‫مقاالت حقوقی‬

‫‪۱۴۸۸‬‬

‫‪۱‬‬

‫‪۰‬‬

‫تخفیف مجازات زنان‬

‫تخفیف مجازات زنان | تخفیف در مجازات زنان در جرایم حدی‬

‫شارع مقدس با توجه به لطافت و ظرافت زن و مقدس شمردن جایگاه او و یا برای رعایت حال جنین او دسته ای از مجازات‬

‫ها را برای او مورد تخفیف قرارداده یا لغو کرده یا به تأخیر انداخته است‬
‫تخفیف مجازات یکی از نهادهای مهم حقوقی است که در تعیین نوع مجازات و در مرحلـه اعمال آن به کار گرفتــه می شــود‪ .‬می تــوان‬

‫‪.‬گفت که این نهاد از لحاظ تعیـین و اعمـال در فقـه اسالمی با آنچه در حقوق تخفیف خوانده مـی شـود بـا هم متفـاوت اسـت‬
‫تخفیـف مجـازات حقوقی پس از قطعیت حکم اعمال شده و نوع و میزان آن حتمًا در قانون باید مـشخص شـده باشد برخالف فقــه کــه در‬

‫مسائل بـسیاري قبـل از قطعیـت حکـم و در مراحـل تعیـین حکـم تخفیفات اعمال می شود و از طرفی در مواردي مانند مجازات تعزیري‬

‫‪.‬بـه صـالحدید قاضـی عمل شده و آنچه او تشخیص می دهد به عنوان تخفیف اعمال می گردد‬

‫زنان و تخفیف مجازات‬

‫در حقوق اصلی وجود دارد به عنوان اصل برابری افراد در قبال قانون‪ .‬حقوق کیفـری بـرای همـه تابعـان یکسـان اسـت و قـانون گـذار‬

‫هنگام تعریف جرائم و تعیین مجـازات از معیـار دوگانـه استفاده نمی کند‪ .‬در متون فقهی نیز آمده است که در اسقاط حد شــفاعتی نیـــست‬

‫و هم چنـین در اجرای آن کفالت و تأخیری وجـود نـدارد بـا این وجـود در بـرخی مـوارد اسـتثنائاتی دیـده می شـود و بعضـی از تابعـان‬

‫‪.‬موردحمایت قانونی قرار می گیرند‬

‫یکی از این موارد‪ ،‬استثنا بر اساس جنسیت و حمایت از جنس زن است‪ .‬البته این تفاوت در مجازات به جهت تفاوت در ساختار طــبیعی‬

‫‪.‬خلقت زن و مرد و تفاوت بـین وظـایف و تکـالیف آنها هست‬

‫ازنظر اسالم بدون تردید زن و مرد از جهت ویژگی هاي طبیعی و خـصوصیات روحی و جسمی تفاوت هایی با یکدیگر دارند‪ ،‬امـا این‬

‫تفاوت ها الزامًا بـه معنـی نـاقص بـودن یکی از آن ها نیست‪ ،‬بلکه بدین معناست که خداونـد حکـیم بـراي اسـتواري نظـام خلقـت و تحکیم‬

‫روابط اجتماعی و نظام خانواده تفاوت هایی را در خلقت زن و مـرد قـرار داده تـا هـر یـک مسـئولیت هـای متناسـب خـود را بـه عهـده‬

‫‪.‬بگیرند‪ .‬چرا که نظام خـانواده هـم بـه تـدبیر نیازمنـد است و هم به عواطف‬

‫سید قطب در تبیین آیه ‪ 283‬بقره آورده است‪ « :‬زن طبیعت نرم و تأثیرپذیري دارد؛ چرا که وظیفه مهم مادري چنین می طلبـد کـــه زن‬

‫»‪.‬در برابر طفل خود سخت نباشد و به خواسته هاي او کامًال توجه کند و این نشأت گرفته از فضل االهی بر طفل و مادر او است‬

‫در قوانین بین المللی مانند اعالمیۀ جهانی حقوق بشر و دیگر مقررات بین المللی بر مـساوی بودن حقوق زن و مــرد و عــدم تبعیض بین‬

‫آن ها تأکید شده است؛ اما در احکام اسالمی‪ ،‬زن و مرد از نظر حقوقی تفاوت هـایی دارنـد؛ و در بسـیاري از حـدود و مجـازات بــرای‬

‫‪.‬آنـان تخفیفـات گسترده ای در نظر گرفته شده است‬

‫در این نوشتار سعی شده است که موارد تخفیف مجازات جنسیتی کـه بـراي زنـان در نظـر گرفته شده است مورد بررسی قرار گرفته و‬

