Tré bi viém cau than cap co triéu chung gi? Triéu chttng cla bénh viém cau than cap 6 tré em kha da dang. Tuy nhién, thuéng thi bénh sé cé mot sé biéu hién dac trung thudng thay nhu’ sau: e Nusc tigu co6 mau dam do cé |4n ca protein va mau. e Khdi lugng nude tigu mdi ngay cé gidm r6 rét. e Mac mét sé bénh hé hap nhu viém phé quan, viém hong.... © Co thé mét mdi, ué oi va ra rdi chan tay... e S6t cao khéng r6 nguyén nhan va nhiét dé co thé thuong xuyén trén 38 do. © Co thé bi phu né, dac biét la & mat, tay, ban chan, cang chan... e Dau dau lién tuc, khé chiu va huyét ap tang cao. e Khé tho, hay thé gap va tang strc thd. e Bj phat ban va co giat. e Sut can nhanh chong khéng r6 nguyén nhan trong thoi gian ngan. e Dadé nhot nhat, xanh xao. e Chan 4n, an khéng tiéu, kh6ng ngon miéng va hay bi day bung. Scanned with CamScannerViém cau than cap tre em co nguy hiém khong? D6 tudi ma tré thudng gap bénh viém cau than cap la tlr 2 - 12 tuéi. Phan Ién nhitng tru’ong hop bénh nhi phat hién viém cau than déu 6 dang lanh tinh va khéng cd qua nhiéu tac hai cho strc khde va co thé. Tuy nhién, van co nhiing trudng hop tré bi viém cau than cap bién chtrng do khéng phat hién va diéu tri kip thoi. Nhitng tinh trang tré phai d6i mat lic nay nhu: ¢ Suy than: Viém cau than cap lam suy giam cac chic nang ctia than va trudng hop bénh kéo dai khién than chiu qua nhiéu ap luc khién co quan nay bi suy nhugce va anh huéng nghiém trong dén strc khée cua tré. © V6 niéu: Than khéng hoat déng binh thuéng nén nuéc ti€u bi ur dong lai va khién tré kho tiéu, tham chi la bi v6 niéu, d6ng thdi lugng nu‘éc tiéu it dan, chi dudi 5m! mét ngay. ¢ Suy tim: Viém cau than cap 6 cdc bé néu khéng duoc kiém sodt c6 thé gay bién chting cho hé tim mach. Bénh nhan bi cao huyét ap gay ap luc lén tim va tim hoat déng trong thdi gian dai sé trd nén kiét qué, dan tdi suy tim cuc ky nguy hiém. Tré em bi viém cau than cap néu khéng dugc kiém soat sé khéng chi anh huéng toi su’ phat trién toan dién cla tré ma con cé nguy co bién ching de doa téi sttc khée va tinh mang. Do dé, cha me nén dua tré di tham khém sém dé phat hién bénh néu c6 dau hiéu bat thuong. Scanned with CamScannerViém cau than tré em |a mot trong nhitng bénh ly can duoc quan tém dé phat hién, chan doan, d6ng thdi dua ra phuong phap diéu tri thich hgp kip thoi. Néu dé lau dai va chu quan thi strc khée ctia tré sé bj anh hudng nghiém trong. Dé chan doan bénh, bac si sé tién hanh kiém tra va lam cdc xét nghiém dé danh gid chtrc nang ctia than, tim ra nguyén nhan va nhan dinh tinh trang strc khée chung dé tim ra phdc d6 diéu tri phi hop. Mét s6 cdc xét nghiém can cd gom: e Xét nghiém mau va nu tiéu: Viéc nay nham kiém tra cdc h6ng cau, bach cau, ndng dé Creatinin hoadc Uré cung Protein. © Chup X-quang, chup CT va siéu 4m: Nham theo doi hinh anh cla cdc b6 phan than, xuong.... Dién tam d6 (EKG hodc ECG): Nham do nhip tim va kiém tra xem c6 t6n thu’ong nao trong tim khéng va kiém tra huyét ap. Sinh thiét than: bac si ly m6t cay kim dé lay mau mé trong than va kiém tra du’éi kinh hién vi dé xac dinh nguyén nhan gay viém. Scanned with CamScannerVIEM CAU THAN CAP O' TRE EM 1.DAl CUONG: -H6i chtrng than viém cap: Hdi chteng than viém