu:

Bir an için feragat yokmuş gibi ç2’nin ym hesaplayacaksın. ¾ ym ç2. Hala ⅜ olacak SP. buna
mukabil feragat edilen kısım tasarruf nisabına eklendi.

Yoksunluk
Tart. hakim fikir: yoksunluk halinde kendiliğinden devreye girer. Öldüren kişi. Kendiliğinden
devreye girmesi önceden ölüme benzetir bazıları. Nasıl ki bazıları önceden ölümle yasal
mirasçılara dağııoyuez ve değişiyor payları, yoksunlukta da diğerleri alcaklatır ve spleri artış
gösterecektir.
Bazıları da hoca da: yoksunluk ve ıskat arasında paralellik var. Yoksunluk ıskatı tamamlar.
M’nin harekete geçemeyeceği bir zamanda kanun koyucu harekete geçerek bu kişileri mirastan
yoksun bırakmıştır. Mirasbırakan yararlanmalı ve tasarruf nisabına geçmeli o kişinin yasal miras
payı.

Denkleştirmeye tabi olması için ivazsız olması lazım.

Mirastan yoksunluk halinde tartışma: yoksun kalan kişiyi önce ölen k,işiye mi ıskat edilen kişiye
mi beznzeticez olay bu.

Tenkis davası
Spleri koruyan mekanizma kendiliğinden devreye girmez. Spli mirasçı süresi içinde harekete
geçip tenkis davası açıp kazandırmanın lehtarına karşı tenkis davası açacak.
Madde 560- Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, mirasbırakanın tasarruf
edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler. → m’Nin sağlığında ivazsız
kazandırma almışsa ya da vasiyetname ile vasiyette bulumuşsa yani sağlararası ya da ölüme bağlı
kazandırma varsa onu sp’den düşücez. Vermiş vermiş sağlığında sonra sp almadım. İlk önce
bakıcaz. Bu dava açılmazsa spleri aşan kazandırmalar birer geçerli kazandırmadır. Ne vasiyet ve
sağlararası kazandırma geçersizdir. Ancak sen feçersizleştirebilirsin. Bir tür hükümsüzlük
davasıdır. Tenkis ettiği ölçüde kazandırma hükümsüzleşir. Yenilik doğuran dava ve yenilik
doğuran hüküm. Geçmişe etkilidir ve mirasın açıldığı andan itibaren kazandırmayı geçersiz
kılmıştır bozucu yenilik doğurur. M, sağlığında 8 ay evvel şu kadar bağışlamış, tenkis davasını
açtın kısmen tamamen kazandın kazandırma hükümsüzlleiti. Sadece kağıt üstünde iyi
hissediyorsun. Dolayısıyla eda hükmüne ihtiyacımız var. Yarg: tenkis davası zaten hem yenilik
doğurucu hem de eda hükmü. Doğru değil. Tenkis davasıyla beraber veya sonra eda davası
açmak lazım. Yarg sen sırf tenkisi talep etmişsen iade edilmesi gereken meblağın da iadesini
istemişndir deyip işi basitleştiriyor. Uygulamada tenks hükmü hem bozucu yenilik doğuran hükmü
hem de ona yapışık eda ilamnını da içeriyor. Bu davayı biz kazanıdmraın lehtarına karşı açıyoruz.
Bu bir şahsi davadır. Ya o kişi elinden çıkarmışsa mert'e karşı açabilecek miyim tenkis davasını
bütünleyen eda davasını? Hayır şahsi dava. 3.kişiye karşı olmaz. Elden çıkardım 3.kişiden iste
mümkün değil. Bitek bazı durumlarda yarg: kötü niyetli mert’e karşı dabu tenkis davası
açılabilri diyor. Teknik anlamda tenkis davası değil bütünleyen eda davasını kötü niuyetl 3kişilre
karşı açılabilri. Peki nasıl açıyorum şahsi davayı ona karşı. Gerekçe bulmak lazım. Ben m,
sağlığımda l’ye malımı bağışladım. Ölümünden sonra mirasçım Ç tenkis davası açtı. L dedi ki ben
bağışlanan evi ü’ye sattım tescil ettirdim. Ev mev yok bende dedi. Evinden çıkmışsa evin değerini
isteyebileceğim ama ç istiyor ki ev girsin terekeye. Ç, tenkis davasını bütünleyen edim davasını
ü’ye karşı açabilir mi? Yarg: ü kötü niyetliyse yani bu evin sp ları ihlal ederek l’ye kazandırıldığını
biliyor ise ona karşı açılıp ev ondan istenebilri. İyi niyetliyse birazdan görücez değerini l’den
isticez. 49/2 ahlaka aykırılık - bu zararı gidermekle yükümlüdür. Eğer ü ve l anlaşmışlarsa tenkis
davası açılamasın diye olduysa tazminat. Hakim aynen tazmine karar verecek. 51.madde. Veya l
ile ü tenkis davasının açılmasını engellemek için sözleşme 49/2 geçersiz olduğu için yolsuz tescil
vardır l ‘ye karşı bu davayı açabilirsin. Veya hatta buna kalkışan l ve ü büyük ihtimalle muvazaalı
işlem yaparlar ve ellerinde kalır işlem.
Yasal mirasçıların paylarına ilişkin olarak tasarrufta yer alan kurallar, mirasbırakanın arzusunun
başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça, sadece paylaştırma kuralları sayılır.

