GRADES 1 to 12 Detailed Lesson Exemplar on Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at

DAILY LESSON LOG Industriyal

Grade 8 Quarter 3/Week 6

I. OBJECTIVES  Naiisa-isa ang iba’t ibang ambag, pagbabago at epektong idinulot ng Rebolusyong Industriyal at Siyentipiko sa pamumuhay at pangkabuhayan ng mga Europeo at
taga Hilagang Amerika;
 Nasusuri ang dahilan, kaganapan at epekto ng Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal; at
 Napapahalagahan ang iba’t ibang kontribusyon ng Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal sa sandaigdigan.

A. CONTENT The learners demonstrate understanding of …

STANDARD - Nasusuri ang dahilan, kaganapan at epekto ng Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal

B. PERFORMANCE Napapahalagahan ang iba’t ibang kontribusyon ng Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal sa sandaigdigan.
STANDARD
C. LEARNING Nasusuri ang dahilan, kaganapan at epekto ng Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal – AP8AKD-IVa-1
COMPETENCIES/
OBJECTIVES *Subjects Integrated - EsP (Values)
(Write the codes)
D. Integration Learning Outcomes:

Knowledge:
 Naiisa-isa ang iba’t ibang ambag, pagbabago at epektong idinulot ng Rebolusyong Industriyal at Siyentipiko sa pamumuhay at pangkabuhayan ng mga Europeo at
taga Hilagang Amerika.

Values:
 Napapahalagahan ang iba’t ibang kontribusyon ng Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal sa sandaigdigan.

Skills:
 Nasusuri ang dahilan, kaganapan at epekto ng Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal.
II. CONTENT Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal
LEARNING
RESOURCES
A. References:
1. Teacher’s
Guide Pages
2. Learner’s
Material Pages
3. Textbook Pages
4. Additional Kasaysayan ng Daigdig. Araling Panlipunan
 Materials from Blando, Rosemarie C. et al.
LRMDS Portal
B. other Learning Powerpoint presentations, pictures from internet, Learning Activity Sheet
Resources
II. PROCEDURE Teacher’s Note
A. Reviewing Activity 1: Suri Larawan! 1. Magbibigay ng papel ang guro sa mga
previous Ang mga sumusunod na mga larawan ay ang mga dahilan upang magtungo sa Asya ang mga taga Kanluranin sa estudyante.
lesson or unang yugto ng Kolonyalismo. Base sa mga larawan, anu-ano ang mga dahilan ng pananakop ng mga taga Kanluranin sa iba’t 2. Kokolektahin ng guro ang output ng
presenting ibang panig ng mundo lalo na ang mga bansa sa Asya? Ano ang kahalagahan ng mga bagay na ito? Gumamit ng sagutang mga bata at ichecheck ang mga ito.
the new papel. Answer key:
lesson Sariling Opinyon/Iba’t ibang mga sagot
Knowledge: ng mga bata.
 Suriin ang mga
larawan.

fresh-beautiful-style, Ang pinakamahal na sa mundo ng

mga bato: red brilyante, ruby, Esmeralda. Ang rarest jw.org, Kalakalan ng pampalasa
hiyas sa mundo ng 2020 dversam.ru, Ang kasaysayan ng
porselana – kawili-wili at
impormasyon na katotohanan

masiglangsijuan.wordpress.com, Mga
Dapat Malaman sa Pagkain ng Prutas
Confettissimo, Ang pinakamahusay na mga dress-tl.techinfus, Mga tampok: mga (Batas ng Prutas)
pabango ng 2020 tampok, uri at paggamit

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
__________________________________________________________________ .

B. Establishing a Activity 2. Mga Larawang ito! Isalaysay mo! 1. Magtatanong ang guro sa mga bata
purpose for the tungkol sa mga larawang ipapakita sa
lesson Panuto: Suriin ang mga larawang nasa ibaba at sagutin ang mga tanong.
PPT.
2. Sasagot ang mga bata base sa kanilang
Skills:
 Isalaysay ang mga opinion..
mga
ipapakitang (Instructional material will be provided
larawan. by the teacher)
 Answer key:
1. Ang mga larawan ay ang mga
bunga ng rebolusyong
siyentipiko at Industriyal. Mga
imbensyon na pinagyaman.
2. Sariling sagot ng bata.

Philburn, What are the different modes of Vectorstock, Icon phone simple telephone
transportation in logistics? communication vector image, What are the
different modes of transportation in

Photo Source: Kristalyn Mary D.

Diwayan (Developer)

Chinabrands, Top 9 Best Cheap Wholesale Clothing Websites

Ang mga larawan sa itaas ay ang mga epekto ng Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal.

1. Ano kaya ang mensaheng nais ipakita ng mga lawaran?

______________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

2. Dulot ng Covid 19 pandemya, makakatulong ba ang mga ito sa ating sitwasyon ngayon? Maglista ng mga halimbawa kung
papaano ito makakatulong.

______________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________.
2. Discussing new Sa bahaging ito ng aralin, ilalatag ang mga iba’t-ibang pangunahing ideolohiya ng Daigdig at sa ating bansa. 1. The teacher will discuss the lesson.
concepts and
practicing new Rebolusyong Siyentipiko, Enlightenment at Industriyal
skill #1
Mahika, mistisismo at mga lumang sulatin ang nakapangyari sa kaisipan ng mga Europeo noong Panahong Midyibal.
Ibinase ng mga Midyibal na iskolar ang kanilang mga teorya sa mga prinsipyo at ideya ng mga Klasikal na pilosopo gaya nina
Aristotle, Ptolemy at Galen. Pinaniwalaan nila na ang mundo ay patag at kapag ang isang maglalakbay sa karagatan ay
nakarating sa dulo nito ay posible siyang mahulog sa pinakadulo. Maging ang doktrina ng Simbahan ay pinalaganap ang
pagtuturo na ang mundo ang sentro ng Sansinukuban(Universe). Ang patunay dito ng Simbahan ay batay sa pagsasabing ang
mundo ang tirahan ng tao kaya ito ang sentro ng Sansinukuban.

