Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 11

 Zilyet: bir şey üzerinde fiili hakimiyeti bulunan kimse onun zilyetidir.

 Zilyetliğin çeşitleri
o Asli- fer’i
 Malik sıfatıyla zilyet olan, asli olarak zilyettir. Diğerleri feri. Bir olayda
ferilik yoksa asli zilyetten söz edilemez.
o Dolaylı- Dolaysız fiili hakimiyetini doğrudan doğruya sürdüren kişi dolaysız,
başka bir kişi aracılığıyla sürdüren dolaylı zilyettir.
o Kendisi için zilyet - başkası için zilyet.
 Bir kimse, bir eşyaya o eşyayı kullanma veya yararlanma hakkı veren bir
hak iddiasıyla zilyetse o kimseye kendisi için zilyet denir.
o Hakka dayanan zilyet- dayanmayan zilyet.
 Bir zilyetliğin arka planında bir ayni ya da kişisel hak bulunuyorsa bu
haklı zilyettir. Bir hakka dayanmıyor ise haksız zilyettir.
o Tek başına zilyet- birlikte zilyet
 Bir kimse bir eşya üzerinde zilyet sıfatı ile sahio olduğu yetkileri tek
başına kullanabiliyorsa tek başına zilyettir.
 Zilyetliğin kazanılma yolları:
1. Aslen kazanma
a. Zilyetlik, eşya üzerinde daha önce mevcut olan zilyetliğe
dayanılmaksızın kazanılıyor.
2. Devren kazanma
a. Devren kazanımda zilyetlik daha önceki bir zilyetliğe dayanır.
Zilyedin kednisi de zilyet kalmak üzere bir başkasına tarafların rızası
ile zilyetlik tanıması durumunda tesisen kazanma gerçekleşir.
3. Miras yolu ile kazanma
a. Zilyetliğin kazanılması için zilyet olma iradesi ve fiili hakimiyet
aranır. Fakat miras yolu ile kazanmada mirasın açılması ile miras
bırakanın zilyetliğini kanundan ötürü kazanırlar.
4. Doktrindeki bir görüş tesisen kazanma da var diyor.

Malik sıfatıyla zilyet olan asli zilyettir. Fiili hakimiyeti doğrudan doğruya değilse dolaylı
zilyettir. Bisiklete mülkiyet hakkı iddiası ile zilyet olduğu için kednisi için zilyettir. Zilyet olarak
sahip olduğu yetkileri kendi başına kullandığı için tek başına zilyettir.
Bisiklete malik sıfatıyla zilyet ılmadığı için fer’i zilyettir. Doğrudan doğruya değil de bir baljası
aracılığıyla sürdürürse dolaylı zilyettir. Kira sözleşmesinden kaynaklanan kişisel hakkı var
olduğu için kendisi için zilyettir. Sahip olduğu yetkileri tek başına kullanabildiği için tek başına
zilyettir.
Malik sıfatıyla zilyet olmadığı ve ödünç alan sıfatına dayandığı için feri zilyettir. Fiili hakimiyeti
doğrudan doğruya sürdüğü için dolaysız zilyettir. Sahiplik iddiası var ise zilyetlik aslen
kazanılmış olur.

2) Murat, yıllardır kullanmadığı ve bürosundaki dolabında artık varlığını dahi unuttuğu


babasından kalma kol saati ni bulur.

Murat, kol saati üzerindeki fiili hakimiyeti doğrudan doğruya sürdürdüğü için dolaysız zilyettir.
Mülkiyet hakkı iddiası ile zilyet olduğu için kendisi için izlyettir
Dilyetliğin kazanılması bakımından miras yolu ile kazanmıştır.

3) Murat, Maltepe’den Beylikdüzü ne eşyalarını taşıtmak için Timur ile anlaşır. Taşıma
işlemi sırasında Timur, Murat a ait antika vazoyu çalar.

Murat, eşyaların, yani vazonun da, malik sıfatıyla zilyedi olduğu için asli zilyettir. Eşyalara
mülkiyet hakkı iddiası ile zilyet olduğu için kednisi için zilyettir. Zilyet olarak sahip lduğu
yetkileri tek başına kullanabildiği için tek başına zilyettir. Zilyetliğin ardında mülkiyet hakkı
olduğundan haklı zilyettir.
Timur, taşınan eşyalara malik sıfatıyla zilyet olmadığı için feri zilyettir. Eşyalar üzerinde fiili
hakimiyeti doğrudan doğruya sürdürdüğü için dolaysız zilyettir. Murat ile aralarında
gerçekleşen iş akdinden kaynaklanan bir zilyetliğe sahip olduğu için başkası adına zilyettir.
Zilyetliğin ardında kişisel hakkı olduğu için haklı zilyettir. Sahip olduğu yetkileri tek başına
kullanabildiği için tek başına zilyettir.
Bununla birlikte Tmur’un çalınan vazo üzerindeki zilyetliği incelendiğinde, çalarak elde ettiği
için haksız zilyettir. Malik olma iradesi ile vazoya sahip çıktığı için malik sıfatıyla ve dolaysız
zilyettir.
Zilyetliğin kazanılması bakımından eşyaların taşıma sözleşmesi uyarınca zilyetliğini kazanması
devren kazanmadır. Fakat çalınan vazo için sahiplik iddiası bulunduğundan aslen kazanmış
olur.