Bölünmez mal vasiyetinde

Madde 564- Değerinde azalma meydana gelmeksizin bölünmesine olanak bulunmayan belirli bir
mal vasiyeti tenkise tâbi olursa, vasiyet alacaklısı, dilerse tenkisi gereken kısmın değerini
ödeyerek malın verilmesini, dilerse tasarruf edilebilir kısmın değerini karşılayan parayı
isteyebilir. →ev vasiyet etmiş. Bir kısmını tenkis edicez ama ev bölünemiyor. Davalıya bir seçimlik
hak veriyor. Istersen evi iste, ama bu spyi ihlal eden kısmı parasal olarak öde ya da tasarruf
nisabını iste diyor.
Tasarruf konusu malın vasiyet alacaklısında kalması durumunda, malın tenkis sebebiyle vasiyet
borçlusuna verilmesi gereken, aksi hâlde tasarruf oranı içinde kalan kısmının karar günündeki
değerinin para olarak ödetilmesine karar verilir.
Bu kurallar, sağlararası kazandırmaların tenkisinde de uygulanır. →ifa edilmiş bağışlama
ölümünden 3 ay önce bağılamış, bir kısmi sp ihlal ediyor. Davası diuecek ki ev kalsın bende al
parauı ya da evi al tasarruf nisabını ver.

Dava açılmış geçmiş tenkis davası. Evin fiyati almış fiyatını geçmiş. Yarg iBK sabit tenkis -
bölünemez malın kısmen tenkisi gerkirse vasiyet alackalısı ev bende kalsın spyı aşan kısmı
vereyim derse sabit tenkis oranı ile evin değer kazandırması ile tatbik ediliyor.

Tenkis davasını sp olan yasal mirasçı açar. Spli mirasçı davayı açamadan ölmüş. Bu dava spli
mirasçının mirasçısına intikal eder. Süresini kaçırıdysan külli halefin senin namına açabilir. Tenkis
davasını süresi içinde henüz açmadan davacı sıfatına sahip kişi ölmüşse onun mirasçısı açabilir.

Bu davayı açma hakkı bazı ihtimallerde spli mirascının alacaklılarına da olabilir. Tenkis davası
açabilecek vaziyette açsa tenkisini sağlıcak bir sürü malın. Ama bir sürü alacaklıları var onlara mı
iyilik yapıcam ben. Kanun diyor ki iflas etmişse iflas idaresi 562/1. Bu alacaklılar tenkis davasını
açabilir. Senin niyetin belli bunlar nemalanmasın diye açmıyorsun davayı.