Noong ika-16 na siglo, ay lumaganap ang panibagong kaisipan sa tulong ng mga imbensiyon at pagsusuri ng mga
siyentipikong gaya nina Nicolaus Copernicus at Galileo Galilei. Ito ang naging pasimula ng mga Makabagong Kaisipan o naging
kilala sa katawagang Rebolusyong Siyentipiko. Sinundan ito ng mga inobasyon at pagtuklas ng mga makabagong gamit na
nagpabilis sa produksiyon ng mga Europeo at nagpatatatag ng kanilang komersiyo, kalakalan at pangkabuhayan.

Ang kaisipang ito ang naging daan din sa pagtuklas at pag-imbento ng mga makabagong makinarya na nakapagpabilis
at nagparami ng produksiyon ng mga taga Hilagang Amerika at Europa. Ang Panahon ng Industriya ay isinilang kaya naging
daan ito sa pagkakaroon ng “ factory system” o mga malalaking industriya; pag-unlad ng komunikasyon at transportasyon;
paglawak ng pamilihang internasyonal; at pagbubuo ng panggitnang uri ng antas ng pamumuhay ng mga tao o ang “middle
class”.

Bagong Ideyang Siyentipiko

Ang bagong ideyang siyentipiko ay instrumento sa pagkakaroon ng panibagong pananaw sa kaalaman at paniniwala
ng mga Europeo. Ang dating impluwensiya ng Simbahan sa pamumuhay at kaisipan ng mga tao ay nabawasan at humina dahil
sa mga paglalathala ng mga bagong tuklas na kaalaman na pinatunayan ng “bagong siyensiya”. Naging tulong ang panahon ng
katuwiran (age of reason) upang magkaroon ng bagong liwanag ang mga tradisyunal na ideya at bigyan ng bagong
paglalarawan at redepinisyon ng lipunan.

Paksa 1. Ang Rebolusyong Siyentipiko

Naimbento ang agham hindi lamang sa panahon ng Rebolusyong Siyentipiko. Ito ay malaon ng ginagamit ng mga
 Greek bilang scientia na nangangahulugang “kaalaman”. Subalit wala pang konsepto ng agham bilang isang disiplina at hindi
pa nila tinatawag ang sarili bilang siyentista. Noong ika-15 na siglo, ang pag-unawa ng mga Europeo tungkol sa
mundo at sansinukob ay batay sa aral ng mga Kristiyano at Pilosopiya ni Aristotle. Masasabing napakaliit na grupo lamang ang
nagtatanong sa tradisyonal na kahiwagaan ng sansinukob.

Ang ika-16 at ika-17 na siglo ay ang hudyat sa pagpasok ng Rebolusyong Siyentipiko. Ito ang simula ng panahon ng
pagsisiyasat sa pamamagitan ng eksperimento bunga ng kanilang pagmamasid sa sansinukob. Ang bagong ideyang siyentipiko
ay instrumento sa pagkakaroon ng panibagong pananaw sa kaalaman at paniniwala ng mga Europeo. Ang dating
impluwensya ng simbahan sa pamumuhay at kaisipan ng mga tao ay nabawasan at humina dahil sa mga paglalathala ng mga
bagong tuklas na kaalaman na pinatunayan ng “bagong siyensiya”. Naging tulong ang panahon ng katuwiran (age of reason)
upang magkaroon ng bagong liwanag ang mga tradisyonal na ideya at nabigyan ng bagong paglalarawan at redepinisyon ang
lipunan.

Ang Polish na si Nicolaus Copernicus ay nagpasimula ng kaniyang propesyong siyentipiko sa Pamantasan ng Krakow,
Poland noong 1492. Kaalinsabay nito ang panahon ng pagkakatuklas ni Christopher Columbus sa America. Sa panahong ito ay
nagpasimula na si Copernicus ng mga pagtatanong tungkol sa mga pangunahing paniniwala at tradisyon ng mga tao. Batay sa
kaniyang mga ginawang pananaliksik nalaman niya na ang mga ideyang itinuturo at pinaniniwalaan ng mga tao noong
panahon na iyon ukol sa Sansinukuban ay may mga pagkakamali. Binigyang diin niya na ang mundo ay bilog na taliwas sa
naunang paniniwala na ito ay patag at kapag narating na ng isang manlalakbay ang dulo nito ay posible siyang mahulog. Isa pa
sa kaniyang inilahad ay ukol sa pag-ikot ng mundo sa sarili nitong aksis habang ito’y umiikot sa araw. Idinagdag pa niya na ang
araw ang siyang nasa sentro ng Sansinukuban na taliwas sa itinuturo ng Simbahan na ang mundo ang sentro ng
Sansinukuban. Ang teoryang ito ay nakilala bilang

Teoryang Heliocentric.

Si Nicolaus Copernicus ang Polish astronomer na nagbigay ng reblosyonaryong pagpapaliwanag

ukol sa alin sa araw at mundo ang sentro ng Sansinukuban.

Ang kaisipang ito ni Copernicus ay di niya kaagad inilathala sa dahilang posibleng

ito ang maging daan sa mga puna mula sa Simbahan at nangangahulugan ng persekyusiyon,
ekskomunikasyon, o pagsunog ng buhay sa pamamagitan ng inquisition.

