TEST Z HISTORII i SPOŁECZEŃSTWA A Nazwisko:…………….……..

„Europa i świat” Wielkie odkrycia geograficzne Imię:……………….………...

Zadanie 1 (0-3 pkt)
Klasa:……………….……….
Określ, do której z podanych wypraw odnosi się przedstawiony tekst. Zaznacz właściwą
odpowiedź i sformułuj dwa argumenty, by uzasadnić swój wybór.
„Zaczynam opisywać początek mojej podróży. W mieście Sewilli była mała flota licząca pięć okrętów, gotowa do odbycia długiej podróży. Miała ona
odnaleźć Wyspy Moluckie [grupa wysp Archipelagu Malajskiego], gdzie znajdują się korzenie. Głównym kapitanem tej floty był[...] szlachcic portugalski[...], który
odbył wiele podróży po oceanie[...].W środę 28 listopada [..., gdyż przez ten czas nie spotkała nas żadna burza i nie widzieliśmy lądu[...]. Żeglarz, któregośmy ujęli,
powiedział, że te cztery wyspy to są Moluki. Złożyliśmy za to Bogu dzięki i dla własnego zadowolenia oddaliśmy salwę z wszystkich dział. Nie powinno wzbudzać
zdziwienia to, że byliśmy tak bardzo radzi, skoro zużyliśmy 27 miesięcy bez dwu dni na poszukiwanie Moluków, wędrując w tym celu po morzach, zwiedzając
niezliczone wyspy”
A. Wyprawa Krzysztofa Kolumba rozpoczęta w 1492 r. B. Wyprawa Johna Cabota rozpoczęta w 1497 r.
C. Wyprawa Ferdynanda Magellana rozpoczęta w 1519 r. D. Wyprawa Jacques’a Cartiera rozpoczęta w 1534 r.
Argument 1: …………………………………………………………………………………………………………………………….....
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Argument 1: …………………………………………………………………………………………………………………………….....
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 2 (0-6 pkt)
Na załączonej mapie (Świat w okresie wielkich odkryć) w kratki umieszczone na trasach poszczególnych podróżników wpisz odpowiednie
oznaczenia cyfrowe przyporządkowane do imienia i nazwiska podróżnika.
1. Marco Polo 2. Krzysztof Kolumb 3. Vasco da Gama 4. Ferdynand Magellan 5. John Cabot 6. Jacques Cartier
Zadanie 3 (1 pkt)
Na podstawie źródła odpowiedz na pytanie.
Aleksander VI, fragment bulli Inter caetera divinae z 3 maja 1493 roku.
[Koronie Kastylii przyznajemy] wszelki wyspy i lądy, odkryte bądź jeszcze nieodkryte, dostrzeżone bądź jeszcze niedostrzeżone, na
zachód i na południe od linii biegnącej od bieguna północnego od bieguna południowego w odległości stu leguas ok. 557 km] od [...] Azorów i wysp
Zielonego Przylądka [...], o ile nie znajdują się obecnie posiadaniu innego króla lub chrześcijańskiego księcia.
1. Napisz jakie okoliczności spowodowały wydanie przez Aleksandra VI cytowanej bulli.
........................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................
Zadanie 4 (1 pkt)
W podanych zestawach oznaczonych literami A/B/C, jeden zestaw odnosi się do posiadłości zamorskich Anglii w XVI wieku, podkreśl go:
A/Filipiny, Jawa, B/Nowy Amsterdam, Wirginia, C/ Brazylia, Kraj Przylądkowy
Zadanie 5 (0-2 pkt)
Do każdej z podanych wypraw dobierz odpowiadającego jej żeglarza. Odpowiedzi wybierz spośród podanych w ramce i wpisz w tabeli.
|John Cabot James Cook Willem Barents Bartolomeu Diaz Francis Drake
OPIS ŻEGLARZ
Na polecenie króla Portugalii Jana II w 1487 r. wyruszyła wyprawa, której celem było zbadanie południowych
wybrzeży Afryki. Wyprawa dotarła aż do przylądka dziś określanego mianem Przylądka Dobrej Nadziei.
W 1768 r. wyruszyła wyprawa współorganizowana przez Royal Society. Jej uczestnikom udało się nie tylko
opłynąć Ziemię, lecz także dokonać licznych pomiarów i obserwacji astronomicznych.
Zadanie 06 (0-4 pkt)
Poniżej zamieszczono teksty z dwóch dzieł typu encyklopedycznego. Jeden z zamieszczonych tekstów pochodzi z XIII w., drugi z XVIII w
Podpisz te teksty, używając oznaczeń XIII w., XVIII w. i przedstaw w obu przypadkach argumentację dla Twojego wyboru.
Tekst 1.
„PIES z wielu cnót swoich godny uwagi, niech też do mego przyjdzie Zwierzyńca. A żeby innych nie straszył zwierząt, zwyczajnym „nie rusz”
terminem, uspokajam go. Najwięksi są w Brytanii, w (...) krainie Egyptu, w Kalifornii w Nowym Świecie. Najmniejsze są z Malty [wyspy] (...); tej
że szczupłości są i Bonońskie. Są psów niezliczone [gatunki] i cnoty; w Indyi są bardzo złe i okrutne, z tej racji, że się z matek rodzą z tygrysami
[stosunek] mających, a na to umyślnie do drzewa przywiązanych (...). ‘’
A. Tekst 1. pochodzi z .......... wieku B. Przedstaw swoją argumentację: ……………………………………………………...……….
........................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................
Tekst 2.
„Jak już mówiliśmy w rozdziale o elementach, ziemia jest otoczona wielkim morzem. Wiedzcie też, że morze to zowie się Oceanem i wychodząz
niego niby odnogi wszystkie inne morza rozdzielające ziemię. To z mórz, które rozciąga się od Hiszpanii do Italii i Grecji jest większe niż inne i
dlatego nosi nazwę wielkiego Morza Śródziemnego. Wdziera się ono daleko na wschód w głąb lądów i rozdziela je na trzy części. Oto wyjaśnienie:
owe trzy części to Azja, Afryka i Europa. Nie są one jednakowej wielkości, gdyż Azja zajmuje połowę wszystkich lądów, począwszy od ujścia Nilu
(...) aż do Oceanu i raju ziemskiego”.
B. Tekst 2. pochodzi z .......... wieku D. Przedstaw swoją argumentację: ………………………………………………………...……
................................................................................................................................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 7 (0-2 pkt)
Spośród podanych informacji wybierz dwie przyczyny i dwa skutki Wielkich odkryć geograficznych. W odpowiednich miejscach w
schemacie wpisz litery przyporządkowane właściwym informacjom.
A. Poszukiwanie nowej drogi do Indii.
B. Zapotrzebowanie na towary sprowadzane z krajów Azji np.: Indii i Chin.
C. Zniszczenie starych i bogatych cywilizacji indiańskich.
D. Podbój przez Hiszpanów i Anglików olbrzymich terenów Ameryki.
E. Napływ szlachetnych kruszców do Europy.

przyczyny →
Wielkie odkrycia geograficzne
skutki →

OCENA: PUNKTACJA: 0-7: NDST, 8-10: DOP, 11-13: DOST, 14-15: DOB, 16-17: BDB, 18-19: CEL