Madde 566- Kendisine tenkise tâbi bir kazandırma yapılmış olan kimse iyiniyetli ise, sadece
mirasın geçmesi anında kazandırmadan elinde kalanı geri vermekle yükümlüdür; iyiniyetli
değilse, iyiniyetli olmayan zilyedin geri verme borcuna ilişkin hükümlere göre sorumlu olur.
Miras sözleşmesiyle elde ettiği kazandırma tenkise tâbi tutulan kimse, bu kazandırma için
mirasbırakana verdiği karşılığın tenkis oranında geri verilmesini isteyebilir.
→tenkis davası sonucunda mal sende duruyorsa mal aynen tenkisine falan karar verecek. Mal
senden gitmişse ne olacak? Tenkis davasında aynen iade edemeyen davalının iade borcunun
kapsamı nedir? İyi Niyetli haksız zenginleşenin iade borcu. Elinde ne kaldıysa onu iade etmekle
borçlu. Hala zenginleşme olarak duruyor tüketmiş olsan bile. 10k vermişti şunları aldım. İyi
Niyetliydim bilmyifım. Mirasın açıldığı anda 1k kalmıştı. O mobilyayı kendi paranla alacaktın zaten.
Zenginleşme kalmadı diye birşey yok aslında.

Bu dava HDS’ye bağlı. Resen nazara alır hakim. Sürenin kesilmesi olamaz. 571 1 ve 10 yıllık iki
ayrı süre var.
Madde 571- Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini
öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin,
diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer (bilmiyodum
ben diye bişey yok. Miras sözleşmelerinde açılma prosedürü yoktur vasiyetnamelerde oldugu
gibi. 1 yıllık süreyi sınırlandıran bir üst sınır 10 sene var.). Bir tasarrufun iptali bir öncekinin
yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinde işlemeye başlar.
Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir.
Son şans: vasiyet alacaklısı geldi, zamanaşımına uğramamış. Hadi bakalım dedi. Bana
vasiyetname ile bunu bırakmış sende bunun borçlususun hadi bunu ifa et. tenkis definin pratik
önemi süresiz. Size karşı açılan vasiyetnameni,

Tenkis defi süresiz.

9 kasım
M, ölüme bağlı tasarruf özgürlüğü hukukumuzda mutlak değil. M, ölüme bağlı tasarruf serbestisi
saklı payları ile sınırlıdır. Sp dışındaki kısımda m serbestçe tasarruf edebilir. M, tasarruf
serbestisi prensibi varya, o kısım üzerinde daha evvel yağacağı bazı işlemlerle kısıtlayamaz. M
ölüme bağlı tasarrufta bulunma sözü veremez geçersizdir. M, ölüme bağlı tasarrufta bulunma
vaadi geçerli değildir. Ama bulunucam sözünü sözlü olarak verdim ben sana vasiyette buluncam
demiş bulunamamış. Ne olacak şimdi? Olsa olsa şartları varsa haksız fiil ya da uyandırılan
güvene aykırılıktan doğabilir. Şarta tasarruflar şart hukuka aykırı değilse şarta bağlı vasiyete
engel yok. Şart atsrarufta bulunmamızı daha rahatlıkla sağlayabilir. Ölüme bağlı tasarruf
özgürlüğü önemli ki kanun bunu iki yerde korumuş. Birincisi - sp li mirasçıların spleri. Spli
mirasçılar hak etmediklerini gösterdikleri durumda ıskat sebepleri mesela o durumda ıskat edip
terekenin tamamı üzerinde tasarruf edebilirsin - tasarrufta bulunma özgürlüğü. Bir diğeri
mirastan yoksunluk. m’Nin son arzularına karşı girişilen bazı durumlar. M nin vasiyetnamesini
bulmuş ve yırtıp atmış. M ye bişi yapmamış ama son arzusuna karşı yapmış. Bu bir yoksunluk
sebebidir. Tasarrufta bulunma özgürlüğünü korumaya çalışan bir hükümdür bu da m’Nin.