4) Murat, telefonunu satılması için aynı zamanda temsilcisi de olan Tarık’ın dükkânına
bırakır.

Murat telefona malik sıfatıyla zilyet olduğundan asli zilyettir. Telefon üzerindeki fiili
hakimiyetini doğrudan doğruya sürdürmediği için dolaylı zilyettir. Telefona mükjiyet hakkı
iddiası ile zilyet olduğu için kendisi için zilyettir. Zilyet olarak sahip olduğu yetkileri tek başına
kullandığı için tek başına zilyettir, zilyetiğin ardından mülkiyet hakkı olduğu için haklı zilyettir.

Tarık telefona malik sıfatı ile zilyet olmadığı için feri zilyettir.
Telefon üzerindeki fiili hakimiyeti doğrudan doğruya kullanabildiği için dolaysız zilyet.
Zilyet olarak shaip olduğu yetkileri tek başına kullandığı için kendisi için zilyet
Zilyetliğin ardında bir iş akdi bulunduğu için haklızilyet
Zilyetliğin sebebi başkasının işini görmek olduğu için başkası adına zilyet

Zilyetliğin kazanılması bakımından tarık’ın temsil yetkisine dayalı olarak zilyetliği kazandığı için
devren kazanma yolu ile kazanmıştır.

5) Murat, arabasını şoförü Şükrü’ye yıkatmak üzere teslim eder.

Murat, araba üzerindeki fiili hakimiyetini doğrudan doğruya sürdürmediği için dolaylı zilyet
Zilyet olarak sahip olduğu yetkileri tek başına kullanabildiği için tek başına zilyet
Zilyetliği mülkiyet hakkına dayandığı için haklı zilyet.
Arabaya mülkiyet hakkı ile zilyet olduğu için kendisi için zilyet.
Şükrü, murat’ın talimatlarına bağlı olarak hizmet sözlşemesi ile çalışan şoför olduğu için zilyet
değil, zilyet yardımcısıdır. Bağımlı bir iş görme sözleşmesi çerçevesinde belirli bir işi görmesi
için kendisine bırakılan eşya üzerinde meir, talimatlarla ve mutlak bir bağımlılık çerçevesinde
yürütülen fiili hakimiyet zilyetlik değil, zilyet yardımcılığıdır.

6) Murat, kardeşi Kenan ile birlikte bir otomobil satın alır. Kardeşlerden her biri
otomobili münferiden kullanabilmektedir.

Her biri araba üzerindeki fiili hakimiyetlerini doğrudan doğruya kullanabildikleri için dolaysız
zilyettirler.
Araba üzerindeki mülkiyet hakkına dayalı olarak zilyet oldukları için haklı zilyettirler
ARABA ÜZERİNDE MALİK SIFATI İLE HAK İDDİA ETTİKLERİ İÇİN MALİK SIFATIYLA ZİLYET
Araba üzrinde tek başlarına hak iddia edemedikleri için birlikte zilyettirler. Birlikte katılımı
olmaksızın zilyetliklerini kullanabildikleri için paylı zilyettirler.
Mülkiyet hakkı iddiası ile zilyet oldukları için de kendi için zilyettirler.
Zilyetliği satış yolu ile devralmışlardır. Zilyetliği kazanma yolu devrendir.

ZİLYETLİK DEVRİNİN TÜRLERİ

1) Akın, Serdar’dan bedelini peşin ödeyerek fırın satın alır ve Serdar fırını Akın’a teslim
eder.

Bir taşınır eşyanın mülkiyetinin kazanılması için borçlardıcı ve tasarruf işlemlerinin


gerçeklşemesi gerekir. Satış sözleşmesinin kurulması tek başına konusu eşyanın mülkiyetini
alıcıya geçirmez. Bunun için tasarruf işlemine gerek duyulur. Mğlkiyetin devri için önce ayni
sözleşme kurulur, daha sonra zilyetliğin devri gerçekleştirilir.

Eşyanın fiilen teslim yoluyla devrinde eşyanın bizzat kendisi zilyetliği kazanacak kişiye verilir.
Verilen olayda akın ve serdar arasında fırını konu alan satış sözleşmesi yapılmıştır.
Borçlandırıcı işlem niteliğindeki satış sözleşmesinin yapılamsı ile fırının mülkiyeti henüz akın’a
geçmemiştir. Zilyetliğin devri ile akın, fırının mülkiyetini kazanacaktır. Böylece fiilen telsim
yoluyla akın zilyetliği kazanmıştır.

