BẢNG KHẢO SÁT CA DAO
STT Bài ca dao
a. Từ khóa “Một mình”
1. Một mình, mình một bơ thờ,
Dựa cây, cây ngả, dựa bờ, bờ xiêu.
2. Một mình ấm lạnh cho xong,
Hai hơi thêm nực, hai lòng thêm lo.
3. Một mình giã gạo giữa trời,
Cám bay phảng phất; thương người đàng xa.
4. Một mình lo bảy, lo ba,
Lo cau trổ muộn lo già hết duyên.
Còn duyên kẻ đón người đưa.
Hết duyên đi sớm về trưa một mình.
5. Anh như con nhạn bơ thờ,
Sớm ăn tối đậu cành một mình.
6. Rượu nằm trong nhạo chờ nem
Anh nằm phòng vắng chờ em một mình.
7. Đêm khuya dưới đất trên trời,
Một mình cô đứng, cô ngồi, cô nghe.
Cô nghe hết giọng con ve,
Đến lời con cuốc gọi hè tiếc xuân
8. Một duyên, hai nợ, ba tình,
Chiêm bao lẩn khuất bên mình năm canh.
Nằm một mình, lại nghĩ một mình,
Ngọn đèn khêu tỏ bóng huỳnh thấp cao.
Trông ra nào thấy đâu nào,
Đám mây vơ vẩn ngôi sao mập mờ.
Mong người, lòng những ngẩn ngơ…
9. Đêm qua nằm ngủ sập vàng,
Trông xuống sập bạc, thấy chàng nằm không
Vội vàng cởi áo đắp chung,
Tỉnh ra em vẫn nằm không một mình.
10. Đêm khuya thắp chút dầu dư,
Tim lan cháy lụn, sầu tư một mình.
11. Có đêm ra đứng đằng Tây,
Nom lên chỉ thấy bóng mây tà tà.
Có đêm ra đứng vườn hoa,
Ghi chú
Nhân vật trữ tình một mình
thẩn thờ suy tư.
Con người cam chịu sống
một mình.
Nhân vật trữ tình một mình
làm việc để rồi một mình
thương nhớ người thương ở
nơi xa.
Nhân vật trữ tình một mình
ưu tư, lo lắng cho tình
duyên của mình. Thoáng
chút buồn cho tình duyên
muộn màng.
Tình cảnh một mình của
chàng trai. Sớm tối đều thui
thủi một mình.
Nhân vật chàng trai trêu
ghẹo cô gái.
Cô gái một mình trong đêm
khuya suy tư, tiếc nuối mùa
xuân hay tuổi xuân xanh đã
qua.
Tâm trạng nhân vật trữ tình
cô đơn, một mình nghĩ về
người tình.
Hình ảnh nhân vật trữ tình
đơn độc một mình trong
tình yêu.
Nhân vật trữ tình một mình
ưu tư, sầu muộn trong đêm
khuya.
Tâm trạng thương nhớ của
nhân vật trữ tình. Cô gái
 Nom lên chỉ thấy sao tà xanh xanh,
Có đêm thơ thẩn một mình,
Ở đây thức cả năm canh rõ ràng.
Có đêm tạc đá ghi vàng,
Ngày nào em chả nhớ chàng, chàng ơi!
Thương chàng lắm lắm chàng ơi,
Nhớ miệng chàng nói, nhớ lời chàng than.
Nhớ chàng như nhớ lạng vàng,
Khát khao về nết, mơ màng về duyên.
Nhớ chàng như nhớ bút nghiên,
Như mực nhớ giấy, như thuyền nhớ sông.
Nhớ chàng như vợ nhớ chồng,
Như chim nhớ tổ, như rồng nhớ mây.
12. Trăng lên đỉnh núi trăng nghiêng,
Nhớ em anh những sầu riêng một mình.
13. Em ngồi một mình, em nghĩ một mình,
Nghĩ thân em chẳng bạc tình với ai.
Nên chăng bởi khách Chương Đài,
Thành sầu bể thảm, có ai với mình.
14. Cô kia cắt cỏ một mình,
Cho anh cắt chung tình làm đôi.
Cô còn cắt nữa hay thôi?
Cho anh cắt với làm đôi vợ chồng?
15. Thà rằng chiếc lác có đôi,
Chẳng hơn chăn gấm, lẻ loi một mình.
16. Trâu kia cắn cỏ bờ ao,
Anh kia không vợ đời nào có con!
Người ta con trước con sau,
Thân anh không vợ như cau không buồng.
Cau không buồng ra tuồng cau đực,
Trai không vợ, cực lắm anh ơi!
Người ta đi đón về đôi,
Thân anh đi lẻ về đôi một mình.
17. Đó có đủ đôi ăn rồi lại ngủ,
Đây có một mình thức đủ năm canh.
18. Dốc bồ thương kẻ ăn đong,
Vắng chồng, thương kẻ nằm không một mình.
một mình thẩn thờ, thương
nhớ người yêu.