Ölüme bağlı tasarruf deyince tasarruf işlemi gelmesin aklınıza. Buradaki tasarruf kelimesi
borçlandırıcı işlem tasarruf ile alakası yoktur işlem anlamında kullanılmıştır.

A’ya demiş evini vasiyet etmiş. Hala vasyet konusu şeymmalvarlıgğıında. Gerçek anlamda
tasarruf işlemi yok. Bir kişi vasiyetname ile evini vasiyet etmişse o ev üzerinde istediği şekilde
borçlandırıcı işlem yapabilir. Ölüme bağlı tasarrufta bulunması o mv üzerinde bağlaycı bir hale
getirmemiştir. Bugün sana yarın melise bağışlayabilirim satabilirim. Veya ona vasiyet edebilirim
hiçbir engel yok. Tasarruf kelimesi seni şaşırtmasın.

Demiştik ki miras hukuku eşya hukukuna benzemektedir. Özellikle eşya hukukundaki ayni
haklara hakim tip sınırlılığı burda da geçerli. Ben, son arzularımı ancak iki kalıp içerisinde
açıklayabilirim biri miras sözleşmesi diğeri vasiyetname. Kalıpları belli. Kafama göre ses kaydı
alarak bir vasiyetname düzenlemem mümkün değil. Ya el yazılı olacak ya sözlü olacak bunun
dışında yok. Tanıklar belli. Eşya hukukundaki tip sınırlığına benziyor. Diğer yandan şu d a
benzer ayni hakların hem sayısı hem de içeriği belli. İrtifak haklarındaki az da olsa içeriği
belirleme yetksi dışında mülkiyet hakkının içer,ğini kafama göre belirleyemiyorum. Makik olayım
ama tasarruf yetkisi sende olsun diye bişi olamaz mesela. Aynı şey burda geçerli. Seni mirasçı
atıyorsam seni atıyorum ama borçlardan sorumlu olmasın diye bişi olamaz. Tüm özellikleri
taşıyacak. Seni ben vasiyet alacaklısı olarak tayin ettim ama borçlardan da sorumlu olacaksın
diye bişey yok. Ben seni vasiyet alacaklısı olarak tayin ediyorum evi bıraktım ev senin
mülkiyetine geçsin. Karma sözleşmeler gibi enstrümanlar yok. Sıkı tip sınırlılığı ilkesi var.
Vasiyetname - el yazılı resmi ve sözlü. Yurtdışında eşler notere gidiyorlar. Birbirlerine karşılıklı
mirasçı atıyorlar. Acaba bu vasiyetname tek metin var ikimiz imzası var tek metinde. Imkansız
geçersiz. Görücez. Çünkü tip sınırlılığı ilkesi geçerli.

Miras sözleşmesi vasiyetname. Çok karışıyor. Vasiyet vasiyetnamenin içinden çıkabilecek bir
kazandırma türü. Vasiyetname ise zarfı. Miras söz zarf, o zarftan ne çıkabilir mirasçı atama
vasiyet şarta bağlı kazandırma vakıf evlilik dışı cocugu tanıma ıskat çıkabilir. Vasiyetname miras
sözleşmesi bunlar ölüme bağlı tasarrufların şekli.

Şekli anlamda öbt bunlar. Vasiyet / miras sözleşmesi.

Vasiyetname resmi el yazılı sözlü başka yoktur.