‫‪.‬حتی المقدور به علت هـا و جهـات مخففـه کـه در متون فقهی آمده است اشاره شود‬

‫عوامل مؤثر در تخفیف مجازات مجرمین زن‬

‫مقایسه شدت زشتی عمل منافی عفت ‪1.‬‬

‫‪.‬در مورد جرم مساحقه در مقایسه با جرم لواط_ که از منفورترین اعمال در دین اسالم است_ مجازات اعدام جعل نشده است‬

‫توجه به ظاهر زن و حفظ زیبایی های او ‪2.‬‬

‫داشتن مو در زیبایی ظاهری هر انسانی علی الخصوص زنان بسیار موثر است به همین دلیل شارع مقدس در جرایم قوادی و زنای زن‬

‫غیر محصن یا زنی که به عقد مردی درآمده ولی هنوز نزدیکی با او صورت نگرفته‪ ،‬مجازات تراشیدن سر را بــرای زنــان لغــو کــرده‬

‫‪.‬است‬

‫آسیب پذیر بودن روحیه زنان ‪3.‬‬

‫دور بودن زن از خانواده و علی الخصوص فرزندان می تواند مهمترین عامل در تخریب روحیه حساس او و در نهایت منتهی شــدن بــه‬

‫انواع بیماری های روحی و روانی باشد که در مجازات تبعید‪ ،‬این مورد هیچگاه خواسـت شـارع مقـدس نبـوده اسـت‪ .‬هرچنـد بـرخی از‬

‫زنان روحیه قوی مشابه مردان را دارا می باشند اما شارع‪ ،‬عموم زنان را در نظر داشته و نیز به دالیل دیگری کــه در ادامــه ذکــر می‬

‫‪.‬شود این نوع از مجازات را برای زنان در نظر نگرفته است‬

‫جلوگیری از گسترش فساد ‪4.‬‬

‫یکی از اهداف جعل مجازات‪ ،‬متنبه شدن فرد خاطی می باشد تا به خاطر سختی که در حین اجـرای مجـازات تحمـل می کنـد دیگـر بـه‬

‫فکر تکرار یا ادامه جرم نیفتد عالوه بر آن یکی دیگر از موارد جلوگیری از گسترش فساد و اشـاعه آن در محیطی اسـت کـه مجـرم در‬

‫آنجا وجود دارد‪ ،‬چه بسا تبعید زنان و مستقل زندگی کردن‪ ،‬آنها را از نظر تامین مخارج معیشتی دچار مشـکل کنـد و در نهـایت بـه این‬

‫امر منتهی شود که نه تنها مجرم از کار خود متنبه و پشیمان نمی شود بلکه مجبور می شود مجدد اعمال ناپسند خود را تکرار کند و بــه‬
‫علت دور بودن او از خانواده و اقوام و آشنایان و نداشتن نظارت خانواده بر او چه بسا اعمال زشت تری را انجام دهد و مجازات نتیجــه‬

‫‪.‬معکوس در پی داشته باشد به همین علت مجازات تبعید در اکثر جرایم برای زنان صادر نگردیده است‬

‫لزوم رعایت مستور ماندن زن از دید بیگانگان ‪5.‬‬

‫همانطور که از دالیل وجوب رعایت حجاب توسط زنان لـزوم رعـایت مسـتور مانـدن زن از دیـد نامحرمـان و ناپاکـان اسـت پس همین‬

‫اصل می تواند در تعارض با واجب شدن مجازات تبعید در جرایمی مانند زنا و قیادت برای زنان مشابه با مردان‪ ،‬قرار گیرد زیرا تبعید‬

‫‪.‬دقیقًا عین قرار گرفتن زن در همان جایی است که در مورد آن نهی وارد شده است‬

‫تعلق مجازات به خود شخص مجرم ‪6.‬‬

‫مجازات تبعید زن و به تبع آن دوری زن از همسر و فراهم نبودن امکان تمکین باعث می شود مرد ناخواسته به مجازاتی محکوم گــردد‬

‫‪.‬که الیق آن نبوده است‬

‫ضرر کردن شخصی به غیر از خود مجرم ‪7.‬‬

‫زیرا پیامبر فرمودند‪ )):‬ولیس للمرأة أن تسافر إال مع ذی محرم لها(( به این معنا که زنان نبایـد بـدون همـراهی مـرد محـرم بـه مسـافرت‬

‫بروند پس تبعید نیز که نوعی سفر و دورشدن از شهر محل زندگی اسـت بایـد بـا همـراهی مـرد محـرمی باشـد‪،‬حـال آنکـه در مجـازات‬