2) Serdar, arabasını Azra ya noterde satar ve arabanın anahtarlarını teslim eder.

Azra ve serdar arasında arabayı kon alan satış sözleşmesi yapulmıştır. Sözleşme borçlandırıcı
işlem niteliğinde olup arabanın mülkiyeti henüz azra’ya geçmemiştir. Serdar aarabanın
devredilmesi için gerekli tasarruf işlemini, azra ise satış bedelini ödemeyi borçlanmıştır.
Devamında araba üzerindeki hakimiyeti sağlayan araç olan anahtarın teslimi ile azra rabanın
zilyetlğini devramış olur. Dolayısıyla eşya üzerinde hakimiyeti sağlayan araçların telsimi ile
zilyetlik devreidilmiştir.
3) Ayten; Murat’ın bilgisayarını iki ay süreyle kullanmak üzere alır. İki ayın sonunda Ayten;
Murat ile anlaşarak bilgisayarı satın alır ve bilgisayar Ayten"de kalmaya de vam eder.

Ayten ve murat arasında öncelikle kullanma ödüncü sözlşemesi yapılmış ve Ayten bilgisayarın
zilyetliğini kazanmıştır. Devamında sözleşmenin ifasının sağlanması amacıyla bilgisayar
ayten’e teslim edilmiştir Ayten ve murat, bilgisayar henüz ayten’de iken satış sözleşmesi
yapmışlardır. Bu sözleşme ile murat, ayten’e bilgisayarın mülkiyetini geçirmek için gereken
tasarruf işlemini yapmayı, ayet ise satış bedelini ödemek borçları altına girmişlerdir. Kullanma
ödüncü sözleşmesi bittiğinden dolayı ayten’in bilgisayarı murat’a iade etmesi ve daha sonra
Murat’ın satış sözleşmesinin ifası olarak bilgisayarı tekrar ayten’e tesim etmesi gerekir. Bu
yolu tercih etmedikleri için Ayten kısa elden teslim ile bilgisayarın zilyetliğini devralmıştır.

4) Çiftçi Serdar, köy kahvesinde, tarlasından elde ettiği 30 - ton buğday balyasını komşusu
Akınca satar ve istediği za man balyaları gidip tarladan teslim alabileceğini söyler.

Serdar ve akın arasında 30 ton buğdayı konu alan bir satış sözleşmesi yapılmıştır. Bu sözleşme
ile serdar, mülkiyeti devir için gerekli olan tasarrud işlemini yapmayı (buğday balyalarının
teslimini), akın ise satış bedelinin teslimini borçlanmıştır.
Olayda zilyetliğin devri, eşyanın yeni zilyedin hakimiyetine bırakılması yolu ile gerçekleşmiştir.
Zilyetlik, edinenin önceki zilyedin rızasıyla şey üzerinde hakimiyet kullanacak duruma gelmesi
halinde devredilmiş olur.
Bu durumda eşya fiilien teslim edilmeksizin o eşyaya tek başına zilyet olan kişi, bir başkası ile
zilyetlik sözleşmesi yaparak fiili hakimiyeti ına akatramkadır.

5) Serhat maliki olduğu arabasını Adnan’a satar, ancak Serhat m işi gereği bir süre daha
arabasını kullanması ge rektiği için, Serhat arabayı Adnan’dan kiralar.

Adnan ile serhat arasında arabayı konu alan bir satış sözleşmesi gerçekleşmiştir. Borçlandırıcı
işlem olan satış sözleşmesi serhat’a satışın konusu olan arabanın mülkiyetini serhat’a
devretmek için gereken tasarruf işlemini yapma, adnan’a ise satış bedelini ödeme borcu
yüklemiştir.
Ancak olayda serhat ile adnan arasında ikinci bir borçlandırıcı işlem daha yapılmış ve serhat,
adnan’a sattığı arabasını, adnan’dan kiralamıştır. Gereksiz al ver işlemi yapmamak için serhat
dolaysız zilyet kalmaya devam etmiştir ancak dolaylı zilyetliği adnan’a teslim etmiştir. Hükmen
teslim yolu ile zilyetlik devredilmiştir.

7) Serdar, 10,5.201 S tarihinde maliki olduğu motosikletini, yurt dışı görevine gittiği süre
içinde kullanması için be delsiz kullanmak üzere yakın arkadaşı KemaFe bırakır. Ancak
Kemal motorda çıkan bir arıza nedeniyle motoru kullanamaz ve tamir için yetkili servise
bırakarak tamir sonrası tamir parasını da ödeyerek motoru evinin kapa lı garajına koyar.
Serdar yurtdışı dönüşünde motosikleti Akın'a satar ve Akına motosikleti KemaFden
alabileceği ni söyler, ayrıca bu hususu KemaFe bildirir. Motosikletin teslimi için KemaFe
başvuran Akma, Kemal tamir para sını kimin ödeyeceğini Serdar ile aralarında halletmele
rini söyleyerek motoru iade etmez.

