Kapitulli 20
SEMUNDJET REUMATIZMALE & KOLAGJENOZAT
20.2 Ethet reumatike
Eshte sumundje sistemike inflamatore e indit
lidhore, e cila prek sisteme te shumta: Truri,
lekura, indi nenlekuror, mbeshtjellesi seroz,
tetivat dhe me shume zemren.
“ethja reumatike i lemon nyjet..por e kafshon
zemren”
Epidemiologjia
Ne dekaden e fundit ne vendet e zhvilluara
incidence ka ra 25-100:100K.
Etiologjia
Ekzistojne fakte te shumta qe tregojne se
shkaktohet nga senzibilizimi i organizmit me
antigjenet e strept. B-hemolitik tipi reumatogjen
si pasoje e infeksioneve te shpeshta te rrugeve te
siperme te frymemarjes.
Faktore rreziku permenden:
 Ambienti jetesor shumeantaresh,me lageshti
te tepert, ushqim jo adekuat: predispozojn
infeksionet streptokoksike
 Mosha: me rralle para asaj 3 vjec. Me shpesh
mes 5-15 vjec
 Predispozimi familjar: pasi vetem 3% e
rasteve te inf. Streptokoksike komplikohen
me ethe
 Stina: me shpesh gjate vjeshte-pranvere
Patogjeneza
Gajte infeksioneve te siperme respiratore me
strept.B-Hemolotik Gr. A-tipi Reumatogjen:
1. Makrofaget dhe neutrofilet ia prezentojne Ag
e streptokokut sistemit imun, i cili reagon:
2. Duke krijuar Plasma Qeliza dhe At
3. At ne 97% te rasteve e aktivizojne kompleme-
ntin dhe e shkaterojne bakterien, por
4. Ne 3% te rasteve ato sulmojne gabimisht
(mimikria molekulare- Teoria e Kaplanit):
a. SNQ, lekuren, indin nenlekuror
b. Memb.sinoviale, tetivat dhe zemren.
Kete teori e mbeshtet fakti se:
 100% e femijeve me ethe reumatizmale jane
pozitiv ndaj ASO antigjenit, antihijaluro-
nidazes dhe antistreptokinazes.
 Incidence e etheve reumatizmale rritet gjat
epidemive te tonsiliteve streptokoksike
Klinika- Kalon neper 3 faza:
1. Shenjat e infeksionit paraprak me strept B-
hemolitik (shenjat Minor)
a. Klinike-Rritje tmperatures, artralgjia,
b. Laboratorike- Leukocitoza, SE i rritur, CRP e
rritur, P-Q i zgjatur ne EKG.
2. Periudha latente- eshte periudha 2-4 jave pas
infeksionit streptokoksik. Ne kete faze
pacienti eshte asimptomatik, por ne
organizem jane duke u krijuar At qe mbrenda
pak kohe do te sulomojne organet si me
poshte:
3. Faza e manifestimit klinik (shenjat Major):
At- i sulmojne ganglione bazale dhe
japin Chorea Minor (Reumatica).
Paraqitet gjate sulmit te etheve, ose
2 muaj pas saj. Me shpesh e hasim
tek femrat. Qetesohet ne gjume, ose me dhenien
e sedativeve.
Sis.imun e i sulmon memb.sinoviale
duke shkatuar inflamacion –Artrit (te
dhimbshme, Enjtura dhe te Buta),
por nese pac. ankohet vetem ne
dhimbje atehere flasim per Artralgji.
Zakonishte pacientet zhvillojne Poli-artirt
migrans- njehere nje grup nyjesh pastaj tjera.
Dhimbje kalojne me doza te larta te aspirin. Ky
eshte edhe nje test DdX per te eliminuar shkaqet
tjera. Gati asnjehere nuk len deformitete.
Erythema migrans ne lekure eshte
manifestim i rralle <13%, por specific.
Jane makulla te cilat rriten shpejte,
perderisa qendra e tyre sherohet, kjo
i jep forme unazore. Jane te padhimbshme dhe
kryesisht centripedale. Sherohen komplet dhe
nuk japing komplikime.
Noduj subkutane formohen ne
siperfaqet ekstenzore te
ekstremiteteve. Kane madhesi
0.5-2cm. Poashtu jane te rralla.
Zakonishte shoqerohen me kardit. Nuk paraqiten
ne fazen fillestare te semundjes. Jane multiple.
Kardit- ndryshimet ne zemer mund te
manifestohen si-Perikardit, Miokardit
& Endokardit reumatik (apo
bashkarisht si Kardit/Pankardit).
Keto ndryshime i hasim ne 40-50% te te semurve.
Perikarditi- e hasim te format e renda te karditit
dhe manifesothet me dhimbje prekordiale. Eshte
i tipit fibrinoz. Ka ferkim pericardial.
Miokarditi- zakonishte paraqitet ne fazen akute
te semundjes dhe nese eshte shume i ashper,
miokardi dobesohet shume dhe con ne
insuficience kongjestive te zemres.
 Ne shikim histologjik ne miokard i shofim
trupat e Aschoffit ne lokalizim perivascular.
Keto trupa paraqesin granula nga
inflamacioni. Kur keto trupa gelltiten nga
makrofaget, atehere quhem q.Anitchkov-
perzistojne edhe pas sem.(patognomike )
Endokarditi-
1. Ne fazen akute, pershkak inflame. valvulat
jane te enjtura
2. + pershkak ↑Co kemi edhe tahikardi
3. Tahikardia con qe valvulat e enjtura te
godasin njera tjetren mekanikisht shume here
4. duke cuar ne erodimin e tyre→
5. grumbullim te fibrines & trombociteve→
6. krijim i vegjetacioneve reumatike
Keto vegjetacione jane multiple, dhe pai kane
origjine nga reaksioni imun jane pa bakterie. NUK
EMBOZLIZOJNE. Ndersa tek endokarditi infektiv
PO.
Gjate sherimit, trombocitet lirojne PDGF te cilet i
aktivizojne fibroblastet te ilat prodhojne kolagjen
dhe fillojne ti ngjisin kuspiset →STENOTIZIM !!!.
Ne pergjithesi ndryshimet ne zemer i ndajme ne 3
forma te Karditit:
I lehte Zhurme ne zemer
Mesatar Zhurme + Kardiomegali
I rende Zhurme+Kardiomegali+ Insuficience
 Zhurma ne zemer- pershkak miokarditit (con
ne zgjerim te unazes valvulare-insuficience
mitrale).
 Kardiomegalia- Pershkak miokarditit dhe
perikarditit.
 Insuficienca kongjesitve- perhskak miokarditit
Diagnostikimi
Behet ne baze te kritereve te Johne-sit (major
dhe minor) por me kusht qe te jene te pranshme
shenjat e inflamacionit te perjetuar streptokoksik.
Strisho + e grykes
↑ASTO ose Andti-deoxiribonukleaza B.
 Kriteret Major
 Chorea, Poliartriti
 Eritema migrans, Nodujt subkutan &
 Karditi
 Kriteret Minor
 Klinik: artralgjia & ↑Co
 Laboratorik: ↑SE, leukociteve, CRP, P-Q
DG= 1 kriter i kerkuar (vertetim i infeks.strepto)+
 2 MAJOR & 0 minor
 1 MAJOR & 2 minor