Mga ISYU: Balita 2-3 Opinyon 4-5 Lathalain 6-8 Agham at Teknolohiya 9-10 Isports11-12

Ang

OPISYAL

TOMO
KLARY
4 BLG. 1
NA PAHAYAGAN NG MATAAS NA

CASANDIG , PARANAS , SAMAR

PAMBANSANG PAARALAN NG
N C ASANDIG

AGOSTO , 2023 - MAYO , 2024

th
35 Adlaw han Paranas, Muling Pinagdiwang

ABILIDAD. Isang aktibidad at kompetisyon ang magsisilbing daan at gabay upang mas mapalawak ang kaalaman at kakayahan ng
mga sumabak mas maensayo ang kanilang mga abilidad sa pagsulat, pagguhit at pagsagot ng mga katanungan.

Nobyembre 3, Atty. Mayor Eunice sa mga kompetsyon Jay Pee Rivera ng Brgy. Si Ms. Kate Nicole Abantao, Kir Paulo
Babalcon. Dahil sa ay ang Radio Broad- Casandig mga balitang Davantes sa essay Cabadsan at marami
2023, alinsunod sa
kagustuhan nitong casting na siyang sina- ibinigay sa kanila. writing contest ng pang iba. Lubos
pagdiriwang ng ika
35th Adlaw han Para- maging masaya ang lihan ng Casandig Matagumpay nilang
Poblacion 2, Paranas naman ang pasasala-
nas o tinatawag na pagdiriwang, ninais NHS. Dito’y maingat nilang naisagawa ang
Samar. Sa quiz bee mat ni Atty. Mayor
Paranas Day, nagka- nito na magkaroon binusisi ang dahil sa na- pagbabalita na kung
contest naman ay Eunice Babalcon sa
roon ng iba’t ibang ng kompetisyon na tamong gantimpala. saan ay nakuha nila
nakuha ang unang mga dumalo at
mga patimpalak ang nanalahokan ng iba’t Nanalo rin sa poster ang pangatlong pwes-
pwesto nina, Samuel nakipagkaisa sa dinaos
Paranas. Ito ay ibang barangay na making at photography to, lubos ang kagala-
Yuri Uchida, Jessie na celebration. ALO
pinangunahan ng nasasakopan ng contest si G. kan ng mga kalahok

Grand Ball 2024, Nagbigay-kulay Pitad Wright Dos,

Matagumpay na Idinaos
Moises D. Labian Jr.,
sila Bb. Julien Sa-
Isang aktibidad ranillo at GinoongSchool Division Su-
na isinagawa ng Leonardo Quebec
perintendent at Gin
mga guro na sakop na nagmula sa
Joel M. Zartiga, As-
ng Wright II sa Ten- Casandig NHS.
sistant Schools Divi-
nis Court ng Para- Sa araw na ito, sion Superintendent.
ipinagmalaki ang mga
nas, Samar noong mabubuti at maga- At naroon din Mu-
Marso 1, 2024. Isa gandang nagawa ng nicipal Mayor ng Para-
SOPISTIKADO. Mga mag-aaral ng Grade 10, 11, at 12 ay nagningning sa gabi sa kanilang
sa mga highlight ng iba't ibang paaralan
mga pormal na kasuotan na nagbigay kasiyahan sa mga manonood.
ng Wright II. Ang ak- nass Atty. Eunice Babal-
pagdiriwang ay ang tibidad na tinawag con at Vice Mayor Engr.
Sa pagdiriwang ng 1 covered court. Ang nilang Pitad Wright II Yolanda Tan ipinakilala
mga manonood. Hindi pagkakaroon ng Ul-
buwan ng mga puso ay lugar ay binalot sa ay pinangunahan ni rin dito ang mahuhusay
naman makokompleto timate Pair of The Bb. Maricel Ocaña-
hindi isinawalang bahala ningning ng
mga liwa- ang gabi kung wala ang na mga guro ng iba't
Night kung saan Bardellas, isang Dis-
ng Casandig NHS ang trict Supervi- ibang paaralan ng Wright
nag mula sa taas at presentasyon ng cotil- nanalo bilang 1st II. AKP
pagkakataon para sa sor.Naroon din sila
gitna ng nasabing lokasy- lion, tango, at modern
mga studyante na on. Kaya naman at hindi dance na kinaaliwan ng
magkaroon ng nagpakabog ang mga
madla. Ang kasiyahan
pansamantalang diin sa mag-aaral sa kanil-
ay nagbigay ng sa-
hirap at presyon na du- ang mga magagarang
long dress/gowns at
tispaksyon sa mga
lot ng pag-aaral.
suits, lalo pa’t may iba’t mag-aaral lalo na sa
Kaya naman sa araw ibang parangal ang mga nakasayaw ang
ng Pebrero 16, 2024, ay nakaabang sa kanila.
isang kasiyahan ang igi-
pinupusuan nila.
Ang karikitan ng
nanap sa Casandig AAGE
PAGKILALA. Idinaos ang aktibidad na “PITAD Wright Dos” noong Marso 1, 2024 kung
saan ipinakilala ang mga Schools Division Superintendent at ang Assistant nito, mga
guro na sakop ng Distrito Wright II at ang mga mabuting nagawa para sa paaralan.
 2 Balita Ang Klaryon AGOSTO,2023 – MAYO, 2024

TVL, Bagong Strand 16 na manunulat sa Ang Klaryon muling sinanay

sa Senior High
Taong Panuruan Muling
2023-2024 nagbukas isinagawa sa
ng isang pani-
Casandig NHS
bagong strand sa Sen-
ior High ang ipinaki- LRC ang Seminar-
lala sa Casandig Workshop ng
NHS. Ang Technical Journalism sa Fil-
Vocational Liveli-
hood Strand o kilala
ipino na
bilang TVL. Ang pinangunahan ng HINASA SA TAGUMPAY. Mga manunulat ng „Ang Klaryon” muling hinasa sa iba‟t ibang
TVL Strand mga worksyap at Gawain sa pampaaralang pamamahayag tungo sa tagumpay.
mga tagapayo
(Technical Vocational
na sina Rofelia F. Pinangunahan Kasamahan sa patnugot.
Livelihood) ay isang Kate Obiena, Gil Layunin nito na
S trand sa Senior Matondo at Mar- ito ng dalawang Ipinaparating sa mga kasa-
Patrick G. Yubia, Ri- madagdagan ang
High Curriculum sa lon Matondo, mahan sa patnugot ang
patnugot na sina ca Jane E. Uy, Harry mga kaalaman sa iba’t ibang responsi-
Pilipinas na High nagsimula ito Athena Krista Poe at Aaron Gerez, Noemi iba’t ibang bilidad ng pagiging isang
Curriculum sa Pilipi-
nas na naglalayong
noong Marso 18, Ashley Allyson G. Joy Rosalie Obiena, pamamahayag.
Teknik ng pam-
bigyan ang mga mag- 2024. Ito’y nag- Ebias. Kaalinsa- Jeane Mary Mae Ebias, Inaasahan ang
aaral ng mga paaralang pa-
sisimula tuwing bay nito ang iba Amson L. Obiena, nasabing seminar-
teknikal at bokasy- Marjorie B. Abalos, mamahayag at workshop ay ma-
onal na kasanayan na 12:00-1:00 at pang mga kasa- katulong upang
Jeliean Rose Tan, makatulong na rin
maggagamit para sa 3:00-5:00 ng mahan sa pat- makakuha ng karanga-
kanilang kabuhayan o River Dale F. upang maging bu-
hapon at ito nugot na sina Shana lan sa iba’t ibang
karera sa hi- Dabuet, Jessa Mae kas sa mga maka- patimpalak ng pam-
naharap. Patuloy na- ay hang- Raya L. Abalos,
Gabiana, at Krim bagong teknolo- paaralang pamamaha-
man sa panghihimok gang Abril 3, Ashanti O. Autor,
Manlangit. hiya ang mga yag. AKP
ang mga guro ukol sa
2024.

Pista ni Sta. Theresa muling sinalubong sa Casandig Mag-aaral panalo sa UIVFOT

Isang mag medalya dahil hindi
umano siya nag karoon
aaral ang nag- ng insayo bago suma-
uwi ng paran- lang sa patimpalak na
gal sa patimpa- iyon,sa tulong ng
l a k b a kanyang coach na si Mr.
Likhawitan na Marlon Matondo ay
ginanap noong naisagawa niyang
mabuti ang kanyang
Abril 04 2023 pagtatanghal, sa kabila
sa Motiong ng kakulangan sa pa-
NHS,siya ay si ghahanda ng biglang
Roert Downyl kuhang coach at ng mag-
Dabuet, hindi aaral na ilalaban ay
niya inaasahang pinatunayan parin nilang
siya ang mag tunay na palaban at
uuwi hindi magpapahuli ang
Casandig NHS.JMME
PAGSASADULA. Presentasyong ukol sa mga magsasaka na idinaan sa pagsasayaw
ng mga nasa baiting 11 at 12 noong Oktubre 14, 2023 para sa pagdiriwang ng pista Bagong Mag-aaral sa Casandig NHS,
sa Casandig.
Maagang Nagbukas
Bisperas ng ang kanilang ng drum and bugle
kapistahan, Ok- mga angking
galing sa saya- ng elementarya at
tubre 14, 2023,
muling ipinag- wan sa madla. sekondarya. Todo
malaki ang araw At hindeng- hataw naman sa MAAGANG PAGPAPATALA .Pormal ng binuksanng Casandig NHS
ang maagang pagpapatala na mga mag-aaral ng Grade 7at Grade 12
ng kapistahan hindi mawawala noong Enero 27 hanggang Pebrero 23,2024.
pagsayaw ang
ng barangay ng ang nakasa- Enero 27 hanggang Pe- sa focal person ng Casandig NHS
nayang tradisy- kalahok na brero 23 2024 maaagang na
nagbukas ng pagtanggap ng na si Ginoong Christopher
Casandig. mga bagong mag-aaral mu-
Muling ipinama- on ang bayan muling nagbigay la sa grade 7 hanggang
grade 12.
Dacatimban, ang maagang pag-
tanggap ng mga bagong maaral
las ng mga mag- tuwing fiesta, buhay sa pasimula Ang mga kakailangan-
in para sa pag-enrol to ay
ang mga sumosunod ay ay ito ay ayon sa Division Memo-
aaral ng Casan- ang parada na na selebrasyon ng dapat naka photocopy ang randum NO. 45 .S. 2024 na may
kanilang PSA,Kapag may ba-
dig National pinangunahan bayan. AAGE gong lipat na magaaral temang “MAKAPAG ARAL AY
ay dapat dala nila ang ka- KARAPATAN MO, MAGPALISTA
nilang report card, ito’y
High School NA!” ALO
 3 BALITA Ang Klaryon AGOSTO, 2023 - MAYO, 2024

