CHƯƠNG I: KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA VÀ VĂN HÓA HỌC

1. Khái niệm văn hóa

a, Thuật ngữ văn học
- Xuất hiện vào tk III TCN, bắt nguồn từ chữ Latinh cultus
- Culture: sự giáo dục, bồi dưỡng tâm hồn con người
 Trong tiếng Việt, văn hóa được hiểu như sau
+ Văn hóa là một phạm trù xh, chỉ một phương diện Trồng trọt, nuôi
cấu thành đời sống xh của con người cấy và gieo
trồng
+ Văn hóa là một phạm trù giá trị: là khái niệm để đánh giá
hành vi ứng xử của mỗi cá nhân dựa trên tiêu chuẩn của các giá
trị: chân – thiện – mỹ.
b, Định nghĩa văn hóa
- Định nghĩa đầu tiên về văn hóa gắn liền với tên tuổi của Edward Burnett Tylor
(1832 - 1917)
- Trần Ngọc Thêm: văn hóa là một hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần
do người sáng tạo và tích lũy quá trình hoạt động thực tiễn, trong sự tương tác giữa
con người với môi trường tự nhiên và xã hội
- Đặc trưng Tính hệ thống: hệ thống và tổ chức
Tính giá trị: vật chất và tinh thần
Tính nhân sinh: do con người sáng tạo, phân biệt con người
với con vật (nhân bản và xh)
Tính lịch sử: truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, thay
đổi xh cần quá trình lâu dài ( phát triển và kế thừa)
c, Những khái niệm có liên quan
- Văn hiến: giá trị tinh thần, kinh nghiệm
- Văn vật: do con người sáng tạo ra, đại diện cho sự phát triển của vật chất, có giá
trị lịch sử
- Văn minh: giá trị vật chất  trình độ phát triển KHKT  phát triển cao hơn của
văn hóa ở một giai đoạn nào đó
 Văn hóa xuất hiện văn minh khi có: NN, PL, chữ viết, trình độ KHKT
VĂN HÓA VĂN HIẾN VĂN VẬT VĂN MINH

Vật chất lẫn tinh Tinh thần Vật chất Vật chất – kỹ thuật
thần
Có bề dày lịch sử Có trình độ phát triển
Có tính dân tộc Có tính quốc tế
Gắn bó với phương Đông nông nghiệp Gắn bó với phương Tây
đô thị