Mga Bagong Teorya Ukol sa Sansinukuban (Universe)

National Geographic Creative/Alamy/Aci, His Life’s Work Dalawang siyentipiko ang sumunod sa pag-aaral at
pagsusuri sa Teoryang Heliocentric ni Copernicus. Si Johannes
Kepler, isang Aleman na astronomer, natural scientist, at mahusay na matematisyan ay nagbuo ng isang pormula sa
pamamagitan ng matematika na tungkol sa posibleng pag-ikot sa isang parabilog ang mga planeta at sa araw na di gumagalaw
sa gitna ng kalawakan. Ito ay tinawag niyang ellipse. Dinagdag pa niya na ang mga planeta ay di pare-pareho sa bilis ng
kanilang paggalaw nguni’t bumibilis ito kung papalapit sa araw at bumabagal kung ito’y papalayo.
 Nagkaroon ng mga pagtatanong si Kepler sa mga pinuno sa academics at Simbahan ng panahon na iyon.
Hindi siya nagkaroon ng pag-aalinlangan sa kaniyang mga hinuha at pagsusuri at maging sa pagtatanong sa Simbahan dahil
siya’y kabilang sa kilusang protesta tungkol sa Simbahan sa panahong iyon. Nguni’t ang kaniyang kontemporaryo na si Galileo
Galilei na isang Italyano at Katoliko ay nagkaroon ng malaking oposisyon sa
Wikimedia Commons, Johannes Kepler
Simbahan.

Taong 1609 nang nabuo ni Galileo ang kaniyang imbensyong teleskopyo at naging dahilan ng kaniyang pagdiskubre
sa kalawakan. Ang kaniyang pagtanggap sa teoryang itinuro ni Copernicus ay ginamit na dahilan upang siya’y mapailalim sa
isang imbestigasyon ng mga pinuno ng Simbahan. Ang pagdidiing ito sa kaniya ng Simbahan ay naging daan upang bawiin niya
ang ibang resulta ng kaniyang ginawang mga pag-aaral at upang di ito maging daan ng pagtitiwalag sa kaniya ng Simbahan.
Matapos ang retraksiyon ay nagpatuloy pa rin siya sa mga siyentipikong pagtuklas na naging basehan ng pagbubuo ng mga
unibersal na batas sa pisika at inertia.

Ang Epekto at Impact ng Siyensiya

Nang makatuklas ng mga siyentipikong imbensiyon ukol sa tao, kalikasan at kalawakan ay

naging
Si Galileo Galilei, Italyanong siyentipiko na
naparusahan ng Inquisition dahil sa kanyang pagtanggap
ng Teoryang Heliocentric ni Copernicus at naging daan sa
kanyang habang buhay na “house arrest”.

The Lab Bench, How The Moon Changed Galileo’s Life Forever
malaganap at popular ang siyensiya sa Europa. Sa pamamagitan ng
mga makabagong imbensiyon na ito ay nagkaroon ng mga bagong
kaalaman ang mga tao at ilan sa mga hari sa Europa ay sumuporta dito. Si Haring Charles II ng Inglaterra ay nagtatatag ng
Royal Society of London noong 1662 na kung saan ay naging kasapi at nakilala sa pangkat na ito sina Isaac Newton at Robert
Boyle. Noong 1666 ay nagtatag naman si Haring Louis XIV ng Pransiya ng French Academy of Science. Ang mga kilusang ito ay
nagbigay ng mga suportang pinansiyal sa mga siyentipiko at nagpalimbag ng mga siyentipikong aklat at mga babasahin.

Pamprosesong Tanong:

1. Sa ibinigay na hatol ng Simbahan kay Galileo Galilei na habang buhay na “house arrest” dahil sa kanyang pagtanggap at
pagsusulong sa Teoryang Heliocentric ni Copernicus noong 1633 sa Italya, sumasang-ayon ka ba o hindi? Bakit?

2. Sa ngayong panahon ng pandemya, masasabi mo bang nakakatulong ang mga imbensyon lalo na sa pangkomunikasyon?
Magbigay ng halimbawa.

Paksa 2 – Ang Panahon ng Enlightenment

 Isa sa bunga ng pamamaraang makaagham ang epekto ng rebolusyon sa iba-ibang aspekto ng buhay. Marami ang
nagmungkahi na gamitin ang pamamaraang ito upang mapaunlad ang buhay ng tao sa larangan ng pangkabuhayan,
pampolika, panrelihiyon, at maging sa edukasyon. Tinawag itong panahon ng Kaliwanagan (Enlightenment). Nagsimula ito sa
batayang kaisipang iminungkahi ng mga pilosopo.

Bagama’t ang Panahong Enlightenment ay tumutukoy sa pilosopiyang umunlad sa Europe noong ika-18 na siglo,
maaari ding sabihing ito ay isang kilusang intelektuwal. Ang Enlightenment ay binubuo ng mga iskolar na nagtangkang iahon
ang mga Europeo mula sa mahabang panahon ng kawalan ng katuwiran at pamamayani ng pamahiin at bulag na paniniwala
noong Middle Ages.

Ang ambag ng intelektuwal na ito ang nagsilbing pundasyon ng mga modernong ideyang may kinalaman sa
pamahalaan, edukasyon, demokrasya, at maging sa sining. Ang mga intelektuwal na ito ay nakilala bilang mga philosopher o
pangkat ng mga intelektuwal na humikayat sa paggamit ng katuwiran, kaalaman, at edukasyon sa pagsugpo sa pamahiin at
kamangmangan. Sinuri nila ang kapangyarihan ng relihiyon at tinuligsa ang kawalan ng katarungan sa lipunan.