Bu iki kalıp arasındaki temel farklılık. Vasiyetname tek taraflı. Diğeri iki çünkü sözleşme.
Vasiyetname tek taraflı olduğu için bir beyan muhatabı yoktur. Çekmeceye koyar, hüküm ifade
etmeye başlar. Bulan her kimse tereke hakimine teslim etmek zorundadır. Tek taraflı işlem
oldugu için vasiyetnamelerdeki iradenin açık olmadığı hallerde ne anlama geldiğini sözleşmeler
hukukundaki güven teorisini rafa kaldırcaksın çünkü tarafların menfaatine en uygun ne beyan
sahibine önem veriri. Neye önem verir - ben güven teorisine göre kapalı bir beyanı neye göre
anlamlandırıyorum? Ortalama bir insan. Ne muhatabın ne beyan sahibine üstünlük verdim.
vasiyetnamede tek taraf olduğu için güven teorisine göre değil irade prensibine göre yorumlarız.
Şu mal derken neyi kastediyordu gerçekten. Dolayısıyla vasiye tname lerdeki iradenin ne
anlama geldiğinde irade prensibinden hareket edecez.

Halbuki miras sözleşmesinde tart konusu olursa yorumlarken sözleşme oldugu için güven
teorisine göre ortalama insana göre yorumlarız. Çok önemli bir ayrım!! Kanunda yazmıyor.
Kanun bir vasiyetnamenin hile hata sebebiyle iptalinde oldugu gibi düzenlemiş ama temel fark
var. Bir borç sözleşmesinin hata sebebiyle iptali için o hatanın esaslı olması lazım. Burada
kanun diyor ki hata ve vasiyet ile illiyet varsa beyan muhattabı
Miras sözdeki beyanı için esaslı olması gerekir. Her türlü saik hatasının değil esaslı olması
yeterli diyoruz. Vasiyetnamelerde böyle demiyoruz çünkü bu tek taraflı miras söz ise iki taraflı bir
i,şlem. Bu temel farklılık bide: vasiyet tek taraflı olduğu için her zaman serbestce geri alırım
kimseye karşı yöneltmedim ki. Miras sözleşmes, her söz de oldugu gibi tarafları bağlıyor.
Sonuçta bir ölüme bağlı tasarruf. Miras söz ile malımı bırakmışsam ben o mal üzerinde hala
serbestce tasarruf edebilirim satabilirim bağışlayabilirim. Bişi diyemez ferat. Çünkü miras söz
diğerlerinden farklı olarak beni bağlamaz. Ama şu anlamda bağlar: ben serbestce tek taraflı
olarak dönemem. m’Nin ölümünden sonra lehtar kendi lehine kazandırmalara karşı harekete
geçebilir

Vasiyetnameden tek taraflı geri alınabilir. Oysa miras söz serbestce dönmek mümkün değildir.
Birisi tek taraflı hukuki işlem diğeri sözleşme.

Burda tasarruflara maddi anlamda öbt diyoruz. Yani tasarrufun içeriği. Karşılaştığımız maddi
anlamda tasarrufların en tipik halleri iki tane. Biri mirasçı atama diğeri vasiyet tarzındaki. Atanan
mirasçı külli haleftir buna mukabil vasiyet alacaklısı sadece mirasçılara karşı yöneltilmiş alacak
hakkına sahiptir.

Bunun dışında da kanuda çeşitli tasarruflar sayılmış. Iskat vakıf kurma şarta bağlı tasarruflar,
alelade şarta bağlı tasarruflar, veya şunu yapmazsan vasiyet ediyorum, önce a’ya bırakıyorum
sonra a öldükten sonra b’Nin olsun. Konuşucaz bunları. Olağanüstü ikame / art mirasçılık

Evi filancaya bırakıyorum ama olamazsa su olsun. Şarta bağlı.