‫‪.‬شخص دیگری به غیر از خود مجرم نباید متضرر گردد‬

‫غلبه احساسات در زنان ‪8.‬‬

‫زنان به علت تفاوت های خلقت که مهترین آن در روحیه آنها پدیدار است‪ ،‬بعضًا ثبات کمتری در فکر و اندیشـه شـان دارنـد و بـا تغیـیر‬

‫موقعیت و شرایط ممکن است تصمیمات خود را تغییر دهند‪ .‬می توان یکی از آن موارد را در مورد زن مرتد فطری نـام بـرد کـه شـاید‬

‫در مورد او نیز صادق باشد و به همین علت مجازات اعدام در ارتداد فطری برای شخصی در نظر گرفتـه شـده اسـت کـه دارای ثبـات‬

‫نظر باشد که عموما شامل حال مردان می شود همانطور که در مرتد ملی هم مجازات اعدام_چه بـرای مـردان و چـه بـرای زنـان ‪ -‬در‬

‫نظر گرفته نشده است چرا که او کسی است که از پدر و مادر غیر مسلمان زاده شده و پس از بلوغ گرایش به اسالم پیدا کرده و‬
‫بعد از مدتی مجدد به کفر خود باز می گردد‪ ،‬پس چنین شخصی در نظر قانونگذار دارای ثبات فکری نبوده اسـت و تصـمیمات خـود را‬

‫‪.‬بعضًا از روی هوا و هوس می گیرد‬

‫قدرت جسمانی زن و ضعیف بودن او ‪9.‬‬

‫زنان در مقایسه با مردان بدن ضعیف تر و قدرت جسمانی کمتری دارند و چـه بسـا تبعیـد مجـرم زن _بـه خصـوص آنکـه بـرای تبعیـد‬

‫محکومین را به مناطق آب و هوایی سخت تر از منطقه زندگی خود می فرستند_ و تأمین هزینه های زندگی در شـرایط دشـوار‪ ،‬خـارج‬

‫‪.‬از طاقت او باشد‬

‫توجه به شأن زن در اسالم ‪10.‬‬

‫برهنه کردن زن‪ ،‬شأن و شخصیت او را زیرسوال می برد پس در حین اجرای جلد داشتن پوشش برای او ضروری اسـت پس این امـر‬

‫منجر به تفاوت قائل شدن در نوع پوشش شرایط اجرای جلد می شود به طوریکه حد جلد مرد زانی ایستاده و در حالی کـه پوششـی جـز‬

‫ساتر عورت نداشته باشد‪ ،‬باید اجرا گردد و تازیانه به شدت به تمام بدن وی غیر از سـرو صـورت و عـورت زده می شـود در حالیکـه‬

‫‪.‬تازیانه را به زن زانی در حالتی می زنند که زن نشسته و لباس های او به بدنش بسته باشد‬

‫توجه به مصالح و منافع فرزند ‪11.‬‬

‫از حداقل منافعی که یک طفل باید از آن برخوردار گردد حق حیـات و پس از آن تغذیـه شـیر مـادر و پـرورش اوسـت کـه هـردوی این‬

‫موارد با اجـرای مجـازات در زمـان بـارداری زن منافـات دارد و همچـنین در مجازاتهـایی کـه منجـر بـه مـرگ مـادر حاملـه می شـود‬

‫‪.‬مانندرجم‪ ،‬طفل داخل رحم گناهی نکرده است که مستوجب چنین عقوبتی و در نهایت از دست رفتن جان شود‬
 ‫تخفیف در مجازات زنان در جرایم حدی‬
‫ارتداد‬

‫انواع ارتداد‬
‫مردی که در یک خانواده اسالمی متولد شده‪ ،‬خواه پدر او مسلمان باشد یا خواه مادر یا هر دو‪ ،‬هر گاه پس از بلوغ مرتد شود‪ ،‬حتی ‪1-‬‬

‫‪.‬اگر توبه کند پس از ثبوت ارتداد او نزد حاکم کشته می شود‪ .‬چنین فردی را مرتد(فطری) می گویند‬

‫مردی که در خانواده مسلمان به شکلی که بیان شد‪ ،‬متولد نشده ولی پس از بلوغ به آئین اسالم بگرود و سپس به انکـار آن برخـیزد‪2- ،‬‬

‫چنین فردی را مرتد ملی می گویند‪ .‬مرتد ملی‪ ،‬هر گاه پس از رفع شبهه و اشکال (اگر اشکال و شبهه ای داشته باشــد) توبــه نکنــد و بــه‬