Ang Makabagong Ideyang Pampulitika

Naging daan ang mga pagbabago sa siyensiya upang mapag-isipan ng mga pilosopo at marurunong na kung ang mga
sistematikong batas ay maaaring maging kasagutan sa paglikha ng sansinukob at kapaligiran, maaari ding maging gabay ang
mga ito sa mga ugnayang politikal, pangkabuhayan, at panlipunan. Inaakala nilang maipaliliwanag ang mga bagay-bagay sa
tulong ng analitikong pangangatuwiran. Tunay na malaki ang impluwensya ng siyentipikong pag-iisip sa teoryang pampolitika.

Dalawang pilosopong Ingles, sina Thomas Hobbes at John Locke, ang nagbigay ng konkretong paliwanag ukol sa
ideya ng batas natural at pamahalaan noong kalagitnaan ng ika-16 na siglo. Ito ang panahon na kung kailan ang Inglatera ay
may malaking suliranin ukol sa pamumuno ng hari na absolute ang kapangyarihan dahil sa pinagbasehang Teorya ng Divine
Right. Ang Teoryang Divine Right ay ang paniniwalang lumaganap sa Europa na ang isang hari ay pinili ng kanilang diyos upang
mamuno sa kaharian kaya binibigyan ng absolutong kapangyarihan sa kanyang pamumuno. Maraming pumuna sa
pamahalaang ito at naging dahilan ito sa Inglatera ng Digmaang Sibil. Ang Digmaang Sibil ay sumiklab sa pagitan ng mga taong
naniniwala na ang hari ay may absolutong kapangyarihan sa pamamahala at mga tao namang naniniwala na kailangang sila ay
may karapatang pamunuan ang kanilang mga sarili.

Ang Pagpapaliwanag ni Hobbes tungkol sa Pamahalaan

Ginamit ni Thomas Hobbes ang ideya ng natural law upang isulong ang paniniwala na ang absolutong monarkiya ang
pinakamahusay na uri ng pamahalaan. Pinaniniwalaan niya na ang pagkakaroon ng kaguluhan ay likas sa tao kaya dahil dito ay
kailangan ng isang absolutong pinuno upang supilin ang ganitong mga pangyayari. Sa kaniyang pagpapalimbag ng isinulat
niyang aklat na “Leviathan” noong 1651 ay inilarawan niya ang isang lipunan na walang pinuno at ang posibleng maging
direksyon nito tungo sa magulong lipunan. Binigyan niya ng pagdidiin na ang tao ay kinakailangang pumasok sa isang
kasunduan sa isang pamahalaan na kailangang iwanan niya ang lahat ng kaniyang kalayaan at maging masunurin sa puno ng
pamahalaan. Dahil sa kasunduang ito, pangangalagaan at poprotektahan ng pinuno ang kaniyang nasasakupan. Di na bibigyan
pa ng karapatang magrebelde ang mga tao, kahit pa hindi makatuwiran ang pamamalakad.

Pagpapahayag ng bagong pananaw ni Locke

 Isa pa sa kinilalang pilosopo sa England ay si John Locke na may paniniwala kagaya ng kay Hobbes na kinakailangang
magkaroon ng kasunduan sa pagitan ng mga tao at ng kanilang pinuno. Ngunit naiiba siya sa paniniwala na ang tao sa
kaniyang natural na kalikasan ay may karapatang mangatuwiran, may mataas na moral, at mayroong mga natural na
karapatan ukol sa buhay, kalayaan, at pag-aari.

Sinasabi niya na ang tao ay maaaring sumira sa kaniyang kasunduan sa pinuno kung ang pamahalaan ay di na kayang
pangalagaan at ibigay ang mga kaniyang natural na karapatan. Binigyang diin din niya na kung ang tao ay gumagamit ng
pangangatuwiran sila ay makararating sa pagbuo ng isang pamahalaang may mabisang pakikipag-ugnayan na makatutulong
sa kanila ng pinuno.

Ang kaniyang mga ideya ay isinulat niya noong 1689 sa pamamagitan ng lathalaing “Two Treatises of Government”.
Ang kaniyang sulatin ay naging popular at nakaimpluwensiya sa kabuuan ng Europe at maging sa kolonya ng England at ang
kolonyang Amerikano. Ang ideya niya ang naging basehan ng mga Amerikano na lumaya sa pamumuno ng Great Britain. Ang
deklerasyon ng Kalayaan na sinulat ni Thomas Jefferson ay naging mahalagang sulatin sa paglaya ng mga Amerika sa mga
Ingles. Ito ay halaw sa mga ideya ni Locke ukol sa kasunduan sa pagitan ng mga tao at ng pamahalaan.

Si Thomas Jefferson at ang

kanyang sinulat na
Deklarasyon ng Kalayaan
ng Amerika na kanyang
hinalaw sa mga ideya ni
Rembrandt Peale, The Declaration Of Independence John Locke ukol sa
And The Debate Over Slavery Bunk, If Only Thomas Jefferson Could
Settle the Issue kasunduan sa pagitan ng
Isa pa sa kinilalang pilosopo sa larangan ng politika ay ang
Pranses na si Baron de Montesquieu na naniniwala mgasatao
ideyaatngpamahalaan.
paghahati ng kapangyarihan sa isang pamahalaan. Hinati niya
sa tatlong sangay ang pamahalaan: ang lehislatura na ang pangunahing gawain ay ang pagbubuo ng mga batas; ang ehekutibo
na nagpapatupad ng batas, at ang hukuman na tumatayong tagahatol. Si Voltaire o Francois Marie Arouet,sa tunay na buhay
at isa ring pranses ay sumulat ng ilang mga lathalain laban sa Simbahan at Korteng Royal ng France. Ito ang naging dahilan ng
kaniyang dalawang beses na pagkakabilanggo at nang lumaon siya ay pinatapon sa England. Pinagpatuloy niya ang pagsusulat
sa Englang at binigyan niya ng pagpapahalaga ang Pilosopiya ni Francis Bacon at siyensiya ni Isaac Newton.