Regional Scout
Youth Forum
2024 nakiisa
Bagong Stage: Isinasagawa
Idinaos ng
mga mag-aaral
at guro na
dumalo ang Re-
gional Scout
Youth Forum na
ginap sa Sta.
Margarita
noong Marso 15-
17, 2024. Ang
Casandig NHS
ay kinatawan ng
labing-isa na PUNDASYON NG PAARALAN. Sinisimulan na ang kontruksiyon ng magiging
mag-aaral at entablado ng Casandig NHS, nakatayo na ang limang haligi na magsisilbing pundasyon.
tatlong guro.
Ang paaralan ay Ginang Jocelyn Galle- Ang mga estudyante Ngunit,hindi lahat ng
pundasyon ng mag- Gayunpaman,ang ay sabik nang bagay ay sinasang-ayonan
ang Lawaan aaral kaya‟t nag- paaralan ng Casan-
gar.Ang proyektpng ito
ng karamihan bagamat
tutulungan para sa ay sinimulan noong makitang tapos ang
NHS naman ay dig National High Disyembre 2023,dahan- proyekto na siyang
hindi bukas ang puso ng
ikaka-unlad ng iba para tumulong makikita
kinatawan ng eskwelahan,sa School ay nagsaga- dahang naitatayo ang magagamit sa paggun- parin ng iba kung gaano
anim na mag- gabay ng magulang wa ng pagpupulong stage sa tulong ng ita ng iba‟t ibang pro- naging positibo ang lahat
at mga guro mga magulang na para sa mga
aaral at isang gu- naisasakatuparan para sa pagpapaga- grama o okasyon tulad
ng,Recognation Gawain.Sapangkat ang
ro. Sa ka- ang adhikain ng la- wa ng intablado boluntaryong mag- day,Portfolio day,at iba pa. paaralan ay pangalawang
hat.Lingid sa kaalaman (stage).Pinangunahan ito
ragdagng ulat, ng iba,Madali lang isa- trabaho para sa Maraming proyektp ang tahanan,bukod sa mabuting
gawa ang mga ng dating GPTA officers bawas bayarin ng napapagtagumpayan ng adhikain ay nabubuo tayo
sila ay naka- planong naipundar at ng dating punong gu- proyekto.Kasalukuyan
paaralan katulad ng Cov- dahil sa pinaka-iingatan
tanggap ng dala- maraming pag- rong si Ginoong Noel paring ginagawa at
ered court,dahil sa pag- nating eskwelahan.Paaralan
subok bago maka- Ebias,aqng kanilang tutulongan ng lahat ma- ay para sa lahat,magiging
wang parangal mit ang Magandang nasimulang hakbang o layuning matapos sa lugod na nakasisiya na madamot kaba sa pag-
bilang “best in resulta, lahat plano ay ipinagpatuloy takdang oras at panahon maraming naghahangad ng tulong kung ito‟y maka-
dumadaansa ma- katulad ng kanilang na- Magandang proyekto para kabuti para sa lahat? SRA
camp layout” at hirap na proseso pa- ng bagong halal na pag-usapan. sa paaralan.
ra sa mga inaasam. GPTA officers at sa
best in most par-

Earthquake at Fire Drill: Brigada Eskwela 2023, Maraming

Isinagawa ng CNHS
Sa kabi-kabilang
kalamidad na “Ang biglaang
dumarating at na- sakuna ay
raranasan sa
kailangan ng
bansa, nakiisa ang
buong administra- paghahanda.
syon ng Casandig Ito’y seryoso
NHS sa pagsasaga-
wa ng earthquake at hindi laro
drill Orientation lamang. PINTAKASI. Mga Guro, Mag-aaral at Magulang, nagkakaisa sa paglilinis at paghahanda sa paar-
noong Setyembre
alan ng Casandig NHS sa nalalapit na pasukan na magsisimula sa Agosto 29,2023.
29,2023.Pinanguna “Duck
han ito ng SDRRM tulong at gabay ng ba-
Coordinator na si Method” o Agusto 14-18, sanga. Sa kabila nito paglilinis, upang
Gng. Rhiza Joy F. 2023.Sa panawagan pledge of com-
Cabiles mga guro at
“Drop, Cov- ng paaralan ng Casan- ay hindi rin lubos na maihanda
dig NHS. na magka- nagpahuli ang mga mitment para sa
mag-aaral ng Sen- er, Hold On ang paaralan. Sa ar-
roon ng brigade lubos na suporta
eskwela, para sa pa- brgy, official, na aw ding iyon ay
ior High School .
ay ilan lamang ghahanda sa pag- kung saan ay para sa darating
Layunin bubukas ng klasi sa nagsimula ang
umano ang sa tip na ibi- pinangunahan iton na pasukan.
darating na Agusto 29 enrollment mula
gawaing ito gis- nigay at magaga- 2023. ng dalawang brgy. Lubos ang
Aktibong Captain .Samantala grade 7 at grade pasasalamat ng
ingin sa kamalayan mit sa mga sa- nakipagkaisa ang mga
ng mag-aaral, mag- magulang, ritoy masigla hindi naman 11 kasabay sa ating school
kuna tulad ng silang nakipag kaisa sa
pagtanggap ng
ing ang buong paglilinis ng silid aralan nagpahuli ang mga principal sa mga
puwersa ng mga gu- earthquake at at pagkukumponi ng guro at school prin- mga bagong
mga upoan. nakipag kaisa.
ro sa palagiang fire drill. RDFD Pag aalis ng damo, cipal sa pag lilinis mag aaral, ay lin- ALO
pagiging ligtas . pagputol ng mahaha- ditoy pinanggun- agdaan rin ang sa.
bang
ahan nila .
MAYO, 2023 - AGOSTO 2024 Ang Klaryon Opinyon 4

Editoryal
Nakakapangilabot na
isyung pang ekonomiya sa
pang araw-araw na pa-
mumuhay ng tao,lalo
nasa mga simpleng
mamamayan.Ito ang
laging laman ng
balita o paha-
yagan,maraming
umaalmang ma-
mimili sa presyong
makabutas
Mga Liham ng Patnugot bilihin.
PAGTAAS NG PRESYO
Katulad ng
pagkain na tuma- Ngayon natin
Gayunpaman,
taas ang halaga sabihin na kaylan
pinipilit ng nagbibin-
sa panahong ta na limitahan ang pa kikilos ang tao’t
krisis at kalami- presyo dahil masya- lipunan?Dahil din sa
dong mahal.Kagaya atin kung bakit hindi
dad dahil sa mga
ng isdang bangus na naiiwasan at na-
nasalantang susulosyunan ang
pananim at sa umaabot sa 150-160
ganitong sitwasyon!
malaking kaku- kada kilo ngunit sila
Kung ang hangad ng
langan ng supor- naman ang malu- karamihan na malu-
ta ng pamaha- lugi at magka- tas ang pagsisi-
laan,Sinabi ni karoon ng maliit na taasan ng presyo ay
kita,hindi sapat na dapat lahat ay
Pangulong Ferdi-
Ang mabilis na bayad sa gina- kumikilos.Dahil sa
nand ’’bongbong’’ pagtangkilik natin sa
pagtaas ng presyo wang puhunan.Sa
Marcos Jr. na si- poduktong dayuhan,
ng mga bilihin ay kabilang banda’y
ya ring pinuno ng
ramdam na maraming Lumiliit ang
department of tsansa na lumago
ramdam dahil sa umaabuso sa pag-
agriculture(DA) ang gawang pi-
malaking epekto bibinta o pag papataw
na umaasa na ng presyo,imbis na noy.Sabihin natin na
nito sa pamilihan tayo masyado sa limitahan ay dinudo- kaaya aya ang mga
gawang ban-
at mamimili.Ilan sa importasyon kaya ble pa ng mga
mga ito ay ang mga napabayaan na- abusadong ven- yaga,ngunit hindi
dor,kayat patuloy na maikukubli sa ating
pangunahing pan- tin ang agrikultu- mga Pilipino parin
ginagawa ng iba
gangailangan ng ma- ra kaya mababa ang kawawa.Huwag
pa.Ginawang habit
mamayang Pilipino. ang ani ng mga mag bulag-bulagan
ang pang aabuso sa
magsasaka na dahil tayong mga
nagresulta naman
na
sa mataas

Mahal na Patnugot,
Ang Klaryon
PATNUGUTAN
Magandang araw,
Punong Patnugutan: Athena Krista Poe
Ako po’y isa sa inyong mabuting mag-aaral ng
Casandig NHS. Nais ko lamang magbahagi ng Ikalawang Patnugutan: Ashley Allyson G. Ebias
ilan sa aking nakikitang mga solusyon sa usaping Tagapangasiwa: Jeane Mary Mae G. Ebias Amson L. Obiena
Jeliean Rose M. Tan Marjorie B. Abalos
tungkol sa mga kakaibang kilos o gawi ng
River Dale F. Dabuet Shana Raya Abalos
ilangmag-aaral dito sa loob ng paaralan. Sana
po’y inyong bigyan ng pagkakataon na maibahagi Column: Ashanti O. Autor
ang ilan sa aking mga suhestiyon at maging parte Yzoville Kate G. Obiena
ng inyong pampaaralang pahayagan. Lathalain/ Pampanitikan: Rica Jane E. Uy Noemi Joy S. Obiena
Jessa Mae L. Gabiana

JMME Isport: Krim I. Manlangit

Tagaguhit: Gil Patrick G. Yubia
***************** Tagakuha ng Larawan: Gil Patrick G. Yubia
Agham at Teknolohiya: Harry Aaron C. Gerez
Ang Klaryon,
Lubos kaming nag papasalamat sa pag tangkilik mo
Tagapayo: Gng. Rofelia F. Matondo
sa amin at pagsubaybay sa aming pahayagan. Kung may Ikalawang Tagapayo: G. Marlon F. Matondo
mga suhestiyon kang nais ibahagi, ay malugod namin Maria Daisy Q. Iglesia
itong tatanggapin at pag-aaralang mabuti, bago ilathala Joel Jheven C. Gerez
sa diyaryong pampaaralan.