Maddi anlamda tasarrufun mutlaka vasiyet veya mirasçı atama tarzında olması şartı değildir. m
vasiyetnameyle evlilik dışı çocuğunu da tanıyabilir nesep ilişkisi de kurabilir hiçbir engel yoktur.
Maddi anlamda tasarrufların bir başka türü mirastan feragat sözleşmesi. m’Nin sağlığında
mirastan feragat etmiş oldugu sp ile yaptığı sözleşme. Bu da bir miras sözleşmesi. Tek farkı bu
olumsuz miras sözleşmesi. Olumlu olan malımı sana bırakıyorum. Hakim fikir: mirastan feragat
sözleşmesi kim öbt bulunmuştur mirasbırakan feragat edenin feragatini kabul ederek kendi
terkesi üzerinde tasarruf etmişt,r. Vasiyetnamenin 3 türü var demiştik. M’yi ikiye ayırdık. Olumlu
olumsuz miras sözleşmesi. Miras sözleşmelerni başka açıdan da ivazlı ivazsız miras sözleşmesi
yapılabilir. En başta feragat bakımından ivazlı ivazsız olabileceğini biliyoruz hatta altsoya etkisi
değişiyordu. Aynı şey olumlu da ivazlı ivazsız olabilir. Her m,ras söz ün karşılıklı olması şart
değildir. A b’ye evini bıraktığını yazmış b bişi yazmamış. Bu tek taraflı deniyor tek tarafın
tasarrufu var. Halbuki oturmuşlar sözleşme yapmışlar. Sen önce ölürsen bu benim vs. miras
sözleşmesini yorumluyoruz. Güven teorisi olacaktır dedik. Tek taraflı olması halinde irade
prensibi mi olacak tartışmalı görcez. Miras sözleşmelerini ivazlı ivazsız veya olumlu
olumsuz diye ayırdık. Hatta 3.ayrım her iki yatarf mı tasarrufta bulunuyor tek mi.

Borçlar hukukuda görülen 3.kişi yararına sözleşme de yapılabilir. Koca yeni karısı miras söz
yapmışlar. Karısı kocasının mirasından feragat ediyor. Olumsuz miras söz. Ama o da karısının
kardeşine mal vasiyet etmiş. 3.kişi yaaraına miras söz. Karı ile kpca arasında söz ama lehtar
3.kişi. 3.kişi ayrarına miras sözleşmesi.

Öbt alanında k,ş,ye bağlılık ilkesi cok temel. Bir öbt’nin temsilci aracılığı ile yapılması mümkün
değildir. Temsil düşmanı bazı işlemler vardı. İşin doğasına aykırı. Ben vasiyetname
düzenlemiyorum yasal temsilcim yapacak diyemez. Roma hukukunda özellikle küçüklerin yasal
temsilcilerin hazırlanması cok normal geliyormuş değişmiş. Buna şekli anlamda kişiye sıkı
suretle bağlılık diyoruz. Temsil düşmanı işlemler. Vekaletnameyi almış bi şekilde vasiyetname
yapmaya da yetkili geçersiz.

Şekli anlamda kişiye sıkı suretle bağlı olma ilkesi miras söz bakımından biraz açalım: miras söz,
biri öbt yapmamış. Miras söz geçerliliği noterde resmi şekil. Sana bişi bırakacağım miras söz ile
notere gittik imza atıcaz. Ben hastalandım temsilcim gelemez. Ancak birlikte.

Senin gelmene gerek var mı? Eğer o miras söz ile obt de bulunmuyorsan tek taraflı miras söz
demiştik. Onun açısından temsil düşmanı işlemden bahsetmicez.
Ama ikimizin de tasarrufta buluncağı durum vras ikimizin de şahsen gitmesi gerekecek. Temsil
düşmanlığı var. Sıkı suretle bağlılık durumunda öbt de bulunan kişiye tatbik ediyoruz.
Bir de maddi anlamda var: prensip olarak ölüme bağlı tasarrufta bulunan kişi ölüme bağlı
tasarrufun konusu ve lehdarını şahsen belirleyecektir. Yani öbt konusunu ve lehdarını kime
bıraktığını ben öbtmde bir 3.kişiye bırakamam. Kitaplarımı birisine bırakıyorum eşim seçsin
benden sonra. Delege ettim. Olmaz bu. Maddi anlamda şahsa sıkı suretle bağlılık ilkesine
aykırı. Yalnız son yıllarda bu Maddi anlamda şahsa sıkı suretle bağlılık ilkesi bazı esnemeler var
gerek öğreti gerek yarg kararlarında. Evet prensip budur ama eğer kişiyi veya şeyi belirleme
yetkisi 3.kişiye bırakılırken takdir hakkının nasıl olacağı kısıtları gösterilirse bu imkan verilmek
gerekir diyolar. Yarg karar- m demiş ki arsamı ölümümden sonra izmir’de cocuk hastanesine
veya su hastaneye vasiyet ediyorum. Kime kalacağını eşim seçsin. Orda eşine bıraktı vasiyet
lehdarının kim olacağını ama sonuçta ikisi de biri. Veya kitapları sunlardan birine bırak en fazla
puan alana vereceksin orada da sıkıntı çıkmaz. Ama onun dışında şehtarı belirleme yetkisini
ölçüsüz şekilde delege eden tasrrufları maddi anlamda kişiye sıkı suretle bağlılık ilkesine aykırı
olduğu için geçersiz oluyor. Miras hukukunda geçersizlik de kendine özgü. İptal kabiliyeti oldugu
ve dava yoluyla söz konusu işlemin geçersiz olağcını görücez.