Olayda serdar, akına sattığı otosikletin malik sıfatı ile dolaylı zilyetliğini haizdir.
8) Serdar, maliki olduğu bilgisayarın satışı konusunda, Akın ın temsilcisi Tamer ile anlaşır ve
bilgisayarı Tamer’e teslim eder.

CEVAP:

Serdar ile Akının temsilcisi Tamer arasında, Serdar’ın maliki olduğu bilgisayarının satışını konu alan
satış sözleşmesi kurulmuştur. Borçlan- dırıcı işlem niteliğindeki satış sözleşmesinin kurulması ile
bilgisayarın mülkiyeti henüz Akına geçmemiştir. Borçlandırıcı işlem ile yalnızca Ser dar satış konusu
bilgisayarın mülkiyetini Akına devretmek için gerekli tasarruf işlemini yapmayı, Akın ise satış
bedelini ödemeyi borçlanmıştır. Devamında taraflar arasında bilgisayarın mülkiyetinin Akın a
kazandırıl masına yönelik aynî sözleşme yapılmış ve bilgisayarın temsilci Tamer’e teslimi ile zilyetlik
devredilmiştir.

Olayda zilyetliğin devri temsilciye teslim ile gerçekleştirilmiştir. Türk Medenî Kanununun 978.
maddesinde bir kişinin temsilcisine yapılacak teslim ile o kişiye zilyetliğin devredilebileceği
düzenlenmektedir. Tem silci Tamer başkası için zilyettir. Akın, temsilci Tamer aracılığı ile bilgisa
yarda hâkimiyet kurmuş olur. Bilgisayarın bizzat Tamer’e teslim edilmesi ile Tamer, dolaysız zilyet
sıfatını kazanırken; temsil olunan Akın dolaylı zilyet ve malik sıfatını elde eder.

ZİLYETLİĞİN KORUNMASI

Kemal’in Murat’tan bedelsiz kullanmak üzere aldığı, kapağında özel yapım Darth Wader sticker olan
bilgisayar, Kemal’in evinden Hasan ta rafından çalınır.

Türk hukukunda hakka dayanıp dayanmadığına bakılmaksızın zilyetlik poziyonu


korunmaktadır. Taşınırlarda zilyetliğin korunması bakımından kuvvet kullannma ve dava
yollarına başvurma yolları verilmiştir.

Zilyet, her türlü gasp ve saldırıyı kuvvet kullanarak def edebilir. Gasp, eşya üzerindeki fiili
hakimiyetin zilyedin rızası olmaksızın hukuka aykırı bir fiille ele geçirilmesini ifade eder. Saldırı
ise fiili hakimiyetin kullanılmasının yine zilyedin rızası olmaksızın ve hkuka aykırı bir fiil ile
engellenmesi ya da zorlaştıtılmasıdır. Kuvvet yalnızca saldırı fiilinin tamamlanmasına veya
kaçarken yakanananı elinden alarak korunabilir.

Kemal’in bilgisayarı görmesi gasp eyleminin tamamlanmasından 1 hafta sonradır, bu noktada


kuvvet kullanma hukuka aykırıdır. Kemal dava yolunu kullanabilir.

2) Olaydan bir hafta sonra Kemal’in, Kadıköy’de aynı za manda satıcı da olan Hasan’ın
bilgisayar dükkânında bil gisayarını görmesi üzerine, hırsız Hasan’dan bilgisayarı geri
alabilmek için başvurabileceği hukukî imkân nedir?

Zilyetliğin gaspından doğan iade davasına başvurabilir. Buna göre eğer zilyedin zilyetliğine
rızası olmaksızın son verilmiş ise zilyet, zilyetliğin gaspından doğan iade davası ile taşınır
eşyanın iadesini talep edebilmektedir. Bu dava zilyetliği birinci elden gaspneden kişiye, küllü
haleflerine karşı açabilir.
6) Hasan bilgisayarı çaldıktan sonra bir süre bilgisayarı kul lanır. Bir gün evinde bilgisayarı
görüp çok beğenen ve bilgisayarın çalıntı olduğunu bilmeyen arkadaşı Ümit'e satar ve teslim
eder. Bu ihtimalde Ümit'in bilgisayarın mülkiyetini kazanıp kazanmadığını belirtiniz.