JOCELYN G. GALLEGAR
Prinsipal
Patnugutan
 AGOSTO,2023— MAYO,2024
Boses ng
Casandig NHS
Hay naku
po!!! mga SHANA RAYA E. ABALOS
malilikot
ang kamay Inaasahan ng
ngayon bayan, kabataang pu-
nau-
no ng magagandang
uso..Kahit
hangarin. Makamit
gamit ng
mga guro ang bituin sa mapusok
kinukuha.Tamaan na paligid, inaasam ng
sana kayo ng kid-
bawat kabataang
lat!!!Hehehe..
maabot ang mithi-
********* in.Ngunit paano maabot
kung nakapalibut sa iyo
May mga trash can ang humahatak paba-
naman! karamihan ba,imbis na kayo ang mag-
ng mag-aaral ng ing inspirasyon kayo’y
Casandig ang ta- nagigigng pabaya!
tamad. Eh ano lang
bang mga supot na Maligod na tinatakpan
biniling pagkain ay ng mga mata,kahit malinaw
itapon sa loob ng na walang pag asa.Guro’t
basurahan. Matoto magulang ay kailangan ng
naming tumulong sa mag-aaral halos madapa
paaralan. kakahabol sa puntos na
makubos hininga,mga
luha’y umaagos makapasa
******** lang sa asignatura.Puso’t
isipa’y nawawalan ng gana
May mga trash can kakaisip kung papasa
naman! karamihan ba,masakit na ang mga paa
ng mag-aaral ng kakalakad sa tinatahak na
Casandig ang ta- magandang kinabukasan.
tamad. Eh ano lang Minsan gumugulo sa mus-
bang mga supot na mos na bata kung may
biniling pagkain ay kahahantungan ang pag-
itapon sa loob ng sisiskap na siyang hinahan-
basurahan. Matoto gad.Paubos na ang tinta ng
naming tumulong sa panulat,wala ng maisulat
paaralan. dahil kaunting piraso nang
papel lamang ang akng
******** pinaghahawakan.Ang mata-
gal n inasam mahawakan
Mga palaasa sa mga ang diplomang pinaka-iingat
groupings na activi- ingatan,biglang sampal ng
ty! Magbago na katotohanang malbo plang
kayo!! Paano kayo
matoto n’yan??
********
Kung ano ang ma- Isa sa
ganda, panatilihing pangunahing isyu
maganda HUWAG na kinakaharap ng
sirain ang gamit sa ating bayan lalo
loob ng paaralan. na ng ating go-
Wag nyong ilabas byerno ay ang
ang galit ng buhay korapsyon. Ito ay
nyo sa paninira lang! palaging nangyayari
sa ating gobyerno
pati sa lab-
******** as,paaralan, kom-
panya at sa iab,dahil
sa mga taong ka-
Isa kang mag-aaral
rop,madaming tao
ng Casandig NHS!
ang naghihirap mad-
Kung may pinag- ami ang tao ang
aralan tayo, matoto nakararanas ng ka-
bumati sa mga guro hirapan. Dahil sa
at mga bisista.‟Wag kanilang baluktot na
sistema ,sistemang
din babarabara sa
sila lang ang
Ang Klaryon
Katiting na
Pag-asa
ng Kabataan
gumugulo sa musmos na
bata kung may kahahan-
tungan ang pagsisiskap na
siyang hinahangad.Paubos
na ang tinta ng panu-
lat,wala ng maisulat dahil
kaunting piraso nang papel
lamang ang akng
pinaghahawakan.Ang
matagal na inasam maha-
wakan ang diplomang pin-
aka-iingat ingatan,biglang
sampal ng katotohanang
malbo plang ika;y
makamtan.Ngunit,ang
katiting na pag-asa sa in-
yong mga mata pinipilit
kayanin kahit pagod na.Sa
dalawang pagpipilian dis-
krte o diploma,nguni pinili
moy maging matapang kasi
lahat magagawa mo pare-
ho kung walang daga
sayong dibdib.Lagi nating
tandaan susubukin ng
tadhana pero hindi su-
suko,tuparin at ipagpatu-
loy mo ang inaasam.Itatak
mo sa iyong ku-
kuti,nag-aaral ka kasi may
hinahangad ka,nandyan ka
kasi may pangarap ka
kasi,ibuhos mo ang lahat
walang mawawala. Kung
mabigo ka iyon ay parte
ng paghihirap,senyales
para tatagan mo-
pa! Tayo’y
kabataan,mga pan-
garap mo’y ika-uunlad
ng bayan. SRA
Korapsyon, tama na
nakikinabang,ang kanil-
ang kababayan ay nagh-
ihirap. Ang dapat na
para sa mga tao ay ka-
nilang binubulsa,hindi ito
ibinibigay sa tunay na
mga nangangailangan.
Dahil din dito madaming
tao din ang nahihira-
pan dahil sa mga taong
korap na walng ginawa
kundi manloko ng sarili
nilang bayan at kapwa
nila. Mga pundong para sa
mga mahihirap para sana
sa kanilang pagkain at
kunting kabuhayan,
binubulsa ito. Kaya nga-
yon madami ang naghi-
hirap lalo na ang mga
kapos palad na dapat
napupunta sa kanila
Opinyon 5
Lintik na Droga
Lalo na ang mga Isa sa dahil sa kawalan ng tra-
kabataan ngayon na baho at sa kadahilanang
pangunahing isyu
umi-edad 15-24 na wa- may pamilya silang binu-
na kinakaharap ng ating
lang mga trabaho na uhay.Madaming pulis din
bayan lalo na ng ating
gipit at may mga pan- ang namamatay dahil sa
gobyerno ay ang
gangailangang pinan- pagpupumiglas at
korapsyon. Ito ay pa-
syal.Dahil alam nila na paglalaban sa kapulisan
laging nangyayari sa
ito ang pinaka
ating gobyerno pati sa at gobyerno.Ang droga o
madaling pagkape-
labas, paaralan, kom- ipinagbabawal na gamot
rahan.
panya at sa iba, dahil sa ay lumalaganap na dahil
mga taong ka- sa mga tao at mga
Isa ito sa kinaka-
rop,madaming tao ang grupong patuloy na
harap ng ating bansa
naghihirap madami ang nagbebenta at nanghihi-
ang paglaganap ng
tao ang nakararanas ng kayat na gumamit
droga sa ating bansa.
kahirapan.Dahil sa ka-
Dahil sa droga nilang baluktot na siste- nito.Lalo na sa mga
kabataang nahihikayat
madaming kabataan ma,sistemang sila lang
ang nalolong dito, mad- ang nakikinabang,ang nito,mga kabataang
ami ring mga tao ang kanilang kababayan ay kailangan ng pera kaya
naperwisyo nito. Dahil naghihirap.Ang dapat nila ito nagagawa.
sa droga ang mga na para sa mga tao ay Ang masasabi ko
kabataan ang nawawala kanilang binubulsa,hindi tungkol sa isyung ito ay
sa pag-iisip nakagagawa ito ibinibigay sa tunay dapat na mas lalong
sila ng bagay na masa-
ma.Tulad na lamang ng
na mga nangan- paigtingin ang
pag patay dahil hindi na
gailangan. Dahil din dito pagbabantay sa mga
sila naka pag iisip ng madaming tao din ang drug users.Dapat din
tama at mabuti.Nang nahihirapan dahil sa na mabigyan ng mga
hoholdap nang rarape mga taong korap na programa ang mga
na lamang sila dahil walng ginawa kundi
kabataan ukol sa
nasisiraan na sila ng manloko ng sarili nilang
pagbabawal ng pag-
bait dahil sa patuloy na bayan at kapwa nila.
gamit ng droga.Kasi
pag gamit ng Mga pundong para
dahil dito ay maraming
droga.Nalololong na sa mga mahihirap para
sana sa kanilang pagkain nasisirang
ang mga gumagamit
nito dahil sa malakas at kunting kabuha- buhay,pangarap at kin-
yan,binubulsa ito.Kaya
na epekto nito. abukasan.Kaya ay
ngayon madami ang nagh-
Sa patuloy na dapat nating isulong
ihirap lalo na ang mga
ang pagpuksa sa mga
paggamit nito,lalo kapos palad na dapat
napupunta sa kanila drug user.Lalo na sa
na ang mga
ang pundo tao. Hindi mga malalaking
kabataan na napipi- nila iniisip ang kanilang
litan sa pagbenta mga kapwa na naghi-
grupo na patu-
nito dahil sa hirap at nangangailan loy na nanghihi-
kailangan nila ng ng tulong. Mga korap na
patuloy itong ginagawa kayat sa
pera para sa
kailangan ng kani-
kahit na alam nilang
kabataan na
mali ito at hindi dapat
lang pamilya. Da- gumagamit nito.
Madami din ang nama- nangailangan.Kailang sa kanila. Dapat
matay sa gutom,dahil an na matigilan ang na itong bigyan ng
ang dapat na tulong sa ganitong mga gawain
aksyon upang wa-
kanila ay hindi nila ng mga korap na tao.
nakukuha.Mga para sa la ng maghirap na
Mga taong ginagamit
mga may karamdaman mga tao pati na
ang kapangyarihan
o PWD na pundo para para makapagbulsa din ang ating go-
sa kanilang pag pa- ng mga perang para byerno. Lahat
pagamot at pagbili ng dapat ng pera sa
sa mga taong naghi-
kanilang mga kailangan hirap. mga mahihirap
ay dina nila ito naku-
Tungkol sa isyung ay ibigay, di dapat
kuha dahil sa mga ta-
ito ang masasabi ko ginagamit ang pe-
ong korap.Ang mga
ra, kapangyarihan
korap ay hindi tumitigil dito ay dapat na
nating puksain ang at posis-yon.
at patuloy na
mga taoong patuloy Dapat na dinila ito
gumagawa padin ng
masama tulad ng na gumagawa nito. binubulsa, dapat
pangbubulsa ng
Mga taong iniisip lang na alam nilang
ang sariling kapa-
mga pera para sa dapat magkapan-
kanan,mga taong wa-
mga taong
lang ginagawa kundi
6 Lathalain Ang Klaryon MAYO, 2023 - AGOSTO 2024