Ehliyet
Vasiyetnameler ve miras sözleşmelerini ikiye ayırarak ünceliyor.

Madde 502- Vasiyet yapabilmek için ayırt etme gücüne sahip ve onbeş yaşını doldurmuş
olmak gerekir.
→vasiyetname demeliydi. Vasiyetname içinde vakıf kurma mı var bilmiyoruz ki yanlış o yüzden.

15 - vasiyet düzenleyemez temsilci de onay falan veremez. Aeg kolay. Bu sınırlama fiil
ehliyetine mi hak ehliyetine mi ilişkin bir tartışma var.

Ehliyetsiz kişinin yapmış olduğu vasiyetname - süresi içinde iptal davası açıldı açıldı açılmazsa
geçerli olacaktır. Ehliyetsizliğin yaptırımı iptal davası. Herkes memnunsa kimse iptal davası
açmıyorsa geçerli.

Madde 503- Miras sözleşmesi yapabilmek için ayırt etme gücüne sahip ve ergin olmak, kısıtlı
bulunmamak gerekir.

Böylece mümeyyiz ergine vasi atanmışsa o kişi miras söz yapamaz. Ağır bir yaptırım. Neden bu
hakkı ellerinden almış pek mantıklı değil.

Miras söz yapabilmek için tam fiil ehliyet aranmış.

Miras söz iki taraflı. Kim için arıcaz bu şartları? Her ikisi için de mi arayalım? Sadece öbt yapan
taraf bakımından bu şartları arıcaz. Miras sözleşmesinin öbt yapmayan kişi açısından genel fiil
ehliyeti varsa bakıcaz. Borç altına girmiyorsa o zaman aeg yapması için yeterli. Borç altına
giriyorsa o da sana bakmayı yükümlenmiş o zaman
M a’ya evini vasiyet etmiş a da ölüme kadar bakmayı vasiyet etmiş. A 16 yasında bir küçük. A
ancak yasal temsilcisinin izniyle yapabilri. A açısından şahsa sıkı surete bağlılık aranmıypr ki.
Ama a da öbt olsaydı o zaman her ikisi için de şartları arayacaktık 503teki ( her iki tarafın da
miras bırakan olduğu durumda)

Ehliyetsizliğin yaptırımı kendiliğinden geçersiz değil.