‫‪.‬اسالم بر نگردد‪ ،‬کشته می شود‬

‫عدم قتل زن مرتده‬

‫از تفاوت های زن و مرد در حد ارتداد می باشد که زن مرتد فطری‪ -‬یعنی زنی که از نطفه پدر و مادری متولد شود که هر دو یا الاقـل‬

‫یکی از آن دو مسلمان باشند و با همان اسالم به سن بلوغ و رشد می رسد و پس از بلوغ از اسالم برگردد‪ -‬اعدام نمی شود بلکه در ابتدا‬

‫از او طلب توبه می کنند و اگر توبه نکرد‪ ،‬او را حبس با اعمال شاقه می کنند تا توبه کند یا به همین حال بمــیرد؛ بــدین شــکل کــه او را‬

‫‪.‬هنگام نمازهای پنجگانه شالق می زنند تا توبه کند و اگر توبه نکند این حبس را تا زمان مرگ او ادامه می دهند‬

‫گفته شده که در واقع ارتداد در معناي حقیقی خود ابزار انکار دیـن و تبلیـغ علیـه آن از روي عناد و ستیز است نه پایه اســتدالل و ناشــی‬

‫از شبهه و اشتباه‪ ،‬ازاین رو می توان گفت که فلسفۀ ارتداد عبارت است از ‪ :‬تبلیغ علیـه دیـن و در نتیجـه تهدیـد نظـم و اخـــالق عمـــومی‬

‫جامعـه اسالمی؛ بنابراین می توان گفت زن ها نظر به این که ازلحاظ سازمان دفاعی و فکري نوعـًا بـا مردها متفاوت اند و زودتر تحت‬

‫‪.‬تأثیر قرار می گیرند‪ ،‬چنانچه مرتد شـوند اسـالم بـراي آن هـا کیفر آسانتري قرار داده است‬

‫مساحقه‬

‫یکی دیگر از تخفیفات شرع و قانون براي بانوان در مسائل هم جنس بازی است ‪ .‬طبق مـاده ‪ 234‬قـانون مجـازات اسـالمی‪ ،‬حـد لـواط‬

‫براي فاعل‪ ،‬در صورت عنف‪ ،‬اکراه یا دارا بودن شرایط احصان‪ ،‬اعدام و در غیر این صورت صـد ضـربه شــالق اســت‪ .‬حــد لــواط‬
‫بـراي مفعـول درهرصـورت (وجود یا عدم احصان ) اعدام است‪ .‬این در حالی اسـت کـه در مــاده ‪ 239‬همــین قــانون آمــده اسـت کـه‬

‫‪.‬حد مساحقه صد ضربه شالق است‬

‫ماده ‪ 234‬قانون مجازات اسالمی‪ -‬حد لواط برای فاعل‪ ،‬درصورت عنف‪ ،‬اکـراه یـا دارا بـودن شـرایط احصـان‪ ،‬اعـدام و در غـیر این‬

‫‪.‬صورت صد ضربه شالق است‪ .‬حد لواط برای مفعول در هر صورت (وجود یا عدم احصان) اعدام است‬

‫‪.‬تبصره ‪ -1‬در صورتی که فاعل غیر مسلمان و مفعول‪ ،‬مسلمان باشد‪ ،‬حد فاعل اعدام است‬

‫تبصره ‪ -2‬احصان عبارت است از آنکه مرد همسر دائمی و بالغ داشته باشد و در حالی که بالغ و عاقـل بـوده از طریـق قبـل بـا همـان‬

‫‪.‬همسر در حال بلوغ وی جماع کرده باشد و هر وقت بخواهد امکان جماع از همان طریق را با وی داشته باشد‬

‫ماده ‪ 238‬قانون مجازات اسالمی ‪ -‬مساحقه عبارت است از اینکه انسان مؤنث‪ ،‬اندام تناسلی خود را بر اندام تناسلی همجنس خود قــرار‬

‫‪.‬دهد‬

‫‪.‬ماده ‪ 239‬قانون مجازات اسالمی ‪ -‬حد مساحقه‪ ،‬صد ضربه شالق است‬

‫ماده ‪ 240‬قانون مجازات اسالمی ‪ -‬در حد مساحقه‪ ،‬فرقی بین فاعل و مفعول و مسلمان و غیرمسلمان و محصن و غیرمحصن و عنــف‬

‫‪.‬و غیرعنف نیست‬

‫در مورد مجازات مساحقه بر خالف لواط ‪ -‬که مختص مردان است و با توجه به شدت حرمت آن‪ ،‬مجازات سنگین اعدام برای فاعل آن‬