cap la mét héi chteng lam sang cé khdi bénh dot ngét (vai ngay tham chi vai gid) voi tiéu ra protein, tiéu mau, phi, cao huyét ap va thung cé suy than. -VCT chia lam 2 loai: +Tién phat: Thuong xay ra sau nhiém lién cau. +Tht? phat: Gap trong cac bénh nhu Scholein-Henoch, SLE... 2.NGUYEN NHAN: -VCTC sau nhiém lién cau dug coi [a tiéu biéu ctia viem cau than tién phat. Thuong gdp sau nhiém khudn hong - hau (30 - 70%), nhiém khudn ngoai da (20 - 50%), hodc khéng r6 (10 - 15%). -Thudng [a lién cau tan huyét B nhom A, chu yéu Ia type 12, cac chting khac cfing cé thé gay bénh nhung hiém hon. +Chiing 1, 2, 4, 24 voi nhiém khuan & hong. +Chiing 14,19, 50, 55, 57 voi nhiém khuan ngoai da. -Khang nguyén chi yéu gay VCTC Ia protein M trén mang TB lién cau dé. 3.CHAN DOAN : 3.1.Chan doan xc dinh: -Tién sir nhiém lién cau cach dé 1-3 tuan rdi xudt hién: -Tam chteng cé dién: phu, tang huyét ap, tiéu it, tiéu mau. -Protein niéu (+), hong cau niéu (+). Scanned with CamScanner3.CHAN DOAN : 3.1.Chan doan xac dinh: -Tién stv nhiém lién cau cach dé 1-3 tuan rdi xudt hién: -Tam chteng cé dién: phi, tang huyét 4p, tigu it, tiéu mau. -Protein niéu (+), hong cau niéu (+). -Bé thé giam, ASLO tang, IgG giam. -Sinh thiét than: tang sinh TB gian mach lan toa. -Ngoai ra, vé dich t& hoc, cé thé thdy mét sé thanh vién trong gia dinh hoac nhiéu tré em trong céng déng cing bi bénh. 3.2.Chan doan thé lam sang: 3.2.1. Thé dién hinh:Twong déi phé bién. 3.2.2.Thé nhe (hay thé tiém tang) : Thuong chi chdn dodn dug khi lam XN nuéc tiéu co hé théng. 3.2.3.Thé dai mau dai thé: Lam sang ndi bat la trigu ching dai mau dai thé kéo dai 5-7 ngay tre’ én va khéng cé cuc mau déng.Cac biéu hién khac (phu, tang huyét 4p) thuong rat kin dao hodc vang mat. 3.2.4.Thé cao huyét ap: Lam sang néi bat la trigu chteng THA, c6 thé 6 bién chtyng cla THA: Suy tim cp va bénh nao do THA. -Suy tim cAp: Khé thé nang. Dién tim to. Nhip ngya phi, tiéng tim me. Mach nhanh, nhé, ho&c truy mach. Gan to va dau, TM cé ndi, dai it. Doa hoac phu phdi cap thyc sy. -Bénh nao cao huyét ap: Cac trigu cheng dién ra dot ngét.Bau dau. Budn nén hodc nén. Mo mat hodc nhin déi. Li bi, lu lan, ban mé. Co giat toan than kéo dai. Co thé tte vong do tut ket hanh nhan tiéu nao néu éu khong Scanned with CamScanner3.2.4.Thé cao huyét ap: Lam sang ndi bat la trigu chtrng THA, cé thé co bién chwng cla THA: Suy tim cAp va bénh no do THA. -Suy tim cp: Khé thé nang. Dién tim to. Nhip ngya phi, tiéng tim me. Mach nhanh, nhé, hoac truy mach. Gan to va dau, TM cé ndi, dai it. Doa hodc phi phdi cAp thyrc su. -Bénh nao cao huyét ap: Cac trigu chteng dién ra dét ngét.Dau dau. Budn nén hoac nén. Me mat hoac nhin déi. Li bi, Id ln, ban mé. Co giat toan than kéo dai. C6 thé tir vong do tut ket hanh nhn tiéu ndo néu khéng didu tri kip thoi. 3.2.5.Thé vo éu (thé tang ure huyét, suy than cAp) Gay v6 niéu kéo dai a Suy than cap. 3.3.Chan doan phan biét: 3.3.1.Khi bénh canh dién hinh: -Dot cp cila VCT man. -VCT khéng do nhiém lién cau: 3.3.2.Khi bénh canh khéng dién hinh: “Truong hop chi cé phu nhiéu: -Chan doan phan biét véi héi chteng than hu. *Trudng hop khéng phu hoac phu kin dao: -Néu THA [a chi yéu: +BC tim mach: phan biét voi céc nguyén