Bir kimesinin zilyetliğinden iradesi dışında çıkan eşyanın mülkiyetinin, eşyayı devralan
iyiniyetli dahi olsa devir anında kazanılması mümkün değildir. Dolayısıyla hasan’ın bilgisayarı
ümit’e satıp teslim ettiği anda ümit bilgisayarın mülkiyetini kazanmamıştır. Ancak ümit
iyiniyetli olması sebebiyle bilgisayarın mülkiyetini bir süre sonra kazanabilir. Bir başkasının
taşınır malını davasız ve aralıksız olarak 5 sene boyunca iyiniyetle elinde bulunduran kişi
zamanaşımı yoluyla o taşınırın maliki olur.

Hasan bilgisayarı çaldıktan sonra bir süre bilgisayarı kul lanır. Bir gün evinde bilgisayarı
görüp çok beğenen ve bil gisayarın çalıntı olduğunu bilmeyen arkadaşı Ümit’e sa tar ve teslim
eder. Ümit ise bilgisayarı iki yıl kullandıktan sonra arkadaşı Ümran’a satar ve teslim eder. Bu
ihtimalde Ümran’m bilgisayarın mülkiyetini kazanıp kazanmadığı nı belirtiniz.

Bir kimsenin zilyetliğinden rızası dışında çıkan eşyanın mülkiyetinin devralan iyiniyetli dahi
olsa devir anında kazanılması mümkün değildir. Dolayısıyla hasan’ın bilgisayarı ümit’e satıp
teslim ettiği anda ümit mülkiyeti kazanmamıştır. Ümit ancak iyiniyrtli ise ve davasız, aralıksız 5
sene eiyayı elinde bulundurursa mülkiyeti kazanır. Mevcut olayda ümit 2 yol kullandıktan
sonra ümran’a satmış ve devretmiştir. Ümran, bilgisayarın zilyetliğini olayda aksi yazmadığı
için iyi niyetli olarak iktisap etmiştir. Ümran da ümit gibi rıza dışında elen çıkan bir eşyayı
devralmıştır. Böyle bir eşyanın, devralan iyiniyetli olsa bile mülkiyeti kazanması mümkün
değildir. Ümran’ın da 5 sene boyunca aralıksız, davasız 5 sene buludnurması durumunda
mülkiyeti kazanması zamanaşımı yolu ile mümkündr.
Ümit, iyiniyetli olarak devraldığı taşınmazı 2 sene boyunca davasız ve aralıksız elinde
bulundurmuştur. Ümran, ümit’in aralıksız ve davasız elinde bulundurduğu süreyi kendi
iyiniyetle elinde bulundurduğu süreye ekleyebilir.
Kazandırıcı zamanaşımından yararlanma hakkına sahio olan zilyet, zilyetliği kendisine
devreden aynı yetkiye sahip idiyse onun zilyetli süresini kendi süresine ekleyebilir.

8) Hasan’m bilgisayarı çaldıktan bir yıl sonra açık arttır ma sitesi aracılığıyla Ümit’e,
Ümit’in ise yakın arkadaşı Ümran’a satmış olduğu ihtimalde, Murat ve Kemal’in bil gisayarı
Ümran’dan geri alabilmek için başvurabileceği hukukî bir imkân var mıdır?

Bu taşınır, açık artırmadan veya pazardan ya da benzeri eşya satanlardan iyiniyetle edinilmiş ise;
iyiniyetli birinci ve sonraki edinenlere karşı taşınır davası, ancak ödenen bedelin geri verilmesi
koşuluyla açılabilir"

Bu bedeli ödeyen, daha sonra hırsız hasan’dan haksız fiil ya da sebepsiz zenginleşme
hükümlerine dayanarak geri alması mümkündür. Ümran talep etmesine rağmen Murat ve Kemal
satış bedelini geri Ödemezlerse bu davranış açılmış davadan zımnî irade beyanı ile feragat niteliğini
taşır ve feragatten itibaren Ümran artık bilgisayarın: mallld olur.
Mahzure’nin tamir için bıraktığı saatini Sadık, tamir işleminden sonra aynı zamanda saat satışı da
yaptığı dükkânında vitrine koyar ve saati çok beğenen Akına satar ve teslim eden

Ertesi gün Sadık’a ait cüzdan, içindeki 1.000 TL ile Sadık metrobüste yolculuk ettiği sırada Hasan
tarafından çalınır. Sonrasında Hasan çaldığı cüzdandan çıkan 1.000 TL ile Güray’dan cep telefonu
satın alır.

Akın’ın saatin mülkiyetini kazanmış olup olmadığını de ğerlendiriniz.

^mm sıfatıyla zilyet, aynî hak sahibinin bilinçli ola rak eşyasını teslim ettiği kimsedir. Bu halde eşyayı
emin sıfatı ile zilyede bırakan, kendisi bakımından tehlike gösteren bu durumu kendi rızası ile
yarattığı için kendi yarattığı güvenin tehlikelerine katlanmakla yükümlü- dür.

