/ 20 p.

Imię i nazwisko Klasa Liczba punktów Ocena

Sprawdzian wiadomości z działu 3 „Budowa i właściwości materii”

Grupa A

1. Wpisz do tabeli nazwy trzech stanów skupienia, podaj litery, którymi są oznaczone ich modele na rysunku poniżej
i zaklasyfikuj nazwy substancji podane w ramce do odpowiedniej grupy – ze względu na ich stan skupienia w tem-
peraturze pokojowej.

woda magnez olej hel susz herbaciany rtęć drewno roztwór soli kuchennej powietrze plastelina

masło złoto sok owocowy bawełna dwutlenek węgla tlen

a) b) c)

Stany skupienia

/ 3 p.

2. Uzupełnij tabelę, dopasowując do podanych czynności wykorzystywaną właściwość substancji.

Czynność Wykorzystywana właściwość

skakanie na trampolinie

obróbka drewna

lepienie figurek z gliny

uzupełnianie paczek piankowym wypełniaczem

produkcja podków

wiercenie otworu w ścianie

/ 3 p.
3. Wykorzystując informacje z tabeli, oceń prawdziwość zdań. Wpisz P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeżeli jest
fałszywe.

Nazwa substancji rtęć lód (woda) ołów żelazo wolfram

Temperatura topnienia (ºC) –39 0 327 1535 3350

W temperaturze pokojowej rtęć jest substancją ciekłą.

Wolfram ma temperaturę topnienia ponad dwa razy wyższą od żelaza.

W temperaturze, w której żelazo zaczyna się topić, ołów jest w stanie stałym.

W temperaturze ok. 2000°C tylko żelazo i wolfram będą w stanie ciekłym.

/ 2 p.

4. Zaprojektuj doświadczenie, na podstawie którego potwierdzisz hipotezę cząsteczkowej budowy materii.

Zestaw doświadczalny Przyrządy pomiarowe:

Materiały:

Wykonanie

Obserwacje

Wnioski

/ 5 p.

5. Wyjaśnij, jaka jest podstawowa różnica między siłami spójności a siłami przylegania. Podaj 2 przykłady występowa-
nia tych sił w codziennym życiu.

/ 2 p.
6. Oceń prawdziwość zdań. Wpisz P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeżeli jest fałszywe.

W lecie przewody elektryczne są krótsze niż w zimie.

Menisk wklęsły tworzy się wtedy, gdy siły spójności cieczy są mniejsze niż siły przylegania między cząsteczkami
cieczy a cząsteczkami naczynia.

Cząsteczka nie może zawierać więcej niż sześciu atomów.

Siły napięcia powierzchniowego w błonce dążą do zwiększenia jej

powierzchni.

Zapach pieczonego ciasta rozchodzi się po kuchni dzięki zjawisku dyfuzji.

Mydło, dzięki obniżeniu napięcia powierzchniowego, ułatwia usuwanie brudu z powierzchni ciała.

/ 3 p.

7. Uzupełnij tekst odpowiednimi wyrażeniami z ramki, zaznaczając właściwe okienka (wybierz pomiędzy A i B, C i D,
E i F, G i H, I i J).
A/ B oznacza przejście ciała ze stanu stałego w stan ciekły. Proces odwrotny, tzn. zamianę cieczy w ciało
stałe, nazywamy C/ D. Podczas parowania E/ F zamienia się w G/ H, odwrotny zaś proces
nazywamy skraplaniem. Przy sublimacji ciało stałe przechodzi bezpośrednio w stan I/ J. Proces odwrotny
nazywa się resublimacją.

A. Topnienie C. topnieniem E. ciało stałe G. ciecz I. gazowy

B. Krzepnięcie D. krzepnięciem F. ciecz H. gaz J. płynny

/ 2 p.