Ang Pangangatwiran ay Nakaimpluwensiya sa Pagbabatas

Habang patuloy na naghahanap at nagsasaliksik ang mga Europeo ukol sa mga bagong prinsipyo na maaring
tumugma sa pamantayan ng pangangatwiran, malaking pagbabago ang nangyari sa usapin ng pagbabatas. Sa pamamagitan
ng paggamit ng mga siyentipiko at makatwirang kaisipan sa pagbabatas ay natapos na ang pagkakaroon ng mga unjust trials.
Ang mga mambabatas ay di na gaanong bumatay sa mga sabi-sabi at mga confessions na dulot ng ginawang pambubugbog sa
nasasakdal kundi nagkaroon na ng mga matitibay na pag-iimbestiga at paghuhusga sa hukuman.

Noong taong 1600 ay nagkaroon ng pagbabalak na bumuo ng isang pangkat na bubuo ng isang pang-internasyonal
na kalipunan ng mga batas. Isang Olandes na hukom na nagngangalang Hugo Grotius ang nanawagan para sa pagbubuo ng
isang internasyonal na koda batay sa batas na natural. Naniniwala siya na ang pagkakaroon 18 ng ganitong kalipunan ng mga
kautusan sa pagbabatas ay magiging malaking tulong sa mga pamahalaan upang magkaroon ng kaayusan at sistema ang
 pamamalakad.

Sa kolonya ng Inglatera sa Amerika, ang pinuo at tagpagtatag ng kolonya ng grupo ng mga Quaker sa Pennsylvania na
si William Penn ay nagsusulong naman ng paniniwalang pacifismo. Ang pacifismo ay naglalahad na ang paggamit ng
pakikidigma o karahasan bilang pamaraan para ayusin ang mga sigalot ay di kapaki-pakinabang. Siya ay nagsulong ng isang
asembliya ng mga nasyon na dedikado sa pangdaigdigang kapayapaan.

Si William Penn ay isang Ingles na naglakbay Pagsusuri

patungo sa kolonya pa noon ng Amerika upang itatag sa
Relihiyon
ang tirahan ng pangkatin ng mga Quaker sa
Pennsylvania. Marami sa
mga Europeo ang gumamit na rin ng pangangatwiran ukol sa mga
Henry Inman, William Penn and Religious Freedom paniniwalang may kaugnayan sa relihiyon. Maraming mga kabilang
sa mataas at panggitnang uri ng tao sa lipunan ang lumayo na at di naniwala sa mga tradisyunal na aral ng Simbahan kaya ang
Europa ay naging isang lipunang bukas sa iba’t ibang pananaw ukol sa relihiyon. Noong taong 1700 ay nabuo ang bagong
pilosopiyang pangrelihiyong Deismo. Ang pilosopiyang ito ay naglalayon ng pagbubuo ng isang relihiyon na bumabatay sa
pangangatwiran at batas na natural. Binibigyan din ng pagkakataon ang mga tagasunod ng pilosopiyang ito na patuloy na
magsuri ukol sa 19 mga doktrinang matagal nang pinatupad at nagpalakas ng kapangyarihan ng Simbahan sa panahong
Midyibal.

Mga pinunong nagtaguyod ng mga Reporma

Mayroong mga hari at reyna na nagtaguyod na gamitin ang mga pampulitikang ideya ng Enlightenment. Sila ay
nakilala sa katawagang enlightened despots. Tinangka nilang gamitin ang mga pampulitikang ideya ng Enlightenment habang
sila’y nanatili sa kanilang mga tradisyunal na kapangyarihan. Pinagbuti nila ang pamamalakad sa kanilang mga pamahalaan at
pinaunlad ang agrikultura, industriya, kultura at edukasyon ng kanilang mga kaharian.

Ilan sa mga monarkong ito ay si Dakilang Frederick II ng Prussia. Sa panahon ng kanyang panunungkulan ay
nagpalabas siya ng mga reporma gaya ng pag-aalis ng pagpapahirap sa mga nasasakdal maliban kung ang kaso ay ukol sa
paghahangad na pabagsakin ang pamahalaan at pagpatay; pagtatayo ng mga paaralang pang-elementarya at pagpapasigla ng
agrikultura at industriya. Si Empresses Catherine ng Russia at Maria Theresa ng Austria ay parehong nagsulong ng reporma
ukol sa pagprotekta ng mga serfs at itaas ang uri ng kanilang mga pamumuhay. Ang anak ni Empress Maria Theresa na naging
hari rin ng Austria na si Joseph II ay sumunod din sa mga patakarang pinasimulan ng kanyang ina nguni’t dinagdagan niya pa
ito sa pamamagitan ng pag-aalis ng pag-aalipin, pagpapareho sa buwis na binabayad ng mga pesante at maharlika at kalayaan
sa pamamahayag.