1. Rıza ile teslim olunmalı


2. Emin sıfatıyla zilyetten o eşya üzerinde mülkiyet ya da sınırlı ayni hak iktisap edimiş
olmalıdır
3. Ayni hakkı kaznaan 3. Kişi olmalıdır
4. 3. Kişi iyiniyetli olmalı

Mahzure bilinçli olarak sadık’a eşyasını teslim etmiştir. Sonra sadık 3. Kişiye ayni hakkı
devretmiştir. Akın iyiniyetlidir. Akın, devir anında saatin mülkiyetini kazanacaktır.

2) Akın’ın, saatin Mahzure tarafından tamir için bırakıl dığı sırada dükkanda diğer saatlere
bakıyor olması ve Mahzure’nin saatini bu sırada çok beğenmiş olması ihti malinde birinci
soruya vereceğiniz cevapta bir değişiklik olur muydu?

Bu durumda akın’ın iyiniyetli olduğundan söz edilemeyeckti. Emin sıfatıyla zilyetten 3. Kişi olarak
hak iktisap edebilmek iyiniyet şartına bağlanmıştır.

3) Sadık, Hasan tarafından çalınan ve Hasada satış bedeli olarak Giiray a verdiği parasının
iadesini Güray'dan talep

edebilirini?Açıklayınız.

Zilyet, fiilî hâkimiyetinden rızası dışında çıkan taşınırına, zilyet olan herkese karşı, taşınır davası
açabilmektedir. Bu kuralın 2 istisnası bulunmaktadır: para ve hamile yazılı senetler. İradesi dışında
elinden çıkmış para ve hamiline senedi iyiniyetli olarak iktisap eden kişiye karşı taşınmaz davası
açılamaz. İyiniyetin mutlak korunması.

Parayı çalan kişilere karşı 2 sene içerisinde sebepsiz zwenginleşme davası açılması mümkündür.
Malik sıfatı ve varsa başka biri yoksa malik sıfatıyla zilyet
Malik sıfatı var ve başka biri varsa asli zilyet
Fiili hakimiyetini doğrudan doğruya sürdürüyosa dolaysız zilyet
Fiili hakimiyetini doğrudan doğruya sürdürmüyorsa dolaylı zilyet
Zİlyet olarak sahip olduğu yetkileri tek başına kullanıyorsa tek başına zilyet
Zilyet olarak sahip olduğu yetkileri tek başına kullanmıyorsa birlikte zilyet
Mülkiyet hakkı iddiası ile zilyet ise kendisi için zilyet
Mülkiyet hakkı iddiası ile zilyet değil ise başkası için zilyet

Bağımlı bir iş görme sözleşmesi çerçevesinde belirli bir işi görmesi için kendisine bırakılan
eşya üzerinde meir, talimatlarla ve mutlak bir bağımlılık çerçevesinde yürütülen fiili hakimiyet
zilyetlik değil, zilyet yardımcılığıdır.

Zilyetlik, edinenin önceki zilyedin rızasıyla şey üzerinde hakimiyet kullanacak duruma gelmesi
halinde devredilmiş olur.

ZİLYETLİĞİN DEVRİ TÜRLERİ

1. Eşyanın fiilen teslimi


2. Eşya üzerinde hakimiyeti sağlayan araçların teslim,
3. Kısa elden teslim
4. Eşyanın yeni zilyedin hakimiyetine bırakılması
5. Hükmen teslim
6. Zilyetliğin havalesi
7. Temsilciyle teslim
8. Emtiayı temsil eden senetlerin teslimi

Zilyetliğin devri türleri; eşyanın fiilen teslimi; eşya üzerinde hâkimiyeti sağlayan araçların teslimi;
kısa elden teslim; eşyanın yeni zilyedin hâkimiyetine bırakılması; hükmen teslim; zilyetliğin havalesi;
temsilciye teslim ve emtiayı temsil eden senetlerin teslimidir.

Zilyetliğin gapından doğan iade davası


1. Birinci elden gasp edene ve külli haleflerine karşı açabilir
2. Taşınır eşyanın iadesini talep davasıdır.
3. Gasp edilen 3. Kişiye devredildi ise ona dava açılamaz.
4. Sulh hukuk mahkemesinde
5. Davalı eşyanın kendisinde kalması gerektiğini ileri süren üstün bir hakka dayanırsa
hakim taşınırın davalıda kalmasına izin verebilir. Davalı, zilyetliği kendisine veren kişiye
karşı bu iddiasını ileri süremez.
Süre 2 ay 1 yıl.
) Kemal’in, Kadıköy’de aynı zamanda satıcı da olan Hasan’ın bilgisayar dükkânında
bilgisayarı görmesinin, gasp olayından bir yıl sonra gerçekleşmesi varsayımında, hırsız
Hasan’dan bilgisayarı geri alabilmek için başvura bileceği hıukukî imkân nedir?