nhan gay suy tim cAp +BC than kinh: phn biét voi déng kinh va cdc nguyén nhan gay co giat khac. -Néu v6 niéu: phan biét voi dot cp cia suy than man -Néu dai mau Ia chinh: phan biét voi viém than-bé than cdp Scanned with CamScanner4.DIEU TRI: 4.1.Nguyén tac: -Giam ganh nang cho than. -Tang cong chtrc nang tao nuéc tiéu cia than. -Phat hién va diéu tri kip thoi cac bién chteng nang. -Tiéu diét lién cdu va phéng tai phat. -Theo déi dinh ky phat hién trvong hap dién bién xdu. 4.2.Biéu tri cu thé: 4.2.1.Giam ganh nang cho than: *Nghi ngoi: -Nghi ngoi tai giwong trong giai doan cAp tinh dac biét khi cé THA, dai mau dai thé nhiéu trong vong 2 - 3 tuan. -Tranh hoat déng nang: +Chi di hgc lai khi bénh da én dinh hang thang. +Thé duc, lao déng: it nhat 6 thang sau khi én dinh bénh. -Tiém chiing: phai sau 1 - 2 nam én dinh. *Chéng nhiém lanh cho tré. *Ché d6 an uéng : -An nhat tuyét déi trong nhirng ngay dau phu nhiéu, nhat twong déi vé sau. -Chi han ché protid (0,5 - 1g/kg/24h) khi Ure huyét tang cao, v6 niéu. -Cung cap du nang lugng bang glucid, lipid d& tranh ty tiéu (di hoa) protid co’ thé. -Nude: Scanned with CamScanner+Han ché nudc. +Luong nuéc dua vao = lvgng nuéc tiéu hom truéc + 200 - 300 ml (néu sét cao hon than nhiét trung binh 10°C thi tang 10% nhu cau nuéc hang ngay). 4.2.2. Loi tiéu -Chi ding khi phu to va cac thé cé bién ching: THA, suy than, suy tim. -Chui yéu dung Furosemid 1 — 2 mg/kg/24h. Khang sinh:Diét lién cdu va phéng tai phat. -Tét nhat la ding Penicillin. +TAc dung: git chéng nhiém lién cau va phong tai nhiém. Hon nia lai an toan cho than. +10 ngay dau: Penicillin 1 trigu Ul/ngay (tiém bap hoac uédng), chia 2 lan. +Sau dé: .USng vién Penicillin 400.000 Ul/ngay hoadc .Tiém penicillin cham (benzathin penicillin) 600.000 don vi cho tré < 25 kg va 1.200.000 cho tré lon hon +Tiém bp 3 tuan/lan, tiém cho toi khi mau lang vé binh thong, héng cau, protein niéu hét han (khoang 4-6 thang). -Néu dj tng voi Penicillin c6 thé thay bang: +Erythromycin 25-30 mg/kg, chia 2-3 lan/ngay. +Han hu lim méi dung KS khdc c6 tac dung tét voi lién cau nhung khéng déc voi than. 4.2.4, Phat hién va diéu tri som cdc bién chung: *Thé nao do tang huyét ap: Scanned with CamScanner-Ché a6: +Nghi ngoi hoan toan tai givong. +An nhat tuyét déi. +Han ché luong nude vao: 15-20 mi/kg/24h (nén dung dang Glucose 10% truyén nhé giot tinh mach - cé thé két hop voi 1Ul Insulin/6-8g Glucose) +Theo déi nghiém ngat nhip tim, huyét dp, can bang dién gidi. +Tho oxy, hd hap hé tre. -Loi tiéu: Furosemid 1-2 mg/kg/24h, tiém tinh mach, chia 2 lan. -Thuéc ha HA tac dung nhanh: +Adalat: 0,3 - 0,4 mg/kg/24h chia 2 ln ngam du¢i ludi. +Hoac Aldomet 8-10 mg/kg/24h chia 2 lan. -Chéng phu néo: +Dau cao 30 dé. +Glucose uu trvong hodc MgSO, 20% cho 0,2 mi/kg hoac Manitol 1-2 g/kg/24h chia 3 - 4 lan. -An than, chéng co giat: +Diazepam (Seduxen): 0,5 mg/kg TM cham hoac tiém bap. +Clopromazine (Aminazin) 1-2 mg/kg/24h néu kich déng, chia 2 ln, tiém bap ho&e TM cham. +Trong con co giat: nam dau nghiéng, chan luéi. *Suy tim cap: ~Cac ché dé: nhw trén. -Loi tiéu, ha huyét ap, an than : nhu trén. -Thé 02. Scanned with CamScanner-Thé 02. -Trg tim: Digoxin +Liéu t4n céng: 0,04-0,06 