Nỗi niềm sầu muộn của cô
gái một mình nhớ về người
yêu.
Nhân vật trữ tình một mình
ưu tư, suy nghĩ về tình
duyên của mình.
Lời trêu ghẹo của chàng trai
khi thấy cô gái làm việc một
mình. Nhưng ẩn trong đó
cũng là lời bày tỏ, tỏ tình với
cô gái.
Cảm nhận sâu sắc của nhân
vật trữ tình trong cảnh cô
đơn một mình.
Hình ảnh chàng trai một
mình lẻ loi không có đôi có
cặp.
Nhân vật trữ tình than thở
về hoàn cảnh một mình, đơn
chiếc thao thức suốt đêm
của bản thân.
Hình ảnh người vợ hiện lên
đơn độc, một mình nhớ
chồng khi chồng vắng nhà.
19. Cái bống là cái bống bình,
Thổi cơm nấu nước một mình mồ hôi.
20. Người thác thì đã yên rồi,
Để cho người người sống ở đời bơ vơ.
Ba năm nhang khói phụng thờ,
Đầu đội chữ hiếu, tay sơ chữ tình.
Chữ hiếu trung, thiếp tôi gánh vác một mình,
Chẳng hay chàng có thấu tình thiếp chăng?
Đường đi khuất nẻo khơi trùng…
21. Có chồng mà chẳng có con,
Khác gì hoa nở trên non một mình.
22. Thân em mười sáu tuổi đầu,
Cha mẹ ép gả làm dâu nhà người.
Nói ra sợ chị em cười,
Năm ba chuyện thảm, chín mười chuyện cay.
Tôi về đã mấy năm nay,
Buồn riêng thì có, vui rày thì không.
Ngày thời vất vả ngoài đồng,
Tối về thời lại nằm không một mình.
23. Đói lòng ăn quả thanh yên
Tội chi làm bé, nằm riêng một mình
b. Những trường hợp khác
1. Đêm qua mới gọi là đêm
Ruột xót như muối, dạ mềm như dưa.
2. Đêm qua ngỏ cửa chờ ai?
Đêm nay cửa đóng then cài khăng khăng.
3. Đêm năm canh nghe con dế thốt,
Ngày sáu khắc lần đốt ngón tay,
Hỡi ai, duyên cớ ai bày?
Duyên trăm năm lại bỏ, nghĩa một ngày lại theo.
4. Đêm qua nguyệt lặn về tây,
Sự tình kẻ đấy, người đây còn dài…
Trúc với mai, mới về trúc nhớ,
Trúc trở về, mai nhớ trúc không?
Bây giờ kẻ Bắc, người Đông,
Kể sao cho xiết tấm lòng tương tư!
5. Đêm qua vật đổi sao dời,
Tiếc công gắn bó, tiếc lời giao đoan.
Đêm qua, rót đọi dầu đầy,
Tình cảnh một mình, mồ côi
của nhân vật trữ tình.
Nhân vật trữ tình một mình
gánh vác hiếu trung, trọn
vẹn chữ tình khi người
chồng mất đi. Tâm trạng
xót xa, đau thương của
người vợ ở lại.
Tình cảnh người phụ nữ
không con, như bông hoa
trơ trọi một mình.
Tình cảnh người con gái lấy
chồng từ sớm, nhưng nhiều
năm vẫn một mình, không
có được tình yêu của chồng.
Tình cảnh éo le của người
phụ nữ làm vợ lẽ, nên mỗi
tối phải chịu cảnh lạnh lẽo,
đơn côi một mình.
Nhân vật trữ tình một mình
suy tư trong đêm.
Nhân vật trữ tình một mình
ưu tư về tình duyên lỡ làng
của bản thân.
Nhân vật trữ tình xót xa,
trăn trở trước tình duyên
không thành. Tiếc thương
cho mối tình đã trót trao.
Nhân vật trữ tình xót xa cho
chuyện tình duyên lỡ dở.
 Bấc non chẳng cháy, oan mày dầu ơi!
Đêm qua, rót đọi dầu vơi,
Bấc non chẳng cháy, dầu ơi, oan mày!
6. Đêm qua ba bốn lần mơ,
Chiếm bao thì thấy, dậy sờ thì không.
7. Đêm đêm khêu ngọn đèn loan,
Nhớ chàng quân tử thở than mấy lời.
Mong chàng chẳng thấy chàng ôi!
Thiếp tôi trằn trọc vội dời chân ra.
Nhác trông lên, trăng đã xế tà,
Đêm hôm khuya khoắt con gà đã gáy sang canh.
Mong anh mà chẳng thấy anh,
Thiếp tôi buồn bã kêu quanh ngọn đèn…
8. Đêm nằm tơ tưởng tưởng tơ,
Chiêm bao thấy bậu, dậy sờ thiếu không.
9. Có trầu, có vỏ, không vôi,
Có chăn, có chiếu, không người nằm chung.
10. Ngày ngày em đứng em trông,
Trông non, non ngất, trông sông, sông dài.
