Professional Documents
Culture Documents
TTSL Huyet Ap
TTSL Huyet Ap
I. ĐẠI CƯƠNG
1. Vì sao cần phải đo huyết áp chính xác?
− Trong nhiều trường hợp, việc biết trị số huyết áp của một người là rất cần thiết. Ví dụ: khi một người bị chấn
thương, bác sĩ cần biết trị số và sự thay đổi của huyết áp để xử trí chính xác. Bác sĩ có nên truyền máu cho
bệnh nhân? Có nên dùng thuốc co mạch? Có thể xảy ra suy thận không?... Đo huyết áp chính xác và lặp lại có
thể giúp chúng ta trả lời các câu hỏi trên.
− Trước, trong và sau gây mê, việc đo huyết áp rất quan trọng. Một số thuốc gây mê hay các thuốc khác có thể
làm tụt huyết áp cấp tính.
− Đo huyết áp thường quy nhằm đánh giá tình trạng sinh lý của bệnh nhân. Huyết áp có thể tăng nhẹ theo tuổi,
trường hợp này không cần điều trị. Nhưng nếu huyết áp tăng kéo dài (tăng huyết áp) thì có khả năng đe dọa
mạng sống, liên quan đến nguy cơ bệnh tim mạch và đột quỵ. Cần phải kiểm soát và điều trị tăng huyết áp
một cách hiệu quả. Do đó, nhân viên y tế phải đo huyết áp chính xác để phát hiện sớm tình trạng tăng huyết
áp và xử trí kịp thời.
2. Phương pháp đo huyết áp
− Áp lực mạch thay đổi trong suốt chu chuyển tim. Tâm thất co bóp, tống máu vào hệ thống động mạch, và giãn
ra để nhận đầy máu cho chu chuyển tim tiếp theo. Huyết áp tâm thu và tâm trương có thể được đo bằng cách
đặt một catheter nhỏ vào động mạch và gắn catheter này với máy đo áp suất. Cách đo trực tiếp này chính xác
nhưng xâm lấn và khó làm trên thực tế. Do đó, cần ước tính huyết áp một cách gián tiếp, đơn giản, với độ
chính xác chấp nhận được và không xâm lấn.
− Huyết áp thường được ước tính bằng cách sử dụng ống nghe, túi hơi nối với máy đo huyết áp thủy ngân (Hình
1). Túi hơi đặt trên cánh tay, bơm căng để tạo một áp lực ngăn máu từ động mạch cánh tay chảy xuống cẳng
tay. Sau đó, xả túi hơi từ từ, khi áp suất trong túi hơi nhỏ hơn huyết áp tâm thu, máu bắt đầu chảy xuống cẳng
tay, lúc này động mạch cánh tay vẫn còn bị đè ép một phần. Máu lưu thông tạo ra âm thanh gọi là tiếng
Korotkoff nghe được qua ống nghe. Âm thanh nghe đầu tiên là lúc áp suất túi hơi xấp xỉ huyết áp tâm thu.
Khi áp suất túi hơi tiếp tục giảm và đường kính động mạch dần
phục hồi về bình thường, âm thanh nghe được sẽ thay đổi theo
kiểu mờ đi (muffling) - lúc này áp suất túi hơi xấp xỉ huyết áp
tâm trương và sau đó không còn nghe được âm thanh nữa.
Thông thường, việc phát hiện lúc hết nghe âm thanh dễ hơn là
lúc âm thanh thay đổi theo kiểu mờ đi và vì hai thời điểm này
chỉ cách nhau vài mmHg nên huyết áp tâm trương được xác
định tại thời điểm âm thanh biến mất. Lưu ý, ở một số người
khỏe mạnh, vẫn có thể nghe thấy âm thanh ở áp suất dưới
huyết áp tâm trương thực sự, cho nên khó xác định huyết áp
tâm trương chính xác.
Hình 1. Đo huyết áp động mạch gián tiếp
− Một phương pháp khác là dùng thiết bị Pulse
Transducer đơn giản. Bơm túi hơi đến khi mất hoàn toàn mạch ngón tay. Khi xả túi hơi, mạch ngón tay phục
hồi, áp suất tại thời điểm mạch phục hồi này là huyết áp tâm thu.
Phân tích
1. Quan sát đường biểu diễn. Đặt Waveform cursor trên mạch ngón tay đầu tiên sau khi áp suất túi hơi
giảm. Đó là sự trở lại của dòng máu đến cẳng tay.
2. Bấm vào điểm này để đưa áp suất vào Value panel và đánh Comment “Huyết áp tâm thu” vào dữ liệu.
3. Rê trị số từ Value panels vào cột phù hợp trong bảng
Câu hỏi:
1. Bạn có nhận xét gì về giá trị huyết áp của mỗi thành viên trong nhóm bằng phương pháp nghe so với
phương pháp bắt mạch?
2. Từ những kết quả thu được, bạn có nghĩ rằng phương pháp bắt mạch có thể thay thế được phương pháp
nghe trong việc xác định huyết áp tâm trương?