Makabagong Kabataan, Pag-asa

pa kaya ng Bayan?
Bayani sa Aking Buhay
K u n g s a Hindi talaga na-
panahong ito’y may tin maikakaila na Sila ang itinuturing
tinatawag na Ginagabayan nila Kahit iba iba tayo ng
lahat ay pwedeng kong bayani dahil
“makabagong teknolo-
ASHLEY ALLYSON G. EBIAS
kalagayan sa buhay at
mag bago,ngunit ginagawa nila ang lahat tayo upang ma-ging
hiya”, may tinatawag
ding “makabagong maaari natin itong may iba-ibang mga ba-
Ang bayani ay mga para kami ay makapag mabuting tao. Sila
kabataan”. Sa paglipas gawing paraan yani, ay mahalin pahal-
taong nagligtas o ta- aral at makapag tapos sa
kayraming mga taon, mu- upang tayo ay ang kumakayod at
la sa kay hinhin na mga
maing iang gapagligtas ng ating pag-aaral. Sila ay nag- agahan at alagaan na-
kabataan ay parang unti- nagtuturo ng mga
unting nag-iiba. Kung dati mabuting tao. Ang buhay. Sila ay ang guma- sasakripisyo sa pag- tin ang mga taong da-
ay napaka maselan ang kabataan daw ay bagay na dapat
katauhan ng mga wa ng mga bagay na tratrabaho,nagpapakapa hilan kung bakit tayo
pag-asa ng bayan
kabataan, ngayon ay lubos nating hinangaan. god at nagpapakahirap nating matutunan andito sa ating kinata-
halos ibunyag na ang
ika ni pepe, pero
lahat ng mayroon sila. sa nangyayari Sila ang mga taong araw upang kami ay makakain sa buhay. Sa mga tayuan ngayon. Ipakita
Nagiging mapusok sa ngayon ay nawa- araw nagmamahal at nag sa araw araw.Alam kong
bagay na ito ay di- nating mahalaga sila sa
lahat ng bagay. Naka- wala na ang gani-
kapag desisyon nang -aalaga sa atin. Lahat ng marami silang sa-
tong kasabi- to natin mara- atin. Suklian natin na-
hindi nag-iisip ng tao ay may kanya- kripisyong ginawa upang
han,sapagkat wari
masinsinan. Makasabay ramdaman na napa- tin sila,suklian ang mga
lang sa uso’y lahat papa- nagiging kaba- kanyang tinitingala na tayo ay magkaroon ng
sa sakripisyong nagawa
tusin. Ni minsan ay hindi
sumagi sa isipan ang mga
liktaran. Makaba- bayani sa buhay. Sino maayos na buhay, kung kahalaga nila
hirap na pinagdaanan ng gong kabataan nila para sa atin. Man-
mga magulang, maibigay ba’y maaari pang
ngaba ang itinuturing hindi dahil sa kanila ay ating buhay. Ang
lang ang estadong ka- kong bayani sa aking wala tayo sa kinata- gako tayo sa kanila,
maging pag-asa pagbigay nila sa
nilang kina- lalagyan.
ng bayan?Kung sa buhay?Sila ay ang aking mga magu- tayuan natin ngayon. Sila ang kanilang mga utos
Dali-daling nagpapa-
kan il ang m ga atin ng buhay at
dala sa kani-lang lang , sila ang itinuturing kong
ang araw-araw na guma- at hiling ay sundin na-
emosyon,kung kayat katauha’y ang sali- bayani sa aking buhay. Dahil sila pag-aalaga at pag-
kahit mali ay nagaga- bagay sa ating buhay, tin,igalang, irespeto at
tang pag-asa ay ang mga taong nagmamahal, nag-
wa,kahit paman ito’y
Malabo ng sasakripisyo at umiintindi sa sila ang nagtuturo sa

Kaibigan
masama para sa kanil-
ang sarili. matagpua . SRA atin sa tama upang tayo
akin simula n’ong aking
ay hindi mapariwara at

Paaralan
Kaibigan na minsan
Ang Paglalakbay Sila yung taong lang dumarating sa
hindi ka anu-anu, buhay,
Sabi nila,
Bakit ‘di mo Mga kamag-aral na
ang paglalakbay “Paaralan” na Ngunit tinuturing Wag nang pakawa-
s u b u k a ng pu- naging kaibigan,
binubuo ng isang na isang pamilya, lan at pabayaan,
ay magandang munta sa Samar salita. Taga suporta sa lahat
gawin lalo na Iyan ay maasahan
Island Natural ng bagay, Masasandalan sa
kung kasama Lugar para sa nag- kahit saan,
Park(SINP) dito sa Kasama sa kalukohan kahirapan o kasi-
bibinata at nagda-
ang pamilya o Barangay Campo
Sila’y tunay at hindi
dalaga, at kasiyahan, yahan,
mga kaibigan, Uno, Paranas, Sa-
mapag panggap.
Pero minsan Kung saan maraming Puno ng saya kahit Tunay na
mar? Hindi
aral ang kapupulotan, saan magpunta.
naglalakbay din aabutin ng isang mapagkakatiwa- Sila’y laging
tayo sa oras ng oras nag biyahe Na tatatak sa ating
laan.
isipan. andiyan para sa
tayo ay nag iisa, nito mula sa Para- Sa loob ng paaralan
malulungkot o hindi iyo,
nas papuntang Ba-
di naman kaya rangay Campo Maraming naka- masukat ang kaliga- Makakasama mo Hinding hindi ka
ay gusto lang Uno. Kilala na ito kasalamuha at naki- yan, ang iyong kaibig- iiwan sa oras ng
nating ipahinga ng marami dahil kilala, Parang isang pami- an, kagipitan,
ang ating mga sa angkin nitong
Mga guro’y kay ba- lyang kay sayang Sa oras ng pan-
Bagkus tutulon-
sarili dahil pa- ganda at ang ma- pagmasdan,
bait at kay gaganda,
kiramdam natin lawak na pasyalan gangailangan,
gan ka pang
Tinuring na pangala-
tayo’y pagud na, na tinatawag na Tinuring na pan-
wang bahay ng may Ika’y dadalhin sa maka ahon sa
torpido na may galawang magu-
at kung gusto pagmamahal, mga kabutihan, kalungkotan,
magagandang lang,
mong ipahinga Upang maging tulay
ang yong puso tanawin, ngunit At naging tagapayo sa magandang kin- At hindi sa iyong At hinding hindi
kinakailangan mo ng mabuting asal. abukasan. kapahamakan. ka pababayaang
at isipan?
munang lakbayin. mag dusa.
AGOSTO,2023— MAYO,2024 Ang Klaryon Lathalain 7

