Özel Arı İlkokulu

2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı

Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi
8.Sınıf 2.Ünite Ders Notları

Bu Ünitede;
ZEKÂT ve SADAKA
1. İslam’ın Paylaşmaya ve Yardımlaşmaya Verdiği Önem
2. Zekât ve Sadaka İbadeti
3. Zekât ve Sadakanın Bireysel ne Toplumsal Faydaları
4. Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Şuayb (a.s)
5. Bir Sure Tanıyorum: Maun Suresi ve anlamı

KAZANIMLAR
İslam’ın paylaşma ve yardımlaşmaya verdiği önemi ayet ve hadisler ışığında yorumlar.
Zekât ve sadaka ibadetini ayet ve hadislerle açıklar.
Zekât, infak ve sadakanın bireysel ve toplumsal önemini fark eder.
Hz. Şuayb’in (a.s.) hayatını ana hatlarıyla tanır.
Maûn suresini okur, anlamını söyler.
Kazanımlarını elde etmeyi hedefliyoruz.
İbadet: Allah rızası için, Allah’ın belirlediği davranışları, Allah’ın belirlediği şekil, zaman ve miktarda
peygamberimizin öğrettiği gibi yerine getirmektir.
Çeşitleri:
a- Hükümleri yönünden
Farz: İslam’da kesin olarak yapılması emredilen iş ve davranışlara denir. Zekat,ramazan orucu vakit
namazlarının farzlar vs.
Vacip: Farz kadar kesin olmamakla yine de yapılması emredilen iş ve davranışlara denir.
Kurban,fitre, vitir ve bayram namazları vs.
Sünnet: Hz. Muhammed’in yaptığı müslümanlara da yapmasını öğütlediği iş ve davranışlara denir.
Farz ve vacipleri dışında tüm namazlar, umre, sadaka vs
b- Yapılışlar yönünden
Beden ile yapılan ibadetler: Kelime-i Şehadet ve kelime-i tevhit,namaz ,oruç dua,zikir vs
Mal ile yapılan ibadetler: Zekat,fitre kurban sadaka vs.
Hem beden hem mal ile yapılan ibadetler:Hac ve umre

ZEKÂT: Mal ile yapılan farz bir ibadettir.

Zekât, sözlükte temizlenme/arınma, çoğalma, bereket, gelişme gibi anlamlara gelir.
İslam’ın beş temel esasında biri olan zekât, dinen zengin sayılan Müslümanların yılda bir kez
mallarının belli miktarını/oranını ihtiyaç sahiplerine vermelerine denir.
Zekât, akıllı, ergenlik çağına girmiş dinen zengin Müslümanlara Allah’ın (c.c.) bir emridir. Mutlaka
yerine getirilmesi gerekir.
“Ey iman edenler! Kazandıklarınızın iyilerinden ve rızık olarak yerden size çıkardıklarımızdan
hayra harcayın. Size verilirse gözünüzü yummadan alamayacağınız kötü malı, hayır diye vermeye
kalkışmayın. Biliniz ki Allah zengindir, övgüye layıktır. (Bakara Suresi, 267.ayet)
Hicretten iki yıl sonra Medine’de farz kılınmıştır.

NİSAP: Kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin yeme, içme, giyinme, barınma, eğitim
ve sağlık gibi temel ihtiyaçların (havaic-i asliye) dışında en az 85 gr. altın veya ona eş değer mal ya
da paraya sahip olmaktır.
Zekât farz olması için verilecek malın veya paranın bir yıl süreyle sahibinin elinde bulunması
gerekir.
Zekâtı Kim Nelerden Ne kadar Kimlere vermelidir? Kimlere
verilmez?
Akıllı •Altın, gümüş, nakit para 1/40= %2.5 • Yoksullar 1. Zengin
Ergen ve menkul değerler • Düşkünler zengine,
ve dinen •Ticaret malları • Borçlular 2. Eşler birbirine,
Zengin her • Koyun/keçi • Yolda kalmış 3. annesine ve
Müslüman yolcular babasına,
•Sığır/manda 1/30 • Özgürlüğünü yitirmiş 4. dedeleri ve
• Deve Her beş olanlar ninelerine,
deve için bir • Kalbi İslam’a 5.çocukları ve
koyun /keçi ısındırılmak istenenler torunlarına
• Allah yolunda veremez.
•Toprak ürünleri 1/10 çalışanlar
• Ekstra masraf yapılıyorsa 1/20 • Zekât memurları
Tevbe suresi, 60. ayet.
Madenler 1/5 =%20
SALİH AMEL: Allah’ın hoşnut olduğu, insanın kendisi ve başkalarına yararlı olmak amacıyla yaptığı
her güzel söz, iş ve davranışa denir.
“Kardeşini güler yüzle karşılaman da bir iyiliktir.” (Hadis)

