Banghay Aralin sa Araling Panlipunan

I. Layunin
Pagkatapos ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

• Matalakay ang mga taong nasa posisyon sa ilalim ng pamumuno ng mga Espanyol
• Malaman ang mga pagbabagong naganap sa aspetong pulitikal
• Mapaghambing ang tawag sa mga taong nasa posisyon sa pamahalaang kolonyal
at sa kasalukuyan

II. Paksang Aralin

Paksa : Kolonyalismo sa Pilipinas: Pulitikal

Kagamitan : Mga Larawan, Bidyu, kartolina, pentel pen

Sanggunian : Araling Panlipunan 5 Learner's Module

https://www.slideshare.net/vardeleon/kolonyalismopulitikal-na-
aspeto?next_slideshow=10242917

III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral
A. Panimulang Gawain
a. Pagbati
Magandang umaga mga bata! Magandandang umaga rin po.
b. Pagdarasal
Bago tayo magsimula sa ating talakayan
sa araw na ito, tayo muna ay magdarasal.
Magsitayo ang lahat para sa panalangin. Sa ngalan ng Ama, ng Anak, at ng
(Tatawag ng isang mag-aaral upang Espirito Santo, Amen.
pangunahan ang panalangin)
c. Paglista ng Lumiban
Maaari na kayong umupo. Tulad ng dati,
tatawagin ko ang inyong pangalan at (Itataas ang kamay)
itataas ang kamay kung kayo ay naririto.

Walang lumiban sa araw na ito. Sana ay

laging ganito. Palakpakan ang inyong mga (Papalakpak)
sarili.
B. Panlinang na Gawain
a. Pagganyak
Sino sa inyo ang pamilyar sa kanta ni Gloc
9 na pinamagatang “Upuan”? Itaas ang (Itataas ang kamay)
kamay.
 Sa mga hindi nakakaalam, huwag kayong
mag-alala dahil ngayon ay papakinggan Opo.
natin ang kantang ito. Pansinin ninyo ang
liriko ng kanta at pagkatapos ay mayroon
akong mga katanungan. Maliwanag mga
bata?

(Ipapanuod sa mga bata ang Music Video

ng kantang “Upuan”)
(Manunuod ang mga bata)
Pagkatapos ng panunuod, itatanong ang
mga sumusunod:
1. Anong uri ng taong nasa posisyon
ang inilalarawan sa awit? *Mga korap/buwaya
*Mga lider na walang pakealam sa
mamamayan
2. Ano ang panawagan ng mga tao sa
mga taong nasa posisyon?
*Na sila ay pamunuan nang maayos
*Na bigyang-pansin ang kanilang
3. Ano ang mensaheng iniiwan sa sitwasyon
atin ng awit? *Ang mga nasa posisyon ay dapat
gawin ang kanilang mga
responsibilidad
*Dapat mamili ng lider na may
pakealam sa sitwasyon ng mga
mamamayan
Mahusay mga bata. Nasagutan niyo ang
mga katanungan.
b. Paglalahad
Ating pinakinggan ang awit ni Gloc 9
patungkol sa mga taong nasa posisyon
dahil ito ay may kaugnayan sa ating aralin *Mga lider/pinuno/taong nasa
sa araw na ito. Mayroon ba kayong ideya posisyon
kung tungkol saan ito?

Magaling!!

. Ang ating tatalakayin sa araw na ito ay

tungkol sa aspetong pulitikal sa panahon
ng kolonyalismo sa Pilipinas, partikular
ang tawag sa mga taong nasa posisyon sa
 ilalim ng pamumuno ng mga Espanyol sa
ating bansa.

Bago natin ito talakayin, narito ang mga

layunin ng ating aralin:
Pagkatapos ng aralin, ang mga mag-aaral
ay inaasahang:

• Matalakay ang pamahalaang

kolonyal sa ilalim ng mga Espanyol
• Malaman ang mga pagbabagong
naganap sa aspetong pulitikal
• Mapaghambing ang pamahalaang
kolonyal at ang paraan ng
pamumuno ng mga Pilipino sa
kasalukuyan

Malinaw ba ang ating layunin?

Handana ba kayo?
Opo.
Kung talagang handa na kayo, kapag
sinabi kong “mabu-mabu”, sisigaw kayo Opo.
ng “hay”.

Mabu-mabu?
Isa pa,mas malakas, mabu-mabu?

c. Pagtalakay Hay!
Ang mga sumusunod na salita o konsepto Hay!
ay ang tawag sa mga taong nasa posisyon
sa panahon ng pamumuno ng mga
Espanyol sa ating bansa.