Trông mây, mây kéo ngang trời,
Trông trăng, trắng khuyết, trông người, người xa.
11. Ai làm cho bướm lìa hoa,
Cho chim xanh nỡ bay qua vườn hồng.
Ai đi muôn dặm non sông,
Để ai chứa chất sầu đong vơi đầy?
12. Ai sang đò ấy bây giờ,
Ta còn ở lại, ta chờ bạn ta.
Mưa nguồn chớp biển xa xa,
Ấy ai là bạn của ta, ta chờ.
13. Nhớ ai con mắt lim dim,
Chân đi thất thểu như chim tha mồi.
Nhớ ai hết đứng lại ngồi,
Ngày đêm tơ tưởng một người tình nhân.
Hình ảnh nhân vật trữ tình
nhớ thương người yêu, đến
trong mơ còn trông thấy,
nhưng tỉnh dậy thì nhận ra
rằng chỉ có một mình.
Nhân vật trữ tình nhớ
thương người yêu trong
đêm khuya. Một mình trằn
trọc, thao thức nhưng chỉ có
thể giải bày cùng ngọn đèn
khuya.
Hình ảnh nhân vật trữ tình
nhớ thương người yêu, đến
trong mơ còn trông thấy,
nhưng tỉnh dậy thì nhận ra
rằng chỉ có một mình.
Tình cảnh của nhân vật trữ
tình đơn chiếc, lẻ bóng.
Nhân vật trữ tình một mình
ngóng trông người yêu đi
xa.
Nỗi sầu khi tình duyên
không trọn vẹn.
Tình bạn sắt son, kề vai sát
cánh.
Nỗi nhớ thường trực của
con người khi yêu.
14. Nhớ ai em những khóc thầm,
Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa.
Nhớ ai ngơ ngẩn, ngẩn ngơ,
Nhớ ai, ai nhớ, bây giờ nhớ ai?
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa, như ngồi đống than.
15. Anh đi đằng ấy xa xa,
Để em ôm bóng trăng tà năm canh.
Nước non một gánh chung tình,
Nhớ ai, ai có nhớ mình chăng ai?
Dị bản:
Một đàn có trắng bay quanh,
Để em ôm bóng trăng tà năm canh.
Nước non một gánh chung tình,
Nhớ ai, ai có nhớ mình chăng ai?
16. Anh về để áo lại đây,
Đêm khuya em đắp, gió tây lạnh lùng.
17. Chiều chiều, chim vịt kêu chiều,
Bâng khuâng nhớ bạn, chín chiều ruột đau
18. Chiều chiều ra đứng ngõ trông
Ngõ thì thấy ngõ, người không thấy người!
19. Chiều chiều mây phủ Sơn Trà,
Lòng ta thương bạn, nước mắt và lộn cơm.
20. Chiều chiều vịt lội bờ bàng,
Thương người áo trắng vá quàng nửa vai.
21. Chiều chiều lại nhớ chiều chiều,
Nhớ người đầy gấm, khăn điều vắt vai.
Chiều chiều mây phủ Ải Vân,
Chim kêu ghềnh đá, ngẫm thân thêm buồn.
22. Đi đâu bỏ nhện giăng mùng,
Bỏ đôi chiếu lạnh, bỏ phòng quạnh hiu?
23. Chim buồn chim bay về núi,
Cá buồn cá chúi xuống sông.
Người buồn ra ngõ đứng trông.
Ngõ thì thấy ngõ, người không thấy người.
Con người chìm đắm trong
nỗi nhớ tình yêu khắc khoải,
thường trực với nhiều lo âu.
Sự lẻ loi, cô độc và nỗi nhớ
của người con gái.
Con người cảm thấy bơ vơ,
trơ trọi khi xa vắng người
yêu.
Nhân vật trữ tình đắm chìm
trong nỗi nhớ nhung lẻ loi,
cô độc.
Sự chờ đợi một mình trong
vô vọng của nhân vật trữ
tình.
Tình cảm thắm thiết của
nhân vật trữ tình dành cho
bạn.
Con người một mình nghĩ
đến người thương.
Con người với nỗi nhớ
nhung và thương xót cho
thân phận của mình.
Sự cô đơn, trống trải của
nhân vật trữ tình khi chỉ có
một mình.
Mọi loài khi buồn đều có
chốn để quay về, nhưng con
người trông ngóng mãi lại
chẳng thấy người thương
trở về.
24. Buồn trông chênh chếch sao mai,
Sao ơi sao hỡi nhớ ai sao mờ.
25. Buồn trông ngọn gió vờn mây
Tương tư ai giải cho khuây nỗi buồn?
26. Buồn trông con nhện giăng tơ
Nhện ơi nhện hỡi nhện chờ mối ai.
Nhân vật trữ tình không
dám đối diện với nỗi nhớ
héo hon, hiu quạnh.
Con người với nỗi buồn
tương tư.
Nhân vật trữ tình một mình
lẻ loi nghĩ về tình duyên của
mình.