Sina Empresses Catherine ng Russia at

Maria
The History Chicks, Episode153: Theresa
ng Austria na itinuturing na mga
Catherine the
Enlightened Despots dahil sa pagsasama ng
 Pamprosesong Tanong: Voltaire Foundation, Maria Theresa: the

1. Sa pagpapalimbag ni Thomas Hobbes sa kanyang isinulat na “Leviathan”, sumasang-ayon ka ba sa ditto o hindi,

bakit?
2. Anu-ano ang mga reporma na isinulong nina Empresses Catherine ng Russia at Maria Theresa ng Austria?

Paksa 3 - Ang Rebolusyong Industriyal

Taong 1700 at 1800 nang nagkaroon ng malaking pagbabago sa aspektong agrikultura at industriya sa mga bansa sa
Europa at sa Estados Unidos. Ang transpormasyon na ito ay nakilala sa katawagang Rebolusyong Industriyal dahil pinalitan
nito ang gawaing manwal sa mga kabukiran ng mga bagong imbentong makinarya. Nagbigay ito ng malaking produksiyon sa
mga bansa, karagdagang kita at pamilihan ng kanilang mga yaring produkto. Maraming mga naninirahan sa mga kabukiran
ang lumipat ng tirahan sa mga siyudad at namasukan sa mga industriya upang kumita ng malaki.

Ang Bagong Uri ng Rebolusyon

Ang tunog ng ingay ng mga tumatakbong makinarya sa isang pabrika ay bahagi ng tinatawag na Rebolusyong
Industriyal. Ito ang panahon na kung saan ang mga tao ay nagpasimula nang gumamit ng mga makabagong kagamitan gaya
ng makinarya sa kanilang produksiyon. Nagkaroon ng malaking pagbabago sa pamumuhay ng mga tao sa dahilang naging
mabilis ang kanilang produksiyon at ito’y lumaki. Naging daan ito upang sila’y magkaroon ng malaking kita at mapaunlad ang
kanilang pamumuhay. Nagsimula ito noong 1760 na kung kailan nagkaroon ng mga bagong imbensiyon sa pansahakan ang
nabuo at pinasimulan ang rebolusyon sa agrikultura.

Ang Gran Britanya ang nagpasimula nito dahil sa pagkakaroon niya ng maraming uling at iron na naging pangunahing
gamit sa pagpapatakbo ng mga makinarya at pabrika. Lumaganap ang kanyang pakikipagkalakalan at ito ay naging dahilan ng
pagiging matatag ng kanyang kalakalan. Sinuportahang mabuti ng pamahalaan ang kalakalang ito sa pamamagitan ng
pagtatatag ng malakas na hukbong pandagat upang protektahan ang kanilang imperyo ng kalakal.

Pagsisimula ng Rebolusyong Industriyal

Noong taong 1760 ay pinasimulan ang pagbabago sa pagprodyus

ng tela sa Gran
Ang pagkakaroon ng uling at iron na Britanya. Dati
ginamit sa paggawa ng bakal ay sa ilalim ng
sistemang
nakatulong sa paggawa ng mga
domestiko
makinarya na nagpatakbo ng mga
(domestic
industriya sa Gran Britanya noong
system) ang
1800s. trabaho sa
Industrial Revolution, Iron and Steel Industrial Revolution pagproprodyus ng tela ay ginagawa sa mga tahanan. Ang
namumuhunang mangangalakal ay hinahati-hati ang trabaho sa
mga pamilya sa kanilang lugar hanggang sa makabuo ng isang tapos na produkto na kanya namang pinagbibili at
pinatutubuan. Nguni’t ang halaga ng tela ay mahal dahil sa ganitong sistema nga ng pagbubuo na matagal. Ang mga
mayayaman lamang ang mayroong oportunidad na magkaroon ng maraming damit at ang paggamit ng kurtina at ilan pang
gamit sa tahanan na gawa sa tela ay itinuturing na luho lamang ng panahong iyon.

Dahil sa pag-iimbento ng maraming makinarya ay naging madali ang pagprodyus ng mga tela at mura na itong bilhin
ng mga tao. Halimbawa ang makinang spinning jenny ay nagpabilis sa paglalagay ng mga sinulid sa bukilya ng mabilis at sa
maraming sisidlan. Ang dating ginagawa ng walong manggagawa ay maari nang gawin ng isang manggagawa sa tulong ng
nabanggit na makinarya.

Taong 1793 nang maimbento ng isang Amerikanong nagngangalang Eli Whitney ang cotton gin. Ito ay nakatulong
para maging madali ang paghihiwalay ng buto at iba pang mga materyal sa bulak na dati ay halos ginagawa ng 50
manggagawa bago maimbento ang cotton gin. Dahil dito naging mabilis na ang nasabing proseso at nakatulong ito sa
malaking produksiyon para sa paggawa ng tela sa Estados Unidos.

Cotton Gin

The Historian, Cotton Gin Facts and History – Have Fun With History

Ang Paglago at Paglaki ng Rebolusyong Industriyal

Ang pagkakaimbento sa steam engine ay naging daan para maragdagan ang suplay ng enerhiya na magpapatakbo sa
mga pabrika. Kaya mas marami pang mga sumunod na imbensiyon na ginawa ang tao na karaniwang gawa sa bakal gaya ng
mga makanarya sa bukid, baril, sasakyang dumaraan sa mga riles. Nakatulong ito sa mabilis na pagdadala ng mga produkto sa
iba’t ibang lugar at ugnayan sa pamamagitan ng mga bagong telekomunikasiyon.

Naging kilala ang pangalan nina Alexander Graham Bell bilang imbentor ng unang telepono at ni Thomas Alva Edison
na nagpakilala ng lakas ng elektrisidad upang ng lumaon ay makatulong para ang isang buong komunidad ay malinawagan
nito at patakbuhin pa ang mga makabago nilang kasankapan. Si Samuel B. Morse naman ay pinakilala ang telegrapo na
nakatulong para makapagpadala ng mga mensahe sa mga kakilala, kaibigan, at kamag-anakan sa ibang lugar.