Zilyetliğinden gaspından doğan iade davasının hak düşürücü süresi her halde 1 yıldır. Bu
sebeple zilyetliğin gaspından doğan iade davasını açamaz. Fakat taşınır davası açabilir.

Zilyetliğini iradesi dışında kaybetmiş olan önceki zilyet ve önceki birkaç zilyet olabilir.
1. Davalı zilyedin üstün hak karinesini çürütmelidir. 2 yolla yapabilir. Davacı, şimdiki
zilyedin iyiniyetle edinmemiş olduğunu ileri sürebilir.
2. 2. Olarak davacı eşyanın önceki zilyedin elinden rızası dışında çıkmış olduğunu ileri
sürebilir.

Dava 5 yıl içerisinde açılabilir. Kötü niyetliye karşı her zaman açılabilir.

Gasp edilen 3. Kişiye devredildiyse??


- Taşınır eşya üzerindeki hakka dayanan istihkak davası
- Hak karinesine dayanan taşınır davası açılabilir.
Doktrinde bazı yazarlarca kötü niyetli olan 3. Kişiye de zilyetliğin gaspından doğan iade
davasının yöneltimesi gerektiği ifade edilmiştir.

****** Kazandırıcı zamanaşımından yararlanma hakkına sahio olan zilyet, zilyetliği kendisine
devreden aynı yetkiye sahip idiyse onun zilyetli süresini kendi süresine ekleyebilir.*******

Mülkiyetin konusu eşyadır ve belirlilik ilkesi uyarınca mülkiyet hakkı eşyanın tümünün kaosar.
Eşya yapı olarak basit ya da bileşşktir. Bileşik eşyayı oluşturan parçalara bütünleyici parça
denir. Bunlar fiziksel olarak varlıklarını korusalar da bağımsız eşya olma niteliklerini
kaybetmişlerdir.
Bütünleyici parça, asıl şeye zarar vermeden, zarara uğratılmadan ve yapısı değiştirilmeden
ayrılmayacak olan parçadır. Bütünleyici parça sayılabilmesi için:
1. iki eşyta arasında fiziki bir bağlanrtı olmalıdır
2. İki eşya arasında ekonomik bir bağlılık olmalıdır
3. Bütünleyici par.a ile asıl şey arasındaki fiziki ve ekonomik bağlantı yerel adetlere göre
de mevcut olmalıdır.

Arazi üzerine inşa edilen yapılar bütünleyici parça kuralı gere ğince o arazinin mülkiyetine tâbi olurlar
(TMK m. 718/11).

Arazi üzerine dikilen bitkiler, bütünleyici parça kuralı gereğince arazinin mülkiyetine tâbi olurlar
(TMK m. 718/11).

Bir şeyin maliki onun ürünlerinin de maliki olur (TMK m. 685/1).

Bir şeye malik olan, onun bütünleyici parçalarına da, eklentilerine de malik olur.

Eklenti: “asıl şey malikinin anlaşılabilen arzusuna veya yerel âdetlere göre, işletilmesi, korunması
veya yarar sağlanması için asıl şeye sürekli olarak özgülenen ve kullanılmasında birleştirme, takma
veya başka bir biçimde asıl şeye bağlı kılınan taşınır maldır"
İki eşya arasında iç bağlantı olmalıdır. Bunun için iki eşyadan birinin diğerinin işletilmesine,
korunmasına ya da ondan yarar sağlanmasına tahsis edilmiş olması gerekir.

İki eşya arasında dış bağlantı olmalıdır. Bunun içinse eşyalar birbirine birleştirilebilir, monte
edilebilir olmalıdır. Ama bu bağlılığın bütünleyici parçada olduğu kadar sıkı olması gerek mez.

Eklentiler ancak taşınır mallar olabilirler.


Aksi tasarrudf edilmedikçe, eklentiler de asıl eşyanın parçası sayılırlar ve devri eklentileri de
kapsar.

Mirasçılıktan kaynaklanan ilişki: Mirasçılar terekedeki mallara elbirliği ile maliktir (TMK m. 640/11).

Âdi ortaklık: Âdi ortaklıkta ortaklık için edinilen veya ortaklığa devredilen şeyler üzerinde, ortaklar,
elbirliği ile maliktir (TBK m. 638/1).

Evlilikte eşler arasında mal ortaklığı rejimi: Eşler ortaklığa gi ren mallar üzerinde elbirliği ile maliktir
(TMK m. 257-258).

