INS 362 YOL ÜSTYAPISI (ÖDEV-1)

1) Yol üstyapısının görevlerini kısaca açıklayınız. Esnek ve rijit üstyapıyı oluşturan elemanları tipik enkesit
üzerinde göstererek, her iki tip için taban zemininde oluşacak gerilme dağılımını çiziniz.
2) Yol Üstyapı mühendisliğinin ilgi alanları hakkında kısaca bilgi veriniz.
3) Bitümlü Sıcak Karışım kaplamaların üretim aşamalarını kısaca açıklayınız.
4) Sathi kaplamaları Bitümlü Sıcak Karışımlardan farklılaştıran özellikler nelerdir?
5) Rijit üstyapı tipleri ve aralarındaki temel farklar nelerdir?
6) Rijit kaplamalarda beton plaklar arasında yük transferi için (hafif ve ağır trafik şartlarında) yapılan
uygulamalar nelerdir? Rijit üstyapılarda derzlerin yalıtımından kaynaklanabilecek etki ve bozulmayı
kısaca açıklayınız.
7) Dünya Yol Birliği ”PIARC” tarafından tanımlanan yol yüzey özellikleri ve bu özelliklerin gerçekte yol
yüzeyinde nelere karşılık geldiğini belirtiniz.
8) Yol üstyapısından beklenen işlevsel performans kriterlerini yazınız. Mikro-dokunun etkili olduğu
işlevsel performans kriterlerini açıklayınız.
9) Yol yüzey özelliklerinin belirlenmesinde kullanılan cihaz ve yöntemleri hangi özelliğin belirlenmesinde
kullanıldığını belirterek yazınız.
10) “Yol üstyapısından beklenen en önemli işlevsel performans kriteri açısından “kayma-sürtünme
direncini” ve hangi yöntemlerle belirlendiğini açıklayınız. Kayma-sürtünme direnci üzerinde etkili olan
yüzey özellikleri, malzeme karakteristikleri ve karışım özellikleri hakkında kısaca bilgi veriniz.
11) Agrega fiziksel özelliklerinin belirlenmesinde kullanılan başlıca deneyler nelerdir? Agrega cinsi ve
fiziksel özelliklerinin (boyutu, granülometrisi, dane şekli, yüzey dokusu v.b.) Bitümlü Sıcak Karışımların
(BSK) performansı (beklenen fiziksel ve mekanik özellikler) üzerindeki etkisini açıklayınız.
12) Agrega şekil ve yüzey özellikleri nelerdir? Hangi işlevsel
performans özelliklerini etkiler? Bu özelliklerin
belirlenmesinde kullanılan deneyleri yazınız.
13) Yanda verilen fotoğrafda görülen “Abraham Hunisi” yol
üstyapısında uygulanan hangi deneyde
kullanılmaktadır. Bu aletin ne amaçla ve nasıl
kullanıldığını kısaca açıklayınız.
14) Cilalanma deneyi hangi yüzey özelliği ve işlevsel performans açısından önemlidir? Kısaca açıklayınız.
Cilalanmanın belirlenmesinde kullanılan deney metotlarını ve prensibini kısaca yazınız. Bu işlevsel
performans özelliğine etki eden diğer yüzey özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
15) Bitümlü bağlayıcının özelliklerinin belirlenmesinde uygulanan temel deneylerin isimlerini yazınız.
16) “Reoloji” terimini tanımlayınız. Bitümün termoplastik yapısı göz önünde tutulduğunda hangi reolojik
davranışı sergileyeceğini ve asfalt karışımların performansına etkilerini açıklayınız.
17) Bitümlü karışımlarda “yaşlanma olayını” tanımlayarak, yaşlanma süreci ve belirlenmesinde kullanılan
deneyleri kısaca açıklayınız.
18) Kohezyon ve adezyon terimlerini bitümlü karışımları dikkate alarak açıklayınız. Bu özellikler üzerinde
etkili olan malzeme ve karışım karakteristikleri, bu özelliklerin yetersizliğinden kaynaklanacak bozulma
tipleri hakkında kısaca bilgi veriniz.
19) Bitüm film kalınlığının asfaltın çekme direnci arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
20) “Bitüm film kalınlığının” BSK karışımların dayanımı ve durabilitesini nasıl etkilediğini açıklayınız.
21) Bitümlü bağlayıcı özelliklerinin yapım (karıştırma ve taşıma, serme ve sıkıştırma) ve servis esnasında
(yüksek sıcaklık düşük sıcaklıktaki) etkilerini açıklayınız.
22) Bitümlü Sıcak Karışımların stabilitesini (dayanımını) etkileyen agrega ve bitüm özelliklerini açıklayınız.
23) Bitümlü karışımların durabilite özelliğini ve bu özellik üzerinde etkili olan karışım bileşenleri (agrega
ve bitüm) ile yapımın etkisini açıklayınız.
24) Bitümlü karışımlardan beklenen fizik ve mekanik özellikler nelerdir? Kısaca Açıklayınız.
25) Esnek üstyapılarda oluşan bozulma tiplerini nelerdir?
26) Çatlakların tiplerini ve oluşma sebeplerini kısaca belirtiniz.
27) Kalıcı deformasyon, yansıma çatlağı, kusma, soyulma ve sökülme terimlerini açıklayınız.
28) Aşağıda esnek üstyapılarda yaygın olarak rastlanan tekerlek izinde oturmanın bir tipini gösteren şekil
ve fotoğraf verilmiştir. Bitümlü karışımlardan beklenen fizik ve mekanik özellikler dikkate alındığında
 bu durum nasıl açıklanabilir. Bu bozulma tipinin oluşmasına temel teşkil edebilecek BSK karışım
bileşenleri ve yapımın etkisini değerlendiriniz.

