Professional Documents
Culture Documents
8-Dolaşim Si̇stemi̇ 2022
8-Dolaşim Si̇stemi̇ 2022
8-Dolaşim Si̇stemi̇ 2022
DOLAŞIM SİSTEMİ:
➢ Dolaşım sistemi;
1. Kalp
2. Damarlar
3. Kan kısımlarından oluşur.
1.KALP:
a. Perikard:
• Kalbin en dış tabakasıdır.
• Çift katlı zardan yapılmıştır.
• 2 zarın arası perikard sıvısı ile doludur. Bu sıvı kasılıp
gevşeme sırasında oluşan sürtünmeyi önler.
1
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
b. Miyokard:
• Kalp kasının bulunduğu tabakadır.
• Kalbi besleyen AORT atar damarından kökenlenen
KORONER DAMARLAR bu tabakaya giriş yapar.
• Miyokard kalınlığı kulakçıklarda en ince,
karıncıklarda ise sol kulakçık sağ kulakçığa göre
daha kalındır. ( Sol karıncıktan çıkan kan tüm
vücuda pompalanır.)
c. Endokard:
• Kalbin en iç tabakasıdır.
• Tek katlı yassı epitelden yapılmıştır.
• Oldukça kaygan yapıya sahiptir.
Kalp Kapakçıkları:
2
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
3
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
2. DAMARLAR:
A. Atar damar:
➢ Kanı kalpten kılcal damarlara doğru götüren
damarlardır.
➢ Elastik lif miktarı fazladır.
➢ Kalple bağlantılı olduğu için kalbin kanı
pompalamasıyla oluşan basıncın damar çeperine
zarar vermesi liflerle önlenir.
➢ Duvarları toplar damarına göre kalındır.
➢ Kan basıncı ve kan akış hızı en yüksek damardır.
➢ Akciğer atar damarı hariç O2 bakımından zengin
kan taşır.
4
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
B. Toplar Damar:
➢ Kanı kalbe getiren damarlardır.
➢ Elastik lif miktarı azdır.
➢ Kılcal damardan toplar damara geçen kanın akış
hızı artar.
➢ Akciğer toplar damarı hariç CO2 bakımından
zengin kan taşır.
➢ Vücudun alt tarafında bulunan toplar damarlarda
kanın geri akışını engelleyen tek yönlü açılan
kapakçıklar bulunur.
➢ Atar damara göre daha fazla kan taşır.
➢ Vücutta bulunan kanın %60’ı toplar damarlar
içindedir.
➢ Kan basıncı ve kanın akış hızı atar damara göre
yavaştır.
Toplar damarlarda kanın akış hızını etkileyen
faktörler:
• Damar etrafında bulunan çizgili kas
hareketleri,
• Toplar damar yapısında bulunan düz kaslar,
• Toplar damar içinde bulunan tek yönlü
açılan kapakçıklar,
• Soluk verme sırasında göğüs boşluğunda
oluşan emme kuvveti,
• Kulakçıkların gevşemesi ile oluşan emme
kuvveti,
• Kalpten yukarıda bulunan toplar damarlar
için yer çekimi etkisi.
C. Kılcal Damar:
➢ Atar damar ile toplar damar arasında bulunur.
➢ Kan ile doku hücreleri arasında madde alış verişini
sağlar.
➢ Endotel adı verilen tek katlı yassı epitelden
yapılmıştır.
➢ Toplam kesit alanı en fazla olan damardır.
➢ Kan akış hızı çok yavaştır.
5
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
6
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
LENF DOLAŞIMI:
a. Lenf Düğümleri:
• Lenf damarlarının birleştiği bölgelerdir.
• Lenfositler üretilir.
• Mikroorganizmaları süzer.
• En önemli düğümler bademcik ve dalaktır.
• Boşlukları akyuvar ile doludur. Hastalanınca akyuvar
sayısı artar ve düğüm şişer.
b. Lenf Sıvısı:
• İçerisinde şilomikron, yağda çözünen vitaminler,
akyuvarlar, küçük kan proteinleri ve doku sıvısı bulunur.
• Alyuvar içermez, renksizdir. Akkan da denir.
7
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
c. Lenf Damarları:
• Lenf kılcalı ve lenf topları olmak üzere 2 çeşit damar
taşır.
• Atar damar yoktur. Lenf sıvısı dokulardan kalbe doğru
tek yönlü akar.
• Lenf kılcalları dokuların arasına yayılmış bir ucu kapalı
damarlardır.
• Tek katlı yassı epitelden yapılmıştır.
• Lenf toplarının çapı daha büyüktür.
• Bu damarda sıvının hareketi,
- İskelet kaslarının kasılması,
- Soluk alma,
- Tek yönlü açılan kapakçıklar,
- Arkadan gelen sıvının itmesi ile gerçekleşir.
ÖDEM:
Kan Dolaşımı:
8
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
3. KAN:
➢ Dolaşım sıvısıdır.
➢ Taşıma, düzenleme, savunma ve koruma gibi özel
görevleri vardır.
➢ Solunum gazlarını, metabolik atıkları, besin
monomerlerini ve hormonları taşır.
➢ Vücudun; su, asit baz dengesini ve sıcaklığını düzenler.
➢ Ürettiği antikorlarile savunmayı sağlar ve pıhtılaşma ile
kan kaybına karşı vücudu savunur.
➢ Ergin bir bireyde ortalama 4-5 litre kan bulunur.
➢ Kan Plazma ve Kan hücreleri olmak üzere 2 kısıma
ayrılır.
A. Plazma:
• Kanın sıvı olan ara maddesidir.
• %90’ı sudur.
• BU sıvıda çözünmüş halde iyonlar ve plazma proteinleri
bulunur.
• İyonlar kan pH’ını düzenler.
• Kan pH’ı 7,4 tür.
• Albümin, fibrinojen ve globülinler kan proteinleridir.
• pH’ı düzenler.
• Kanın akışkanlığına katkı sağlar.
• Fibrinojen kanın pıhtılaşmasını sağlar.
• Antikorlar vücuda giren mikropları yok eder.
• Albümin kanın osmotik basıncını düzenler.
• Kan proteinleri genel olarak karaciğerde üretilir.
9
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
B. Kan Hücreleri:
• Kanda alyuvar, akyuvar ve kan pulcukları adı verilen 3
tip hücre vardır.
1.Alyuvar(Eritrositler):
10
Biyoloji AYT-Dolaşım Sistemi ihsanhocaa
Trombin
2.Akyuvar(Lökositler):
3.Kan Pulcukları(Trombositler):
Protrombin Trombin
11