Kahalagahan ng Kalsada Paaralan Takipsilim

Edukasyon Sa daang ito, Nais kong tayo’y nii Ashley Allyson ni Ashley Allyson
maraming alaala ang mabasa ng
ating nabuo. Mula sa ulan,ngunit anong Pangalawang tahanan
Edukasyon isa ito sa Ang edukasyon ay
masasaya hanggang tuwa ang nadarama kung aking ituring, Puso’y nahahalina,
karapatan ng bawat tanging hawak natin
sa dumating yung sa tuwing hindi mo
tao, ang makapag-aral ngayon na maaaring Dito natuklasan ang Hanap hanap ka sa
puntong ayoko na ako hinahayaang
at magkaroon ng magpabago ng buhay itong maalala. mabasa. aking mga angking tuwina,
edukasyon sa buhay. natin sa susunod na Nasaan na ang da- galing, Bigay mong dilim,
Ito rin ang kayamanang mga taon. Ito ang nag- ting tayo na binuo Hanggang alaala
hindi mananakaw sa sisilbi nating tabi ngayo natin ng pagmama- na nga lang siguro, Na ngayon ay aking
Hatid ay ligaya sa
halan? Nasaan na n’ong ako’y iyong binibigyang pansin,
atin ninuman. Ang na maari nating maani akin.
yung mga pangarap hinintay at hinatid
pagkakaron n g sa pagdating ng Dahil bigay nito’y
na binuo natin ng hanggang sa may
edukasyon ay isang panahon. Edukasyon benepisyo rin.
magkasama? At gilid ng kalsada
saligan upang mabago ang nakakapag bigay
nasaan na nga ba upang ako’y makau- Lugar na puno ng pan- Magpakita kang
ang takbo ng ating sa atin ng kaalaman sa
yung minahal ko ng wi. N’ong ika’y hindi garal kung tawagin, muli,
buhay. Ang edukasyon mga bagay-bagay sa
higit pa sa aking nag-alilangan na sa-
ay isang susi, hagdan at mundo at nakakapag- Kasama ang mga guro Ako’y nagdadalum-
sarili? Hanggang mahanako kahit alam
at ng kanilang mga
sandatang pang ha- bigay sa atin ng impor- alaala na nga lang mong may mga hati,
bang buhay na bitbit ng masyon sa kasalu- nakamasid sa ating pigurin,
ba? Wala na nga
isang tao na magaganit kuyan,hinaharap at sa bang pag-asa upang paligid. Tila ika’y Bigyan mong muli
Tanging hangad ay ang
sa isang paglalakbay at kinabukasan. Ito rin hindi nahihiya’t
ito’y maibalik at ating pagkatuto namin, ng sigla,
mga hakbang sa ating ang nagsisilbing mekanis- ipatuloy? ipinagmamalaki na
Naibalik din kabutihan Buhayin mong
buhay. mo na humuhubog sa ako’y iyong kasa-
Naalala ko pa sa amin. muli mga mata.
ating isipan at nag pa- ma.
Ang edukasyon ay pamulat sa atin. nung una, tila isa
akong bata na naka- Sadyang hanggang Ito’y nagsisilbing liwa-
nagsisilbing tulay natin ditto nalang talaga, ang nag sa madilim na hi-
hawak sa braso mo
sa pag-abot n gating Maraming kahala- mga pagpapaalam sa
naharap, Labis ang kagala-
habang tayo’y sabay gitna o gilid ng daan sa
mga pangarap, ito rin gahan ang edukasyon kan,
na naglalakad. Kay tuwing ikaw o ako ay Habang binibigyan
ang nagiging daan natin na naidudulot sa atin higpit ng aking ka- aalis ay tuluyang magi-
tungo sa i s a n g at sa mundo. BIlang pit,ayokong bumitaw at ging “paalam” sa ating ng kahulugan ang Sa tuwing ika’y
dalawa. Narating na
matagumpay na hi- mga mahihirap na mga baka ika’y bigla na salitang paghihirap, nandyaan.
natin ang dulo ng
naharap ng isang ta pilipino,ang edukasy- lamang mawala.
daan na ating tina- At nang kami ay mag- Ikaw ang siyang
Ang edukasyon ay on lamang ang nag- Ikaw lamang ang
nais makapiling sin- tahak ng magkasa- sumikap, paborito,
isang napaka importan- sisilbi nating kaya-
ta, ang maging kasa- ma. Ang kwento
teng bagay para sa atin manan na hindi mau- nating dalawa ay
Para sa aming min- Kaya’t lungkot ay
bay sa bawat
dahil sa pamamagitan ubos sa atin habang tuluyan na ngang imithing mga pan-
alisin mo.
hakbang na aking
nito, unti-unti nating buhay tayo. Kaya pag- magwawakas. Pare- garap.
ginagawa.
mabubuo an gating sikapan natin an gat- has tayong patuloy na
naglalakbay, ngunit Dito kami
pagkatao. Sa tulong ing pag-aaral, dahil ito Ang kalsada ang
Sa kabila ng iyong
ang magiging tagumpay isa sa mga tagpuan parehas din tayong
nito, mas magiging
natin pagdatin ng araw. lumihis ng landas. natututo, karimlan,
matayog ang pagtayo
na mayroon tayong
Dahil ang taong dalawa. Isa ito sa Magkaiba na ang
natin para sa ating mga Minsan dito rin Ika’y minamahal ng
edukasyon ang pun- mga saksi ng pag- tinatahak nating
pangarap. Dahil ang
dasyon, tiyak na maka- ibig na nabuo sa daan,ang ating kami nalilito, lubusan,
edukasyon ay isang su-
kamit ang kanyang pagitan natin.Ito ang istorya ay
Pero ang bigay na Sa ningning mong
si upang magkaroon naging daan upang mananatili na
nais na ambisyon. At benepisyo nito,
tayo ng maginhawang ang kilig na abot langit lamang sa taglay,
sa pa gka mit ng
k i na b uk a s a n. Ang ay aking naramdaman. nakaraan. Iba na ang Ay kagandahan at
tagumpay ay ating mgalayunin, magkai- Bigay ay kapaya-
edukasyon ay isang Sa bawat hakbang na maaaring mag-angat
kailangan natin ng bang kalsada na ang ating
ating ginawa, ang saya paang tunay.
nakapaka halagang babaybayin. AKP sa buhay ng tao.
sipag, determinasyon sa puso’t isipan ay hin-
kasangkapan na
at pagtitiwala sa sarili, di nawa
kailangan upang ang
lagging tandaan na
isang tao
tagumpay,kaya sa pag
ay mag-
walang ma d a l i n g Bukamliwayway
paraan patungo sa
kamit ng tagumpay ay Kaya’t sa pagsibol ng
tagumpay. Kaya mag- Tayo’y babalik sa Nandyan at pinanghaha- Tandaang ako’y naghi-
kailangan natin ng wakan, hintay, panibago,
ing matatag para sa umpisa,
kasipagan sa pag aaral Nais kong ako’y balikan
kinabukasan, pahala- Tamis ng dating pagmama- Puso mo’y muling humim-
Ako’y labis na umaasa.
at pagpupursigi na ma- halan, lay. mo,
gahan ang edukasyon at
katapos ditto. o o ng maniwala sa sarili na Kalimutan ang Bukas ang loob na naghi-
Nagtapos sa di magan- Wag sanang pabayaan,
isang bansa. kaya ko’to para sa kin-
nakaraan, hintay sayo,
dang paraan, Dahil puso’y hulog ng
abukasan ko. Simulan ang bagong Sana’y dinggin ang aking
Kaya’t halina ating balikan. tuluyan.
AAGE pagsamo. AAGE
9 Agham at Teknolohiya Ang Klaryon AGOSTO, 2023 — MAYO, 2024

ALAM N’YO BA? P I C K - UP L I N E S AGHAM AT TEKNOLOHIYA

 Alam n’yo ba na ang TAGALOG ay nag- Maam Chita ka ba?
mula sa pariralang ‘TAGA-ILOG’ na -Kasi naChita ko na ang
magbibigay kulay sa mun-
nangangahulugang ‘MULA SA ILOG’.
do ko.
 Alam n’yo ba ang isla ng LUZON ay ika-15 Maam Cathalina ka ba?
sa pinakamalaking isla sa buong mundo. -Kasi nahanap ko na ang
magiging Cathalina ng
buhay ko.
 Alam n’yo ba na hindi ALIBATA ang pina-
kaunang pamamaraan ng pagsulat ng Maam Emy ka ba?
mga PILIPINO kundi BAYBAYIN. -Kasi Emy ibig kita.
 Alam n’yo ba ayon sa WORLD ATLAS ang
TAGALOG ay ang ikalimang pinaka Maam Jonah ka ba?
-Sana all Jabulin
ginagamit na wika sa ESTADOS UNIDOS.
Sir Marlon ka ba?
 Alam n’yo ba na ang PILIPINAS ay may -Kasi Marlon akong pag-
higit na 130 na WIKA. tingin sayo.
ni Harry Aaron C. Gerez
Sir Chirstopher ka ba?
Agham at teknolohiya, yan Kung bakit tayo’y nabu-
-Kasi tuwing nakikita kita, Topeti-
ang dalawang
buhay, ito ang
bok ang puso ko at alam kong Per
tayo. Salita na nagbago sa ating
Gumawa ng lunas sa mga
Maam Erna ka ba? mundo.
nakakamatay
-Erna alis mo kasi ang lungkot sa Una ang teknolohiya ay nag-
Na sakit, seyintipikong
puso ko. sisilbing tubig
kaalaman na
Sir Franco ka ba?
Saating buhay na para bang
-Franco-nwari ka pa, alam mo
Magtutungo sa pag unlad
pag wala ito hindi
naming gusto kita. ng Lipunan
Tayo mabubuhay.
Sir Ryan ka ba? Paano nga ba nagkaroon
-Ryan na naman ang puso ko, Malaki ang naitulong nito ng bagay na
tumitibok kapag naririnig ang
pangalan mo.
sa ating lipunan, Ating pinagmamasdan?
Madaming imbisyon ang Pano nga umusbong

 Alam n’yo ba na may tatlong uring ng

Maam Rhiza ka ba ? HUGOT LINE nagawa, at Ang kalawakan? Pano nga
-Kasi Zarhi Zarhi ang iyong
HAYOP ang ipinangalan kay Dr. Jose Rizal ganda. Lapis: Mahal kita.
Hanggang ngayon ito’y gam- ba masasagot
matapos siyang ipatapon sa DAPITAN. Pambura: Mahal mo lang ako kasi kailangan
it natin, madami pa itong Ang yung mga katanungan
Maam Mary Grace ka ba? mo ako. magagawa hanggang sa
-Kasi can I Mary you?
 Alam n’yo ba na may pitong BAYAN sa Lapis: Kailangan kita ngunit mahal din kita. Hindi yangaling sa
Kasalukuyan.
PILIPINAS na ipinangalan kay Dr. Jose Maam Grace ka ba? Pambura: Nguit pinapahalagahan mo lamang mahika o abracadabra
Rizal. www. Google.com -Kasi I’m Grace falling in ako sa tuwing kailangan moa ko.
Tumungo naman tayo sa
love with you. Lapis: Mahalaga ka sa’kin palagi.
agham, ang agham Kundi sa agham at
Maam Mechille ka ba?
Pambura: Kung mahal mo ako at mahalaga
ako sayo, ako’y iyong iingatan at hindi haha- Ay napaka importante satin,
tenknolohiya.
-Kasi isa kang hiyas katulad yaang maubos dahil sa mga pagkakamali mo
ito ang dahilan
ng Ruby.
NOON AT NGAYON
Maam Rofelia ka ba ? Pertussis: bagong nakakahawang sakit
-Ofeling ko kasi ikaw na for
me ehh.
Isang karamdaman hindi tayo mahawaan
************** na ng humigit ng
Maam Jen ka ba? na magpapahirap sa dalawang linggo ay ng sakit na ito upang
NOON: -Kasi nalalasing ako sa atin sakaling hindi tayo dapat ng di tayo maghirap at di
iyong kaJEN dahan. mag ingat. Ito ay naka- magpakonsulta sa mawalan ng
Sasakit ang beywang mo kakayuko sa pagwa- doctor at dapat na
walis. mamatay dahil sa umiiwas sa mataong buhay.Dahil ang sakit
Maam Flor ka ba?
NGAYON: pahihirapan ka nitong lugar at palaging na ito ay naubusan na
-Kasi no’ng nakita kita alam magsuot ng face-
kong you’re the one Flor huminga lalo na kung ng gamut at sa mayo
Isang pindot molang sa power button ng vacu- mask at laging mag-
um cleaner,pwede kanang umupo buong araw. me mahina ang iyong re- lilinis. Kapag pa ito magkakaroon ng
sistensiya kaya dapat na nakaramdam na ni- supply,at patuloy ito
Maam Jovelyn ka ba? laging mag iingat. Isa ito tong karamdaman
ay dapat bumukod na lumalaganap nga-
-Kasi Ann-believable ang sa malaking
************** taglay mo’ng ganda. na sa pamiya,mga yon,kaya kung maari
problemang kinaka- kaibigan upang hindi ay sumunod tayo sa
NOON: harap ng ating bansa na makapagkalat pa
Sir Mandy ka ba? ng virus na ito. Para mga patakaran ng
ngayon kaya’y dapat na
Matagal bago dumating ang pinadala -Kasi Monday na naman, din wala ng taong DOH at pati na din ng
mong sulat. ang dahilan kung bakit ako mag ingat. Ayon sa DOH maghirap pa at mag- gobyerno para mai-
NGAYON: gumigising ng maaga. ang sakit na ito nagsim- luksa lalo na ang
ula din nung pan- wasan nating ang
Isang download mo lang ng app na mes- Maam Rovelyn ka ba? ganitong sakit.Para
senger masasabi mo agad lahat ng iyong nais demya dahil sa
sabihin. -Kasi I Rove you know na pagtigil sa din palagi tayong
may pagtingin ako sayo. malusog at walang
pagbabakuna kaya
************** dami nang tao ang iniindang sakit.
Maam Saranillo ka ba?
NOON: -Kasi Julien man ang puso nahahawaan at
ko ng iba ito ay mananatil- mahahawaan pa. Dapat gumawa
Laro sa kalsada ang kinahihiligan ng kabataan. ing tapat sayo. na ng mga gamot
May mga
NGAYON: para dito at maiba-
Maam Marynol ka ba?- sanggol nang
Mobile Legends at iba pang online games www.googgle.com kuna na ito sa mga
ang pinagkaka-abalahan. Bibigyan mo ba ako nng nasawi dahil sa tinamaan ng sakit
pagkakataon to Mary you? hindi kaya ng mga batan at mata-
tanda na mahihina na ito pati na din sa
************** Sir Leonardo ka ba? sanggol na lumaban ang resistensya. Pati mga dipa natatamaan
na din sa mga may ng sakit na ito para
NOON: -kasi kung si Leonardo Da Vinci sa sakit na ito dahil sakit na at naha-
Kailangan mong maging artista para sumikat ka. ay isang artist, ikaw naman ay malala na ito. Unti waan pa ng sakit na dina sila tablan pa ng
pertussis. sakit na ito. Doble oras
NGAYON: isang art. unti ka nitong pahihira-
Dumami lang ang viewers ng isang video Maam Daisy ka ba?
pan hanggang sa mawa- Isa rin sa mga dapat sa paggawa ng
mo sa tiktok,kilala kana ng lahat. lan ka ng hininga ng sintomas nito ay ang paraan para sa pag-
-Kasi Daisy sikat ang araw ko
sipon,kapag din ikaw
tulad sa COVID-19 na ay sinisipon na ng da- sugpo ng sakit na
************** kapag hindi ka nasisilayan. madami ding nabawian lawang linggo ay
dapat nang ito. Maging main-
Maam Antonia ka ba? ng buhay. magpakonsulta sa pin-
NOON: akamalapit na hospital gat at maoanuri sa
Pupunta kapa ng palengke para makabili
-Ann-uman kabilis ang takbo Ubo ang isa sa para na din sa sariling mga nakakahalobi-
ng oras, ito ay bumabagal sa
kaligtasan. Kagaya ng
ng mga kagamitan sa bahay o para sa personal mga sintomas ng sakit sipon hirap din sa lonatin lalo na kung
na pangangailangan. tuwing kasama ito.. na ito,dapat na umiwas paghinga ang isa sa ito ay may sipon at
sintomas nitong sakit
NGAYON: Sir Ronnie ka ba? tayo sa mga taong na ito,na siyang ubo. Marapatang pa-
kumikitil sa mga laging mag-iingat para
Isang scroll mo lang sa shopee app,lahat -Kasi Ronnie nila alam na ikaw inuubo upang tayo buhay at nagpapa-
pwede mong makita kaagad at makapili ng ang inspirasyon sa lahat ng ay hindi mahawaan hirap sa mga pasy- sa sariling kaligtasan at
iyong gusto. ente. Labis na pagsusuka para na din sa
**************
aking ginagawa. nito at para makai- din ang isa sa sintomas nito
kaya kailangan na doble nakararami. AOA
ingat para
8 Lathalain Ang Klaryon AGOSTO, 2023 - MAYO, 2024