mg/kg/24h, tiém TM, lan dau 1/2 liéu, sau d6 ctr 8 gid tiém nét 1/4 liéu con lai. .Chi duoc diing liéu nay mat ngay. .Phai theo déi cdc ddu hiéu ngO déc Digoxin dé xi tri kip thoi hoac bé liéu cén lai trong ngay. (tré lo mo, nhin md, rdi loan mau sc; tim dap cham, rdi rac, loan nhip. Khi qué cham a ngirng tim) +Liéu duy tri tie ngay thie hai = 1/4-1/5 ligu tan céng trong 5-7 ngay, liéu duy tri sau mdi cudi cing cia lidu t4n céng 12h. *Phu phdi cdp: -Thé 02 qua dung dich cén: 10-20%. -Morphin cho tré > 5 tudi: 0,25-0,5 mg/tudi, tiém dudi da mét lan. -Chich mau 100-200 mi/m2 dién tich co’ thé. Garo 3 chi luan chuyén : +Trong trong hop tré thidu mau hodc qua yéu. +Garo 3 chi, dé lai 1 chi tw do, luan chuyén sao cho méi chi khéng dug’c garo qua 15phut. -Dat NKQ va hé hap hé tre néu can. -Lasix tinh mach liéu cao. *Suy than cap: -Bam bao sé lugng calo can thidt. -Lugng protein hang ngay giém xuéng cén 0,5-1 g/kg/ngay. -Han ché Na va Kali. -CAn bang dich ra-vao, han ché dich dua vao < 15 ml/kg/ngay + V nuéc tiéu. Scanned with CamScanner-Gay bai niéu manh. -Chéng toan hod mau bang dung dich natribicarbonat. -Thang bang céc chat dién gidi: chéng tang Kali, chéng ha Canxi,va Natri. -Loc mau ngoai than sém. 4.2.5. Cham séc va theo déi dinh ky: -Hang ngay: +Theo déi: can nang, phu, sé lwong nudc tidu, huyét ap, nhiét mach. +Gitr 4m va vé sinh rang miéng hang ngay. -Khi ra vién: xét nghiém nuéc tidu phat hién HC va protein niéu theo lich sau: +6 thang dau, méi thang/lan. +Néu con duong tinh: 6 thang tiép. +Néu 4m tinh: 3 thang/lan dén 2 nam. Néu Am tinh qua 2 lan lién tiép: ngleng theo déi. 5.BIEN CHU'NG -Suy tim cép -Phu phdi cap -Hen tim -Suy than cap -Than kinh -Bénh nao THA (nhw trén). -Tén thwong nao do tang Ure huyét. Scanned with CamScanner6.TIEN TRIEN VA TIEN LUONG: Noi chung tién Ivgng VCT cap tré em tét hon nguéi én, khdi hoan toan téi trén 90%, tién trién theo 3 cach: -Khdi:Ba sé 80 — 90% bénh thoai trién trong 2 tuan nhung protein va HC mat muén hon. -Tie vong trong giai doan cap tinh: cht yéu do bién chteng suy tim cAp va do cao HA. -Tién trién thanh man tinh: -Tiéu chuan lanh bénh: +Protein niéu 4m tinh, khéng cé héng cau niéu. +Chtrc nang than binh thuong. +Th6ng thudng trong vong 3 tuan sau khi khdi bénh, phan Ién tré tré lai binh thuong, hiém khi biéu hién suy tim, suy than cap hay phw nao. Sinh thiét than khéng can thiét. Scanned with CamScanner7.PHONG BENH: -Nguyén tac: chéng nhiém lién cau tién phat. -Cac bién phap phéong bénh tich cue nhat la : +Vé sinh rang miéng, tranh viém hong lién cau. +Git? vé sinh co’ thé, tam gdi sach sé tranh viém da, chéc dau. -Phat hién va diéu tri som viém hong do lién cau. -O cc tré hay bj mac cac bénh nhiém khuan lién cau: can diéu tri dy phong Penicillin nhw diéu tri phong thp tién phat +Penicillin (Benzyl Penicillin) tiem bap trong 10 ngay. +Tré > 6 tudi: 1.000.000 Ul/ngay, chia 2 lan. +Tré <6 tudi: 600.000 Ul/ngay, chia 2 lan. +Hoac Penicillin V (Ospen) 1.000.000 Ul/ngay, chia 2 lan. +Hoac Erythromycin 250 mg x 4 vién/ngay. -V6i tré da bi VCTC, dé phong tai phat : +Diéu tri tich cwc cac 6 nhiém khuan do lién cau +Tranh lanh dét ngdt (Luot doc: 24503) Scanned with CamScannerScanned with CamScanner