Ang Newcomen steam engine at Watt steam engine na naimbento noong 1705 at 1760 na nakatulong sa pag-pump
ng tubig na ginamit para makapagsuplay ng tubig na magbibigay ng enerhiyang
hydroelectrik na nagpatakbo ng mga
makinarya sa nga pabrika.
 Science Photo Library, Newcomen steam Old Book Illustrations, Watt’s Steam Engine
engine, 1747

Ang Rebolusyong Industriyal ay

nakatulong din sa pagbibigay ng maraming oportunidad sa paghahanap buhay ng mga tao. Maraming nagkaroon ng malaking
puhunan na nakapagpabago sa kanilang pamumuhay hanggang sa mabuo ang middle class o panggitnang uri ng mga tao sa
lupinan.

Epekto ng Industriyalismo

Nagpabago sa pamumuhay ng tao ang industriyalismo. Dumagsa sa lungsod ang mga taong taga-probinsiya.
Nagdulot ito ng pagdami ng tao sa lungsod at naging squatter. Sa kawalan ng hanapbuhay marami ang naging palaboy.
Maging ang mga bata ay napilitang magtrabaho. Isa ito sa naging napakabigat na suliraning panlipunan at pang-ekenomiya.
Nagdulot din ito ng hidwaang pampolitika. Gayundin ang pagkakaroon ng tinatawag na gitnang uri ng lipunan o middle class
society. Nagbunga ito ng pagtatatag ng mga union ng mga manggagawa hanggang noong kalagitnaan ng ika-19 na siglo. Sa
pag-unlad ng industriyalisasyon, higit pang nagsikap ang mga kanluranin sa pananakop ng mga kolonya. Ito ay dahil sa
pangangailangan nila ng mga hilaw na sangkap na maibibigay ng mga kolonya. Ito rin ang mga nagsisilbing pamilihan ng
kanilang mga produkto.

Pamprosesong Tanong:

1. Anu-ano ang mga naitutulong ng Newcomen steam engine at Watt steam engine na naimbento sa panahong Rebolusyong
Industriyal?

2. Sa paglago ng Rebolusyong Industriyal, nagdulot ito ng iba’t ibang pagbabago sa ating lipunan? Nakabuti kaya ito o hind?
Bakit?

3. Discussing new Activity 4. Imbensyon ko, Hanapin mo! Let the students answer the following
concepts and Panuto: Hanapin sa hanay B ang konseptong inilalarawan sa hanay A. Isulat ang titik ng sagot sa sagutang papel. question.
practicing new
skill #2 HANAY A HANAY B
KEY ANSWER
1. e 2. c 3. b 4. d 5. a

1. Elias Howe a.

The Historian, Cotton Gin Facts and

History – Have Fun With History
 2. Samuel B. Morse b.

Quora, Why did Alexander Graham Bell invent

the telephone?

3. Alexander Graham c.

Time, What the Digital Age Owes to the

Inventor of Morse Code

4. Eli Whitney d.

Time, How Edison Invented the Light Bulb –

And Lots of Myths about himself

5. Thomas Edison e.

Thinglink, Elias Howe’s Sewing Machine,

Elias Howe, Map of New Code

4. Developing Activity 5. Hagdan ng mga Ideya Tutukuyin ng mga bata kung ano ang
Mastery Panuto: Suriin ang larawan sa ibaba. Sa iyong palagay ano ang naging tulong nito sa ipinakitang larawan at anu-ano ang mga
pagpapapalaganap ng bagong ideyang siyentipiko at pag-iisip ng mga tao sa Europa. Isulat ang gamit nito.
maikli mong paliwanag sa sagutang papel.
Teleskopyo ni Galileo. Ginamit para
mapatunayan na ang araw ang nasa
gitna ng kalawakan hindi ang daigdig
na itinuro ng matagal ng Simbahan.
 ________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
__________________________________________.

5. Finding practical Activity 6. Paglalapat Magbibigay ang guro ng sagutang papel

applications of para sagutin ang mga sumusunod na
concepts & skills 1. Batay sa ginawang pagtalakay, alin sa Teoryang Heliocentric at Geliocentric (paniniwalang ang mundo ang nasa gitna ng tanong. Ito ang mga kasagutan.
in daily living kalawakan) ang iyong pinaniniwalaan? Bakit? Magbigay ng maikling paliwanag. 1. Heliocentric, dahil ito’y
______________________________________________________________________________________________________ nababatay sa mga ginawang
______________________________________________________________________________________________________ pagsisiyasat ng mga siyentipiko
_____________________ at may ebidensiyang ipinakikita.