Patuloy na Uusad
ni Athena Krista Poe
Lihim na Pagtingin Pagsasakit
ng Magulang
Sa unang beses ng Ikaw ang naging ko rin malabanan itong
ating pagtatagpo,agad inspirasyon ko upang pagkaduwag ko na si- Sa pag-
Kay daming katanungan ang Kung kaya't nagiging malabo mong nabihag ang matuto’t mag-aral ng yang humaharang sap silang mo
pilit na tinatakasan, aking buong pagkatao. mabuti. Kay tamad ag-iibigan nating dala-
ang mga larawang making sa tinuturo ng wa. Bahala na nga sa mundo
Sapagkat hindi na rin sig- nakukuha. Tila ika’y isang Anghel
mga guro, ngunit pini- yata, bahala na kung mga
urado sa tinatahak na daan. Nahihirapan din sa pag-iisip na bumaba sa
Kay daming pagsubok na kalangitan, sapagkat pilit ko para lamang anong mangyari sa’ting magulang mo’y
ng kapsyon na aayon sa tila ika’y nababalot ng sayo. Ngunit minsan, dalawa.
kinakaharap at nilalabanan, larawan, hindi ko mapaliwanag mas nagagawa ko pang Sa wakas, nasabi nakaagapay sayo,
Nasa isip na rin ang pagdudu- Sapagka't ito'y dapat na na mahika. Ang tingin matulala sa kaganda- ko na yung na- Magulang na
da sa sariling kakayahan. maiksi ngunit sa paksa'y ko sayo ay para bang han mo, mas pinipili raramdaman ko para
tutugma. isang perpektong nila- kong tumitig sayo at sayo. Dadating din pala hihirap para
Sa pagsusulat ng editoryal at lang na ngayon ko bumuo ng kwento ang araw na itong sa iyo,
column, minsa'y Sa pagsusulat naman ng lamang nasilayan. Ang nating may “happy pagkahibang at pag- magulang na
nahihirapan, balita ay may iba't ibang iyong buhok na katam- ending” sa aking imahi- ibig na alay sayo’y
Lalo na sa paghahanap ng aspeto, taman lamang ang nasyon. Nahihibang iyong malalaman. Kay itinuring kang
impormasyong may Ito'y bumabase hindi lamang nan ga siguro, nahihi- ganda mo talaga, parang ginto,
haba ay parang alon na bang na sa’yo ng todo.
katotohanan. sa isang lugar kundi sa siyang bumagay sayo. Hindi na nga yata sim- binibini. Halos hindi na Sila yung tipong
Sa pag iisip ng magiging buong mundo. Samantala ang pleng paghanga ang ako makahinga habang
isusubo na lang
paksa ay isa ring dahilan, Ang mga nakalap na impor- bilugang hugis ng iyong nadarama sayo, tila ika’y nakatitig sa’kin at
Lalo na't kung sa paksang ito masyon ay hindi dapat mukha ay bumagay ito,y mas patuloy nang nakangiti at bibigkas nila ay ibibgay
ay kulang ang kaalaman. nakuha sa haka-haka, lamang sa pisnge mong na sana ang sagot
lumalalim. Hindi ko
sa’king katanungan. pa sa iyo,
Ang mga ebidensya na kay sarap pisilin at ang alam kung tama pa bai
Iyo na sanang sasabi- Ngunit maraming
Sa pagsusulat ng lathalain ay magpapatunay ay dapat biloy mo na lumalabas to, kung ipagpapatuloy
may iba't ibang nakasuporta. lalo na’t kapag ika’y o pipigilan itong aking hin kung ako ba’y may kabataan ang hin-
tumatawa. Ang iyong nararamdaman. Ang pag-asa sa’yo, kung
pagpipilian, mga mata na abot sa iyong ngiti’t amoy ay magkakatotoo ba ang di mapahalagahan
Ngunit ang malawak na Nakakapagod na rin maging aking kaluluwa ang hindi na mawala-wala ating kwento. Ngunit ang
pag-iisip ay siya ring boses at sandigan ng epekto sa tuwing ika’y sa aking sikmura, para bigla na lamang nabasa
kailangan. karamihan, tititig, kapares ng iyong akong bulate na kay ang aking mukha ng kabutihang ito.
Ang iyong isip ay magla- Ngunit walang magagawa mahahaba at malalan- likot dahil sa kilig malamig na tubig. Pag-
lakbay upang makabuo ng sapagkat ito lamang ang tik na pilikmata na kay tuwing naiisip ka. Na- dilat ng aking mga ma-
paksa. tanging maaasahan. sarap pagmasdan. Kaso wa’y alam mong masul- ta, bumungad ang galit Oh magulang,
Dito ay makakabuo ka ng Sa paghahatid ng mga bali- nga lang,may mga kilay yapan ka lang ay buo na galit na mukha ni sana’y
piksyon at di-piksyon na tang may katotohanan at ka na kay sungit naman na ang araw ko,na kung ina. Oo nga pala, madinig ang mga
akda. mapagkakatiwalaan, tingnan. Ang matangos ano yung na- anong oras na’t wa-
Ito'y malaking tulong sa mga mong ilong na kung raramdaman ko,at panalangin niyo,
Ang pagsusulat naman ng naghahangad ng balitang kung ano ang epekto la pang sinaing, hin- Na alam naming
hindi ka kilala ng kara- ng iyonng buong di pa ako nakaka-
agham at teknolohiya ay nagi- walang kinikilingan. mihan ay mapagkama- pagkatao sa’kin. May na ang inyong
ging komplikado, lan kang Amerikana at pag-ayos, sig-
Mahirap kung kaya't minsa'y Marami na ang mga pinag- a ng iyonng labing ku-
pagkamasungit ka, may uradong ako’y ma- mga panalangin
mga araw na nakikita
dumadating sa puntong ito'y daanan, tulay sa mas mala- lay rosas na may kitang nagmamaldita, huhuli sa klase. Sig- ay para rin sa mga
nakakalito. wak na kaalaman, katamtamang kapal ay ngunit kahit ginagawa uro nga, hanggang anak niyo,
Kinakailangan dito ay may Ito ang magiging gabay sa inaakit akong ma- mo’yan, patuloy parin panaginip na nga lang
Kaligtasan, kapa-
maraming kaalaman sa anumang hakbang at daan na hagkan. Ngunit, ang akong nahuhulog sayo. yata ang lahat. At ang
larangang ito, lalakaran. pagtingin na alay Sapagkat alam ko rin na bubungad pa sa’kin yapaan, kasa-
Upang sa paksa at akdang Hindi maiiwasan ang pag- sayo’y kailan kaya
mapapansin? O baka
may kabutihan sa’yo, at ngayon ay ang iyong ganaan yan parat-
gagawin ay hindi aagam-agam at pag-iisip na ito’y natuklasan mismo ngiti at ang kislap ng
ing panalangin
sumuko, hindi ko lang ma- ng aking mga mata. iyong mga mata, tila
mahirapang makabuo. tanggap na hanggang Lahat nga’y taglay mo niyo,
Kadalasan ang mga kamay at Patatagan lang ng loob na kaibigan lang talaga na, at ang isang katulad
ito’y mga butuin na
mata'y hindi man lang magpatuloy sa larangang ang iyong turing sa’kin? mo’y hindi nararapat sa nagniningning na Palagi kaming
nakikisama, napili upang mas matuto. Tama ka, baka nag- isang hamak na tulad inaalay mo sa ibang
nagtatanong kong
bubulag- bulagan ko. Wala na nga yata ginoo, hindi sa’kin.
lamang ako sa realidad akong aasahan, hindi Mukhang siya rin na- pano nga
at iniisip na tayo ay ko rin malabanan itong man ang nababagay ba kami
pagkaduwag ko na si- sayo, ako’y magiging
nasa loob ng isang
yang humaharang sa masaya nalang para makagaganti
kwentong pantasya.
Buhay Pag-asa Simula n’ong
ika’y aking nakilalat,
pag-iibigan nating dala-
wa. Bahala na nga yata,
sa inyo. Tanggap ko
na, na itong pagtingin
inyo.
nagkaroon ako ng dahi- bahala na kung anong ko sa’yo ay mananatil-
lan at ganang pumasok mangyari sa’ting dalawa. ing lihim. AKP
sa eskwela araw-araw. Darating ang
Tadhana panahon na ta-
Sariling Mga bagay na atin
kapakanan atin ini- nakakamtam
Pasakit tanda na kayo,
Sa dinami- Kayo ay lumuha
ingatan dami ng at nagmamakaa-
Sa sariling pinaghirapan Sa landas ko’y ikaw isang Tama na sa salitang
tao sa mun- wa na sanay dada-
Pagbabalik tanaw sa ligaw na bala do, gan pa ang iyong
iintindihan kita Ikaw pala ang
atin nakaraan Ating saksihan ang Nagbibigay pasakit sa makatagpo ko buhay,
Bagkos iparamdam mo sa Sa bawat pagmulat ng mga Dahil alam niyo
Mga pagsisikap na panibagong kinabu- tuwing andyan ka iba na katangi-tangi ka mata na hindi pa
Ikaw lagi ang
atin inaasahan kasan Sa tuwing akoy gustong makita lubos na
Iwasan mong magpaasa naihanda ang
Problema na napapatingin Ikaw ang laman sa bawat mga anak niyo,
sa iba pitig ng puso Sa mundong
kailangan iwasan Mapagtanto natin ang Ngiti mong agaw pansin
Na syang nagbibigay
Dahil sa huli iiwanan ka liwanag sa madilim mapaglaro.]
buhay na walang hang- kung mundo
Pa rin Di sukat akalain na ako’y
gang lang bigla Mga magulang
Sakripisyo na atin iibig sa isang tulad mo
Maraming iba nganit ikaw kami ay lubos na
Sa mga bagay na Iparamdam mo na lang ang nag-iisa
tinatamasa nagpasalamat sa
malalim ang Mga salita na iyong inyo,
Kapalit ng mahalaga ka Sa isang saglit na
ipinaparamdam nagkasama, Sapagkat napaka-
panibagong pag-asa
kahulugan Sa pagkakataon na ikay Maraming nabuong palad naming na
ala-ala kayo aming naging
Bagong panahon Labis akong nasasaktan Sa pagkislap ng iyong
gipit na magulang,
Pagbibigay mga mata Ang tanging hiling
para sa bagong Dahil alam mong tuluyan Mararanasan mong sapat Abot langit ang nadarama
importansya sa lang naming
kitang babalikan Pinagkalayo mn tayo sa inyo ay
tatahakin kana sa iba
Buhay na puno ng ng tadhana patawarin niyo
Pero sa pagkakataon na Pagmamahalan nati’y
Sa paggising biyaya ang
Tuluyan mong kalimutan
hindi mabubura kami,
ligaya aasa ka lang ang panahong tayo Dahil sa bawat araw na Dahil minsan ka-
darating sa atin hindi ka kasama mi ay lumalaban
Buhay na binabalik- pa .KIM Ikaw lang ang iibigin sa inyo.
sinta.
AGOSTO, 2023– MAYO,2024 Ang Klaryon Agham at Teknolohiya 10