‫در نظر گرفته شده ‪ -‬صرفًا صد ضربه شالق مورد نظر شارع بوده است که این نوعی تخفیف برای زنان به شمار می آید و شاید علت‬

‫تشریع مجازات سنگین برای مردان‪ ،‬شدت زشتی و منفور بودن عمل لواط در اسالم است‪ .‬البته طبق نظـر بـرخی از فقهـا در صـورتی‬

‫‪.‬که زن شوهردار باشد‪ ،‬سنگسار می گردد‬

‫قوادی‬

‫‪.‬عمل جمع کردن و مرتبط ساختن بین دو فاعل فحشاء را گویند‬

‫حد قوادی در ماده ‪ 243‬ق ‪.‬م‪.‬ا براي مرد هفتاد و پنج ضربه شالق است و براي بار دوم عـالوه بر هفتاد و پنج ضربه شالق به عنوان‬

‫‪ .‬حد‪ ،‬به تبعید تا یک سال نیز محکوم میشود که مـدت آن را قاضی مشخص می کند و براي زن فقط هفتاد و پنج ضربه شالق اسـت‬
‫‪.‬ماده ‪ 242‬قانون مجازات اسالمی ‪ -‬قوادی عبارت از به هم رساندن دو یا چند نفر برای زنا یا لواط است‬

‫‪.‬تبصره ‪ -1‬حد قوادی منوط به تحقق زنا یا لواط است در غیراین صورت عامل‪ ،‬مستوجب تعزیر مقرر در ماده ( ‪ )۲۴۴‬این قانون است‬

‫‪.‬تبصره ‪ -2‬در قوادی‪ ،‬تکرار عمل شرط تحقق جرم نیست‬

‫ماده ‪ 243‬قانون مجازات اسالمی ‪ -‬حد قوادی برای مرد هفتاد و پنج ضربه شالق است و برای بـار دوم عالوه بـر هفتـاد و پنج ضـربه‬

‫شالق به عنوان حد‪ ،‬به تبعید تا یک سال نیز محکوم می‌شود که مدت آن را قاضی مشخص می‌کند و برای زن فقط هفتــاد و پنج ضــربه‬

‫‪.‬شالق است‬

‫ماده ‪ 244‬قانون مجازات اسالمی ‪ -‬کسی که دو یا چند نابالغ را برای زنا یا لواط به هم برساند مستوجب حد نیست لکن به سی و یک تا‬

‫‪.‬هفتاد و چهار ضربه شالق و حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود‬

‫زنا‬

‫اسالم تأکید ویژه ای بر حرمت زنا دارد و مهمترین ادله بر آن کتاب و سنت و اجماع فقهای امامیـه می باشـد‪ ،‬البتـه اجمـاع در صـورتی‬

‫‪.‬حجت تلقی می شود که کاشف از نظر معصوم باشد و بیانی از کتاب و سنت معصومین در دست نباشد‬

‫حال در مورد زنا با توجه به آیات قرآنی و بیان معصومین ‪ ،‬اجماع مذکور از نوع اجماع مدرکی می باشد که حجت نیست ولی از بــاب‬

‫‪.‬موید و تأکید بر دو دلیل قبلی مورد استفاده قرار می گیرد‬

‫حد زنا پنج مورد؛ قتل(با شمشیر)‪ ،‬جلد‪ ،‬رجم‪ ،‬تبعید و تراشیدن موی سر هست که برخی از آنها برای زن زانیه در نظر گرفتــه نشــده و‬

‫‪:‬مختص مردان می باشد‬

‫کشتن با شمشیر‬

‫این مجازات مختص سه دسته از افراد است‪.1 :‬مردی که با محارم نسبی خود مانند مادر و خواهر و یا محـارم سـببی مثـل مـادر زن یـا‬

‫زن پدر ‪ -‬طبق قول برخی از فقها‪ -‬زنا کند‪ ،‬این در حالی است که اگر زنی با شوهر مادر خود این عمل منافی عفت را انجام دهد صرفا‬

‫‪.‬به مجازات صد ضربه شالق محکوم می گردد‬

‫کافری که با زن مسلمان زنا کند چه از روی اختیار و چه با اکراه زن باشد ‪2.‬‬

‫زنای به عنف به این معنی که مردی که زنی را مجبور به زنا کند اما اگر زن مرد را مجبور به زنا نماید فقط به صد ضربه شــالق ‪3.‬‬

‫‪.‬محکوم می گردد‪ .‬همانطور که مالحظه می شود این نوع از مجازات حدی تنها اختصاص به مردان دارد‬