6. Generalizing & 1. Kung ikaw ay nabuhay ng panahon ng Rebolusyong Siyentipiko, ikaw ba ay posibleng maging kabilang pa rin sa mga taong 1. Nagsusulong ng bagong
abstractions nanatili sa tradisyunal na paniniwala o maging kabilang sa mga nagsusulong ng mga makabagong kaisipan? Bakit? kaisipan.
about the ______________________________________________________________________________________________________
lesson ______________________________________________________________________________________________________
_____________________

7. Evaluating I. Basahin at suriing maigi ang mga

Learning Panghuling Pagtataya sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng
tamang sagot at isulat sa sagutang papel.
1. Ang yamang ito ay marami ang bilang sa Britanya at naging kasangkapan sa paggawa ng maraming makinarya.
a. Bulak c. Ginto Answer Key
b. Uling at bakal d. Chromite 1. b 6. d
11. d
2. Ang pag-unlad ng mga industriyalisadong siyudad sa Hilagang Amerika at Europa ay dahil sa: 2. c 7. a
12. d
a. Pagkakaroon nito ng magandang lugar para daungan ng mga kalakal 3. d 8. c
b. Lakas paggawa 13. d
c. Makabagong makinarya 4. b 9. a
d. Mababang buwis na pinapataw sa mga kalakal 14. a
5. b 10. b
3. Aspeto ng pilosopiya na tumatalakay sa mga paksa ukol sa unibersal, ispiritwal at mga eternal na tanong lalo na ang ukol sa 15. b
pagkakaroon ng Diyos at ang limitasyon ng kaalaman
 a. Etimolohiya c. Lohika
b. Axiology d. Metapisika

4. Siyentipikong nagbuo ng makabagong pamamaraan sa pag-iimbestiga sa larangan ng siyensiya o ang “scientific method”
a. Voltaire c. Diderot
b. Francis Bacon d. Nicolaus Copernicus

5. Mga taong naniniwala sa pilosopiyang pampulitika ni John Locke at teoryang siyentipiko ni Isaac Newton.
a. Monarko c. Lakas Paggawa
b. Philosophes d. Panggitnang uri ng tao

6. Ang mga monarko sa Europa na pinagsama ang ideyang isinulong ng Enlightenment at pinanatili ang kanilang
kapangyarihan sa pamamagitan ng pagpapatupad ng mga reporma.
a. Diktador c. Philosophes
b. Emperador d. Enlightened Despots

7. Ang Italyanong siyentipiko na nakapag- imbento ng telescope at naging daan sa pagpapatibay na ang araw ang nasa gitna
ng kalawakan.
a. Galileo Galilei c. Thomas Hobbes
b. Voltaire d. Nicolaus Copernicus

8. Ang nagpasimula ng Rebolusyong Industriyal dahil sa pagkakaroon ng maraming uling at iron sa kanyang lugar na naging
kasangkapan sa pagpapatakbo ng mga pabrika.
a. Amerika c. Gran Britanya
b. Hapon d. Alemanya

9. Ang naimbento noong 1705 at 1760 na nakatulong sa pag-pump ng tubig na ginamit para makapag-suplay ng tubig na
magbibigay ng enerhiyang hydoelektrik at nagpatakbo ng mga makinarya sa mga pabrika.
a. Newcomen steam engine at Watt steam engine
b. Spinning jenny
c. Cotton gin
d. Telepono

10. Siya ang nagpakilala ng telegrapo na nakatulong para makapagpadala ng mga mensahe sa mga kakilala, kaibigan at
kamag-anak sa malayong lugar.
a. Thomas Alva Edison c. Alexander Graham Bell
b. Samuel B. Morse d. Wiiliam Faraday

11. Isang makinarya na inimbento ni Eli Whitney noong 1793 upang mabilis na mahiwalay ang buto ng bulak sa fibe.
a. Spinning Jenny c. Telepono
b. Telegrapo d. Cotton Gin
 12. Ang makinang nagpabilis sa paglalagay ng mga sinulid sa bukilya at sa maraming sisidlan.
a. Cotton gin c. Telegrapo
b. Telepono d. Spinning jenny

13. Siya ang nagbibigay ng paliwanag na ang isang pamahalaan ay kinakailangang binubuo ng 3 sangay: ehekutibo, lehislatibo
at hukuman.
a. Voltaire c. Francis Bacon
b. Thomas Hobbes d. Baron de Montesquieu

14. Ang kanyang ideya ukol sa pamahalaan ay nagging basehan ng pagbubuo ng Konstitusyon ng Amerika.
a. John Locke c. Baron de Montesquieu
b. Thomas Hobbes d. William Penn

15. Isinulong niya ang ideya na ang absolutong monarkiya ang pinakamahusay na uri ng pamahalaan.
a. Baron de Montesquieu c. John Locke
b. Thomas Hobbes d. Voltaire

 Additional Sa kanilang mga sagutang papel,

activities for Activity 9: Ishare ko! Suhestiyon Ko! sasagutan ang tanong na ibibigay ng
application or Panuto: 1. Magtala ng limang bagay na ginamit noon at patuloy pa ring ginagamit ngayon. Ibigay ang kahalagahan ng guro.
remediation) bawat isa. Isulat ito sa sagutang papel.
Sariling opinyon ng bata.
Values: Bagay Kahalagahan Noon Kahalagahan ngayon
 Napapahalagahan _______________________ _______________________
ang iba’t ibang
1. _______________________ _______________________
kontribusyon ng
Rebolusyong _______________________ _______________________
Siyentipiko, 2. _______________________ _______________________
Enlightenment at _______________________ _______________________
Industriyal sa 3. _______________________ _______________________
sandaigdigan. _______________________ _______________________
4. _______________________ _______________________
_______________________ _______________________
5. _______________________ _______________________

III. Remarks
IV. Reflection
A. No. of learners
who earned 80%
in the evaluation)
B. No. of learners
who require
additional
activities for
remediation who
scored below 80%
C. Did the remedial
lesson work? No.
of learners who
caught up with
the lesson)
D. No. of learners
who continue to
require
remediation
E. Which of my
teaching
strategies worked
well? Why did this
work)
F. What difficulties
did I encounter
which my
principal or
supervisor can
help me solve?)
G. What
Instructional
Materials did I
made which can
be useful to my
co-teacher
Prepared by:

KRISTALYN MARY D. ALCAGNO

Araling Panlipunan Teacher