İrade sakatlığı
Madde 504- Mirasbırakanın yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama etkisi (korkutmanın
aynısı olarak anlıyoruz. öbtde hata hile tehdit yaptırımı iptal davasıdır. Maddi cebir ise
kendiliğinden yokluktur. Bir öbt’Nin temel kurucu unsuru irade beyanıdır) altında yaptığı ölüme
bağlı tasarruf geçersizdir (iptal edilebilri, kendiliğinden geçersiz değildir). Ancak,
mirasbırakan yanıldığını veya aldatıldığını öğrendiği ya da korkutma veya zorlamanın etkisinden
kurtulduğu günden başlayarak bir yıl içinde tasarruftan dönmediği takdirde tasarruf geçerli
sayılır. →sen hataen vasiyetname düzenlemişsin ölmezden evvel ismi yanlış yazmışsın ve
öğrenmişsin ya da biri seni kandırmış seni iyilik yapan bu ona vasiyette bulun ama sonra öyle
değilmil öğrendin. Bir yıl geçti aradan, bu vasiyetname bu miras sözleşmesi geçerlilik kazandı.
Vasiyetname bakımından gözünde büyütme çünkü geri alınır serbestce zaten. Bir yıl içerisinde
düzeldi ben napıcam diye üzülme her zaman ölünceye kadar geri alabilirsin. Ama senden sonra
mirasçıların iptal davası açamazlar. Artık mirasçılar iptal davası açamayacaklar. Buna mukabil
miras söz bakımından iş vahim. Bu tasarrufta hata yapmışsın 1 yıl geçti. Hiçbir Şey yapmadın.
Dönmezsen tasarruf artık geçerlilik kazandı miras sözleşmesi. Şekilsiz bir iptal beyanı yeterlidir
diyorlar. Yanlış geliyor hocaya.
Ölüme bağlı tasarrufta kişinin veya şeyin belirtilmesinde açık yanılma hâlinde mirasbırakanın
gerçek arzusu kesin olarak tespit edilebilirse, tasarruf bu arzuya göre düzeltilir.

Diğer yandan bu hüküm şunu dedi - m’Nin aldatma korkutma - iptal. Hiç hata halinde esaslı
olması şartını aramadı. Hilede 3.kişinin hilesi ancak bilgisi halinde iptal teşkil eder demedi.
Arıcak mıyız aramıcak mıyız vasiyetnamelerde başka şart aramıyoruz. Bu etki altında yaptığını
ortaya koy iptal.

Öğreti - hakim fikir- miras söz bakımından ise bu irade sakatlığı sebebiyle iptale söz konusu
olabilmesi için irade sakatlığının bkdaki şartlarını ararız MİRAS SÖZLEŞMESİNDE. Ama
kanunda bu yazmıyor öğreti kabul ediyor bunu.

İrade prensibi geçerli demiştik. Güven teorisi değil demiştik. İkinci fıkra: Ölüme bağlı tasarrufta
kişinin veya şeyin belirtilmesinde açık yanılma hâlinde mirasbırakanın gerçek arzusu kesin
olarak tespit edilebilirse, tasarruf bu arzuya göre düzeltilir.
→iptale mahal yoktur. Eğer m’Nin gerçek arzusunu anlıyorsak feyzaya yüzüğümü bırakıyorum
demiş meğerse tek şeyi varmış o da bilezikmiş. Şeyi şahsı belitrikten hatayı açıkça anlıyorsak
iradesi doğrultusunda düzelttik. Bu basit hesap hatası benziyor. Beyan hatası karşı tarafça
anlaışmışsa düzeltiroyurz. Tbkda var.

“Basit hesap yanlışlıkları sözleşmenin geçerliliğini etkilemez; bunların düzeltilmesi ile yetinilir.”

Beyan hatasını dğzelltik. M, şeyi veya şahsı hallederken beyan hatası yapmamış hakkaten
meliisi düşünmüş ama melisin kendisine muazzam yardımda bulunduğunu düşünerek yazmış
ama gerçek öyle değilmiş mesela. Beni kurtaran ahmete şu kadar mal. Meğerse samet
kurtatmış. Hakkaten ahmeti düşünüyor. Ahmet i iptal ettik. Samet lehine kazandırma tok. Bu
hükmü saik hatalarında da tatbik edersek o zaman samet lehine kazandırma hiç yapılmadığı
halde olacaktır. Ahmet değil de lehtar samettir dicez. Fıkra 2yi hakim fikre göre haklı olarak saik
hatalarına da tatbik ediyoruz. Oysa tbk hükmünü sadece beyan hatakarına tatbik ediyoruz.