SADAKA: Karşılık beklemeden Allah rızası için yapılan her türlü yardıma ve yararlı davranışa (maddi
ve manevi) denir.
“Eğer sadakaları açıktan verirseniz ne güzel! Eğer onu fakirlere gizlice verirseniz, işte bu sizin için
daha hayırlıdır. Allah da bu sebeple sizin günahlarınızı örter. Allah, yapmakta olduklarınızı bilir.”
(Bakara Suresi, 271.ayet)
“Güzel söz sadakadır.” (Hadis)
“Namaza gitmek için atılan her adım sadakadır.” (Hadis)
Yoldaki rahatsızlık veren şeyleri kaldırmak da bir sadakadır.” (Hadis)

İNFAK: Sözlükte harcama yapmak anlamına gelen infak, Müslümanın Allah’ın(c.c.) rızasını
kazanmak için sahip olduğu mallardan Yüce Allah'ın emrettiği harcama yapması, bağışta
bulunmasıdır.

ÖŞÜR: Toprak ürünlerinden verilen zekât

SADAKA-İ CARİYE: Cami, okul, köprü, han, hamam, aşevi, bakım evleri ve yurtları gibi topluma
hizmet vermek amacıyla yapılmış hayır kurumlarına denir.
“İnsanlar öldüğü zaman, amel defteri kapanır. Ancak kesintisiz iyilik (sadaka-i cariye) yapanların,
topluma yararlı bir ilim(eser) bırakanların ve kendisine dua eden bir çocuk yetiştirenlerin amel
defterleri kapanmaz.” (Hadis)

FİTRE (FITIR SADAKASI): Ramazan ayında bayramdan önce yapılan parasal yardıma denir. Ölçüsü;
fitreyi verecek olan kimsenin bir günlük yiyecek/içecek masrafı kadardır.
Fitre mal ile yapılan vacip olan bir ibadettir.

FİDYE: Ramazan orucunu kalıcı bir mazerete dayalı olarak ve kaza etme şansı olmayan
Müslümanların her gün için bir fitre miktarı maddi yardımı ihtiyaç sahiplerine vermesidir.

Mal ile yapılan ibadetlerin kazandırdıkları

BIREYSEL FAYDALARI TOPLUMSAL FAYDALARI
1. Kişiyi cimrilik duygusundan arındırır. 1. Birlik-beraberliği sağlar.
2. Manevi olarak sevap kazandırır. 2. Malın bereketlenmesini sağlar.
3. Kardeşlik ruhunun canlanmasını sağlar. 3. Zengin-fakir arasındaki ekonomik
dengesizliğin artmasına engel olur.
4 4

5 5

6 6

Kitaptan yaralanarak boş bırakılanları tamamlayınız

Kıssa: Ders çıkarılması amcıyla Kur’an-ı Kerimde geçmiş peygamber, kavim ve kişilerin anlatıldığı
kısa hikâyeler.
Amaç kıssadan hisse çıkarılmasıdır.

Hz. Şuayb(as): Kur’an’da kıssası anlatılan peygamberlerden biridir.

Medyen kavmine gönderilmiştir. Kavmine tevhit inancını anlatmıştır.
Dürüstlüğe, ticarette ölçü ve tartıda adalete dikkat çekmiştir.
Kıssanın detayının ders kitabından okunması önemlidir

Mâûn Sûresi
Kur’an-ı Kerim’in 107. suresidir. Adını son ayette geçen yardım anlamına gelen “ma’un” sözcüğünden
almıştır.
Hesap gününü inkâr eden/nankör, yoksulu doyurmayan, yetimi dışlayan ve yardıma engel olan,
ibadetlerini bilinçsizce gösteriş için (riyakâr) yapanlardan söz eder.

Okunuşu Anlamı
Bismillahirrahmanirrahim Rahman ve rahim olan Allah’ın adıyla
1. Era'eytellezî yükezzibu biddîn. 1.Dini (hesap günün) yalanlayanı gördün mü?
2.Fezâlikellezî, yedu'ulyetîm, 2. İşte o yetimi itip kakar.
3.velâ yehuddu alâ taâmil miskîn. 3. yoksulu doyurmaya teşvik etmez
4.Feveylun lilmusallîn. 4,5.Namazlarında gaflet içinde olanların vay
5.Ellezînehum an salâtihim sâhûn. haline
6.Ellezînehum yurâûne. 6.Onlar gösteriş yaparlar.
7.Ve yemne'ûn el mâ'ûn. 7. Ufacık bir yardıma dahi engel olurlar.

Konunun daha iyi kavranması için ders kitabından ilgili ünitenin dikkatlice okunması gerekir.