29) Bitüm modifikasyonun genel amaçları ve en genel yöntemleri nelerdir? Modifikasyon bitümlü
bağlayıcının hangi fiziksel ve reolojik özelliklerini nasıl etkilemektedir? Modifikasyonda kullanılan
maddelerin sınıflandırmasını yaparak hangi amaç için kullanıldığını belirtiniz.
30) Bir asfalt plentinde binder tabakası BSK karışımı için işyeri karışım gradasyonu belirlenecektir. Üç farklı
agrega fragsiyonuna ait elek analizi değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Deneme-yanılma yolu ile
agrega harmanını oluşturan 1" – No. 4, 3/4" – No. 10, No. 4 – 0 fragsiyonlarına ait karışım yüzdelerini
belirleyerek Binder Tabakasına ait Agrega Karışım Gradasyonunu Tablo üzerinde gerekli değerleri
göstererek belirleyiniz. Belirlenen gradasyonu ve limit değerlerine ait eğrileri verilen yarı logaritmik
granülometri grafiğine çizerek gösteriniz.

Elek Üstünde Kalan Binder Tabakası

Yüzde Geçen (%)
Elek (g) Agreganın Gradasyon Limitleri
Elek No
Çapı Harmanlanması
(mm) 3/4" – Gradasyonu
1" – No. 4 1" –No. 3/4" – No. 4 –
No. Alt Limit Üst Limit
No. 4 –0 4 No. 10 0
10

1” 25 0 0 0 100 100
……. ……. ……. …….
¾” 19.1 1664 0 0 ……. ……. ……. ……. 80 100

½” 12.7 1923 1145 0 ……. ……. ……. ……. 58 80

3/8” 9.52 1339 667 0 ……. ……. ……. ……. 48 70

No.4 4.75 74 3155 366 ……. ……. ……. ……. 30 52

No.10 2.00 0 33 541.6 ……. ……. ……. ……. 20 40

No.40 0.42 0 0 547.3 ……. ……. ……. ……. 8 22

No.80 0.177 0 0 182.2 ……. ……. ……. ……. 5 14

No.200 0.075 0 0 179.4 ……. ……. ……. ……. 2 7

100
90
80
70
Yüzde Geçen (%)

60
50
40
30
20
10
0
0.01 0.1 1 10 100
Elek Boyutu (mm)