‫جلد‪ ،‬تراشیدن سر و تبعید‬

‫این سه مورد حد مرد زناکاری است که زنی را عقد کرده باشد ولی هنوز با او نزدیکی نکرده باشد و یا طبق نظر برخی مجازات مــرد‬

‫غیر محصن است که مجازات او آن است که ابتدا او را صد ضربه شالق می زنند و سـپس مـوی او را تراشـیده و بـرای یـک سـال از‬

‫شهر خود بیرونش می کنند‪ .‬البته زنی که ازدواج کرده باشد ولی با او نزدیکی صورت نگرفته باشد و یا غیرمحصن باشد و مرتکب این‬

‫‪.‬جرم شود صرفًا به شالق محکوم می گردد‬

‫وجهی که برای عدم جعل مجازات تراشیدن سر برای زن می توان در نظر گرفت این است کـه تراشـیدن سـر نـوعی مجـازات حیثیـتی‬

‫است که به آبروی فرد باز می گردد و در این مورد آبروی زن به مراتب بیشتر از آبروی مرد ضربه می خورد زیرا داشــتن مــو جنبــه‬

‫‪.‬زیبایی بیشتری برای زن در مقایسه با مرد دارد‬

‫همچنین شاید علت عدم وضع مجازات تبعید برای زنان در این مورد آن است که موجب صیانت از زن و جلوگــیری از ارتکــاب مجــدد‬

‫عمل توسط او می شود و همچنین دوری زن از آشنایان و خویشان خود باعث می شود تأمین هزینه هـای زنـدگی بـر او سـخت باشـد و‬

‫‪.‬مجدد به آن اعمال زشت سابق خود روی بیاورد‬

‫تبعید‬

‫تبعید در لسان فقها با عناوینی مانند نفی بلد‪ ،‬تغریب و نفی من االرض بیان شده است که همگی به معنای طـرد کـردن‪ ،‬بـیرون کـردن و‬

‫‪.‬دور کردن از بلد آمده است‬

‫تبعید در برخی از جرایم در قالب مجازات حدی و یا تعزیری بیان شده که به عنوان یکی از مجازات هـای نـه چنـدان رایج در اسـالم و‬

‫‪.‬برای معدودی از جرایم پر اهمیت تر در نظر گرفته شده است‬

‫یکی از نکات استثنایی و قابل تأمل در مورد تبعید زن این است که به علت جنس لطیف زن و حفظ کرامت و عـزت او و سـایر حکمت‬

‫‪.‬ها و مصالحی که شارع مقدس آن را پیش بینی کرده است‬

‫این نوع مجازات در برخی از جرایم مانند زنا و قیادت طبق نظر مشهور فقها مانند شهید ثـانی و شـیخ طوسـی بـرای زنـان جعـل نشـده‬

‫است و دلیلی که آنها ذکر کرده اند اصل برائت زن از مجازات زائد بر جلد و اجماع است و نیز لزوم رعایت مستور مانــدن زن از دیــد‬

‫نامحرمان و ناپاکان است‪ .‬پس همین اصل می تواند در تعارض با واجب شدن مجازات تبعید در جرایمی مانند زنا و قیـادت بـرای زنـان‬

‫مشابه با مردان‪ ،‬قرار گیرد‪ .‬به علت دور بودن او از خانواده و اقوام و آشنایان و نداشتن نظارت خانواده بر او چه بسا اعمال زشت تری‬

‫را انجام دهد و مجازات نتیجه معکوس در پی داشته باشد و عالوه بر آن در اثر تبعید زن‪ ،‬مرد در مشـقت می افتـد کـه در واقـع همسـر‬

‫‪.‬زوجه خطاکار الیق چنین مجازاتی نمی باشد؛ به همین علت مجازات تبعید در اکثر جرایم برای زنان صادر نگردیده است‬

‫اما در مقابل عده اندکی از فقها مانند ابن ابی عقیـل و ابن جنیـد نـیز بـه مقتضـای اطالق نص تبعیـد را بـرای دو جنس زن و مـرد ثـابت‬

‫‪.‬دانسته اند‬

‫تبعید در این دو جرم به معنای دور کردن زانی از شهر خود و الزام او به سکونت در مکانی است که توسـط حـاکم شـرع تعـیین گشـته‬

‫است و به معنای حبس او نمی باشد‪ .‬البته برخی از فقها معتقدند که نفی یعنی حضور نداشتن فرد در محل ارتکاب جرم و این غرض بــا‬