Aile mallan ortaklığı (TMK m. 379/1)

"Pay daşlardan her biri kendi payı bakımından malik hak ve yükümlülüklerine sa hip olur. Pay
devredilebilir

Paydaş, diğer paydaşlardan izin almaksızın kendine ait olan payı satabilir.
Bununla beraber TMK m. 732 hükmüne göre, paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz
üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar
onalım hakkını kullanabilirler. Böylece paydaşın, payım satıp üçüncü bir kişiye devretmesi
halinde her ne kadar diğer paydaşların rızası aranmıyorsa da yasal onalım hakkı vardır.

Paydaşların her biri kendi payını bakımından malik hak ve yükümlülüklerine tabi olur. Pay,
alacaklılar tarafından haczettirilebilir. Paylı mülkiyette her bir payadş paylı mülkiyete tabi
eşyanın her zerresine maliktir. Paydan eşyanın belli bir bölümü anlaşılmamalıdır. Haksız
elatmanın önlenmesi davası açılabileceği gibi zilyetiliğe saldırıdan dolayı doğan davayı da
açabilir, kuvvet yoluyla da def edebilir, idari yolla da koruyabilir.
Paylı ülkiyette uyuşmazlık halinde yararlanma ve kullanma şeklini hakim belirler. Zaman ya da
yer itibarıyla paydaşlar arasında bölünmesi biçiminde de olabilir.

Paylı mülkiyette yararlı, zorunlu ve lüks giderler yapılabilir. Eşyanın kullanılabilmesi için
yapılması elzem olan giderler zorunlu giderlerdir. Yapıldığı takdirde eşyanın değeri orunacak
ya da artacaksa yapılan giderler yararlı giderler olarak anılmaktadır. Son şekli ise farazi olarak
bir tarafın kendi isteği ile, kişisel zevki ile gider yapmasıdır.
Paydaşlar malın ne şekilde yönetileceğini herhangi bir geçerlilik şekline tabi olmaksızın
oybirliği ile anlaşarak kararlaştırabilirler. Buna yöne4tim sözleşmesi denmektedir. Bu
sözleşmenin tapuya şerh verilmesi de mümkündür.
Mevcut olayda böyle bir sözleşmenin yapıldığından bahsedilmemiştir. Paylı eşyanın
yönetimine ilişkin işler 3 şekilde sınıflandırılabilir: olağan yönetim işleri, olağanüstü yönetim
işleri, önemli yönetim işleri.
Paydaşlardan her biri olağan yönetim işlerini yapmaya yetkilidir.
Olağan yönetim işlerini her paydaş yapabilir. Paydaş gerekli olan gideri yapıp daha sonra
payları oranında diğer paydaşlara başvurabilir.
Önemli yönetim işleri: paydaşların oybilriği ile yapılabilir.

Paylı mülkiyetin kiraya verilmesi önemli yönetim işidir. Paydaşların oy ve pay çoğunluğu ile
karar verilir. Bir kira sözleşmesini kiraya veren olarak kurmak için sözleşmeye konu eşyanın
maliki olmak gerekmez. Bu sebeple paydaşın, paylı mülkiyetin konusunu teşkil eden kira
sözleşmesi her halde geçerlidir. Kira sözleşmesi kuran taraf bu sözleşme ile bağlıdır fakat diğer
paydaşlar kiracnının taşınmazı boşaltmasını talep edebilirler. Kira sözleşmesi tüm paydaşlar
adına uygulandıysa yetkisiz temsil hükümlerine gitmek gerekir.

Paylı mülkiyet vir eşya üzerindeki mülkiyet hakkının paylı olarak birden çok kimseye ait
olmasıdır. Elbirliği mülkiyetini gerektiren bir özel hukuki ilişki bulumadığı sürece paylı
mülkiyet olarak kabul edilir. Paylı mülkiyet, mülkiyetin paydaşları tarafından rızai olarak da
mahkemede paylı mülkiyetin giderilmesi davası açarak da sonlandırılabilir. Eşyanın aynen
bölünmesi mümkün ise aynen bölünür, değilse açık artırma ile satışa hüküm edebilir. Açık
artırmanın paydaşlar arasında yapılmasına karar vermesi mümkündür.
Bir paydaşın kendi fiilleri sebebiyle diğer paydaşlaırn tamamına veya birkaçına karşı olan
yükümlülüklerini ağır biçimde çiğneyen paydaşın, mahkeme kararı ile paydaşlıktan
çıkarılmasın mümkündür. Paydaşların buna oy çocğunluğu iler karar cermesine gerekir.
Hakim, bir uygun bir takdir süresi içerisinde payın değerinin ödenmesine veya tevdiine karar
cerir.

Mümkünse kuvvet kullanacak


Olmadıysa zilyetliğin gaspından doğan dava açacak
1 seneyi geçti ise taşınrı davası açacak

Taşınır davasında davacı iki karineyi çürütebilir: iyiniyetli olamdığını ispatlar, eşyanın önceki
zilyedin elinden rızası dışında çıktığını ispatlar.

You might also like