Solar Eclipse, dapat bang

Herbal: Lunas sa
Makabagong katakutan?
mga Karamdaman
Teknolohiya
VR Immersion Ang Solar gamot sa Pilipinas.
Eclipse ay nang- Ang halamang Ano-ano nga ba ang
Sa makabagong yayari kapag ang Hindi nang- mga herbal na ito?
Mas lalong nai- gamot ay isa sa
teknolohiya ang mga intindihan ang isang buwan ay nakapo- yayari ang Solar mga pinaniniwa- Ayon report ng GMA
siyantepiko ay hindi bagay na parang ikaw sisyon sa pagitan ng Eclipse tuwing laan ng mga naka- news, naptunayan sa
tumitigil sa pag-aaral ay tinuturuang upang ating mundo at ang full moon dahil katanda na nakaka- clinical tests na
upang mapaunlad an mas maunawaan ang
araw, at nakakaga- ang orbit ng bu- maaring makagawa
gating mundo. Sa pa- isang bagay. Ito man ay pagpgaling ng mga
wa sa pagitan ng ng mga bagong
mamagitan ng kanilang isuot ko ay parang wan ay nakatagilid may karamdaman.
ating mundo. Ang gamot na mula sa
mga talento at talino na isang salamin ngunit limang degrees kumpa- Marami ang hindi
makapag saliksik ng ang
Solar Eclipse ay na- ra sa orbit ng earth sa mga halamang
nakikita ay tila nakaalam na maari
m g a b a g a y - isang pantasya na
gaganap din habang paligid ng araw.
Ulasimang bato o
nagkakaroon ng pala itong lunas sa pansit pansitan, Yer-
bagay,upang m a - nakikita sa totoong Kailangan lang mga may sakit.
paunlad an gating buhay. moon phase, ka- ba Buena, dahong
natin maghintay Subalit ang iba
buhay. Ngunit ano nga dalasang dalawang ampalaya at tsaang
ba ang kanilang gina-
Ang VR Immersion
taon. ng ta- nama’y naniniwala gubat. Sa apat na
ay mas pinahusay ang
wang bagong imbensy- Kapag mang na nakakapagpagal- herbal na ito ang
pag kakagawa
on na tinatawag nilang tsaang gubat palang
sapagkat napakatutu- ang bu- ing ito. Maraming
Virtual Reality Immer- ang nakarehistro na
hanan nito, ito’y nag- wan ay iba’t ibang uri ng
sion, na talaga nga
mula rin sa Mi- naka- halaman, ngunit sa Food and Drug Ad-
naming kamangha-
crosoft .Nakikita ditto hanay ministration. Habang
mangha? hindi natin sukat
ang mga komplikadong sa sarili ang tatlo pang gamot
akalain na may mga
Ito ay isang bagay mga detalye tulad ng ay nghihintay pa ng
sa halman palang
na kapag ilagay o isuot isang 30 na larawan na panahon
paraang ito ay nag- para regulatory approval.
mo sa iyong mata ay sa panonood nito ay naakapagpagaling
buo ayon sa NASA. Makita ang Solar Malaki ang ma-
makikita mo ang isang hindi ka mahihirapan. sa mga may kra-
bagay na hindi kapani- Sa pamamagitan din ng
Eclipse.Sa unang kukuhang benepisyo
mamdaman. Kara-
paniwala o imposible smart microphone at pagkakataon, ano mihan nito ay nasa
dito, maraming tao
Ang pinaka- na ang gumagamit o
na iyong makita. speech processing ay kaya ang mara- mga pribadong lu-
Isinusuot ito sa mata at kahit
matagal ng Solar umiinom nito sa pag-
maingay ang ramdaman ang isang tulad
nasasali rin ang bah- paligid ay pwede mo
Eclipse naganap ng ko na hindi pa nakakita
gar at ang iba asang sila ay gagal-
ging may tenga na pi- i t o n g ayosin. apat ng minute at ng Solar Eclipse?
At nama’y nasa baku- ing. Ang herbal o hal-
naglalagyan ng head- Makakagawa ka ng ma- dalawang put walo ran lang. Minsan
ano kaya ang ma- amang gamot na ito
set upang sa pandinig laya na parang ang na segundo, malapit nakakatagpo tayo
tutuunghayan ko? y nagmula pasa kul-
ay maisaayos din. iyong nakikita ay iyong sa Terreon Mexico, ng mga halamang tura ng mga Pilipino
Nangangailangan ito mahahawakan,kahit ito karamihan sa mga Kung makakkita
gamot na hindi na kasalukuyang
ng wifi na naka konekta man ay walang wire o lugar na kasama sa man ako siguro
pangkaraniwan sa tinatangkilik hang-
sa soft contain comput- kahit anong external gintang linya ay mararamdaman ating paningin. At gang ngayon. Dahil
er.At ayon naman sa path na maaaring ma- makakahita ng 3.5
sumobok nito ay kasagabal.
ko ay hindi binibigyang sa gamot na ito
hanggang apat na
komportable itong su-
Ngayon’y makikita minute. Dalawa pagkamangha sa pansin, ngunit kung maraming mga tao
otin. taglay nitong ang natututlongan
mo na ang makatoto- hanggang dalawang ating susuriin ito
na walang sapat na
Kung ako man ay hanan ang isang bagay Solar Eclipse lang ganda. At ang matu- pala’y may pakina-
ang pwde makita kakayahang
may pagkakataong na imposible makita tunghayan ko ay ang bang sa madla.
kada taon at wala magpatingin sa
subukan ang ganitong gamit lamang an gating pagdilim ng paligid
bagay ay talagang ma- mga mata. Napakagal- pa tayong nakita Doktor. Isa ito s pin-
base sa kaalaman
mamahangha ako at ing talaga ng mga ngayong taon kahit Nagsagawa ng akamabisang
talentong nagagawa ng isa. Ayon sa pag-
ko matatakpan ng
papahalagahan katu- clinical trial ang In- paraan upang hindi
lad ng isang gin-
mga tao, dahil nakaga-
sisiyasat ng NASA buwan ang araw stitute of Herbal gaanong maastos
gawa sila ng isang
to.Tila isang ka- bagay upang ang isang may magaganap ng kay posibleng Medicine-National at abot kaya ang
total Solar Eclipse dumiim ang
thang-isip lamang gawain ay ating Institute of Health pagpapagaling.
sa April 8, 2024 ito
kung ito may aking mapadali sa pama-
ay dadaan sa North paligid at possi- ng University of the
masubukan,ayon sa magitan ng teknolo- YKO
America at lalagpas ble rin bumaba Philippines Manila.
hiya,binabago na nga
mga nakasubok na At pumasa nga ang
ng teknolohiya ang
ito sa United States, ang temperature ha-
ay makatotohanan. at Canada. Mag-
panahon. SRA bang nangyayari ang nasabing trial ang
sisimula ito sa Solar Eclpise. HACG.
AGOSTO,2023– MAYO,2024 Ang Klaryon Isports 11