‫‪.‬زندانی کردن مجرم به مدت یکسال و بدون آنکه به شهر دیگری فرستاده شود نیز امکان پذیر است‬

‫اما در مورد محاربه‪ ،‬قول مشهور فقها مانند شیخ طوسی‪ ،‬شهید اول و شهید ثانی طبق اطالق آیات و روایات آن است که تبعید برای هر‬

‫دو جنس مرد و زن در نظر گرفته شده است و در مقابل هم نظر شاذی از ابن جنید و عده اندکی از فقها مطرح شده است مبنی بر آنکه‬

‫جرم تبعید در محاربه تنها اختصاص به مردان دارد و دلیل آنها آیه ‪ 33‬سوره مائده است که حکم محاربـه را بیـان کـرده و ضـمایر آیـه‬

‫اختصاص به مردان دارد و تبعید در محاربه طبق نظر برخی به معنای عـدم سـکونت ثـابت در یـک جـا و آواره کـردن دائمی محـارب‬

‫‪.‬است‬

‫اما طبق نظر عده ای دیگر از جمله شیخ طوسی به معنای تعقیب محارب توسط حاکم است تا او را بیابند و سایر مجازات های مقرر را‬

‫در مورد او اجرا کنند و تبعید به معنای مجازات مستقلی در مقابل سایر مجازات های سه گانه ‪ -‬قتل‪ ،‬به دار آویختن و قطع دست راست‬

‫‪.‬و پای چپ_نمی باشد‪ .‬طبق قولی دیگر مراد از تبعید غرق کردن در دریا است که شبیه به صلب و قتل است‬
 ‫تخفیف در مجازات زنان در نحوه اجرای حد‬
‫شرب خمر‬

‫‪.‬خمر در لغت به معنای ستر و پوشاندن است و از آن جهت به شراب این عنوان اطالق می شود زیرا پوشاننده ی عقل است‬

‫مجازات شارب خمر هشتاد ضربه تازیانه است و فایده اجرای حد در مورد شارب خمر‪ ،‬انزجار او از کرده خــویش و عــبرت گــیری و‬

‫‪.‬بازدارندگی دیگران است بنابراین اجرای حد پس از مستی بر او واجب می آید‬

‫البته در میزان حد بین زن و مرد تفاوتی نیست و آنچه این دو را متمایز می سازد‪ ،‬کیفیت اجرای حد است چرا که ضربات باید بر شــانه‬

‫و کتف به صورت پراکنده فرود آید و از مقاتل یعنی جاهای کشنده بدن پرهیز شود که زن در وضعی که نشسته اســت و لبــاس بــر بــدن‬

‫‪.‬دارد مورد تازیانه قرار می گیرد ولی مرد ایستاده و با ساتر عورت می باشد‬

‫زنا‬

‫جلد‬

‫جنسیت بر کیفیت اجرای حد زنا نیز تاثیر گذار می باشد به این شکل که مرد را برهنه و ایستاده و زن را با جامـه و نشسـته تازیانـه می‬

‫‪.‬زنند تا تحملش بر او آسان تر گردد و از نظر اسالمی نیز شئونات او رعایت گردد‬

‫سنگسار‬

‫سنگسار از مجازات مشترک میان زن و مرد محصن می باشد و تفاوت در نوع اجرای حکم است که مرد را تا کمر و زن را تا ســـینه‬

‫‪.‬در چاله رجم و میان خاک پنهان می کنند و بر او سنگ می زنند تا بمیرد‬

‫تخفیف اجرای حد در زمان حاملگی‬

‫جلد‬

‫زن حامله را حد نمی زنند تا زمانی که وضع حمل کند و و از نفاس درآید و فرزند خود را شیر دهد‪ ،‬البته اگر شخصی باشد که بعــد از‬

‫‪.‬زایمان از فرزندش محافظت کند و او را شیر دهد بعد از نفاس او را تازیانه می زنند‬
 ‫رجم‬

‫سنگسار زن حامله تا پس از وضع حمل او به تعویق می افتد و بعد از زایمان نیز تا زمانی که فرزند شیرخوار از مادر مستغنی نگــردد‬

‫امکان اجرای سنگسار نمی باشد‪ .‬بدیهی است که شارع مقدس مصالح نوزاد را مد نظر قرار داده و با این تأخیر حمایت جـانی از نـوزاد‬

‫‪.‬کرده است‬

‫بررسی مجازات جرایم حدی مانند قوادی‪ ،‬زنا و غیره در نهایت به این نتیجه منتهی شد که جنسیت زنان در جرایم نامبرده بر‬

