I) Dao động tắt dần: 1.

Dao động tự do: Là vật dao động với biên độ và tần

số riêng ( kí hiệu là f0 ) không đổi. 2. Dao động tắt dần: là dao động có biên
độ giảm dần theo thời gian, nguyên nhân của sự tắt dần là do ma sát với môi trường. Mà sát
càng lớn thì tắt dần càng nhanh
3. Ứng dụng: Bộ phận giảm sóc của xe máy là ứng dụng của dao động tắt dần. Khi xe máy đi
qua chỗ mấp mô, xe bị nảy lên và dao động xảy ra; lúc này bộ phận giảm sóc giúp tắt nhanh
dao động của khung xe. II) Dao động cưỡng bức:
1. Khái niệm giao động cưỡng bức: là dao động xảy ra dưới tác dụng của ngoại lực tuần hoàn
có tần số f bất kỳ. Khi dao động ổn định ,tần số dao động cưỡng bức bằng tần số của ngoại
lực. - VD: Xe chỉ tạm dừng không tắt máy, thân xe vẫn dao động . 2.
Ðặc điểm: * Giao động cưỡng bức khi ổn định có những
đặc điểm sau đây: - Dao động cưỡng bức có biên độ không đổi và có tần số bằng tần
số của lực cưỡng bức. - Biên độ của dao động cưỡng bức phụ thuộc vào
biên độ ngoại lực, độ lớn lực cản của môi trường, độ lệch chân lịch giữa tần số của ngoại lực
và tần số riêng của hệ dao động. III) Hiện tượng cộng hưởng:
1. Ðịnh nghĩa: Hiện tượng cộng hưởng là hiện tượng biên độ dao động cưỡng bức tăng đến
giá trị cực đại khi tần số f của lực cưỡng bức tiến đến bằng tần số riêng f0 của hệ lao động.
- Ðiều kiện f=f0. 2. Giải thích: Khi tần số lực cưỡng bằng tần số riêng
của hệ dao động thì hệ được cung cấp năng lượng một cách nhịp nhàng —> biên độ dao động
của hệ tăng lên. - Biên độ động đạt tới giá trị cực đại khi tốc độ tiêu hao năng
lượng bằng tốc độ cung cấp năng lượng cho hệ. 3. Hiện
tượng cộng hưởng trong đời sống: * Hiện tượng có lợi:
+ Hộp đàn của các đàn ghét, violon,… là những hộp cộng hưởng được cấu tạo sao cho không
khí trong hộp có thể dao động cộng hưởng với nhiều tần số dao động khác nhau của dây đàn.
+ Nguyên tắc hoạt động của sóng dựa trên hiện tượng cộng hưởng. Ở các lò vi sóng có tần số
phù hợp với tần số dao động riêng của phân tử nước trong thực phẩm. Các phân tử nước đóng
vai trò là hệ cộng hưởng cũng là dao động cưỡng bức nên hấp thụ năng lượng của lò vi sóng
được sử dụng và nóng lên. * Hiện tượng có hại:
- Nhiều hệ dao động như toà nhà, cầu, khung xe,… đều có một hoặc nhiều tần số riêng. Cần
không để cho các hệ ấy chịu tác dụng của những lực cưỡng bức mạnh có tần số bằng các tần
số riêng. Nếu không sẽ làm cho hệ dao động mạnh dẫn đến đổ hoặc gẫy.