(Magpapakita ng mga larawan sa bawat (makikinig ang mga bata)

konsepto)

• Principalia – mga mayayamang

katutubo
• Guardia Sibil – tagapangalaga ng
kapayapaan

• Cabeza de Barangay – pinuno ng

barangay

• Gobernadorcillo – punong
tagapagpaganap ng mga pueblo
(lupon ng mga barangay)

• Alkalde Mayor – tagapamuno ng

mga gobernadorcillo sa buong
lalawigan
 • Gobernador-Heneral –
tagapagtaguyod ng kaharian ng
Espanya sa kolonya

• Audiencia – tagapagpairal ng
katarungan

Wala po.

• Viceroy – punong tagapagtaguyod

ng kaharian ng Espanya sa labas
ng Espanya

Ngayon ay tapos na tayo sa pagtalakay ng

aralin. Mayroon ba kayong mga
katanungan o klaripikasyon?
Gobernadorcillo po.
 Kung gayon, batid ko na handa na kayo Guardia Sibil po.
para sa paggawa ng gawain.
Viceroy po.
d. Pagsasagawa ng Gawain
Magkakaroon tayo ng oral recitation.
Mayroon akong inihandang mga papel na Principalia po.
kung saan nakasulat ang inyong mga
pangalan. Kung kaninong pangalan ang Gobernador-Heneral po.
mabubunot, siya ang sasagot ng tanong.
Naiintindihan po ba?

Mga tanong:
1. Sino ang punong tagapagpaganap
ng mga pueblo?
2. Sino ang mga tagapangalaga ng (Itataas ang kamay at sasagot)
kapayapaan? Principalia
3. Ano ang tawag sa punong
Guardia Sibil
tagapagtaguyod ng kaharian ng
Espanya sa labas ng Espanya? Cabeza de Barangay
4. Ano ang tawag sa mga Gobernadorcillo
mayayamang katutubo? Alkalde Mayor
5. Sino ang tagapagtaguyod ng Gobernador-Heneral
kaharian ng Espanya?
Audiencia
Viceroy
Napakahusay. Tunay nga na kayo ay
nakinig sa ating talakayan sa araw na ito.
e. Paglalahat (Kukuha ng papel)
Tandaan na iba ang tawag sa mga taong
nasa posisyon sa panahon ng mga
Espanyol. Magbigay ng isa. Itaas ang
kamay kapag gustong sumagot.

C. Paglalapat at Pagtataya
Ngayon, kumuha kayo ng papel at sumulat ng (Makikinig tungkol sa rubrik)
isang sanaysay gamit ang mga gabay na tanong.
 Mga gabay na tanong:
1. Ano ang kahalagahan ng mga pinuno sa
ating pamayanan?
2. Bakit mahalaga na gawin nang maayos
ang gampanin ng bawat pinuno?
3. Ano ang mangyayari kapag hindi ginawa
ng mga pinuno ang kanilang
responsibilidad?

Ang inyong gagawing sanaysay ay masusukat sa

pamamagitan ng batayan na aking babasahin.
Makinig upang malaman ninyo kung paano kayo
bibigyan ng iskor.

Wala na po.

(Magsusulat ng salaysay)

(Makikinig sa panuto at susulatin ang

takdang-aralin sa kwaderno.)
Maaari na kayong magsimula. Kailangan na ang
inyong sanaysay ay naglalaman ng 100-200
lamang na mga salita. May mga katanungan pa?

Kung gayon, maaari na kayong magsimula.

Mayroon kayong 15 minuto.

(Pagkalipas ng 15 minuto) Ipasa ang inyong mga

(Magliligpit at mag-aayos)
papel.

D. Takdang-Aralin
Para sa inyong takdang-aralin, kumpletuhin ang
tsart sa pamamagitan ng paglagay ng angkop na
salita batay sa hinihingi.
(Tatayo ang lahat)

Amen.
 Paalam po.

Salamat po.

Kung wala na kayong katanungan, iligpit na ang

inyong mga gamit. Huwag ding kalimutang ayusin
ang mga upuan at pulutin ang mga kalat.

Kung maayos na, ang lahat ay tumayo at tayo ay

mananalangin.
Sa ngalan ng Ama, ng Anak, ng Espiritu Santo,
Amen.

Paalam mga bata.

Huwag magtulakan sa paglabas. Mag-ingat sa

pag-uwi.

Inihanda ni:

Caren R. Maralit
BEED 2