‫میزان‪ ،‬زمان‪ ،‬نوع و کیفیت اجرای مجازات مؤثر است و منجر به تخفیف در آنها گردیده است که دلیل ارائه شده بر آنهــا آیــات قــرآن و‬

‫‪.‬روایات معصومین و یا موافقت با اصل است و برخی از موارد نیز از مسائل اجماعی است‬

‫منابع‬

‫وجوه تخفیف مجازات زنان در فقه و قوانین موض‪9‬وعه ای‪9‬ران ‪ -‬مص‪9‬طفی بخ‪9‬رد و دیگ‪9‬ران ‪ -‬دوفص‪9‬لنامه حق‪9‬وق بش‪9‬ر ‪ -‬ش‪9‬ماره ‪- 25‬‬

‫‪1397‬‬

‫تاثیر جنسیت زنان بر تخفیف مجازات جرایم حدی در فقه امامیه ‪ -‬نیکو نیک زر ‪ -‬حسین ابویی مهریزی ‪ -‬سومین کنف‪99‬رانس پ‪99‬ژوهش‬

‫در فقه ‪ -‬حقوق و علوم اسالمی ‪1397 -‬‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬

‫‪facebookgoogleplustelegramwhatsapptwitter‬‬

‫‪‬‬ ‫منبع‬
‫‪‬‬ ‫حقوق نیوز‬
‫‪‬‬ ‫برچسب‬
‫‪‬‬ ‫تخفیف مجازات‬

‫اخبار مرتبط‬
‫‪‬‬ ‫هنگام معامله ملک به این موارد توجه کنید‬
‫‪‬‬ ‫اموال مادی و غیر مادی چیست؟‬
‫‪‬‬ ‫آشنایی با صلح نامه سهم االرث‬
‫‪‬‬ ‫حق طالق چیست و در آیین مسیحیت چه قوانینی شامل آن می باشد؟‬
‫‪‬‬ ‫اقدامات الزم پس از تولد کودک‬
‫‪‬‬ ‫نحوه تقسیم ارث بعد از فوت زن‬
‫‪‬‬ ‫دعوی الزام به تنظیم سند رسمی‬
‫‪‬‬ ‫بررسی قانون حمل اسلحه در ایران و مجازات آن‬
‫‪‬‬ ‫آیا تخلیه ملک به دلیل پرداخت نکردن اجاره‌ بها امکان پذبر است؟‬
‫‪‬‬ ‫جریمه حمل سگ در خودرو در قانون ایران‬

‫دیدگاه‬
‫شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید‬

‫کد جدید‬

‫ارسال‬

‫سوژه روز‬
‫خطا نام پرونده مشخص نشده‪.‬‬

‫هنگام معامله ملک به این موارد توجه کنید‬

‫خطا نام پرونده مشخص نشده‪.‬‬

‫اموال مادی و غیر مادی چیست؟‬

‫خطا نام پرونده مشخص نشده‪.‬‬

‫آشنایی با صلح نامه سهم االرث‬

‫خطا نام پرونده مشخص نشده‪.‬‬

‫حق طالق چیست و در آیین مسیحیت چه قوانینی شامل آن می باشد؟‬

‫خطا نام پرونده مشخص نشده‪.‬‬

‫اقدامات الزم پس از تولد کودک‬

‫خطا نام پرونده مشخص نشده‪.‬‬

‫نحوه تقسیم ارث بعد از فوت زن‬

‫خطا نام پرونده مشخص نشده‪.‬‬

‫دعوی الزام به تنظیم سند رسمی‬

‫خطا نام پرونده مشخص نشده‪.‬‬

‫بررسی قانون حمل اسلحه در ایران و مجازات آن‬

‫درباره ما‬ ‫‪‬‬

‫تماس با ما‬ ‫‪‬‬

‫تبلیغات‬ ‫‪‬‬

‫دانلود‬ ‫‪‬‬
 ‫اتاق ‪24‬‬ ‫‪‬‬

‫تهران طالق | بزرگترین گروه وکالی تخصصی خانواده و طالق توافقی‬ ‫‪‬‬

‫وکالی دیوان ‪ -‬گروه وکالی تخصصی دیوان عدالت اداری و دیوان عالی کشور‬ ‫‪‬‬

‫گروه تخصصی وکالی طالق‬ ‫‪‬‬

‫‪instagram facebook telegram rss‬‬

‫© تمام حقوق مادی و معنوی این پایگاه محفوظ و متعلق به حقوق نیوز می باشد‪ .‬هرگونه کپی و نقل قول از مطالب سايت با ذكر منبع بالمانع است‪.‬‬

‫‪DatisPortal‬‬