Isports Tribya Palaisipan sa Iba’t ibang Laro o Isport

Hanggang saan ang alam niyo…. A C V P N A C H E S S M J K L V O P

1. Horse Racing K
M
C
W
G
S
A
E
R
D
R
N
Y K
M N
A
I
S
R
P
U
A
T
R
H
O
S
V
F
I
S
G
G
J
E
2. Billiard
3. San Migue Group A S Q N P I S D O S Y E L S E W W T

4. Azkal N X W G T S X C Q Q A P Y E T A A H

5. Pambansang Kamao
N C S N H S F U A A D L U W R N D R
Y V D E R I C B U H A I N W G A F O
P A D P F I G O G X D N H S D T L D
Pia Wurtzbak James Younghusband A D O O H U H K J F F A J L H H O I
C E G M A J H S K V G N J K S A B O
Maikee Cojuangco Aljerry Q F V U I Y K I S K J G K U C N I N
U R H C A N M N X A J I T H V A L I
I G B E D A G G V C L J L T J N A S
Efren Reyes Nonito Donaire A H V N X T O T L O B T E K S A B I
O Y E O F T U O A A N H A G D N S O
Manny Pacquiao Lydia De Vega B U J A G G N I B I L L I A R D S F

James Yap Pahalang Francisco “Django” Bustamante sa

larong ito.
1. Larong may hari, reyna at mga
sundalo. 6. Nangunguna sa pinakamahusay
na manlalalaro ng Chess na nag-
6. Ms. Phils. 2015 2. Sikat na manlalaro sa swimming.
7. Babaeng sikat sa larangan ng pagtakbo 3. Tawag sa larong pag-jamshat,
mula sa Russia.

8. Nakalaban ni Pacqiuao noong kwintet, gol o buslo, pagkalawit.

Pababa
2015__________
9. Sikat na manlalaro sa basketball
10. Pangalawang kampeon sa larangan ng Ahedres sa Larong Chess
boxing Ang ahedres (Ingles: Chess) ay isang nakalilibang at labanang laro
para sa dalawang manlalaro. Kung minsang tinatawag na kanluraning ahe-
dres o pandaigdigang ahedres upang maipagkaiba ito mula sa mga
naunang uri o ibang kahalintulad (baryasyon) ng larong ahedres. Lumitaw
ang pangkasalukuyang porma ng laro mula sa Katimugang Europa noong
pangalawang-kalahati ng ika-15 siglo matapos na mahubog mula sa katu-
Ballroom Dancing lad at may matandang mga laro na may simulain sa India.
pang-isports na rin Sa ngayon, isa sa mga pinakabantog na mga laro ang ahedres, na
nilalaro ng milyun-milyong ng mga tao sa buong mundo sa mga kapisanang
pang-ahedres, sa internet, sa pamamagitan ng pamamaraang tugunan o
pakikipagkalatasan, sa mga torneo at sa mga hindi pormal o hindi
opisyal na pagka- kataon o pasumala
Bawat indak ng iyong katawan sa saliwng lamang. May mga aspeto ng sining at agham
musika ay nakakagaan sa ating katawan. na makikita sa ka- buuan ng ahedres at teori-
ya. Ipinamamahagi rin ang ahedres bilang
Alam ba Ninyo ang “ballroom dancing” ay isa isang daang nagpapainam sa kakaya-
han ng diwa.
nang isport ngayon? Ang pagsasayaw ng chacha, Nilalaro ang laro sa ibabaw ng isang
salsa, rhumba, swing, boogie, tango, reggie at iba parisukat na tablang may 64 na maliliit pang
parisukat na may dalawang magkaibang ka-
pa ay maihahalintulad na natin ngayon sa bas- limliman ng kulay. Sa simula, bawat manlalaro (puti at itim) ang nag-

ketball, boxing, at ibapa. mamando sa labinganim na mga piyesa ng ahedres: isang hari, isang reyna, dala-
wang tore, dalawang obispo, dalawang kabalyero , at walong mga kawal (Ingles:

Marami sa ating Pilipino ang mahihilig sa pawn). Layunin ng laro ang mabitag (Ingles: checkmate) ang kalabang hari,
kung saan ang hari ay agad na napailalim sa isang paglusob at wala nang
pagsasayaw ng ballroom dahil katulad ng ibang ibang paraan upang alisin ito sa pagkakasilo sa susunod na galaw.

isports, ito ay mabisang libangan na nagdudulot ng kasi-
yahan para sa mga sumasayaw at maging sa mga
nanonood nito.
Ang ballroom dancing ay mabisang
gawaing pangkalsusugan na rin di ba? Dahil dito
ay napapanatili ang kaayusang at kondisyon ng ating mga
pangangatwan. Nakakapagrelax din ng ating mga isipan sa
mga tugtog na nagpapaindayog sa atin.
Nagsimula ang tradisyon ng organisadong labanan ng ahe-
dres noong ika-16 siglo. Inangkin ng pinakaunang opisyal na Kampe-
ong Pangsandaigdigan ng Ahedres na si Wilhelm Steinitz
ang kaniyang titulo noong 1886. Si Viswanathan Anand ang Kampe-
on Pangsandaigdigan sa kasalukuyan. Nakagawa ng maiinam at maba-
lasik na mga pamamaraan (plano, estratehiya at taktika) ang mga
dalubhasa tungkol sa mga sitwasyong panglabanan sa larong ahe-
dres magmula noong isilangang ang laro. Ang aspeto ng sining ay
nakikita rin sa mga problemang pang-ahedres.
Mayroon ding mga palarong pangsandaigdigan at pang-koponan na isinasagawa
dalawang beses sa isang taon, na tinatawag na Olimpiyadang Pang-
ahedres (Chess Olympiad). Simula noong ika-20 siglo, dalawang organ-

Ngayon ay lalong mahigpit ang kompetisyon ma- isasyong pang-internasyunal, ang Pederasyong Pandaigdig ng Ahe-
dres at ang Pederasyon ng Ugnayang Pang-internasyunal na Pang-
palokal o internasonal man. Dahil unti– unting nagi- ahedres ang nagtatag at namahala sa mga pangunahing paligsahan
ging sikat ito maging sa bata sa ngayon. sa ahdres at mga titulong pang-internasyonal. AOA
 ISP
TOMO 4 BLG 1 Ang Klaryon
RTS
AGOSTO,2023– MAYO, 2024

Intramurals Meet 2023

matagumpay na Casandig NHS, Humataw sa Presentasyon
isinagawa

Nobyembre 25 – Sinimulan naman ang

26,2023, 7:30 ng um- lightning of the urn
aga sa Casandig Para- na pinangunahan ng
nas Samar, ay simulan
isang palaro play-
na ang pagbubukas ng
ceremonya sa gaga- er mg softball na
naping Intramurals si Trisha Mae
Meet 2023 na gaga- Oblino, kasama
napin ditto sa Casan- din dito sina Mar-
dig National High
School. Sinimulan ang
nol Kindrel Que- TAGUMPAY. D ahil sa pagpupunyagi sa pag-eensayo ng Grade 10, nagbigay-bubga ang pagod sa pagkapanalo nila
pagbubukas ng cere- bec at Rodolfo
monya sa pamamagi- Cabanoang na
tan ng isang ma- magagaling na Dahil sa kanilang naka- Ang mga grupo ng bawat
taimtimng dasal at ang
pagkanta ng Pam-
manlalaro ng bas- pahusay na stunts at nakaya- baitang ay ipinakita ang kanilang
bansang Awit ng PIlipi- ketball sa Casan- yanig na galaw at indak, mga talent lalo sa sayaw.
nas. Ito ay sinundan ng dig NHS. Matapos
mag-aaral ng Casandig NHS
pagbibigay ng men- magbigay ng mga Lahat ng kanilang pagod at
sahe ng punong guro nagpakitang gilas sa presen-
mensahe ang sakripisyo ay nagtagumpay para
ng Casandig NHS na si
mga guro mula sa tation na isinagawa hang-
sir Noel Ebias, pinaha-
yag nito ang masayang ibat ibang paar- gang sa Senior High School mabigyan ng magandang palabas
pagsalubong sa mga alan ay opisyal na sa pagbukas ng intramural ang mga bisita at kalapit baran-
atletang nagmula sa nilang inihayag ang
iba’t ibang baiting ng
pagsisimula .
meet noong School Intramu- gay. KIM
Casandig NHS.. rals Meet 2023 sa Casandig

Casandig NHS Basketball 3 x 3 qualifier EVRAA 2023

TAAS NOO. Buong lakas, sipag at tiyaga sa pag-eensayo ang apat na mag-aaral ng Casandig NHS ay nakuha ang panalo para makapasok sa qualifier sa EVRAA

sa Santa Margarita, Samar Ang mga manlalaro ng

Apat na mag-aaral
Casandig NHS ay inaasahang
sa Casandig NHS ay noong Abril 24-25, 2023.
maipapanalo nila ang mga
nagpakitang gilas sa la- Ayon sa manlalarong laro sa tulong matinding pag-
rong 3 x 3 basketball. si Cabanoang, pina- sasanay. Dahil sila ang mag-
Rodolfo Cabanoang, dadala ng karangalan para sa
ghandaan nila ito. Lahat minamahal nilang paaralan.
G10; Angelo Calagos, G10;
sila ay hinangad na ma- Kasama nila ang kanilang
Marnol Kendrick Qubeck, Coach na Mandy Gabuay.
kuha ang medalya
Krim